πορθμός: Difference between revisions

|Definition=ὁ, ([[πείρω]], [[πόρος]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[ferry]] or [[place crossed by a ferry]], [[strait]], [[narrow sea]], πορθμὸς Ἰθάκης τε Σάμοιό τε <span class="bibl">Od.4.671</span>; of the straits of [[Salamis]], <span class="bibl">Hdt.8.76</span>,<span class="bibl">91</span>; <b class="b3">πορθμὸν ἀμείφας Ἕλλας</b>, i.e. the [[Hellespont]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>68</span>(lyr.), cf.<span class="bibl">722</span>,<span class="bibl">799</span>; πορθμὸς [[Σαρωνικός]] <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span>307</span>; <b class="b3">ὁ ἐς Ἀΐδα πορθμός</b> the [[Styx]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1106</span>(lyr.); <b class="b3">ὁ πορθμὸς ὁ περὶ τὴν Σκύλλαν</b>, i.e. the [[straits]] of [[Messina]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ep.</span>345e</span>, cf. <span class="bibl">Arist. <span class="title">Mir.</span>834b3</span>, <span class="bibl"><span class="title">Vent.</span>973b1</span>: hence [[proverb|prov.]], [[πορθμὸς Σικελίας]] a '[[slough of despond]]', <span class="bibl">Lib.<span class="title">Ep.</span>221.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> generally, the [[sea]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>4(3).57</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> any narrow [[passage]], [[tube]], as of the κλεφύδρα ''1'', <span class="bibl">Emp.100.10</span>, <span class="bibl">17</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[crossing by a ferry]], [[passage]], <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span> 571</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>532</span>(both pl.); χωρεῖ ὁ π. Macho ap.<span class="bibl">Ath.8.341c</span>; <b class="b3">πορθμὸς χθονός</b> a [[passage]] to it, <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>108</span>; οὐ πᾶσι π. αὑτὸς Ἀργείοισιν ἦν; <span class="bibl">Id.<span class="title">Hel.</span>127</span>; <b class="b3">τηρήσαντες τὸν πορθμόν</b> watching for the [[opportunity to cross]], <span class="bibl">Th.6.2</span>.</span>

|btext=οῦ (ὁ) :<br /><b>1</b> trajet par eau;<br /><b>2</b> détroit, bras de mer.<br />'''Étymologie:''' [[πείρω]].

|elrutext='''πορθμός:''' ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[место переправы]], [[пролив]] (ἐν πορθμῷ Ἰθάκης τε Σάμοιό τε Hom.; μεταξὺ Σικελίας καὶ Ἰταλίας Arst.): π. Ἓλλης Aesch. пролив Геллы, т. е. Геллеспонт; ὁ εἰς Ἀιδου π. Eur. = [[Στύξ]];<br /><b class="num">2)</b> [[море]] Pind.;<br /><b class="num">3)</b> [[переправа]], [[переезд]] Soph.;<br /><b class="num">4)</b> (морское), [[путешествие]] (πορθμοὺς ἀλᾶσθαι μυρίους Eur.);<br /><b class="num">5)</b> [[путь]], [[дорога]]: π. πατρῴας χθονός Eur. путь на родину;<br /><b class="num">6)</b> [[узкий проход]], [[просвет]] (αὐλοῦ π. Emped.).

|sltr=[[πορθμός]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[ferry]] βαρυβόαν πορθμὸν πεφευγότες Ἀχέροντος fr. 143.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[sea]] [[passage]] πολιᾶς ἁλὸς ἐξευρὼν [[θέναρ]] ναυτιλίαισί τε πορθμὸν ἡμερώσαις (sc. [[Ἡρακλέης]]) (I. 4.57)

|mltxt=ο, ΝΜΑ<br />στενή [[λωρίδα]] θάλασσας που χωρίζει δύο περιοχές ξηράς και ενώνει δύο θάλασσες και από την οποία διέρχονται τα πλοία για να πλεύσουν από μια ευρύτερη θαλάσσια [[περιοχή]] σε [[άλλη]] («ο [[πορθμός]] του Ευρίπου»<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> η [[διάβαση]] του πορθμού, η [[διαπόρθμευση]]<br /><b>2.</b> η [[θάλασσα]]<br /><b>3.</b> [[δίοδος]] που οδηγεί [[κάπου]]<br /><b>4.</b> ο [[σωλήνας]] της κλεψύδρας<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «ὁ εἰς Ἅϊδου [[πορθμός]]» — η [[Στυξ]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>πορ</i>- της ετεροιωμένης βαθμίδας του ρ. [[πείρω]] (<b>πρβλ.</b> <i>πόρ</i>-<i>ος</i>) <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>θμός</i> (<b>πρβλ.</b> <i>στα</i>-<i>θμός</i>)].