ἀναγκαῖος: Difference between revisions

|Definition=α, ον, in Att. also ος, ον Th.1.2, Pl.R.554a, etc.:<br><span class="bld">A</span> [[of force]], [[with force]], or [[by force]]:<br><span class="bld">I</span> Act., [[constrain]]ing, [[apply]]ing [[force]], [[μῦθος]] ἀναγκαῖος = a word of [[force]], Od.17.399; [[χρειὼ ἀναγκαῖος]] = [[urgent]] [[necessity]], Il.8.57; [[ἦμαρ ἀναγκαῖον]] [[day]] of [[constraint]], i.e. [[life]] of [[slavery]], 16.836; [[ἀναγκαῖα τύχη]] = a [[doom]] [[impose]]d by [[fate]], or [[fateful]] [[chance]], S.Aj.485, cf. 803 (but, [[fatal]] [[chance]], Id.El.48); πᾶν γὰρ ἀ. χρῆμ' ἀνιηρὸν ἔφυ Thgn.472, cf. 297, E.Or.230; [[τῆς ἀρχῆς τῷ ἀναγκαίῳ παροξυνομένους]] = by the [[compulsory]] [[nature]] of our [[rule]], Th.5.99; δεσμὸς ἀναγκαῖος Theoc.24.33; [[ἐξ ἀναγκαίου]] = under [[stress]] of [[circumstance]]s, Th.7.60.<br><span class="bld">2</span> [[forcible]], [[cogent]], πειθώ Pl.Sph.265d; ἀποδείξεις Ti.40e; διαλλακτὰς πολὺ τῶν ἐμῶν λόγων ἀναγκαιοτέρους Th.4.60; [[τὰ ἀναγκαιότερα τῶν ἀντιγράφων]] = the more [[authoritative]] copies, Sch.S. OC390.<br><span class="bld">II</span> Pass., [[constrained]], [[forced]], twice in Od., πολεμισταὶ ἀναγκαῖοι = [[soldier]]s [[perforce]], Od.24.499; so δμῶες ἀ. ib.210 (where however Eust. expl. it [[χρειώδεις]] [[trusty]], [[serviceable]], v. infr. 6).<br><span class="bld">2</span> [[necessary]] (physically or morally), [[οὐκ ἀναγκαῖον]] = [[unnecessary]] (on its diff. senses in philosophy v. Arist.Metaph. 1015a20ff.), [[ἀναγκαῖον]] [ἐστί] = [[it is necessary to]]... S.Ph.1317, etc.; γίνεταί μοι ἀναγκαιότατον, c. inf., Hdt.3.65; [[ἀναγκαῖον κακόν]] = a [[necessary]] [[evil]], Men.651, cf. Hybreasap.Str.14.2.24: also c. inf., ἔνιαι τῶν ἀποκρίσεων ἀναγκαῖαι διὰ μακρῶν τοὺς λόγους ποιεῖσθαι Pl.Grg. 449b; ὁδὸν ἀναγκαιοτάτην εἶναι [[τρέπεσθαι]] Sph.242b; [μαθήματα] ἀναγκαῖα προμεμαθηκέναι = [[necessary]] for us to have learnt them before, Lg.643c.<br><span class="bld">3</span> [[τὰ ἀναγκαῖα]] = [[necessaries of life]], Antipho 4.1.2, Pl.Lg.848a; [[τὰ ἀναγκαῖα]] τοῦ βίου Isoc.4.40; ἀ. τροφή Th.1.2.<br><span class="bld">b</span> [[τὰ ἀναγκαῖα]] = [[things necessary to be done]], X.Mem.1.1.6; [[τὰ ἐκ θεοῦ ἀναγκαῖα]] = the [[appoint]]ed [[order]] of things, HG 1.7.33; θεῶν ἀναγκαῖον τόδε E.Hec.584 codd.: [[τὸ ἀναγκαῖον]], = [[ἀνάγκη]], Arist. Ph.200a31.<br><span class="bld">4</span> [[indispensable]], i. e. a [[bare]] [[minimum]], freq. in Sup., [[τὸ ἀναγκαιότατον ὕψος]] = the [[least]] [[height]] that was [[absolutely]] [[necessary]], Th.1.90; [[ἡ ἀναγκαιοτάτη πόλις]] = the [[least]] that could be [[call]]ed a [[city]], Pl.R.369d; ἐκ τεττάρων ἀναγκαιοτάτων [[συγκεῖσθαι]] πόλιν Arist.Pol. 1291a12; [[αὐτὰ τἀναγκαιότατ' εἰπεῖν]] = [[give]] a [[bare]] [[outline]] of the [[fact]]s, D.18.126, cf. 168; [[ἡ ἀναγκαία συγγένεια]] = the [[most]] [[distant]] [[degree]] of [[kinship]] [[recognize]]d by [[law]], 44.26: less freq. in Posit., οὐδὲ τἀναγκαῖα ἐξικέσθαι Th.1.70: hence, [[scanty]], [[makeshift]], [[παρασκευή]] 6.37.<br><span class="bld">5</span> of persons, [[connect]]ed by [[necessary]] or [[natural]] ties, i. e. [[related]] by [[blood]], Antipho 1.4, Pl.R.574b; ἀ. δόμοις E.Alc.533; [[οἱ ἀναγκαῖοι]] = [[kinsfolk]], X.An.2.4.1; ἀναγκαῖοι φίλοι E.Andr.671; συγγενεῖς καὶ ἀναγκαῖοι ἄνθρωποι D.19.290; τοὺς συγγενεῖς αὐτοῦ καὶ ἀ. φίλους Act.Ap.10.24, cf. PFlor.2.142.2 (iii A. D.).<br><span class="bld">6</span> Astrol., [[efficacious]], Vett.Val.63.1 (Comp.): [[ἀναγκαῖα γραμμή]] = [[line]] of [[fate]], Cat.Cod.Astr.7.238.<br><span class="bld">7</span> [[costly]], ὄξος POxy.1870 (v A. D.); [[ἐσθής]] Suid. [[sub verbo|s.v.]] [[βεστιάριον]].<br><span class="bld">III</span> Adv. [[ἀναγκαίως]] = [[of necessity]], [[perforce]], [[ἀναγκαίως ἔχει]] = [[it must be so]], Hdt.1.89, A.Ch.239, S.Tr.723, Pl. Phd.91e, etc.; ἀναγκαίως ἔχει μοι ποιέειν ταῦτα Hdt.8.140.ά, al.; [[ἀναγκαίως]] [[φέρειν]], opp. [[ἀνδρείως]], Th.2.64; [[as best might be]], Pl. Ti.69d.<br><span class="bld">2</span> [[γελοίως καὶ ἀναγκαίως λέγειν]] = [[in a narrow sense]] (cf. ΙΙ.4, but prob. with play on ΙΙΙ.1), Id.R.527a; [[πτωχῶς]] μέν, ἀλλ' [[ἀναγκαίως]] Babr.55.2:—Sup. [[ἀναγκαιότατα]], λέγεις Pl.Phlb.40c.<br><span class="bld">3</span> [[strictly]], [[κελεύειν]] OGI669.41 (i A. D.).<br><span class="bld">IV</span> [[οἱ ἀναγκαῖοι τόποι]] = [[privy]] [[part]]s, Vett.Val.113.9.<br><span class="bld">V</span> [[ἀναγκαῖον]], τό, v. sub v.

|dgtxt=-α, -ον<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. -ος, -ον Th.1.2, Pl.<i>R</i>.554a, <i>Lg</i>.848a; v. bajo C]<br /><b class="num">A</b> sent. pas.<br /><b class="num">I</b> de pers. [[forzado]], [[obligado]] πολεμισταί <i>Od</i>.24.499, δμῶες <i>Od</i>.24.210.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[necesario]], [[imprescindible]] τροφή Th.1.2, Pl.<i>Lg</i>.848a, Plb.15.31.5, παρασκευή Th.6.37, [[αἴσθησις]] Arist.<i>de An</i>.414^a3, [[ἀσφάλεια]] Plu.2.984c, πόνος Plu.2.793f, τὰ ... μέλη τοῦ σώματος ... ἀναγκαῖά ἐστιν 1<i>Ep.Cor</i>.12.22, ἀναγκαῖον κακόν mal necesario</i> Men.<i>Fr</i>.652<br /><b class="num">•</b>[[necesario]], [[útil]] op. τὸ καλόν: ὡς τῶν ἀναγκαίων τε χάριν πᾶσαν πόλιν συνεστηκυῖαν, ἀλλ' οὐ τοῦ καλοῦ μᾶλλον Arist.<i>Pol</i>.1291^a17, ἔργα Arist.<i>Pol</i>.1255^b28, τὰ μὲν γὰρ ἀναγκαῖα συνεβούλευε X.<i>Mem</i>.1.1.6, πάντων ἀναγκαιότατον ἡ κωμῳδία la comedia resulta la forma más útil</i> Scymn.1<br /><b class="num">•</b>esp. en constr. impers. c. inf. ἔστ' ἀναγκαῖον es forzoso, obligado</i> S.<i>Ph</i>.1317, Plb.1.3.8, γίνεταί μοι ἀναγκαιότατον Hdt.3.65<br /><b class="num">•</b>[[importante]] ὅ μοι πάντων ἐστὶν ἀναγκαιότερον que es lo más importante para mí</i>, <i>BGU</i> 332.4, cf. <i>PHib</i>.82.11 (III a.C.), (μαθήματα) ἀναγκαῖα προμεμαθηκέναι (conocimientos) que es necesario haber aprendido de antemano</i> Pl.<i>Lg</i>.643c, οὐκ ἀ. ... διὰ ζωγραφίας ὑποδεικνύναι Apollon.Cit.1.2.<br /><b class="num">2</b> en sent. lógico [[necesario]], [[que sigue necesariamente]] (συλλογίζεσθαι) τὰ δ' ἀναγκαῖα ἐξ ἀναγκαίων Arist.<i>Rh</i>.1357^a29, cf. <i>Metaph</i>.1015^a20, ἀναγκαῖον μὲν γὰρ τὸ ἀεὶ ἀληθές Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.279<br /><b class="num">•</b>[[convincente]] ἀποδείξεις Pl.<i>Ti</i>.40e, cf. Th.4.60.<br /><b class="num">III</b> <b class="num">1</b>[[indispensable]], [[preciso]], [[mínimo]] οὐδὲ τἀναγκαῖα ἐξικέσθαι Th.1.70<br /><b class="num">•</b>esp. en sup. [[minimum]] τὸ ἀναγκαιότατον ὕψος Th.1.90, ἀναγκαιοτάτη συγγένεια el grado mínimo de parentesco</i> D.44.26<br /><b class="num">•</b>ἀναγκαῖα [[lo mínimamente necesario]] Lys.31.18, cf. Isoc.4.40, ἡ ἀναγκαιοτάτη πόλις la ciudad mínima</i> e.d. lo que en último lugar pudiera llamarse ciudad</i> Pl.<i>R</i>.369d<br /><b class="num">•</b>subst. [[elemento indispensable]] ἐκ τεττάρων τῶν ἀναγκαιοτάτων πόλιν συγκεῖσθαι Arist.<i>Pol</i>.1291^a12<br /><b class="num">•</b>[[obligado]], [[mínimo aceptable]] ἀναγκαῖα δέ μοι ἐκ τῶν παρόντων D.50.38<br /><b class="num">•</b>c. verb. de hablar o decir τἀναγκαιότατ' [[εἰπεῖν]] decir lo estrictamente imprescindible</i> D.18.126<br /><b class="num">•</b>de aquí del estilo [[conciso]] de Sófocles οὐ περιττὸς ἐν τοῖς λόγοις, ἀλλ' ἀ. D.H.<i>Imit</i>.6.2p.206, de Licurgo, D.H.<i>Imit</i>.6.5 p.212.<br /><b class="num">•</b>[[indispensable]], [[conciso]] sup. τὰ ἀναγκαιότατα τῶν λόγων Sch.E.<i>Ph</i>.494.<br /><b class="num">2</b> [[costoso]] ὄξος <i>POxy</i>.1870.12 (V a.C.), λίθοι Pall.<i>H.Laus</i>.6.5, ἐσθής Sud.s.u. [[βεστιάριον]].<br /><b class="num">3</b> [[íntimo]] en plu. τόποι Vett.Val.113.9, Poet.<i>de Herb</i>.89, Athenag.<i>Leg</i>.22.6.<br /><b class="num">IV</b> <b class="num">1</b>de familiares [[que está obligado por lazos de sangre]], [[pariente consanguíneo]], [[deudo]] Antipho 1.4, Pl.<i>R</i>.574b, ἀναγκαία δόμοις E.<i>Alc</i>.533, οἱ [[ἄλλοι]] ἀναγκαῖοι parientes</i>, parentela</i> X.<i>An</i>.2.4.1, cf. Plu.2.119c.<br /><b class="num">2</b> de amigos [[próximo]], [[íntimo]], [[allegado]] φίλοι E.<i>Andr</i>.671, <i>Act.Ap</i>.10.24, D.Chr.3.120, <i>POsl</i>.60.5 (II a.C.), <i>PBremen</i> 50.5 (II a.C.), ἄνθρωποι D.19.290<br /><b class="num">•</b>[[cliente]] del emperador romano <i>IG</i> 2².4216 (Eleusis III a.C.).<br /><b class="num">B</b> en sent. act. gener. de abstr. y n. de acción<br /><b class="num">1</b> [[que fuerza]], [[que obliga]], [[que somete]], [[perentorio]], [[apremiante]] μῦθος <i>Od</i>.17.399, χρειώ <i>Il</i>.8.57, Sol.24.10, πειθώ Pl.<i>Sph</i>.265d<br /><b class="num">•</b>[[fatal]] τύχη S.<i>El</i>.48, <i>Ai</i>.485, E.<i>IA</i> 511, ἦμαρ ἀ. día del sometimiento, de la esclavitud</i>, <i>Il</i>.16.836, τοὺς ... τῆς ἀρχῆς τῷ ἀναγκαίῳ παροξυνομένους los irritados por el carácter obligado de nuestro imperio</i> Th.5.99<br /><b class="num">•</b>[[apremiante]] χρειᾶν ... ἀναγκαιᾶν <i>ICr</i>.1.22.4C.10 (Olunte III/II a.C.), graf. ἀναγκέαν χρίαν <i>SB</i> 10810.2 (VI a.C.), καιροὶ ἀ. tiempos muy difíciles</i>, <i>ISestos</i> 1.24 (II a.C.), <i>PGrenf</i>.1.42.5 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>ἐξ ἀναγκαίου [[a la fuerza]] Th.7.60<br /><b class="num">•</b>[[forzado]], [[violento]] γυμνάσια op. [[κουφότερα]] Arist.<i>Pol</i>.1339^a4<br /><b class="num">•</b>subst. abstr. τὸ ἀναγκαῖον [[lo necesario]] ἔστι δὲ τὸ ἀ. ἔν τε τοῖς μαθήμασι καὶ ἐν τοῖς κατὰ φύσιν Arist.<i>Ph</i>.200^a15, cf. 31.<br /><b class="num">2</b> [[forzoso]], [[obligatorio]], [[impuesto]], [[inevitable]] πᾶν γὰρ ἀναγκαῖον χρῆμ' ἀνιηρὸν ἔφυ pues toda imposición es odiosa</i> Thgn.472, ἐπίμειξις Thgn.297, cf. E.<i>Or</i>.230, [[δεσμός]] Theoc.24.33, τὰ ἐκ τοῦ θεοῦ ἀναγκαῖα cosas forzosas impuestas por la divinidad</i> X.<i>HG</i> 1.7.33, cf. Vett.Val.63.1<br /><b class="num">•</b>γραμμὴ ἀ. línea del destino</i>, <i>Cat.Cod.Astr</i>.7.238<br /><b class="num">•</b>ἀναγκαία ἀγορά plaza ordinaria</i> o mercado op. a la dedicada al ocio</i>, Arist.<i>Pol</i>.1331^b11<br /><b class="num">•</b>ἀναγκαία φύσις naturaleza material</i> op. [[κατὰ τὸν λόγον φύσις]] ‘[[naturaleza racional]]’, Arist.<i>PA</i> 663^b22.<br /><b class="num">3</b> [[que exige]] c. inf. ἔνιαι τῶν ἀποκρίσεων ἀναγκαῖαι διὰ μακρῶν τοὺς λόγους ποιεῖσθαι Pl.<i>Grg</i>.449b.<br /><b class="num">4</b> en crít. text., compar. [[de más autoridad]], [[mejor]] ἐν τοῖς ἀναγκαιοτέροις τῶν ἀντιγράφων Sch.S.<i>OC</i> 390.<br /><b class="num">C</b> como subst.<br /><b class="num">I</b> τὸ ἀναγκαῖον [beoc. [[ἀνάκαιον]] Sud., <i>EM</i> 98.30G, tb. [[ἀνάκειον]] X.<i>HG</i> 5.4.8, 14, <i>EM</i> 98.32G.]<br /><b class="num">1</b> [[lugar de detención]], [[prisión]] X.ll.cc., Sud., <i>EM</i> [[l.c.]]<br /><b class="num">2</b> [[vergüenzas]], [[partes pudendas]] sg. Artem.1.45, Eust.1968.39, plu. <i>Cat.Cod.Astr</i>.8(4).133.<br /><b class="num">3</b> [[copa en la que se ha de beber obligatoriamente]] Plaut.<i>Rud</i>.363, Varro en Nonius Marcellus 547.27.<br /><b class="num">4</b> [[retrete]], <i>Gloss</i>.3.457.<br /><b class="num">II</b> masc. plu. οἱ ἀναγκαῖοι [[consejeros]] tít. honorífico en las cortes helenísticas <i>OGI</i> 315.49, 763.31.<br /><b class="num">D</b> adv. [[ἀναγκαίως]]<br /><b class="num">1</b> [[forzosamente]], [[necesariamente]] ἀ. ἔχειν Hdt.1.89, A.<i>Ch</i>.239, S.<i>Tr</i>.723, E.<i>Cyc</i>.32, Pl.<i>Phd</i>.91e, <i>R</i>.618b, <i>BGU</i> 451.8 (I/II a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[a la fuerza]] φέρειν Th.2.64, πτωχῶς μέν, ἀλλ' ἀναγκαίως Babr.55.2, cf. <i>PIFAO</i> 2.18.7 (III/IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[estrictamente]] κελεύειν <i>OGI</i> 669.41 (I a.C.).<br /><b class="num">2</b> ἀ. λέγειν [[hablar de manera forzada]] Pl.<i>R</i>.527a.

|btext=α <i>ou</i> ος, ον :<br /><b>I. 1</b> qui contraint : [[μῦθος]] [[ἀναγκαῖος]] OD parole de contrainte ; χρειὼ [[ἀναγκαῖος]] IL nécessité urgente ; [[ἀναγκαῖον]] [[ἦμαρ]] IL le jour de la servitude ; ἀναγκαία [[τύχη]] la nécessité, la force, la captivité, la servitude ; τὸ [[ἀναγκαῖον]] maison de force, prison;<br /><b>2</b> nécessaire : ἀναγκαῖόν ἐστι avec l'inf. il est nécessaire de ; τὰ ἀναγκαῖα τοῦ βίου, <i>abs.</i> τὰ ἀναγκαῖα les besoins de la vie (nourriture, sommeil, <i>etc.) ou</i> la nécessité des choses ; indispensable ; τὸ ἀναγκαιότατον [[ὕψος]] THC la hauteur strictement nécessaire;<br /><b>3</b> [[parent par le sang]];<br /><b>II.</b> [[contraint]], [[forcé]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀνάγκη]].

|lstext='''ἀναγκαῖος''': -α, -ον, παρ’ Ἀττ. [[ὡσαύτως]] ος, ον, Θουκ. 1. 2., Πλάτ. Πολ. 554Α, κτλ.: ([[ἀνάγκη]]) ὁ ἐξ ἀνάγκης ἢ διὰ τῆς βίας ὢν ἢ γιγνόμενος. Ι. ἐνεργ. ὁ ἀναγκάζων, ὁ ἐπιβάλλων βίαν, μύθῳ ἀναγκαίῳ, «[[ἤγουν]] ἀναγκαστικῷ» (Εὐστ.), Ὀδ. Ρ. 399· χρειοῖ [[ἀναγκαίη]], «διὰ χρείαν ἐπείγουσαν,» (Σχόλ.) Ἰλ. Θ. 57 · [[ἦμαρ]] ἀναγκ., ὡς τὸ δούλιον [[ἦμαρ]], ἡ [[ἡμέρα]] τῆς βίας, τοῦ ἐξαναγκασμοῦ, ὃ ἔ. [[βίος]] δουλείας (οὐχὶ ὥς τινες ἑρμηνεύουσι, θανάτου), ΙΙ. 836· [[οὕτως]], ἀναγκαία [[τύχη]], ἡ [[τύχη]], ὁ [[κλῆρος]] τῆς δουλείας, Σοφ. Αἴ. 485, (ἀλλ’ [[αὐτόθι]] 803, ἡ αὐτὴ [[φράσις]] σημαίνει κατεπείγουσαν ἀνάγκην, καὶ ἐν Ἠλ. 48, βίαιον θάνατον)· τῆς ἀρχῆς τῷ ἀναγκαίῳ παροξυνομένους, ἐκ τοῦ καταναγκαστικοῦ χαρακτῆρος τῆς ἀρχῆς (τῆς διοικήσεως ἢ τῆς ἡγεμονίας) ἡμῶν, Θουκ. 5, 99· δεσμὸς ἀν. Θεοκρ. 24. 33· ἐξ ἀναγκαίου, ἐξ ἀνάγκης, Θουκ. 7. 60. 2) [[πειστικός]], [[ἰσχυρός]], πειθὼ Πλάτ. Σοφ. 265D· ἀποδείξεις ὁ αὐτ. Τίμ. 40Ε· διαλλακτὰς πολὺ τῶν ἐμῶν λόγων ἀναγκαιοτέρους Θουκ. 4. 60. ΙΙ. Παθ., ἐξηναγκασμένος, πεισθείς, πολεμισταὶ ἀναγκ., στρατιῶται διὰ τῆς βίας (θέλοντες ἢ μὴ θέλοντες), Ὀδ. Ω. 498· οὕτω, δμῶες ἀναγκ. [[αὐτόθι]] 210 ([[ἔνθα]] [[ὅμως]] ὁ Εὐστ. ἑρμηνεύει χρειώδεις, ἀξιόπιστοι, χρήσιμοι, ἴδε κατωτέρ. 6): - [[οὐδαμοῦ]] ἀλλαχοῦ παρ’ Ὁμ. ἐπὶ παθ. ἐννοίας. 2) [[λυπηρός]], [[ἀνιαρός]], Θεογν. 297, 472. 3) [[ἀναγκαῖος]] (φυσικῶς ἢ ἠθικῶς), οὐκ ἀναγκ., μὴ [[ἀναγκαῖος]]· συχν. παρ’ Ἀττ. (περὶ τῶν διαφόρων τῆς λέξεως σημασιῶν ἐν τῇ φιλοσοφίᾳ ἴδε Ἀριστ. Μεταφ. 4. 5, καὶ πρβλ. τὸ οὐσ. [[ἀνάγκη]] Ι. 2. γ), ἀναγκαῖόν [ἐστι], ὡς τὸ [[ἀνάγκη]] ἐστί, [[εἶναι]] [[ἀνάγκη]] νά..., Σοφ. Φ. 1317, κτλ.· γίνεταί μοι ἀναγκαιότατον, μετ’ ἀπαρ., Ἡροδ. 3. 65· - ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] ἐν χρήσει, ὡς τὸ δίκαιός εἰμι, μ. ἀπαρ., ἔνιαι τῶν ἀποκρίσεων ἀναγκαῖαι ποιεῖσθαι, [[εἶναι]] ἀναγκαῖαι ἢ [[ἀνάγκη]] νὰ γίνωνται, Πλάτ. Γοργ. 449Β· ὁδὸν ἀναγκαιοτάτην [[εἶναι]] τρέπεσθαι ὁ αὐτ. Σοφ. 242Β· τῶν μαθημάτων ὅσα ἀναγκαῖα προμεμαθηκέναι προμανθάνειν, ὅσα [[εἶναι]] ἀναγκαῖα εἰς ἡμᾶς νὰ τὰ ἔχωμεν μάθῃ πρότερον, νὰ τὰ προμανθάνωμεν, ὁ αὐτ. Νόμ. 643C. 4) τὰ ἀναγκαῖα, τὰ ἀναγκαῖα διὰ τὴν ζωὴν τοῦ ἀνθρώπου, ὡς π.χ. ἡ [[τροφή]], ὁ [[ὕπνος]] κτλ. Πλάτ. Νόμ. 848Α, κτλ., Ξεν.· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] καὶ πράγματα ἔχοντα ὡρισμένα καὶ ἀναγκαῖα ἀποτελέσματα, ὁ αὐτ. Ἀπομν. Ι. 1. 6· καί, τὰ ἐκ θεοῦ ἀναγκ., ἡ ὡρισμένη [[τάξις]] τῶν πραγμάτων, οἱ τῆς φύσεως νόμοι, ὁ αὐτ. Ἑλλ. 1. 7, 36· θεῶν [[ἀναγκαῖον]] τόδε Εὐρ. Ἑκ. 584, πρβλ. Φοίν. 1000. 5) ὁ ἀπολύτως [[ἀναγκαῖος]], [[ἀπαραίτητος]], ὁ [[μόλις]] ἀρκῶν, [[δέμνιον]] Εὐρ. Ὀρ. 230· ἀν. [[τροφή]], ἡ καθ᾿ ἡμέραν, Θουκ. 1. 2· τὰ ἀν. Ἀντιφῶν 125. 24· τὰ ἀν. τοῦ βίου Ἰσοκρ. 48D· τὸ ἀναγκαιότατον [[ὕψος]], τὸ ἐλάχιστον [[ὕψος]] τὸ ὁποῖον ἦτο ἀπολύτως [[ἀναγκαῖον]], Θουκ. 1. 90, πρβλ. 6. 37· οὐδὲ τὰ ἀναγκ. ἐξικέσθαι ὁ αὐτ. 1. 70· ἡ ἀναγκαιοτάτη [[πόλις]], ὁ [[ἐλάχιστος]] [[συνοικισμός]], [[ὅστις]] θὰ ἠδύνατο νὰ ὀνομασθῇ [[πόλις]], Πλάτ. Πολ. 369D· ἐκ τεττάρων ἀναγκαιοτάτων συγκεῖσθαι πόλιν Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 4, 12· αὐτὰ τἀναγκαιότατ᾿ εἰπεῖν, νὰ εἴπῃ τις ὅσα [[εἶναι]] [[ἁπλῶς]] ἀναγκαῖα, νὰ δώσῃ μίαν ἁπλῆν περίληψιν τῶν κυριωτάτων γεγονότων, Δημ. 269. 14, πρβλ. 284. 20. 6) ἐπὶ προσ. συνδεδεμένων δι᾿ ἀναγκαίων [[ἤτοι]] φυσικῶν δεσμῶν, ὃ ἐ. συγγενευόντων δι᾿ αἵματος, συγγενῶν δηλ., Ἀντιφῶν 112. 3, Πλάτ. Πολ. 574Β· ἀναγκ. δόμοις Εὐρ. Ἄλκ. 533: ‒ οἱ ἀναγκαῖοι, Λατ. necessarii, οἱ συγγενεῖς, ἡ ὅλη [[συγγένεια]], Ξεν. Ἀν. 2. 4, 1· ἀναγκ. φίλοι Εὐρ. Ἀνδρ. 671· συγγενεῖς καὶ ἀναγκ. Δημ. 434. 20· τοὺς συγγενεῖς [[αὐτοῦ]] καὶ ἀναγκ. φίλους Πράξ. Ἀποστ. ιʹ, 24. ΙΙΙ. ἐπίρρ. -ως, ἀναγκαίως, κατ᾿ ἀνάγκην, διὰ τῆς βίας ἢ καταναγκαστικῶς, ἀναγκαίως ἔχει, πρέπει νὰ ἔχῃ οὕτω, Ἡρόδ. 1. 89, Αἰσχύλ. Χο. 239, Σοφ. Τρ. 723, Πλάτ., κτλ., ἀναγκ. ἔχει μοι ποιέειν [[ταῦτα]] Ἡρόδ. 8. 140, 1, καὶ ἀλλ., ἀναγκ. φέρειν, ὅσον [[καλῶς]] δύναταί τις, ὅσον ἠμπορεῖ κανείς, ἐν ἀντιθ. πρὸς τὸ ἀνδρείως, Θουκ. 2. 64. 2) γελοίως τε καὶ ἀναγκ. λέγειν, μόνον ἐφ᾿ ὅσον [[εἶναι]] [[ἀνάγκη]], Πλάτ. Πολ. 527Α, πρβλ. Τίμ. 69D, καὶ ἀλλ.: πτωχῶς μέν, ἀλλ᾿ ἀναγκ. Βαβρ. 55. 2: ‒ ὑπερθ. ἀναγκαιότατα Πλάτ. Φίλ. 40C. IV. [[ἀναγκαῖον]], τό, ἴδε ἐν λέξει.

|mltxt=-αία, -αίο (ΑΜ ἀναγκαῖος, -αῖα, -αῖον και –αῖος, -αῖον)<br /><b>1.</b> [[υποχρεωτικός]], επιβαλλόμενος, [[αναγκαστικός]], [[αναπόφευκτος]]<br /><b>2.</b> αυτός, τον οποίο χρειάζεται [[κανείς]], ο [[απαραίτητος]]<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. στον πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τα αναγκαία</i><br />α) τα απαραίτητα για τη ζωή, [[κυρίως]] η [[τροφή]]<br />β) πράγματα που [[είναι]] απαραίτητο να γίνουν<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «αναγκαίο(ν) [[κακό]](ν)», αναπόφευκτο [[κακό]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[πολύτιμος]], [[ακριβός]], [[πολυτελής]]<br /><b>2.</b> (για συγγράμματα) [[έγκυρος]], [[αυθεντικός]]<br /><b>3.</b> <b>ως ουσ.</b> <i>ὁ ἀναγκαῖος</i><br />ο [[απόπατος]] <i>τὸ ἀναγκαῖο</i><br />[[αποχωρητήριο]], [[ουροδοχείο]] <i>τὰ ἀναγκαῖα</i><br />γεννητικά όργανα<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. (<b>με ενεργ. σημ.</b>)<br /><b>1.</b> αυτός που αναγκάζει, που επιβάλλει με τη βία<br /><b>2.</b> αυτός που επείγει, ο επείγων<br /><b>3.</b> [[πειστικός]], [[αδιάσειστος]], [[ακαταμάχητος]]<br /><b>4.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ ἀναγκαῖον</i><br />α) εξαναγκαστική [[φύση]]<br />β) [[τόπος]] περιορισμού, [[φυλακή]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ἀναγκαῖον [[ἦμαρ]]», [[ημέρα]] εξαναγκασμού, δηλ. ζωή δουλείας «ἀναγκαῖα [[τύχη]]» [[τύχη]] που επιβάλλεται από τη [[μοίρα]] ή μοιραία [[τύχη]]<br />«ἐξ ἀναγκαίου», εξ ανάγκης, υπό την [[πίεση]] τών περιστάσεων ΙΙ. (<b>με παθ. σημ.</b>)<br /><b>1.</b> αυτός που αναγκάστηκε, που πιέστηκε, ο [[εξαναγκασμένος]]<br /><b>2.</b> αυτός που [[μόλις]] αρκεί, εντελώς [[απαραίτητος]], [[βασικός]], [[ουσιώδης]] ([[συνήθως]] στον υπερθ.)<br /><b>3.</b> [[ελλιπής]], [[πρόχειρος]], [[αυτοσχέδιος]]<br /><b>4.</b> (για πρόσωπα) αυτός που συνδέεται με κάποιον με αναγκαίους ή φυσικούς δεσμούς, [[συγγενής]], [[φίλος]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ἡ ἀναγκαιοτάτη [[πόλις]]», ο [[ελάχιστος]] [[συνοικισμός]], που θα μπορούσε να ονομαστεί [[πόλη]]<br />«ἡ ἀναγκαιοτάτη [[συγγένεια]]», ο μακρινότερος [[βαθμός]] συγγένειας που αναγνωρίζεται από τον νόμο<br />«τὰ ἐκ Θεοῦ ἀναγκαῖα», η καθορισμένη [[τάξη]] τών πραγμάτων, οι νόμοι της φύσης<br /><b>6.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> «τὸ ἀναγκαῖον», η [[ανάγκη]]<br />ΙΙΙ. 1. <b>επίρρ.</b> <i>ἀναγκαίως</i><br />κατ’ [[ανάγκη]], με τη βία, αναγκαστικά<br /><b>2.</b> (<b>επιρρ. φρ.</b>) «ἀναγκαίως ἔχει», [[πρέπει]] να [[είναι]] [[έτσι]]<br />«ἀναγκαίως [[φέρω]]», όσο καλύτερα [[μπορώ]] «γελοίως καὶ ἀναγκαίως [[λέγω]]», μόνο εφόσον [[είναι]] [[ανάγκη]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ἀνάγκη]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[αναγκαιότητα]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ἀναγκαιώδης]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αναγκαιώ]]).