μόλις: Difference between revisions

|Definition=Adv., post-Hom. synonym of [[μόγις]], prevailing in Trag., Com., and Att. prose, though in Pl. and later prose [[μόγις]] was preferred (in A. the Laur. Ms. gives each form twice, the same Ms. of S. [[μόλις]] always); μόλις μέν, ἀλλ' ὅμως ἠνεσχόμην Ar.''Nu.'' 1363, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]'' 290,1105, ''El.''575, ''Ph.''329; [[ζῶντι καὶ μάλα μόλις]] = [[nay, only just alive]], Pl. ''Tht.''142b (cod. W [[μόγις]]); [[μόλις καὶ ἠρέμα πάσχειν]] = [[scarcely at all affected]], [[scarcely or slightly affected]] [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''1019a31 (cod. Ab [[μόγις]]); ἢ ὅλως οὐκ ἔστιν ἢ μόλις Id.''Ph.'' 217b32; μόλις πάνυ Eub.30; πάνυ μ. Philem.88.8: with a neg., [[οὐ μόλις]] = [[not scarcely]], i.e. [[quite]], [[utterly]], ἀπώλεσας οὐ μόλις [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1082; θυραῖος ἔστω πόλεμος, οὐ μόλις παρών Id.''Eu.''864 (where Sch. explains [[οὐ μόλις]] by [[οὐ μακράν]], but the sense is dub.); θέλουσαν οὐ μόλις καλεῖς E.''Hel.''334 (lyr.).

|lstext='''μόλῐς''': Ἐπίρρ., [[τύπος]] μεθομηρικὸς ἀντὶ τοῦ [[μόγις]], ἐπικρατῶν παρὰ τοῖς Τραγ. καὶ τῷ Θουκ., ἐνῷ ἀπὸ τοῦ Ἀριστοφ. καὶ Πλάτ. καὶ [[ἐφεξῆς]] προὐτιμᾶτο τὸ [[μόγις]] (παρ᾿ Αἰσχύλῳ τὸ Μεδ. Ἀντίγραφ. ἔχει ἑκάτερον τὸν τύπον τούτων δίς, τὸ δὲ Λαυρ. τοῦ Σοφ. ἀείποτε [[μόλις]])· μ. μέν, ἀλλ᾿ ἠνεσχόμην Ἀριστοφ. Νεφ. 1363· ζῶντι καὶ [[μάλα]] μ. Πλάτ. Θεαίτ. 142Β· μ. καὶ ἤρεμα πάσχειν, σχεδὸν [[οὐδόλως]]..., Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσ. 4. 12, 4· ἢ [[ὅλως]] οὐκ ἔστιν ἢ μ. ὁ αὐτ. ἐν Φυσ. 4. 10, 1· [[μόλις]] [[πάνυ]] Εὔβουλ. ἐν «Δόλ.» 1· [[πάνυ]] μ. Φιλήμ. ἐν Ἀδήλ. 4. 8· ‒ συχν. μετ᾿ ἀρνητικοῦ, οὐ [[μόλις]], ἐξ ὁλοκλήρου, οὐ μ. ἀπολλύναι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1082· [[θυραῖος]] ἔστω [[πόλεμος]], οὐ μ. παρὼν ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 864 ([[ἔνθα]] ὁ Σχολ. ἑρμηνεύει τὸ οὐ [[μόλις]] διὰ τοῦ οὐ [[μακράν]], ἀλλ᾿ ἡ [[ἔννοια]] [[εἶναι]] [[ἀμφίβολος]] καὶ σκοτεινή· ὁ Herm «non parum»)· θέλουσαν οὐ [[μόλις]] καλεῖς Εὐρ. Ἑλ. 334. ‒- Πρβλ. Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 163-165.

|mltxt=(ΑΜ [[μόλις]], Α και [[μόγις]])<br /><b>επίρρ.</b> ([[τροπικό]]) με [[δυσκολία]], με κόπο, ελάχιστα (α. «[[μόλις]] και [[μετά]] βίας» — πολύ δύσκολα<br />β. «καὶ ταῦτα λέγοντες [[μόλις]] κατέπαυσαν τοὺς ὄχλους τοῦ μὴ θύειν αὐτοῖς», ΚΔ)<br /><b>νεοελλ.</b><br />συν. με αριθμτ.) για να δηλώσει [[προσέγγιση]], [[περίπου]] ή την [[ιδιότητα]] του μικρού, του λίγου (α. «ζυγίζει [[μόλις]] 35 κιλά» β. «απέχει [[μόλις]] ένα [[χιλιόμετρο]]»)<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> ([[χρονικό]]) [[πριν]] από λίγο («[[μόλις]] έφθασε το [[αεροπλάνο]]»)<br /><b>2.</b> (ως [[χρονικός]] σύνδ.) [[ευθύς]] ως, [[αμέσως]] όταν («[[μόλις]] έφυγες, ήλθε»)<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> (για πολύ λίγο<br /><b>2.</b> τελοσπάντων, επιτέλους<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[σχεδόν]] [[καθόλου]] («[[μόλις]] καὶ ἠρεμα πάσχειν» — σχεδὸν [[καθόλου]], <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>2.</b> ([[συχνά]] με αρνητ. [[μόριο]]) εξ ολοκλήρου, εντελώς («θυραῖος ἔστω [[πόλεμος]], οὐ [[μόλις]] [[παρών]]» — πολύ [[πλησίον]], <b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Η λ. συνδέεται πιθ. με το [[μέλλω]], [[οπότε]] η αρχική σημ. θα ήταν πιθ. «διστακτικά», ενώ κατ' άλλους με το [[μάλα]]. Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], η λ. συνδέεται με το [[μῶλος]] «[[αγώνας]], [[προσπάθεια]]», [[οπότε]] ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>m</i><i>ō</i>- «[[καταβάλλω]] [[προσπάθεια]]» (το -<i>ο</i>- [[αντί]] του -<i>ω</i>- πιθ. να οφείλεται σε [[αναλογία]] [[προς]] το συνώνυμο [[μόγις]]). Η επιρρμ. κατάλ. -<i>ις</i>- ανάγεται πιθ. σε παλαιότερο τ. ονόμ. ή επιθ. ([[πρβλ]]. [[άλις]], <i>μέχρις</i>, [[μόγις]])].

|etymtx=Grammatical information: adv.<br />Meaning: [[hardly]] (trag., Att.).<br />Other forms: (Adv. = [[μόγις]].)<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Etymologically ambiguous: if "with difficulty" to [[μῶλος]] <b class="b2">*trouble</b>, [[fight]] (with <b class="b3">-ο-</b> after [[μόγις]]?) or as "hesitating" to [[μέλλω]] [[to be about to do]], [[hesitate etc.]] or as "(only) with power" to [[μάλα]] [[very]]? Solmsen Wortforsch. 169ff., also WP. 2, 291 a. 301 (Pok. 730(?) a. 746), W.-Hofmann s. [[mōlēs]].

|ftr='''μόλις''': {mólis}<br />'''Grammar''': Adv.<br />'''Meaning''': = [[μόγις]], [[kaum]] (Trag., att.).<br />'''Etymology''': Etymologisch mehrdeutig: als "mit Mühe" zu [[μῶλος]] ‘*Mühsal', [[Kampf]] (mit -ο- etwa nach [[μόγις]]) oder als "zögernd" zu [[μέλλω]] [[im Begriff sein]], [[zögern]] oder gar als "(nur) mit Kraft" zu [[μάλα]] [[sehr]]? Solmsen Wortforsch. 169ff., auch WP. 2, 291 u. 301 (Pok. 730 u. 746), W.-Hofmann s. ''mōlēs''; überall m. weiterer Lit.<br />'''Page''' 2,250