θολερός: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "   <span class="bld">" to "<span class="bld">")
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(15 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=tholeros
|Transliteration C=tholeros
|Beta Code=qolero/s
|Beta Code=qolero/s
|Definition=ά, όν, (θολός) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[muddy]], [[foul]], [[turbid]], opp. [[καθαρός]] or [[λαμπρός]], prop. of troubled water, <span class="bibl">Hdt.4.53</span>, Hp.Aër.8, <span class="bibl">Th.2.102</span>; θ. καὶ πηλώδης <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>113b</span>: metaph., λαμπρὸν δὲ θολερῷ δῶμα συμμείξας <span class="bibl">E. <span class="title">Supp.</span>222</span>; θ. οὖρα <span class="bibl">Hp.<span class="title">Epid.</span>1.7</span>; ἀήρ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>58d</span> (Sup. <b class="b3">-ώτατος</b>) ; αἷμα <span class="bibl">Arist.<span class="title">Somn.Vig.</span>458a14</span> (Sup.); χυμοί <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>6.3.4</span> (Comp.); νεφέλαι <span class="title">AP</span>9.277 (Antiphil.): χρώς <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>14.9</span>; πλίνθος <span class="bibl">Theoc.16.62</span>; δύσμορφον ἡ ὗς καὶ θολερόν Plu.2.670a. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">θ. πνεῦμα</b> dub. l. in <span class="bibl">Hp. <span class="title">Prorrh.</span>1.39</span> (v. [[θαλερός]]). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> metaph., [[troubled by passion]] or [[madness]], <b class="b3">θολεροὶ λόγοι</b> [[troubled]] words of passion (compared to a torrent), <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>885</span> (anap.); <b class="b3">θολερῷ χειμῶνι νοσήσας</b> with [[turbid]] storm of madness, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>206</span> (anap.); <b class="b3">θολερῷ κυνόδοντι</b> with [[passionate]] tooth, <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>130</span> codd. ([[θαλερῷ]] cj. Schneider). Adv. <b class="b3">-ρῶς</b> dub. in <span class="title">Com.Adesp.</span>865.</span>
|Definition=ά, όν, ([[θολός]])<br><span class="bld">A</span> [[muddy]], [[foul]], [[turbid]], opp. [[καθαρός]] or [[λαμπρός]], prop. of [[troubled]] [[water]], [[Herodotus|Hdt.]]4.53, Hp.Aër.8, Th.2.102; θ. καὶ [[πηλώδης]] [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 113b: metaph., λαμπρὸν δὲ θολερῷ δῶμα συμμείξας E. ''Supp.''222; θ. οὖρα Hp.''Epid.''1.7; ἀήρ Pl.''Ti.''58d (Sup. <b class="b3">θολερώτατος</b>); αἷμα Arist.''Somn.Vig.''458a14 (Sup.); χυμοί [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 6.3.4 (Comp.); νεφέλαι ''AP''9.277 (Antiphil.): χρώς Ael.''NA''14.9; πλίνθος Theoc.16.62; δύσμορφον ἡ ὗς καὶ θολερόν Plu.2.670a.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">θ. πνεῦμα</b> dub. l. in Hp. ''Prorrh.''1.39 (v. [[θαλερός]]).<br><span class="bld">II</span> metaph., [[troubled]] by [[passion]] or [[madness]], <b class="b3">θολεροὶ λόγοι</b> [[troubled]] words of [[passion]] (compared to a [[torrent]]), [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''885 (anap.); <b class="b3">θολερῷ χειμῶνι νοσήσας</b> with [[turbid]] [[storm]] of [[madness]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''206 (anap.); <b class="b3">θολερῷ κυνόδοντι</b> with [[passionate]] [[tooth]], Nic.''Th.''130 codd. ([[θαλερῷ]] cj. Schneider). Adv. [[θολερῶς]] dub. in ''Com.Adesp.''865.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1214.png Seite 1214]] ([[θολός]]), kothig, schlammig, schmutzig; zunächst von verunreinigtem, trübem Wasser, τὸ [[ῥεῦμα]], Thuc. 2, 102; θολ. καὶ [[πηλώδης]] [[ποταμός]] Plat. Phaed. 113 a; ὕδατος θολερὰν καὶ βαθεῖαν ἀνάπνευσιν Tim. 92; τὸ θολερόν, dem καθαρὸν [[ὕδωρ]] entggstzt, Ath. VII, 298 b. Auch θολερώτατος ἀήρ, trübe, neblig, Plat. Tim. 58 d, wie νεφέλαι Antiphil. 31 (IX, 277); [[οὖρον]] Hippocr. Uebh. unrein, schmutzig, προσώπου χρῶτα Ael. H. A. 14, 9; sprichwörtl. ὕδατι νίζεινθολερὰν πλίνθον Theocr. 16, 62; τὸ θολερὸν περὶ τὴν δίαιταν τοῦ θρέμματος, die Unreinlichkeit, Plut. Symp. 4, 5, 2. – Uebtr., λαμπρὸν δὲ θολερῷ [[δῶμα]] συμμίξας τὸ σὸν ἥλκωσας οἴκους Eur. Suppl. 222; beunruhigt, verwirrt, λόγοι, durch Leidenschaft getrübte, verwirrte Reden, Aesch. Prom. 887; [[Αἴας]] θολερῷ κεῖται χειμῶνι νοσήσας Soph. Ai. 205, in Sinnesverwirrung erkrankt.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1214.png Seite 1214]] ([[θολός]]), kothig, schlammig, schmutzig; zunächst von verunreinigtem, trübem Wasser, τὸ [[ῥεῦμα]], Thuc. 2, 102; θολ. καὶ [[πηλώδης]] [[ποταμός]] Plat. Phaed. 113 a; ὕδατος θολερὰν καὶ βαθεῖαν ἀνάπνευσιν Tim. 92; τὸ θολερόν, dem καθαρὸν [[ὕδωρ]] entggstzt, Ath. VII, 298 b. Auch θολερώτατος ἀήρ, trübe, neblig, Plat. Tim. 58 d, wie νεφέλαι Antiphil. 31 (IX, 277); [[οὖρον]] Hippocr. Übh. unrein, schmutzig, προσώπου χρῶτα Ael. H. A. 14, 9; sprichwörtl. ὕδατι νίζεινθολερὰν πλίνθον Theocr. 16, 62; τὸ θολερὸν περὶ τὴν δίαιταν τοῦ θρέμματος, die Unreinlichkeit, Plut. Symp. 4, 5, 2. – Uebtr., λαμπρὸν δὲ θολερῷ [[δῶμα]] συμμίξας τὸ σὸν ἥλκωσας οἴκους Eur. Suppl. 222; beunruhigt, verwirrt, λόγοι, durch Leidenschaft getrübte, verwirrte Reden, Aesch. Prom. 887; [[Αἴας]] θολερῷ κεῖται χειμῶνι νοσήσας Soph. Ai. 205, in Sinnesverwirrung erkrankt.
}}
{{bailly
|btext=ά, όν :<br /><b>1</b> [[bourbeux]] ; trouble;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> sale;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> troublé, égaré (par la passion <i>ou</i> la folie).<br />'''Étymologie:''' [[θολός]].
}}
{{elru
|elrutext='''θολερός:'''<br /><b class="num">1</b> [[мутный]], [[илистый]], [[непрозрачный]] ([[ῥεῦμα]] Thuc., Plut.; [[ποταμός]] Her., Plat.; [[ὕδωρ]] Plat., Arst.): ὕδατι νίζειν θολερὰν διαειδέϊ πλίνθον погов. Theocr. прозрачной водой мыть непрозрачный кирпич, т. е. трудиться без пользы (ср. лат. lavare laterem);<br /><b class="num">2</b> [[туманный]], [[мглистый]] ([[ἀήρ]] Plat., Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[темный]], [[мрачный]], [[густой]] (νεφέλαι Anth.);<br /><b class="num">4</b> [[грязный]], [[нечистоплотный]] (ὗς Plut.);<br /><b class="num">5</b> перен. [[нечистый]], [[порочный]] ([[δῶμα]] Eur.);<br /><b class="num">6</b> [[спутанный]], [[взволнованный]], [[сбивчивый]] (λόγοι Aesch.; [[λογισμός]] Plut.): θ. [[χειμών]] Soph. спутанность мыслей, умопомешательство.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''θολερός''': -ά, -όν, ([[θολός]]) [[πλήρης]] ἰλύος, λασπώδης, [[πυκνός]], τεταραγμένος, ἀντίθετον τῷ καθαρὸς ἢ [[λαμπρός]], [[κυρίως]] ἐπὶ τεταραγμένου ὕδατος, Ἡρόδ. 4. 53, Ἱππ. π. Ἀέρ. 285, Θουκ. 2. 102· θ. καὶ [[πηλώδης]] Πλάτ. Φαίδ. 113Α· οὕτω, μεταφ., λαμπρὸν δὲ θολερῷ [[σῶμα]] συμμίξας Εὐρ. Ἱκέτ. 222· [[ὡσαύτως]], θολ. αὕρα Ἱππ. Ἐπιδημ. 1. 945· ἀὴρ Πλάτ. Τιμ. 58D ἐν τῷ Ὑπερθ. -ώτατος)· [[αἷμα]] Ἀριστ. π. Ὕπν. 3. 27· νεφέλαι Ἀνθ. ΙΙ. 9. 277· χρὼς Αἰλ. π. Ζ. 14. 9· [[λίθος]] Θεόκρ. 16. 62· Συγκρ. -ώτερος, Θεόφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 6. 3, 4· - τὸ θολερόν, [[θολερότης]], Πλούτ. 2. 670Α. ΙΙ. μεταφ., ὡς τὸ Λατ. turbidus, τεταραγμένος [[ἕνεκα]] πάθους ἢ μανίας, συγκεχυμένος, θολεροὶ λόγοι, τεταραγμένοι λόγοι πάθους, ὀργῆς, Αἰσχύλ. Πρ. 885· θολερῷ χειμῶνι νοσήσας, μὲ τεταραγμένην θύελλαν μανίας, Σοφ. Αἴ. 206· [[ὀργίλος]], ἐξωργισμένος, Νικ. Θηρ. 131. - Ἐπίρρ. -ρῶς, Κωμ. Ἀνών. 131b.
|lstext='''θολερός''': -ά, -όν, ([[θολός]]) [[πλήρης]] ἰλύος, λασπώδης, [[πυκνός]], τεταραγμένος, ἀντίθετον τῷ καθαρὸς ἢ [[λαμπρός]], [[κυρίως]] ἐπὶ τεταραγμένου ὕδατος, Ἡρόδ. 4. 53, Ἱππ. π. Ἀέρ. 285, Θουκ. 2. 102· θ. καὶ [[πηλώδης]] Πλάτ. Φαίδ. 113Α· οὕτω, μεταφ., λαμπρὸν δὲ θολερῷ [[σῶμα]] συμμίξας Εὐρ. Ἱκέτ. 222· [[ὡσαύτως]], θολ. αὕρα Ἱππ. Ἐπιδημ. 1. 945· ἀὴρ Πλάτ. Τιμ. 58D ἐν τῷ Ὑπερθ. -ώτατος)· [[αἷμα]] Ἀριστ. π. Ὕπν. 3. 27· νεφέλαι Ἀνθ. ΙΙ. 9. 277· χρὼς Αἰλ. π. Ζ. 14. 9· [[λίθος]] Θεόκρ. 16. 62· Συγκρ. -ώτερος, Θεόφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 6. 3, 4· - τὸ θολερόν, [[θολερότης]], Πλούτ. 2. 670Α. ΙΙ. μεταφ., ὡς τὸ Λατ. turbidus, τεταραγμένος [[ἕνεκα]] πάθους ἢ μανίας, συγκεχυμένος, θολεροὶ λόγοι, τεταραγμένοι λόγοι πάθους, ὀργῆς, Αἰσχύλ. Πρ. 885· θολερῷ χειμῶνι νοσήσας, μὲ τεταραγμένην θύελλαν μανίας, Σοφ. Αἴ. 206· [[ὀργίλος]], ἐξωργισμένος, Νικ. Θηρ. 131. - Ἐπίρρ. -ρῶς, Κωμ. Ἀνών. 131b.
}}
{{bailly
|btext=ά, όν :<br /><b>1</b> bourbeux ; trouble;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> sale;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> troublé, égaré (par la passion <i>ou</i> la folie).<br />'''Étymologie:''' [[θολός]].
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 24: Line 27:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''θολερός:''' -ά, -όν ([[θολός]]),<br /><b class="num">I.</b> [[λασπώδης]], θαμπός, μουντζουρωμένος, [[ταραγμένος]], [[θολός]], Λατ. [[turbidus]], [[κυρίως]] λέγεται για το [[νερό]], σε Ηρόδ., Θουκ., κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., θολωμένος εξαιτίας του πάθους ή της τρέλας, <i>θολεροὶ λόγοι</i>, σε Αισχύλ.· <i>θολερῷ χειμῶνι</i>, με θολωμένη [[θύελλα]] από [[μανία]], σε Σοφ.
|lsmtext='''θολερός:''' -ά, -όν ([[θολός]]),<br /><b class="num">I.</b> [[λασπώδης]], θαμπός, μουντζουρωμένος, [[ταραγμένος]], [[θολός]], Λατ. [[turbidus]], [[κυρίως]] λέγεται για το [[νερό]], σε Ηρόδ., Θουκ., κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., θολωμένος εξαιτίας του πάθους ή της τρέλας, <i>θολεροὶ λόγοι</i>, σε Αισχύλ.· <i>θολερῷ χειμῶνι</i>, με θολωμένη [[θύελλα]] από [[μανία]], σε Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''θολερός:'''<br /><b class="num">1)</b> мутный, илистый, непрозрачный ([[ῥεῦμα]] Thuc., Plut.; [[ποταμός]] Her., Plat.; [[ὕδωρ]] Plat., Arst.): ὕδατι νίζειν θολερὰν διαειδέϊ πλίνθον погов. Theocr. прозрачной водой мыть непрозрачный кирпич, т. е. трудиться без пользы (ср. лат. lavare laterem);<br /><b class="num">2)</b> туманный, мглистый ([[ἀήρ]] Plat., Plut.);<br /><b class="num">3)</b> темный, мрачный, густой (νεφέλαι Anth.);<br /><b class="num">4)</b> грязный, нечистоплотный (ὗς Plut.);<br /><b class="num">5)</b> перен. нечистый, порочный ([[δῶμα]] Eur.);<br /><b class="num">6)</b> спутанный, взволнованный, сбивчивый (λόγοι Aesch.; [[λογισμός]] Plut.): θ. [[χειμών]] Soph. спутанность мыслей, умопомешательство.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 33: Line 33:
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[dirty]], [[muddy]], [[turbid]]
|woodrun=[[dirty]], [[muddy]], [[turbid]]
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[turbulentus]]'', [[agitated]], [[turbulent]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.102.4/ 2.102.4].
}}
{{trml
|trtx====[[muddy]]===
Bulgarian: кален, мръсен, мътен; Burmese: နောက်; Catalan: fangós; Cherokee: ᏝᏬᏚᎯ; Chinese Mandarin: 渾/浑; Czech: blátivý; Dagbani: biɛtibiɛti; Danish: mudret; Esperanto: kota; Faroese: runutur; Finnish: kurainen, kurassa, mutainen, mudassa, rapainen, ravassa, samea; French: [[boueux]], [[vaseux]]; German: [[schlammig]], [[matschig]]; Greek: [[λασπωμένος]], [[λασπώδης]], [[θολός]], [[θαμπός]]; Ancient Greek: [[ἄσιος]], [[ἀσώδης]], [[βορβορῶδες]], [[βορβορώδης]], [[δεισαλέος]], [[ἔμπηλος]], [[ἐπίθολος]], [[εὐρώεις]], [[θολερός]], [[θολῶδες]], [[θολώδης]], [[ἰλυόεις]], [[ἰλυόεν]], [[ἰλυόεσσα]], [[ἰλυῶδες]], [[ἰλυώδης]], [[ὀλός]], [[πηλῶδες]], [[πηλώδης]], [[τελματῶδες]], [[τελματώδης]], [[τρυγώδης]], [[τυντλῶδες]], [[τυντλώδης]], [[ὑλῶδες]], [[ὑλώδης]]; Hungarian: saras, iszapos, sáros; Icelandic: forugur; Indonesian: berlumpur; Ingrian: mutaisikko; Interlingua: fangose, turbide; Irish: abarach, draoibeach, lábach, ceachrach, dorcha, moirtiúil, modartha, murtallach, tiubh; Italian: [[fangoso]]; Japanese: 濁り; Kapampangan: maburak; Khmer: ខ្វល់; Latin: [[limosus]], [[luteolus]], [[luteus]], [[lutulentus]], [[turbidus]]; Maori: kōparu; Norwegian Bokmål: grumsete; Norwegian Nynorsk: grumsete; Plautdietsch: blottich; Polish: błocisty, błotnisty; Portuguese: [[barroso]], [[lodoso]], [[lamacento]], [[turvo]]; Russian: [[грязный]], [[мутный]]; Serbo-Croatian Cyrillic: бла̀тан; Serbo-Croatian Roman: blàtan; Spanish: [[barroso]], [[enfangado]], [[fangoso]], [[lodoso]], [[turbio]], [[pantanoso]]; Sundanese: bolokot; Swedish: lerig; Tagalog: maputik; Ukrainian: брудний, каламутний; Vietnamese: bùn lầy, lầy lội, sình lầy
}}
}}