πάρειμι: Difference between revisions

|Definition=(A)<br><span class="bld">A</span> ([[εἰμί]] [[sum]]), inf. [[παρεῖναι]], Ep. 3pl. παρέᾱσι Il.5.192, Od.13.247; Ion. subj. παρέω [[Herodotus|Hdt.]]4.98; Ep. inf. παρέμμεναι Od.4.640, part. παρεών Il.24.475: Ep. impf. παρέην Od.3.267 (tm.); 2sg. [[παρῆας]] [[varia lectio|v.l.]] in Od.4.497 (Sch., ''Lex.Mess.''); 3pl. πάρεσαν Il. 11.75; Att. impf. παρῆ A.''Ch.''523; in later Greek παρήμην Luc.''VH''2.25: Ep. fut. παρέσσομαι Od. 13.393:—to [[be by]] or [[be present]], ὑμεῖς θεαί ἐστε πάρεστέ τε ἴστε τε πάντα Il. 2.485, etc.: in tmesi, πὰρ δ' ἄρ' ἔην καὶ ἀοιδός Od. 3.267; [[πάρα]] used for [[πάρεστι]] and [[πάρεισι]], Il. 20.98, 23.479, etc.: freq. in part., ποίπνυον παρεόντε 24.475; <b class="b3">σημάντορος οὐ π.</b> 15.325, etc.; ἀπεόντα νόῳ παρεόντα Parm. 2.1, cf. Heraclit. 34.<br><span class="bld">2</span> to [[be by]] or [[be near]] one, c. dat., Od.5.105; μήλοισι 4.640; π. τινὶ παροινοῦντι Antipho 4.1.7; π. παρά τινι S.''Ph.'' 1056; <b class="b3">π. τινί</b> to [[be]] his [[guest]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''131.<br><span class="bld">3</span> to [[be present in]] or [[be present at]], μάχῃ Od.4.497; ἐν δαίτῃσι Il.10.217; <b class="b3">δόμοις π.</b> E.''Hipp.''805; τοῖς πράγμασιν D.1.2, etc.; ἐν λόγῳ [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''513; ἐν ταῖς συνουσίαις [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 335b; ἐπὶ τοῖς ἀγῶσι D.24.159.<br><span class="bld">4</span> to [[be present so as to help]], [[stand by]], τινι Il.18.472, Od.13.393, [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''235; πλησίον παρῆσθα κινδύνων ἐμοί [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1159, etc.; especially of one accused, οἱ νῦν παρόντες αὐτῷ καὶ συνδικοῦντες D.34.12, cf. 24.159: Medic., of nurses, assistants, etc., Hp.''Aph.''1.1, Herod. Med. ap. Orib. 10.37.11.<br><span class="bld">5</span> <b class="b3">παρεῖναι εἰς</b>… [[to have arrived]] at, ἐς κοῖτον [[Herodotus|Hdt.]]1.9; ἐς τὸν Ἰσθμὸν π. τινί Id.8.60. γ; ἐς τὴν Λακεδαίμονα Th.6.88; εἰς τὴν ἐξέτασιν X.''An.''7.1.11; Ὀλυμπίαζε Th.3.8: c. acc. loci, πάρεισι… Αἰτναῖον πάγον E. ''Cyc.''95, cf. 106, ''Ba.''5; π. τινὶ ἐπὶ δεῖπνον [[Herodotus|Hdt.]] 1.118, cf. [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]'' 131; π. ἐπὶ τὸ στράτευμα X.''An.''7.1.35; <b class="b3">π. πρὸς τὴν κρίσιν</b> ib. 6.6.26; πρός τινα Id.''Cyr.''2.4.21; also π. ἐνταυθοῖ Pl.''Ap.''33d; v. [[πάρειμι]] ([[εἶμι]]) IV. 2.<br><span class="bld">6</span> <b class="b3">π. ἐκ</b>… [[to have come]] from... ἐκ ταύτης [τῆς πόλιος] π. ἐς τὴν Ἀσίην [[Herodotus|Hdt.]]6.24; τοὐκ θεοῦ παρόν S. ''OC''1540; <b class="b3">Φίλιππος ἐκ Θρᾴκης π.</b> Aeschin.2.101; Θείβαθεν αὐληταὶ πάρα [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]'' 862.<br><span class="bld">II</span> of things, to [[be by]], i.e. [[be ready]] or [[be at hand]], τά τε δμώεσσι πάρεστι Od.14.80, etc.; πάρα ἔργα βόεσσιν Hes. ''Op.''454; οὐ γάρ οἱ πάρα νῆες Od.4.559; <b class="b3">εἴ μοι δύναμίς γε παρείη</b> if power [[were at]] my [[command]], 2.62; ὅση δύναμίς γε πάρεστι 23.128; ὅ τι πάρεστι Men. 62; <b class="b3">τὰ παρεόντα</b> what is [[ready]], χαριζομένη παρεόντων Od.1.140; ἡ τοῦ πλέονος ἐπιθυμίη τὸ παρεὸν ἀπόλλυσι Democr.224, cf. 191; <b class="b3">ἐκ τῶν παρεουσέων αὐγέων</b> the best light [[available]], Hp.''Off.''3; ἐκ τῶν παρεόντων τὸ εὔπορον εὑρίσκειν Id.''Art.''78; <b class="b3">εἰ τὰ δεσμὰ μὴ παρείη</b> ibid.; of feelings, conditions, etc., φόβος βαρβάροις παρῆν [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''391; θαῦμα παρῆν S.''Ant.''254; ἐν τοῖς τότε παρεοῦσι… κακοῖσι [[Herodotus|Hdt.]]8.20, cf. [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''26; ὡς παρεσομένου σφι πολέμου [[Herodotus|Hdt.]]8.20: in Philos., of qualities or predicates, <b class="b3">παρείη γ' ἂν αὐταῖς</b> (''[[sc.]]'' [[θριξίν]]) λευκότης Pl.''Ly.''217d, cf. Plot. 5.6.4; of [[time]], ὁ παρὼν νῦν χρόνος S.''El.'' 1293, cf. Aeschin.1.93, Arist.''Po.'' 1457a18; ἡ νῦν π. ἡμέρα [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''683c; <b class="b3">ἡ ἱερὰ συμβουλὴ π.</b> X.''An.''5.6.4; <b class="b3">τὰ παρόντα</b> (Ion. [[παρεόντα]]) [[the present state of affairs]], [[Herodotus|Hdt.]]1.113, etc.; τὰ π. πρήγματα Id.6.100; opp. <b class="b3">τὰ γεγονότα, τὰ μέλλοντα</b>, [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]'' 186b: sg., <b class="b3">τὸ παρόν</b> (Ion. [[παρεόν]]) <b class="b3">, πρὸς τὸ π. βουλεύειν, τὸ π. θεραπεύειν</b>, [[Herodotus|Hdt.]]1.20, S.''Ph.''149 (lyr.); πρὸς παρεόν Emp.106: Adverbial phrases, <b class="b3">τὸ παρόν</b> [[just now]], τὸ π. εἴπομεν [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''693b; τὰ παρόντα S.''El.''215 (lyr.): in Prose, <b class="b3">ἐκ τῶν π.</b> according to [[present circumstances]], Th.5.40, etc.; <b class="b3">ἐν τῷ π.</b>, opp. <b class="b3">τὸ ἔπειτα</b>, ib.63, etc.; ἐν τῷ νῦν π. καὶ ἐν τῷ ἔπειτα [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 67c; <b class="b3">ἐν τῷ τότε π.</b> Th.1.95; πρὸς τὸ παρόν Isoc. 15.94; <b class="b3">ὡς πρὸς τὸ π.</b> S.E.''P.''1.201; πρὸς τὸ π. αὐτίκα Th.3.40; πρὸς τὴν π. ὄψιν Id.2.88; <b class="b3">ἐπὶ τοῦ π.</b> for [[the present]], IG9(2).517.6 (Epist. Philipp.), Epict.''Ench.'' 2.2; ἐς and <b class="b3">πρὸς τὰ π.</b>, Arr.''An.''1.13.5, 5.22.5.<br><span class="bld">III</span> impers., <b class="b3">πάρεστί μοι</b> [[it depends]] on me, [[is in]] my [[power]] to do, c. inf., τοιαῦθ' ἑλέσθαι σοι πάρεστιν ἐξ ἐμοῦ A.''Eu.''867, cf. S.''Ph.'' 364, etc.: also impf. παρῆν [[Herodotus|Hdt.]]8.20, 9.70: without dat., παρῆν… κλύειν [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''401; πάρεστι χαίρειν Ar.''Pl.''638; ὁρᾶν πάρεστιν Democr.164, cf. And.2.2, etc.<br><span class="bld">2</span> part. [[παρόν]], Ion. [[παρεόν]], [[it being possible]] or [[easy]], [[since it is allowed]], παρεὸν αὐτῷ βασιλέα γενέσθαι [[Herodotus|Hdt.]] 1.129, cf. 6.72, S.''Ph.''1098 (lyr.), ''Fr.''564.3, Th.4.19.<br><span class="bld">IV</span>. part. masc. [[παρών]] is freq. in Trag., at the end of a verse, to give vividness, <b class="b3">ἄνδρ' ἐνουθέτει παρών</b> [[to his face]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1156; <b class="b3">τοὺς θανόντας οὐκ ἐᾶς θάπτειν π.</b> you [[come here]] and [[forbid]]... ib.1131, cf. 338, ''El.''300, ''Tr.'' 422; dub. in Com., Ar.''Fr.''657.<br><br>(B)<br><span class="bld">A</span> ([[εἶμι]] [[ibo]]), inf. [[παριέναι]] (Dor. παρίμεν ''Berl.Sitzb.''1927.170 (Cyrene)), used as fut. of [[παρέρχομαι]], also in pres. sense, [[παρῄειν]] being used as impf.:—[[pass by]], [[pass]], παριών Od.4.527, 17.233; οἰκτίρας… παρίτω ''IG''12.976; παρήϊε [[Herodotus|Hdt.]]4.79; οἱ ἀεὶ παριόντες [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 616a, etc.; [[go alongside]], Th.4.47; [[march along]] the [[coast]], of an [[army]], Id.8.16, 22,32, X.''HG''2.1.18 (cj.), 4.5.19.<br><span class="bld">2</span> c.acc. loci, [[pass by]], [[Herodotus|Hdt.]]7.109; τὸν χῶρον Id.1.167; τὴν οἰκίαν And.1.146, Str. 14.5.14; <b class="b3">π. παρὰ τοὺς πατέρας</b> (prob. for [[παρῆσαν]]) [[Herodotus|Hdt.]]3.14; <b class="b3">παρ' αὐτὴν τὴν Βαβυλῶνα π.</b> [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.2.29.<br><span class="bld">II</span> [[pass by]], [[overtake]], [[surpass]], ib.1.4.5.<br><span class="bld">III</span> [[pass on]], especially in the sense of [[entering]], π. ἐς τὰ βασιλήϊα [[Herodotus|Hdt.]] 3.84, cf. 72,77, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 59e; <b class="b3">ἔσω π.</b> E.''Hel.'' 451; πάριτ' ἐς θυμέλας, ἐπὶ δ' ἀσφάκτοις μήλοισι δόμων μὴ πάριτ' ἐς μυχόν Id.''Ion'' 228 (anap.); βίᾳ εἰς οἰκίαν παριέναι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.2.2.<br><span class="bld">2</span> in discourse, [[pass on]] from one part of a subject to another, <b class="b3">ἐντεῦθεν ἐς</b>… Ar.''Nu.'' 1075; <b class="b3">ὃ παριὼν τῷ λόγῳ ἔτυχον εἰπών</b> [[in passing]], [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''776d.<br><span class="bld">IV</span> [[come forward]], X.''An.'' 7.3.46; πάριτ' ἐς τὸ [[πρόσθεν]] [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''43; τὸ μάχιμον εἰς τὸν μέγιστον τῶν ἀγώνων τολμήσει παριέναι [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''830c: metaph., ἐς πρώτους νεωστὶ παριών [[Herodotus|Hdt.]]7.143.<br><span class="bld">2</span> [[come forward to speak]], Pl.''Alc.'' 1.106c; παρῄει οὐδείς D.18.170; παριὼν ἐπὶ τὸ βῆμα Aeschin.3.159; <b class="b3">παρῇσαν ἐπὶ τὸ βῆμα</b> (cj. Dobree for [[παρῆσαν]]) D.1.8; [[παρῇμεν]] (cj. Cobet for [[παρῆμεν]]) εἰς τὴν ἐκκλησίαν Aeschin. 3.71; at Athens, <b class="b3">οἱ παριόντες</b> [[orator]]s, And.2.1, D.13.14, etc.; πᾶσι τοῖς παριοῦσι λόγον διδόναι Id.2.31.<br><span class="bld">V</span> [[pass from man to man]], τὸ σύνθημα παρῄει X.''An.''6.5.25.—Cf. [[παρέρχομαι]].

|elnltext=πάρ-ειμι, ep. indic. praes. 3 plur. παρέᾱσι, Ion. conj. παρέω, ptc. παρών, ep. en Ion. παρεών, acc. f. sing. παρεῦσαν, inf. παρεῖναι, ep. παρέμμεναι, imperf. παρῆν en παρῆ, ep. 2 sing. παρῆας en παρῆσθα, 3 sing. παρῆεν en παρέην, 3 plur. πάρεσαν; later med. παρήμην; fut. παρέσομαι, ep. παρέσσομαι; ook πάρα = πάρεστι of πάρεισι van pers. aanwezig zijn, erbij zijn, bij... zijn:; ὑμεῖς γὰρ θεαί ἐστε πάρεστέ τε want u bent godinnen en u bent aanwezig Il. 2.485; met dat.:; μάχῃ δέ τε καὶ σὺ παρῆσθα jij was ook bij de strijd aanwezig Od. 4.497; overdr.:; ἥτις... παρέσται τοῖς πράγμασι (een gezantschap) dat erbovenop zal zitten Dem. 1.2; met prep.:; ἐν δαίτῃσι... παρέσται bij de feestmaaltijden zal hij aanwezig zijn Il. 10.217; ἐπὶ πᾶσι... παρεῖναι bij alles aanwezig zijn Xen. Cyr. 4.5.44; πάρεστι μὲν Τεῦκρος παρ’ ἡμῖν Teucer is bij ons Soph. Ph. 1056; abs. ptc. παρών spec. trag. in aanwezigheid:; εἰ τοὺς θανόντας οὐκ ἐᾷς θάπτειν παρών als je in eigen persoon verbiedt de doden te begraven Soph. Ai. 1131; subst. οἱ παρόντες de aanwezigen; overdr. bijstaan:. λίην τοι ἐγώ γε παρέσσομαι wis en waarachtig zal ik je bijstaan Od. 13.393. gekomen zijn, er zijn; met acc.:; πόθεν πάρεισι... Αἰτναῖον πάγον vanwaar ze gekomen zijn naar de rots van de Etna Eur. Cycl. 95; ptc. subst. met prep.:; τοὐκ θεοῦ παρόν wat van de godheid is gekomen Soph. OC 1540; met prep.:; πάρισθί μοι ἐπὶ δεῖπνον kom bij mij het avondmaal gebruiken Hdt. 1.118.2; παρέσται... ἐς κοῖτον zij zal komen om te slapen Hdt. 1.9.2; πάρεστε πρὸς τὴν κρίσιν kom hier voor het oordeel Xen. An. 6.6.26; met adv.: ὅσοι Θείβαθεν αὐλειταὶ πάρα alle fluitspelers die uit Thebe gekomen zijn Aristoph. Ach. 862. van zaken ter beschikking staan:; καὶ τέρπεο τοῖσδε, οἷα πάρεστι geniet van deze dingen (het eten) die ter beschikking staan Od. 14.444; χαριζομένη παρεόντων gul gevend uit de voorraad Od. 4.56; met dat.: εἴ μοι δύναμίς γε παρείη mocht ik de kracht hebben Il. 22.20. bestaan, aanwezig zijn, spec. ptc. παρών aanwezig, huidig:; ὁ παρὼν νῦν χρόνος de huidige tijd Soph. El. 1293; ἡ νῦν παροῦσα ἡμέρα de dag van vandaag Plat. Lg. 683c; subst. τὸ παρόν de situatie:; πειρῶ τὸ παρὸν θεραπεύειν ik probeer de situatie het hoofd te bieden Soph. Ph. 149; τὸ παρόν het onderhavige geval Plat. Lg. 693b; ἐν τῷ τότε παρόντι in de toenmalige situatie Thuc. 1.95.7; τὰ παρόντα het heden:; ἀναλογιζομένη ἐν ἑαυτῇ τὰ γεγονότα καὶ τὰ παρόντα πρὸς τὰ μέλλοντα in zichzelf het verleden en het heden in relatie tot de toekomst overwegend (van de ziel) Plat. Tht. 186a; ἐκ τῶν παρόντων voor zover de omstandigheden het toelaten Thuc. 5.40.3; adv.: τὰ παρόντα op het ogenblik Soph. El. 215. onpers. πάρεστι het is mogelijk:; παρῆν... κλύειν het was mogelijk te horen Aeschl. Pers. 401; ptc. acc. abs. παρόν met inf.:; οἴνου δὲ μηδ’ ὀσφραίνεσθαι παρόν als men de wijn niet eens meer kan ruiken Xen. An. 5.8.3; het ligt in de macht van, met dat. en inf.: τοιαῦθ’ ἑλέσθαι σοι πάρεστιν ἐξ ἐμοῦ het is aan u al die dingen van mij aan te nemen Aeschl. Eum. 867; παρῆν τοῖσι Ἕλλησι φονεύειν de Grieken hadden de kans te doden Hdt. 9.70.5.<br />πάρ-ειμι, imperf. παρῄειν (ook bij παρέρχομαι ); in Att. indic. praes. ook met fut. betekenis; aor. en perf. zie παρέρχομαι voorbij... gaan, langs... gaan; met acc.:; παριὼν τὴν οἰκίαν τὴν ἡμετέραν ons huis passerend And. 1.146; abs.:; ὁ πέζος... παρῄει het leger trok langs (de kust) Thuc. 8.16.1; ptc. subst. οἱ παριόντες de voorbijgangers; uitbr. (de rij) langsgaan:; τὸ σύνθημα παρῄει het wachtwoord ging van man tot man Xen. An. 6.5.25; overdr. overtreffen:. παρῄει hij overtrof (zijn leeftijdsgenoten) Xen. Cyr. 1.4.5. gaan naar, binnengaan; met εἰς + acc.:; βίᾳ εἰς οἰκίαν παριέναι met geweld een huis binnendringen Xen. Cyr. 1.2.2; overdr. overgaan naar:. ἐς πρώτους νεωστὶ παριών recentelijk tot de elite toegetreden Hdt. 7.143.1; πάρειμ’ ἐντεῦθεν εἰς τὰς τῆς φύσεως ἀνάγκας vanhier zal ik overgaan op de noodzaken van de natuur Aristoph. Nub. 1075. abs. naar voren komen:; παριέναι ἀπὸ τῶν λόχων naar voren komen uit hun afdelingen Xen. An. 7.3.46; spec. van sprekers:; παρῄει οὐδείς niemand trad naar voren Dem. 18.170; ptc. subst. οἱ παριόντες de sprekers.