ἀοιδός: Difference between revisions

← Older edit

ἀοιδός (view source)

Revision as of 14:56, 16 November 2024

1,729 bytes added , Saturday at 14:56

m

Text replacement - "({{lxth\n.*\n}})\n\1" to "$1"

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,273,066

edits

@@ Line 8: / Line 8: @@
 |Transliteration C=aoidos
 |Beta Code=a)oido/s
-|Definition=[ᾰ], ὁ, (ἀείδω) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">singer, minstrel, bard</b>, <span class="bibl">Il.24.720</span>, <span class="bibl">Od.3.270</span>, al., <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>95</span>, <span class="bibl"><span class="title">Op.</span>26</span>, Sapph.92, etc.; ἀ. ἀνήρ <span class="bibl">Od.3.267</span>; θεῖος ἀ. <span class="bibl">4.17</span>, <span class="bibl">8.87</span>, al.; τοῦ ἀρίστου ἀνθρώπων ἀ. <span class="bibl">Hdt.1.24</span>; πολλὰ ψεύδονται ἀ. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>983a4</span>: c.gen., <b class="b3">γόων, χρησμῶν ἀοιδός</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>110</span>, <span class="bibl"><span class="title">Heracl.</span> 403</span>; <b class="b3">πρᾶτος ἀ</b>., of the cock, <span class="bibl">Theoc.18.56</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> fem., <b class="b2">songstress</b>, πολύϊδρις ἀ. <span class="bibl">Id.15.97</span>; of the nightingale, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>208</span>; of the Sphinx, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>36</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>1507</span> (lyr.); ἀοιδὸς Μοῦσα <span class="bibl">Id.<span class="title">Rh.</span>386</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">enchanter</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>1000</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> as Adj., <b class="b2">tuneful, musical</b>, ἀοιδοτάταν ὄρνιθα <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>1109</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">Theoc.12.7</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Del.</span>252</span>, <span class="title">IG</span>12(2).443. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> Pass., = [[ἀοίδιμος]], <b class="b2">famous</b>, πολλὸν ἀοιδοτέρη Arcesil. ap. <span class="bibl">D.L.4.30</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> = [[εὐνοῦχος]], Hsch.; cf. [[δοῖδος]].</span>
+|Definition=[ᾰ], ὁ, ([[ἀείδω]])<br><span class="bld">A</span> [[singer]], [[minstrel]], [[bard]], Il.24.720, Od.3.270, al., Hes.''Th.''95, ''Op.''26, Sapph.92, etc.; ἀ. ἀνήρ Od.3.267; θεῖος ἀ. 4.17, 8.87, al.; τοῦ ἀρίστου ἀνθρώπων ἀ. [[Herodotus|Hdt.]]1.24; πολλὰ ψεύδονται ἀ. [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''983a4: c.gen., <b class="b3">γόων, χρησμῶν ἀοιδός</b>, E.''HF''110, ''Heracl.'' 403; <b class="b3">πρᾶτος ἀ.</b>, of the cock, Theoc.18.56.<br><span class="bld">2</span> fem., [[songstress]], πολύϊδρις ἀ. Id.15.97; of the nightingale, Hes.''Op.''208; of the Sphinx, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''36, E.''Ph.''1507 (lyr.); ἀοιδὸς Μοῦσα Id.''Rh.''386 (lyr.).<br><span class="bld">3</span> [[enchanter]], S.''Tr.''1000.<br><span class="bld">II</span> as adjective, [[tuneful]], [[musical]], ἀοιδοτάταν ὄρνιθα E.''Hel.''1109 (lyr.), cf. Theoc.12.7, Call.''Del.''252, ''IG''12(2).443.<br><span class="bld">2</span> Pass., = [[ἀοίδιμος]], [[famous]], πολλὸν ἀοιδοτέρη Arcesil. ap. D.L.4.30.<br><span class="bld">III</span> = [[εὐνοῦχος]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]; cf. [[δοῖδος]].
+}}
+{{DGE
+|dgtxt=v. [[ᾠδός]].
 }}
 {{pape
 |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0272.png Seite 272]] ([[ἀείδω]]), gesangreich, singend, ἀνὴρ [[ἀοιδός]] Od. 3, 267; von der Nachtigall ἀοιδὸν ἐοῦσαν Hes. O. 206; θεαὶ ἀοιδοί Aesch. Suppl. 676; compar., gesangreicher, Diosc. 20 (XI, 195); Μουσάων ὄρνιθες ἀοιδότατοι πετεηνῶν Callim. Del. 252; Eur. Hel. 1109 ἀηδὼν ἀοιδοτάτη [[ὄρνις]]; vgl. Theocr. 12, 7; [[δῶρον]] ἀοιδότατον Leon. Al. 13 (VI, 328). Auch pass., wie Hesych. erkl., [[περιβόητος]], ὀναμαστός; [[Πέργαμος]] ἀοιδοτέρη, mehr besungen, Arcesil. 1 (App. 10). Gew. von Hom. an bei Dichtern ὁ [[ἀοιδός]], der Sänger u. Dichter; Od. 8, 481 [[φῦλον]] ἀοιδῶν; ἡ [[ἀοιδός]] die Sängerin Theocr. 15, 97; die Sphinx σκληρὰ [[ἀοιδός]] Soph. O. R. 36 u. Eur. Phoen. 1545, nach Schol. Soph., weil sie ihr Räthsel in Versen aufgab. – Bei Soph. Tr. 996, neben [[χειροτέχνης]] ἰατορίας, bezeichnet es den durch Zaubersprüche heilenden, sonst [[ἐπῳδός]].
+}}
+{{bailly
+|btext=οῦ (ὁ, ἡ)<br /><i>adj.</i> qui chante;<br /><i>subst.</i> ὁ [[ἀοιδός]] :<br /><b>1</b> [[chanteur]], [[chantre]] ; poète;<br /><b>2</b> [[enchanteur]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀείδω]].
+}}
+{{elru
+|elrutext='''ἀοιδός:'''<br /><b class="num">1</b> [[поющий]], [[сладкозвучный]] ([[ὄρνις]] Eur.; [[ἀηδών]] Theocr.);<br /><b class="num">2</b> [[воспетый]], [[прославленный]] ([[Πέργαμος]] ap. Diog. L.).<br /><b class="num">I</b> ὁ и ἡ<br /><b class="num">1</b> [[певец]], [[песенник]] Hom., Hes., Her., Trag., Arst., Plut.;<br /><b class="num">2</b> [[заклинатель]], [[чародей]] (τίς γὰρ ἀ., τίς ὁ [[χειροτέχνης]]; Soph.).
 }}
 {{ls
-|lstext='''ἀοιδός''': ὁ, ([[ἀείδω]]) ὁ περὶ μουσικὴν καὶ ποίησιν ἀσχολούμενος, ὁ ᾄδων ἔπη ἐνώπιον βασιλέων ἢ ἄλλων, ὡς π.χ. ὁ ἀοιδὸς ὃν κατέλιπε φύλακα καὶ διδάσκαλον [[οὕτως]] εἰπεῖν τῆς Κλυταιμνήστρας ὁ [[Ἀγαμέμνων]] ἀπερχόμενος εἰς Τροίαν, πὰρ’ δ’ ἔην καὶ ἀοιδὸς [[ἀνήρ]], ᾧ πόλλ’ ἐπέτελλεν Ἀτρεΐδης, Τροίηνδε κιὼν εἴρυσθαι ἄκοιτιν Ὀδ. Γ. 267. 270, κ. ἀλλ., Ἡσ. Θ. 95, Ἔργ. κ. Ἡμ. 26· [[θεῖος]] ἀ. 4. 17, 8. 87, κ. ἀλλ. τοῦ ἀρίστου ἀνθρώπου ἀοιδοῦ Ἡρόδ. 1. 24· πολλὰ ψεύδονται ἀοιδοὶ Ἀριστ. Μεταφ. 1. 2. 13· [[θρηνῳδός]], παρὰ δ’ εἶσαν ἀοιδοὺς θρήνων ἐξάρχους· «νῦν τοὺς θρηνῳδοὺς» (Σχόλ.) Ἰλ. Ω. 720· - [[μετὰ]] γεν. γόων, χρησμῶν ἀοιδὸς Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 110, [[Ἡρακλ]]. 403· [[πρᾶτος]] [[ἀοιδός]], ἐπὶ ἀλεκτρυόνος, Θεόκρ. 18. 56. 2) ὡς θηλ., ἐπὶ ἀηδόνος, [[ψάλτρια]], καὶ ἀοιδὸν ἐοῦσαν Ἡσ. Ἔργ. καὶ Ἡμ. 206· περὶ τῆς Σφιγγός, σκληρᾶς ἀοιδοῦ δασμὸν Σοφ. Ο.Τ. 36, Εὐρ. Φοίν. 1507· ἀοιδὸς [[Μοῦσα]] ὁ αὐτ. Ῥῆσ. 386, πρβλ. Θεόκρ. 15. 97. 3) ὁ δι’ ἐπῳδῶν θεραπεύων, [[ἐπῳδός]], [[γόης]], Λατ. incantator, τὶς γὰρ [[ἀοιδός]], τὶς ὁ [[χειροτέχνης]] ἰατορίας; Σοφ. Τρ. 1000. ΙΙ. ὡς ἐπίθ. [[ᾠδικός]], εὔφωνος, [[μελῳδικός]], [[ὄρνις]] ἀοιδοτάτα Εὐρ. Ἑλ. 1109, πρβλ. Θεόκρ. 12. 7, Καλλ. εἰς Δῆλ. 252, Συλλ. Ἐπιγρ. 2211. 2) παθ. = [[ἀοίδιμος]], πεφημισμένος, ἐν τῷ συγκριτικῷ, πολλὸν ἀοιδοτέρη Ἀρκεσίλ. παρὰ Διογ. Λ. 4. 30
+|lstext='''ἀοιδός''': ὁ, ([[ἀείδω]]) ὁ περὶ μουσικὴν καὶ ποίησιν ἀσχολούμενος, ὁ ᾄδων ἔπη ἐνώπιον βασιλέων ἢ ἄλλων, ὡς π.χ. ὁ ἀοιδὸς ὃν κατέλιπε φύλακα καὶ διδάσκαλον [[οὕτως]] εἰπεῖν τῆς Κλυταιμνήστρας ὁ [[Ἀγαμέμνων]] ἀπερχόμενος εἰς Τροίαν, πὰρ’ δ’ ἔην καὶ ἀοιδὸς [[ἀνήρ]], ᾧ πόλλ’ ἐπέτελλεν Ἀτρεΐδης, Τροίηνδε κιὼν εἴρυσθαι ἄκοιτιν Ὀδ. Γ. 267. 270, κ. ἀλλ., Ἡσ. Θ. 95, Ἔργ. κ. Ἡμ. 26· [[θεῖος]] ἀ. 4. 17, 8. 87, κ. ἀλλ. τοῦ ἀρίστου ἀνθρώπου ἀοιδοῦ Ἡρόδ. 1. 24· πολλὰ ψεύδονται ἀοιδοὶ Ἀριστ. Μεταφ. 1. 2. 13· [[θρηνῳδός]], παρὰ δ’ εἶσαν ἀοιδοὺς θρήνων ἐξάρχους· «νῦν τοὺς θρηνῳδοὺς» (Σχόλ.) Ἰλ. Ω. 720· - μετὰ γεν. γόων, χρησμῶν ἀοιδὸς Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 110, Ἡρακλ. 403· [[πρᾶτος]] [[ἀοιδός]], ἐπὶ ἀλεκτρυόνος, Θεόκρ. 18. 56. 2) ὡς θηλ., ἐπὶ ἀηδόνος, [[ψάλτρια]], καὶ ἀοιδὸν ἐοῦσαν Ἡσ. Ἔργ. καὶ Ἡμ. 206· περὶ τῆς Σφιγγός, σκληρᾶς ἀοιδοῦ δασμὸν Σοφ. Ο.Τ. 36, Εὐρ. Φοίν. 1507· ἀοιδὸς [[Μοῦσα]] ὁ αὐτ. Ῥῆσ. 386, πρβλ. Θεόκρ. 15. 97. 3) ὁ δι’ ἐπῳδῶν θεραπεύων, [[ἐπῳδός]], [[γόης]], Λατ. incantator, τὶς γὰρ [[ἀοιδός]], τὶς ὁ [[χειροτέχνης]] ἰατορίας; Σοφ. Τρ. 1000. ΙΙ. ὡς ἐπίθ. [[ᾠδικός]], εὔφωνος, [[μελῳδικός]], [[ὄρνις]] ἀοιδοτάτα Εὐρ. Ἑλ. 1109, πρβλ. Θεόκρ. 12. 7, Καλλ. εἰς Δῆλ. 252, Συλλ. Ἐπιγρ. 2211. 2) παθ. = [[ἀοίδιμος]], πεφημισμένος, ἐν τῷ συγκριτικῷ, πολλὸν ἀοιδοτέρη Ἀρκεσίλ. παρὰ Διογ. Λ. 4. 30
-}}
-{{bailly
-|btext=οῦ (ὁ, ἡ)<br /><i>adj.</i> qui chante;<br /><i>subst.</i> ὁ [[ἀοιδός]] :<br /><b>1</b> chanteur, chantre ; poète;<br /><b>2</b> enchanteur.<br />'''Étymologie:''' [[ἀείδω]].
 }}
 {{Autenrieth
@@ Line 25: / Line 31: @@
 |sltr=<b>ᾰοιδός</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[singer]] χρυσέα [[φόρμιγξ]], πείθονται δ' ἀοιδοὶ σάμασιν (P. 1.3) ὀπιθόμβροτον [[αὔχημα]] [[δόξας]] [[οἶον]] ἀποι- χομένων [[ἀνδρῶν]] δίαιταν μανύει καὶ λογίοις καὶ ἀοιδοῖς (P. 1.94) [[ὅθεν]] περ καὶ Ὁμηρίδαι ῥαπτῶν ἐπέων τὰ πόλλ' ἀοιδοὶ ἄρχονται, Διὸς ἐκ προοιμίου (N. 2.2) [ἀοιδοὶ καὶ λόγιοι codd., Π.: ἀοιδαὶ καὶ λόγοι Pauw. (N. 6.30) ]<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> adj., [[tuneful]] τὸν ἀοιδότατον κάλαμον fr. 70. 1.
 }}
-{{Slater
+{{grml
-|sltr=<b>ᾰοιδός</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[singer]] χρυσέα [[φόρμιγξ]], πείθονται δ' ἀοιδοὶ σάμασιν (P. 1.3) ὀπιθόμβροτον [[αὔχημα]] [[δόξας]] [[οἶον]] ἀποι- χομένων [[ἀνδρῶν]] δίαιταν μανύει καὶ λογίοις καὶ ἀοιδοῖς (P. 1.94) [[ὅθεν]] περ καὶ Ὁμηρίδαι ῥαπτῶν ἐπέων τὰ πόλλ' ἀοιδοὶ ἄρχονται, Διὸς ἐκ προοιμίου (N. 2.2) [ἀοιδοὶ καὶ λόγιοι codd., Π.: ἀοιδαὶ καὶ λόγοι Pauw. (N. 6.30) ]<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> adj., [[tuneful]] τὸν ἀοιδότατον κάλαμον fr. 70. 1.
+|mltxt=ο, η (Α [[ἀοιδός]]) [[αείδω]]<br /><b>1.</b> ο [[συνθέτης]] και [[εκτελεστής]] ασμάτων, [[κυρίως]] επικών<br /><b>2.</b> ο [[τραγουδιστής]], <b>θηλ.</b> η τραγουδίστρια, <b>νεοελλ.</b> [[κυρίως]] του λυρικού θεάτρου, της όπερας<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που θεραπεύει με επωδούς, ο [[εξορκιστής]]<br /><b>2.</b> <b>θηλ.</b> η τραγουδίστρια<br />αποδίδεται στο [[αηδόνι]] (Ησίοδος), στη [[Σφίγγα]] (Σοφοκλής), στη Μούσα (Ευριπίδης, Θεόκριτος)<br /><b>3.</b> ο [[αοίδιμος]]<br /><b>4.</b> <b>ως επίθ.</b> [[μελωδικός]], [[αρμονικός]].
+}}
+{{lsm
+|lsmtext='''ἀοιδός:''' ὁ ([[ἀείδω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που ασχολείται με την [[μουσική]], την [[ποίηση]] ή με το [[σύνθετο]] είδος της ραψωδίας, [[ραψωδός]], [[βάρδος]], Λατ. [[vates]], σε Όμηρ., Ηρόδ.· με γεν., χρησμῶν [[ἀοιδός]], σε Ευρ.· λέγεται για τον πετεινό, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">2.</b> ως θηλ., [[ψάλτρια]], λέγεται για την [[κηδεία]], σε Ησίοδ.· λέγεται για τη [[Σφίγγα]], σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> αυτός που θεραπεύει με τη μαγική [[δύναμη]] επαναλαμβανομένων μουσικοποιητικών και ρυθμικών μοτίβων, δηλ. επωδών· [[γόης]], [[γητευτής]], Λατ. incantatos, στον ίδ.<br /><b class="num">II.</b> ως επίθ., [[ωδικός]], [[καλλίφωνος]], [[εναρμόνιος]], [[μελωδικός]]· [[ὄρνις]] ἀοιδοτάτα, σε Ευρ.
+}}
+{{mdlsj
+|mdlsjtxt=[[ἀείδω]]<br /><b class="num">I.</b> a [[singer]], [[minstrel]], [[bard]], Lat. [[vates]], Hom., Hdt.; c. gen., χρησμῶν [[ἀοιδός]] Eur.; of the [[cock]], Theocr.<br /><b class="num">2.</b> as fem. [[songstress]], of the [[nightingale]], Hes.; of the [[Sphinx]], Soph.<br /><b class="num">3.</b> an [[enchanter]], Lat. [[incantator]], Soph.<br /><b class="num">II.</b> as adj. [[tuneful]], [[musical]], [[ὄρνις]] ἀοιδοτάτα Eur.
+}}
+{{WoodhouseReversedUncategorized
+|woodrun=[[enchanter]], [[enchantress]], [[sorcerer]]
+}}
+{{mantoulidis
+|mantxt=(=[[τραγουδιστής]]). Ἀπό τό ᾄδω ἤ [[ἀείδω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
+}}
+{{lxth
+|lthtxt=''[[vates]], [[poeta]]'', [[poet]], [[bard]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.104.5/ 3.104.5] (<i>ex Hom. H. Ap.</i> <i>from Homer's Hymn to Apollo</i>).
 }}