κάτειμι: Difference between revisions

|Definition=Dor. 3sg. [<span class="sense"><span class="bld">A</span> κάτε]ιτι <span class="title">Berl.Sitzb.</span>1927.166 (Cyrene), part. fem. [[κατίασσα]] ibid.: Ep. impf. κατήϊεν <span class="bibl">Od.10.159</span>: ([[εἶμι]] <b class="b2">ibo):—go, come down</b>, ποταμόνδε Od. l.c.; Ἴδηθεν <span class="bibl">Il.4.475</span>: in Trag., as fut. to [[κατέρχομαι]], <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>73</span>, etc.; esp. [[go down]] to the grave, κατίμεν δόμον Ἄϊδος εἴσω <span class="bibl">Il.4.457</span>; Ἄϊδόσδε <span class="bibl">20.294</span>; εἰς Ἅιδου δόμους E. l.c.; so [[κάτειμι]] alone, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>896</span>; of a ship, [[sail down]] to land, νῆα… κατιοῦσαν ἐς λιμέν' ἡμέτερον <span class="bibl">Od.16.472</span>; of a person, [[travel down]] the Nile, [[κ]]. [[ἐπὶ]] or <b class="b3">εἰς Ἀλεξάνδρειαν</b>, <span class="bibl"><span class="title">PLips.</span>45.12</span>, <span class="bibl">14</span> (iv A.D.); of a river, ποταμὸς πεδίονδε κάτεισι χειμάρρους <span class="bibl">Il.11.492</span>; of a wind, [[come sweeping down]], <span class="bibl">Th.2.25</span>, <span class="bibl">6.2</span>; ὡς τὸ πνεῦμα κατῄει <span class="bibl">Id.2.84</span>: metaph., ὀνείδεα κατιόντα ἀνθρώπῳ φιλέει ἐπανάγειν τὸν θυμόν <span class="bibl">Hdt.7.160</span>; ἅμα ταῖς πολιαῖς κατιούσαις <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>520</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[come back]], [[return]], ἀγρόθεν <span class="bibl">Od.13.267</span>; ἐς ἄστυ <span class="bibl">15.505</span>; of exiles, [[return home]], <span class="bibl">Hdt.1.62</span>, <span class="bibl">3.45</span>, <span class="bibl">5.62</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span> 1283</span>, <span class="bibl">And.1.80</span>, etc.; ἐκ τῶν Μήδων <span class="bibl">Hdt.4.3</span>:—as Pass. of [[κατάγω]], <span class="bibl">E. <span class="title">Med.</span>1015</span>; ὑπὸ τῶν ἑταίρων παρακληθεὶς κάτεισι <span class="bibl">Th.8.48</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[come in]], of revenue, <span class="bibl"><span class="title">PFay.</span>20.7</span> (iii/iv A.D.).</span>

{{ls

|lstext='''κάτειμι''': Ἐπικ. ἀόρ. [[καταείσατο]] Ἰλ. Λ. 358 ([[εἶμι]]). Κατέρχομαι, [[καταβαίνω]] (ἀντίθ. [[ἄνειμι]]), [[ποταμόνδε]] Ὀδ. Κ. 159· Ἴδηθεν Ἰλ. 475· οὕτω καὶ παρ’ Ἀττ. (παρ’ οἷς χρησιμεύει ὡς μέλλ. τοῦ [[κατέρχομαι]])·- ἰδίως [[καταβαίνω]] εἰς τὸν τάφον, εἰς τὸν ᾍδην, [[κατίμεν]] δόμον Ἄϊδος [[εἴσω]] Ἰλ. Ξ. 457· Ἀϊδόσδε Υ. 294· εἰς Ἅιδου δόμους Εὐρ. Ἄλκ. 73· (καὶ οὕτω μόνον, κάκιστα δὴ μακρῷ κατ. (δηλ. εἰς νερτέρους, εἰς ᾍδου) Σοφ. Ἀντ. 896)· ἐπὶ πλοίου, (κατάγομαι), [[καταπλέω]] εἰς τὴν ξηράν, νῆα… κατιοῦσαν ἐς λιμέν’ ἡμέτερον Ὀδ. Π 472· ἐπὶ ποταμοῦ, ποταμὸς [[πεδίονδε]] κάτεισι χειμάρρους Ἰλ. Λ. 492· ἐπὶ ἀνέμου, [[κατέρχομαι]] ὁρμητικῶς, Θουκ. 2. 25., 6. 2· ὡς τὸ [[πνεῦμα]] κατῄει [[αὐτόθι]] 84· ἀνέμου κατιόντος ἐν πελάγει Πλουτ. Περικλ. 33·- μεταφορ., ὀνείδεα κατιόντα ἀνθρώπῳ φιλέει ἐπανάγειν τὸν θυμὸν Ἡρόδ. 7. 160· καὶ κωμικῶς, ἅμα ταῖς πολιαῖς κατιούσαις Ἀριστοφ. Ἱππ. 517, ἴδε ἐν λ. [[πολιός]]· ὁρῶ κατιούσας, δηλ. τὰς νεφέλας ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, Ἀριστοφ. Νεφ. 323. ΙΙ. [[ἐπανέρχομαι]], [[ἐπιστρέφω]], [[ἀγρόθεν]] Ὀδ. Ν. 267· εἰς ἄστυ Ο. 505· [[ἐπανέρχομαι]] εἰς τὴν πατρίδα, Ἡρόδ. 1. 62., 3. 45., 5. 62· φυγὰς [[ἀλήτης]] κ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 1283, Ἀνδοκ. 11. 9· οἱ φυγάδες κατῄεσαν Ξεν. Ἑλλ. 2. 2, 14· κατιὼν [[οἴκαδε]] Πλάτ. Ἐπιστ. 7. 333D, κτλ.· ἐκ τῶν Μήδων Ἡρόδ. 4. 3· ἐν χρήσει ὡς παθ. τοῦ [[κατάγω]], Εὐρ. Μήδ. 1015. 1016· ὑπὸ τῶν ἑτέρων… κάτεισι Θουκ. 8. 48, πρβλ. [[κατέρχομαι]], [[καταδέχομαι]], [[κάθοδος]].

{{bailly

|btext=<i>f.</i> [[κάτειμι]];<br /><b>1</b> descendre : δόμον [[Ἄϊδος]] [[εἴσω]] IL <i>ou</i> Ἀϊδόσδε IL, [[εἰς]] ᾍδου δόμους EUR chez Hadès, dans les enfers ; <i>en parl. de choses</i> [[πεδίονδε]] IL descendre à travers la plaine <i>en parl. d’une rivière</i> ; [[ἐς]] λιμένα OD arriver au port <i>en parl. d’un navire</i> ; souffler avec force <i>en parl. du vent ; fig.</i> ὀνείδεα κατιόντα ἀνθρώπῳ HDT outrages qui s’abattent sur un homme;<br /><b>2</b> revenir ; <i>en parl. d’exilés</i> rentrer dans son pays ; <i>en ce sens, us. comme Pass. de</i> [[κατάγω]] : être ramené : [[ὑπό]] τινος par qqn.<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[εἶμι]].

|mltxt=[[κάτειμι]] (AM)<br />[[έλκω]] την [[καταγωγή]], [[κατάγομαι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[πορεύομαι]] [[προς]] τα [[κάτω]], [[κατέρχομαι]], [[κατεβαίνω]] (α. «ὁ μὲν [[ποταμόνδε]] κατήϊεν», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «ἡ δ' οὖν γυνὴ κάτεισιν εἰς Ἅιδου δόμους», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[καταπλέω]] τον Νείλο, [[ταξιδεύω]] («κατιέναι εἰς Ἀλεξάνδρειαν»)<br /><b>3.</b> (για ποταμό) [[κατέρχομαι]], ρέω [[προς]] τα [[κάτω]] («ποταμὸς πεδιόνδε κάτεισιν χεμάρρους κατ' ὄρεσφιν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> (για άνεμο) [[πνέω]] ορμητικά («ἀνέμου δὲ κατιόντος μεγάλου», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>5.</b> [[επανέρχομαι]], [[επιστρέφω]] (α. «τὸν μὲν ἐγὼ κατιόντα βάλον χαλκήρεϊ δουρὶ [[ἀγρόθεν]]», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «φυγὰς δ' [[ἀλήτης]] τῆσδε γῆς [[ἀπόξενος]] κάτεισιν», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>6.</b> (για [[εισόδημα]]) εισπράττομαι<br /><b>7.</b> [[υποβιβάζω]] τον εαυτό μου, ταπεινώνομαι («είς τοσοῡτον κάτεισι, ώς καὶ τῶν τοῦ θανάτου λῡσαι δεσμῶν» — ταπεινώθηκε τόσο [ο [[Χριστός]]] ώστε να μάς ελευθερώσει με τη σταύρωσή του από τα [[δεσμά]] του θανάτου, Ευσ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[εἶμι]] «[[πορεύομαι]], [[πηγαίνω]]»].

|lsmtext='''κάτειμι:''' Επικ. αορ. αʹ [[καταείσατο]]· ([[εἶμι]], [[ibo]])·<br /><b class="num">I.</b> [[κατεβαίνω]] ή [[κατέρχομαι]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ιδίως]], [[κατεβαίνω]] στον τάφο, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για [[πλοίο]], [[καταπλέω]] στην [[ξηρά]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για τον άνεμο, [[κατέρχομαι]] ορμητικά, με σαρωτική [[ορμή]], σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> [[έρχομαι]] [[πίσω]], [[επιστρέφω]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για εξορίες, [[επιστρέφω]] [[σπίτι]], σε Ηρόδ., Αττ.

{{elru

|elrutext='''κάτειμι:''' [[εἶμι]] (inf. κατιέναι, эп. 3 л. sing. aor. med. [[καταείσατο]])<br /><b class="num">1)</b> сходить, спускаться ([[Ἴδηθεν]], [[ποταμόνδε]], δόμον [[Ἄϊδος]] [[εἴσω]] и [[Ἄϊδόσδε]] Hom.; εἰς Ἃιδου δόμους Eur.);<br /><b class="num">2)</b> приплывать, прибывать, причаливать (ἐς λιμένα [[ἡμέτερον]] Hom.);<br /><b class="num">3)</b> падать, обрушиваться: ὡς δ᾽ [[ὁπότε]] ποταμὸς [[πεδίονδε]] κάτεισιν [[χειμάρρους]] κατ᾽ [[ὄρεσφιν]] Hom. словно река, стремительно свергающаяся с гор; ἀνέμου κατιόντος μεγάλου Thuc. так как подул сильный ветер; ὀνείδεα κατιόντα τινί Her. сыплющиеся на кого-л. оскорбления;<br /><b class="num">4)</b> приходить назад, возвращаться ([[ἀγρόθεν]], εἰς [[ἄστυ]] Hom.; ἐκ τῶν Μήδων Her.): οἱ φυγάδες κατῄεσαν Xen. изгнанники вернулись.

{{elnl

|elnltext=κάτ-ειμι imperf. κατήειν ep. κατήϊεν; voor aor. en perf. zie κατέρχομαι ; Att. κάτειμι met fut. bet. naar beneden gaan:; ῎Ιδηθεν van de Ida af Il. 4.475; ἐς λιμένα de haven binnenlopen Od. 16.472; ἀνέμου δὲ κατιόντος μεγάλου omdat een felle wind opstak Thuc. 2.25.4; overdr.: neerkomen:. ὀνείδεα κατιόντα ἀνθρώπῳ smadelijke woorden die de mens treffen Hdt. 7.160.1; ἅμα ταῖς πολιαῖς κατιούσαις tegelijk met het verschijnen van zijn grijze haren Aristoph. Eq. 520. terugkomen:; ἀγρόθεν van het veld Od. 13.267; spec. van ballingen:. ἐπὶ τοὺς κατιόντας tegen de terugkerende ballingen Hdt. 1.62.3; κάτει τοι καὶ σὺ... ἔτι u zult echt nog wel eens terugkomen Eur. Med. 1015.

{{mdlsj

|mdlsjtxt=epic aor1 [[καταείσατο]] [[εἶμι]] ibo]<br /><b class="num">I.</b> to go or [[come]] [[down]], Hom., etc.:—esp. to go [[down]] to the [[grave]], Il.; of a [[ship]], to [[sail]] [[down]] to [[land]], Od.; of a [[wind]], to [[come]] [[sweeping]] [[down]], Thuc.<br /><b class="num">II.</b> to [[come]] [[back]], [[return]], Od.; of exiles, to [[return]] [[home]], Hdt., [[attic]]