3,274,917
edits
βαρύς: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
(strοng) |
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
||
| (84 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{LSJ1 | {{LSJ1 | ||
|Full diacritics= | |Full diacritics=βᾰρῠ́ς | ||
|Medium diacritics=βαρύς | |Medium diacritics=βαρύς | ||
|Low diacritics=βαρύς | |Low diacritics=βαρύς | ||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=varys | |Transliteration C=varys | ||
|Beta Code=baru/s | |Beta Code=baru/s | ||
|Definition= | |Definition=[[βαρεῖα]], [[βαρύ]], ''poet.'' gen. pl. fem. [[βαρεῶν]] dub. in A.Eu.932 (anap.): Comp. [[βαρύτερος]], Sup. [[βαρύτατος]]:—<br><span class="bld">A</span> [[heavy in weight]], βαρὺς [[ἀείρω|ἀείρεσθαι]] = [[slow]] to [[undertake]], [[heavy]] to [[stir]], opp. [[κοῦφος]], [[Herodotus|Hdt.]]4.150, cf. Pl.Tht.152d, Arist.Cael.310b25, etc.: in Hom. mostly with collat. notion of [[strength]] and [[force]], χεῖρα βαρεῖαν Il.1.219, cf. 89; ἀκμᾷ βαρύς Pi.I.4(3).51; β. τὸ σῶμα App.Mac.14; of athletes, Philostr.Gym.31; [[ὀφρύς]] [[bushy]], ib.48; but also, [[heavy with age]], [[infirmity]] or [[suffering]], νόσῳ S.Tr.235; σὺν γήρᾳ Id.OT17; ἐν γήρᾳ Id.Aj.1017; ὑπὸ γήρως Ael.VH9.1; ὑπὸ τῆς μέθης Plu.2.596a; [[pregnant]], PGoodsp.Cair.15.15 (iv A. D.); β. βάσις [[heavy]], [[slow]], S.Tr.966; τυπάδι βαρείᾳ Id.Fr.844. Adv. [[κοῦφον]] [[βαρέως]] Pl.Tht.189d.<br><span class="bld">2</span> [[heavy to bear]], [[grievous]], [[ἄτη]], [[ἔρις]], [[κακότης]], Il.2.111, 20.55, 10.72; Κλῶθες Od.7.197; κῆρες Il.21.548; β. κὴρ τὸ μὴ πιθέσθαι A.Ag.206 (lyr.); βαρὺ [[στενάχειν]] or βαρέα [[στενάχειν]] = [[sob]] [[heavily]], Od.8.95,534, Il.8.334, etc.: in Trag. and Prose, [[burdensome]], [[grievous]], [[oppressive]], β. ξυμφορά, τύχαι, καταλλαγαί, etc., A.Pers.1044 (lyr.), Th.332 (lyr.), 767 (lyr.), etc.; [[ἡδονή]] S.OC1204; ἀγγελία β. ἢν ἐν τοῖς βαρύτατ' ἂν ἐνέγκαιμι Pl.Cri.43c; πόλεμος D.18.241; βαρὺ κοὐχὶ δίκαιον Id.21.66; [[νόσος]] [[causing disgust]], S.Ph.1330; [[αὐδά]], [[ἠχώ]], ib.208 (lyr.), E.Hipp.791; [[unwholesome]], [[χωρίον]] X.Mem.3.6.12; πλησμονή Id.Cyn.7.4; [[indigestible]], Ath.3.115e; β. νότος Paus.10.17.11. Adv. [[βαρέως φέρειν τι]] = [[take a thing ill]], [[suffer]] it [[impatiently]], [[Herodotus|Hdt.]]5.19; βαρέως φέρειν ἐπί τινι Plb.15.1.1 (but [[βαρέως φέρειν]] = [[bear with dignity]], [[Diodorus Siculus|D.S.]]26.3); [[βαρέως]] ἔχειν, c. part, Arist. Rh.Al. 1424b5; πρός τι Id.Pol.1311b9; τοῖς λογίοις Arg.E.Heracl.: Comp. [[βαρυτέρως]] τινὶ ἐναντιωθῆναι [[LXX]] 3 Ma.3.1; [[βαρέως]] [[ἀκούειν]] = [[hear]] [[with disgust]], X.An.2.1.9.<br><span class="bld">3</span> [[violent]], ὀργή S.Ph.368; μῆνις Id.OC1328; ἀπέχθειαι Pl.Ap.23a (Sup.); θυμός Theoc.1.96.<br><span class="bld">4</span> [[weighty]], [[grave]], ἐπιστολαί 2 Ep.Cor.10.10; αἰτιώματα Act.Ap.25.7; τὰ βαρύτερα τοῦ νόμου Ev.Matt.23.23; [[ample]], βαρυτάτην [[εὐδαιμονία]]ν τοῖς ἀρχομένοις παρέξειν Hdn.2.14.3.<br><span class="bld">II</span> of persons, [[severe]], [[stern]], β. [[ἐπιτιμητής]] A. Pr.77; εὔθυνος Id.Pers.828, cf. S.OT546; Κύπρι βαρεῖα Theoc.1.100; [[wearisome]], [[troublesome]], E.Supp.894, Pl.Tht.210c, etc.; ξύνοικος A. Supp.415, S.Fr.753; γείτονες Plb.1.10.6.<br><span class="bld">2</span> [[overbearing]], σεμνότεροι ἢ βαρύτεροι Arist.Rh.1391a27 (but σεμνὸς καὶ β. Str.14.1.42); [[ὑπερήφανος|ὑπερήφανοι]] καὶ β. Plu.2.279c; [[important]], [[powerful]], πόλις Plb.1.17.5, etc.<br><span class="bld">3</span> of soldiers, [[heavy-armed]], X.Cyr.5.3.37 ([[si vera lectio|s.v.l.]]); of the [[ὁπλίτης]] Pl.Lg.833b (Comp.); τὰ β. τῶν ὅπλων Plb.1.76.3.<br><span class="bld">4</span> [[difficult]], ὅρκος γὰρ οὐδεὶς ἀνδρὶ φηλήτῃ β. S.Fr.933.<br><span class="bld">III</span> of impressions on the senses,<br><span class="bld">1</span> of sound, [[strong]], [[deep]], [[bass]], opp. to [[ὀξύς]], Od.9.257, S.Ph.208, Pl.Prt.332c, Arist.EN1125a14, etc.; βαρὺ ἀμβόασον A.Pers. 572 (lyr.); φθέγγονται βαρύτατον ἀνθρώπων Hp.Aër.15; βαρύτατα [[ὑπακούειν]], of [[disease]]s, Id.Prorrh.2.39; πενθεῖν Ael.VH12.1; especially of [[musical]] [[pitch]], [[low]], opp. [[ὀξύς]], βαρυτάτη [[χορδή]] Pl.Phdr.268e; [[ἆχος]], [[φωνά]], Archyt. I, cf. Arist.EE1235a28, Aristox.Harm.p.3 M.; of [[accent]], [[grave]], ἀντὶ ὀξείας τῆς μέσης συλλαβῆς βαρεῖαν ἐφθεγξάμεθα Pl. Cra.399b; ὀξείᾳ καὶ βαρείᾳ καὶ μέσῃ φωνῇ Arist.Rh.1403b30, etc.: hence ἡ [[βαρεῖα]] (''[[sc.]]'' [[προσῳδία]]) [[accentus gravis]], D.T.630.1, etc.; β. [[τάσις]] D.H.Comp.11, A.D.Synt.307.13; β. [[τόνος]] D.T.674.13, cf.A.D.Pron. 36.5; β. [[συλλαβή]] [[unaccented]], Id.Synt.100.8, al. Adv. [[βαρέως]] = [[with the accent thrown back]], Id.Pron.51.1, Ath.2.53b: Comp. βαρύτερον, opp. [[ὀξύτερον]] ([[ου]]) opp. [[οὗ]]), Arist.SE178a3 (but, [[on a lower note]], [[αὐλεῖν]] Id.GA 788a22).<br><span class="bld">2</span> of smell, [[strong]], [[offensive]], [[Herodotus|Hdt.]]6.119.<br><span class="bld">3</span> Adv. [[βαρέως]] = [[slowly]], [[ἐπισπᾶσθαι]] Hero Aut.26.6. (guṛr-u- from guṝṛ-u-, Skt. gurús '[[heavy]]', Lat. [[gravis]] (from fem. gurəwī-), Goth. kaúrus '[[heavy]]'.) | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=([[βαρύς|βᾰρύς]]) [[βαρεῖα]], [[βαρύ]]<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῠ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [poét. gen. plu. fem. βαρεῶν A.<i>Eu</i>.932]<br /><b class="num">A</b> op. a lo ‘[[ligero]]’<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[pesado]], [[arrollador]], [[fuerte]] de la mano y el cuerpo de héroes y luchadores χείρ <i>Il</i>.1.219, Hippon.145, E.<i>Hec</i>.1041, τὸ σῶμα App.<i>Mac</i>.14, [[ὀφρύς]] Philostr.<i>Gym</i>.31, de atletas ἀκμᾷ [[βαρύς]] Pi.<i>I</i>.3(4).69, οἱ παλαισταί Poll.3.149<br /><b class="num">•</b>milit. de cuerpos de [[ejército]] [[pesado]] de los [[hoplita|hoplitas]] e infantería pesada, en compar. βαρύτερος Pl.<i>Lg</i>.833b, sup. βαρύτατον ... τοῦ στρατεύματος X.<i>Cyr</i>.5.3.37 (cód.), τὰ βαρέα τῶν ὅπλων Poll.3.149<br /><b class="num">•</b>c. valor cuantitativo [[abundante]], [[nutrido]] ὄχλος [[LXX]] 1<i>Ma</i>.1.17, στρατός [[LXX]] 4<i>Ma</i>.4.5.<br /><b class="num">2</b> de cuerpos y elementos [[pesado]] de un [[martillo]] παρ' ἄκμονι τυπάδι βαρείᾳ S.<i>Fr</i>.844, ἐπίκρανον E.<i>Hipp</i>.201, de las nubes πλήρεις ὄμβρου Ar.<i>Nu</i>.377, de la Tierra <i>SEG</i> 28.775<i>bis</i> (Hiponio V/IV a.C.), de los elementos τὰ βαρέα τὸν κάτω τόπον [[ἐπισχεῖν]] D.L.2.8 (= Anaxag.A 1), ἐὰν (τι προσαγορεύῃς) [[βαρύ]], κοῦφον (φανεῖται) Pl.<i>Tht</i>.152d, subst. λέγω δὲ τὸ βαρὺ καὶ τὸ κοῦφον Arist.<i>Cael</i>.310<sup>b</sup>25.<br /><b class="num">II</b> de alimentos, sensaciones<br /><b class="num">1</b> [[pesado]], [[indigesto]] πλησμονή X.<i>Cyn</i>.7.4, [[ἄρτος]] Ath.115e.<br /><b class="num">2</b> del [[olor]] o [[sabor]] [[fuerte]] del petróleo ὀδμή Hdt.6.119, (ὕδατα) σκληρὰ καὶ βαρέα Gal.17(2).159.<br /><b class="num">III</b> op. ὀξύς<br /><b class="num">1</b> de voces y sonidos [[grave]], [[profundo]] φθόγγος <i>Od</i>.9.257, cf. Archyt.B 1, φωνή Pl.<i>Prt</i>.332c, Arist.<i>EN</i> 1125<sup>a</sup>14, de la voz de los habitantes del Fasis φθέγγονται βαρύτατον ἀνθρώπων Hp.<i>Aër</i>.15<br /><b class="num">•</b>del [[ronquido]] o [[bramido]] [[profundo]], [[pesado]] φάρυγγος αἰθέρ' ἐξιεὶς βαρύν E.<i>Cyc</i>.410, [[βρόμος]] E.<i>Hipp</i>.1202, στόνος Call.<i>Dian</i>.56<br /><b class="num">•</b>formas neutr. c. valor adverb. ref. al dolor o lamento [[hondamente]], [[amargamente]] βαρέα στενάχοντα <i>Il</i>.8.334, E.<i>El</i>.301, βαρὺ στενάχων <i>Il</i>.1.364, βαρὺ δὲ στενάχοντος ἄκουσεν <i>Od</i>.8.95, cf. 8.534, βα[ρ] έα στενάχοντες <i>IG</i> 4.800 (Trezén VI/V a.C.), βαρὺ κλαίοισα Call.<i>Lau.Pall</i>.95, βαρὺ δ' ἔστενον Call.<i>Cer</i>.94, βαρὺ ἀμβόασον A.<i>Pers</i>.572, πενθεῖν Ael.<i>VH</i> 12.1.<br /><b class="num">2</b> mús. [[bajo]], [[grave]] [[ἁρμονία]] Arist.<i>EE</i> 1235<sup>a</sup>28, ἀπὸ τῶν ὀξυτέρων ἐπὶ τὰ βαρέα [[ἄνεσις]] Anon.Bellerm.5, de los límites inferiores de la [[escala]], en compar. βαρύτερος ὅρος Aristox.<i>Harm</i>.74.13, φθόγγος Anon.Bellerm.4, τύπος Aristid.Quint.7.1, ὑποφρίγιος Aristid.Quint.7.2, sup. βαρυτάτη χορδή Pl.<i>Phdr</i>.268e, [[διάτονος]] Aristox.<i>Harm</i>.33.6, χρωματικὴ λιχανός Aristox.<i>Harm</i>.32.7, del mov. subst. τὸ [[βαρύ]] Aristox.<i>Harm</i>.7.15, 42.<br /><b class="num">3</b> prosod. op. [[ὀξεῖα]] del acento [[grave]] ἀντὶ ὀξείας τῆς μέσης συλλαβῆς βαρεῖαν ἐφθεγξάμεθα Pl.<i>Cra</i>.399b, cf. Arist.<i>Rh</i>.1403<sup>b</sup>29, A.D.<i>Pron</i>.36.5, προσωδία D.T.674.1, τόνος D.T.674.13, cf. D.H.<i>Comp</i>.11.15, τάσις A.D.<i>Synt</i>.307.13<br /><b class="num">•</b>subst. ἡ [[βαρεῖα]] = [[la sílaba no acentuada]] A.D.<i>Synt</i>.100.8.<br /><b class="num">B</b> fig.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>de pers., en rel. c. la edad [[pesado]], [[torpe]] ἐγὼ ... πρεσβύτερος ... καὶ β. Hdt.4.150, οἱ δὲ σὺν γήρᾳ βαρεῖς S.<i>OT</i> 17, ἀνὴρ ... ἐν γήρᾳ β. S.<i>Ai</i>.1017, β. ... ὑπὸ [[γήρως]] Ael.<i>VH</i> 9.1<br /><b class="num">•</b>cf. del andar [[lento]], [[tardo]] [[βάσις]] S.<i>Tr</i>.966, πούς E.<i>HF</i> 119, βαρὺν ἀστράγαλον· δυσκίνητον Hsch., en rel. c. situaciones o estados ὑπὸ τῆς μέθης Plu.2.596a.<br /><b class="num">2</b> [[de peso]], [[importante]], [[serio]] [[πόλις]] Plb.1.17.5<br /><b class="num">•</b>en esp. de expresiones, escritos, etc. [[serio]], [[grave]], [[duro]] φάτις S.<i>Ph</i>.1045, αὐδά S.<i>Ph</i>.208, ἠχώ E.<i>Hipp</i>.791, [[ἀγγελία]] Pl.<i>Cri</i>.43c, ἐπιστολαὶ βαρεῖαι καὶ ἰσχυραί 2<i>Ep.Cor</i>.10.10, αἰτιώματα <i>Act.Ap</i>.25.7, ῥήματα <i>SB</i> 9616ue.31 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>neutr. subst. compar. τὰ βαρύτερα τοῦ νόμου lo más serio de la ley</i>, <i>Eu.Matt</i>.23.23<br /><b class="num">•</b>de los poderosos [[altivo]] σεμνότεροι ἢ βαρύτεροι Arist.<i>Rh</i>.1391<sup>a</sup>26, βασιλεῖς Plu.2.279c.<br /><b class="num">3</b> de mujeres embarazadas [[grávida]], [[preñada]] τὴν μὲν Τάησιν βαρέαν οὖσαν <i>PGoodsp.Cair</i>.15.15 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>subst. mismo sent. αἱ δὲ βαρεῖαι Call.<i>Cer</i>.130.<br /><b class="num">II</b> c. valor peyor.<br /><b class="num">1</b> [[pesado de sobrellevar]], [[duro]], [[grave]], [[penoso]], [[opresivo]] [[ἄτη]] <i>Il</i>.2.111, ἔρις <i>Il</i>.20.55, Hes.<i>Op</i>.16, Κλῶθες <i>Od</i>.7.197, ἀνάγκα B.17.96, τύχα A.<i>Th</i>.332, S.<i>Ai</i>.980, συμφορά A.<i>Pers</i>.1044, E.<i>Alc</i>.405, κακότης <i>Il</i>.10.71, sup. βαρύτατον κακόν Ar.<i>Ra</i>.1394, τὸ παρόν Th.1.77, ὅρκος S.<i>Fr</i>.933, cf. Call.<i>Fr</i>.75.22, χόλος Hes.<i>Th</i>.615, νόσος S.<i>Ph</i>.1330, cf. <i>Tr</i>.235, Hp.<i>Prorrh</i>.2.39, [[ἀρρωστία]] <i>PTeb</i>.52.11 (II a.C.), πόλεμος D.18.241, θάνατος E.<i>Andr</i>.453, τύμβος S.<i>OC</i> 402, καταλλαγαί A.<i>Th</i>.767, ἡδονή S.<i>OC</i> 1204, ξυμβολή Ar.<i>Ach</i>.1210, βαρέα ... φράσον A.<i>Th</i>.810, en uso pred. αἰσχρὸν [[εἰπεῖν]] καὶ σιωπῆσαι [[βαρύ]] Ar.<i>Lys</i>.713, ἐντολαί 1<i>Ep.Io</i>.5.3, ἧττον ἔσῃ β. τοῖς συνοῦσι Pl.<i>Tht</i>.210c, γείτονες Plb.1.10.6, ξύνοικος A.<i>Supp</i>.415, S.<i>Fr</i>.753, οὐ β. ἦν ὑπὲρ μισθοῦ ξυμβῆναι Philostr.<i>VS</i> 600, μὴ ... β. θέλε ... εἶναι <i>AP</i> 11.326 (Autom.)<br /><b class="num">•</b>de los pecados φορτίον [[LXX]] <i>Ps</i>.37.5, cf. <i>Eu.Matt</i>.23.4, [[ἄχθος]] Eudoc.<i>Cypr</i>.2.105, compar. βαρύτερα ... ὀλιγαρχία Philostr.<i>VS</i> 502, cf. <i>POxy</i>.2110.9 (IV d.C.), sup. βαρύταται λειτουργίαι <i>POxy</i>.1415.21 (III d.C.), cf. <i>BGU</i> 159.3 (III d.C.).<br /><b class="num">2</b> de dioses y pers. [[violento]], [[hostil]], [[cruel]], [[duro]] κῆρες <i>Il</i>.21.548, cf. A.<i>A</i>.206, de las Erinis ὅ γε μὴν κύρσας βαρεῶν τούτων A.<i>Eu</i>.932, de Zeus, A.<i>Pers</i>.828, de su poder οὑπιτιμητὴς τῶν ἔργων β. A.<i>Pr</i>.77, [[δαίμων]] E.<i>Hec</i>.722, 1087, cf. [[δαίμονος]] χηλή A.<i>A</i>.1660, Κύπρις Theoc.1.100, ὀργή S.<i>Ph</i>.368, μῆνις S.<i>OC</i> 1328, θυμός Theoc.1.96, ἀπέχθειαι ... χαλεπώταται καὶ βαρύταται Pl.<i>Ap</i>.23a, μῆτις B.17.28<br /><b class="num">•</b>βαρὺν σ' εὕρηκ' ἐμοί S.<i>OT</i> 546, de [[Erisictón]] [[ἄναξ]] Call.<i>Cer</i>.62, [[δημότης]] τε καὶ ξένος E.<i>Supp</i>.894<br /><b class="num">•</b>[[insalubre]], [[malsano]] χωρίον X.<i>Mem</i>.3.6.12<br /><b class="num">•</b>[[dañino]] λύκοι <i>Act.Ap</i>.20.29.<br /><b class="num">C</b> adv. [[βαρέως]]<br /><b class="num">1</b> c. verbos φέρω y ἔχω [[gravosamente]], [[duramente]], [[dolorosamente]] φέρειν Hdt.5.19, cf. Ar.<i>V</i>.158, <i>Th</i>.385, <i>Ra</i>.26, Plb.15.1.1, [[LXX]] 2<i>Ma</i>.14.27<br /><b class="num">•</b>indic. el objeto de la dificultad τὴν νόσον β. φέρει Ar.<i>V</i>.114, β. Αἰσχύλον φέρειν Ar.<i>Ra</i>.803, ὡς ἔχει β. ὑβριζόμενον Anaximen.<i>Rh</i>.1424<sup>b</sup>6, β. εἶχε πρὸς ὁμιλίαν Arist.<i>Pol</i>.1311<sup>b</sup>9, ἡ μήτηρ σου τυγχάνει β. ἔχουσα <i>UPZ</i> 59.28 (II a.C.), c. verb. indic. dolor, esfuerzo, etc. μὴ ... β. ἄλγει λίαν no te duelas tanto</i> Ar.<i>Nu</i>.716, ἀρρωστοῦντος μου β. por encontrarme gravemente enfermo</i>, <i>PTeb</i>.798.6 (II a.C.), β. δουλεύετε trabajáis duramente</i>, <i>SB</i> 6263.20 (rom.), compar. βαρυτέρως ἐναντιωθῆναι [[LXX]] 3<i>Ma</i>.3.1.<br /><b class="num">2</b> [[pesadamente]], [[lentamente]] κοῦφον βαρέως ... γίγνεσθαι Pl.<i>Tht</i>.189d, λείας βαρέως ἐπιστωμένης Hero <i>Aut</i>.26.6.<br /><b class="num">3</b> ref. al acento [[con baritonesis]] ‘[[ἀμυγδάλην]]’ τὸν καρπὸν β. Ath.53b, Αἰολεῖς β. A.D.<i>Pron</i>.51.1. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0435.png Seite 435]] εῖα, ύ, 1) schwer von Gewicht, lastend, καὶ [[γεώδης]] Plat. Phaed. 81 a. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0435.png Seite 435]] εῖα, ύ, 1) schwer von Gewicht, lastend, καὶ [[γεώδης]] Plat. Phaed. 81 a. <span class="ggns">Gegensatz</span> κοῦφος Phil. 14 d u. öfter; von Schwerbewaffneten, βαρύτερος [[ὁπλίτης]] Legg. VIII, 833 b; τὸ βαρύτατον τοῦ στρατεύματος Xen. Cyr. 5, 3, 37, die θωρακοφόροι; τὰ βαρέα τῶν ὅπλων, = ὁπλῖται, Pol. 1, 76 u. öfter; βαρεῖα [[δύναμις]] Plut. Marc. 6; τὰ ἐν βαρέσιν ὅπλοις D. Sic. 19, 19. Aber ἀνὴρ [[βαρύς]] Nic. Al. 401 ein starker Mann; s. nachher χεῖρες. – 2) vom Tone u. von der Stimme, stark, heftig, tief, φθόγγον Od. 9, 257; oft bei Plat. u. Folgenden; Gegensatz [[ὀξύς]] Conv. 187 b; Phil. 26 b; βαρυτάτη [[χορδή]], die tiefste Saite, Phaedr. 268 d. Vgl. βαρὺ [[βρύχημα]] λέοντος Archi. 27 (App. 94); αὐλὸς ἐνυαλίου Tymn. 1 (VI, 151); βαρὺ μυκᾶν u. βαρὺς ἀκοῆς [[ψόφος]], von den Pauken, Diosc. 11 (VI, 220). Bei den Gramm. βαρεῖα, ''[[sc.]]'' [[προσῳδία]], accentus gravis; so schon Plat. [[συλλαβή]] Crat. 399 b. – 3) schwer von etwas belastet, σὺν γήρᾳ Soph. O. R. 637; ἐν γήρᾳ Ai. 996; ὑπὸ γήρως Ael. V. H. 9, 1; vgl. Theocr. 24, 100; νόσῳ Soph. Tr. 234; [[βάσις]] 962; so bes. Sp., ὑπὸ μέθης Plut.; ἐκ [[τοῖν]] σκελοῖν Luc. Tim. 26. Von Speisen, schwer zu verdauen, Ath. III, 116 e; vgl. Xen. Cyn. 7, 4. Übertr. – 4) wie χεὶρ βαρεῖα, Il. 1, 219, zunächst die starke, kräftige Hand ist, so οὔ τις σοὶ βαρείας χεῖρας ἐποίσει 1, 89 schwer, feindselig; so oft im üblen Sinne, lästig, beschwerlich, ἄτη 2, 111; [[ἔρις]] 20, 55; [[κακότης]] 10, 71; ὀδύναι 5, 417; θανάτοιο βαρείας κῆρας Iliad. 21, 548; κλῶθες, Parzen, Od. 7, 197; vgl. βαρὺ στενάχειν Odyss. 8, 95, βαρέα στενάχειν 10, 76. So Pind. [[πένθος]] Ol. 2, 75; [[δουλία]] P. 1. 75; [[νεῖκος]] N. 6, 52; [[νόσος]] P. 5, 63; Soph. Phil. 1314; Tragg. τύχαι, Aesch. Spt. 314; [[συμφορά]] Pers. 1001; Soph. Tr. 743; χολὴ δαίμονος Aesch. Ag. 1660; Ζηνὸς [[κότος]] 342; [[μῆνις]] Soph. O. C. 1330; [[ὀργή]] Phil. 368; [[θυμός]] Theocr. 1, 96; [[φάτις]] Soph. Phil. 1034 u. sonst; sp. D., z. B. ἡλίου [[θάλπος]] Diosc. 12 (VI, 290); [[νόημα]] Damaget. 5 (VII, 9). Prosa, [[ὀδμή]] Her. 6, 119; [[ζημία]], ἔχθραι Plat. Legg. XI, 926 d 935 a; βαρὺς εἶναι τοῖς συνοῦσι, beschwerlich, Theaet. 210 c; Folgde; βαρὺ τὸ [[χωρίον]] Xen. Mem. 3, 6, 12; [[πόλεμος]] Dem. 18, 241; [[πρόσταγμα]] Pol. 1, 31. Dah. βαρέως φέρειν, moleste ferre. συμφοράς Plat. Menex. 248 c; βαρύτατα φέρειν Crit. 43 c, sich gekränkt fühlen; Sp.; βαρέως ἀκούειν. ungern hören, Xen. An. 2, 1, 9; βαρέως ἔχω [[πρός]] τι, etwas ist mir unangenehm, Arist. pol. 5, 8, 11. Seltener – 5) bes. Sp., viel vermögend, einflußreich, mächtig, βαρεῖς καὶ φοβεροὶ γείτονες Pol. 1, 10; [[δύναμις]] πολυτελὴς καὶ β. 2, 23; [[χείρ]], [[πόλις]] u. ä., D. Sic. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=εῖα, ύ;<br /><b>I.</b> [[pesant]], [[lourd]] : τὸ βαρύτατον τοῦ στρατεύματος XÉN corps de troupes pesamment armées ; <i>fig.</i> lourd, pénible à supporter, intolérable (douleur, malheur, <i>etc.</i>) ; <i>en parl. de pers.</i> qui est à charge, insupportable ; <i>p. ext. ou anal.</i><br /><b>1</b> [[fort]], [[puissant]], [[redoutable]] : χεὶρ βαρεῖα IL main lourde, <i>càd</i> forte, puissante ; βαρεῖα [[ὀδμή]] HDT odeur forte <i>ou</i> désagréable;<br /><b>2</b> <i>en parl. du son</i> grave ; <i>t. de gramm.</i> ἡ βαρεῖα ([[προσῳδία]]) <i>ou</i> τὸ βαρύ l'accent grave ; <i>adv.</i> • βαρὺ <i>ou</i> • βαρέα στενάχειν IL, OD pousser des gémissements profonds <i>litt.</i> graves ; <i>fig. en parl. de pers.</i> grave, digne, imposant;<br /><b>II.</b> [[rendu lourd]], [[alourdi]], [[appesanti]] : ὑπὸ [[γήρως]] ÉL par la vieillesse, νόσῳ SOPH par la maladie ; <i>abs.</i> βαρεῖα [[βάσις]] SOPH marche pénible;<br /><i>Cp.</i> βαρύτερος, <i>Sp.</i> βαρύτατος.<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> [[gravis]]. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=[[βαρύς]] -εῖα -ύ zwaar<br /><b class="num">1.</b> [[zwaar]] (van gewicht):; [[νέας]]... βαρυτέρας zwaardere schepen Hdt. 8.60.2; spec. ook van bewapening:; ὡπλισμένον... βαρύτερον, ὁπλίτην ἐπονομάζοντες een zwaarder bewapend iemand, die we hopliet noemen Plat. Lg. 833b; van lichaamsdelen; τὰ βλέφαρα βαρέα ἴσχουσιν hun oogleden zijn zwaar Hp. Vict. 70; subst..; περὶ τοῦ βαρυτέρου τε καὶ κουφοτέρου διακριθεῖμεν ἄν we zouden wel kunnen besluiten (over) wat lichter is en wat zwaarder Plat. Euthyph. 7c; zwaar, bezwaard, zwak, moe:; νόσῳ β. door ziekte bezwaard Soph. Tr. 235; οἱ δὲ σὺν γήρᾳ βαρεῖς anderen (zijn) oud en zwak Soph. OT 17; [[ὑπό]] τε καμάτου βαρὺν [[ὄντα]] καὶ τραυμάτων omdat hij door vermoeidheid en verwondingen verzwakt was Plut. Cor. 9.8; zwaar, hard:; χεῖρα βαρεῖαν zijn harde hand Il. 1.219; σὺν... [[σφι]] βαρεῖαι χεῖρες ἔμιχθεν hun harde handen raakten slaags (d.w.z. zij raakten hardhandig slaags) Il. 23.687; θανάτοιο βαρείας χεῖρας de zware handen van de dood Il. 21.548; zwaar, sterk van (onaangename) geur:. ὀδμὴν... βαρέαν een sterke geur Hdt. 2.94.2.<br /><b class="num">2.</b> zwaar, diep, laag, luid (van geluid):; φθόγγον... βαρύν zijn zware stem Od. 9.257; ὀξυτάτην καὶ βαρυτάτην χορδήν de hoogste en de laagste snaar Plat. Phaedr. 268e; met adv. acc.. βαρὺ στενάχων en βαρέα στενάχων diep zuchtend, diep steunend (van pijn of verdriet) Hom.; βαρὺ δ’ ἀμβόασον οὐράνι’ ἄχη schreeuw luid ons leed uit tot aan de hemel Aeschl. Pers. 572.<br /><b class="num">3.</b> overdr. zwaar, moeilijk te dragen; van pijn en verdriet; ὀδύναι pijn(en) Il. 5.417; [[πένθος]] leed Pind. O. 2.23; van het (nood)lot en allerhande onheil; [[Κλῶθες]] de schikgodinnen Od. 7.197; νόσοι ziekten Pind. P. 5.63; [[γῆρας]] ouderdom Eur. Alc. 672; [[ζημία]] βαρυτέρα een zwaardere boete Plat. Lg. 926d; van ruzie en strijd; [[ἔρις]] strijd Il. 20.55; [[χόλος]] woede Hes. Th. 615; subst. τὰ βαρέα pijnlijke of moeilijke zaken:; βαρέα σύ γ’ εἶπας je hebt zware woorden gesproken Aeschl. Suppl. 342; tegenslagen, ellende:. κύρσας βαρεῶν τούτων getroffen door dat onheil Aeschl. Eum. 932.<br /><b class="num">4.</b> overdr. van karakter en stemming zwaar, streng, hard, onverbiddelijk:. οὑπιτιμητής... τῶν ἔργων [[βαρύς]] de opzichter van dit werk is streng Aeschl. PV 77; βαρεῖαν ἐχθροῖς καὶ φίλοισιν εὐμενῆ: hard voor mijn vijanden en goed voor mijn geliefden Eur. Med. 809; δυσμενῆ... καὶ βαρύν σ’ ηὕρηκ’ [[ἐμοί]] ik heb u ondervonden als slechtgezind en hard tegen mij Soph. OT 546.<br /><b class="num">5.</b> [[βαρύς]] + inf. zwaar, moeilijk om te...:; δεινὸς... οἷνος καὶ παλαίεσθαι [[βαρύς]] wijn is machtig en moeilijk om het tegen op te nemen Eur. Cycl. 678; πρεσβύτερός... [[εἰμὶ]] καὶ βαρὺς ἀείρεσθαι ik ben te oud en moeilijk te verplaatsen Hdt. 4.150.3; onpers. [[βαρύ]] + inf. het is moeilijk om te...:. τὸ δ’ [[ὑπερκόπως]] κλύειν εὖ [[βαρύ]] een overdreven goede reputatie hebben is moeilijk Aeschl. Ag. 63; διδάσκεσθαι βαρὺ τῶι τηλικούτωι iets leren is moeilijk voor iemand zo oud als hij Aeschl. Ag. 1619.<br /><b class="num">6.</b> adv. [[βαρέως]] = [[moeizaam]], [[met moeite]]:; [[βαρέως]]... ἤκουσαν ze konden het amper aanhoren Xen. An. 2.1.9; τοῖς ὠσὶν [[βαρέως]] ἤκουσαν zij hoorden met moeite met hun oren NT Mt. 13.15; [[βαρέως]] εἶχε πρὸς τὴν ὁμιλίαν hij was moeilijk in de omgang Aristot. Pol. 1311b9; [[βαρέως]] [[φέρω]] met acc. moeilijk verdragen, zwaar opnemen; abs. ontstemd of geërgerd zijn. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''βᾰρύς:''' [[βαρεῖα|βᾰρεῖα]], [[βαρύ]]<br /><b class="num">1</b> [[тяжелый]], [[тяжеловесный]] Her., Plat., Arst., Plut.;<br /><b class="num">2</b> [[тяжеловооруженный]] ([[δύναμις]] Plut.): τὸ βαρύτατον τοῦ στρατεύματος Xen., τὰ [[βαρέα]] τῶν ὅπλων Polyb. и τὰ ἐν βάρεσιν ὅπλοις Diod. [[тяжеловооруженные войска]];<br /><b class="num">3</b> [[отяжелевший]], [[ослабевший]] (σὺν и ἐν γήρᾳ, νόσῳ Soph.; ὑπὸ τῆς μέθης Plut.): πολλοῖσι β. ἐνιαυτοῖς Theocr. [[удрученный]] старостью; β. ἐκ [[τοῖν]] σκελοῖν Luc. с [[трудом]] [[передвигающий]] [[ноги]];<br /><b class="num">4</b> [[сильный]], [[мощный]], [[грозный]] ([[χείρ]] Hom.; [[δύναμις]] Polyb. - ср. 1; [[πόλις]] Diod.);<br /><b class="num">5</b> [[тяжелый]], [[тяжкий]], [[тягостный]], тж. [[жестокий]] (ὀδύναι Hom.; [[πένθος]], [[νόσος]] Pind.; τύχαι Aesch.; [[μῆνις]] Soph.; [[πόλεμος]] Dem.);<br /><b class="num">6</b> [[невыносимый]], [[несносный]] (τοῖς συνοῦσι Plat.; ἡλίου [[θάλπος]] Anth.; [[φρόνημα]] Plut.);<br /><b class="num">7</b> [[трудный]], [[затруднительный]] (τινι Soph.);<br /><b class="num">8</b> [[опасный]] ([[χωρίον]] Xen.);<br /><b class="num">9</b> [[разгневанный]], [[гневный]] (βαρὺν θυμὸν ἔχειν Theocr.);<br /><b class="num">10</b> [[тяжелый]] [[или]] [[резкий]] ([[ὀδμή]] Her. и [[ὀσμή]] Arst.);<br /><b class="num">11</b> [[низкий]], [[глубокий]], [[глухо]] [[звучащий]] ([[φθόγγος]] Hom.; [[χορδή]] Plat.); [[но]] тж. [[сильный]], [[мощный]] ([[φωνή]] Arst.; [[βρύχημα]] λέοντος Anth.);<br /><b class="num">12</b> [[угрюмый]], [[мрачный]] (βαρύτερος τὸ [[ἦθος]] ὤν Plut.);<br /><b class="num">13</b> [[степенный]], [[серьезный]], [[важный]] (σεμνὸς ἢ β. Arst.);<br /><b class="num">14</b> [[суровый]], [[строгий]] ([[εὔθυνος]] Aesch.);<br /><b class="num">15</b> грам. [[тяжелый]] ([[προσῳδία]]): β. [[συλλαβή]] Plat. [[слог]], произносимый с понижением тона ([[accentus gravis]]). | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[heavy]], of tone [[deep]] (Il.).<br />Compounds: <b class="b3">βαρύ-γδουπος</b> (Pi.) etc.<br />Derivatives: [[βαρύτης]], <b class="b3">-ητος</b> f. (Att.). Denom.1. [[βαρύνω]] [[weigh down]], [[oppress]] (Il.); 2. [[βαρύθω]] [[be weighed down]] (Il.); 3. [[βαρέω]] s. below. - [[βάρος]] n. [[heavy weight]], (simplex Hdt.; in comp. (<b class="b3">χαλκο-</b>, <b class="b3">οἰνο-βαρής</b> Il.). - The ptc. [[βεβαρηώς]] (<b class="b3">οἴνῳ βεβαρηότες</b>, <b class="b3">-ότα γ</b> 139, τ 122) cf. [[οἰνοβαρής]] (Α 225; metr. lengthened <b class="b3">οἰνοβαρείων ι</b> 374, κ 555), from which [[οἰνοβαρέω]] (Thgn.); from there (?) [[βεβαρημένος]] (Pl.); [[βόρημαι]] (Sapph. Supp. 25, 17) with Aeol. vocalism; [[βαρέω]] (Hp. Morb.),.<br />Origin: IE [Indo-European] [476] <b class="b2">*gʷerh₂-u-</b> [[heavy]].<br />Etymology: Identival with Skt. [[gurú-]], Av. [[gouru-]], Goth. [[kaúrus]] [[heavy]]. Lat. [[gravis]] from <b class="b2">*graus < *gʷreh₂us</b>. Full grade in Skt. comparative [[gárīyān]]. Cf. [[βριαρός]], [[βρίθω]]. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=poet. gen. pl. fem. βαρεῶν for βαρειῶν]<br /><b class="num">I.</b> [[heavy]] in [[weight]], opp. to [[κοῦφος]], Hdt., etc.: in Hom. [[mostly]] with a [[notion]] of [[strength]] and [[force]], χεῖρα βαρεῖαν Il., etc.: also, [[heavy]] with age or [[suffering]], γήραι, νόσωι Soph.<br /><b class="num">2.</b> [[heavy]] to [[bear]], [[grievous]], Hom.; βαρὺ or βαρέα στενάχειν to sob [[heavily]], Hom.:—in Attic, [[burdensome]], [[grievous]], [[oppressive]]:— adv., [[βαρέως]] φέρειν τι to [[take]] a [[thing]] ill, Lat. [[graviter]] ferre, Hdt., etc.; [[βαρέως]] ἀκούειν to [[hear]] with [[disgust]], Xen.<br /><b class="num">3.</b> [[violent]], Theocr., Plat., etc.<br /><b class="num">4.</b> [[weighty]], [[impressive]], NTest.<br /><b class="num">II.</b> of persons, [[severe]], [[stern]], Aesch., Soph.:—also, [[wearisome]], [[oppressive]], Eur., Dem.: in [[good]] [[sense]], [[grave]], [[dignified]], Arist.<br /><b class="num">2.</b> of soldiers, [[heavy]]-[[armed]], Xen.<br /><b class="num">III.</b> of impressions on the senses,<br /><b class="num">1.</b> of [[sound]], [[strong]], [[deep]], [[bass]], Od., Aesch., Soph.<br /><b class="num">2.</b> of [[smell]], [[strong]], [[offensive]], Hdt., Soph. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=εῖα, ύ: [[heavy]], oftener figurative [[than]] [[literal]]; [[σχέθε]] χεῖρα βαρεῖαν, stayed his ‘[[heavy]] [[hand]],’ suggesting [[power]], Il. 1.219 | |auten=εῖα, ύ: [[heavy]], oftener figurative [[than]] [[literal]]; [[σχέθε]] χεῖρα βαρεῖαν, stayed his ‘[[heavy]] [[hand]],’ suggesting [[power]], Il. 1.219; βαρείᾶς χεῖρας [[ἐποίσει]], ‘[[violent]]’ hands, Il. 1.89; of ‘[[grievous]]’ pains, Il. 5.417; ‘[[dread]]’ fates, Il. 21.548; ‘[[low]],’ ‘[[gruff]]’ [[voice]], Od. 9.257, etc.; adv., [[βαρύ]] and βαρέα στενάχειν, [[sigh]] ‘[[deeply]].’ | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>βᾰρῠς</b> <br /> | |sltr=<b>βᾰρῠς</b> <br /><b>1</b> [[heavy]] <br /><b>a</b> of [[sound]], [[deep]], [[heavy]] “ὀστέων στεναγμὸν βαρύν” fr. 168. 5.<br /><b>b</b> met., [[heavy]], [[grievous]] [[πένθος]] δὲ πίτνει βαρὺ (O. 2.23) Ἑλλάδ' ἐξέλκων βαρείας δουλίας (P. 1.75) “ματρὸς βαρείᾳ σὺν πάθᾳ” (P. 3.42) βαρειᾶν νόσων (P. 5.63) βαρὺ δέ [[σφιν]] [[νεῖκος]] Ἀχιλεὺς ἔμπεσε (N. 6.50) ἔστι δὲ καὶ [[κόρος]] ἀνθρώπων βαρὺς ἀντιάσαι (N. 10.20) ἀλλ' ὀνοτὸς μὲν ἰδέσθαι, συμπεσεῖν δ ἀκμᾷ [[βαρύς]] ''[[sc.]]'' Melissos, a pankratist (I. 4.51) | ||
}} | }} | ||
{{Abbott | {{Abbott | ||
|astxt=[[βαρύς]], -εῖα, ύ, [in LXX [[chiefly]] for | |astxt=[[βαρύς]], -εῖα, ύ, [in [[LXX]] [[chiefly]] for כָּבֵד;] <br />[[heavy]]: Mt 23:4. Metaph., [[burdensome]]: [[ἐντολή]], I Jo 5:3; [[severe]] (perhaps [[impressive]]): [[ἐπιστολή]], II Co 10:10; [[weighty]]: τὰ βαρύτερα τ. νόμου, Mt 23:23; αἰτιώματα, Ac 25:7; [[violent]], [[cruel]] (EV, [[grievous]]): [[λύκος]], Ac 20:29.† | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
|strgr=from the [[same]] as [[βάρος]]; [[weighty]], i.e. ([[fig]]) [[burdensome]], [[grave]]: [[grievous]], [[heavy]], weightier. | |strgr=from the [[same]] as [[βάρος]]; [[weighty]], i.e. ([[fig]]) [[burdensome]], [[grave]]: [[grievous]], [[heavy]], weightier. | ||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=βαρεῖα, [[βαρύ]], [[heavy]];<br /><b class="num">1.</b> [[properly]], i. e. [[heavy]] in [[weight]]: [[φορτίον]], [[ἐλαφρόν]]).<br /><b class="num">2.</b> [[metaphorically]],<br /><b class="num">a.</b> [[burdensome]]: [[ἐντολή]], the [[keeping]] of [[which]] is [[grievous]], [[severe]], [[stern]]: [[ἐπιστολή]], [[imposing]], [[impressive]], cf. Wetstein at the [[passage]]).<br /><b class="num">c.</b> [[weighty]], i. e. of [[great]] [[moment]]: τά βαρύτερα τοῦ νόμου the weightier precepts of the [[law]], αἰτιάματα ([[better]] αἰτιώματα ([[which]] [[see]])), [[violent]], [[cruel]], [[unsparing]] (A. V. [[grievous]]): λύκοι, [[Homer]], Iliad 1:89; [[Xenophon]], Ages. 11,12). | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=-ιά, -ύ και [[βαριός]], -ιά, -ό (AM [[βαρύς]], -εῖα, -ύ)<br />Ι. 1. αυτός που έχει [[βάρος]]<br /><b>2.</b> [[δυνατός]], [[ισχυρός]] («[[βαρύ]] [[χέρι]]», «χεῖρα βαρεῖαν»)<br /><b>3.</b> [[δυσβάστακτος]], [[επαχθής]] («[[βαρύ]] [[χρέος]]», «βαρεῖα ξυμφορά»)<br /><b>4.</b> (για [[οσμή]]) [[δυνατός]], [[δυσάρεστος]] («[[βαριά]] [[μυρωδιά]]», «οδμήν βαρέαν»)<br /><b>5.</b> [[αλαζονικός]], [[υπερήφανος]]<br /><b>6.</b> [[δύσκολος]], που απαιτεί κόπο και θυσίες («[[βαριά]] η καλογερική», «όρκος γάρ [[ουδείς]] ανδρί φηλήτη [[βαρύς]]»)<br /><b>7.</b> [[δεινός]], [[κρίσιμος]], [[επικίνδυνος]] («[[βαριά]] [[αρρώστια]]», «[[Κύπρις]] [[βαρεία]])<br /><b>8.</b> (για [[φαγητό]]) [[δύσπεπτος]]<br /><b>9.</b> [[δυσκίνητος]], [[βραδυκίνητος]]<br /><b>10.</b> (για ήχο) [[βαθύς]], [[χαμηλός]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[προσβλητικός]]<br /><b>2.</b> [[υπερβολικός]]<br /><b>3.</b> (για τον ύπνο) [[βαθύς]]<br /><b>4.</b> [[θλιμμένος]], πικραμένος («[[βαριά]] [[καρδιά]]»)<br /><b>5.</b> (για τον πόλεμο) [[σφοδρός]]<br /><b>6.</b> (για τον έρωτα) [[πανίσχυρος]], [[ακατανίκητος]]<br /><b>7.</b> [[πλούσιος]], [[βαθύπλουτος]] («[[βαρύς]] [[νοικοκύρης]]»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> «έχω [[βαρύ]] το [[κεφάλι]] μου» — [[νιώθω]] [[βάρος]] στο [[κεφάλι]], έχω πόνο<br /><b>2.</b> αυτός που προκαλεί [[βαθιά]] [[εντύπωση]] («[[βαριά]] [[κατάρα]]»)<br /><b>3.</b> [[πυκνός]], όχι [[ελαφρός]] ή [[αραιός]] («[[βαρύς]] [[καφές]]», «[[βαρύ]] [[λάδι]]»)<br /><b>4.</b> (για το [[έδαφος]]) [[σκληρός]], που δύσκολα οργώνεται ή καλλιεργείται («[[βαρύ]] [[αμπέλι]]», «... [[χωράφι]]» <b>κ.λπ.</b>)<br /><b>5.</b> [[σοβαρός]], [[λιγόλογος]]<br /><b>6.</b> δυσαρεστημένος («μου κάνει τον [[βαρύ]]»)<br /><b>7.</b> ο [[βαρυκέφαλος]], ο [[δύσνους]]<br /><b>8.</b> [[ανθυγιεινός]], [[νοσηρός]] («[[βαρύ]] [[κλίμα]]», «[[βαρύς]] [[αέρας]]»)<br /><b>9.</b> [[μακροχρόνιος]] («[[βαρύ]] [[ταξίδι]]»)<br /><b>10.</b> [[πολύτιμος]] («[[βαρύ]] [[πράμα]]», «...ύφασμα», «... [[αμπέλι]]»)<br /><b>11.</b> (για ενδύματα) [[επίσημος]]<br /><b>12.</b> [[ξεχωριστός]], διακεκριμένος («[[βαρύς]] [[γιατρός]]», «[[βαριά]] [[νοικοκυρά]]»)<br />II. 1. <b>το θηλ. ως ουσ.</b> [[βαρεία]], η (AM βαρεῖα)<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[σημείο]] τονισμού που μπαίνει στη [[λήγουσα]] όταν δεν ακολουθεί [[στίξη]]<br /><b>αρχ.</b><br />(ενν. [[προσῳδία]]) [[χαρακτηρισμός]] της προφοράς των συλλαβών που δεν τονίζονται<br /><b>2.</b> <b>ως ουσ.</b> ο [[βαριός]], η [[βαριά]], το βαριό (Μ [[βαρέα]], [[η]])<br />η [[σφύρα]] του σιδηρουργού ή του λατόμου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[βαρύς]] ταυτίζεται τόσο μορφολογικά όσο και σημασιολογικά με το αρχ. ινδ. <i>guru</i>-, αβ. <i>gouru</i>-, γοτθ. <i>kaurus</i> και ανάγεται στην ινδοευρ, [[ρίζα]] <i>g</i><sup>w</sup><i>er</i>-»[[βαρύς]]», της οποίας αποτελεί τη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]], όπως ακριβώς και το [[βάρος]]. Μ' αυτά συνδέεται και το λατ. <i>gravis</i> «[[βαρύς]]» με [[θέμα]] σε -<i>i</i> και όχι [[τελείως]] σαφή [[βαθμίδα]] ρίζας]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''βᾰρύς:''' -εῖα, -ύ, ποιητ. γεν. πληθ. θηλ. <i>βαρεῶν</i> (αντί <i>-ειῶν</i>), σε Αισχύλ.· συγκρ. <i>βαρύτερος</i>, υπερθ. <i>βαρύτατος</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[βαρύς]] ως προς τη σωματική [[μάζα]], αντίθ. προς το [[κοῦφος]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· σε Όμηρ. περισσότερο με την [[έννοια]] της δύναμης και της ισχύος· <i>χεῖρα βαρεῖαν</i>, σε Ομήρ. Ιλ., κ.λπ.· επίσης, [[βαρύς]] από την [[ηλικία]] ή τις δυστυχίες· <i>γήρᾳ</i>, <i>νόσῳ</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[οδυνηρός]], αβάσταχτος, σε Όμηρ.· <i>βαρὺ</i> ή <i>[[βαρέα]] στενάχειν</i>, [[στενάζω]] [[βαριά]], με λυγμούς, στον ίδ.· στους Αττ. πεζογράφους, [[φορτικός]], [[επαχθής]], [[καταπιεστικός]]· επίρρ., [[βαρέως]] φέρειν τι, δύσκολα [[υποφέρω]] [[κάτι]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> [[βίαιος]], σε Θεόκρ., Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> αυτός που έχει εξαιρετική [[σημασία]], [[εντυπωσιακός]] και αξιοπρόσεκτος, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[δριμύς]], [[αυστηρός]], σε Αισχύλ., Σοφ.· επίσης, [[κοπιαστικός]], [[καταθλιπτικός]], σε Ευρ., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> με θετική [[σημασία]], [[σοβαρός]], [[αξιοπρεπής]], σε Αριστ.<br /><b class="num">3.</b> χρησιμοποιείται για στρατιώτες, ο [[βαριά]] οπλισμένος, σε Ξεν.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για εντυπώσεις των αισθητηρίων οργάνων,<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για ήχο, [[δυνατός]], [[βαθύς]], [[μπάσος]], σε Ομήρ. Οδ., Αισχύλ., Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[οσμή]], δυνατή, αποκρουστική, σε Ηρόδ., Σοφ. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''βᾰρύς''': εῖα, ύ: ποιητ. γεν. πληθ. θηλ. βαρεῶν (ἀντὶ -ειῶν) Αἰσχ. Εὐμ. 932· συγκρ. βαρύτερος, ὑπερθ. βαρύτατος. (Πρβλ. τὰς ποιητ. λέξεις βρῖ, [[βριαρός]], [[βρίθω]], [[βριθύς]], βρίζειν, καὶ Λατ. brutus· Σανσκρ. gurus, gar îyas, = Λατ. gravis, gravior· Γοτθ. Kaurs ([[βαρύς]])· ἴδε ἐν ἄρθρ. Β. β). Βαρύς, μέγα ἔχων βάρος, ἀντιθ. τῷ [[κοῦφος]] Ἡρόδ. 4. 150, Πλάτ. Θεαιτ. 152D, κ. ἀλλ.· παρ’ Ὁμήρῳ κατὰ τὸ πλεῖστον μετὰ τῆς παρακολουθούσης ἐννοίας ἰσχύος καὶ δυνάμεως, χεῖρα βαρεῖαν Ἰλ. Α. 219, κτλ.· [[οὕτως]], ἀκμᾷ βαρὺς Πίνδ. Ι. 4(3). 86· ―ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], βαρὺς ἐκ τῆς ἡλικίας, ἀδυναμίας ἢ τῶν παθημάτων, γήρᾳ, νόσῳ Σοφ. Ο. Τ. 17, Τρ. 235· ἐν γήρᾳ ὁ αὐτ. Αἴ. 1017· ―β. βάσις, βῆμα βραδύ, [[βαρύ]], ὁ αὐτ. Τρ. 966· τυπάδι βαρείᾳ ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 724. 2) βαρὺς ἵνα φέρῃ τις αὐτόν, [[θλιβερός]], [[ὀδυνηρός]], ἄτη, [[ἔρις]], [[κακότης]] Ἰλ. Β. 111, κτλ.· Κῆρες, Κατακλῶθες Α. 97, Ὀδ. Η. 197· [[ὡσαύτως]], βαρὺ ἢ βαρέα στενάχειν, [[στενάζω]] [[βαρέως]], δυνατά, Θ. 95, 534, Ἰλ. Θ. 334, κτλ.·―[[ἐντεῦθεν]], παρὰ Τραγ. καὶ Ἀττ. πεζοῖς, [[φορτικός]], [[ἐπαχθής]], [[βαρύς]], καταπιεστικός, βαρὺ..φίλοις Αἰσχύλ. Ἀγ. 441· β. ξυμφορά, τύχαι, καταλαγαί, κτλ., ὁ αὐτ. Πέρσ. 1044, Θήβ. 332, 767, κτλ.· ἡδονὴ Σοφ. Ο.Κ. 1204· [[ἀγγελία]] Πλάτ. Κρίτ. 43D· βαρὺ καὶ οὐχὶ δίκαιον Δημ.535, κτλ.· ἐπὶ πληγῆς, θλιβερά, ἀηδίαν παρέχουσα, Σοφ. Φ. 1330· ἐπὶ τόπου, [[καταθλιπτικός]], [[ἐπιβλαβής]], οὐχὶ [[ὑγιεινός]], Ξεν. Ἀπομν. 3. 6, 12· ἐπὶ τροφῆς, [[δύσπεπτος]], ὁ αὐτ. Κυν. 7, 4· οὕτω, β. [[νότος]] Παυσ. 10.17,11·― [[βαρέως]] φέρειν τι, δυσκόλως [[ὑποφέρω]] τι, δὲν [[ὑποφέρω]] τι μεθ’ ὑπομονῆς, Λατ. graviter ferre, Ἡρόδ. 5. 19, κτλ.· β. ἔχειν, μ. μετοχ., Ἀριστ. Ρητ. πρὸς Ἀλ. 3, 18· [[πρός]] τι ὁ αὐτ. Πολ. 5. 10· [[βαρέως]] ἀκούειν, μετ’ ἀηδίας [[ἀκούω]], Ξεν. Ἀν. 2. 1, 9. 3) [[σφοδρός]], θυμὸς Θεόκρ. 1. 96· ἐπιθυμία Πλάτ., κτλ. 4)ἔχων βαρύτητα, παρέχων ἐντύπωσιν, αἱ ἐπιστολαὶ Ἐπιστ. πρὸς Κορινθ. Β΄, ι΄, 10· [[εὐδαιμονία]] Ἡρῳδιαν. 2. 14, 7. ΙΙ. ἐπὶ προσώπων, [[αὐστηρός]], [[τραχύς]], β. ἐπιτιμητὴς Αἰσχύλ. Πρ. 77· [[εὔθυνος]] ὁ αὐτ. Πέρσ. 828, πρβλ. Σοφ. Ο. Τ. 546·―[[ὡσαύτως]], κοπιαστικός, ἐνοχλητικός, καταθλιπτικός, ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 926, Εὐρ. Ἱκέτ. 894, Πλάτ. Θεαίτ. 201C, Δημ. 307. 15. 2)ἐπὶ καλῆς σημασίας, [[βαρύς]], [[ἀξιοπρεπής]], ἠπιωτέρα [[ἔκφρασις]] τῆς διὰ τοῦ [[σεμνός]], Ἀριστ. Ρητ. 2. 17, 4· [[σημαντικός]], [[ἰσχυρός]], Πολύβ. 1. 17, 5, κτλ. 3) ἐπὶ στρατιωτῶν, [[βαρέως]] ὡπλισμένος, Ξεν. Κύρ. 5. 3, 37· τὰ β. τῶν ὅπλων, οἱ ὁπλῖται, Πολύβ. 1. 76, 3. 4) [[δύσκολος]], [[ὅρκος]] γὰρ οὐδεὶς ἀνδρὶ φηλήτῃ β. Σοφ. Ἀποσπ. 672. ΙΙΙ. ἐπὶ ἐντυπώσεων διὰ τῶν αἰσθητηρίων, 1) ἐπὶ ἤχου, [[ἰσχυρός]], [[βαθύς]], [[βαρύς]], ἀντίθ. τῷ ὀξὺς Ὀδ. Ι. 257, Αἰσχύλ. Πέρσ. 572, Σοφ. Φ. 208· φθέγγεσθαι βαρύτατον Ἱππ.π. Ἀερ. 290·―ἐπὶ τόνου, [[βαρύς]], ἀντὶ ὀξείας τῆς [[μέσης]] συλλαβῆς βαρεῖαν ἐφθεγξάμεθα Πλάτ. Κρατ. 399Α· ὀξείᾳ καὶ βαρείᾳ καὶ μέσῃ φωνῇ Ἀριστ. Ρητ. 3. 1, 4, κτλ.·―[[ἐντεῦθεν]], ἡ βαρεῖα (ἐνν. Προσῳδία) ὡς παρ’ ἡμῖν ἡ βαρεῖα (accentus gravis), Γραμμ. 2)ἐπὶ ὀσμῆς, [[ἰσχυρός]], [[ἀποκρουστικός]], Ἡρόδ. 6. 119, Ἀριστ. Ζ. Ἱ. 10. 1, 17, κ. ἀλλ. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''βαρύς''': {barús}<br />'''Meaning''': ‘schwer(wiegend)’, vom Ton [[tief]] (seit Il.).<br />'''Derivative''': Abstraktbildung [[βαρύτης]], -ητος f. [[Schwere]], [[Wucht]]; [[Tiefe]] (att. hell.). Denominative Verba: 1. [[βαρύνω]] [[beschweren]], [[drücken]], [[belästigen]], Med. [[beschwert werden]] (seit Il.) mit [[βάρυνσις]] [[Beschwerung]] (Artem., Plot.; zum Typus s. Holt Les noms d'action en -σις 136 m. A. 1) und [[βαρυντικός]] [[beschwerend]] (Arist.); 2. [[βαρύθω]] [[von der Schwere niedergedrückt sein]] (ep. vereinzelt seit Il.), nach [[μινύθω]], [[φθινύθω]] usw. (Chantraine Gramm. hom. 1, 327); 3. [[βαρέω]] s. unten. — Eine Umbildung von [[βαρύς]] nach [[βριαρός]] ist, falls richtig überliefert, [[βαρύαρον]]· ἰσχυρόν, στερέμνιον H. — Neben [[βαρύς]] steht [[βάρος]] n. [[Schwere]], [[Last]], als Simplex erst Hdt. und A., als Hinterglied (χαλκο-, [[οἰνοβαρής]]) schon Il.; es wurde nach Muster von anderen Wortpaaren (vgl. Porzig Satzinhalte 246f.) zu [[βαρύς]] neugebildet oder wenigstens im Vokalismus (für *βέρος, *[[δέρος]], vgl. unten) danach umgeformt. Davon [[βαρύλλιον]] [[Instrument um das Gewicht von Flüssigkeiten zu messen]] (Hero), wie [[ἔπος]]: [[ἐπύλλιον]] usw. (Leumann Glotta 32, 214ff. m. Lit.). — Das epische Partizip [[βεβαρηώς]] (οἴνῳ βεβαρηότες, -ότα γ 139, τ 122) geht von [[οἰνοβαρής]] (Α 225; daneben mit metrischer Verlängerung am Versende [[οἰνοβαρείων]] ι 374, κ 555) aus, wovon auch [[οἰνοβαρέω]] (Thgn.); daraus das mediale βεβαρημένος (Pl. usw.) und das athematische primäre βόρημαι (Sapph. ''Supp''. 25, 17), endlich auch [[βαρέω]] (Hp. ''Morb''., spät), vgl. K. Meister HK 175, Schwyzer 724; davon [[βάρησις]] (Iamb., Inschr. Thrakien). — Über ngr. [[βαρέω]], auch [[schlagen]], Hatzidakis Glotta 22, 132.<br />'''Etymology''': [[βαρύς]] ist mit aind. ''gurú''-, aw. ''gouru''-, got. ''kaúrus'' [[schwer]] formal und semantisch identisch; nahe kommt, mit regelmäßigem Übergang in ''i''-Stamm aber mit nicht ganz klarem Vokalismus, lat. ''gravis''. Die Hochstufe liegt u. a. vor im aind. Komparativ ''gárīyān'' (gegenüber der Sekundärbildung βαρύτερος), die Schwundstufe u. a. in lett. ''grũts'' [[schwer]] = osk.-lat. ''brūtus'' ib.; vgl. noch [[βριαρός]], [[βρίθω]] (s. βρί). Näheres z. B. bei Pokorny 476f.; s. auch Fraenkel KZ 69, 77f. (über baltische Verwandte).<br />'''Page''' 1,221-222 | |||
}} | |||
{{Chinese | |||
|sngr='''原文音譯'''：barÚj 巴呂士<br />'''詞類次數'''：形容詞（6）<br />'''原文字根'''：重 相當於： （[[כָּבֵד]]‎） （[[כָּבֵד]]‎）<br />'''字義溯源'''：煩重的，沉重的，重大的，累人的，兇暴的，更重要的，難的；源自（[[βάρος]]）*=重量）<br />'''出現次數'''：總共（6）；太（2）；徒（2）；林後（1）；約壹（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 沉重（1） 林後10:10；<br />2） 難（1） 約壹5:3；<br />3） 重大的（1） 徒25:7；<br />4） 兇暴的（1） 徒20:29；<br />5） 更重要的事（1） 太23:23；<br />6） 重（1） 太23:4 | |||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[annoying]], [[disgusting]], [[dismal]], [[distressing]], [[dreary]], [[dull]], [[grave]], [[grievous]], [[harsh]], [[heavy]], [[inflexible]], [[irksome]], [[lamentable]], [[odious]], [[offensive]], [[oppressive]], [[painful]], [[severe]], [[stern]], [[troublesome]], [[unpleasant]], [[vexatious]], [[wearisome]], [[wearing]] | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[φορτικός]], [[δυνατός]], [[θλιβερός]]). Ἀπό ρίζα βαρ- συγγενική μέ τή βρι- ([[βριαρός]], [[βρίθω]], [[βριθύς]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[βαρύνω]], [[βάρυνσις]], [[βαρυντικός]]. | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[gravis]]'', [[heavy]], [[severe]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.77.5/ 1.77.5]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[painful]]=== | |||
Arabic: أَلِيم, مُؤْلِم, مُوجِع; Belarusian: балючы; Bikol Central: makulog; Bulgarian: болезнен, мъчителен, болен; Catalan: dolorós; Chinese Mandarin: 痛苦的, 疼痛的; Czech: bolestivý, bolavý, bolestný; Danish: smertefuld, smertelig; Esperanto: dolora; Finnish: kivulias, tuskallinen; French: [[douloureux]]; Galician: doloroso; Georgian: მტკივნეული; German: [[schmerzhaft]]; Greek: [[επώδυνος]], [[οδυνηρός]], [[λυπηρός]]; Ancient Greek: [[ἀλγεινός]], [[ἀλγηρός]], [[ἀλγινόεις]], [[ἀλγυντήρ]], [[ἀλεγεινός]], [[ἀνιαρός]], [[ἀνιηρός]], [[ἅνιος]], [[ἀργαλέος]], [[ἀχθεινός]], [[ἀχθηρός]], [[βαρύμοχθος]], [[βαρύς]], [[γοερός]], [[δακνῶδες]], [[δακνώδης]], [[διώδυνος]], [[δυηπαθής]], [[δυήπαθος]], [[δυσπενθής]], [[δυσπονής]], [[δυσχερής]], [[ἔμμοχθος]], [[ἔμπονος]], [[ἐναλγής]], [[ἐπαλγής]], [[ἐπίλυπος]], [[ἐπίπονος]], [[ἐπωδύνιος]], [[ἐπώδυνος]], [[λευγαλέος]], [[λυπηρός]], [[λυπρός]], [[μογερός]], [[ὀδυναρός]], [[ὀδυνηρός]], [[ὀδυνηφόρος]], [[ὀδυνῶδες]], [[ὀδυνώδης]], [[πενθάς]], [[περιαλγής]], [[περιώδυνος]], [[πικρός]], [[πονηρός]], [[πραγματώδης]], [[σμυγερός]], [[τανηλεγής]], [[χαλεπός]]; Hawaiian: ʻeha; Hungarian: fájdalmas; Ingrian: vaivakas; Irish: pianmhar, pianúil, pianach, piantach, piantúil, léanmhar; Italian: [[doloroso]]; Japanese: 痛い, 痛みの伴う; Korean: 아프다; Macedonian: болен; Maori: tārū, tārūrū, hīrawerawe, pāwera, pāwerawera; Mbyá Guaraní: axy; Norwegian Bokmål: smertefull; Nynorsk: smertefull; Occitan: dolorós; Polish: bolesny; Portuguese: [[doloroso]], [[dolorido]]; Romanian: dureros; Russian: [[болезненный]], [[мучительный]], [[больной]]; Sanskrit: दुःख; Serbo-Croatian Cyrillic: бо̑лан; Roman: bȏlan; Slovak: bolestivý, boľavý; Slovene: boleč; Spanish: [[doloroso]]; Swedish: smärtsam; Tagalog: masakit; Tausug: masakit; Tocharian B: laklese; Ukrainian: болючий, болісний; Waray-Waray: maul-ul, masu-ol | |||
}} | }} | ||
