παρατάσσω: Difference between revisions

CSV import
m (Text replacement - "<b class="num">(\d+)\)" to "<b class="num">$1")
(CSV import)
 
(7 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=paratasso
|Transliteration C=paratasso
|Beta Code=parata/ssw
|Beta Code=parata/ssw
|Definition=Att. παρατάττω, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[place]] or [[post side by side]], [[draw up in battleorder]], <span class="bibl">Hdt.9.31</span>, <span class="bibl">Th.7.3</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>1.1.33</span>, etc.: also c. inf., <b class="b3">τοὺς φρουροὺς παρέταξε φυλάττειν τὸ τεῖχος</b> [[drew]] them [[up with orders]] to guard... ib.<span class="bibl">4.5.11</span>:—Med., in prop. sense, [[draw up one's men in battle-order]], ib.<span class="bibl">7.5.23</span> codd.; of ships, π. μετεώρους <span class="bibl">Th.1.52</span>; [[post by one's side]], αὐτὸς αὑτῷ με παρετάξατο <span class="bibl">Isoc.19.38</span>; αὐτοῖς π. τὰ παιδικὰ εἰς τὸν ἀγῶνα <span class="bibl">X.<span class="title">Smp.</span>8.34</span>:—Med. and Pass., [[draw up]] or [[be drawn up beside]], τῶν ὁπλιτέων οἳ παρατετάχατο παρὰ τὴν ἀκτήν <span class="bibl">Hdt.8.95</span>; παραταχθεὶς ἐν μάχῃ πλουσίῳ <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>556d</span>; [[to be drawn up in battle-order]], ἑκατέρωθεν παρατεταγμένοι <span class="bibl">Th.4.32</span>, cf. <span class="bibl">43</span>, etc.; <b class="b3">παραταξάμενοι τοῖς πολεμίοις</b> [[against]]... <span class="bibl">Isoc.12.92</span>; ὡς παρετάξαντο ἀλλήλοις <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>4.3.5</span>; παρατάξασθαι πρὸς τὰς δυνάμεις <span class="bibl">Isoc.4.96</span>; πρὸς τοὺς πολεμίους <span class="bibl">Plb.2.1.8</span>; ἐπί τινα <span class="bibl">App.<span class="title">BC</span>5.22</span>: abs., [[stand side by side in battle]], οἱ παρατεταγμένοι <span class="bibl">Th.4.96</span>, cf. <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1123</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>3.4.23</span>; <b class="b3">παραταξάμενοι ἐναυμάχησαν</b> [[in order of battle]], <span class="bibl">Th.1.29</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.3.5</span>; μὰ… τοὺς ἐν Πλαταιαῖς παραταξαμένους <span class="bibl">D.18.208</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> Med. and Pass., [[stand prepared]], παρατετάχθαι πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span> 333e</span>; πρὸς τὰ κακά Epicur. <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>489</span>: c. inf., [[refuse obstinately]], π. μὴ ἐπινεύειν <span class="bibl">Arr.<span class="title">Epict.</span>1.5.3</span>, cf. <span class="bibl">M.Ant.8.48</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span>. [[set side by side]], [[compare]], <span class="bibl">Isoc.11.7</span>.</span>
|Definition=Att. [[παρατάττω]],<br><span class="bld">A</span> [[place]] or [[post side by side]], [[draw up in battleorder]], [[Herodotus|Hdt.]]9.31, Th.7.3, X.''HG''1.1.33, etc.: also c. inf., <b class="b3">τοὺς φρουροὺς παρέταξε φυλάττειν τὸ τεῖχος</b> [[drew]] them [[up with orders]] to guard... ib.4.5.11:—Med., in prop. sense, [[draw up one's men in battle-order]], ib.7.5.23 codd.; of ships, π. μετεώρους Th.1.52; [[post by one's side]], αὐτὸς αὑτῷ με παρετάξατο Isoc.19.38; αὐτοῖς π. τὰ παιδικὰ εἰς τὸν ἀγῶνα X.''Smp.''8.34:—Med. and Pass., [[draw up]] or [[be drawn up beside]], τῶν ὁπλιτέων οἳ παρατετάχατο παρὰ τὴν ἀκτήν [[Herodotus|Hdt.]]8.95; παραταχθεὶς ἐν μάχῃ πλουσίῳ [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 556d; to [[be drawn up in battle-order]], ἑκατέρωθεν παρατεταγμένοι Th.4.32, cf. 43, etc.; <b class="b3">παραταξάμενοι τοῖς πολεμίοις</b> [[against]]... Isoc.12.92; ὡς παρετάξαντο ἀλλήλοις X.''HG''4.3.5; παρατάξασθαι πρὸς τὰς δυνάμεις Isoc.4.96; πρὸς τοὺς πολεμίους Plb.2.1.8; ἐπί τινα App.''BC''5.22: abs., [[stand side by side in battle]], οἱ παρατεταγμένοι Th.4.96, cf. Ar.''V.''1123, X.''HG''3.4.23; <b class="b3">παραταξάμενοι ἐναυμάχησαν</b> [[in order of battle]], Th.1.29, cf. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.3.5; μὰ… τοὺς ἐν Πλαταιαῖς παραταξαμένους D.18.208.<br><span class="bld">2</span> Med. and Pass., [[stand prepared]], παρατετάχθαι πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 333e; πρὸς τὰ κακά Epicur. ''Fr.''489: c. inf., [[refuse obstinately]], π. μὴ ἐπινεύειν Arr.''Epict.''1.5.3, cf. M.Ant.8.48.<br><span class="bld">II</span>. [[set side by side]], [[compare]], Isoc.11.7.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<b>1</b> ranger en bataille, acc. : οἱ παρατεταγμένοι THC ceux qui sont placés les uns à côté des autres pour le combat;<br /><b>2</b> mettre en rang à côté τινά τινι mettre une personne en rang à côté d'une autre ; <i>fig.</i> placer à côté pour comparer : τινά τινι comparer une personne à une autre;<br /><i><b>Moy.</b></i> παρατάσσομαι ranger ses troupes en bataille, se ranger en ordre de bataille τινι, [[πρός]] τινα contre qqn.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[τάσσω]].
|btext=<b>1</b> [[ranger en bataille]], acc. : οἱ παρατεταγμένοι THC ceux qui sont placés les uns à côté des autres pour le combat;<br /><b>2</b> mettre en rang à côté τινά τινι mettre une personne en rang à côté d'une autre ; <i>fig.</i> placer à côté pour comparer : τινά τινι comparer une personne à une autre;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[παρατάσσομαι]] ranger ses troupes en bataille, se ranger en ordre de bataille τινι, [[πρός]] τινα contre qqn.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[τάσσω]].
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 23: Line 23:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ<br />([[κυρίως]] για πρόσ.) [[τοποθετώ]] σε κανονική [[σειρά]], [[βάζω]] τον ένα [[κοντά]] στον [[άλλο]], [[κυρίως]] για [[μάχη]] («τὴν μὲν πλείστην τῆς στρατιᾱς παρέταξε πρὸς τὰ τείχη», <b>Θουκ.</b><br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (και για πράγματα) [[παραθέτω]], [[αραδιάζω]] («παρέταξε τα εμπορεύματά του»)<br /><b>2.</b> (για λόγους, επιχειρήματα, απόψεις) [[διατυπώνω]] το ένα [[έπειτα]] από το [[άλλο]] («παρέταξε ολόκληρη [[σειρά]] επιχειρημάτων»)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μέσ.</b> <i>παρατάσσομαι</i><br /><b>1.</b> έχω τοποθετημένα τα τμήματα μου σε [[διάταξη]] μάχης («ἧλθεν παρατασσόμενος εἰς πόλεμον», Πασχ. Χρον.)<br /><b>2.</b> [[μάχομαι]], [[πολεμώ]] («τοὺς ἐν Πλαταιαῑς παραταξαμένους», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στέκομαι]] [[παρά]] το [[πλευρό]], βρίσκομαι [[κοντά]] σε κάποιον [[κατά]] τη [[μάχη]] («ὑποχωρησάντων γὰρ αὐτοῖς τῶν παρατεταγμένων», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «παρατάσσομαι [[πρός]] τι ή [[πρός]] τινα» — αντιπαρατάσσομαι σε κάποιον, [[αντιμετωπίζω]] κάποιον<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> [[αντιδρώ]], [[αντιμάχομαι]] («πρὸς τὴν τοῦ καιροῦ παρατάσσεται δυσκολίαν», <b>Γρηγ. Ναζ.</b>)<br />4., <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «παρατάσσομαι<br />εν πολέμῳ [[θνήσκω]]»<br /><b>5.</b> [[είμαι]] [[έτοιμος]], [[στέκομαι]] παρασκευασμένος για [[κάτι]] («ἐδόκει μοι ὁ [[Πρωταγόρας]] ἤδη ἀγωνιᾱν καὶ παρατετάχθαι πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[συγκρίνω]], [[αντιπαραβάλλω]] («τοῖς περὶ Αἰόλου λεγομένοις αὐτὸν παρατάξωμεν», Ισοκρ.)<br /><b>7.</b> (το μέσ. με απρμφ.) [[αρνούμαι]] με [[επιμονή]]<br /><b>8.</b> [[προστάζω]], [[διατάζω]].
|mltxt=ΝΜΑ<br />([[κυρίως]] για πρόσ.) [[τοποθετώ]] σε κανονική [[σειρά]], [[βάζω]] τον ένα [[κοντά]] στον [[άλλο]], [[κυρίως]] για [[μάχη]] («τὴν μὲν πλείστην τῆς στρατιᾱς παρέταξε πρὸς τὰ τείχη», <b>Θουκ.</b><br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (και για πράγματα) [[παραθέτω]], [[αραδιάζω]] («παρέταξε τα εμπορεύματά του»)<br /><b>2.</b> (για λόγους, επιχειρήματα, απόψεις) [[διατυπώνω]] το ένα [[έπειτα]] από το [[άλλο]] («παρέταξε ολόκληρη [[σειρά]] επιχειρημάτων»)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μέσ.</b> <i>παρατάσσομαι</i><br /><b>1.</b> έχω τοποθετημένα τα τμήματα μου σε [[διάταξη]] μάχης («ἧλθεν παρατασσόμενος εἰς πόλεμον», Πασχ. Χρον.)<br /><b>2.</b> [[μάχομαι]], [[πολεμώ]] («τοὺς ἐν Πλαταιαῖς παραταξαμένους», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στέκομαι]] [[παρά]] το [[πλευρό]], βρίσκομαι [[κοντά]] σε κάποιον [[κατά]] τη [[μάχη]] («ὑποχωρησάντων γὰρ αὐτοῖς τῶν παρατεταγμένων», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «παρατάσσομαι [[πρός]] τι ή [[πρός]] τινα» — αντιπαρατάσσομαι σε κάποιον, [[αντιμετωπίζω]] κάποιον<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> [[αντιδρώ]], [[αντιμάχομαι]] («πρὸς τὴν τοῦ καιροῦ παρατάσσεται δυσκολίαν», <b>Γρηγ. Ναζ.</b>)<br />4., <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «παρατάσσομαι<br />εν πολέμῳ [[θνήσκω]]»<br /><b>5.</b> [[είμαι]] [[έτοιμος]], [[στέκομαι]] παρασκευασμένος για [[κάτι]] («ἐδόκει μοι ὁ [[Πρωταγόρας]] ἤδη ἀγωνιᾱν καὶ παρατετάχθαι πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[συγκρίνω]], [[αντιπαραβάλλω]] («τοῖς περὶ Αἰόλου λεγομένοις αὐτὸν παρατάξωμεν», Ισοκρ.)<br /><b>7.</b> (το μέσ. με απρμφ.) [[αρνούμαι]] με [[επιμονή]]<br /><b>8.</b> [[προστάζω]], [[διατάζω]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
Line 29: Line 29:
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[attic]] -ττω fut. ξω<br /><b class="num">1.</b> to [[place]] [[side]] by [[side]], [[draw]] up in [[battle]]-[[order]], Hdt., Thuc., etc.:—Mid. to [[draw]] up one's men in [[battle]]-[[order]], Xen.; so of ships, Thuc.:—Mid. and Pass. to be [[drawn]] up [[along]], [[παρατετάχατο]] παρὰ τὴν [[ἀκτήν]] Hdt.; [[ἑκατέρωθεν]] παρατεταγμένοι Thuc.; so, παρετάξαντο ἀλλήλοις Xen.: absol., παρατεταγμένοι or παραταξάμενοι in [[order]] of [[battle]], Thuc., Dem.<br /><b class="num">2.</b> in Mid. and Pass., also, to [[stand]] [[prepared]], παρατετάχθαι πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι Plat.
|mdlsjtxt=Attic -ττω fut. ξω<br /><b class="num">1.</b> to [[place]] [[side]] by [[side]], [[draw]] up in [[battle]]-[[order]], Hdt., Thuc., etc.:—Mid. to [[draw]] up one's men in [[battle]]-[[order]], Xen.; so of ships, Thuc.:—Mid. and Pass. to be [[drawn]] up [[along]], [[παρατετάχατο]] παρὰ τὴν [[ἀκτήν]] Hdt.; [[ἑκατέρωθεν]] παρατεταγμένοι Thuc.; so, παρετάξαντο ἀλλήλοις Xen.: absol., παρατεταγμένοι or παραταξάμενοι in [[order]] of [[battle]], Thuc., Dem.<br /><b class="num">2.</b> in Mid. and Pass., also, to [[stand]] [[prepared]], παρατετάχθαι πρὸς τὸ ἀποκρίνεσθαι Plat.
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[aciem instruere]]'', to [[draw up the battle line]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.3.4/ 7.3.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.5.1/ 7.5.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.69.3/ 7.69.3],<br>MED. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.29.4/ 1.29.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.52.2/ 1.52.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.32.3/ 4.32.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.43.3/ 4.43.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.47.3/ 4.47.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.47.3/ 4.47.3][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.73.1/ 4.73.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.96.3/ 4.96.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.59.2/ 5.59.2],<br><i>item</i> <i>likewise</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%205.65.1/ 5.65.1]. 71, [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%205.72.4/ 5.72.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.3.1/ 7.3.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.34.2/ 7.34.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.78.3/ 7.78.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.79.1/ 7.79.1].
}}
}}