λαμβάνω: Difference between revisions

|Definition=fut. λήψομαι ([[λήψω]] only late, [[varia lectio|v.l.]] in [[LXX]] ''1 Ma.''4.18); Ion.<br><span class="bld">A</span> λάψομαι ''GDI''5497.3, al. (Milet., iv/iii B. C.), 5597.11 (Ephesus, iii B. C.), corrupted to [[λάμψομαι]] in Mss. of [[Herodotus|Hdt.]]1.199; Dor.fut.2sg. λαψῇ Epich.34.2, Theoc.1.4,10, inf. λαμψεῖσθαι ''PSI''9.1091.19; Hellenistic λήμψομαι ''PPar.''14.47 (ii B. C.), ''CIG''4224c (add.) (Telmessus), 4244 (Tlos), al.: aor. 2 ἔλᾰβον, Ep. ἔλλᾰβον Il.24.170, etc.; Ion. Iterat. λάβεσκον Hes.''Fr.''112, [[Herodotus|Hdt.]]4.78, 130; imper. λαβέ Il.1.407, etc.; written [[λάβε]] in Med. Ms. of A.''Eu.''130, but [[λαβέ]] Att.acc. to Hdn. Gr.1.431: pf. εἴληφα [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''643, Ar.''Ra.''591 (lyr.), etc. (dub.in Archil. 143); Ion., Dor., Arc. [[λελάβηκα]] [[Herodotus|Hdt.]]4.79, ''IG''42(1).121.68 (Epid., iv B. C.), 5(2).6.14 (Tegea, iv B. C.), also Eup.426; inf. λελαβήκειν ''IG'' 42(1).121.59 (Epid.), ''PSI''9.1091.7: plpf. εἰλήφειν Th.2.88, Ion.3sg. λελαβήκεε [[varia lectio|v.l.]] in [[Herodotus|Hdt.]]3.42 (κατα-); Dor. pf. subj. 3sg. (παρ-) λελόνβῃ ''GDI''5087b1 (Crete):—Med., aor. 2 ἐλαβόμην, Ep. [[ἐλλαβόμην]], Od. 5.325, etc.; Ep. redupl. λελαβέσθαι 4.388:—Pass., fut. ληφθήσομαι S.''Ph.''68, Th.6.91, καταλελήψομαι Aristid.''Or.''54p.677D.: aor. ἐλήφθην [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''101, etc.; Ion. [[ἐλάφθην]] ''SIG''58.8 (Milet., v B. C.), (κατ-) ''GDI''5532.7 (Zeleia), ἐλάμφθην [[Herodotus|Hdt.]]2.89, 6.92, 7.239 (-λάφθ- by erasure in cod. B); Hellenistic ἐλήμφθην ''IG''14.1320, ''Ev.Marc.'' 16.19 ([[ἀν]]-); Dor. [[ἐλάφθην]] Archim.''Aren.''1.13: pf. εἴλημμαι D.24.49, Ar.''Pl.''455; but in Trag.usu. [[λέλημμαι]], A.''Ag.''876, E.''Ion''1113, ''IA''363 (troch.), ''Cyc.''433, cf. Ar.''Ec.''1090 (δια-); so later προλέληπτε (sic) ''Supp.Epigr.''2.769 (Dura); Ion. [[λέλαμμαι]] (ἀπο-) [[Herodotus|Hdt.]]9.51, (δια-) 3.117; inf. ἀναλελάφθαι Hp.''Off.''11 (acc. to many codd., [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]and Erot., ἀναλελάμφθαι vulg.); Ion.3pl. λελήφαται ''An.Ox.''1.268; Dor. pf.imper. λελάφθω Archim. ''Con.Sph.''3, al.:—in the fut., aor. Pass., and pf. Pass. the a is short by nature in Ion., prob. long in Dor. and in Doricized Hellenistic forms such as λαμψοῦνται ''Test.Epict.''5.14, λάμψεσθαι ''IG''5(1).1390.67 (Andania, i B. C.); it is marked long in Aeol. λᾱμψεται Alc.''Supp.''5.9:—of these tenses Hom. uses only aor. Act., and aor.Med. twice (v. supr.); the Homeric pres. is [[λάζομαι]]. —The word has two main senses, one (more active) [[take]]; the other (more passive) [[receive]]:<br><span class="bld">I</span> [[take]],<br><span class="bld">1</span> [[take hold of]], [[grasp]], [[seize]], μάστιγα καὶ ἡνία Od.6.81: freq. with [[χειρί]] or [[χερσί]] added, χειρὶ χεῖρα λαβόντες Il.21.286; χερμάδιον λάβε χειρί 5.302; χείρεσσι λαβὼν περιμήκεα κοντόν Od.9.487; ἐν χείρεσσι λάβ' ἡνία Il.8.116; ἐν χεροῖν λαμβάνω [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''913; διὰ χερῶν λαβών Id.''Ant.''916; ἐς χέρας E.''Hec.''1242; ἐν ἀγκάλαις A.''Supp.''481, etc.; of an [[eagle]], λαμβάνω ἄγραν ποσίν Pi.''N.''3.81: c.acc. of the thing [[seize]]d, λαμβάνω γούνατα Il.24.465; but also c. acc. of whole, gen. of part seized, [[τὴν πτέρυγος λάβεν]] = [[caught her by the wing]], 2.316; τὸν δὲ πεσόντα ποδῶν ἔλαβε 4.463; γούνων λαβὼν κούρην Od. 6.142; λαμβάνω τινὰ τῆς ζώνης X.''An.''1.6.10, etc.: sometimes c. gen. only, [[ἀγκὰς ἀλλήλων λαβέτην χερσί]] = [[they took hold of one another with their arms]], Il.23.711:—freq. in Med., v. infr. B.<br><span class="bld">b</span> [[take by violence]], [[carry off as prize]] or [[carry off as booty]], Il.5.273, 8.191, [[Herodotus|Hdt.]]4.130, S.''Ph.''68 (Pass.), 1431, etc.; [[capture]] a [[city]], Plb.1.24.11, 3.61.8; ἐκ πόλιος… ἀλόχους καὶ κτήματα Od.9.41; of lions, λαβὼν κρατεροῖσιν ὀδοῦσιν Il.11.114; ἵνα δαῖτα λάβῃσιν 24.43; of an [[eagle]], 17.678; of a dolphin, 21.24.<br><span class="bld">c</span> [[λαμβάνω δίκην]] = [[take punishment]], [[exact punishment]], Lys.1.29,34, Isoc.4.181; ποινάς E.''Tr.'' 360, etc. (rarely for [[δοῦναι δίκην]], v.infr.11.1 e); λαμβάνω τιμωρίαν D.18.280.<br><span class="bld">2</span> of passions, feelings, etc., [[seize]], μένος ἔλλαβε θυμόν Il.23.468; Ἀτρεΐωνα… χόλος λάβεν 1.387; ὁππότε κέν μιν γυῖα λάβῃ κάματος 4.230; τὸν δὲ τρόμος ἔλλαβε γυῖα 24.170, al.; δὴν δέ μιν ἀμφασίη ἐπέων λάβε Od.4.704; τοὺς Ἀθηναίους θάρσος ἔλαβε Th.2.92; ἄχος [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]'' 5.5.6; δέος Pl.''Lg.''699c; [[ἐπειδὴ καιρὸς ἐλάμβανε]] = when the [[occasion]] came to them, i.e. [[occur]]red, Th.2.34, D.C.44.19; of fevers and sudden illnesses, [[attack]], Hp.''Morb.''1.19, Th.2.49, Ar.''Ec.''417, etc. (cf. [[λάζομαι]], [[λῆψις]]):—Pass., [[λαμβάνεσθαι νόσῳ]], [[λαμβάνεσθαι ὑπὸ νόσου]], S.''Tr.''446, [[Herodotus|Hdt.]]1.138; ἔρωτι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''6.1.31, etc. (reversely of the person, [[λαμβάνω θυμόν]], etc., v. infr.11.3).<br><span class="bld">b</span> of a deity, [[seize]], [[possess]], τινα [[Herodotus|Hdt.]]4.79:—Pass., τῇ Ῥέᾳ λαμβάνονται Luc.''Nigr.''37.<br><span class="bld">c</span> of darkness, etc., [[occupy]], [[possess]], εὖτ' ἂν κνέφας τεμενος αἰθέρος λάβῃ [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''365.<br><span class="bld">3</span> [[catch]], [[overtake]], as an [[enemy]], Il.5.159, 11.106, 126, etc.; λαμβάνω τινὰ στείχοντα θύραζε Od.9.418; ζῶντες ἐλάμφθησαν [[Herodotus|Hdt.]]9.119; simply, [[find]], [[come upon]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1031, E.''Ion''1339.<br><span class="bld">4</span> [[catch]], [[find out]], [[detect]], [[Herodotus|Hdt.]]2.89 (Pass.); ποίῳ λαβών σε Ζεὺς ἐπ' αἰτιάματι; [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''196; τὸν αὐτόχειρα τοῦ φόνου λαμβάνω [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''266: freq. c. part., κἂν λάβῃς ἐψευσμένον ib.461; κλέπτοντα Κλέωνα λάβοιμι Ar.''V.''759; λαμβάνω τινὰ ψευδόμενον [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 389d; τοῦτον ὑβρίζοντα λαβόντες D.21.97: with Adj., ὅπως μὴ λήψομαί σε προπετῆ Men.''Epit.''570:—Pass., δρῶσ' ἐλήφθης S.''Tr.''808; ἐπ' αὐτοφώρῳ δεινὰ δρῶντ' εἰλημμένω Ar.''Pl.''455; ληφθεῖσαν ἐπ' αὐτοφώρῳ μηχανωμένην τι Antipho 1.3; ἐλήφθη μοιχός Lys.13.66: in good sense, οὐκ ἂν λάβοις μου μᾶλλον οὐδέν' εὐσεβῆ S.''Ph.''1051.<br><span class="bld">5</span> λαμβάνω τινὰ πίστι καὶ ὁρκίοισι [[bind]] him by... [[Herodotus|Hdt.]]3.74; ἀραῖον λαβεῖν τινα [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''276 codd.<br><span class="bld">6</span> c. dupl. acc., [[take as]], λαβὼν [[πρόβλημα]] σαυτοῦ παῖδα τόνδ' Id.''Ph.''1007; ξυμπαραστάτην λαμβάνω τινά ib.675; τοὺς Ἕλληνας λαμβάνω συναγωνιζομένους Isoc.5.86.<br><span class="bld">7</span> [[τὴν Ἴδην λαβὼν ἐς ἀριστερὴν χεῖρα]] [[taking]], [[keeping]] [[Ida]] to your [[left]] ([[nisi legendum|nisi leg.]] [[λαβών]], [[ἐς]]…) [[Herodotus|Hdt.]]7.42; ἐν δεξιᾷ λ. τὴν Σικελίαν Th.7.1; [[λαμβάνω τὸ στρατόπεδον κατὰ νώτου]] = [[take in rear]], i.e. [[be behind]], [[Herodotus|Hdt.]]1.75; cf. [[ἀπείργω]] II.2, [[ἔχω]] (A) A.1.7.<br><span class="bld">8</span> [[λαμβάνω Ἑλληνίδα ἐσθῆτα]] [[assume]] it, Id.4.78, cf. 2.37; λαμβάνω ζυγόν Pi.''P.''2.93.<br><span class="bld">b</span> [[take]] food or drugs, Diocl.''Frr.''121 (Pass.), 140, Sor.1.125, Gal.15.469.<br><span class="bld">9</span> [[apprehend by the senses]], ὄμμασιν θέαν S. ''Ph.''537, cf. 656; [[πρόσφθεγμα|πρόσφθεγμά]] τινος ib.234; ὁρᾶται, ἢ ἄλλῃ τινὶ αἰσθήσει λαμβάνεται [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 524d.<br><span class="bld">b</span> [[apprehend with the mind]], [[understand]], φρενὶ λ. τὸν λόγον [[Herodotus|Hdt.]]9.10; νόῳ Id.3.41; τῇ διανοίᾳ Pl. ''Prm.''143a; λαμβάνω ἐν ταῖς γνώμαις βεβαίως [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.51; ἐν νῷ Plb.2.35.6: abs., λαμβάνω τὴν [[ἀλήθεια|ἀλήθειαν]] Antipho 1.6; μνήμην παρὰ τῆς φήμης λαμβάνω Lys.2.3, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''246d, etc.<br><span class="bld">c</span> with Adv. added, [[take]], i.e. [[understand]] in a [[certain]] [[manner]], ταύτῃ ταῦτα ἐλάμβανον [[Herodotus|Hdt.]]7.142; λάβετε [τοὺς λόγους] μὴ πολεμίως Th.4.17; [[τὸ πρᾶγμα μειζόνως ἐλάμβανον]] = [[took]] it [[more]] [[seriously]], Id.6.27, cf. 61; ὀρθῶς λαμβάνω τὸν φιλοκερδῆ Pl.''Hipparch.''227c; λαμβάνω τι οὕτω, ὧδε, Arist.''SE''174b27, ''Rh.Al.'' 1423a4; ὀργῇ καὶ φόβῳ τὸ γεγονὸς λαμβάνω Plu.''Alc.''18: with [[παρά]] c.acc., λαμβάνω σε παρὰ βουκόλον… ''PMag.Par.''1.2434:—Pass., τρίτου καθεστῶσαι ἐπὶ πρώτου λαμβάνονται = are [[use]]d for the [[first]] person, A.D.''Pron.''78.22; with [[ἐς]], εἰ ἐς κόρην λαμβάνοιτο = [[be taken]] for a [[girl]], Philostr.''Im.''2.32: less freq. c. dupl. acc., ὡς μεθυστικὰς λαμβάνω [τὰς ἁρμονίας] Arist.''Pol.''1342b25, cf. S.E.''P.''1.179; τῆς νίκης ἆθλον τὴν ὑπεροχὴν τῆς πολιτείας λαμβάνω Arist.''Pol.''1296a31; τοῦτο λαμβάνω γιγνόμενον Id.''Mete.'' 346a7; also [[λαμβάνω]] περί τινος τί ἐστι Id.''EN''1142a32, cf. 1140a24, al.: also c. inf., λαμβάνω τι εἶναί τι Id.''Mete.''389a29, al.: with a relat. clause, οὕτω δεῖ λαμβάνειν, ἀλλ' οὐχ ὅτι… Id.''Metaph.''1053a27, cf. Str.2.5.1; εἰλήφθω ὁ ἄδικος ποσαχῶς λέγεται [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1129a31: in bad sense, πρὸς δέους λαμβάνω τι Plu.''Flam.''7; πρὸς ἀτιμίας Id.''Cic.''13; λαμβάνω δι' οἴκτου E. ''Supp.''194; but also [[ἐν χάριτι καὶ δωρεᾷ λαμβάνειν]] = [[receive as a favour]], Plb.1.31.6.<br><span class="bld">d</span> in Logic, [[assume]], [[take for granted]], ἅπαν ζῷον λαμβάνει ἢ θνητὸν ἢ ἀθάνατον Arist.''APr.''46b6; λαμβάνω τὰς περὶ ἕκαστον ἀρχάς ib.53a2, etc.:—Pass., [[τὰ ἐξ ἀρχῆς ληφθέντα]] ib.26b30; αἱ εἰλημμέναι προτάσεις ib.33a15, cf. Phld.''Rh.''2.46 S., ''Sign.''35, ''Oec.''p.5 J., S.E.''P.''2.89.<br><span class="bld">e</span> [[take]], i.e. [[determine]], [[estimate]], τὴν ξυμμέτρησιν τῶν κλιμάκων Th.3.20; ἐντεῦθεν τὸ μέγεθος τῶν ἁμαρτημάτων Lycurg.66; τὴν τιμωρίαν ποθεινοτέραν λαμβάνω Th.2.42.<br><span class="bld">10</span> [[take in hand]], [[undertake]] (cf. [[ληπτέον]]), λαμβάνω τι ἐπὶ τὸ σωφρονέστερον, opp. [[συνταχύνω|συνταχύνειν]], [[Herodotus|Hdt.]]3.71; [[μηδένα πόνον λαβόντες]] = [[without]] taking any [[trouble]], Id.7.24; παλαισμάτων λαμβάνω φροντίδα Pi.''N.''10.22.<br><span class="bld">11</span> [[take in]], [[hold]], τὸ [[στρατόπεδον]] πεζοὺς μὲν λαμβάνει περὶ τετρακισχιλίους Plb.3.107.10.<br><span class="bld">12</span> part. [[λαβών]] freq. seems pleonastic, but adds dramatic effect, [[λαβὼν κύσε χεῖρα]] took and [[kiss]]ed, Od.24.398, cf. Il.21.36: so in Trag. and Com., τί μ' οὐ λαβὼν ἔκτεινας; [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1391, cf. 641; τῆ νῦν τόδε πῖθι λαβών Cratin.141, etc.<br><span class="bld">b</span> ingressive of [[ἔχων]] ([[ἔχω]] (A) A.1.6), ἑτάρους τε λ. καὶ νῆα… ἦλθον Od. 15.269, cf. S.''Tr.''259.<br><span class="bld">II</span> [[receive]],<br><span class="bld">1</span> have [[give]]n one, [[get]], [[receive]], prop. of things (''AB'' 106), ἄποινα Il.6.427; τὰ πρῶτα 23.275; ἀντίποινα S.''El.''592, v. infr.e; παρὰ βασιλέος δῶρα [[Herodotus|Hdt.]]8.10, cf. Ar. ''Eq.''439; πρός τινος S.''El.''12, etc.; ἀπὸ τῶν συκοφαντῶν [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.9.4; [[gain]], [[win]], κλέος Od.1.298, S.''Ph.''1347, etc.; ἀρετάν Pi.''O.''8.6; κόσμον Id.''N.''3.31 codd. ([[varia lectio|v.l.]] [[ἔλαχες]] Sch.); ἀλκήν [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''218, etc.; [[πρὸς τὸ μνηστεύεσθαι λαμβάνω ἡλικίαν]] [[attain]]... Isoc.10.39; λαμβάνω νόστον E.''IT'' 1016, etc.; λαμβάνω τὴν ἀρχὴν τῆς θαλάττης Isoc.5.61; μοναρχίαν S.''Ant.'' 1163; τέρψιν Id.''Tr.''820; χάριν Id.''OT''1004; κέρδος [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''906: also in bad sense, λαμβάνω ὀνείδη [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1494; συμφοράν E.''Med.''43; θάνατον Id.''Hel.''201 (lyr.); γέλωτα μωρίαν τε = [[incur]]... Id.''Ion''600; αἰτίαν ἀπό τινος Th.2.18, etc.:—for [[λαμβάνω θυμόν]], etc., v. supr.1.2 et infr. 3.<br><span class="bld">b</span> [[receive hospitably]], Od.7.255, cf. S.''OC''284 (ἔλαβες τὸν ἱκέτην ἐχέγγυον) which approaches this sense; [[καλῶς λαμβάνω τινά]] = [[treat well]], ''BGU''843.10 (i/ii A. D.).<br><span class="bld">c</span> [[receive in marriage]], [[Herodotus|Hdt.]]1.199, 9.108, E.''Fr.''953.27, X. ''HG''4.1.14, Isoc.10.39, ''PEleph.''1.2 (iv B. C.), Men.''Pk.''436; [[τοῖς λαμβάνουσιν ἐξ αὐτῶν]], i.e. those who married their daughters, ''SIG''1044.14 (Halic., iv/iii B. C.); also of the father taking a daughter-in-law, τῷ υἱῷ λαμβάνω τινά Men.''Pk.''447.<br><span class="bld">d</span> [[λαμβάνω ὄνομα]], [[λαμβάνω ἐπωνυμίαν]] = [[receive a name]], Pl. ''Plt.''305d, ''Smp.''173d.<br><span class="bld">e</span> [[λαμβάνω δίκην]] [[receive]], i.e. [[suffer]], punishment, [[Herodotus|Hdt.]]1.115; [[τὴν ἀξίην λαβεῖν]] = [[get one's just deserts]], [[get one's deserts]], Id.7.39; δίκην γὰρ ἀξίαν ἐλάμβανεν E.''Ba.''1312; λαμβάνω ζημίας D.11.11.<br><span class="bld">f</span> [[λαμβάνω ὅρκον]] = [[receive an oath]], Arist. ''Rh.''1377a8; λαμβάνω πιστά X.''An.''3.2.5, al.; [[λαμβάνω λόγον]] = [[demand an account]], τινος for a thing, παρά τινος from a person, Id.''Cyr.''1.4.3, D.8.47.<br><span class="bld">g</span> [[λαμβάνω ἐν γαστρί]] = [[conceive]], Hp.''Prorrh.''2.24; [[κῦμα]] λαμβάνω, of the [[earth]], A.''Ch.'' 128.<br><span class="bld">h</span> [[receive as produce]], [[profit]], etc., οἶνον ἐκ τοῦ χωρίου Ar.''Nu.'' 1123; [χρήματα] ἐκ τῆς ἀρχῆς [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 347b; [[λαμβάνω ἑκατὸν τῆς δραχμῆς]], ὀβολοῦ, [[purchase]] for... Ar.''Pax''1263, ''Ra.''1235, cf. ''Nu.''1395; [[πόθεν]] ἄν τις τοῦτο τὸ χρῖμα λάβοι; X.''Smp.''2.4.<br><span class="bld">i</span> [[λαμβάνω πεῖράν τινος]], v. [[πεῖρα]].<br><span class="bld">2</span> [[admit of]], ὁ μέγας κίνδυνος ἄναλκιν οὐ φῶτα λαμβάνει Pi.''O.''1.81.<br><span class="bld">b</span> [[admit]], [[initiate]], τοὺς ἐς τὰ τῆς τέχνης εἰλημμένους Hp.''Decent.''17.<br><span class="bld">3</span> of persons conceiving feelings and the like, [[λαμβάνω θυμόν]] = [[take heart]], Od. 10.461: freq. in periphrasis, [[λαμβάνω φόβον]] = [[φοβεῖσθαι]], S.''OC''729; [[αἰδῶ λαμβάνω]] = [[αἰδεῖσθαι]], Id.''Aj.''345; [[λαμβάνω ὀργήν]] = [[ὀργίζεσθαι]], E.''Supp.''1050: so generally [[λαμβάνω ἀρχήν]] = [[ἄρχεσθαι]], Id.''IA''1124; [[λαμβάνω ὕψος]], [[λαμβάνω ἐπίδοσιν]], [[λαμβάνω αὔξησιν]] = [[ὑψοῦσθαι]], [[ἐπιδιδόναι]], [[αὐξάνεσθαι]], Th.1.91, Isoc.4.10, Arist.''GA''732b5, etc.; λαμβάνω κακόν τι Ar.''Nu.''1310; [[λαμβάνω νόσον]] = [[take a disease]], [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 610d; [[λαμβάνω μορφήν]], [[λαμβάνω τέλος]], etc., Arist.''GA''762a13, 744a21, etc.; [[αἱ οἰκίαι ἐπάλξεις λαμβάνουσαι]] = [[receiving battlements]], [[having battlements added]], Th.4.69, cf. 115.<br><span class="bld">4</span> c. inf., [[receive permission]] to…, ''SIG''996.6 (Smyrna, i A. D.).<br><span class="bld">B</span> Med., [[take hold of]], [[lay hold on]], c. gen., σχεδίης Od.5.325; τῆς κεφαλῆς, τῶν γουνάτων, [[Herodotus|Hdt.]]4.64, 9.76; χειρός E.''Med.''899, etc.; τοῦ βωμοῦ And.1.126, etc.: c. dupl.gen., μου λαβόμενος τῆς χειρός Pl. ''Chrm.''153b.<br><span class="bld">2</span> [[seize and keep hold of]], [[obtain possession of]], ἀρχῆς S.''OC''373; [[καιροῦ λαβόμενος]] = [[seizing the opportunity]], Is.2.28; λαμβάνω ἀληθείας [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 309d: rarely c. acc., τόν… λελαβέσθαι Od.4.388.<br><span class="bld">3</span> [[lay hands upon]], [[χαλεπῶς λαμβάνεσθαί τινος]] = [[lay rough hands on him]], [[deal hardly with him]], [[Herodotus|Hdt.]]2.121.δ.<br><span class="bld">4</span> of place, [[λαμβάνω τῶν ὀρῶν]] = [[take to the mountains]], Th.3.24, cf. 106; [[Δήλου λαβόμεναι]] (''[[sc.]]'' αἱ νῆες) [[reach]]ing [[Delos]], Id.8.80.<br><span class="bld">5</span> [[find fault with]], [[censure]], τινος Pl.''Lg.'' 637c, Philostr.''VA''4.22.<br><span class="bld">6</span> [[λαβέσθαι ἑαυτοῦ]] = [[check oneself]], Hld.2.24.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0010.png Seite 10]] (λαβ), fut. λήψομαι, ion. [[λάμψομαι]], Her. z. B. 1, 199; dor. λαψοῦμαι, λαψῇ, Theocr. 1, 4. 10; λήμψεται, Matth. 10, 41; – aor. ἔλαβον, ep. auch ἔλλαβον, u. in der iterativen Form λάβεσκον, Her. 4, 78; imper. λαβέ, u. im med. [[λελαβέσθαι]], Od. 4, 388; – perf. εἴληφα u. εἴ. λημμαι, ion. λελάβηκα, Her. 3, 42. 4, 79. 8, 122, u. λέλαμμαι, Her.; auch λέλημμαι, bei Aesch. Ag. 850, l. d.; Soph. in Cram. Anecd. Ox. 1, p. 268, 22; Eur. Cycl. 433, Ion 1113 (διαλελημμένον, Ar. Eccl. 10901; – aor. pass. ἐλήφθην, ion. ἐλάμφθην, Her.; – [[nehmen]], sowohl freiwillig Gegebenes, als mit Gewalt. – 1) <b class="b2">fassen, </b>anfassen, [[ergreifen]], χειρὶ χεῖρα [[λαβεῖν]], Il. 21, 286; so τάδ' ἐν χεροῖν στέφη λαβοῦσα, Soph. O. R. 913; χρυσέαν χείρεσσι λαβὼν φιάλαν, Pind. P. 4, 193; so λάβε [[γούνατα]], Il. 24, 465; oft steht neben dem accus. od. auch allein ein genit., den Theil ausdrückend, der angefaßt wird, [[κόρυθος]] λάβεν, Il. 3, 369; Ἕκτωρ μὲν [[κεφαλῆφιν]] ἐπεὶ λάβεν, οὐχὶ μεθίει, 16, 762; ποδῶν, γούνων, 1, 407. 18, 155; τὴν πτέρυγος λάβεν, d. i. er faßte den Vogel am Flügel, 2, 316; γούνων λαβὼν κούρην, die Jungfrau an den Knieen umfassend, wie es Schutzflehende thun, Od. 6, 142; auch ἀγκὰς λαβέτην [[ἀλλήλων]], sie faßten sich einander mit den Armen, Il. 23, 711. Einzeln so auch bei Folgdn, λαβὼν Πολυξένην χερός Eur. Hec. 523, φάσ γανον κώπης 543; ἔλαβον τῆς ζώνης τὸν Ὀρόντην Xen. An. 1, 6, 10. Vgl. unten das med. – Häufiger mit dem bloßen accus., ergreifen, fassen, [[ἔγχος]], [[σκῆπτρον]], Soph. Ai. 279 El. 402; παῖδα ἐν ἀγκάλῃσι, Eur. Hipp. 1431; ἐν χεροῖν [[δέπας]], Hec. 527; auch [[πρᾶγμα]] ἐς χέρας, 1242, wie δύναμιν, Suppl. 235; δόλῳ Φιλοκτήτην, Soph. Phil. 101; καὶ νῦν [[ἄγει]] με διὰ χερῶν οὕτω λαβών, Ant. 916; Ar. Av. 1055 u. sonst. – Auch ἄγραν ποσίν, ergreifen, erreichen, Pind. N. 3, 77. – Bes. auch im feindlichen Sinne, ergreifen, packen, Il. 5, 159. 11, 126, wie Od. 4, 388, τὸν εἴ πως σὺ δύναιο λοχησάμενος [[λελαβέσθαι]], auch das med. steht; auch = Beute machen, rauben, ἐκ πόλιος δ' ἀλόχους καὶ κτήματα πολλὰ λαβόντες Od. 9, 41; σκῦλα, Soph. Phil. 1431; – [[erwischen]], [[ertappen]] über der Tat, ποίῳ λαβών σε Ζεὺς ἐπ' αἰτιάματι Aesch. Prom. 194; ζητῶν τὸν αὐτόχειρα τοῦ φόνου [[λαβεῖν]] Soph. O. R. 266; oft mit darauf folgdm partic., κἂν λάβῃς μ' ἐψευσμένον, O. R. 461; auch pass., δρῶσ' ἐλήφθης, du wurdest bei der Tat ertappt, Trach. 805; im guten Sinne, antreffen, erfinden, οὐκ ἂν λάβοις μου [[μᾶλλον]] [[οὐδέν]]' εὐσεβῆ Phil. 1040; Ἑλλάδα κακίστην λαμβάνων εἰς παῖδ' ἐμόν Eur. Herc. Fur. 223; μή νυν ἐγὼ 'ν τοῖσι δικασταῖς κλέπτοντα Κλέωνα λάβοιμι Ar. Vesp. 759; in Prosa, Her. 2, 89. 7, 239; Plat. Gorg. 488; τινὰ ψευδόμενον, Rep. III, 389 c; ἐὰν ληφθῇ τις ἐπιβουλεύων Gorg. 473 b; δίκην δοῦναι ὑπὲρ ὧν εἴληψαι πεποιηκώς Din. 1, 103; Dem. 21, 189, u. A. so ἐπ' αὐτοφώρῳ. – Von der Gottheit, Einen ergreifen, ihn begeistern, Her. 4, 79, u. öfter im pass. – Auch von Gemüthszuständen, wie von Zuständen des Leibes, bes. krankhaften, sagt man [[μένος]] ἔλλαβε θυμόν, Il. 23, 468, Ἀτρείωνα δ' [[ἔπειτα]] [[χόλος]] λάβε, 1, 387, Wuth, Zorn erfaßte ihn, u. so oft bei [[ἄλγος]], [[ἀμφασίη]], ἄτη, [[ἄχος]], [[πένθος]], [[τρόμος]], [[φόβος]], wie [[ἔρως]], [[θαῦμα]], [[ἵμερος]], [[ὕπνος]], [[νόσος]] u. ä.; auch in Prosa, Her. ἔλαβέ με [[πόθος]], 1, 165; [[φθόνος]] καὶ [[ἵμερος]], 6, 137; λαμβάνει με [[δέος]], Plat. Legg. III, 699 d; [[ἄχος]] αὐτὸν ἔλαβε Xen. Cyr. 5, 5, 6; λαμβάνει τὸ [[στράτευμα]] [[ἔνδεια]] An. 1, 10, 18. – Aber auch umgekehrt, wie bei uns »Muth fassen«, θυμὸν ἐνὶ στήθεσσι, Od. 10, 461; [[σθένος]] λ., Soph. El. 334, φόβον, O. C. 729; ὀργήν, Eur. Suppl. 1050; bes. ἐλπίδα, Hoffnung fassen, Xen. Cyr. 4, 6, 7 u. sonst. – Übertr., mit dem Geist erfassen, [[begreifen]], μαιομένων μεγάλαν ἀρετὰν θυμῷ [[λαβεῖν]] Pind. Ol. 8, 6; νόῳ λαβὼν καὶ τοῦτο, im Geiste überlegend, Her. 3, 51 u. öfter; φρενὶ λαβόντες τὸν λόγον 9, 10; τὸ [[μάθημα]] ἐν αὐτῇ τῇ ψυχῇ λαβόντα Plat. Prot. 314 b; τῇ διανοίᾳ Parm. 143 a; [[ταῦτα]] πάντα λογισμῷ λαβών Rep. VI, 496 b; νῷ καὶ διανοήματι Legg. X, 898 e, wofür Ath. VIII, 364 a ἐπὶ νοῦν οὐ λαμβάνοντες τὰ εἰρημένα gesagt ist. – Dah. übh. erfassen, wie bildlich Plat. Theaet. 199 e gesagt ist τὸν θηρεύοντα [[τότε]] μὲν ἐπιστήμην λαβόντα, vgl. 208 d, öfter; vgl. noch τὴν αἰτίαν τῆς τῶν πτερῶν ἀποβολῆς λάβωμεν Phaedr. 246 d; auch Sp., wie Pol. 2, 35, 8 λαμβάνειν πρὸ ὀφθαλμῶν sagt, sich vor Augen stellen, betrachten. – 2) daran reiht sich die allgemeine Bdtg einnehmen, [[erreichen]], [[erlangen]], wonach man strebt, [[κλέος]] [[λαβεῖν]], Ruhm erwerben, Od. 1, 298, wie Eur. El. 1084; Soph. Phil. 1331; [[κτῆμα]] τῆς νίκης, 81; ἀλκὴν λάβοις ἂν κἀνακούφισιν πόνων, O. R. 218; auch προθυμίαν, φρόνησιν, Trach. 670 Phil. 1078; auch ψόγον, Eur. Hel. 852; γέλωτ' ἐν αὐτοῖς μωρίαν τε λήψομαι Ion 600; θέαν, Soph. Phil. 652; Ertrag, Frucht, Nutzen ziehen von Etwas, οὔτ' [[οἶνον]] οὔτ' ἄλλ' οὐδὲν ἐκ τοῦ χωρίου Ar. Nubb. 1123; Xen. Hem. 2, 7, 2; ähnl. τὸ χρήσιμον καὶ τὸ τερπνὸν ἐκ τῆς ἱστορίας [[λαβεῖν]] Pol. 1, 4, 11. – So auch δίκην, ποινάς, Eur. Bacch. 1313 Troad. 360 u. Folgde; [[παρά]] τινος, Lys. 4, a. E.; τιμωρίας, Pol. 37, 2, 7 (vgl. auch unten 3); – τὴν Ἴδην ἐς ἀριστερὴν χέρα, Her. 7, 42, das Idagebirge auf die linke Hand bekommen, so marschiren, daß das Gebirge links liegen bleibt. – Auch geradezu [[kaufen]], λαμβάνειν τι ὀβολοῦ, Ar. Ran. 1236 u. öfter; [[πόθεν]] ἄν τις τοῦτο τὸ [[χρῖσμα]] λάβοι; Xen. Conv. 2, 4. – 3) freundlich, gastlich [[aufnehmen]], Od. 7, 255, vgl. Il. 11, 842; τὸν ἱκέτην, Soph. O. C. 284. – 4) bei den Dialektikern, [[annehmen]] für Etwas, als ausgemacht annehmen, Arist. u. Sp. – Dah. = erklären, bestimmen, ὀρθῶς τὸν φιλοκερδῆ Plat. Hipparch. 227 c; – [[aufnehmen]], ἐν χάριτι καὶ δωρεᾷ, als Geschenk mit Dank, Pol. 1, 36, 6; ὀργῇ καὶ φόβῳ τὸ γεγονός, Plut. Alc. 18; τοῦτο πρὸς ἀτιμίαν ὁ [[δῆμος]] ἔλαβεν, legte es so aus, Cic. 13; πρὸς ὀργήν, auch πρὸς ὀργῆς u. ä., vgl. Lob. zu Phryn. p. 10. – Auch = eine Stelle eines Schriftwerkes auslegen, erklären. – 5) [[annehmen]], [[nehmen]], was gegeben wird, nach B. A. 106 nur von Dingen, σκεῦος, nicht ἵππον, ἂψ ὅγε τὴν ἀπέλυσε λαβὼν ἀπερείσι' [[ἄποινα]] Il. 6, 427, wie Soph. τῆς θυγατρὸς ἀντίπ οινα λ. El. 582; τερπνᾶς δ' ἐπεὶ χρυσοστεφάνοιο λάβεν καρπ ὸν Ἥβας Pind. Ol. 6, 57; παρ' [[οὗπερ]] ἔλαβον τάδε τὰ τόξα Soph. Phil. 1216; καὶ μὴν [[χάριν]] γ' ἂν ἀξίαν λάβοις ἐμοῦ O. R. 1004; [[δῶρον]] τῶν ἐμῶν χειρῶν λαβών 1022; βούλει τῶν ταλάντων ἓν λαβὼν σιωπᾶν Ar. Equ. 439; δῶρα λάμψεται Her. 8, 10; Folgde; παρὰ δὲ τοῦ Ἰνδοῦ [[ἡδέως]] ἂν λάβοιμι χρήματα εἰ διδοίη Xen. Cyr. 3, 2, 28, der τοὺς λαβόντας καὶ δεξαμένους τὰ δῶρα vrbdt, 1, 4, 26; vgl. Dem. 19, 139; μισθούς, χρήματα, Plat. Gorg. 514 a Rep. VIII, 368 c; λαμβάνειν [[μᾶλλον]] ἢ διδόναι Thuc. 2, 97, u. oft so entgegengesetzt; vgl. οὐχ ὥς τι δώσοντ' ἀλλ' [[ὅπως]] τι λήψεται Ar. Eccl. 783; auch πιστὰ δοὺς καὶ λαβών, Xen. oft, wie σπ ονδὰς λαμβάνειν καὶ δεξιάν, Hell. 4, 1, 29; ähnlich ὅρκον, Eur. Suppl. 1188; ὅρκον [[παρά]] τινος, Einem einen Eid abnehmen, Is. 2, 39; – λαμβάνειν τὴν θυγατέρα, die Tochter zur Frau nehmen, Xen. Hell. 4, 1, 14; vollständiger ἢν τὴν θυγατέρα μου γυναῖκα λαμβάνῃς Cvr. 8, 4, 16; δι' ἡμῶν ἔλαβε τὴν μητέρα σου ὁ [[πατήρ]] Plat. Crit. 50 d; γυναῖκα Eur. Alc. 324; ähnl. [[λαβεῖν]] γάμους I. A. 486; – ἐσθῆτα, ein Kleid anlegen, Her. 2, 37. 4, 78; – [[ὄνομα]], einen Namen annehmen, erhalten, Plat. Soph. 267 d; [[παρά]] τινος Crat. 409 d; ἐπωνυμίαν Conv. 173 d; – λαμβάνειν τινὰ πίστι καὶ ὁρκίοισι, Einen in Eid und Pflicht nchmen, Her. 3, 74; – δίκην, Strafe empfangen, erleiden, Her. 1, 115; auch τὴν ἀξίαν, ''[[sc.]]'' δίκην, die verdiente Strafe erleiden, 7, 39. Aehnl. κακὸν [[λαβεῖν]], Schaden leiden, Xen. Oec. 1, 8 Conv. 4, 50; [[ὅταν]] τὸ [[σῶμα]] κακόν τι λάβῃ Dem. 18, 198; πληγὰς εἰληφέναι 54, 14; Xen. u. A.; bei den Tragg., τοὐπιτίμιον, Aesch. Spt. 1021; τοιαῦτ' ὀνείδη, Soph. O. R. 1494, leiden, λύπην, πημονάς u. ä., συμφοράν, Eur. Med. 43; u. im <span class="ggns">Gegensatz</span> [[genießen]], ἄπονον [[χάρμα]], Pind. Ol. 11, 23; τέρψιν, Soph. Tr. 820, u. ä. öfter bei Eur. u. Folgdn. – Von der Frau [[empfangen]], vollständig ἐν γαστρί, Hippocr. (vgl. κῦμα). – In sich aufnehmen, fassen, enthalten, Pol. 3, 107, 10. – Med. wie act. [[sich an Etwas halten]], anfassen, c. gen., ἀρχῆς, Soph. O. C. 379; χειρὸς δεξιᾶς, Eur. Med. 899, χειρὶ γενειάδος, Andr. 575, πέπλων, Heracl. 48; λάβεσθέ μου, λάβεσθε τοῦ σκέλους Ar. Ach. 1214; τῆς κεφαλῆς Her. 4, 64; γονάτων, ἱερῶν, Andoc. 1, 19. 2, 15; καιροῦ, die Gelegenheit benutzen, Is. 2, 28; Dem. u. A.; εἴ [[τίς]] σου λαβόμενος εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]] ἀπαγάγοι Plat. Gorg. 486 a, dich ergreift u. fortführt; [[καί]] μου λαβόμενος τῆς χειρὸς ἔφη Parm. 126 a, öfter. – Übertr., βραχείας ἐλπίδος Pol. 37, 2, 7; τῆς ἀληθείας Plat. Phil. 65 b. – Bei Sp. auch = sich an Jemand halten, ihn tadeln, vgl. Plat. Legg. I, 637 b; – λαβέσθαι [[ἑαυτοῦ]], an sich halten, sich zurückhalten, Heliod. – Das partic. λαβών steht bes. bei den Attikern oft scheinbar pleonastisch, die Handlung ausführlich u. anschaulich beschreibend, wobei man von Beispielen, wie λαβὼν κύσε χεῖρα, er nahm die Hand u. küßte sie, Od. 24, 398 ausgehen kann; κτεῖναι λαβών Soph. O. R. 641; στρατὸν λαβὼν ἔπακτον ἔρχεται Trach. 258. Vgl. Valck. Phoen. 481.

|mltxt=και [[λαβαίνω]] (AM [[λαμβάνω]], Α και [[λαββάνω]], Μ και λαβάνω και [[λαβαίνω]])<br /><b>1.</b> [[παίρνω]] [[κάτι]] στα χέρια μου ή [[πιάνω]] [[κάτι]] με τα χέρια μου και το [[κρατώ]] (α. «λήψῃ δὲ [[μοσχάριον]] ἐκ βοῶν ἕν... καὶ ἄρτους ἀζύμους πεφυραμένους ἐν ἐλαίω», ΠΔ<br />β. «χείρεσσι λαβὼν περιμήκεα κοντόν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[δέχομαι]] [[κάτι]] που μού δίνεται, που μού προσφέρεται ή που μού εμπιστεύεται [[κάποιος]], [[παραλαμβάνω]] (α. «λάβετε, φάγετε τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου», ΚΔ<br />β. «δεν έχω λάβει [[γράμμα]] του εδώ και [[τρεις]] μήνες» γ. «βούλει τῶν ταλάντων ἔν λαβὼν σιωπᾱν», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>3.</b> (με λέξεις που δηλώνουν [[τροφή]], [[ποτό]] ή [[φάρμακο]]) [[τρώγω]] ή [[πίνω]] («ὅτε οὖν ἔλαβεν τὸ [[ὄξος]] ὁ Ἰησοῦς εἶπε τετέλεσται», ΚΔ)<br /><b>4.</b> [[αποκομίζω]] [[κέρδος]], όφελος ή [[εισόδημα]], [[κερδίζω]] (α. «πόσα έλαβες από την [[υπόθεση]];» β. «[[οἷον]] [[κλέος]] ἔλλαβε δῖος Ὀρέστης», <b>Ομ. Οδ.</b><br />γ. «λαμβάνων οὔτ' [[οἶνον]], οὔτ' ἄλλ' οὐδὲν ἐκ τοῦ χωρίου», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>5.</b> [[εισπράττω]] (α. «πόσα έχω να [[λαβαίνω]];» β. «προσῆλθον oἱ τὰ δίδραχμα λαμβάνοντες», ΚΔ)<br /><b>6.</b> χρησιμοποιείται [[συνήθως]] σε περιφράσεις [[αντί]] για μονολεκτικά ρήματα (α. «[[λαμβάνω]] όνομα» ή «[[λαμβάνω]] [[επωνυμία]][ν]» — ονομάζομαι, επονομάζομαι<br />β. «[[λαμβάνω]] ύψος» — υψώνομαι, αυξάνομαι<br />γ. «[[λαμβάνω]] [[τέλος]]» ή «[[λαμβάνω]] [[πέρας]]» — [[φθάνω]] στο [[τέλος]], [[τελειώνω]]<br />δ. «[[λαμβάνω]] την [[ανάγκη]]» — [[χρειάζομαι]]<br />ε. «[[λαμβάνω]] τα όπλα» — [[προσφεύγω]] στα όπλα<br />στ. «[[λαμβάνω]] [[δόξα]][ν]» — δοξάζομαι<br />ζ. «[[λαμβάνω]] [[σάρκα]] και οστά» — πραγματώνομαι, εκπληρώνομαι ή εμφανίζομαι για πρώτη [[φορά]]<br />η. «[[λαμβάνω]] την [[ευχαρίστηση]]» ή «[[λαμβάνω]] την [[καλοσύνη]]» — ευαρεστούμαι, [[προθυμοποιούμαι]], προσφέρομαι να... θ. «[[λαμβάνω]] σύζυγο[ν]» — παντρεύομαι<br />ι. «[[λαμβάνω]] [[τροπή]] [καλή, αίσια ή κακή]» — τρέπομαι, [[αρχίζω]] να [[πηγαίνω]] [καλά ή [[κακά]]]<br />ια. «[[λαμβάνω]] πλήρωμαν» — συμπληρώνομαι<br />ιβ. «[[λαμβάνω]] [[συμβούλιον]]» — [[συνεδριάζω]]<br />ιγ. «[[λαμβάνω]] λήθην» — [[λησμονώ]]<br />ιδ. «[[λαμβάνω]] εν [[γαστρί]]» — [[μένω]] [[έγκυος]]<br />ιε. «[[λαμβάνω]] καρδίαν» ή «[[λαμβάνω]] θυμόν» — [[παίρνω]] [[θάρρος]]<br />ιστ. «[[λαμβάνω]] πείραν τινος» — [[δοκιμάζω]]<br />ιζ. «[[λαμβάνω]] φόβον» ή «[[λαμβάνω]] [[δέος]]» — [[φοβάμαι]]<br />ιη. «[[λαμβάνω]] νόσον» — [[αρρωσταίνω]])<br /><b>7.</b> <b>παροιμ. φρ.</b> α) «μολών λαβέ» — λέγεται ως [[απάντηση]] σε κάποιον που απαιτεί [[κάτι]] [[συνήθως]] αδικαιολόγητα<br />β) «οὐκ ἄν λάβοις παρὰ τοῦ μὴ ἔχοντος» — λέγεται σε περιπτώσεις που [[κάποιος]] δεν έχει να δώσει αυτό που του ζητούν<br />γ) «μάχαιραν ἔδωκας μάχαιραν θὰ λάβης» — αυτοί που βλάπτουν τους άλλους θα υποστούν [[ζημιά]] αντίστοιχη με τη [[βλάβη]] που προξένησαν<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (ο τ. [[λαβαίνω]]) βλάπτομαι σωματικά ή πνευματικά<br /><b>2.</b> (το απρμφ. αορ. ενάρθρως) το [[λαβείν]]<br />α) (ως [[λογιστικός]] όρος) η [[πίστωση]], σε [[αντιδιαστολή]] με το [[δούναι]], τη [[χρέωση]]<br />β) <b>φρ.</b> «έχω [[δούναι]] και [[λαβείν]] [[μαζί]] του» — έχουμε δοσοληψίες<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «[[λαμβάνω]] την άγουσαν [[προς]]...» — κατευθύνομαι [[προς]]...<br />β) «[[λαμβάνω]] τα [[επίχειρα]] της κακίας μου» — τιμωρούμαι για τις κακές μου πράξεις<br />γ) «[[λαμβάνω]] [[μέρος]]» — [[συμμετέχω]]<br />δ) «[[λαμβάνω]] το [[μέρος]] κάποιου» — [[υποστηρίζω]] κάποιον, [[παίρνω]] το [[μέρος]] του<br />ε) «[[λαμβάνω]] [[μέτρα]]» — [[προνοώ]] για [[κάτι]]<br />στ) «[[λαμβάνω]] τα [[μέτρα]] μου» — προφυλάσσομαι αμυντικά από ενδεχόμενο κίνδυνο<br />ζ) «[[λαμβάνω]] τον κόπο» — [[υποβάλλω]] τον εαυτό μου σε μικρό κόπο για να ευχαριστήσω κάποιον<br />η) «[[λαμβάνω]] την [[τόλμη]]» ή «[[λαμβάνω]] το [[θάρρος]]» ή «[[λαμβάνω]] την [[τιμή]]» — λέγονται ως φιλοφρονητικές φράσεις [[συνήθως]] σε [[ένδειξη]] σεβασμού<br />θ) «[[λαμβάνω]] τον λόγο» — [[αρχίζω]] να [[μιλώ]]<br />ι) «[[λαμβάνω]] [[γνώση]]» — [[μαθαίνω]], πληροφορούμαι ή ενημερώνομαι για [[κάτι]]<br />ια) «λαμβάνει [[χώρα]]» — γίνεται, συμβαίνει<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>φρ.</b> «[[λαμβάνω]] υπ' όψιν μου» ή «[[λαμβάνω]] εις διάνοιαν» ή «[[λαμβάνω]] εις νουν» ή «[[λαμβάνω]] [[κατά]] νουν» — [[προσέχω]] ιδιαίτερα<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> (για τη γη) [[σκεπάζω]]<br /><b>2.</b> (για [[κείμενο]]) [[αναφέρω]], [[μαρτυρώ]]<br /><b>3.</b> [[διενεργώ]], [[πραγματοποιώ]]<br /><b>4.</b> (για [[αποτέλεσμα]] αριθμητικής) [[εξάγω]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[λαμβάνω]] τὴν [[βαλβίδα]]» — [[τερματίζω]]<br />β) «τὸ δὸς καὶ λαβέ» — αμοιβαία χτυπήματα<br />γ) «[[δίδω]] καὶ [[λαμβάνω]]» — [[αγωνίζομαι]]<br />δ) «[[λαμβάνω]] καιροῦ» ή «λαμβάνομαι καιροῦ» — [[εκμεταλλεύομαι]] την [[περίσταση]]<br />ε) «μὲ λαμβάνει ἡ ὥρα» — έρχεται η ώρα του θανάτου<br />(μσν. -αρχ.)<br /><b>1.</b> [[παίρνω]] με τη βία, [[αρπάζω]] («οἱ δὲ ἄν Πὲρσαι ἐπελθόντες λάβεσκον τὰ πρόβατα», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[συλλαμβάνω]], [[αιχμαλωτίζω]] («ζητῶν τὸν αὐτόχειρα τοῦ φόνου λαβεῖν», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> (ενεργ. και μέσ.) [[κατακτώ]], [[υποτάσσω]], [[γίνομαι]] [[κύριος]] («ἀρχῆς λαβέσθαι καὶ κράτους τυραννικοῦ», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> για [[θεότητα]] ή για [[πάθος]]) [[καταλαμβάνω]], [[κυριεύω]] (α. «ἡμῖν γὰρ καταγελᾱτε... ὅτι βακχεύομεν καὶ ἡμέας ὁ θεὸς λαμβάνει», <b>Ηρόδ.</b><br />β. «ἄτιμόν τι αὐτῷ ἔδοξεν [[εἶναι]] καὶ [[ἄχος]] αὐτὸν ἔλαβεν», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>5.</b> (για νόσο) [[προσβάλλω]], [[επιπίπτω]] («καὶ τῶν ὀφθαλμῶν ἐρυθήματα καὶ [[φλόγωσις]] ἐλάμβανε», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>6.</b> [[παίρνω]] κάποιον [[μαζί]] μου («ὁ οὖν Ἰούδας λαβὼν τὴν σπεῖραν καὶ ἐκ τῶν ἀρχιερέων καὶ Φαρισαίων ὑπηρέτας», ΚΔ)<br /><b>7.</b> (σχετικά με [[ένδυμα]]) [[φορώ]] («τὴν δὲ στολὴν ἀποθέμενος τὴν Σκυθικὴν λάβεσκε ἄν [[Ελληνίδα]] ἐσθῆτα», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>8.</b> [[εκλαμβάνω]] [[κάτι]] με έναν τρόπο («ὀργῇ δ' ἅμα καὶ φόβῳ τὸ [[γεγονός]] λαμβάνοντες», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>9.</b> [[επιχειρώ]], [[αναλαμβάνω]] («καὶ παλαισμάτων λάβε [[φροντίδα]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>10.</b> [[επιτυγχάνω]] [[κάτι]] («καὶ [[πάντα]] ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες λήψεσθε», ΚΔ)<br /><b>11.</b> [[δέχομαι]] σε γάμο, παντρεύομαι («δοκέων αὐτὴν μᾶλλον λάμψεσθαι, ἤν ταῦτα ποιήσῃ», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> «[[λαμβάνω]] [[δίκην]]» — τιμωρούμαι<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[πιάνω]] επ' αυτοφώρω («κἄν λάβης ἐψευσμένον», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> (για [[τόπο]]) βρίσκομαι («[[ὅκως]] ἄν τὸ [[στρατόπεδον]] ίδρυμένον [[κατά]] νώτου λάβοι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> [[αντιλαμβάνομαι]] με τις αισθήσεις ή με τον νου<br /><b>4.</b> [[μαθαίνω]]<br /><b>5.</b> (στη [[λογική]]) [[παίρνω]] [[κάτι]] ως δεδομένο, [[παραδέχομαι]] («ὅπαν [[ζῷον]] λαμβάνει, ἢ θνητὸν ἢ ἀθάνατον», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[καθορίζω]], [[προσδιορίζω]], [[εκτιμώ]]<br /><b>7.</b> [[επισύρω]] [[εναντίον]] μου («γέλωτ' ἐν κακοῖς μωρίαν τε λήψομαι», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>8.</b> [[φιλοξενώ]]<br /><b>9.</b> [[περιέχω]], [[περιλαμβάνω]] («τὸ [[στρατόπεδον]] πεζοὺς μὲν λαμβάνει περὶ τετρακοσίους», <b>Πολ.</b>)<br /><b>10.</b> [[παίρνω]] [[άδεια]] να [[κάνω]] [[κάτι]]<br /><b>11.</b> [[χρησιμοποιώ]], [[μεταχειρίζομαι]] («οὐ λήψῃ τὸ [[ὄνομα]] κυρίου τοῦ θεοῦ σου ἐπὶ ματαίῳ», ΠΔ)<br /><b>12.</b> <b>μέσ.</b> <i>λαμβάνομαι</i><br />α) [[επιπλήττω]], [[επιτιμώ]] («ταχὺ γάρ σου λάβοιτ' ἄν τις τῶν παρ' ἡμῶν», <b>Πλάτ.</b>)<br />β) [[καταφεύγω]], [[φθάνω]] («αἱ μὲν ([[νῆες]]) Δήλου λαβόμεναι αἱ πλείους [[μετά]] Κλεάρχου», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>13.</b> <b>παθ.</b> [[μυούμαι]], [[γίνομαι]] [[μύστης]] («τοὺς ἐς τὰ τῆς τέχνης εἰλημμένους», Ιπποκρ.)<br /><b>14.</b> <b>φρ.</b> α) «λαμβάνομαι ἐμαυτοῦ» — [[συγκρατώ]] τον εαυτό μου, [[είμαι]] [[κύριος]] του [[εαυτού]] μου<br />β) «[[λαμβάνω]] [[δίκην]]» — [[τιμωρώ]], εκδικούμαι<br />γ) «λαμβάνομαι χαλεπῶς» — φέρομαι βάναυσα, κακομεταχειρίζομαι<br />δ) «λαμβάνειν πίστει καὶ ὁρκίοισι» — [[δένω]] κάποιον με όρκους.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο [[ενεστωτικός]] τ. [[λαμβάνω]] σχηματίστηκε [[υστερογενώς]] από τον αόρ. <i>ἔ</i>-<i>λαβ</i>-<i>ον</i> / <i>λαβ</i>-<i>εῖν</i>, με έρρινο [[ένθημα]] (-<i>μ</i>- <span style="color: red;"><</span> -<i>ν</i>-) και σχηματιστικό [[μόρφημα]] -<i>άνω</i> ([[πρβλ]]. [[μανθάνω]]: <i>ἔμαθον</i>). Το θ. <i>λαβ</i>- του <i>ἔλαβον</i> ανάγεται σε (<i>σ</i>)<i>λăβ</i>- (<span style="color: red;"><</span> ΙΕ [[ρίζα]] (<i>s</i>)<i>lag</i>^w- «[[πιάνω]], [[αρπάζω]]», [[πρβλ]]. [[λάζομαι]], [[λάβρος]])<br />την εκτεταμένη [[βαθμίδα]] (<i>λᾱβ</i>- / <i>ληβ</i>·) εμφανίζει ο τ. του μέλλ. <i>λήψομαι</i> ([[πρβλ]]. και [[λῆψις]], [[λῆμμα]]). Ο τ. του παρακμ. <i>εἴληφα</i> <span style="color: red;"><</span> <i>σεσλᾱφ</i>-, με σίγηση του -<i>σ</i>- και [[αντέκταση]] (το -<i>φ</i>- του θ. κατ' [[επίδραση]] ενός θ. <i>λαφ</i>- που απαντά στο [[λάφυρο]] και στο [[ἀμφιλαφής]]). Η [[ψίλωση]] του <i>εἴληφα</i> [[αντί]] <i>εἵλειφα</i> (<span style="color: red;"><</span> <i>hειλᾱφ</i>-) λόγω ανομοιώσεως τών δασέων ([[νόμος]] του Graffmann). Ο τ. [[λαββάνω]] <span style="color: red;"><</span> [[λαμβάνω]], με [[αφομοίωση]], ενώ ο μσν. και ο νεοελλ. τ. [[λαβαίνω]] σχηματίστηκε υποχωρητικά από τον αόρ. <i>ἔλαβα</i> ([[πρβλ]]. [[λαγχάνω]]: [[λαχαίνω]], [[τυγχάνω]]: [[τυχαίνω]]).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[λαβή]], [[λαβίδα]](-<i>ίς</i>), [[λήμμα]], [[λήψη]] (-<i>ις</i>), [[ληπτός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[αναλαμβάνω]], [[απολαμβάνω]], [[διαλαμβάνω]], [[εκλαμβάνω]], [[επαναλαμβάνω]], [[καταλαμβάνω]], [[μεταλαμβάνω]], [[παραλαμβάνω]], [[περιλαμβάνω]], [[προκαταλαμβάνω]], [[προλαμβάνω]], [[προσλαμβάνω]], [[συλλαμβάνω]], [[συμπαραλαμβάνω]], [[υπολαμβάνω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αμφιλαμβάνω]], <i>ανταναλαμβάνω</i>, [[ανταπολαμβάνω]], [[αντεπιλαμβάνομαι]], [[αντικαταλαμβάνω]], [[αντιπεριλαμβάνω]], <i>αποδιαλάμβάνω</i>, <i>αποκαταλαμβάνω</i>, [[διεκλαμβάνω]], [[εγκαταλαμβάνω]], <i>ελλαμβάνω</i>, [[εναπολαμβάνω]], <i>ενδιαλαμβάνω</i>, <i>εξαναλαμβάνω</i>, [[επικαταλαμβάνω]], <i>επιλαμβάνω</i>, [[επισυλλαμβάνω]], [[μεταπαραλαμβάνω]], [[περικαταλαμβάνω]], [[περισυγκαταλαμβάνομαι]], [[προαναλαμβάνω]], [[προαπολαμβάνω]], [[προπαραλαμβάνω]], [[προσαναλαμβάνω]], [[προσαντιλαμβάνομαι]], [[προσαπολαμβάνω]], [[προσεπιλαμβάνω]], [[προσκαταλαμβάνω]], [[προσπαραλαμβάνω]], [[προσσυλλαμβάνω]], [[προσυπολαμβάνω]], [[προϋπολαμβάνω]], [[συγκαταλαμβάνω]], [[συμμεταλαμβάνω]], [[συναναλαμβάνω]], [[συναντιλαμβάνομαι]], [[συναπολαμβάνω]], [[συνδιαλαμβάνω]], [[συνεκλαμβάνω]], [[συνεπιλαμβάνω]], [[συνυπολαμβάνω]], [[υπαναλαμβάνω]], [[υποδιαλαμβάνω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ανακαταλαμβάνω]], [[αντιλαμβάνομαι]], [[εμπεριλαμβάνω]], <i>επαναπροσλαμβάνω</i>, [[επιλαμβάνομαι]], [[προδιαλαμβάνω]], [[προσυλλαμβάνω]], [[συμπεριλαμβάνω]].