ἐνίστημι: Difference between revisions

|Definition=causal in pres., fut.and aor. 1 Act., and aor. 1 Med.:—<br><span class="bld">A</span> [[put]], [[place in]], ἵππον ἐν λίθοις ἐνιστάναι X.''Eq.Mag.''1.16; στήλας ἐνίστη ἐς τὰς χώρας Hdt.2.102; <b class="b3">εἰς αὐτὴν</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">τὴν πόλιν</b>) ἡνίοχον ἐνστῆσαι [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 266e; <b class="b3">τοὺς ἱπποκόμους εἰς</b> (i.e. amongst) τοὺς ἱππέας ἐ. X.''Eq.Mag.'' 5.6: c. dat., ἱστὸν ἐνεστήσαντο μεσόδμῃ A.R.1.563.<br><span class="bld">2</span> in Law, [[institute]] an [[heir]], ἐ. κληρονόμους τοὺς υἱούς ''PMasp.''151.75 (vi A. D.).<br><span class="bld">3</span> aor. 1 Med., also, [[begin]], ὅσαι τὸ πρᾶγμα τοῦτ' ἐνεστήσαντο Ar.''Lys.''268; οὐδὲν πώποτε τῶν πραγμάτων ἐνεστήσασθ' ὀρθῶς D.10.21; <b class="b3">ὁ τοιοῦτον</b> ἀγῶν' ἐνστησάμενος Id.18.4; [[ἐνστήσασθαι τὸ πρᾶγμα]], put matters in place, [[prosecute]], Lat. [[rem instituere]], Arist. ''Pr.''951a28; ἀρχὰς τῆς γενέσεως [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 7.10.4; <b class="b3">ὀργὴν καὶ μῖσος πρός τινα ἐνστήσασθαι</b> to [[begin to show]]... Plb.1.82.9; πρᾶξιν Plu. ''Arat.''16: c. inf., D.S.14.53.<br><span class="bld">4</span> <b class="b3">ἐνστήσασθαι τὸ μέγεθος</b> [[determine]] the [[size]], Ph.''Bel.''50.29.<br><span class="bld">B</span> Pass., with aor. 2, pf., and plpf. Act.:—to [[be set in]], [[stand in]], λὁχοις E.''Supp.''896; ἐν τῷ νηῷ Hdt.2.91: abs., πύλαι ἐνεστᾶσι ἑκατόν Id.1.179, cf. Pl.''Ti.''50d, etc.<br><span class="bld">2</span> [[enter upon]], [[take possession of]], ὁ νικάσας ἐν τὰν οὐσίαν ἐνίσταται τὰν τοῦ ἁλόντος ''Foed. Delph.Pell''. 2''B'' 14.<br><span class="bld">II</span> to [[be appointed]], σοῦ ἐνεστεῶτος βασιλέος Hdt.1.120, cf. 6.59; ἐς ἀρχήν Id.3.68; ἐς τυραννίδας Id.2.147.<br><span class="bld">III</span> to [[be upon]], [[threaten]], c. dat. pers., τοιούτων τοῖσι Σπαρτιήτῃσι ἐνεστεώτων πρηγμάτων Id.1.83; τὸν πόλεμον τὸν ἐνστάντα σοὶ καὶ τῇ πόλει Isoc.5.2; in war, [[press hard]], τινί Plb.3.97.1: abs., [[begin]], [τοῦ θέρους] ἐνισταμένου [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 9.8.2; ἐνισταμένου τοῦ ἐνιαυτοῦ [[LXX]] ''3 Ki.''12.24; to [[be at hand]], [[arise]], ὁ τότ' ἐνστὰς πόλεμος D.18.89, cf. 139, Plb.1.71.4; τοῦ πολέμου πρὸς Φίλιππον ὑμῖν ἐνεστηκότος Aeschin.2.58: especially in pf. part., [[pending]], [[present]], μιᾶς ἐνεστώσης δίκης Ar.''Nu.''779, cf. Is.11.45, D.33.14; ὁ νῦν ἐνεστηκὼς ἀγών Lycurg.7; so οὐδενὸς ἡμῖν ἐνεστῶτος πρὸς αὐτούς ''PStrassb.''91.21 (i B.C.); of [[time]], [[instant]], [[present]], <b class="b3">τοῦ ἐνεστῶτος μηνός</b> Philipp. ap. D.18.157; <b class="b3">ἡ ἐνεστῶσα κακία, ἀνάγκη</b>, ''PPetr.''2p.60, ''1 Ep.Cor.''7.26; κατὰ τὸν ἐ. καιρόν Arist.''Rh.''1366b23; ἀγαθὸν ἐνεστὼς ἢ μέλλον ''Stoic.''3.94; cf. [[ἐνεστάναι]] τὸν πάντα χρόνον ὡς τὸν ἐνιαυτὸν ἐνεστηκέναι λέγομεν Apollod.Stoic.3.260.<br><span class="bld">2</span> esp. Gramm., <b class="b3">ὁ ἐνεστὼς</b> (''[[sc.]]'' [[χρόνος]]) the [[present tense]], Stoic.2.48, D.T.638.22, A.D.''Pron.''58.7, al.; also [[ἐνεστῶσα]] συντέλεια [[the state of completion expressed by the perfect tense]], Id.''Synt.''205.15: also in aor., <b class="b3">τοῦ ποτὲ ἐνστάντος</b> [[when]] the moment [[has arrived]], Plot.4.3.13; <b class="b3">τὰ ἐνεστηκότα πράγματα</b> [[present]] circumstances, X.''HG''2.1.6; so τὰ ἐνεστῶτα Plb.2.26.3.<br><span class="bld">IV</span> [[stand in the way]], [[resist]], [[block]], τοῖς ποιουμένοις Th.8.69; τῇ φυγῇ Plu.''Luc.''13; τῇ αὐξήσει Id.''Rom.''25; πρὸς πᾶσάν τινι πολιτείαν Id.''Arist.''3, cf.''Marc.''22: abs., [[stand in the way]], Th.3.23; in [[argument]], ἐνέστηκεν ὃ νυνδὴ Κέβης ἔλεγε [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 77b; ὁ [[ἐνεστηκώς]] = the [[opponent]] in a [[lawsuit]], ''SIG''45.28 (Halic., v B.C.).<br><span class="bld">2</span> in Logic, [[object]], τῷ καθόλου Arist.''Top.''157b3; πρὸς τὸν ἔξω λόγον Id.''APo.''76b26: abs., Id.''Rh.''1402b24,al.; ἐ. ὅτι.. Id.''APr.''69b6; ὡς.. Id.''EN''1172b35, A.D. ''Synt.''176.23.<br><span class="bld">3</span> of the Roman tribunes, [[exercise the right of intercessio]], [[veto]], Plb.6.16.4, Plu.''TG''10,al.<br><span class="bld">V</span> of fluids, [[congeal]], [[freeze]], ὕδωρ ἐνεστηκός [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 5.13.1; [[become impacted in]], <b class="b3">ἐνιστάμενον ἐπὶ τὰ τοῦ στομάχου στενά</b> (''[[sc.]]'' [[γάλα]]) Dsc.''Alex.''26.

|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [jón. perf. part. ἐνεστεώς Hdt.1.83, tes. part. dat. sg. ἐνεστάκοντι <i>SEG</i> 42.510.16 (Larisa II a.C.?)]<br /><b class="num">A</b> tr., en pres., fut. y frec. aor. sigm.<br /><b class="num">I</b> gener. en v. act.<br /><b class="num">1</b> c. ac. de cosa [[alzar]], [[poner en pie]], [[erigir]] στῆλας ἐνίστη ἐς τὰς χώρας Hdt.2.102, χρυσᾶ δὲ ἀγάλματα ἐνέστησαν Pl.<i>Criti</i>.116d, τὰς θύρας <i>IEleusis</i> 177.158 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. [[ἄγαλμα]] ... ἐνστήσασθαι Poll.1.11<br /><b class="num">•</b>náut. [[izar]] c. dat. loc. ἱστὸν ἐνεστήσαντο μεσόδμῃ A.R.1.563.<br /><b class="num">2</b> c. ac. de animados [[situar]], [[colocar]], [[disponer en o sobre]] c. rég. prep. o dat. ἐν τούτοις (λίθοις) τὸν ἵππον ... ἐνιστάναι colocar al caballo encima de ellas (las piedras)</i> X.<i>Eq.Mag</i>.1.16, τὸν πολιτικόν ... οἷον ἡνίοχον εἰς αὐτὴν ἐνστήσαντα colocando en él (el Estado) al político como auriga</i> Pl.<i>Plt</i>.266e, ὄρτυγα ἐνιστάντες τῷ περιγραπτῷ κύκλῳ para el juego de la [[ὀρτυγοκοπία]] Poll.9.102, Ὀλύμπῳ a un ser divinizado, Nonn.<i>D</i>.8.102<br /><b class="num">•</b>[[interponer]], [[disponer en medio]], entre εἰ τοὺς ἱπποκόμους εἰς τοὺς ἱππέας ἐνισταίης si dispusieras a los palafreneros entre los jinetes</i> X.<i>Eq.Mag</i>.5.6, tb. c. ac. abstr. y gen. αὐτοῦ βλέμματος ἐνστήσας ... βασκανίην interponiendo entre nuestras miradas su [[envidia]]</i>, <i>AP</i> 5.218 (Agath.), en v. pas. ὡς ἐνισταμένη [[δύναμις]] una [[especie]] de [[poder]] [[interpuesto]]</i> Pl.<i>Ti</i>.74a.<br /><b class="num">II</b> gener. en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[emprender]], [[acometer]] [[accion]]es o empresas de orden polít. ὅσαι τὸ πρᾶγμα τοῦτ' ἐνεστήσαντο cuantas emprendieron este asunto</i> Ar.<i>Lys</i>.268, cf. D.10.21, πρᾶξιν Plu.<i>Arat</i>.16, πόλεμον Plb.2.71.9, gener. οὐκ ἀγνοῶ ... ὅσον ἔργον ἐνίσταμαι Isoc.12.36, τίνα τὴν τοῦ βίου ὁδὸν ἐνστήσονται qué camino de la vida emprenderán</i> Pl.<i>Ax</i>.367a, cf. Plb.18.54.11, ἀρχὰς ... τῆς γενέσεως Thphr.<i>HP</i> 7.10.4, cf. Plb.18.41.6<br /><b class="num">•</b>c. ac. abstr. y πρός c. ac. [[emprenderla con]], [[suscitar]], [[promover contra]] πρὸς δὲ τοὺς Καρχηδονίους ... ὀργὴν ἐνεστήσαντο καὶ μῖσος suscitaban ira y odio contra los cartagineses</i> Plb.1.82.9, ἀγωνιστικὸν πρὸς τοὺς Κορινθίους ... λόγον Gr.Nyss.<i>Hom.in</i> 1<i>Cor</i>.10.8.<br /><b class="num">2</b> c. inf. [[determinar]], [[proyectar]] πορθεῖν αὐτὰς ἐνεστήσατο había proyectado asediarlas (las ciudades)</i>, D.S.14.53.<br /><b class="num">3</b> jur. [[incoar un proceso]] = [[ἐνστήσασθαι τὸ πρᾶγμα]] Arist.<i>Pr</i>.951^a28, ὁ τοιοῦτον ἀγῶν' ἐνστησάμενος D.18.4.<br /><b class="num">4</b> jur. [[instituir]], [[designar]] [[heredero]] [[ἐνίστημι]] κληρονόμους τοὺς ... ὑιοὺς <i>PMasp</i>.151.75 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. <i>POxy</i>.1901.61 (VI d.C.), <i>Cod.Iust</i>.1.2.25, Iust.<i>Nou</i>.101 proem.<br /><b class="num">B</b> intr. en aor. rad. atem. o perf. act. y en pres. o fut. med.<br /><b class="num">I</b> indic. el resultado de un mov. real o fig.<br /><b class="num">1</b> gener. c. suj. de pers. [[ponerse]], [[instalarse en]], [[acceder]] c. rég. prep. ἐνιστάμενος ἐς τὴν ἀρχήν Hdt.3.68, cf. 2.147, ὁ νικάσας ἐν τὰν [οὐ] σίαν ἐνίσταται τὰν τοῦ ἁλόντος <i>FD</i> 1.486.2B.14 (III a.C.), ἐνστησαμέν[ης μου ἐν τῇ] ... οἰκίᾳ <i>PTeb</i>.793.8.10 (II a.C.), sin rég. expreso τὰς [[διόδους]] τῶν πύργων ἐνστάντες αὐτοὶ ἐφύλασσον ... Th.3.23, c. suj. no pers. τοῦτ' αὐτὸ ἐν ᾧ ἐκτυπούμενον ἐνίσταται esa misma sustancia en la que se instala, una vez grabado</i> Pl.<i>Ti</i>.50d<br /><b class="num">•</b>perf. [[haberse establecido]] c. pred. σέο δ' ἐνεστεῶτος βασιλέος una vez tu estés establecido como rey</i> Hdt.1.120, cf. 6.59.<br /><b class="num">2</b> c. suj. abstr. [[emprenderse]], [[comenzar]] ὁ τότ' ἐνστὰς πόλεμος la [[guerra]] que en aquel entonces se entabló</i> D.18.89, cf. Plb.1.71.4, c. dat. τὸν πόλεμον τὸν ἐνστάντα σοὶ καὶ τῇ πόλει Isoc.5.2, cf. [[LXX]] 1<i>Ma</i>.8.24, ἐνέστη κρίσις πρὸς τὸν Μενέλαον se abrió un proceso a Menelao</i> [[LXX]] 2<i>Ma</i>.4.43.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de cosa [[alzarse en]] [[ἄγαλμα]] ἐν αὐτῷ (νηῷ) ἐνέστηκε Hdt.2.91, πύλαι δὲ ἐνεστᾶσι πέριξ τοῦ τείχεος [[ἑκατόν]] se alzan cien puertas en torno a la [[muralla]]</i> Hdt.1.179, τὸ ἐλαιουργῖον ... σὺν ταῖς ἐναιστώσαις (<i>sic</i>) θύραις καὶ κλεισί la almazara con las puertas y cierres que allí están levantadas, e.e., con sus puertas y cierres</i>, <i>PAmh</i>.93.23 (II d.C.), ἐνέστηκε δὲ τῷ τείχει παραστάτης para una máquina de guerra, Apollod.<i>Poliorc</i>.143.9.<br /><b class="num">4</b> fig., c. dat. de pers. o abstr. [[colocarse frente]], [[oponerse]] ἤν τις ἐνιστῆται τοῖς ποιουμένοις Th.8.69, τοῖς Καρχηδονίοις Plb.3.97.1, ἐνστάντων τινῶν σοι <i>UPZ</i> 145.3 (II a.C.), τῇ φυγῇ Plu.<i>Luc</i>.13, τῇ αὐξήσει Plu.<i>Rom</i>.25, Θεμιστοκλέους ... πρὸς πᾶσαν αὐτῷ πολιτείαν ἐνισταμένου Plu.<i>Arist</i>.3.<br /><b class="num">5</b> cont. polít. [[interponerse]], [[ejercer el derecho de veto]] como facultad de los tribunos del pueblo ἐὰν [[εἷς]] ἐνιστῆται τῶν δημάρχων Plb.6.16.4, en Roma, Plu.<i>TG</i> 10.<br /><b class="num">6</b> fil., lóg. [[objetar]], [[negar]] ἀεὶ γὰρ ἔστιν ἐνστῆναι πρὸς τὸν ἔξω λόγον pues siempre es posible objetar contra la argumentación externa</i> Arist.<i>APo</i>.76^b26, c. complet. ἐνιστάμεθα ... ὅτι Arist.<i>APr</i>.69^b6, ἐνστῆναι εἰ ἀληθῆ λέγουσι Arist.<i>HA</i> 638^a5, ἐνσταίη τις ἂν ὡς οὐκ [[ἀνάγκη]] τὸ λεχθέν Arist.<i>Cael</i>.281^a20, cf. A.D.<i>Synt</i>.176.23<br /><b class="num">•</b>en part., subst. οἱ ἐνιστάμενοι τῷ καθόλου los que niegan la premisa universal</i> Arist.<i>Top</i>.157^b3, οἱ ἐνιστάμενοι ὡς οὐκ ἀγαθόν Arist.<i>EN</i> 1172^b35<br /><b class="num">•</b>abs. [[poner objeciones]] εἰ μή τις ἐνίσταιτο ... φάσκων ... Arist.<i>Cat</i>.4^a22, cf. <i>Rh</i>.1402^b24, <i>Cael</i>.313^b3, ἐὰν γὰρ ἐνστῇ κεκρατῆσθαι δόξεις pues si él pusiera objeciones parecerías haber sido [[vencido]]</i> Arist.<i>Rh</i>.1419^a17.<br /><b class="num">II</b> gener. en perf., como verbo de ‘[[estado]]’<br /><b class="num">1</b> c. suj. concr. [[estar situado dentro]], [[estar en]] ἕτερον ἑτέρῳ κύκλῳ ἐνεστεῶτα estando un círculo dentro de otro</i> de un recinto amurallado, Hdt.1.98, λόχοις δ' ἐνεστώς una vez dentro del ejército</i> E.<i>Supp</i>.896.<br /><b class="num">2</b> c. suj. abstr., fig. [[estar en pie]], [[estar pendiente]], [[mantenerse]] c. o sin dat. pers. τοιούτων τοῖσι Σπαρτιήτῃσι ἐνεστεώτων πρηγμάτων siendo tales los asuntos de los que los espartanos estaban pendientes</i> Hdt.1.83, ἔτι ἐνέστηκεν ὃ νυνδὴ Κέβης ἔλεγε todavía está en pie lo que Cebes decía hace un momento</i> Pl.<i>Phd</i>.77b, ἡ ἐνεστῶσα [[ἀνάγκη]] 1<i>Ep.Cor</i>.7.26, τὰ ἔργα τὰ ἐνεστηκότα <i>PPetr</i>.2.4.6.6 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>simpl. [[estar aquí]], [[ser ahora]] περὶ οὗ νῦν ὁ λόγος ἐνέστηκε Arist.<i>de An</i>.432^b8<br /><b class="num">•</b>part. [[actual]], [[presente]] περὶ τῶν ἐνεστηκότων πραγμάτων en la situación presente</i> X.<i>HG</i> 2.1.6, ἡ ἐνεστῶσα πραγματεία Aristox.<i>Harm</i>.14.2, περὶ τὸ ἀγαθὸν ἐνεστὼς ἢ μέλλον Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.94, ἐν τῷ ἐνεστηκότι ἐνιαυτῷ en el presente año</i>, en el año en curso</i>, <i>IG</i> 12(6).11.25 (Samos III a.C.), μηνὶ Θὼθ τῆς ἐνεστώσης ὑπατείας <i>PSakaon</i> 72.10 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[τὰ ἐνεστῶτα]] = [[la situación]], [[las circunstancias presentes]] μηδὲν ἐπιδεικνύντα τῶν ἐπεσομένων ἢ ἐνεστώτων no revelando al paciente nada de lo que le va a pasar ni de su estado actual</i> Hp.<i>Decent</i>.16.<br /><b class="num">3</b> c. suj. de pers. y ref. a cargos [[estar en ejercicio]] τὰ [ἀ] ρχεῖα τὰ ἐνεστηκότα los magistrados en ejercicio</i>, <i>IG</i> 12(6).150.12 (Samos IV a.C.), τοὺς πρυτάνεις τούς τε ἐνεστῶτας καὶ τοὺς ἀεὶ γινομένους <i>SEG</i> 45.1508B.9 (Bargilia II/I a.C.)<br /><b class="num">•</b>part. subst. [[οἱ ἐνεστῶτες]] = [[los magistrados en ejercicio]], en el [[cargo]] Arist.<i>Pol</i>.1322^a12.<br /><b class="num">4</b> en cont. jur., perf. [[estar abierto]], [[estar en curso]], [[estar pendiente de pleitos]], [[estar pendiente de procesos]], etc. ι ... μιᾶς ἐνεστώσης δίκης Ar.<i>Nu</i>.779, cf. Is.11.45, D.33.14, Aeschin.1.86, ὁ νῦν ἐνεστηκὼς ἀγών Lycurg.7, περὶ ὧν προφέρεται ἐνεστάναι αὐτῷ πρὸς Πετοσίριν sobre las causas que declara tener pendientes contra Petosiris</i>, <i>SB</i> 12722.5, cf. <i>PAmh</i>.33.6 (II a.C.) en <i>BL</i> 1.1, οὐδενὸς ἡμῖν ἐνεστῶτος πρὸς αὐτοὺς <i>PStras</i>.91.21 (I a.C.), cf. <i>POxy</i>.1195.8 (II d.C.), τὰ ἐπ' αὐτῶν ἐνεστηκότα los procesos en curso</i>, <i>PTeb</i>.7.7 (II a.C.), δ[ιαδι] κα[σί] ας περὶ κληρονομίας μοι ἐν[σ] τάσης Mitteis <i>Chr</i>.89.10 (II d.C.), cf. <i>SB</i> 4416.6<br /><b class="num">•</b>de pers. [[ὁ ἐνεστηκώς]] = [[el demandante]], <i>SIG</i> 45.28 (Halicarnaso V a.C.).<br /><b class="num">5</b> en cont. medic., gener. perf., de dolores [[quedarse]], [[fijarse]] πόνος ἰσχυρὸς ἐν τῇ κεφαλῇ ἐνέστηκεν Hp.<i>Int</i>.40, cf. <i>Epid</i>.5.83<br /><b class="num">•</b>de humores [[detenerse]], [[acumularse]], [[estancarse]] τῇ μὲν οὖν ἐνέστηκεν ([[αἷμα]]) Hp.<i>Flat</i>.14, φλέγμα Hp.<i>Morb</i>.1.12, 13, <i>Ophth.Fr.Pap</i>.1.20.9, ἐνιστάμενον ἐπὶ τὰ τοῦ στομάχου στενά ([[γάλα]]) Dsc.<i>Alex</i>.26<br /><b class="num">•</b>del agua en alcorques al pie de árboles ὑδωρ ἐνεστηκώς Thphr.<i>CP</i> 5.13.1.<br /><b class="num">III</b> esp. ref. al ‘[[tiempo]]’<br /><b class="num">1</b> [[hacerse presente]], [[llegar]], [[presentarse]] ἐνεστάναι δὲ τὸν πάντα χρόνον ὡς τὸν ἐνιαυτὸν ἐνεστηκέναι λέγομεν decimos de todo el tiempo que es presente, lo mismo que lo decimos del año (en sentido amplio)</i>, Apollod.<i>Stoic</i>.3.260, ἐνεστυίης νυκτός al llegar la noche</i> Hp.<i>Steril</i>.223, op. [[προεληλυθότος]] (τοῦ θέρους) Thphr.<i>HP</i> 9.8.2, ἐγένετο ἐνισταμένου τοῦ ἐνιαυτοῦ [[LXX]] 3<i>Re</i>.12.24x, ἔκρινε μὴ παρεῖναι τὸν ἐνεστῶτα καιρόν juzgó que no debía dejar pasar la ocasión presente</i> Plb.1.60.9, cf. 2.26.3, I.<i>AI</i> 16.162, <i>Ep.Hebr</i>.9.9, ὁ καιρὸς ὁ βέ[λ] τιστος ἐνέστηκε <i>PSI</i> 486.11 (III a.C.), τοῦ ... καιροῦ τῆς ἀναγωγῆς ... ἐνεστηκότος habiendo llegado el momento oportuno para la entrega</i>, <i>PTeb</i>.24.56 (II a.C.), cf. <i>PLugd.Bat</i>.12.3 (II a.C.), ἐνέστηκεν ἡ ἡμέρα τοῦ κυρίου ha llegado el día del Señor</i> 2<i>Ep.Thess</i>.2.2, τῆς προθεσμίας ἐνστάσης cuando llegue la fecha fijada</i>, <i>POxy</i>.270.28 (I d.C.), <i>SB</i> 11385.13 (III d.C.), cf. <i>POxy</i>.37.11 (I d.C.), τὰ ἐνεστηκότα ἐκφόρια los frutos de este año</i>, <i>PLille</i> 4.10, cf. 31 (III a.C.), <i>BGU</i> 486.7 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>part. subst. τὸ ἐνστάν [[el momento]], [[el instante]] τοῦ ποτὲ ἐνστάντος οἷον αὐτομάτως κάτεισι cuando llega el momento, de manera espontánea (las almas) descienden</i> Plot.4.3.13, tb. perf. ἐν χρόνῳ ὁ νῦν ἐνεστώς de la mónada <i>Theol.Ar</i>.6.<br /><b class="num">2</b> de plazos [[vencer]], [[llegar a vencimiento]] διαλύειν τὰς ἐνεστώσας τιμάς <i>PTeb</i>.769.30 (III a.C.), τῆς ἐνεστηκυίας δόσεως <i>PBaden</i> 47.16 (II a.C.).<br /><b class="num">3</b> part. perf. ὁ (χρόνος) ἐνεστώς gener. [[el presente]] op. ‘[[pasado]]’ y ‘[[futuro]]’ τὸ μὲν γὰρ ἔστιν αὐτοῦ (χρόνου) παρεληλυθός, τὸ δὲ ἐνεστηκός, τὸ δὲ μέλλον Apollod.<i>Stoic</i>.3.260, cf. S.E.<i>M</i>.10.193, εἴρηται κατὰ τὸν ἐνεστῶτα καιρὸν ἱκανῶς se ha hablado por el momento bastante</i> Arist.<i>Rh</i>.1366^b23, op. οἱ ἐπάνω χρόνοι <i>SEG</i> 46.1721.22 (Janto II a.C.), ὁ αἰὼν ὁ ἐνεστώς <i>Ep.Gal</i>.1.4<br /><b class="num">•</b>subst. [[ὁ ἐνεστώς]] = [[el momento]], [[este instante]] op. ‘[[pasado reciente]]’, Arist.<i>Ph</i>.222^b14<br /><b class="num">•</b>c. suj. de [[unidad]] temporal def. [[presente]], [[corriente]], [[en curso]] ἐνεστᾶναι δὲ τὸν πάντα χρόνον ὡς τὸν ἐνιαυτὸν ἐνεστηκέναι λέγομεν Apollod.<i>Stoic</i>.3.260, ὁ ἐνεστὼς ἐνιαυτός <i>ISmyrna</i> 711.5 (imper.), τὸ ἐνεστὸς ε (ἔτος) Γαίου Καίσαρος Αὐτοκράτορος el corriente año 5 del emperador Gayo César</i>, <i>SB</i> 12763.6 (I d.C.), cf. <i>PSI XX Congr</i>.7.6 (II d.C.), <i>PWash.Univ</i>.19.12 (III d.C.), τοῦ ἐνεστῶτος μηνός Λῴου en el presente mes de Loo</i> Philipp.Maced. en D.18.157, cf. <i>IMylasa</i> 212.12 (II/I a.C.), ἐν τῇ ἐνεστώσῃ ὥρᾳ <i>BGU</i> 1131.29 (I a.C.).<br /><b class="num">4</b> gram., en el verbo ὁ ἐνεστώς [[presente]] χρόνοι τρεῖς, ἐ., παρεληλυθώς, μέλλων D.T.638, cf. Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.48, A.D.<i>Pron</i>.58.7, <i>Adu</i>.124.5<br /><b class="num">•</b>ref. al perfecto [[valor de presente]] A.D.<i>Synt</i>.205.15.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0845.png Seite 845]] (s. [[ἵστημι]]), hinein, dabei, darauf stellen, setzen; Hippocr.; στήλας ἐνίστη ἐς τὰς χώρας Her. 2, 102; χρυσᾶ ἀγάλματα ἐνέστησαν Plat. Critia. 116 d; οἷον ἡνίοχον εἰς αὐτὴν ἐνστήσας Polit. 266 e; αὑτὸν ἐκμάττειν τε καὶ ἐνιστάναι εἰς τοὺς τῶν κακιόνων τύπους Rep. III, 396 e; τοὺς ἱπποκόμους εἰς τοὺς ἱππέας Xen. Hipparch. 5, 6, vgl. 1, 6. Übertr., τὸν νοῦν, τὴν διάνοιαν, den Verstand, die Gedanken worauf richten, Arist. – Häufiger im med. u. zwar – al aor. I. = act., [[ἄγαλμα]] ἐνστήσασθαι, darin aufstellen, Poll. 1, 11; ἱστὸν ἐνεστήσαντο μεσόδμῃ Ap. Rh. 1, 563; δόμοισιν ἄκοιτιν, hineinbringen, 4, 97. Dah. einrichten, anstellen, unternehmen, ὅσαι τὸ [[πρᾶγμα]] τοῦτο ἐνεστήσαντο Ar. Lys. 268; οὐδὲν τῶν πραγμάτων ἐνεστήσασθε οὐδὲ κατεσκευάσασθε ὀρθῶς Dem. 10, 21; 18, 193; ὁ τοιοῦτον ἀγῶνα ἐνστησάμενος 18, 4; öfter δίκην, κρίσιν, einen Proceß anstellen, Lys. u. a. Redner; πόλεμον, Pol. u. D. Sic. Auch praes. u. impf. so, ἐνίστατο τὴν περὶ Ἀκροκόρινθον πρᾶξιν, er begann die Unternehmung gegen Akr., Plut. Arat. 16; ὑπὲρ οὗ νῦν ἐνιστάμεθα τὴν διήγησιν Pol. 22, 15; πορθεῖν ἐνίστατο τὰς πόλεις, er legte es darauf an, die Städte zu zerstören, D. Sic. 14, 53; fut., [[τίνα]] τὴν τοῦ βίου όδὸν ἐνστήσονται, welchen Weg werden sie einschlagen, Plat. Ax. 367 a. – Aehnl. ὀργὴν καὶ [[μῖσος]] ἐνεστ ήσαντο [[πρός]] τινα Pol. 1, 82, 9, Zorn u. Haß gegen Jem. beweisen. – Gew. b) mit aor. II. u. perf. act., [[darinstehen]]; λόχοις ἐνεστὼς ἤμ υνε χώρᾳ Eur. Suppl. 896; πύλαι ἐνεστᾶσι [[ἑκατόν]], stehen, d. i. sind darin, Her. 2, 179; [[ἄγαλμα]] ἐνέστηκε 2, 91; [[ὕδωρ]] ἐνεστηκός, darin stehen gebliebenes Wasser, Theophr.; ἐν ῷ ἐκτυπούμενον ἐνίσταται Plat. Tim. 50 d, vgl. oben. Bes. ἐνίστασθαι εἰς τὴν [[ἀρχήν]], die Regierung antreten, Her. 3, 67 u. öfter; auch ohne Zusatz, [[ἄλλος]] ἐνί σταται [[βασιλεύς]] 6, 59; σέο ἐνεστεῶτος βασιλῆος 1, 120; ἔτι μιᾶς ἐνεστώσης δίκης, da noch ein Proceß anhängig gemacht ist, schwebt, Ar. Nubb. 779; ἐνεστηκυιῶν δικῶν Dem. 33, 14; Is. 11, 46 u. A.; ἐνεστηκότα πράγματα stehen den προγεγενημένα entgegen, Din. 1, 93; τὰ ἐνεστηκότα πράγματα, der gegenwärtige Stand der Dinge, Xen. Hell. 2, 1, 6; τὰ ἐνεστηκότα Pol. 2, 26, 3. 3, 15, 4; ὁ ἐνστὰς [[πόλεμος]] Isocr. 5, 2; Dem. u. A.; [[πόλεμος]] ἐνεστώς, der gegenwärtige Krieg, Pol. 1, 75, 2 u. öfter; [[ἤδη]] τῆς πολιορκίας δεύτερον [[ἔτος]] ἐνεστηκυίας, da die Belagerung schon das zweite Jahr dauerte, 7, 15, 2; τραυμάτων ἐνεστώτων, die da sind, Plat. Legg. IX, 878 b; ἐνισταμένου θέρους, mit Beginn des Sommers, Theophr. u. A.; bei den Gramm. ὁ ἐνεστὼς [[χρόνος]], das Präsens. – c) sich entgegenstellen, bevorstehen, drohen; τοιούτων τοῖσι Σπαρτιήτῃσι ἐνεστεώτων πρηγμάτων Her. 1, 83; μείζονος ἐνίστατο πολέμου [[καταρχή]] Pol. 1, 71, 4; – sich widersetzen, Widerstand leisten, τοῖς ποιουμένοις Thuc. 8, 69; ἀλλ' ἔτι ἐνέστηκε τὸ τῶν πολλῶν, [[ὅπως]] μή – Plat. Phaed. 77 b; τοῖς εἰρημένοις ἐνστῆναι Isocr. 5, 39; οἱ δὲ ἐνιστάμενοι ὡς οὐκ – Arist. Eth. 10, 2, 4; ταῖς ἐπιβολαῖς Pol. 2, 46, 4; [[πρός]] τι, Plut. Aristid. 3; τινὶ [[πρός]] τι, Jemand in Bezug auf Etwas, Marc. 22. Bes. bei den Rhetorikern u. in der Gerichtssprache, gegen Etwas protestiren, Instanz machen, vgl. Arist. rhet. 2, 25. Bei den Römern das Intercediren der Volkstribunen, Pol. 6, 16, 4 u. Plut. öfter; τῇ φυγῇ Plut. Lucull. 13; τινί, Jemanden bedrängen, verfolgen, Pol. 3, 97, 1; auch wie instare = antreiben, Plut. Lac. apophth. p. 240; von Flüssigkeiten auch = gerinnen, fest werden, Diosc., Medic.

|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> Causal in pres., fut. and aor1 act., and in aor1 mid.:— to put, set, [[place]] in, ἐν λίθοις Xen.; ἐς τὰς χώρας Hdt.<br /><b class="num">2.</b> aor1 mid. to [[begin]], Dem.<br />B. Pass., with aor2 perf., and plup. act.:— to be set in, to [[stand]] in a [[place]], c. dat., Eur.; ἐν τῷ νηῷ Hdt.<br /><b class="num">II.</b> to be appointed, βασιλεὺς ἐνίστασθαι Hdt.<br /><b class="num">III.</b> to be [[upon]], to [[threaten]], Lat. imminere, c. dat. pers., Hdt.:—absol. to be at [[hand]], [[begin]], [[arise]], Ar., Dem.:—of [[time]], ὁ ἐνεστὼς [[πόλεμος]] the [[present]] war, Aeschin.; τὰ ἐνεστηκότα πράγματα [[present]] circumstances, Xen.<br /><b class="num">IV.</b> to [[stand]] in the way, [[resist]], τινι Thuc.:—absol. to [[stand]] in the way, Thuc.