εἴκω: Difference between revisions

|Definition=<span class="sense"><span class="bld">A</span> to [[be like]], [[seem likely]], v. [[ἔοικα]].</span><span class=head>εἴκω</span><span class="bld">εἴκω</span>, <span class="bibl">Il. 12.48</span>, etc.: impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> εἶκον <span class="bibl">16.305</span> ([[ὑπό]]-), <span class="bibl">Hdt.8.3</span>: fut. εἴξω <span class="bibl">Th. 1.141</span>, etc.: aor. 1 εἶξα <span class="bibl">Il. 24.718</span>, etc., poet. [[ἔειξα]] or ἔϝειξα <span class="bibl">Alcm. 31</span>, Ion. εἴξασκε <span class="bibl">Od.5.332</span>: pf. part. [[ἐεικώς]] <span class="title">Chron.Lind.</span> D.96:—[[give way]], [[retire]], ὀπίσσω εἴκετε <span class="bibl">Il.5.606</span>; ὅππῃ τ' ἰθύσῃ τῇ τ' εἴκουσι στίχες ἀνδρῶν <span class="bibl">12.48</span>: c. dat., [[make way for]], οὐρεῦσι <span class="bibl">24.716</span>; [[yield]] to pressure, Gal. 18(1).97. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. dat. pers. et gen. loci, <b class="b3">μηδ' εἴκετε χάρμης Ἀργείοις</b> [[shrink]] not [[from]] the fight for them, 4.509; εἴκειν τινὶ τῆς ὁδοῦ <span class="bibl">Hdt. 2.80</span>; εἴξατέ μοι νίκης <span class="bibl">Coluth. 171</span>: c. gen. only, <b class="b3">εἴκειν πολέμου καὶ δηϊοτῆτος</b> [[withdraw from]] war and strife, <span class="bibl">Il.5.348</span>; [[εἶκε]], [[γέρον]], [[προθύρου]] [[retire from]] the door, <span class="bibl">Od.18.10</span>, cf. <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>2.67b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[give way]], as a mark of honour, <span class="bibl">Il.24.100</span>, <span class="bibl">Od.2.14</span>; τῇ πατρίδι <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>8.246a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[give way to]] any passion or impulse, ᾧ θυμῷ εἴξας <span class="bibl">Il.9.598</span>; ὄκνῳ καὶ ἀφραδίῃσι <span class="bibl">10.122</span>; ὕβρει <span class="bibl">Od.14.262</span>; <b class="b3">βίῃ καὶ κάρτεϊ εἴκειν</b> [[give full play to]] one's might and strength, <span class="bibl">13.143</span>; ὀργῇ δ' εἶξα μᾶλλον ἤ μ' ἐχρῆν <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>80</span>; τῇ ἡλικίῃ εἴκειν <span class="bibl">Hdt.7.18</span>; of circumstances, πενίῃ εἴκων <span class="bibl">Od.14.157</span>; κακοῖς <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>322</span>; ἀνάγκῃ <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span>1071</span>; ξυμφοραῖς <span class="bibl">Th.1.84</span>; [[ζημίαις]] [[to the force of]] punishment, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.6.21</span>:—in <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>718</span> [[θυμοῦ]] should prob. be read for [[θυμῷ]]. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> <b class="b3">εἴκειν τινί τι</b> [[yield to]] another [[in]] a thing, <b class="b3">τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων</b> [[inferior to]] none [[in]]... <span class="bibl">Il. 22.459</span>, <span class="bibl">Od.11.515</span>: c. acc. cogn., <b class="b3">εἴκοντας ἃ δεῖ</b> [[yielding]] in... <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span> 172</span> (lyr.), cf. <span class="bibl"><span class="title">Aj.</span>1243</span>: also c. dupl. dat., <b class="b3">ἕλεσκον ἀνδρῶν… ὅ τέ μοι εἴξειε πόδεσσι</b> whoever [[was inferior to]] me [[in]] swiftness of foot, <span class="bibl">Od. 14.221</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> c. gen., [[retire from]], [[ἰερατείας]] <span class="title">Chron.Lind.</span>l.c. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> trans., [[yield up]], [[give up]], <b class="b3">εἶξαί τέ οἱ ἡνία</b> [[give]] [the horse] the rein, <span class="bibl">Il.23.337</span>; <b class="b3">Εὖρος Ζεφύρῳ εἴξασκε διώκειν</b> [[gave up]] [the ship] to Zephyrus to chase, <span class="bibl">Od.5.332</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[grant]], [[allow]], ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν ἡμὶν εἴκῃ <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>465</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> impers., [[it is allowable]] or [[possible]], ὅπῃ εἴξειε μάλιστα <span class="bibl">Il.22.321</span>: c. inf., ὅθι σφίσιν εἶκε λοχῆσαι <span class="bibl">18.520</span>; φώναισ' οὐδὲν ἔτ' εἴκει Sapph.2.8; <b class="b3">φερόμενοι πρὸς τὸ εἶκον</b> attacking on the [[line of least resistance]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Fab.</span>16</span>.</span>

|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. ind. 3^a sg. ἔειξε Alcm.83.1, iter. [[εἴξασκε]] <i>Od</i>.5.332; perf. part. [[ἐεικώς]] <i>Lindos</i> 2D.96 (I a.C.)]<br /><b class="num">I</b> sent. fís.<br /><b class="num">1</b> [[ceder]] a una acometida o a una presión ὅππῃ τ' ἰθύσῃ, τῇ τ' εἴκουσι στίχες ἀνδρῶν <i>Il</i>.12.48, εἰσορόων χρόα καλόν, ὅπῃ εἴξειε μάλιστα observando por qué lugar su hermosa piel cedería mejor</i> ante el golpe de lanza <i>Il</i>.22.321, cf. Arist.<i>Pr</i>.890^b5, Gal.4.463, D.Chr.36.57, (οἰδήματα) τὰ εἴκοντα (hinchazones) que ceden</i> al presionarlas, Gal.18(2).97<br /><b class="num">•</b>medic. [[ceder]], [[remitir]] ἡ νοῦσος Aret.<i>CA</i> 2.1.7, κοίτη δὲ στερεή, μὴ κάρτα εἴκουσα Aret.<i>CA</i> 2.2.2, tb. c. giro prep. εἴκων ἐπὶ τῇ θίξει Aret.<i>SD</i> 1.14.2<br /><b class="num">•</b>part. subst. τὸ εἶκον [[lo que cede]] op. [[τὸ ἀντιτυποῦν]] Pl.<i>Cra</i>.420d, φερόμενοι πρὸς τὸ εἶκον atacando lo que ofrece menor resistencia</i> Plu.<i>Fab</i>.16<br /><b class="num">•</b>[[el hecho de ceder]] συμμέτρως ἔχει πρὸς τὸ εἶκον en la fundición del oro, Str.3.2.8<br /><b class="num">•</b>c. dat. de concr. ὅτ' οὔρεα τοῖα σιδήρ[ῳ] εἴκουσιν cuando montañas semejantes ante el hierro ceden</i> Call.<i>Fr</i>.110.48, ἀὴρ ἔχει φύσιν εἴκουσαν ἀντιπεριιστάμενος τοῖς σώμασιν Ph.1.623, πέτρας ... τοῖς μεταλλευτικοῖς ὀργάνοις μηδαμῶς εἰκούσης Polyaen.4.18.1, en metáf. σῷ δ' αὖ πυρὶ ... καὶ Ζηνὸς ὁμῶς εἴκουσι κεραυνοί del fuego del amor, Opp.<i>C</i>.2.421.<br /><b class="num">2</b> c. gen. [[retirarse]] εἶκε ... πολέμου retírate del combate</i>, <i>Il</i>.5.348, προθύρου <i>Od</i>.18.10, κελεύθου Hes.<i>Sc</i>.353, τῶν ἐπάλξεων ... καὶ τῶν νεῶν Iul.<i>Or</i>.3.67b, c. constr. de gen. ἐεικὼς ἐκ τᾶς ἰερατείας <i>Lindos</i> [[l.c.]], εἶξ' ἕ[καθ] εν κόσμοιο <i>Cod.Vis.Pat</i>.8<br /><b class="num">•</b>c. gen. y dat. de pers. μηδ' εἴκετε χάρμης Ἀργείοις y no os retiréis del combate ante los argivos</i>, <i>Il</i>.4.509<br /><b class="num">•</b>fig. εἴξατε νίκης renunciad a la victoria</i> Colluth.171.<br /><b class="num">3</b> [[ceder el sitio]], [[apartarse]] abs. εἶξε δ' [[Ἀθήνη]] <i>Il</i>.24.100, εἶξαν δὲ γέροντες <i>Od</i>.2.14<br /><b class="num">•</b>c. dat. de pers. y gen. de lugar τῷ δὲ γυνὰ ... σφεᾶς ἔειξε χώρας a éste la mujer le cede su sitio</i> Alcm.l.c., εἴκειν δὲ γέρουσιν ἕδρης Ps.Phoc.220, cf. Hdt.2.80, c. el dat. impl. χώρης εἴκουσιν τοί τε παλαιότεροι y los más ancianos (le) ceden el sitio</i> Thgn.936, cf. Tyrt.8.42.<br /><b class="num">4</b> tr., c. ac. y dat. de concr. [[aflojar]] εἶξαί τέ οἱ ἡνία χερσίν y aflójale las riendas en tus manos</i>, <i>Il</i>.23.337.<br /><b class="num">II</b> sent. anímico o moral<br /><b class="num">1</b> c. compl. de abstr. y/o de pers. [[ceder a o ante]] c. dat. de pers. y ac. de rel. τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων sin ceder ante nadie en su valor</i>, <i>Il</i>.22.459, <i>Od</i>.11.515<br /><b class="num">•</b>[[ceder a o ante]], [[someterse]] c. dat. de pers. ἄρχοντι Democr.B 47, σοφοῖσι δ' εἴκειν καὶ τεθραμμένοις καλῶς E.<i>HF</i> 300, τοῖς ὑποπεπτωκόσιν D.S.13.24, τῷ θεῷ I.<i>AI</i> 1.115, τοῖς κρείττοσι Luc.<i>Herm</i>.12, τῇ πατρίδι καθάπερ μητρί Iul.<i>Or</i>.4.246a, c. dat. de abstr. ᾧ θυμῷ <i>Il</i>.9.598, ὄκνῳ <i>Il</i>.10.122, πενίῃ <i>Od</i>.14.157, Tyrt.6.8, ὕβρει <i>Od</i>.14.262, ἀνάγκῃ A.<i>A</i>.1071, E.<i>Fr</i>.716H.-R., κακοῖς A.<i>Pr</i>.320, cf. Th.1.84, Ael.<i>NA</i> 5.11, ζημίαις X.<i>Cyr</i>.1.6.21, ταῖς τύχαις Lys.18.5, εἴκειν ταῖς ψυχαῖς desanimarse</i> Plb.35.1.4, τῇ φαντασίᾳ Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.286, τῇ ὑποταγῇ <i>Ep.Gal</i>.2.5, τοῖς τοῦ καιροῦ νόμοις Vett.Val.240.12, προθύμως τῇ κλήσει Gr.Naz.M.35.512B, εἴξας τῇ ἐμῇ δεήσει accediendo a mi petición</i>, <i>PMonac</i>.10.10 (VI d.C.), c. el dat. elidido y atracción de rel. εἴκοντας ἃ [[δεῖ]] S.<i>OC</i> 172, cf. <i>Ai</i>.1243, c. dat. de abstr. y ac. de rel. τὰ πάντα τῇ ἡλικίῃ εἴκειν ceder a la edad en todo</i>, e.e., dejarse llevar siempre por su juventud</i> Hdt.7.18, c.constr. prep. ἐπὶ ... προφάσει μὴ εἴξοντες Th.1.141<br /><b class="num">•</b>sin rég. [[ceder]], [[someterse]] ἀλλ' εἶκε, θυμῷ (aunque otros leen εἶκε θυμῷ) καὶ μετάστασιν δίδου S.<i>Ant</i>.718, οὐ βουλόμενοι δὲ καθάπαξ εἴκειν Plb.1.38.5, cf. Ph.2.31, <i>POxy</i>.1642.17 (III d.C.), ἑκόντες εἴκουσι καὶ ὑποκύπτουσι Them.<i>Or</i>.13.176b<br /><b class="num">•</b>part. fem. εἴκουσα [[floja]], [[que no es firme]], [[inestable]] ἡ [[ἄγνοια]] φαντασία ἐστὶν εἴ. explicado como μεταπτωτικὴ ὑπὸ λόγου Clem.Al.<i>Strom</i>.2.17.76, ἡ ψυχὴ ... ἡ μαλθακὴ καὶ εἴ. Clem.Al.<i>Strom</i>.2.20.110.<br /><b class="num">2</b> [[ser inferior en]] c. dat. de limitación βίῃ καὶ κάρτεϊ εἴκων siendo inferior en fuerza y poder</i>, <i>Od</i>.13.143, c. dat. de pers. y dat. de limitación ὅ τέ μοι εἴξειε πόδεσσι (enemigo) que fuera inferior a mí en (la agilidad de) sus pies</i>, <i>Od</i>.14.221.<br /><b class="num">3</b> c. inf. [[permitir]], [[dejar]] c. dat. de pers. εἴξατέ μοι οὐρεοῦσι διελθέμεν permitidme pasar con las mulas</i>, <i>Il</i>.24.716, Εὖρος Ζεφύρῳ [[εἴξασκε]] διώκειν Euro dejaba a Céfiro que la acosara (a la nave)</i> <i>Od</i>.5.332<br /><b class="num">•</b>raro c. ac. ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν ἡμῖν εἴκῃ S.<i>Ph</i>.465.<br /><b class="num">4</b> impers. εἶκε (a veces entendido como impf. de ἔοικα) [[es posible]] c. dat. de pers. ὅθι σφίσιν εἶκε λοχῆσαι en donde les era posible estar emboscados</i>, <i>Il</i>.18.520, c. ac. de pers. ὤς με φώνησ' οὐδὲν ἔτ' εἴκει Sapph.31.8.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>u̯eik</i>-, cf. ai. <i>vijáte</i> ‘[[huir]]’, ‘[[retroceder]]’, aaa. <i>wīhhan</i> ‘[[ceder]]’, formas que parecen derivar de una raíz c. sonora final.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0728.png Seite 728]] (mit dem Digamma, vgl. [[ὑποείκω]], aor. εἴξασκε, Od. 5, 332), [[weichen]]: – a) sich zurückziehen, Hom., auch [[ὀπίσσω]] εἴκειν, zurückweichen, Il. 5, 606; τινί τινος, vor Jemandem in Etwas, z. B. Ἀργείοις χάρμης 4, 509; 14, 101; εἶκε πολέμου καὶ δηϊότητος 5, 348; προθύρου, von der Thür, Od. 18, 10; εἴξατέ μοι νίκης Coluth. 171; auch τινί c. inf., Od. 5, 332; ohne casus, 2, 14, Platz machen, als Zeichen der Ehrerbietung. So [[εἴκω]] σοι τῆς ὁδοῦ Her. 2, 80; γέρουσιν ἕδρης Phocyl.; ἕδρας καὶ κλισίας ἕπιόντι Plut. am. et ad. discr. 22; εἶκε θυμοῦ, laß ab von deinem Zorn, Soph. Ant. 714. – b) nachstehen, geringer sein, τινί τι, Einem worin, Il. 22, 459 Od. 11, 515, τὸ ὃν [[μένος]] οὐδενὶ εἴκων; auch εἴκειν πόδεσσι, an Schnellfüßigkeit nachstehen, 14, 221. – Her. u. Thuc. oft τοῖς πολεμίοις u. ä.; ἀνάγκῃ Aesch. Ag. 1041; κακοῖς Prom. 320, wie Soph. Ant. 468; συμφοραῖς Thuc. 1, 84. 2, 64; θεοῖς Ai. 652; κάκῃ, unterliegen, Plat. Menex. 246 b; θυμῷ Il. 9, 593, der Neigung des Gemüthes folgen, wie ὕβρει, ἀφραδίαις u. ä., 10, 122 Od. 14, 262. 18, 139, sich davon fortreißen lassen; πενίῃ, sich durch Armuth verleiten lassen, 14, 157; ὀργῇ Thuc. 1, 38; τῇ ἡλικίῃ Her. 7, 18; εἶξαι ἵππῳ τὰ [[ἡνία]] ταῖς χερσίν, einem Pferde die Zügel nachlassen, schießen lassen, Iliad. 23, 337, Aristarch erklärte χαλάσαι, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 147; ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν ἡμῖν εἴκῃ, gestattet, Soph. Phil. 465; οὐκ ὀρθῶς τοῦτο εἴξαντος τοῦ νομοθέτου Plat. Legg. VI, 781 a.

|btext=<span class="bld">1</span><i>d'ord. seul. pf.</i> [[ἔοικα]], ας, ε, <i>etc. &gt; part.</i> [[ἐοικώς]] <i>et</i> [[εἰκώς]], <i>au sens d'un prés., et pqp.</i> [[ἐῴκειν]], <i>att.</i> ᾔκειν, <i>au sens d'un impf.</i><br />• <b>A.</b> <i>pf.</i> [[ἔοικα]], <i>att.</i> [[εἶκα]] :<br /><b>I.</b> [[être semblable]] :<br /><b>1</b> être semblable à, ressembler : τινι, à qqn ; τινί τι, ressembler à qqn par qch (par les traits, par la taille, <i>etc.</i>) ; ἀθανάτῃσι θεῇσ’ [[εἰς]] ὦπα ἔοικεν IL à la voir, elle ressemble aux déesses immortelles ; θεοῖσι γὰρ [[ἄντα]] ἐῴκει IL car, à le voir en face, il ressemblait aux dieux ; δίφρον ἐπιβησομένοισιν [[ἐΐκτην]] IL on eût dit qu’ils allaient tous deux monter sur le char (<i>litt.</i> tous deux ressemblaient à des chevaux prêts à monter, <i>etc.</i>) ; ἔοικας τὴν εὐδαιμονίαν οἰομένῳ τρυφὴν [[εἶναι]] XÉN tu as l'air d'un homme qui pense que le bonheur consiste dans les jouissances (de la vie);<br /><b>2</b> [[avoir l'air de]], [[paraître]], [[sembler]] : ἐοίκατε ἡδόμενοι XÉN vous avez l'air contents ; • <i>impers.</i> [[ὡς]] ἔοικε, comme il semble, à ce qu’il semble ; je suppose, probablement ; <i>dans les réponses</i> ἔοικε, cela paraît ainsi, cela est probable ; [[ὡς]] ἔοικας SOPH comme tu en as l'air, comme tu parais;<br /><b>3</b> paraître à soi-même, avec un inf. <i>au sens du franç.</i>, il me semble que je (<i>cf. lat.</i> mihi videor <i>ou simpl.</i> videor) ; [[ἔοικα]] [[δέ]] [[τοι]] παραειδεῖν [[ὥστε]] θεῷ OD il me semble, chantant devant toi, que je chante devant un dieu ; [[ἔοικα]] θρηνεῖν [[μάτην]] ESCHL il me semble que je me lamente en vain;<br /><b>II.</b> paraître bon, convenir : τὸ μὲν [[ἀπιέναι]] οὐδενὶ καλῷ ἔοικε XÉN s'éloigner (du champ de bataille) ne convient à aucun homme de cœur ; <i>d'ord. • impers.</i> ἔοικε, il semble bon, il paraît convenable : οὔ [[σε]] ἔοικε, κακὸν [[ὥς]], δειδίσσεσθαι IL il ne te convient pas d'avoir peur, comme un lâche ; <i>ellipt. avec l'inf. s.e.</i> : εὐνῇ [[ἔνι]] μαλακῇ [[καταλέγμενος]], [[ὥς]] [[σε]] ἔοικεν (<i>s.e.</i> καταλέξασθαι) OD étendu sur cette couche moelleuse, comme il te convient ; avec un dat. et un inf. : τὰ μὲν οὔ τι καταθνητοῖσι ἔοικεν ἄνδρεσσιν φορέειν IL (armes) que ne sauraient porter des hommes mortels ; avec un dat. <i>suivi d'une</i> prop. inf. : καὶ [[δέ]] [[σοι]] [[αὐτῷ]] ἔοικε μετὰ πρώτοισιν ἐόντα βουλὰς βουλεύειν καθαρὰ χροῒ εἵματ’ ἔχοντα OD et il te sied, quand tu es avec les premiers du peuple, de délibérer ayant sur ton corps des vêtements sans tache ; avec un simple inf. : [[οὐ]] γὰρ ἔοικ’ [[ὀτρυνέμεν]] IL car il ne convient pas de (vous) exciter ; <i>abs.</i> οὐδὲ ἔοικεν IL (car) cela ne serait pas convenable;<br />• <b>B.</b> <i>Part. pf.</i> [[ἐοικώς]], <i>att.</i> [[εἰκώς]], <i>ion.</i> [[οἰκώς]] :<br /><b>1</b> semblable : [[φόβος]] οὐδενὶ [[ἐοικώς]] THC crainte qui ne ressemble à aucune, <i>càd</i> terrible, insensée;<br /><b>2</b> convenable : [[εἰκυῖα]] [[ἄκοιτις]] IL <i>litt.</i> compagne convenable, épouse accomplie ; μῦθοί [[γε]] ἐοικότες OD paroles convenables ; <i>abs.</i> raisonnable, sensé ; neutre τὸ [[εἰκός]], ce qui paraît bon ; juste, naturel, convenable : τὰ εἰκότα καὶ δίκαια THC les choses raisonnables et justes ; [[εἰκός]] ἐστι SOPH cela est naturel, [[ὡς]] [[εἰκός]] SOPH, [[ὡς]] οἰκός HDT comme il est naturel ; [[ὡς]] τὸ [[εἰκός]] PLAT <i>m. sign.</i> ; παρὰ τὸ [[εἰκός]] THC d'une façon déraisonnable;<br /><b>3</b> vraisemblable, probable : τὰ οἰκότα HDT les probabilités, la vraisemblance ; τὸ [[οὐκ]] [[εἰκός]] THC l'improbable ; κατὰ τὸ [[εἰκός]] THC <i>ou</i> ἐκ τοῦ εἰκότος THC comme il est vraisemblable;<br />• <b>C.</b> <i>Pass.</i> être semblable à, ressembler à (<i>pqp. 3ᵉ sg.</i> [[ἤϊκτο]], <i>sans augm.</i> [[ἔϊκτο]]).<br />'''Étymologie:''' pour *Ϝείκω, de la R. Ϝικ, ressembler.<br /><span class="bld">2</span><i>impf.</i> [[εἶκον]], <i>f.</i> εἴξω, <i>ao.</i> [[εἶξα]], <i>pf. inus.</i><br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> se reculer : [[ὀπίσσω]] IL en arrière ; πολέμου IL se retirer du combat ; τινι, se retirer devant qqn, lui céder la place par déférence, lui céder le terrain sur un champ de bataille ; τινι τῆς ὁδοῦ HDT céder le passage à qqn ; μὴ εἴκετε χάρμης Ἀργείοισ’ IL et n'abandonnez pas le champ de bataille aux Grecs ; [[Εὖρος]] Ζεφύρῳ [[εἴξασκε]] διώκειν OD l'Eurus abandonnait (le radeau) à la poursuite du Zéphyre (<i>litt.</i> se retirait devant le Zéphyre pour que celui-ci poursuivît) ; <i>abs.</i> céder la place ; céder, ne pas offrir de résistance ; [[ὅπη]] εἴξειε [[μάλιστα]] IL (cherchant) par où (son corps) serait surtout vulnérable;<br /><b>2</b> [[céder]] : τινι εἴκ. [[πόδεσσι]] OD céder, <i>càd</i> être inférieur à qqn en agilité ; τὸ ὃν [[μένος]] οὐδενὶ εἴκων IL ne le cédant à personne en vaillance ; <i>fig.</i> εἴκ. πενίῃ OD, ἀνάγκῃ ESCHL, ᾧ θυμῷ IL céder à la pauvreté, à la nécessité, à son désir;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> [[laisser aller]], [[relâcher]], [[abandonner]] : εἶξαί [[τε]] οἱ [[ἡνία]] IL et lui lâcher les rênes;<br /><b>2</b> [[concéder]], [[accorder]] : πλοῦν τινι SOPH une navigation (favorable) à qqn.<br />'''Étymologie:''' R. Ϝικ, se reculer = <i>lat.</i> vito pour *victo, de *vicito ; cf. invitus.

|auten=(ϝεικω), imp. [[εἶκε]], [[part]]. εἴκων, aor. εῖξα, iter. [[εἴξασκε]]: [[yield]], [[give]] [[way]], [[withdraw]] ([[from]] [[anything]], τινός, [[before]] [[one]], τινί), be [[inferior]] (to [[one]], τινί, in [[some]] [[respect]], τὶ, [[sometimes]] τινί); [[εἰσορόων]] [[χρόα]] κᾶλόν, [[ὅπῃ]] ϝείξειε [[μάλιστα]], [[where]] it, i. e. the [[body]] of [[Hector]], would [[best]] ‘[[yield]]’ to a [[blow]], Il. 22.321 ; εἴ [[πέρ]] [[τίς]] σε βίῃ καὶ κάρτεϊ ϝείκων &#x007C; οὔ σε τίει, ‘[[yielding]]’ to [[violent]] impulses, Od. 13.143 ; μηδ' εἴκετε χάρμης &#x007C; Ἀργείοις, ‘[[fall]] [[not]] [[back]] [[from]] [[battle]] [[before]] the Greeks,’ Il. 4.509 ; [[ἀνδρῶν]] [[δυσμενέων]] ὅ τέ μοι ϝείξειε πόδεσσιν, [[whoever]] ‘[[was]] [[inferior]]’ to me in [[running]], Od. 14.221; aor. 1 trans., εἶξαι [[ἡνία]] ἵππῳ, ‘[[give]] him [[free]] [[rein]],’ Il. 23.337.

|lsmtext='''εἴκω:''' (<i>√ϜΙΚ</i>, πρβλ. Λατ. vi-to αντί vic-to) μέλ. <i>εἴξω</i>, αόρ. αʹ [[εἶξα]], Ιων. γʹ ενικ. [[εἴξασκε]]· πρβλ. [[εἰκαθεῖν]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ενδίδω]], [[υποχωρώ]], [[οπισθοχωρώ]], αποσύρομαι, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ. προσ. και γεν. τόπου, <i>μηδ' εἴκετε [[χάρμης]] Ἀργείοις</i>, μην υποχωρείτε από τη [[μάχη]] για την υπεράσπισή τους, στο ίδ.· <i>εἴκειν τινὶ τῆς ὁδοῦ</i>, Λατ. concedere alicui de [[via]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> με δοτ. προσ. μόνο, [[ενδίδω]] σε, [[υποχωρώ]] σε, [[είτε]] στη [[μάχη]], [[είτε]] ως [[ένδειξη]] [[τιμής]], σε Όμηρ.· [[έπειτα]], [[ενδίδω]] σε οποιοδήποτε [[πάθος]] ή [[ορμή]], <i>ᾧ θυμῷ εἴξας</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἰδοῖ</i>, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης, λέγεται για περιστάσεις, <i>πενίῃεἴκων</i>, στο ίδ.· <i>κακοῖς</i>, <i>ἀνάγκῃ</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> <i>εἴκειν τινί τι</i>, όπου η αιτ. είναι επιρρηματική, [[μένος]] οὐδένι εἴκων, δεν υποκύπτει σε κανέναν που έχει [[εξουσία]], σε Όμηρ.· με σύστ. αντ., εἴξαντας ἃ [[δεῖ]], υποχωρώντας σε..., σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> μτβ., [[παραδίδω]], [[αφήνω]], <i>εἶξαί τέ οἱ ἥνια</i>, [[βάζω]] στο [[άλογο]] τα [[ηνία]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[παραχωρώ]], [[επιτρέπω]], Λατ. concedere, ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν [[ἡμῖν]] εἴκῃ, σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> απρόσ., όπως το <i>παρείκει</i>, αυτό επιτρέπεται ή είναι δυνατό, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">• [[εἴκω]]:</b> [[μοιάζω]], [[φαίνομαι]] όμοιος με, βλ. [[ἔοικα]].

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[give way]], [[yield]].<br />Other forms: Aor. [[εἶξαι]] (<b class="b3">ἔ(Ϝ)ειξε</b> Alkm., [[γῖξαι]] [i. e. [[Ϝεῖξαι]]] [[χωρῆσαι]] H.), fut. [[εἴξω]], <b class="b3">-ομαι</b> (Il.; cf. Trümpy Fachausdrücke 229f.), perf. ptc. [[ἐεικώς]] (Chron. Lind.)<br />Compounds: With prefix: <b class="b3">ὑπ(ο</b>)-, <b class="b3">παρ-</b>, <b class="b3">συν-είκω</b> a. o. Lengthened form. (<b class="b3">ὑπ-</b>, <b class="b3">παρ)εἰκάθειν</b> or <b class="b3">-θεῖν</b> (S., Pl.; Schwyzer 703 n. 6).<br />Derivatives: [[ὕπειξις]] [[yielding]] (Pl.; vgl. Holt Les noms d'action en [[σις]] 164; [[εἶξις]] Plu.) with [[ὑπεικτικός]] (Arist.; [[εἰκτικός]] Phld.).<br />Origin: IE [Indo-European] [1130] <b class="b2">*ueik/g-</b> [[give way]], [[yield]]<br />Etymology: Among the many verbs based on IE. <b class="b2">u̯eik-</b> (WP. 1, 232ff.; s. also W.-Hofmann s. [[vicis]] und [[vincō]]) there is no semantically convincing connection. Semantically agrees to <b class="b3">(Ϝ)είκω</b> Skt. <b class="b2">vijáte</b> (younger [[vejate]]) [[fly]], [[give way]] and Germ. pres, e. g. OS. [[wīcan]], OHG [[wīhhan]] <b class="b2">weichen etc.</b>, both from IE <b class="b2">*u̯eig-</b>, not <b class="b2">u̯eik-</b> as in <b class="b3">(Ϝ)είκω</b>. The variation may be due to assimilation to consonantic endings; cf. the Skt. aorist forms [[vik-thās]], [[vik-ta]] . S. also [[ἐπίεικτος]].

|ftr='''εἴκω''': {eíkō}<br />'''Forms''': Aor. εἶξαι (ἔ(ϝ)ειξε Alkm., γῖξαι [d. h. ϝεῖξαι]· χωρῆσαι H.), Fut. εἴξω, -ομαι (seit Il.; vgl. Trümpy Fachausdrücke 229f.), Perf. Ptz. ἐεικώς (''Chron''. ''Lind''.)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[weichen]], [[zurückgehen]], [[nachstehen]].<br />'''Composita''': Mit Präfix: ὑπ(ο)-, παρ-, [[συνείκω]] u. a. Erweiterte Form. (ὑπ-, παρ-)εἰκάθειν od. -θεῖν (S., Pl. usw.; Schwyzer 703 A. 6 m. Lit.).<br />'''Derivative''': Seltene Ableitungen: [[ὕπειξις]] [[das Zurückweichen]], [[das Nachgeben]] (Pl., Thphr. u. a.; vgl. Holt Les noms d'action en σις 164; [[εἶξις]] Plu. u. a.) mit [[ὑπεικτικός]] (Arist.; [[εἰκτικός]] Phld. usw.). Mit seinem hochstufigen thematischen Wurzelpräsens und seinem sigmatischen Aorist bietet (ϝ)είκω ein regelmäßiges Bild dar, das wahrscheinlich durch Ausmerzung älterer Unregelmäßigsten zustande gekommen ist.<br />'''Etymology''': Unter den vielen auf idg. ''u̯eik''- zurückgehenden Verba (WP. 1, 232ff.; s. auch W.-Hofmann s. ''vicis'' und ''vincō'') gibt keines eine semantisch überzeugende Anknüpfung. Dagegen stimmen bedeutungsmäßig gut zu (ϝ)είκω das schwundstufige aind. ''vijáte'' (jünger ''vejate'') [[fliehen vor]], [[zurückweichen]] und das hochstufige germ. Präsens, z. B. ags. ''wīcan'', ahd. ''wīhhan'' ‘''weichen''’, beide indessen aus idg. ''u̯eig''- gegenüber ''u̯eik''- in (ϝ)είκω. Der Gutturalwechsel kann unschwer aus Assimilation an konsonantisch anlautende Endungen erklärt werden; vgl. z. B. die aind. Aoristformen ''vik''-''thās'', ''vik''-''ta'' (Medialformen zu ϝεῖξαι?). Alle die genannten Sprachen haben aber offenbar verschiedene Neuerungen eingeführt mit dem Resultat, daß die Paradigmata ganz auseinandergehen. — Lit. bei WP. und W.-Hofmann a. a. O. S. auch [[ἐπίεικτος]].<br />'''Page''' 1,454