καθέλκω: Difference between revisions

CSV import
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1")
(CSV import)
 
(15 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=kathelko
|Transliteration C=kathelko
|Beta Code=kaqe/lkw
|Beta Code=kaqe/lkw
|Definition=fut. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> καθέλξω <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>1398</span>, καθελκύσω <span class="bibl">Luc.<span class="title">DDeor.</span>21.1</span>: aor. part. καθελκύσαντες <span class="bibl">Th.6.34</span>: pf. καθείλκῠκα <span class="bibl">D.5.12</span>:—Pass., aor. and pf. (v. infr.): </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> of ships, <b class="b2">draw to the sea, launch</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span> 1531</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>544</span>, <span class="bibl"><span class="title">Eq.</span>1315</span>, <span class="bibl">Isoc.4.118</span>; καθεῖλκον ναῦς ἐς τὸν Πειραιᾶ <span class="bibl">Th.2.94</span>: abs., Phld.<span class="title">Mus.</span>p.15 K.,al.:—Pass., τῶν νεῶν κατελκυσθεισέων ἐς θάλασσαν <span class="bibl">Hdt.7.100</span>; εἴ τι ναυτικόν ἐστι καθειλκυς μένον <span class="bibl">Th.6.50</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[draw down]], [[depress]] the scale, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>1398</span>: metaph., [[outweigh]], καθέλκει δρῦν πολὺ τὴν μακρὴν ὄμπνια Θεσμοφόρος Call.<span class="title">Aet. Oxy.</span>2079.9; [<b class="b3">ἡ τροφὴ</b>] τοῖς λοιποῖς… ἰσοσθενεῖ καὶ κ. τὰ πάντα Gal. 19.190. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> in building, <b class="b2">carry down</b>, <b class="b3">τὰ σκέλη καθείλκυσται</b> the long walls [[have been carried down to the sea]], <span class="bibl">Str.8.6.22</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> metaph., <b class="b2">drag down</b>, τὸ Χεῖρον… καθελκυσθὲν συνεφελκύσασθαι τὸ μέσον <span class="bibl">Plot.2.9.2</span>, cf. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Apol.</span>11</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">constrain. compel</b>, <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>648.12</span> (ii A.D.), <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>899.25</span> (iii A.D.); τινὰ εἰς φιλανθρωπίαν <span class="bibl">Lib.<span class="title">Or.</span>15.29</span> (Pass.).</span>
|Definition=<span class="bld">A</span> fut. καθέλξω Ar.''Ra.''1398, καθελκύσω Luc.''DDeor.''21.1: aor. part. καθελκύσαντες Th.6.34: pf. καθείλκῠκα D.5.12:—Pass., aor. and pf. (v. infr.):<br><span class="bld">1</span> of ships, [[draw to the sea]], [[launch]], E.''Hel.'' 1531, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''544, ''Eq.''1315, Isoc.4.118; καθεῖλκον ναῦς ἐς τὸν Πειραιᾶ Th.2.94: abs., Phld.''Mus.''p.15 K.,al.:—Pass., τῶν νεῶν κατελκυσθεισέων ἐς θάλασσαν [[Herodotus|Hdt.]]7.100; εἴ τι ναυτικόν ἐστι καθειλκυς μένον Th.6.50.<br><span class="bld">2</span> [[draw down]], [[depress]] the scale, Ar.''Ra.''1398: metaph., [[outweigh]], καθέλκει δρῦν πολὺ τὴν μακρὴν ὄμπνια Θεσμοφόρος Call.''Aet. Oxy.''2079.9; [ἡ τροφὴ] τοῖς λοιποῖς… ἰσοσθενεῖ καὶ κ. τὰ πάντα Gal. 19.190.<br><span class="bld">3</span> in building, [[carry down]], <b class="b3">τὰ σκέλη καθείλκυσται</b> the long walls [[have been carried down to the sea]], Str.8.6.22.<br><span class="bld">II</span> metaph., [[drag down]], τὸ Χεῖρον… καθελκυσθὲν συνεφελκύσασθαι τὸ μέσον Plot.2.9.2, cf. Luc.''Apol.''11.<br><span class="bld">2</span> constrain. compel, ''BGU''648.12 (ii A.D.), ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''899.25 (iii A.D.); τινὰ εἰς φιλανθρωπίαν Lib.''Or.''15.29 (Pass.).
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1283.png Seite 1283]] (s. [[ἕλκω]]), herunter-, herabziehen; Schiffe aufs Meer, Ar. Eccl. 197; τὰς [[ναῦς]] εἰς τὴν θάλατταν Plat. Legg. IV, 706 d; [[πλοῖον]] μακρόν Isocr. 4, 118; καθεῖλκον τὰς τριήρεις Xen. An. 7, 1, 19. Nur praez. u. impf. u. fut. καθέλξω, von der Wagschaale Ar. Ran. 1394; aor. act. u. pass. von [[καθελκύω]].
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1283.png Seite 1283]] (s. [[ἕλκω]]), herunter-, herabziehen; Schiffe aufs Meer, Ar. Eccl. 197; τὰς [[ναῦς]] εἰς τὴν θάλατταν Plat. Legg. IV, 706 d; [[πλοῖον]] μακρόν Isocr. 4, 118; καθεῖλκον τὰς τριήρεις Xen. An. 7, 1, 19. Nur praez. u. impf. u. fut. καθέλξω, von der Wagschaale Ar. Ran. 1394; aor. act. u. pass. von [[καθελκύω]].
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> καθεῖλκον, <i>f.</i> καθέλξω;<br /><i>pour l'ao., le pf. et le pqp., on emploie</i> [[καθελκύω]];<br /><i>c.</i> [[καθελκύω]].
}}
{{elnl
|elnltext=καθ-έλκω en καθ-ελκύω, Aeol. aor. κάτελκον, omlaag trekken; spec. schepen in zee trekken:; ναῦς καθεῖλκον zij trokken de schepen de zee in Thuc. 2.94.2; pass.: τῶν νεῶν κατελκυσθεισέων ἐς θάλασσαν toen de schepen de zee in waren getrokken Hdt. 7.100.2.
}}
{{elru
|elrutext='''κᾰθέλκω:''' (только praes., impf. καθεῖλκον и fut. καθέλξω) Plat., Xen., Arph. = [[καθελκύω]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''καθέλκω''': μέλλ. καθέλξω, Ἀριστ. Βάτρ. 1398, καθελκύσω Λουκ. Θεῶν Διάλ. 21, 1: ἀόρ. καθείλκῠσα Θουκ. 6. 34· πρκμ. καθείλκῠκα Δημ. 60.8: ― Παθ., ἀόρ. καὶ πρκμ., ἴδε κατωτ.: ἴδε τὸ ἁπλοῦν [[ῥῆμα]] [[ἕλκω]]). 1) ἐπὶ πλοίου, [[σύρω]], [[καταβιβάζω]] αὐτὸ εἰς τὴν θάλασσαν, Λατ. deducere naves, Εὐρ. Ἑλ. 1531, Ἀριστοφ. Ἀχ. 544, πρβλ. Ἱππ. 1315· καθεῖλκον [[ναῦς]] ἐς Πειραιᾶ Θουκ. 2. 93· τῶν νεῶν καθελκυσθεισῶν ἐς τὴν θάλασσαν Ἡρόδ. 7.100· εἴ τι ναυτικόν ἐστι καθειλκυσμένον Θουκ. 6. 50. 2) [[σύρω]] πρὸς τὰ [[κάτω]] τὴν πλάστιγγα, Ἀριστοφ. Βάτρ. 1398. 3) σκέλη δὲ καθείλκυσται [[ἑκατέρωθεν]] τῆς ὁδοῦ, μακρὰ δὲ τείχη ἐκτείνονται [[ἑκατέρωθεν]] τῆς ὁδοῦ ([[μέχρι]] τῆς θαλάσσης), Στράβ. 380.
|lstext='''καθέλκω''': μέλλ. καθέλξω, Ἀριστ. Βάτρ. 1398, καθελκύσω Λουκ. Θεῶν Διάλ. 21, 1: ἀόρ. καθείλκῠσα Θουκ. 6. 34· πρκμ. καθείλκῠκα Δημ. 60.8: ― Παθ., ἀόρ. καὶ πρκμ., ἴδε κατωτ.: ἴδε τὸ ἁπλοῦν [[ῥῆμα]] [[ἕλκω]]). 1) ἐπὶ πλοίου, [[σύρω]], [[καταβιβάζω]] αὐτὸ εἰς τὴν θάλασσαν, Λατ. deducere naves, Εὐρ. Ἑλ. 1531, Ἀριστοφ. Ἀχ. 544, πρβλ. Ἱππ. 1315· καθεῖλκον [[ναῦς]] ἐς Πειραιᾶ Θουκ. 2. 93· τῶν νεῶν καθελκυσθεισῶν ἐς τὴν θάλασσαν Ἡρόδ. 7.100· εἴ τι ναυτικόν ἐστι καθειλκυσμένον Θουκ. 6. 50. 2) [[σύρω]] πρὸς τὰ [[κάτω]] τὴν πλάστιγγα, Ἀριστοφ. Βάτρ. 1398. 3) σκέλη δὲ καθείλκυσται [[ἑκατέρωθεν]] τῆς ὁδοῦ, μακρὰ δὲ τείχη ἐκτείνονται [[ἑκατέρωθεν]] τῆς ὁδοῦ ([[μέχρι]] τῆς θαλάσσης), Στράβ. 380.
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> καθεῖλκον, <i>f.</i> καθέλξω;<br /><i>pour l’ao., le pf. et le pqp., on emploie</i> [[καθελκύω]];<br /><i>c.</i> [[καθελκύω]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=(AM [[καθέλκω]])<br /><b>1.</b> [[σύρω]] [[κάτω]] ή [[προς]] τα [[κάτω]]<br /><b>2.</b> [[κάνω]] [[καθέλκυση]] πλοίου («καθελκύσαντας... τοῦ νεωρίου... [[τεσσαράκοντα]] ναῡς», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[ζυγαριά]]) [[σύρω]] [[προς]] τα [[κάτω]], [[κάνω]] να κατεβεί [[ένας]] από τους δύο δίσκους της ζυγαριάς («ζήτει τι τῶν βαρυστάθμων ὅ,τι σοι καθέλξει», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[υπερτερώ]] («τοῑς λοιποῑς... ἰσοσθενεῑ καὶ καθέλκει τὰ [[πάντα]]»)<br /><b>3.</b> [[εξαναγκάζω]], [[υποχρεώνω]]<br /><b>4.</b> <b>παθ.</b> <i>καθέλκομαι</i> α) (για [[κτίσμα]]) εκτείνομαι («σκέλη δὲ καθείλκυσται [[ἑκατέρωθεν]] τῆς ὁδοῡ» — μακρά τείχη εκτείνονται [[κατά]] [[μήκος]] της οδού, <b>Στράβ.</b>)<br />β) επιτείνομαι, ενισχύομαι.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[ἕλκω]].
|mltxt=(AM [[καθέλκω]])<br /><b>1.</b> [[σύρω]] [[κάτω]] ή [[προς]] τα [[κάτω]]<br /><b>2.</b> [[κάνω]] [[καθέλκυση]] πλοίου («καθελκύσαντας... τοῦ νεωρίου... [[τεσσαράκοντα]] ναῦς», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[ζυγαριά]]) [[σύρω]] [[προς]] τα [[κάτω]], [[κάνω]] να κατεβεί [[ένας]] από τους δύο δίσκους της ζυγαριάς («ζήτει τι τῶν βαρυστάθμων ὅ,τι σοι καθέλξει», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[υπερτερώ]] («τοῖς λοιποῖς... ἰσοσθενεῖ καὶ καθέλκει τὰ [[πάντα]]»)<br /><b>3.</b> [[εξαναγκάζω]], [[υποχρεώνω]]<br /><b>4.</b> <b>παθ.</b> <i>καθέλκομαι</i> α) (για [[κτίσμα]]) εκτείνομαι («σκέλη δὲ καθείλκυσται [[ἑκατέρωθεν]] τῆς ὁδοῦ» — μακρά τείχη εκτείνονται [[κατά]] [[μήκος]] της οδού, <b>Στράβ.</b>)<br />β) επιτείνομαι, ενισχύομαι.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[ἕλκω]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''καθέλκω:''' μέλ. <i>-έλξω</i>, σε Αριστοφ. και <i>-ελκύσω</i>· αόρ. αʹ <i>καθείλκῠσα</i>, παρακ. <i>-είλκῠκα</i>· — Παθ., αόρ. αʹ <i>-ειλκύσθην</i>, παρακ. <i>-είλκυσμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για καράβια, [[σύρω]] το [[πλοίο]] από την [[ξηρά]] και το [[ρίχνω]] στη [[θάλασσα]], [[καθελκύω]] προς την [[θάλασσα]], Λατ. deducere, σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> [[τραβώ]], [[σύρω]] [[κάτω]] ή [[χαμηλώνω]], [[πιέζω]] [[πλάστιγγα]] ή [[ζυγαριά]], σε Αριστοφ.
|lsmtext='''καθέλκω:''' μέλ. <i>-έλξω</i>, σε Αριστοφ. και <i>-ελκύσω</i>· αόρ. αʹ <i>καθείλκῠσα</i>, παρακ. <i>-είλκῠκα</i>· — Παθ., αόρ. αʹ <i>-ειλκύσθην</i>, παρακ. <i>-είλκυσμαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για καράβια, [[σύρω]] το [[πλοίο]] από την [[ξηρά]] και το [[ρίχνω]] στη [[θάλασσα]], [[καθελκύω]] προς την [[θάλασσα]], Λατ. deducere, σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> [[τραβώ]], [[σύρω]] [[κάτω]] ή [[χαμηλώνω]], [[πιέζω]] [[πλάστιγγα]] ή [[ζυγαριά]], σε Αριστοφ.
}}
}}
{{elnl
{{mdlsj
|elnltext=καθ-έλκω en καθ-ελκύω, Aeol. aor. κάτελκον, omlaag trekken; spec. schepen in zee trekken:; ναῦς καθεῖλκον zij trokken de schepen de zee in Thuc. 2.94.2; pass.: τῶν νεῶν κατελκυσθεισέων ἐς θάλασσαν toen de schepen de zee in waren getrokken Hdt. 7.100.2.
|mdlsjtxt=fut. -έλξω Ar. fut. -ελκύσω aor1 καθείλκῠσα perf. -είλκῠκα Pass., aor1 -ειλκύσθην perf. -είλκυσμαι<br /><b class="num">1.</b> of ships, to [[draw]] them to the sea, [[launch]] them, Lat. deducere, Hdt., [[Attic]]<br /><b class="num">2.</b> to [[draw]] [[down]] or [[depress]] the [[scale]], Ar.
}}
}}
{{elru
{{lxth
|elrutext='''κᾰθέλκω:''' (только praes., impf. καθεῖλκον и fut. καθέλξω) Plat., Xen., Arph. = [[καθελκύω]].
|lthtxt=''[[deducere]] (navem)'', to [[launch]] (a ship), [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.93.2/ 2.93.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.93.4/ 2.93.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.94.2/ 2.94.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.34.4/ 6.34.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.94.3/ 8.94.3],<br>PASS. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.94.3/ 2.94.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.50.4/ 6.50.4].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. -έλξω Ar. fut. -ελκύσω aor1 καθείλκῠσα perf. -είλκῠκα Pass., aor1 -ειλκύσθην perf. -είλκυσμαι<br /><b class="num">1.</b> of ships, to [[draw]] them to the sea, [[launch]] them, Lat. deducere, Hdt., [[attic]]<br /><b class="num">2.</b> to [[draw]] [[down]] or [[depress]] the [[scale]], Ar.
}}
}}