3,273,748
edits
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+)\.<br" to "$1 $2.<br") |
(CSV import) |
||
(11 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=entos | |Transliteration C=entos | ||
|Beta Code=e)nto/s | |Beta Code=e)nto/s | ||
|Definition=([[ἐν]])<br><span class="bld">A</span> [[within]], [[inside]], opp. [[ἐκτός]]:<br><span class="bld">I</span> Prep. c. gen., which mostly follows, but may precede, τείχεος ἐντός Il.12.380, al., cf. Ἀρχ. Ἐφ. 1920.33 (Boeot., V B.C.); ἐντὸς Ὀλύμπου Hes.''Th.''37; στέρνων ἐντός A.''Ag.'' 77 (anap.); σ' ἔθρεψεν ἐντὸς . . ζώνης Id.''Eu.''607; [[ἐντὸς ἐμεωυτοῦ]] = [[in my senses]], [[under my own control]], Hdt.7.47; ἐντὸς ἑωυτοῦ γίνεσθαι Id.1.119, cf.Hp. ''Epid.''7.1; ἐντὸς ὢν εἰπεῖν αὑτοῦ D.34.20; ἐντὸς τῶν λογισμῶν Plu.''Alex.''32; [[ἐντὸς ὑμῶν]] = [[in your hearts]], Ev.Luc.17.21; τῶν μαθημάτων ἐντός Dicaearch.1.30; γραμμάτων ἐντός Sor.1.3; ἐντὸς εἶναι τῶν συμβαινόντων παθῶν = [[acquainted with]], Chrysipp.Stoic.3.120; ἐντὸς τοξεύματος = [[within]] [[shot]], E.''HF''991, X. ''Cyr.''1.4.23; οὐδ' ἐντὸς πολλοῦ [[πλησιάζειν]] = not [[within]] a [[great]] [[distance]], Pl.''Smp.''195b, cf. Th.2.77; [[ἐντὸς ποιεῖν]] = [[put within]], τῶν τειχῶν Id.7.5; ἐντὸς ποιεῖσθαι τῶν ἐπιτάκτων Id.6.67; ἐντὸς πλαισίου ποιησάμενοι X.''An.''7.8.16; of [[troops]], [[ἐντὸς αὐτῶν]] = [[within their own lines]], ib.1.10.3: also with Verbs of motion, τείχεος ἐντὸς ἰόντες Il.12.374; πύργων ἔπεμψεν ἐντός E.''Tr.''12.<br><span class="bld">2</span> [[within]], i.e. [[on this side]], ἐντὸς Ἅλυος ποταμοῦ Hdt.1.6, cf. 8.47, Th.1.16; [[ἡ ἐντὸς Ἱσπανία]], = Lat. [[Hispania Citerior]], Plu.''Cat.Ma.''10; ἐντὸς τοῦ Πόντου Hdt.4.46; ἐντὸς ὅρων Ἡρακλείων Pl.''Ti.''25c; ἐντὸς τῶν μέτρων τετμημένον μέταλλον = [[within]] the [[bound]]s of the [[adjacent]] [[property]], an [[encroachment]], Hyp.''Eux.''35; τῶν μέτρων ἐντός D.37.36; also ἐντὸς τῶν πρῳρέων . . καὶ τοῦ [[αἰγιαλός|αἰγιαλοῦ]] = [[between]]... Hdt.7.100.<br><span class="bld">3</span> of [[time]], [[within]], ἐντὸς οὐ πολλοῦ χρόνου Antipho 5.69; ἐντὸς εἴκοσιν ἡμερῶν Th.4.39, cf. ''IG''12.114.40, etc.; ἐντὸς ἑξήκοντ' ἐτῶν Amphis 20.2; [[ἐντὸς ἑσπέρας]] = [[short of]], i.e. [[before]], [[evening]], X.''Cyn.''4.11; [[ἐντὸς ἑβδόμης]] = [[before the seventh of the month]], Hsch.; οἱ τῆς ἡλικίας ἐντὸς γεγονότες [[short of]] [[manhood]], Lys.2.50; [[τῆς πρεπούσης ἐντὸς ἡλικίας]] = [[within the fitting limits of age]], Pl.''Ti.''18d.<br><span class="bld">4</span> with Numbers, ἐντὸς εἴκοσιν [ἐτῶν] = [[under]] [[twenty]], Ar.''Ec.''984; ἐντὸς δραχμῶν [[πεντήκοντα]] = [[within]], i.e. [[under]]... Pl.''Lg.'' 953b.<br><span class="bld">5</span> of Degrees of [[relationship]], ἐντὸς [[ἀνεψιότης|ἀνεψιότητος]] [[within]] the [[relationship]] of [[cousin]]s, [[nearer than]] cousins, ib.871b, Lexap.D.43.57.<br><span class="bld">II</span> Adv. [[within]], ἐντὸς [[ἐέργειν]] Il.2.845, Od.7.88; χώρην ἐντὸς ἀπέργειν Hdt.3.116; ἐντὸς ἔχειν τινάς Th.7.78; ἐντὸς ποιῆσαι or [[ποιήσασθαι]], Id.5.2, 6.75: freq. with the Art., [[ἐκ τοῦ ἐντός]] = [[ἔντοσθε]], Id.2.76; [[τὰ ἐντός]] = [[the inner parts]] of the body (of ἥ τε [[φάρυγξ]] καὶ ἡ [[γλῶσσα]]), ib.49, cf. Pl. ''Prt.''334c, etc.; [[τοὐντός]], opp. [[τοὔξω]], S.''Ichn.''302; ἐντός = [[in the Mediterranean]], Arist.''Mu.''393a12. | |Definition=([[ἐν]])<br><span class="bld">A</span> [[within]], [[inside]], opp. [[ἐκτός]]:<br><span class="bld">I</span> Prep. c. gen., which mostly follows, but may precede, τείχεος ἐντός Il.12.380, al., cf. Ἀρχ. Ἐφ. 1920.33 (Boeot., V B.C.); ἐντὸς Ὀλύμπου Hes.''Th.''37; στέρνων ἐντός A.''Ag.'' 77 (anap.); σ' ἔθρεψεν ἐντὸς . . ζώνης Id.''Eu.''607; [[ἐντὸς ἐμεωυτοῦ]] = [[in my senses]], [[under my own control]], [[Herodotus|Hdt.]]7.47; ἐντὸς ἑωυτοῦ γίνεσθαι Id.1.119, cf.Hp. ''Epid.''7.1; ἐντὸς ὢν εἰπεῖν αὑτοῦ D.34.20; ἐντὸς τῶν λογισμῶν Plu.''Alex.''32; [[ἐντὸς ὑμῶν]] = [[in your hearts]], Ev.Luc.17.21; τῶν μαθημάτων ἐντός Dicaearch.1.30; γραμμάτων ἐντός Sor.1.3; ἐντὸς εἶναι τῶν συμβαινόντων παθῶν = [[acquainted with]], Chrysipp.Stoic.3.120; ἐντὸς τοξεύματος = [[within]] [[shot]], E.''HF''991, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.4.23; οὐδ' ἐντὸς πολλοῦ [[πλησιάζειν]] = not [[within]] a [[great]] [[distance]], Pl.''Smp.''195b, cf. Th.2.77; [[ἐντὸς ποιεῖν]] = [[put within]], τῶν τειχῶν Id.7.5; ἐντὸς ποιεῖσθαι τῶν ἐπιτάκτων Id.6.67; ἐντὸς πλαισίου ποιησάμενοι X.''An.''7.8.16; of [[troops]], [[ἐντὸς αὐτῶν]] = [[within their own lines]], ib.1.10.3: also with Verbs of motion, τείχεος ἐντὸς ἰόντες Il.12.374; πύργων ἔπεμψεν ἐντός E.''Tr.''12.<br><span class="bld">2</span> [[within]], i.e. [[on this side]], ἐντὸς Ἅλυος ποταμοῦ [[Herodotus|Hdt.]]1.6, cf. 8.47, Th.1.16; [[ἡ ἐντὸς Ἱσπανία]], = Lat. [[Hispania Citerior]], Plu.''Cat.Ma.''10; ἐντὸς τοῦ Πόντου [[Herodotus|Hdt.]]4.46; ἐντὸς ὅρων Ἡρακλείων Pl.''Ti.''25c; ἐντὸς τῶν μέτρων τετμημένον μέταλλον = [[within]] the [[bound]]s of the [[adjacent]] [[property]], an [[encroachment]], Hyp.''Eux.''35; τῶν μέτρων ἐντός D.37.36; also ἐντὸς τῶν πρῳρέων . . καὶ τοῦ [[αἰγιαλός|αἰγιαλοῦ]] = [[between]]... [[Herodotus|Hdt.]]7.100.<br><span class="bld">3</span> of [[time]], [[within]], ἐντὸς οὐ πολλοῦ χρόνου Antipho 5.69; ἐντὸς εἴκοσιν ἡμερῶν Th.4.39, cf. ''IG''12.114.40, etc.; ἐντὸς ἑξήκοντ' ἐτῶν Amphis 20.2; [[ἐντὸς ἑσπέρας]] = [[short of]], i.e. [[before]], [[evening]], [[Xenophon|X.]]''[[Cynegeticus|Cyn.]]''4.11; [[ἐντὸς ἑβδόμης]] = [[before the seventh of the month]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]; οἱ τῆς ἡλικίας ἐντὸς γεγονότες [[short of]] [[manhood]], Lys.2.50; [[τῆς πρεπούσης ἐντὸς ἡλικίας]] = [[within the fitting limits of age]], Pl.''Ti.''18d.<br><span class="bld">4</span> with Numbers, ἐντὸς εἴκοσιν [ἐτῶν] = [[under]] [[twenty]], Ar.''Ec.''984; ἐντὸς δραχμῶν [[πεντήκοντα]] = [[within]], i.e. [[under]]... [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 953b.<br><span class="bld">5</span> of Degrees of [[relationship]], ἐντὸς [[ἀνεψιότης|ἀνεψιότητος]] [[within]] the [[relationship]] of [[cousin]]s, [[nearer than]] cousins, ib.871b, Lexap.D.43.57.<br><span class="bld">II</span> Adv. [[within]], ἐντὸς [[ἐέργειν]] Il.2.845, Od.7.88; χώρην ἐντὸς ἀπέργειν [[Herodotus|Hdt.]]3.116; ἐντὸς ἔχειν τινάς Th.7.78; ἐντὸς ποιῆσαι or [[ποιήσασθαι]], Id.5.2, 6.75: freq. with the Art., [[ἐκ τοῦ ἐντός]] = [[ἔντοσθε]], Id.2.76; [[τὰ ἐντός]] = [[the inner parts]] of the [[body]] (of ἥ τε [[φάρυγξ]] καὶ ἡ [[γλῶσσα]]), ib.49, cf. Pl. ''Prt.''334c, etc.; [[τοὐντός]], opp. [[τοὔξω]], S.''Ichn.''302; ἐντός = [[in the Mediterranean]], Arist.''Mu.''393a12. | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=<b class="num">A</b> adv. <br /><b class="num">I</b> adv. de lugar<br /><b class="num">1</b> c. palabras que indican frontera, cerco o límite [[dentro]], [[adentro]], [[en el interior]] ὅσσους [[Ἑλλήσποντος]] [[ἀγάρροος]] ἐντὸς ἐέργει a cuantos encierra dentro el Helesponto de fuertes corrientes, e.e., a cuantos circunda</i> de los tracios <i>Il</i>.2.845, περικληίουσαι τὴν [[ἄλλην]] χώρην καὶ ἐντὸς ἀπέργουσαι Hdt.3.116, cf. Arist.<i>Mu</i>.393<sup>a</sup>12, θύραι ... δόμον ἐντὸς ἔεργον puertas cerraban por dentro el palacio</i>, <i>Od</i>.7.88, τὸν Τεμενίτην ἐντὸς ποιησάμενοι Th.6.75, cf. 5.2, τοὺς δὲ σκευοφόρους ... ἐντὸς εἶχον οἱ ὁπλῖται Th.7.78, κάμπτοντες ἐντός Aristox.<i>Harm</i>.55.6, ἐὰν δύο κύκλων ... περιφέρειαι συσταθῶσιν [[ἐντός]] Papp.476, cf. 198, ἀρουρῶν, ὅσων ἐστὶν ἐντὸς καὶ ἐκτὸς κατὰ τὰ | |dgtxt=<b class="num">A</b> adv. <br /><b class="num">I</b> adv. de lugar<br /><b class="num">1</b> c. palabras que indican frontera, cerco o límite [[dentro]], [[adentro]], [[en el interior]] ὅσσους [[Ἑλλήσποντος]] [[ἀγάρροος]] ἐντὸς ἐέργει a cuantos encierra dentro el Helesponto de fuertes corrientes, e.e., a cuantos circunda</i> de los tracios <i>Il</i>.2.845, περικληίουσαι τὴν [[ἄλλην]] χώρην καὶ ἐντὸς ἀπέργουσαι Hdt.3.116, cf. Arist.<i>Mu</i>.393<sup>a</sup>12, θύραι ... δόμον ἐντὸς ἔεργον puertas cerraban por dentro el palacio</i>, <i>Od</i>.7.88, τὸν Τεμενίτην ἐντὸς ποιησάμενοι Th.6.75, cf. 5.2, τοὺς δὲ σκευοφόρους ... ἐντὸς εἶχον οἱ ὁπλῖται Th.7.78, κάμπτοντες ἐντός Aristox.<i>Harm</i>.55.6, ἐὰν δύο κύκλων ... περιφέρειαι συσταθῶσιν [[ἐντός]] Papp.476, cf. 198, ἀρουρῶν, ὅσων ἐστὶν ἐντὸς καὶ ἐκτὸς κατὰ τὰ αὐτοῦ ὅρια <i>PMasp</i>.99.8 (VI d.C.).<br /><b class="num">2</b> astr., ref. cantidad [[menos]] ἐὰν ὑπὲρ τὰς ιε' ἢ [[ἐντός]], αἱ περιλειπόμεναι πρόσθεσιν ἢ ἀφαίρεσιν ἔχουσιν = si más de los quince (grados) o menos, los (grados) que exceden suman o restan</i> Vett.Val.21.10, cf. 335.22.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>subst. [[τὸ ἐντός]], [[τὰ ἐντός]] = [[lo interior]], [[lo de dentro]] ἐκ τοῦ ἐντὸς ... ἐσῳκοδόμουν se dedicaban desde el interior a construir</i> Th.2.76, ἐγ δὲ τῆς [[ἐντός]] por la parte de dentro</i>, <i>Didyma</i> 25B.20, 23, 24 (III a.C.), εἰ δὲ παραβλῶπες ὄντες εἰς τὸ ἐντὸς ... νεύοιεν de los bizcos, Adam.1.10, de partes del cuerpo o de sus órganos internos τοὐντὸς ἢ τοὔξω S.<i>Fr</i>.314.309, [[τὰ ἐντός]], ἥ τε [[φάρυξ]] καὶ ἡ [[γλῶσσα]] las partes internas, a saber la faringe y la lengua</i> Th.2.49, τὸ μὲν ἐκτὸς τοῦ τρώματος ὑγιάσθησαν, τὸ δ' ἐντὸς μή Hp.<i>Coac</i>.422, τοῖς μὲν ἔξωθεν τοῦ σώματος ..., τοῖς δ' ἐντὸς Pl.<i>Prt</i>.334c, τοῦ δὲ ποδὸς ... [[τὸ ἐντός]] la planta del pie</i> Arist.<i>HA</i> 494<sup>a</sup>17, cf. Polem.Phgn.85, κύστεως, νεφρῶν καὶ τῶν ἐντὸς ἀποκρύφων Vett.Val.2.13, tb. ref. el alma o la mente καὶ πάντα τὰ [[ἐντός]] μου [[LXX]] <i>Ps</i>.102.1, cf. Thdt.M.80.1685B.<br /><b class="num">2</b> en uso adnom. [[interno]], [[de dentro]] τὰ ἐντὸς ἄρθρα las articulaciones internas</i> Mnesith.Ath.51.29, σὺν τῷ ἐντὸς λέμματι con la corteza interna</i> de una nuez, Dieuch.15.84, ἡ ἐντὸς Ἱσπανία lat. <i>[[Hispania Citerior]]</i> Plu.<i>Cat.Ma</i>.10, ἡ ἐντὸς [[γωνία]] Euc.1.16, 29, ἡ ἐντὸς περιφέρεια Simp.<i>in Ph</i>.69.32.<br /><b class="num">B</b> prep. de gen.<br /><b class="num">I</b> indic. lugar ‘[[interior]]’, real o fig.<br /><b class="num">1</b> [[en el interior de]], [[dentro de]] a veces en anást. μαρμάρῳ ..., ὅ ῥα τείχεος ἐντὸς κεῖτο con una piedra marmórea que había dentro del recinto amurallado</i>, <i>Il</i>.12.380, ἐντὸς Ὀλύμπου Hes.<i>Th</i>.37, ἵππον ... πύργων ἔπεμψεν ἐντὸς ref. al caballo de Troya E.<i>Tr</i>.12, σ' ἔθρεψεν ἐντὸς ... ζώνης te alimentó en su vientre</i> A.<i>Eu</i>.607, τὴν ὠφελίαν ... ἐντὸς λίαν τῶν τειχῶν ποιήσας Th.7.5, ἀνδράποδα ἐντὸς πλαισίου ποιησάμενοι metieron a los esclavos dentro del cuadro que habían formado</i> X.<i>An</i>.7.8.16, cf. Th.6.67, στέρνων ἐντὸς dentro del pecho</i> A.<i>A</i>.76, τίνα ... ἐντὸς τῆς μήτρας φύονται Sor.1.19 (tít.), ἂν ἐπικατατέμνῃ τῶν μέτρων [[ἐντός]] si extiende el corte dentro de los límites</i> D.37.36, cf. Hyp.<i>Eux</i>.35, ἐντὸς τοῦ κώνου Archim.<i>Sph.Cyl</i>.1 def.5, fig. μόνος γὰρ οὗτος τῶν ἐντὸς δεκάδος ... pues éste es el único de los comprendidos en la década</i> ref. al número siete, Aristid.Quint.102.13<br /><b class="num">•</b>en el giro ἐντὸς καταστῆναι [[tomar posesión de]], [[apropiarse de]] τούτων (κινητῶν ἢ ἀκινήτων πραγμάτων) ἔτι ἐντὸς μὴ κατέστη Iust.<i>Nou</i>.135.1.<br /><b class="num">2</b> indic. distancia [[dentro de]], [[a la distancia de]] ἐντὸς γιγνόμενον ἤδη τοξεύματος encontrándose ya a tiro de flecha</i> X.<i>Cyr</i>.1.4.23, cf. E.<i>HF</i> 991, οὐδ' ἐντὸς πολλοῦ πλησιάζειν no acercarse ni a una gran distancia</i> Pl.<i>Smp</i>.195b, cf. Th.2.77, ἐντὸς τριάκοντα σταδίων a menos de treinta estadios</i> Call.<i>Fr</i>.407.90.<br /><b class="num">3</b> usos fig. c. εἶναι o γίγνεσθαι<br /><b class="num">a)</b> c. gen. del pron. pers. refl. [[estar en sí, en sus cabales]], [[tener juicio]], [[ser dueño de uno mismo]] δείματός εἰμι ὑπόπλεος οὐδ' ἐντὸς [[ἐμεωυτοῦ]] estoy lleno de temor y no estoy en mí</i>, e.e., no las tengo todas conmigo</i> Hdt.7.47, cf. 1.119, οὐ μέντοι γε ἐντὸς ὢν [[εἰπεῖν]] [[αὑτοῦ]] D.34.20, ἐντὸς ἑωυτοῦ ἐγένετο volvió en sí</i> Hp.<i>Epid</i>.7.1;<br /><b class="num">b)</b> c. gen. de otros pron. τἆλλα, ὁπόσα ἐντὸς αὐτῶν καὶ χρήματα καὶ ἄνθρωποι ἐγένοντο, πάντα ἔσωσαν X.<i>An</i>.1.10.3, ἡ [[βασιλεία]] τοῦ θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν el reino de Dios en vuestras manos está</i>, <i>Eu.Luc</i>.17.21;<br /><b class="num">c)</b> c. gen. de abstr. [[estar dentro de, introducido en]] αὐτὸν ... ἐντὸς μανίης ἐόντα estando él en plena locura</i> Hp.<i>Ep</i>.16, τῶν συμβαινόντων ... παθῶν ἐντὸς εἶναι estar informado de las desgracias que suceden</i> Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.120, cf. 22, Plu.<i>Alex</i>.32, τῶν μαθημάτων [[ἐντός]], φιλαπόδημοι, γραμματικοί dados a las ciencias, amigos de viajes, letrados</i> Ps.Dicaearch.1.30, ἐντὸς ὢν τοῦ Λαιτωρίου νόμου estando sujeto a la lex Plaetoria</i> Mitteis <i>Chr</i>.60.21 (II d.C.).<br /><b class="num">II</b> indic. mov. o posición de proximidad relativa al hablante<br /><b class="num">1</b> [[del lado de aquí o de dentro]], [[por este lado]] de recintos, ríos, accidentes fís. τείχεος ἐντὸς ἰόντες avanzando por la cara interna del muro</i>, <i>Il</i>.12.374, τύραννος δὲ ἐθνέων τῶν ἐντὸς Ἅλυος ποταμοῦ soberano de los pueblos de este lado del río Halis</i> Hdt.1.6, cf. 4.46, Th.1.16, Isoc.4.144, 7.80, Plu.<i>Alex</i>.31, οὗτοι μὲν ἅπαντες ἐντὸς οἰκημένοι Θεσπρωτῶν Hdt.8.47, ὅσοι κατοικοῦμεν ἐντὸς ὅρων Ἡρακλείων Pl.<i>Ti</i>.25c, μήτε ναυτικὸν ἐντὸς Μαλέας περιπλέον Isoc.15.110.<br /><b class="num">2</b> c. dos gen. [[entre]], [[por enmedio de]] ὁ δ' ἐντὸς τῶν πρῳρέων πλέων ἐθηεῖτο καὶ τοῦ αἰγιαλοῦ éste pasaba revista navegando entre las proas y la orilla</i> Hdt.7.100.<br /><b class="num">III</b> del tiempo y sumas contables<br /><b class="num">1</b> [[antes de]], [[dentro de]] los límites de un plazo de tiempo determinados:<br /><b class="num">a)</b> por su duración ἐντὸς γε δισμυρίων ἐτέων Hdt.2.11, ἐντὸς ἑσπέρας X.<i>Cyn</i>.4.11, ἐντὸς ἑσπέρας X.<i>Cyn</i>.4.11, τὸ [[ἀργύριον]] ἐντὸς δυεῖν ἡμερῶν εὐλυτήσει pagará el dinero en el plazo de dos días</i>, <i>SEG</i> 39.1180.48 (Éfeso I d.C.), ἡ θέρμη ἐντὸς τῶν εἴκοσιν ἐμωλύνθη la fiebre desapareció antes de veinte días</i> Hp.<i>Epid</i>.7.59, 80, cf. <i>Coac</i>.384, Th.4.39, <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.105.39 (V a.C.), <i>PAmh</i>.72.5 (III d.C.), ἐντὸς ἑβδόμης [[proverb|prov.]] ref. la prohibición en Atenas de sacar el ejército en la primera semana del mes, Zen.3.79, Hsch., Phot.ε 1039<br /><b class="num">•</b>tb. ref. al pasado ἐντὸς οὐ πολλοῦ χρόνου hace no mucho tiempo</i> Antipho 5.69;<br /><b class="num">b)</b> por la fecha límite ἐντὸς Ἐπεὶφ δεκάτης antes del diez de Epif</i>, <i>POxy</i>.728.15 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[dentro]] o [[por debajo de]], [[menos de]] una suma más o menos definidada ὅσοιπερ ἂν τῆς πρεπούσης ἐντὸς ἡλικίας γίγνωνται Pl.<i>Ti</i>.18d, cf. Lys.2.50, τις ἐντὸς ἑξήκοντ' ἐτῶν alguien de menos de sesenta años</i> Amphis 20.2, ὅσα ἐντὸς δραχμῶν πεντήκοντα en cuantos casos haya de una cuantía inferior a cincuenta dracmas</i> Pl.<i>Lg</i>.953b, τὰς ἐντὸς εἴκοσιν γὰρ ἐκδικάζομεν (<i>[[sc.]]</i> δίκας) juzgamos los casos de menos de veinte (años)</i> c. juego de palabras c. «dracmas», Ar.<i>Ec</i>.984.<br /><b class="num">3</b> indic. gradación [[hasta]] ἐντὸς ἀνεψιότητος hasta el grado de primo</i> Pl.<i>Lg</i>.871b, Ley en D.43.57.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>en</i> y -<i>tos</i>, cf. lat. <i>[[intus]]</i>. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 17: | Line 17: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>adv. et prép.</i> avec le gén.;<br />à l'intérieur :<br /><b>1</b> en dedans, à l' | |btext=<i>adv. et prép.</i> avec le gén.;<br />à l'intérieur :<br /><b>1</b> [[en dedans]], [[à l'intérieur]] : τὰ [[ἐντός]] l'intérieur du corps ; ἐντὸς ποιεῖσθαι <i>ou</i> ποιεῖν recevoir à l'intérieur (d'une enceinte, d'une troupe, <i>etc.</i>) ; ἐντὸς [[ἑωυτοῦ]] γίνεσθαι HDT redevenir maître de soi ; <i>abs.</i> ἐντὸς [[εἶναι]] DÉM être maître de soi ; ἐντὸς λογισμῶν [[εἶναι]] PLUT être dans son bon sens ; <i>avec mouv.</i> ἐντὸς [[ἰέναι]] IL aller à l'intérieur de, <i>etc.</i><br /><b>2</b> [[en arrière]] <i>ou</i> en retrait : ἐντὸς τείχεος IL en arrière <i>ou</i> en dedans du mur;<br /><b>3</b> [[en deçà]] : ἐντὸς τοξεύματος XÉN à portée du trait ; ἐντὸς τοῦ ποταμοῦ HDT en deçà du fleuve ; <i>p. anal. (avec un n. de nombre)</i> : ἐντὸς [[εἴκοσι]] ἡμερῶν THC en moins de vingt jours.<br />'''Étymologie:''' [[ἐν]]. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''ἐντός:'''<br /><b class="num">I</b> | |elrutext='''ἐντός:'''<br /><b class="num">I</b> adv.<br /><b class="num">1</b> [[внутри]] (ἐέργειν τινάς Hom. и τι Hes.; εἶναι Plat., Arst.): ὁ ἐντὸς Plat., Arst. внутренний; ἡ ἐντὸς [[θάλαττα]] Plut. Средиземное море; τὸ и τὰ ἐντὸς Thuc., Plat., Arst. внутренняя часть, внутренность, середина; ἐκ τοῦ ἐντὸς Thuc. с внутренней стороны, изнутри; ἐντὸς εἶναι Dem. не терять самообладания;<br /><b class="num">2</b> [[внутрь]] (ἐμβάλλειν τι Arst.): ἐντὸς ποιεῖσθαι Thuc., Xen. или ποιεῖν Thuc. помещать внутрь, ставить в середину;<br /><b class="num">3</b> [[внутри]], [[под одеждой]] (ἐντὸς τὴν χεῖρα ἔχειν Aeschin.).<br /><b class="num">II</b> praep. [[cum]] gen.<br /><b class="num">1</b> [[внутри]], [[в]] (ἐντὸς ἢ [[ἔξωθεν]] δόμων Eur.; [[μήτε]] ἐντὸς εἶναί τινος [[μήτε]] [[ἔξω]] Plat.): ἐντὸς [[ἑωυτοῦ]] [[γενέσθαι]] Her. овладеть собой, остаться невозмутимым; ἐντὸς λογισμῶν εἶναι Plut. быть в здравом уме;<br /><b class="num">2</b> [[внутри]], [[под]] (τοῦ ἱματίοι Xen.);<br /><b class="num">3</b> [[внутрь]] (ἐντὸς πλαισίου ποιήσασθαί τινας Xen.);<br /><b class="num">4</b> [[с внутренней стороны]], [[за]] (τείχεος ἐντός Hom. и ἐντὸς τείχους Isocr.);<br /><b class="num">5</b> [[по сю сторону]] (ἐντὸς τοῦ ποταμοῦ Her., Thuc.; ἐντὸς [[ὅρων]] Ἡρακλείων Plat.);<br /><b class="num">6</b> [[в пределах досягаемости]] (τοξεύματος Eur.; βελῶν Xen.; шутл. τοῦ φιλήματος Luc., Plut.);<br /><b class="num">7</b> [[в пределах]], [[не свыше]], [[до]] ([[εἴκοσιν]] ἡμερῶν Thuc.; [[ἑξήκοντα]] ἐτῶν Dem.; δραχμῶν [[πεντήκοντα]] Plat.);<br /><b class="num">8</b> [[ранее]], [[до]] (ἐντὸς ἑσπέρας Xen.): οἱ τῆς ἡλικίας ἐντὸς γεγονότες Lys. не достигшие (установленного) возраста;<br /><b class="num">9</b> [[между]] (ἐντὸς τινος [[καί]] τινος Her.);<br /><b class="num">10</b> [[ближе]]: οἱ ἐντὸς ἀνεψιότητος или ἀνεψιαδῶν Plat., Dem. ближайшие родственники;<br /><b class="num">11</b> [[в доме]], [[у]] (ἐντὸς τινος τρέφεσθαι Plat.). | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[ἔντος]], το (Α)<br />(ο εν. [[σπάνιος]]<br />[[συνήθης]] ο πληθ. [[ἔντεα]] και <i>ἔντη</i>, <i>τα</i>)<br /><b>1.</b> [[οπλισμός]], όπλο (επιθετικό ή αμυντικό<br />π.χ. [[δόρυ]], [[ξίφος]], [[ασπίδα]], [[θώρακας]] <b>κ.λπ.</b>)<br />(«ἀσπίδι... ἥν παρὰ θάμνον [[ἔντος]] ἀμώμητον [[κάλλιπον]]» — την [[ασπίδα]], το ασύγκριτο όπλο μου, που το εγκατέλειψα [[δίπλα]] σ' έναν θάμνο, <b>Αρχίλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>γεν.</b> το [[σκεύος]], [[καθετί]] που χρησιμεύει για την [[προπαρασκευή]], [[προετοιμασία]] ή [[επένδυση]]<br /><b>3.</b> <b>απόλ.</b> μουσικό όργανο<br /><b>4.</b> <b>συνεκδ.</b> [[άρμα]].<br />(AM [[ἐντός]]) (επίρρ. και πρόθ.)<br /><b>1.</b> [[μέσα]] («τοὺς δὲ σκευοφόρους... ἐντὸς εἶχον οἱ | |mltxt=[[ἔντος]], το (Α)<br />(ο εν. [[σπάνιος]]<br />[[συνήθης]] ο πληθ. [[ἔντεα]] και <i>ἔντη</i>, <i>τα</i>)<br /><b>1.</b> [[οπλισμός]], όπλο (επιθετικό ή αμυντικό<br />π.χ. [[δόρυ]], [[ξίφος]], [[ασπίδα]], [[θώρακας]] <b>κ.λπ.</b>)<br />(«ἀσπίδι... ἥν παρὰ θάμνον [[ἔντος]] ἀμώμητον [[κάλλιπον]]» — την [[ασπίδα]], το ασύγκριτο όπλο μου, που το εγκατέλειψα [[δίπλα]] σ' έναν θάμνο, <b>Αρχίλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>γεν.</b> το [[σκεύος]], [[καθετί]] που χρησιμεύει για την [[προπαρασκευή]], [[προετοιμασία]] ή [[επένδυση]]<br /><b>3.</b> <b>απόλ.</b> μουσικό όργανο<br /><b>4.</b> <b>συνεκδ.</b> [[άρμα]].<br />(AM [[ἐντός]]) (επίρρ. και πρόθ.)<br /><b>1.</b> [[μέσα]] («τοὺς δὲ σκευοφόρους... ἐντὸς εἶχον οἱ ὁπλῖται», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> απ' αυτή την [[πλευρά]], [[εντεύθεν]], από τη δική του [[μεριά]]<br />(«ἐντὸς Ἅλυος ποταμού», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>3.</b> (για χρόνο) [[μέσα]] σ' ένα ορισμένο [[χρονικό]] [[διάστημα]] («ἐντὸς εἴκοσιν ἡμερῶν», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> α) «(τὰ) [[ἐντός]] μου» — η πνευματική και ψυχική μου [[υπόσταση]]<br />β) «μετεβλήθη [[εντός]] μου ο [[ρυθμός]] του κόσμου», <b>(Βιζυην.)</b><br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />(και πληθ.) τὰ [[ἐντός]]<br />τα [[εντόσθια]], τα [[σπλάγχνα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>φρ.</b><br /><b>1.</b> «[[ἐντός]] τινος ποιῶ» — [[τοποθετώ]] [[φρουρά]] σε μια [[περιοχή]]<br /><b>2.</b> «ἐντὸς τοῦ νόμου [[εἰμί]]» — προστατεύομαι από τον νόμο<br /><b>3.</b> «ἐντὸς [[εἰμὶ]] τῶν συμβαινόντων παθῶν» — έχω [[γνώση]] από προσωπική [[πείρα]]<br /><b>4.</b> «ἐντὸς τῶν μαθημάτων ἐστί» — περιλαμβάνεται στα διδασκόμενα<br /><b>5.</b> «ἐντὸς τῶν μέτρων» — [[μέσα]] στα όρια παρακειμένου κτήματος<br /><b>6.</b> «οἱ ἐντὸς ἡλικίας γεγονότες» — οι ενήλικοι, αυτοί που βρίσκονται στην ανδρική [[ηλικία]]<br /><b>7.</b> «ἐντὸς ἀνεψιότητος» — ώς τον βαθμό συγγένειας τών εξαδέλφων<br /><b>8.</b> «ἐντὸς ἐμαυτοῦ» ή «ἐντὸς τῶν λογισμῶν εἰμι» — έχω νηφάλιο λογισμό, [[εχεφρονώ]]<br /><b>9.</b> «ἐντὸς ἐμαυτοῦ» ή «ἐντὸς τῶν λογισμῶν [[γίγνομαι]]» — [[ξαναποκτώ]] την πνευματική μου [[διαύγεια]], [[συνέρχομαι]]. ΙΙ. <b>(ειδ.)</b> (με αριθμτ. που δηλώνουν χρόνο ή [[ποσό]]) με υπολογισμό και του οριζόμενου αριθμού ή [[κάτω]] από τον οριζόμενο αριθμό («ἐντὸς δραχμῶν [[πεντήκοντα]]», <b>Πλάτ.</b><br />«τὰς ἐντὸς εἴκοσιν γὰρ ἐκδικάζομεν», <b>Αριστοφ.</b>)·<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Στον τ. [[εντός]] εμφανίζεται ως α΄ συνθετικό η [[πρόθεση]] <i>εν</i> και ως β' συνθετικό [[επίθημα]] -<i>τος</i> ([[πρβλ]]. λατ. <i>intus</i>). Ο τ. [[εντός]] χρησιμοποιείται και ως [[πρόθεση]] και ως [[επίρρημα]]<br />ως [[πρόθεση]] συντάσσεται με (προτασσόμενη ή επιτασσόμενη) γενική]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
Line 57: | Line 57: | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=(=[[μέσα]]). Ἀπό τήν πρόθεση [[ἐν]]. | |mantxt=(=[[μέσα]]). Ἀπό τήν πρόθεση [[ἐν]]. | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[intra]], [[citra]]'', [[within]], [[on this side of]],<br><i>cum genit.</i> <i>with genitive</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.13.4/ 1.13.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.16.1/ 1.16.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.46.4/ 1.46.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.77.5/ 2.77.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.90.4/ 2.90.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.96.1/ 2.96.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.96.1/ 2.96.1][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.94.2/ 3.94.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.28.4/ 4.28.4],<br><i>item</i> <i>likewise</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.39.3/ 4.39.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.67.5/ 4.67.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.118.4/ 4.118.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.130.3/ 4.130.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.79.4/ 5.79.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.90.1/ 5.90.1], [<i>vulgo</i> <i>commonly</i> ἐκτὸς] —<br><i>Absolute</i>, <i>absolutely</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.133.1/ 1.133.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.49.6/ 2.49.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.78.1/ 2.78.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.3.2/ 6.3.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.22.1/ 7.22.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.25.5/ 7.25.5]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.36.2/ 7.36.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.90.4/ 8.90.4].<br>''[[ex interiori]]'', [[from the interior]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.76.3/ 2.76.3].<br>''[[interiora]]'', [[the interior]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.49.2/ 2.49.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.49.5/ 2.49.5],<br><i>vel</i> <i>or</i> ποιεῖν, ''[[in medio collocare]]'', to [[place in the midst]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.83.5/ 2.83.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.67.1/ 6.67.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.5.3/ 7.5.3],<br>''[[urbi includere]]'', to [[enclose within the city]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.2.4/ 5.2.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.75.1/ 6.75.1],<br>''[[in medio habere]]'', to [[have in the midst]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.78.2/ 7.78.2],<br>''[[ingressum esse]]'', to [[have entered]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.68.1/ 4.68.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.100.2/ 6.100.2]. | |||
}} | }} |