3,274,873
edits
θερμός: Difference between revisions
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "(<b class="b2">)([\w\s'-]+)(<\/b>)" to "$2") |
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
||
| (24 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=thermos | |Transliteration C=thermos | ||
|Beta Code=qermo/s | |Beta Code=qermo/s | ||
|Definition= | |Definition=θερμή, θερμόν (but<br><span class="bld">A</span> θερμὸς ἀϋτμή ''h.Merc.''110, Hes.''Th.''696): ([[θέρω]]):—[[hot]], θ. λοετρά Il.14.6, cf. Od.8.249; θ. λουτρά Pi.''O.''12.19, S.''Tr.''634 (lyr.), [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''761c, etc.; δάκρυα Od.19.362; of [[water]], ib.388; of glowing wood, 9.388; θ. καύματα [[Herodotus|Hdt.]]3.104 (Sup.); <b class="b3">ἦν ἄρα πυρὸς</b> ἕτερα θερμότερα [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''382: freq. in Att., of [[hot]] [[meal]]s or [[drink]]s, TeleclId.1.8,32, Pherecr.130.8, etc.; of blood, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''622,''Aj.''1411 (anap.); θερμοτάταν αἱμάδα Id.''Ph.''696; of fever, θ. νόσοι Pi.''P.''3.66; θερμὸν [[σῶμα]] = [[feverish]], Th.2.49.<br><span class="bld">II</span> metaph., [[hot-headed]], [[hasty]], freq. of persons, A.''Th.''603, ''Eu.''560 (lyr.), Ar.''V.''918, etc.; θ. καὶ ἀνδρεῖος Antipho 2.4.5; of actions, πολλὰ καὶ θ. μοχθήσας S.''Tr.''1046; θ. ἔργον Ar.''Pl.'' 415; δρᾶν τι νεανικὸν καὶ θ. Amphis 33.10; θ. ἐπὶ ψυχροῖσι καρδίαν ἔχεις [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''88; θ. πόθος ''AP''5.114 (Phld.); φάρμακον Alciphr.1.37 (Comp.): c. inf., [[θερμότερος]] [[ἐπιχειρεῖν]] Antipho 2.1.7: Sup., ὦ θερμόταται γυναῖκες Ar.''Th.''735.<br><span class="bld">2</span> [[still]] [[warm]], [[fresh]], ἴχνη ''AP''9.371; ἀτυχήματα Plu.2.798f; <b class="b3">θερμὰ κακά</b>, opp. [[ἕωλα]], ib.517f; γάμοι θ. καὶ ἴσως αὔριον Philostr. ''VA''4.25.<br><span class="bld">III</span> τὸ [[θερμόν]] = [[θερμότης]], [[heat]], [[Herodotus|Hdt.]]1.142, [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]'' 413c, etc.<br><span class="bld">2</span> [[θερμόν]] (''[[sc.]]'' [[ὕδωρ]]), τό, [[hot]] [[water]], θερμῷ [[λοῦσθαι]], θερμῷ [[βάπτειν]], Ar.''Nu.''1044, ''Ec.''216; θερμῷ [[κεκραμένος]] [[οἶνος]] Gal.11.56; also, [[hot drink]], Arr.''Epict.''1.13.2.<br><span class="bld">3</span> [[θερμόν]], τό, [[grace]], [[favour]], θ. εὑρεῖν ἐν ἐρήμῳ [[LXX]] ''Je.''38(31).2.<br><span class="bld">4</span> [[τὰ θερμά]] (''[[sc.]]'' [[χωρία]]) [[Herodotus|Hdt.]]4.29; but (''[[sc.]]'' [[λουτρά]]), [[hot springs]], X.''HG''4.5.3; τὰ θ. τοῦ Ἡρακλέους Str.9.4.2.<br><span class="bld">IV</span> Adv. [[θερμῶς]] Pl.''Euthd.''284e: Comp. [[θερμότερον]], ἔχειν Eub.7.1: neuter plural as adverb, θερμὰ θερμὰ πηδῶσαι Herod.4.61. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1202.png Seite 1202]] ή, όν, ([[θέρω]]), [[warm]], von der lauen Wärme des Bades an, λοετρά, Il. 14, 6 Od. 8, 249, λουτρά, Pind. Ol. 12, 21 Soph. Tr. 631 u. in Prosa, bis zur Hitze des siedenden Wassers, Od. 19, 388, und zur Gluth allmälig verkohlendes Holzes, 9, 388; | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1202.png Seite 1202]] ή, όν, ([[θέρω]]), [[warm]], von der lauen Wärme des Bades an, λοετρά, Il. 14, 6 Od. 8, 249, λουτρά, Pind. Ol. 12, 21 Soph. Tr. 631 u. in Prosa, bis zur Hitze des siedenden Wassers, Od. 19, 388, und zur Gluth allmälig verkohlendes Holzes, 9, 388; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ψυχρός]], oft bei Plat. u. A.; auch von trockener Fitze, ὦ πέτρας [[γύαλον]] θερμὸν καὶ παγετῶδες Soph. Phil. 1071; πυρὶ θερμῷ Ant. 615; θερμὰν ἀελίου ἕδραν Eur. El. 739; πνοὰς θερμὰς [[πνέω]] Herc. Für. 1092; ἐν τόποις θερμοῖς καὶ πνιγώδεσι Plut. Alex. 77. – Von Thränen, Od. 19, 362 Pind. N. 10, 75; δακρύων ῥήξασα θερμὰ νάματα, der Thränen heißer Quell, Soph. Tr. 915; Sp. – Vom Blute, θερμῷ κοπείσης φοινίῳ προσφάγματι Aesch. Ag. 1251; θερμὸν [[αἷμα]] Soph. O. C. 628, vgl. Ai. 1390; τὰν θερμοτάταν αἱμάδα κηκιομέναν ἑλκέων Phil. 690; θερμὸς κρουνὸς αἵματος νέου Eur. Rhes. 790; πολλῶν ἔτι θερμὸν αὐτοκρατόρων αἵματι Plut. Fab. 26. – Übertr., [[hitzig]], [[leidenschaftlich]], [[verwegen]], im tadelnden Sinne, ξυνεισβὰς [[πλοῖον]] εὐσεβὴς ἀνὴρ ναύτῃσι θερμοῖς Aesch. Spt. 585, θερμὴν ἐπὶ ψυχροῖσι καρδίαν ἔχεις Soph. Ant. 88, ὦ πολλὰ δὴ καὶ θερμὰ καὶ λόγῳ κακὰ μοχθήσας Tr. 1035; θερμὰ ἀτυχήματα Plut. reip. ger. praec. 2; Ar. vrbdt ὦ θερμὸν [[ἔργον]] κἀνόσιον καὶ παράνομον, Plut. 415; δρᾷ τι καὶ νεανικὸν καὶ θερμόν Amphis bei Ath. X, 448 b; ὦ θερμόταται γυναῖκες Ar. Th. 735, vgl. Vesp. 918. Auch in Prosa, θερμότερος ἐπιχειρεῖν Antiph. 2 α 7; bes. Sp., θερμόν τι διαπράττεσθαι Sext. Emp. pyrrh. 3, 193; Λυδοὶ θερμότεροι φύσει ὄντες Luc. Nigr., öfter; auch wie recens, [[noch frisch]], τὸ [[ἔγκλημα]] ἔτι θερμὸν ἦν Luc. Peregr. 15; οὐχ ἕωλα κακά, ἀλλὰ θερμὰ καὶ πρόσφατα Plut. de curios. 6; ἴχνη Ep. ad. 417 (IX, 371). Von der Liebe, [[πόθος]] [[θερμός]] τινος ἔχει με Philodem. 2 (V, 115). – Τὸ θερμόν, die Hitze, Plat. Crat. 413 c; oft ''[[sc.]]'' [[ὕδωρ]], warmes Wasser, auch warmes Getränk, u. τὰ θερμά, warme Bäder. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> <i>au propre</i> chaud ; <i>subst.</i> τὸ θερμόν chaleur, chaleur de l'été ; <i>très souv. (s.e.</i> [[ὕδωρ]]) eau chaude ; τὰ θερμά (λουτρά) thermes, bains chauds, <i>ou (s.e.</i> χωρία) pays chauds;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> [[chaleureux]], [[ardent]];<br /><b>2</b> encore chaud, <i>càd</i> tout récent : ἀτυχήματα PLUT infortunes toutes récentes;<br /><b>3</b> [[brûlant]], [[cuisant]];<br /><i>Cp.</i> θερμότερος, <i>Sp.</i> θερμότατος.<br />'''Étymologie:''' [[θέρω]], cf. <i>lat.</i> [[formus]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''θερμός:''' 3, эп. тж.<br /><b class="num">1</b> [[теплый]] (λοετρά Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[горячий]], [[жгучий]] (δάκρυα Hom.; [[πῦρ]], δακρύων νάματα Soph.; [[αἷμα]] Soph., Plut.; ἱδρῶτες Arst.);<br /><b class="num">3</b> [[горячий]], [[кипящий]] ([[ὕδωρ]] Hom.);<br /><b class="num">4</b> [[раскаленный]] ([[μοχλός]] Hom.);<br /><b class="num">5</b> [[жаркий]], [[знойный]] ([[γύαλον]] πέτρας Soph.; τόποι Plut.);<br /><b class="num">6</b> [[палящий]] (καύματα Her.);<br /><b class="num">7</b> [[пылкий]], [[страстный]], [[пламенный]] ([[καρδία]] Soph.; [[πόθος]] Anth.; τὰ ἄρρενα τῶν θηλέων θερμότερα Arst.);<br /><b class="num">8</b> [[разнузданный]], [[распутный]] (γυναῖκες Arph.);<br /><b class="num">9</b> [[разгоряченный]] (ὑπὸ τῶν ἐπαίνων Plut.);<br /><b class="num">10</b> [[дерзновенный]], [[безрассудный]] ([[ναύτης]] Aesch.; [[ἔργον]] Plut.);<br /><b class="num">11</b> [[мучительный]], [[трудный]], [[тяжелый]]: πολλὰ καὶ θερμὰ μοχθεῖν Soph. вынести много страданий;<br /><b class="num">12</b> [[недавний]], [[свежий]] (κακά Plut.; [[ἔγκλημα]] Luc.; ἴχνη Anth.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''θερμός''': -ή, -όν, [[ὡσαύτως]] ός, όν,.Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἑρμ. 110. Ἡσ. Θ. 696· ([[θέρω]]): ― [[θερμός]], ἐπὶ τῆς ἠπίας θερμοκρασίας τοῦ ὕδατος τῶν λουτρῶν, θερμὰ λοετρὰ (βραδύτερον καλούμενα Ἡράκλεια λ.) Ἰλ. Ξ. 6, Ὀδ. Θ. 249· λουτρὰ Πίνδ., κλ., ἴδε κατωτ. ΙΙΙ. 3· ἢ ἐπὶ δακρύων, Τ. 362· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τῆς ὑψηλῆς θερμοκρασίας βράζοντος τοῦ ὕδατος, [[αὐτόθι]] 388· τοῦ καίοντος ξύλου, Ι. 388· θ. καύματα, ἐπὶ [[μεγάλης]] θερμότητος, Ἡρόδ. 3. 104 · [[καθόλου]] ἀντίθετον τῷ [[ψυχρός]], συχν. παρ’ Ἀττ., ἰδίως ἐπὶ θερμῶν μετάλλων ἢ ποτῶν, Τηλεκλείδ. ἐν Ἀμφ. 1. 8, Στερρ. 2, Φερεκρ. ἐν Περσ. 1. 8, κτλ.· ἐπὶ τοῦ αἵματος, Σοφ. Ο. Κ. 622, Αἴ. 1412 κτλ.· ἐπὶ πυρετικῶν νόσων, Πίνδ. Π. 3. 117, Θουκ. 2. 48· πρβλ. [[θερμαίνω]], [[θέρμη]]. ΙΙ. μεταφ., [[θερμός]], [[ζωηρός]], [[ὁρμητικός]], ὡς τὸ Λατ. calidus, ἐπὶ προσώπων, Αἰσχύλ. Θήβ. 603, Εὐμ. 560, Ἀριστοφ. ἐν Σφηξ. 918, κτλ.· θερμὸς καὶ [[ἀνδρεῖος]] Ἀντιφῶν 119. 38· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ πράξεων, πολλὰ καὶ θερμὰ μοχθήσας Σοφ. Τρ. 1046· θ. [[ἔργον]] Ἀριστοφ. Πλ. 415· δρᾶν τι νεανικὸν καὶ θερμὸν Ἄμφις ἐν Φιλαδέλφ. 10· θ. [[πόθος]] Ἀνθ. Π. 5. 115· [[φάρμακον]] Ἀλκιφρων 1. 37· μετ’ ἀπαρ., θερμότερος ἐπιχειρεῖν Ἀντιφῶν 115. 30· ὑπερθ., θερμόταται γυναῖκες Ἀριστοφ. Θεσμ. 735. 2) ἔτι [[θερμός]], [[πρόσφατος]], ἴχνη Ἀνθ. Π. 9. 371· ἀτυχήματα Πλούτ. 2. 798Ε· γάμοι Φιλόστρ. 165, ΙΙΙ. τὸ θερμὸν, = [[θερμότης]], ζέστη, Λατ. calor, Ἡρόδ. 1. 142, Πλάτ. Κρατ. 413C, κτλ.· - «θερμόν· τὸ [[θέρος]] Βυζάντιοι» Ἡσύχ. 2) θερμὸν (ἐξυπ. [[ὕδωρ]]), τό, «ζεστὸ νερό», θερμῷ λοῦσθαι Ἀριστοφ. Νεφ. 1044, Ἐκκλ. 216, πρβλ. Meineke Φιλήμ. σ. 375 μεγάλ. ἔκδ.· - [[ὡσαύτως]], θερμὸν ποτόν, Λατ. calda, Γαλην. 3) τὰ θερμὰ (ἐξυπ. χωρία) Ἡρόδ. 4. 29· ἀλλὰ (ἐξυπ. λουτρά), θερμὰ λουτρά, Ξεν. Ἑλλ. 4. 5, 3, κτλ. IV. Ἐπίρρ. -μῶς, Πλάτ. ἐν Εὐθυδ. 284E· συγκρ., θερμότερον ἔχειν Εὔβουλ. ἐν Ἀμαλθ. 1· φθέγγεσθαι Πλάτ. Φιλήβ. 25C. | |lstext='''θερμός''': -ή, -όν, [[ὡσαύτως]] ός, όν,.Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἑρμ. 110. Ἡσ. Θ. 696· ([[θέρω]]): ― [[θερμός]], ἐπὶ τῆς ἠπίας θερμοκρασίας τοῦ ὕδατος τῶν λουτρῶν, θερμὰ λοετρὰ (βραδύτερον καλούμενα Ἡράκλεια λ.) Ἰλ. Ξ. 6, Ὀδ. Θ. 249· λουτρὰ Πίνδ., κλ., ἴδε κατωτ. ΙΙΙ. 3· ἢ ἐπὶ δακρύων, Τ. 362· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τῆς ὑψηλῆς θερμοκρασίας βράζοντος τοῦ ὕδατος, [[αὐτόθι]] 388· τοῦ καίοντος ξύλου, Ι. 388· θ. καύματα, ἐπὶ [[μεγάλης]] θερμότητος, Ἡρόδ. 3. 104 · [[καθόλου]] ἀντίθετον τῷ [[ψυχρός]], συχν. παρ’ Ἀττ., ἰδίως ἐπὶ θερμῶν μετάλλων ἢ ποτῶν, Τηλεκλείδ. ἐν Ἀμφ. 1. 8, Στερρ. 2, Φερεκρ. ἐν Περσ. 1. 8, κτλ.· ἐπὶ τοῦ αἵματος, Σοφ. Ο. Κ. 622, Αἴ. 1412 κτλ.· ἐπὶ πυρετικῶν νόσων, Πίνδ. Π. 3. 117, Θουκ. 2. 48· πρβλ. [[θερμαίνω]], [[θέρμη]]. ΙΙ. μεταφ., [[θερμός]], [[ζωηρός]], [[ὁρμητικός]], ὡς τὸ Λατ. calidus, ἐπὶ προσώπων, Αἰσχύλ. Θήβ. 603, Εὐμ. 560, Ἀριστοφ. ἐν Σφηξ. 918, κτλ.· θερμὸς καὶ [[ἀνδρεῖος]] Ἀντιφῶν 119. 38· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ πράξεων, πολλὰ καὶ θερμὰ μοχθήσας Σοφ. Τρ. 1046· θ. [[ἔργον]] Ἀριστοφ. Πλ. 415· δρᾶν τι νεανικὸν καὶ θερμὸν Ἄμφις ἐν Φιλαδέλφ. 10· θ. [[πόθος]] Ἀνθ. Π. 5. 115· [[φάρμακον]] Ἀλκιφρων 1. 37· μετ’ ἀπαρ., θερμότερος ἐπιχειρεῖν Ἀντιφῶν 115. 30· ὑπερθ., θερμόταται γυναῖκες Ἀριστοφ. Θεσμ. 735. 2) ἔτι [[θερμός]], [[πρόσφατος]], ἴχνη Ἀνθ. Π. 9. 371· ἀτυχήματα Πλούτ. 2. 798Ε· γάμοι Φιλόστρ. 165, ΙΙΙ. τὸ θερμὸν, = [[θερμότης]], ζέστη, Λατ. calor, Ἡρόδ. 1. 142, Πλάτ. Κρατ. 413C, κτλ.· - «θερμόν· τὸ [[θέρος]] Βυζάντιοι» Ἡσύχ. 2) θερμὸν (ἐξυπ. [[ὕδωρ]]), τό, «ζεστὸ νερό», θερμῷ λοῦσθαι Ἀριστοφ. Νεφ. 1044, Ἐκκλ. 216, πρβλ. Meineke Φιλήμ. σ. 375 μεγάλ. ἔκδ.· - [[ὡσαύτως]], θερμὸν ποτόν, Λατ. calda, Γαλην. 3) τὰ θερμὰ (ἐξυπ. χωρία) Ἡρόδ. 4. 29· ἀλλὰ (ἐξυπ. λουτρά), θερμὰ λουτρά, Ξεν. Ἑλλ. 4. 5, 3, κτλ. IV. Ἐπίρρ. -μῶς, Πλάτ. ἐν Εὐθυδ. 284E· συγκρ., θερμότερον ἔχειν Εὔβουλ. ἐν Ἀμαλθ. 1· φθέγγεσθαι Πλάτ. Φιλήβ. 25C. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 23: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[θερμός]] | |sltr=[[θερμός]] [[warm]] θερμὰ Νυμφᾶν λουτρὰ βαστάζεις (O. 12.19) οὐδὲ θερμὸν [[ὕδωρ]] τόσον γε μαλθακὰ τεύχει γυῖα τόσσον (N. 4.4) ἦ μὰν ἀνόμοιά γε δᾴοισιν ἐν θερμῷ χροὶ ἕλκεα ῥῆξαν (N. 8.28) θερμὰ δὴ τέγγων δάκρυα στοναχαῖς (N. 10.75) “δοιὰ [[βοῶν]] θερμὰ πρὸς ἀνθρακιὰν στέψαν” i. e. [[still]] [[warm]], [[just]] killed fr. 168. 2. θερμᾶν νόσων [[feverish]] (P. 3.66) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 30: | Line 33: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''θερμός:''' -ή, -όν και -ος, -ον ([[θέρω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ζεστός]], [[θερμός]], <i>θερμὰ λουτρά</i>, σε Όμηρ.· λέγεται για δάκρυα, στον ίδ., κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> μεταφ., [[θερμός]], [[ζωηρός]], [[ορμητικός]], [[διαχυτικός]], όπως το Λατ. [[calidus]], σε Αισχύλ., Αριστοφ., κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> αυτός που είναι [[ακόμα]] [[ζεστός]], [[φρέσκος]], <i>ἴχνη</i>, σε Ανθ. Π.<br /><b class="num">III. 1.</b> τὸ θερμόν = [[θερμότης]], [[ζέστη]], [[θερμότητα]], Λατ. [[calor]], σε Ηρόδ., Πλάτ., κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> <i>θερμὸν</i> (ενν. [[ὕδωρ]]), <i>τό</i>, ζεστό [[νερό]], θερμῷ [[λοῦσθαι]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> <i>τὰ θερμὰ</i> (ενν. <i>χωρία</i>), σε Ηρόδ., [[αλλά]] (ενν. <i>λουτρά</i>), τα θερμά λουτρά, σε Ξεν.<br /><b class="num">IV.</b>επίρρ. <i>-μῶς</i>, σε Πλάτ. | |lsmtext='''θερμός:''' -ή, -όν και -ος, -ον ([[θέρω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ζεστός]], [[θερμός]], <i>θερμὰ λουτρά</i>, σε Όμηρ.· λέγεται για δάκρυα, στον ίδ., κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> μεταφ., [[θερμός]], [[ζωηρός]], [[ορμητικός]], [[διαχυτικός]], όπως το Λατ. [[calidus]], σε Αισχύλ., Αριστοφ., κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> αυτός που είναι [[ακόμα]] [[ζεστός]], [[φρέσκος]], <i>ἴχνη</i>, σε Ανθ. Π.<br /><b class="num">III. 1.</b> τὸ θερμόν = [[θερμότης]], [[ζέστη]], [[θερμότητα]], Λατ. [[calor]], σε Ηρόδ., Πλάτ., κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> <i>θερμὸν</i> (ενν. [[ὕδωρ]]), <i>τό</i>, ζεστό [[νερό]], θερμῷ [[λοῦσθαι]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> <i>τὰ θερμὰ</i> (ενν. <i>χωρία</i>), σε Ηρόδ., [[αλλά]] (ενν. <i>λουτρά</i>), τα θερμά λουτρά, σε Ξεν.<br /><b class="num">IV.</b>επίρρ. <i>-μῶς</i>, σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 38: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[θερμός]], ή, όν [[θέρω]]<br /><b class="num">I.</b> hot, [[warm]], θερμὰ λοετρά Hom.; of tears, Hom., etc.<br /><b class="num">II.</b> metaph. hot, [[hasty]], [[rash]], [[headlong]], like Lat. [[calidus]], Aesch., Ar., etc.<br /><b class="num">2.</b> [[still]] [[warm]], [[fresh]], ἴχνη Anth.<br /><b class="num">III.</b> τὸ θερμόν = [[θερμότης]], [[heat]], Lat. [[calor]], Hdt., Plat., etc.<br /><b class="num">2.</b> θερμόν (sc. ὕδωῤ, hot [[water]], θερμῷ [[λοῦσθαι]] Ar.<br /><b class="num">3.</b> τὰ θερμά (sub. χωρίἀ, Hdt.: but (sub. λουτρά), hot baths, Xen.<br /><b class="num">IV.</b> adv. -μῶς, Plat. | |mdlsjtxt=[[θερμός]], ή, όν [[θέρω]]<br /><b class="num">I.</b> hot, [[warm]], θερμὰ λοετρά Hom.; of tears, Hom., etc.<br /><b class="num">II.</b> metaph. hot, [[hasty]], [[rash]], [[headlong]], like Lat. [[calidus]], Aesch., Ar., etc.<br /><b class="num">2.</b> [[still]] [[warm]], [[fresh]], ἴχνη Anth.<br /><b class="num">III.</b> τὸ θερμόν = [[θερμότης]], [[heat]], Lat. [[calor]], Hdt., Plat., etc.<br /><b class="num">2.</b> θερμόν (''[[sc.]]'' ὕδωῤ, hot [[water]], θερμῷ [[λοῦσθαι]] Ar.<br /><b class="num">3.</b> τὰ θερμά (sub. χωρίἀ, Hdt.: but (sub. λουτρά), hot baths, Xen.<br /><b class="num">IV.</b> adv. -μῶς, Plat. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''θερμός''': {thermós}<br />'''Meaning''': [[warm]] (seit Il.).<br />'''Composita''' : Oft als Vorderglied, z. B. [[Θερμοπύλαι]] (Hdt. usw.; vgl. Risch IF 59, 267). Zu ἄ-, ἔκ-, [[ἔνθερμος]] usw. s. unten zu [[θέρμη]] und [[θερμαίνω]].<br />'''Derivative''': Zahlreiche Ableitungen. A. Substantiva. 1. [[θέρμη]], auch -μα (dazu Schwyzer 476 A. 2, Chantraine Formation 102 und 148) f. [[Wärme]], [[Hitze]], [[Fieberhitze]] (ion. att.) mit [[ἄθερμος]] [[ohne Wärme]] (Frisk Adj. priv. 11 m. Lit.), [[ἔνθερμος]] [[mit Wärme drin]], [[warm]] (Strömberg Greek Prefix Studies 95) u. a.; [[θερμίζω]] [[fiebern]] (Euböa). 2. [[θερμότης]] [[Wärme]], [[Hitze]] (ion. att.). 3. [[θερμωλή]] ib. (Hp.; Frisk Eranos 41, 52). 4. θερμέλη· ἡ [[θέρμη]] Suid. (Strömberg Wortstudien 79). 5. [[θέρμασσα]] = [[κάμινος]] (Hdn. Gr. 1, 267; Bildung unklar, vgl. Schwyzer 525f., Müller-Graupa Glotta 31, 129). — B. Adjektiva: 1. [[θερμώδης]] [[lauwarm]] (Aret.); dazu Θερμώδων, -οντος Flußname (Böotien, Pontos; s. Krahe Beitr.· z. Namenforschung 2, 236; 3, 162). 2. [[θερμηρός]] Beiw. von [[ποτήριον]] (H. s. [[κελέβη]]; auch auf [[θέρμη]] beziehbar). — C. Verba: 1. θέρμετο Ipf. [[wurde warm]] (ep. seit Il.), θέρμετε Ipv. ‘erwärmet!’ (θ 426; danach Ar. ''Ra''. 1339); zur Bildung vgl. Schwyzer 722f. 2. [[θερμαίνω]], Aor. θερμῆναι [[erwärmen]] (seit Il.), oft mit Präfix, z. B. [[ἐκθερμαίνω]] [[ganz und gar erwärmen]] (Hp., Arist. usw.) mit dem postverbalen [[ἔκθερμος]] [[sehr heiß]] (Vett. Val. u. a.); davon [[θέρμανσις]] [[Erwärmung]] (Arist. u. a.) mit [[θερμαντικός]] [[zum Erwärmen geeignet]], [[erwärmend]] (Pl., Arist., hell.), [[θερμασία]] [[Erwärmung]], [[Wärme]] (Hp., Arist. usw.; vgl. Schwyzer 469), [[θέρμασμα]] [[wärmender Umschlag]] (Mediz.; vgl. Chantraine Formation 176), [[θερμάστρα]] s. [[θερμάζω]]; [[θερμαντήρ]] "Aufwärmer", [[Kessel zum Wasserkochen]] (Poll.) mit [[θερμαντήριος]] [[aufwärmend]] (Hp., Inschr.). 3. [[θερμάζω]] ib. nur Aor. Opt. Med. θερμάσσαιο (Nik. ''Al''. 587) mit [[θερμάστρα]] f. [[Ofen]] (Kall. u. a.; auch auf [[θερμαίνω]] beziehbar); auch [[θερμαύστρα]] geschrieben durch Vermischung mit [[θερμαυστρίς]] (θέρμ-) [[Feuerzange]] (Arist., H.), vgl. [[πυραύστρα]] [[Feuerzange]] (αὔειν [[Feuer holen]]); auch übertr. als N. eines Tanzes (Poll., Ath.) mit [[θερμαυστρίζω]] (Kritias, Luk.); von [[θερμάστρα]]: [[θερμαστρίς]] (θέρμ-) = [[θερμαντήρ]] (Eup., LXX); die Formen auf -αστρ-, -αυστρ- werden indessen nicht auseinandergehalten, vgl. Schulze Kl. Schr. 189 m. A. 6; durch Dissimilation [[θέρμαστις]] Bed. unklar (Attika IV<sup>a</sup>) mit [[θερμάστιον]] (Aen. Tact. u. a.).<br />'''Etymology''' : Altererbtes Adjektiv, mit arm. ''ǰerm'' [[warm]], thrak.-phryg. ''germo''- (in ON, z. B. Γέρμη) identisch, idg. *''g<sup>u̯</sup>hermo''-; dazu noch in substantivischer Funktion alb. ''zjarm'', ''zjarr'' [[Hitze]]. Daneben mit ''o''-Vokal, ursprünglich substantivisch, idg. *''g<sup>u̯</sup>hormo''- in aind. ''gharmá''- m. [[Hitze]], apreuß. ''gorme'' ib.; sekundär auch adjektivisch in aw. ''garəma''-, lat. ''formus'', germ., z. B. nhd. ''warm'' (anders Zupitza u. A.; s. WP. 1, 688). Unsicher toch. A ''śārme'' ‘Hitze (?)’. Weitere Formen mit Lit. bei W.-Hofmann s. ''formus'', Mayrhofer Wb. s. ''gharmáḥ''; s. noch [[θέρομαι]], [[θέρος]].<br />'''Page''' 1,664-665 | |ftr='''θερμός''': {thermós}<br />'''Meaning''': [[warm]] (seit Il.).<br />'''Composita''': Oft als Vorderglied, z. B. [[Θερμοπύλαι]] (Hdt. usw.; vgl. Risch IF 59, 267). Zu ἄ-, ἔκ-, [[ἔνθερμος]] usw. s. unten zu [[θέρμη]] und [[θερμαίνω]].<br />'''Derivative''': Zahlreiche Ableitungen. A. Substantiva. 1. [[θέρμη]], auch -μα (dazu Schwyzer 476 A. 2, Chantraine Formation 102 und 148) f. [[Wärme]], [[Hitze]], [[Fieberhitze]] (ion. att.) mit [[ἄθερμος]] [[ohne Wärme]] (Frisk Adj. priv. 11 m. Lit.), [[ἔνθερμος]] [[mit Wärme drin]], [[warm]] (Strömberg Greek Prefix Studies 95) u. a.; [[θερμίζω]] [[fiebern]] (Euböa). 2. [[θερμότης]] [[Wärme]], [[Hitze]] (ion. att.). 3. [[θερμωλή]] ib. (Hp.; Frisk Eranos 41, 52). 4. θερμέλη· ἡ [[θέρμη]] Suid. (Strömberg Wortstudien 79). 5. [[θέρμασσα]] = [[κάμινος]] (Hdn. Gr. 1, 267; Bildung unklar, vgl. Schwyzer 525f., Müller-Graupa Glotta 31, 129). — B. Adjektiva: 1. [[θερμώδης]] [[lauwarm]] (Aret.); dazu Θερμώδων, -οντος Flußname (Böotien, Pontos; s. Krahe Beitr.· z. Namenforschung 2, 236; 3, 162). 2. [[θερμηρός]] Beiw. von [[ποτήριον]] (H. s. [[κελέβη]]; auch auf [[θέρμη]] beziehbar). — C. Verba: 1. θέρμετο Ipf. [[wurde warm]] (ep. seit Il.), θέρμετε Ipv. ‘erwärmet!’ (θ 426; danach Ar. ''Ra''. 1339); zur Bildung vgl. Schwyzer 722f. 2. [[θερμαίνω]], Aor. θερμῆναι [[erwärmen]] (seit Il.), oft mit Präfix, z. B. [[ἐκθερμαίνω]] [[ganz und gar erwärmen]] (Hp., Arist. usw.) mit dem postverbalen [[ἔκθερμος]] [[sehr heiß]] (Vett. Val. u. a.); davon [[θέρμανσις]] [[Erwärmung]] (Arist. u. a.) mit [[θερμαντικός]] [[zum Erwärmen geeignet]], [[erwärmend]] (Pl., Arist., hell.), [[θερμασία]] [[Erwärmung]], [[Wärme]] (Hp., Arist. usw.; vgl. Schwyzer 469), [[θέρμασμα]] [[wärmender Umschlag]] (Mediz.; vgl. Chantraine Formation 176), [[θερμάστρα]] s. [[θερμάζω]]; [[θερμαντήρ]] "Aufwärmer", [[Kessel zum Wasserkochen]] (Poll.) mit [[θερμαντήριος]] [[aufwärmend]] (Hp., Inschr.). 3. [[θερμάζω]] ib. nur Aor. Opt. Med. θερμάσσαιο (Nik. ''Al''. 587) mit [[θερμάστρα]] f. [[Ofen]] (Kall. u. a.; auch auf [[θερμαίνω]] beziehbar); auch [[θερμαύστρα]] geschrieben durch Vermischung mit [[θερμαυστρίς]] (θέρμ-) [[Feuerzange]] (Arist., H.), vgl. [[πυραύστρα]] [[Feuerzange]] (αὔειν [[Feuer holen]]); auch übertr. als N. eines Tanzes (Poll., Ath.) mit [[θερμαυστρίζω]] (Kritias, Luk.); von [[θερμάστρα]]: [[θερμαστρίς]] (θέρμ-) = [[θερμαντήρ]] (Eup., LXX); die Formen auf -αστρ-, -αυστρ- werden indessen nicht auseinandergehalten, vgl. Schulze Kl. Schr. 189 m. A. 6; durch Dissimilation [[θέρμαστις]] Bed. unklar (Attika IV<sup>a</sup>) mit [[θερμάστιον]] (Aen. Tact. u. a.).<br />'''Etymology''': Altererbtes Adjektiv, mit arm. ''ǰerm'' [[warm]], thrak.-phryg. ''germo''- (in ON, z. B. Γέρμη) identisch, idg. *''g<sup>u̯</sup>hermo''-; dazu noch in substantivischer Funktion alb. ''zjarm'', ''zjarr'' [[Hitze]]. Daneben mit ''o''-Vokal, ursprünglich substantivisch, idg. *''g<sup>u̯</sup>hormo''- in aind. ''gharmá''- m. [[Hitze]], apreuß. ''gorme'' ib.; sekundär auch adjektivisch in aw. ''garəma''-, lat. ''formus'', germ., z. B. nhd. ''warm'' (anders Zupitza u. A.; s. WP. 1, 688). Unsicher toch. A ''śārme'' ‘Hitze (?)’. Weitere Formen mit Lit. bei W.-Hofmann s. ''formus'', Mayrhofer Wb. s. ''gharmáḥ''; s. noch [[θέρομαι]], [[θέρος]].<br />'''Page''' 1,664-665 | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[hot]], [[impetuous]], [[rash]], [[vehement]], [[warm]] | |woodrun=[[hot]], [[impetuous]], [[rash]], [[vehement]], [[warm]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=Ἀπό τό [[θέρω]] (=[[ζεσταίνω]]) ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Παράγωγα τοῦ [[θερμός]]: [[θερμαίνω]], [[θέρμανσις]], [[θερμαντέος]], [[θερμαντήρ]], [[θερμαντήριος]], [[θερμαντικός]], [[θερμαντός]], [[θερμασία]] (=[[ζέστη]]), [[θερμάστρα]] (=[[καμίνι]]), [[θερμαστρίς]] (=τσιμπίδα γιά τή φωτιά), [[θέρμη]] (=[[πυρετός]]), [[θερμότης]]. | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[calidus]]'', [[warm]], [[ardent]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.49.5/ 2.49.5]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[feverish]]=== | |||
Burmese: ဖျား; Catalan: febril; Czech: horečnatý; Danish: febril, febersyg, feberhed, feber-; Dutch: koortsig; French: fiévreux; German: [[fiebrig]], [[febril]], [[fieberhaft]]; Greek: [[εμπύρετος]]; Ancient Greek: [[ἐμπύρετος]], [[θερμός]], [[πυρετώδης]], [[πυρίβλητος]]; Irish: fiabhrasach; Italian: [[febbricoso]]; Latin: [[febriculentus]]; Maori: tūhauwiri; Norwegian Bokmål: febril; Nynorsk: febril; Plautdietsch: feebrich; Portuguese: febril; Spanish: [[febril]]; Welsh: poeth | |||
}} | }} | ||