ἡσσάομαι: Difference between revisions

CSV import
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
(CSV import)
 
(19 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=issaomai
|Transliteration C=issaomai
|Beta Code=h(ssa/omai
|Beta Code=h(ssa/omai
|Definition=Att. ἡττ-, <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>936</span>, <span class="bibl">Th.3.57</span>: fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἡσσηθήσομαι <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span> 727</span>, <span class="bibl">976</span>, ἡττ- <span class="bibl">Lys.20.32</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.3.42</span>: fut. Med. [[ἡττήσομαι]] in pass. sense, <span class="bibl">Lys.28.9</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>2.3.23</span>: aor. ἡσσήθην <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>917</span>, etc.: pf. ἥσσημαι <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1242</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>697</span>: plpf. ἥττητο <span class="bibl">D.19.160</span>: Ion. ἑσσόομαι, part. ἑσσούμενος <span class="bibl">Hdt.1.82</span>: impf. [[ἑσσοῦτο]] (without augm.) <span class="bibl">Id.7.166</span>, <span class="bibl">8.75</span>: aor. ἑσσώθην <span class="bibl">Id.2.169</span>, etc.: pf. ἕσσωμαι <span class="bibl">Id.8.130</span> (and [[varia lectio|v.l.]] in <span class="bibl">7.9</span>.β), <span class="bibl">Herod.8.19</span>: (ἥσσων):—to [[be less]] or [[weaker than]], [[inferior to]], c. gen. pers., <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>697</span>: c. gen. pers. et part., ἡττᾶσθαί τινος εὖ ποιοῦντος <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.2.23</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Cyr.</span>5.4.32</span>; <b class="b3">ἡττᾶσθαί τινός τινι</b> ib.<span class="bibl">8.2.13</span>; <b class="b3">ἔν τινι</b> in a thing, ib.<span class="bibl">3.3.42</span>, etc.: c. gen. rei, τὸ μὴ δίκαιον τῆς δίκης -ώμενον <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 1117</span>: c. neut. Adj. in acc., <b class="b3">ὃ ἡττῷτο</b> wherein he [[had proved inferior]], <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.4.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> as a real Pass., to [[be defeated]], [[discomfited]], ὑπό τινος <span class="bibl">Hdt.3.106</span>, <span class="bibl">And.4.28</span>, <span class="bibl">Th.2.39</span>; <b class="b3">ὑπ' ἔρωτος, ὑπ' ἔχθρας</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>233c</span>, <span class="bibl"><span class="title">Plt.</span>305c</span>, etc.; πρὸς τἀφροδίσια <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span>650a</span>: c. gen. pers., <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1252</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>70</span>, <span class="bibl">Th.3.57</span>, etc.: c. gen. rei, τοῦ κόπου γὰρ ἕσσωμαι Herod. [[l.c.]]: c. dat. modi, ἑσσωθῆναι μάχῃ ὑπό τινων <span class="bibl">Hdt.5.46</span>, etc.; τοῖς ὅλοις <span class="bibl">D.9.64</span>, etc.; also c. acc., μάχην <span class="bibl">Isoc.5.47</span>, <span class="bibl">D.19.320</span>; ἀγῶνα <span class="bibl">D.C.63.9</span>: c. dat., <b class="b3">τῷ θυμῷ</b> to [[be broken]] in spirit, <span class="bibl">Hdt.8.130</span>; ἑσσωθέντες τῇ γνώμῃ πρὸς Κύρου <span class="bibl">Id.9.122</span>; ἡ. περί τι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span>239b</span>: abs., <b class="b3">οἱ ἡσσώμενοι</b>, opp. <b class="b3">οἱ κρατοῦντες</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span> 516</span>, cf. <span class="bibl">Hdt.7.9</span>.β; τὴν γνώμην αὐτῶν οὐχ ἡσσῆσθαι <span class="bibl">Th.6.72</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> as law-term, to [[be cast in a suit]], <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1242</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>482</span>, etc.; ἡττ. ἐν τοῖς δικαστηρίοις <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.417</span>; [[δίκην]], [[παραγραφήν]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>880c</span>, <span class="bibl">D.45.51</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[give way]], [[yield]], c. gen. pers., οἱ φύσαντες ἡσσῶνται τέκνων <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>936</span>; εἰ παθών γε σοῦ τάδ' ἡσσηθήσομαι <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>976</span>; [[give way]], [[be a slave to]] passion and the like, νηδύος ἡσσημένος <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>282.5</span>; τοῦ παρόντος δεινοῦ <span class="bibl">Th.4.37</span>; τῶν φόβων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>635d</span>; ἡδονῆς <span class="bibl">X.<span class="title">Ages.</span>5.1</span>; ὕπνου <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyr.</span>1.5.11</span>; ([[χρημάτων]]) <span class="bibl">Lys.28.9</span>; <b class="b3">τῆς τούτων παρασκευῆς</b> ib. 11; θνητοῦ κάλλους <span class="bibl">Isoc.10.60</span>; πικροῦ ἔρωτος <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>727</span>: c. gen. pers., <b class="b2">to be in love with . .</b>, Plu.2.771f; of other things, ἡττ. τοῦ ὕδατος <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>5.2.5</span>; <b class="b3">τοῦ δικαίου</b> ib.<span class="bibl">5.4.31</span>; τῆς ἀληθείας <span class="bibl">D.18.273</span>; τὸ δίκαιον ἡττ. τοῦ φθόνου <span class="bibl">D.25.75</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> c. dat., <b class="b2">to be overcome by . .</b>, ἀκοῆς ἡδονῇ ἡσσώμενοι <span class="bibl">Th.3.38</span>, cf. <span class="bibl">7.25</span>; ὕπνῳ <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>13.22</span>; τοῖς δικαίοις <span class="bibl">Plu. <span class="title">Cat.Mi.</span>16</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> later in Act. ἡττάω, [[overcome]], τινα <span class="bibl">Corn.<span class="title">ND</span>9</span>, <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>2.22.6</span>, al.: aor. 1 ἥττησα, τὰς ψυχὰς τῶν ὑπεναντίων <span class="bibl">Plb.1.75.3</span>; ταῖς ψυχαῖς τοὺς ὑπεναντίους <span class="bibl">Id.3.18.5</span>, cf. <span class="bibl">Heraclit.<span class="title">Incred.</span>16</span>; [[defeat]], τοὺς Λακεδαιμονίους ἀπὸ κράτους ἡττηκότες <span class="bibl">D.S.15.87</span>.</span>
|Definition=Att. [[ἡττάομαι]], [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''936, Th.3.57: <span class="bld">A</span> fut. ἡσσηθήσομαι E.''Hipp.'' 727, 976, ἡττ- Lys.20.32, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.42: fut. Med. [[ἡττήσομαι]] in pass. sense, Lys.28.9, X.''An.''2.3.23: aor. ἡσσήθην [[Euripides|E.]]''[[Andromache|Andr.]]''917, etc.: pf. ἥσσημαι [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1242, [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''697: plpf. ἥττητο D.19.160: Ion. [[ἑσσόομαι]], part. ἑσσούμενος [[Herodotus|Hdt.]]1.82: impf. [[ἑσσοῦτο]] (without augm.) Id.7.166, 8.75: aor. ἑσσώθην Id.2.169, etc.: pf. ἕσσωμαι Id.8.130 (and [[varia lectio|v.l.]] in 7.9.β), Herod.8.19: ([[ἥσσων]]):—to [[be less than]] or [[be weaker than]], [[be inferior to]], c. gen. pers., [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''697: c. gen. pers. et part., ἡττᾶσθαί τινος εὖ ποιοῦντος X.''An.''3.2.23, cf. ''Cyr.''5.4.32; <b class="b3">ἡττᾶσθαί τινός τινι</b> ib.8.2.13; <b class="b3">ἔν τινι</b> in a thing, ib.3.3.42, etc.: c. gen. rei, τὸ μὴ δίκαιον τῆς δίκης ἡσσώμενον [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''1117: c. neut. Adj. in acc., <b class="b3">ὃ ἡττῷτο</b> wherein he had [[prove]]d [[inferior]], [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.4.5.<br><span class="bld">2</span> as a real Pass., to [[be defeated]], [[be discomfited]], ὑπό τινος [[Herodotus|Hdt.]]3.106, And.4.28, Th.2.39; <b class="b3">ὑπ' ἔρωτος, ὑπ' ἔχθρας</b>, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''233c, ''Plt.''305c, etc.; πρὸς τἀφροδίσια Id.''Lg.''650a: c. gen. pers., [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]''1252, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''70, Th.3.57, etc.: c. gen. rei, τοῦ κόπου γὰρ ἕσσωμαι Herod. [[l.c.]]: c. dat. modi, ἑσσωθῆναι μάχῃ ὑπό τινων [[Herodotus|Hdt.]]5.46, etc.; τοῖς ὅλοις D.9.64, etc.; also c. acc., μάχην Isoc.5.47, D.19.320; ἀγῶνα D.C.63.9: c. dat., <b class="b3">τῷ θυμῷ</b> to [[be broken]] in [[spirit]], [[Herodotus|Hdt.]]8.130; ἑσσωθέντες τῇ γνώμῃ πρὸς Κύρου Id.9.122; ἡ. περί τι Pl.''Sph.''239b: abs., [[οἱ ἡσσώμενοι]], opp. [[οἱ κρατοῦντες]], A.''Th.'' 516, cf. [[Herodotus|Hdt.]]7.9.β; τὴν γνώμην αὐτῶν οὐχ ἡσσῆσθαι Th.6.72.<br><span class="bld">3</span> as law-term, to [[be cast in a suit]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1242, Ar.''Pl.''482, etc.; ἡττ. ἐν τοῖς δικαστηρίοις [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''4.417; [[δίκη]]ν, [[παραγραφή]]ν, [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''880c, D.45.51.<br><span class="bld">4</span> [[give way]], [[yield]], c. gen. pers., οἱ φύσαντες ἡσσῶνται τέκνων [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''936; εἰ παθών γε σοῦ τάδ' ἡσσηθήσομαι E.''Hipp.''976; [[give way]], [[be a slave to]] [[passion]] and the like, νηδύος ἡσσημένος Id.''Fr.''282.5; τοῦ παρόντος δεινοῦ Th.4.37; τῶν φόβων [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''635d; ἡδονῆς X.''Ages.''5.1; ὕπνου Id.''Cyr.''1.5.11; ([[χρημάτων]]) Lys.28.9; <b class="b3">τῆς τούτων παρασκευῆς</b> ib. 11; θνητοῦ κάλλους Isoc.10.60; πικροῦ ἔρωτος E.''Hipp.''727: c. gen. pers., to be in love with.., Plu.2.771f; of other things, ἡττ. τοῦ ὕδατος X.''HG''5.2.5; <b class="b3">τοῦ δικαίου</b> ib.5.4.31; τῆς ἀληθείας D.18.273; τὸ δίκαιον ἡττ. τοῦ φθόνου D.25.75.<br><span class="bld">5</span> c. dat., to be overcome by.., ἀκοῆς ἡδονῇ ἡσσώμενοι Th.3.38, cf. 7.25; ὕπνῳ Ael.''NA''13.22; τοῖς δικαίοις Plu. ''Cat.Mi.''16.<br><span class="bld">II</span> later in Act. [[ἡττάω]], [[overcome]], τινα Corn.''ND''9, Arr.''Epict.''2.22.6, al.: aor. 1 ἥττησα, τὰς ψυχὰς τῶν ὑπεναντίων Plb.1.75.3; ταῖς ψυχαῖς τοὺς ὑπεναντίους Id.3.18.5, cf. Heraclit.''Incred.''16; [[defeat]], τοὺς Λακεδαιμονίους ἀπὸ κράτους ἡττηκότες [[Diodorus Siculus|D.S.]]15.87.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1177.png Seite 1177]] att. ἡττάομαι, ion. ἑσσέομαι, fut. ἡσσηθήσομαι, aber auch ἡττήσομαι, Lys. 28, 9 Xen. An. 2, 3, 23; das act. ἡσσηκότες, ἡττήσαντες führt Suhd. an, Isae. 11, 21 ist jetzt geändert; sonst findet es sich nur bei Sp., in der Bedeutung [[besiegen]], überwältigen, ἥττησε τὰς ψυχὰς τῶν ἐναντίων Pol. 1, 75, 3, vgl. 3, 18, 5; κατὰ [[κράτος]] ἥττησεν D. Sic. 20, 30; τοὺς Λακεδαιμονίους ἡττηκότες 15, 87; das pass. oder den. [[ἡσσάομαι]] heißt [[schwächer]] ([[ἥσσων]])[[ sein als ein Anderer]], ihm nachstchen, gegen ihn den Kürzern ziehen, von ihm übertroffen, besiegt werden; absolut, Thuc. im Ggstz von ἐπικρατεῖν, 1, 49, Aesch. πρὸς τῶν κρατούντων δ' ἐσμέν, οἱ δ' ἡσσημένων, Spt. 498; εἰ κοὐκ ἀρκέσει ποθ' ὗμιν οὐδ' ἡσσημένοις εἴκειν Soph. Ai. 1221; Eur. Phoen. 1264; μάχην, in der Schlacht, Isocr. 4, 145 u. öfter, wie Dem. μάχην ἥττηντο 19, 320; auch τὴν δίκην, im Proceß, d. i. den Proceß verlieren, Plat. Legg. IX, 880 c; öfter in der Gerichtssprache, Ar. Plut. 482; Oratt.; Sp., ἡττήθησαν τὴν μάχην Pol. 5, 105, 10; ähnl. τὴν γνώμην οὐχ ἡσσῆσθαι, den Muth nicht verloren haben, Thuc. 6, 72; aber auch τῷ θυμῷ, γνώμῃ, Her. 8, 130. 9, 122; τῇ μάχῃ, 5, 46; τοῖς δικαίοις, im Proceß, Plut. Cat. min. 16. Ggstz [[νικάω]] Plat. Legg. XII, 955 b, κατορθοῦν Isocr. 4, 124. – Als eigtl. pass., ὑπό τινος, ἑσσοῦσθαι ὑπὸ Περσέων Her. 3, 106. 4, 197; Thuc. 2, 39; ὑπ' ἔρωτος ἡττώμενος Plat. Phaedr. 233 c; ὑπ' ἔχθρας Polit. 305 c; auch [[πρός]] τινος, Her. 9, 122. Seltener c. dat., Eur. Andr. 918; ὕπνῳ Ael. H. A. 13, 22. – Häufiger aber τινός, dem darin liegenden Compar. entsprechend, γυναικὸς ἡσσημένος Eur. Alc. 700; τὸ μὴ δίκαιον τῆς δίκης ἡσσώμενον Ion 1117; τοῦ δεινοῦ, unterliegen, Thuc. 4, 37; Xen. Cyr. 1, 5, 11; τῶν φόβων Plat. Legg. I, 635 d; Sp., ἥττητο Λαγίδος Ath. III, 592 c. – Adj. verb., κοὔτοι γυναικὸς [[οὐδαμῶς]] ἡσσητέα, man darf sich nicht von einem Weibe überwinden lassen, ihm nicht nachgeben, Soph. Ant. 674; vgl. Ar. Lys. 450.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1177.png Seite 1177]] att. ἡττάομαι, ion. ἑσσέομαι, fut. ἡσσηθήσομαι, aber auch ἡττήσομαι, Lys. 28, 9 Xen. An. 2, 3, 23; das act. ἡσσηκότες, ἡττήσαντες führt Suhd. an, Isae. 11, 21 ist jetzt geändert; sonst findet es sich nur bei Sp., in der Bedeutung [[besiegen]], [[überwältigen]], ἥττησε τὰς ψυχὰς τῶν ἐναντίων Pol. 1, 75, 3, vgl. 3, 18, 5; κατὰ [[κράτος]] ἥττησεν D. Sic. 20, 30; τοὺς Λακεδαιμονίους ἡττηκότες 15, 87; das pass. oder den. [[ἡσσάομαι]] heißt [[schwächer]] ([[ἥσσων]]) [[sein als ein Anderer]], ihm nachstchen, gegen ihn den Kürzern ziehen, von ihm übertroffen, besiegt werden; absolut, Thuc. im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[ἐπικρατεῖν]], 1, 49, Aesch. πρὸς τῶν κρατούντων δ' ἐσμέν, οἱ δ' ἡσσημένων, Spt. 498; εἰ κοὐκ ἀρκέσει ποθ' ὗμιν οὐδ' ἡσσημένοις εἴκειν Soph. Ai. 1221; Eur. Phoen. 1264; μάχην, in der Schlacht, Isocr. 4, 145 u. öfter, wie Dem. μάχην ἥττηντο 19, 320; auch τὴν δίκην, im Prozess, d. i. den Prozess verlieren, Plat. Legg. IX, 880 c; öfter in der Gerichtssprache, Ar. Plut. 482; Oratt.; Sp., ἡττήθησαν τὴν μάχην Pol. 5, 105, 10; ähnl. τὴν γνώμην οὐχ ἡσσῆσθαι, den Muth nicht verloren haben, Thuc. 6, 72; aber auch τῷ θυμῷ, γνώμῃ, Her. 8, 130. 9, 122; τῇ μάχῃ, 5, 46; τοῖς δικαίοις, im Prozess, Plut. Cat. min. 16. <span class="ggns">Gegensatz</span> [[νικάω]] Plat. Legg. XII, 955 b, κατορθοῦν Isocr. 4, 124. – Als eigtl. pass., ὑπό τινος, ἑσσοῦσθαι ὑπὸ Περσέων Her. 3, 106. 4, 197; Thuc. 2, 39; ὑπ' ἔρωτος ἡττώμενος Plat. Phaedr. 233 c; ὑπ' ἔχθρας Polit. 305 c; auch [[πρός]] τινος, Her. 9, 122. Seltener c. dat., Eur. Andr. 918; ὕπνῳ Ael. H. A. 13, 22. – Häufiger aber τινός, dem darin liegenden Compar. entsprechend, γυναικὸς ἡσσημένος Eur. Alc. 700; τὸ μὴ δίκαιον τῆς δίκης ἡσσώμενον Ion 1117; τοῦ δεινοῦ, unterliegen, Thuc. 4, 37; Xen. Cyr. 1, 5, 11; τῶν φόβων Plat. Legg. I, 635 d; Sp., ἥττητο Λαγίδος Ath. III, 592 c. – Adj. verb., κοὔτοι γυναικὸς [[οὐδαμῶς]] ἡσσητέα, man darf sich nicht von einem Weibe überwinden lassen, ihm nicht nachgeben, Soph. Ant. 674; vgl. Ar. Lys. 450.
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''ἡσσάομαι:''' атт. ἡττάομαι, ион. [[ἑσσόομαι]] pass. (fut. ἡσσηθήσομαι - реже ἡσσημαι, aor. ἡσσήμην - ион. [[ἑσσώθην]], pf. [[ἥσσημαι]], ppf. ἡσσήμην; act. только в поздней прозе - см. [[ἡσσάω]])<br /><b class="num">1)</b> [[быть слабее]], [[оказываться ниже]], [[отставать]], [[уступать]] (τινος Eur., τι Xen., τινός τινι и ἔν τινι Xen.): ἡττηθέντος τοῦ πνεῦματος Arst. когда ветер ослабеет; γυναικὸς ἡσσημένος Eur. оказавшийся ниже женщины; [[τούτου]] οὐχ ἡττησόμεθα εὖ ποιοῦντες Xen. мы не уступим ему в благородных поступках; [[ὅπως]] μηδ᾽ ἐν [[τούτῳ]] αὐτῶν ἡττηθήσεσθε Xen. чтобы в этом отношении вам не оказаться слабее их; συγγνόντες [[Πέρσαι]] οἴχοντο, ἑσσωθέντες τῇ γνώμῃ πρὸς Κύρου Her. персы ушли, согласившись и признав превосходство мнения Кира (ср. 2); ἡ. [[ὑπέρ]] τινα NT оказаться ниже кого-л.;<br /><b class="num">2)</b> [[подчиняться]], [[покоряться]], [[поддаваться]]: ἡ. ὑπ᾽ ἔρωτος Plat. поддаться чувству любви; ἡ. ῥήματος Thuc. поддаться слову, т. е. дать убедить себя; ἡ. ὕπνου Xen. не устоять перед желанием спать; ἡ. χρημάτων Lys. соблазниться деньгами; οὐκ ἄξιον [[ὑμῖν]] τῆς τούτων παρασκευῆς ἡττᾶσθαι Lys. недопустимо, чтобы вы поддались проискам их; ἡττηθέντες ὑπὸ [[ταύτης]] τῆς ζητήσεως Arst. под давлением этого исследования; ἡ. τῷ θυμῷ и τῇ γνώμῃ Her. или τὴν γνώμην Thuc. пасть духом (ср. 1); ἡ. τινος Plut. влюбиться в кого-л.;<br /><b class="num">3)</b> [[терпеть поражение]], [[быть побежденным]]: ἡ. μάχῃ Thuc. и μάχην Dem. быть разбитым в сражении; [[ἀπέθανον]] [[μάχη]] ἡσσοθέντες ὑπὸ τῶν Φοινίκων Her. (спартанцы) погибли, будучи побеждены в сражении финикийцами;<br /><b class="num">4)</b> юр. [[проигрывать в суде]] ([[δίκην]] Plat.; παραγραφήν Dem.; ἐν τοῖς δικαστηρίοις Xen.). - см. тж. [[ἡσσάω]].
|elrutext='''ἡσσάομαι:''' атт. [[ἡττάομαι]], ион. [[ἑσσόομαι]] pass. (fut. ἡσσηθήσομαι - реже ἡσσημαι, aor. ἡσσήμην - ион. [[ἑσσώθην]], pf. [[ἥσσημαι]], ppf. ἡσσήμην; act. только в поздней прозе - см. [[ἡσσάω]])<br /><b class="num">1</b> [[быть слабее]], [[оказываться ниже]], [[отставать]], [[уступать]] (τινος Eur., τι Xen., τινός τινι и ἔν τινι Xen.): ἡττηθέντος τοῦ πνεῦματος Arst. когда ветер ослабеет; γυναικὸς ἡσσημένος Eur. оказавшийся ниже женщины; [[τούτου]] οὐχ ἡττησόμεθα εὖ ποιοῦντες Xen. мы не уступим ему в благородных поступках; [[ὅπως]] μηδ᾽ ἐν [[τούτῳ]] αὐτῶν ἡττηθήσεσθε Xen. чтобы в этом отношении вам не оказаться слабее их; συγγνόντες [[Πέρσαι]] οἴχοντο, ἑσσωθέντες τῇ γνώμῃ πρὸς Κύρου Her. персы ушли, согласившись и признав превосходство мнения Кира (ср. 2); ἡ. [[ὑπέρ]] τινα NT оказаться ниже кого-л.;<br /><b class="num">2</b> [[подчиняться]], [[покоряться]], [[поддаваться]]: ἡ. ὑπ᾽ ἔρωτος Plat. поддаться чувству любви; ἡ. ῥήματος Thuc. поддаться слову, т. е. дать убедить себя; ἡ. ὕπνου Xen. не устоять перед желанием спать; ἡ. χρημάτων Lys. соблазниться деньгами; οὐκ ἄξιον [[ὑμῖν]] τῆς τούτων παρασκευῆς ἡττᾶσθαι Lys. недопустимо, чтобы вы поддались проискам их; ἡττηθέντες ὑπὸ [[ταύτης]] τῆς ζητήσεως Arst. под давлением этого исследования; ἡ. τῷ θυμῷ и τῇ γνώμῃ Her. или τὴν γνώμην Thuc. пасть духом (ср. 1); ἡ. τινος Plut. влюбиться в кого-л.;<br /><b class="num">3</b> [[терпеть поражение]], [[быть побежденным]]: ἡ. μάχῃ Thuc. и μάχην Dem. быть разбитым в сражении; [[ἀπέθανον]] [[μάχη]] ἡσσοθέντες ὑπὸ τῶν Φοινίκων Her. (спартанцы) погибли, будучи побеждены в сражении финикийцами;<br /><b class="num">4</b> юр. [[проигрывать в суде]] ([[δίκην]] Plat.; παραγραφήν Dem.; ἐν τοῖς δικαστηρίοις Xen.). - см. тж. [[ἡσσάω]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 20: Line 20:
}}
}}
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=([[ἡττάω]]) ([[ἥττων]]); to [[make]] [[less]], [[inferior]], to [[overcome]] (the [[active]] is [[only]] in [[Polybius]], Diodorus, Josephus, Antiquities 12,7, 1 ([[other]] examples in Veitch, [[under]] the [[word]])); [[passive]] ἡττάομαι, from ([[Sophocles]] and) [[Herodotus]] [[down]]; [[perfect]] ή῾ττημαι; 1st aorist ἡττήθην (ἡσσωθην, L T Tr WH; in opposed to [[which]] [[form]] cf. Fritzsche, De [[conform]]. N. T. crit. quam Lachmann edition, p. 32 ([[yet]] [[see]] Kuenen and Cobet, N. T. ad fid. Vat., p. xc.; WH s Appendix, p. 166; Buttmann, 59 (52); Veitch, [[under]] the [[word]])); to be made [[inferior]]; to be [[overcome]], worsted: in [[war]], [[ὑπό]] τίνος, τίνι (cf. Buttmann, 168 (147); Winer's Grammar, 219 (206)), to be conquered by [[one]], [[forced]] to [[yield]] to [[one]], τί [[ὑπέρ]] τινα, equivalent to ἧττον [[ἔχω]] τί, to [[hold]] a [[thing]] [[inferior]], [[set]] [[below]] (on the accusative (ὁ) cf. Buttmann, § 131,10; and on the comparitive [[use]] of [[ὑπέρ]] [[see]] [[ὑπέρ]], II:2b.), 2 Corinthians 12:13.
|txtha=([[ἡττάω]]) ([[ἥττων]]); to [[make]] [[less]], [[inferior]], to [[overcome]] (the [[active]] is [[only]] in [[Polybius]], Diodorus, Josephus, Antiquities 12,7, 1 ([[other]] examples in Veitch, [[under]] the [[word]])); [[passive]] ἡττάομαι, from ([[Sophocles]] and) [[Herodotus]] down; [[perfect]] ή῾ττημαι; 1st aorist ἡττήθην (ἡσσωθην, L T Tr WH; in opposed to [[which]] [[form]] cf. Fritzsche, De [[conform]]. [[NT|N.T.]] crit. quam Lachmann edition, p. 32 ([[yet]] [[see]] Kuenen and Cobet, [[NT|N.T.]] ad fid. Vat., p. xc.; WH s Appendix, p. 166; Buttmann, 59 (52); Veitch, [[under]] the [[word]])); to be made [[inferior]]; to be [[overcome]], worsted: in [[war]], [[ὑπό]] τίνος, τίνι (cf. Buttmann, 168 (147); Winer's Grammar, 219 (206)), to be conquered by [[one]], [[forced]] to [[yield]] to [[one]], τί [[ὑπέρ]] τινα, equivalent to ἧττον [[ἔχω]] τί, to [[hold]] a [[thing]] [[inferior]], [[set]] [[below]] (on the accusative (ὁ) cf. Buttmann, § 131,10; and on the comparitive [[use]] of [[ὑπέρ]] [[see]] [[ὑπέρ]], II:2b.), 2 Corinthians 12:13.
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἡσσάομαι:''' Αττ. ἡττ-, μέλ. <i>ἡσσηθήσομαι</i> ή Μέσ. <i>ἡττήσομαι</i>, με Παθ. [[σημασία]], αόρ. αʹ <i>ἡσσήθην</i>, παρακ. [[ἥσσημαι]], Ιων. [[ἑσσόομαι]], μτχ. <i>ἑσσούμενος</i>, γʹ ενικ. παρατ. <i>ἑσσοῦτο</i> ([[χωρίς]] [[αύξηση]]), αόρ. αʹ [[ἑσσώθην]], παρακ. [[ἕσσωμαι]] —<br /><b class="num">1.</b> Παθ., είμαι λιγότερος από κάποιον [[άλλο]], κατώτερός του· με γεν. προσ., σε Ευρ., Ξεν. κ.λπ.· με γεν. πράγμ., [[ἡσσάομαι]] ῥήματος, υποτάσσομαι στη [[δύναμη]] των λέξεων, σε Θουκ.· <i>ὃ ἡττῷτο</i>, στο οποίο αποδείχτηκε [[κατώτερος]], σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> ως Παθ., [[ηττώμαι]], υποτάσσομαι, νικιέμαι, κατατροπώνομαι, συντρίβομαι· [[ὑπό]] τινος, σε Ηρόδ., Αττ.· επίσης, με γεν. προσ., σε Ευρ. κ.λπ.· <i>ἡσσᾶσθαι μάχῃ</i> ή <i>μάχην</i>, σε Ηρόδ., Δημ.<br /><b class="num">3.</b> [[υποχωρώ]], [[ενδίδω]], υποτάσσομαι, είμαι [[δέσμιος]] σε [[πάθη]] και επιθυμίες· με γεν., <i>ἡσσημένος ἔρωτος</i>, σε Ευρ.· [[τῶν]] ἡδονῶν, σε Ξεν.· επίσης με δοτ., νικιέμαι, καταβάλλομαι από κάποιον, <i>ἡδονῇ ἡσσώμενοι</i>, σε Θουκ.
|lsmtext='''ἡσσάομαι:''' Αττ. ἡττ-, μέλ. <i>ἡσσηθήσομαι</i> ή Μέσ. <i>ἡττήσομαι</i>, με Παθ. [[σημασία]], αόρ. αʹ <i>ἡσσήθην</i>, παρακ. [[ἥσσημαι]], Ιων. [[ἑσσόομαι]], μτχ. <i>ἑσσούμενος</i>, γʹ ενικ. παρατ. <i>ἑσσοῦτο</i> ([[χωρίς]] [[αύξηση]]), αόρ. αʹ [[ἑσσώθην]], παρακ. [[ἕσσωμαι]] —<br /><b class="num">1.</b> Παθ., είμαι λιγότερος από κάποιον [[άλλο]], κατώτερός του· με γεν. προσ., σε Ευρ., Ξεν. κ.λπ.· με γεν. πράγμ., [[ἡσσάομαι]] ῥήματος, υποτάσσομαι στη [[δύναμη]] των λέξεων, σε Θουκ.· <i>ὃ ἡττῷτο</i>, στο οποίο αποδείχτηκε [[κατώτερος]], σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> ως Παθ., [[ηττώμαι]], υποτάσσομαι, νικιέμαι, κατατροπώνομαι, συντρίβομαι· [[ὑπό]] τινος, σε Ηρόδ., Αττ.· επίσης, με γεν. προσ., σε Ευρ. κ.λπ.· <i>ἡσσᾶσθαι μάχῃ</i> ή <i>μάχην</i>, σε Ηρόδ., Δημ.<br /><b class="num">3.</b> [[υποχωρώ]], [[ενδίδω]], υποτάσσομαι, είμαι [[δέσμιος]] σε [[πάθη]] και επιθυμίες· με γεν., <i>ἡσσημένος ἔρωτος</i>, σε Ευρ.· [[τῶν]] ἡδονῶν, σε Ξεν.· επίσης με δοτ., νικιέμαι, καταβάλλομαι από κάποιον, <i>ἡδονῇ ἡσσώμενοι</i>, σε Θουκ.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[Note that [[middle]] forms [[such]] as ἡττήσομαι can [[have]] [[passive]] [[sense]].]<br /><b class="num">1.</b> Pass. to be [[less]] [[than]] [[another]], [[inferior]] to him, c. gen. pers., Eur., Xen., etc.; c. gen. rei, ἡ. ῥήματος to [[yield]] to the [[power]] of a [[word]], Thuc.; ὃ ἡττῶιτο wherein he had proved [[inferior]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> as a [[real]] Pass. to be defeated, [[discomfited]], worsted, [[beaten]], ὑπό τινος Hdt., [[attic]]; also c. gen. pers., Eur., etc.;— ἡσσᾶσθαι μάχηι or μάχην Hdt., Dem.<br /><b class="num">3.</b> to [[give]] way, [[yield]], to be a [[slave]] to [[passion]] and the like, c. gen., ἡσσημένος ἔρωτος Eur.; τῶν ἡδονῶν Xen.:—also c. dat. to be [[overcome]] by, ἡδονῆι ἡσσώμενοι Thuc.
|mdlsjtxt=[Note that [[middle]] forms [[such]] as ἡττήσομαι can [[have]] [[passive]] [[sense]].]<br /><b class="num">1.</b> Pass. to be [[less]] [[than]] [[another]], [[inferior]] to him, c. gen. pers., Eur., Xen., etc.; c. gen. rei, ἡ. ῥήματος to [[yield]] to the [[power]] of a [[word]], Thuc.; ὃ ἡττῶιτο wherein he had proved [[inferior]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> as a [[real]] Pass. to be defeated, [[discomfited]], worsted, [[beaten]], ὑπό τινος Hdt., Attic; also c. gen. pers., Eur., etc.;— ἡσσᾶσθαι μάχηι or μάχην Hdt., Dem.<br /><b class="num">3.</b> to [[give]] way, [[yield]], to be a [[slave]] to [[passion]] and the like, c. gen., ἡσσημένος ἔρωτος Eur.; τῶν ἡδονῶν Xen.:—also c. dat. to be [[overcome]] by, ἡδονῆι ἡσσώμενοι Thuc.
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[vinci]], [[superari]]'', to [[be conquered]], [[overcome]],<br><i>acie</i>, <i>battle line</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.30.2/ 1.30.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.49.6/ 1.49.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.50.1/ 1.50.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.62.6/ 1.62.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.63.1/ 1.63.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.39.3/ 2.39.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.79.5/ 2.79.5], [<i>vulgo</i> <i>commonly</i> ἥσσηντο]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.87.3/ 2.87.3], [<i>nonn. codd.</i> <i>several manuscripts</i> ἡσσᾶσθαι, <i>alii</i> <i>others</i> ἡσσηθῆναι] [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.89.4/ 2.89.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.89.11/ 2.89.11], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.73.3/ 4.73.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.96.3/ 4.96.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.96.4/ 4.96.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.72.4/ 5.72.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.73.1/ 5.73.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%205.73.3/ 5.73.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.69.3/ 6.69.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.72.3/ 6.72.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.91.2/ 6.91.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.25.9/ 7.25.9], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.34.7/ 7.34.7]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%207.34.7/ 7.34.7][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.40.2/ 7.40.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.71.3/ 7.71.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.25.4/ 8.25.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.27.3/ 8.27.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.57.1/ 8.57.1].<br><i>iudicio</i>, <i>trial</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.57.3/ 3.57.3],<br><i>Transl.</i> <i>translate</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.38.7/ 3.38.7], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.37.1/ 4.37.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.111.3/ 5.111.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.66.3/ 8.66.3],<br>''[[cedere]]'', to [[withdraw]], [[give way]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.64.1/ 4.64.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.64.3/ 4.64.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.111.4/ 5.111.4].
}}
}}