καταρρήγνυμι: Difference between revisions

|Definition=and [[καταρρηγνύω]], <span class="bld">A</span> fut. -ρήξω E.''HF''864: late pf. κατέρρηχα ''Arch.Pap.''2.125b10 (ii A. D.):—[[break down]], τὴν γέφυραν [[Herodotus|Hdt.]]4.201; μέλαθρα E. [[l.c.]]<br><span class="bld">2</span> [[tear in pieces]], [[rend]], κατερρήγνυε… τὰ ἱμάτια D. 21.63; τὸ διάδημα [[Diodorus Siculus|D.S.]]19.34; τὴν ἐσθῆτα Luc.''Pisc.''36:—Med., <b class="b3">κατερρήξαντο τοὺς κιθῶνας</b> they [[rent their]] coats, [[Herodotus|Hdt.]]8.99, cf. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.13, etc.<br><span class="bld">3</span> metaph., <b class="b3">τροπὰς καταρρήγνυσι</b>[ἡ ἀναρχία] [[breaks up]] armies [[and turns them to]] flight, S.''Ant.''675.<br><span class="bld">4</span> <b class="b3">κ. τινῶν γέλωτας</b> [[make]] them [[burst out]] laughing, Ath.4.130c; cf. 11.2.<br><span class="bld">II</span> Pass., especially in aor. κατερράγην[ᾰ], with pf. Act. [[κατέρρωγα]]:—to [[be broken down]], κρημνοὶ καταρρηγνύμενοι [[Herodotus|Hdt.]]7.23; <b class="b3">καταρρήγνυσθαι ἐπὶ γῆν</b> to [[be thrown down and broken]], Id.3.111; τὸ οἴκημα κατερράγη Th.4.115; ἄκρας κατερρωγυίας εἰς τὴν θάλασσαν Str.5.2.6.<br><span class="bld">2</span> [[fall]], [[rush down]], of storms, waterfalls, etc., Hp.Aër.8; [[break]] or [[burst out]], Χειμὼν κατερράγη [[Herodotus|Hdt.]] 1.87; ὄμβροι καταρραγέντες Arist.''Mu.''400a26; of tears, ἐξ ὀμμάτων πηγαὶ κατερρώγασι E.''Alc.''1068: c. gen., τοῦ ῥεύματος -ρρηγνυμένου τῶν ὀρῶν Philostr.''VA''6.23 (also intr. in Act., of a river, -ρρηγνὺς ἐς τὴν θάλατταν 3.52); of wind, Plu.''Fab.''16: metaph., ὁ πόλεμος κατερράγη [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''644, cf. ''Ach.''528; γέλως Ph.2.528; κρότος Plb.18.46.9 (but κατερρήγνυτο πᾶς ὁ τόπος ὑπὸ τοῦ κρότου 15.32.9); βροντή Luc.''VH''2.35.<br><span class="bld">3</span> to [[be broken in pieces]], <b class="b3">Αἴγυπτος μελάγγαιός τε καὶ καταρρηγνυμένη</b> [[with comminuted]], [[crumbling soil]], [[Herodotus|Hdt.]]2.12; γῆ κατερρωγυῖα [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''556a5; to [[be ruinous]], ὅσα κατέρρωγεν τοῦ τείχους ''IG''22.463.75.<br><span class="bld">4</span> Medic., [[have a violent discharge]], [[suffer from diarrhoea]], καταρρήγνυται ἡ κοιλίη Hp.''VM''10, cf. [[καταρράσσω]] ''ΙΙ''; of persons, κατερρήγνυντο τὰς γαστέρας App.''Hisp.''54; ἢν μὴ φῦσαι -ρραγέωσιν Hp.''Aph.''4.73.<br><span class="bld">b</span> of menstruation, <b class="b3">τοῖς θήλεσιν… τὰ καταμήνια κ.</b> [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''581b1.<br><span class="bld">5</span> of tumours, [[break]], [[burst]], Hp.''Coac.''613, ''Epid.'' 6.8.18, al.<br><span class="bld">6</span> of parts of the body, [[fall in]], [[collapse]], <b class="b3">οἵ τε μαζοὶ καὶ τὰ ἄλλα μέλεα κ.</b> Id.''Nat.Puer.''30, cf. ''Mul.''1.1; <b class="b3">κατερρωγότα τὰ στέρνα</b> ([[ἔχων]]) [[flat]]-chested, Jul.''Or.''6.198a; of the lips or tongue, to [[be fissured]], Antyll. ap. Orib.10.27.13, Aët.5.118.

|elnltext=κατα-ρρήγνυμι act. en med., met acc. afbreken, vernielen:; τὴν γέφυραν de brug Hdt. 4.201.3; in stukken scheuren; ook med.:; κατερρήξαντο τοὺς κιθῶνας zij scheurden hun kleren aan flarden Hdt. 8.99.2; overdr.: laten losbreken:. δορὸς τροπὰς καταρρήγνυσι zij (ongehoorzaamheid) ontketent de vlucht van het leger Soph. Ant. 675. pass. intrans. (met perf. κατέρρωγα ) in stukken vallen:; Αἴγυπτος μελάγγαιός τε καὶ καταρρηγνυμένη Egypte heeft donkere en brokkelige grond Hdt. 2.12.2; τὸ οἴκημα κατερράγη het gebouw stortte in Thuc. 4.115.3; neerstorten:. (τὸ ὄμβριον ) καταρρήγνυται (het regenwater) stort naar beneden Hp. Aër. 8. losbarsten, uitbreken:; ἐκ δ’ ὀμμάτων πηγαὶ κατερρώγασιν uit mijn ogen breken stromen van tranen los Eur. Alc. 1068; ἄφνω βροντῆς μεγάλης καταρραγείσης toen er plots een hevige donderbui losbarstte Luc. 12.35; overdr. uitbreken:. ὁ πόλεμος κατερράγη de oorlog brak uit Aristoph. Eq. 644. geneesk. aan dissenterie lijden; ἡ κοιλίη καταρρήγνυται de buik loopt leeg (er is buikloop) Hp. VM 10.3; openbarsten (van gezwellen).