3,273,757
edits
σημεῖον: Difference between revisions
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "<span class="bibl">LXX" to "<span class="bibl">LXX") |
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") Tags: Mobile edit Mobile web edit |
||
| (32 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=simeion | |Transliteration C=simeion | ||
|Beta Code=shmei=on | |Beta Code=shmei=on | ||
|Definition=τό, Ion. [[σημήϊον]], Dor. [[σαμήϊον]] | |Definition=τό, Ion. [[σημήϊον]], Dor. [[σαμήϊον]] ''IG''12(3).452 (Thera, iv B.C.), [[σαμεῖον]] ''IPE''12.352.25 (Chersonesus, ii B.C.), ''IG''5(1).1390.16 (Andania, i B.C.), [[σαμᾶον]] ''CIG''5168 (Cyrene):—= [[σῆμα]] in all senses, and more common in Prose, but never in Hom. or Hes.:<br><span class="bld">A</span> [[mark]] by which a thing is known, [[Herodotus|Hdt.]]2.38; σημεῖα τῶν δεδικασμένων... σημεῖα πάντων ὧν ἔπραξαν [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 614c; [[sign]] of the future, <b class="b3">τυραννίδος σημεῖον</b> [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1355; σημεῖον λαβεῖν ἔκ τινος E.''Hipp.''514; [[trace]], [[track]], σημεῖα δ' οὔτε θηρὸς οὔτε του κυνῶν.. ἐξεφαίνετο [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''257, cf. ''El.''886; τῆς καταβάσεως X.''An.''6.2.2; of a [[cork]] on a [[buoy]], Paus.8.12.1.<br><span class="bld">b</span> Dor., [[tomb]], IG12(3).452 (iv B.C.), ''CIG''l.c.<br><span class="bld">2</span> [[sign from the gods]], [[omen]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''94; τὰ ἀπὸ τῶν θεῶν σ. γενόμενα Antipho 5.81, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]'' 244c, ''Ap.''40b, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.6.1; [[wonder]], [[portent]], [[LXX]] ''Ex.''4.8, al.; [[σημεῖα καὶ τέρατα]] = [[signs and wonders]] Plb.3.112.8, ''Ev.Matt.''24.24, ''Ev.Jo.''4.48, cf. ''IPE''l.c., [[Diodorus Siculus|D.S.]]17.114; φόβηθρα καὶ σημεῖα ἀπ' οὐρανοῦ ''Ev.Luc.''21.11; especially of the [[constellation]]s, regarded as [[sign]]s, δύεται σημεῖα E.''Rh.''529 (lyr.), cf. ''Ion'' 1157.<br><span class="bld">3</span> [[sign]] or [[signal]] to do a thing, made by flags, <b class="b3">ἀνέδεξε σημήϊον τοῖσι ἄλλοισι ἀνάγεσθαι</b> he made [[signal]] for the rest to put to sea, [[Herodotus|Hdt.]]7.128; [[signal for battle]], <b class="b3">τὰ σημεῖα ἤρθη, κατεσπάσθη</b>, Th.1.49,63, etc.; <b class="b3">καθαιρεῖν τὸ σημεῖον</b> to take [[it]] down, [[strike]] the [[flag]], as a [[sign]] of dissolving an [[assembly]], And.1.36; <b class="b3">τὸ τῆς ἐκκλησίας σημεῖον</b> Ar.''Th.''278; <b class="b3">ὕστερος ἐλθεῖν τοῦ σ.</b> Id.''V.''690: generally, [[signal]], σ. ὑποδηλῶσαί τινι ὅτι.. Id.''Th.''1011; τὰ σημεῖα αὐτοῖς ἤρθη Th.4.42; <b class="b3">τὸ σημεῖον τοῦ πυρός, ὡς εἴρητο, ἀνέσχον</b> ib.''III''; [[signal]] to [[commence]] [[work]], [ἡ] τοῦ σημείου [[ἄρσις]] ''Ath.Mitt.''35.403 (Pergam.); <b class="b3">σημείῳ ἀβαστάκτῳ, σημείοις ἀβαστάκτοις</b> with [[unremoved]] [[signal]] ([[s]]), of gymnasia, i.e. never closed, ''IGRom.''4.446 (ibid.), ''Abh.Berl.Akad.''1932(5).44(ibid., ii A.D.).<br><span class="bld">4</span> [[standard]] or [[flag]], on the admiral's [[ship]], [[Herodotus|Hdt.]]8.92; on the general's tent, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.5.13; <b class="b3">ἔξω τῶν σ.</b> out of the [[lines]], ib.8.3.19.<br><span class="bld">b</span> [[body of troops]] under one [[standard]] or [[flag]], ''PAmh.''2.39.2 (ii B.C.); cf. [[σημεία]] 1.2.<br><span class="bld">5</span> [[landmark]], [[boundary]], [[limit]], <b class="b3">ἔξω τῶν σ. τοῦ ὑμετέρου ἐμπορίου</b> out of the [[limit]]s of your [[commercial]] [[port]], D.35.28; of milestones, Plu.''CG''7, Hdn.2.13.9.<br><span class="bld">6</span> [[device]] upon a shield, [[Herodotus|Hdt.]]1.171, E.''Ph.''1114; upon ships, [[figure-head]], Ar.''Ra.''933, Th.6.31, E.''IA''255 (lyr.).<br><span class="bld">7</span> [[signet]] on ring, etc., [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''952, ''V.''585, [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''191d, al., X.''HG''5.1.30, D.42.2, ''PRev.Laws'' 26.5 (iii B.C.); [[figure]], [[image]], Διὸς κτησίου Anticl.13; [[badge]], τρίαιναν σ. θεοῦ A.''Supp.''218: pl., [[written characters]], γράψαι σημήϊα.. φωνῆς ''IG''14.1549 (Rome).<br><span class="bld">b</span> pl. (Dor.) [[σαμεῖα]], [[stripes]], ib.5(1).1390.16 (Andania, i B.C.); [[clavi]]· [[σημεῖα]], ''Glossaria''<br><span class="bld">8</span> [[watchword]], [[war-cry]], Plb.5.69.8; ἀπὸ σ. ἑνὸς [[ἐπιστρέφειν]] τὰς ναῦς Th.2.90, cf.X.''HG''6.2.28.<br><span class="bld">9</span> [[birthmark]] or [[distinguishing feature]], Wilcken ''Chr.''76.14 (ii A.D.), ''Sammelb.''15.27 (ii A.D.), etc.<br><span class="bld">II</span> [[sign]], [[token]], [[indication]] of anything that is or is to be, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1059, E.''Ph.''1332; σ. φαίνεις ἐσθλὸς.. γεγώς S.''El.''24, cf. ''OT''710; τέχνης σ. τῆς ἐμῆς Id.''Ant.''998; so later τὰ σημεῖα τῶν καιρῶν ''Ev.Matt.''16.3, etc.<br><span class="bld">2</span> in reasoning, a [[sign]] or [[proof]], Ar.''Nu.''369, Th.1.6,10, And. 2.25, etc.; τούτων ὑμῖν σημεῖα δείξω Aeschin.2.103, cf. 3.46; τάδε τὰ σημεῖα ὡς.. X.''Ages.''1.5; σ. εἰ.. [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 520e; <b class="b3">ὅτι ἀγαθὸς ἦν... τοῦτο μέγιστον σ.</b> Id.''Min.''321b; <b class="b3">τὸ μὴ ἐκδυθῆναι οὐδὲν σ. ἐστι</b> is no [[proof]] to the [[contrary]], Antipho 2.2.5; also, [[instance]], [[example]], Hp.''VM'' 20; <b class="b3">σημεῖον δέ·</b> to introduce an [[argument]], D.21.149, Isoc.4.86,107, etc.<br><span class="bld">3</span> in the Logic of Arist., a [[sign]] used as a probable [[argument]] in proof of a [[conclusion]], opp. [[τεκμήριον]] (a demonstrative or certain proof), ''APr.''70a11, ''SE''167b9, ''Rh.''1357a33.<br><span class="bld">b</span> in Stoic and Epicurean philos., [[sign]] as observable basis of inference to the unobserved or unobservable, Epicur.''Ep.''2p.43U., Phld.''Sign.''27, al., S.E.''M.''8.142, al.; <b class="b3">περὶ σημείων</b> (dub. sens.), title of work by Zeno, ''Stoic.''1.14.<br><span class="bld">4</span> Medic., [[symptom]], Hp.''Morb.''3.6, 15, Aret.''SD''1.9, Gal.1.313, 18(2).306.<br><span class="bld">b</span> = Lat. [[lenticula]], a kind of [[skin]]-[[eruption]], Cels.6.5.1.<br><span class="bld">5</span> pl., [[shorthand symbols]], Plu.''Cat.Mi.''23, Gal. ''Libr.Propr.''1, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''724.3 (ii A.D.), Lib.''Or.''42.25.<br><span class="bld">6</span> [[critical mark]], Heph.Poëm.p.73C., D.L.3.65.<br><span class="bld">III</span> = [[στιγμή]], [[mathematical point]], Arist.''APo.''76b5, ''Ph.''240b3, Euc.''Def.''1, al.; also ς. (with or without [[χρόνου]]) [[point]] of time, [[instant]], Arist.''Cael.''283a11, ''Ph.''262b2sq.<br><span class="bld">2</span> in Prosody and Music, [[unit of time]], Aristid.Quint.1.14, Longin.''Proll. Heph.''5. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0874.png Seite 874]] τό, ion. [[σημήϊον]], = [[σῆμα]] in allen Bedeutungen, [[Zeichen]], woran man Etwas erkennt u. unterscheidet; Her. 2, 38; θεοῦ, Aesch. Suppl. 215; σημεῖά σοι τάδ' ἐστὶ τῆς ἐμῆς φρενός, Prom. 844; σημεῖα δ' [[οὔτε]] θηρὸς σὔτε του κυνῶν ἐξεφαίνετο, Soph. Ant. 251; σαφῆ σημεῖ' ἰδοῦσα, El. 874; dessen was da kommen soll, Anzeichen, O. C. 94; τὸ [[δαιμόνιον]], Plat. Phaedr. 242 b; Apol. 40 b; vgl. τὰ τοῦ μεγίστου θεοῦ σημεῖα, Xen. Cyr. 1, 6, 1. 2, 4, 19; δακτυλίου, Ar. Equ. 947 Vesp. 585; auch an Schiffen, Ran. 931, Siegel, Xen. Hell. 5, 1, 30, vgl. Plat. Theaet. 191 d; Dem. u. Folgde. – Feldzeichen, Fahne, Abzeichen des Feldherrn, Her. 8, 92 (vgl. Xen. Cyr. 8, 5, 13 An. 1, 10, 12, ein Adler Cyr. 7, 1, 41, Schildzeichen, 1, 17) (wie Eur. Phoen. 1121 u. öfter), ein Zeichen Etwas zu thun, 7, 128; [[σημεῖον]] αἴρειν, Thuc. 1, 49, ἀπὸ σημείου, auf das gegebene Zeichen, 3, 9; auch Feldgeschrei, vgl. Pol. 5, 69, 8. – Σημεῖα καθαιρεῖν, Andoc. 1, 36; ἔξω τῶν σημείων, d. i. außerhalb des Lagers, Xen. Cyr. 8, 3, 19; u. danach gesagt ὅς ἐστιν ἔξω τῶν σημείων τοῦ ἡμετέρου ἐμπορίου, Dem. 35, 28. – Σημείοις χρῆσθαι [[περί]] τινος, Isocr. 4, 30; [[σημεῖον]], ὅτι, ein Zeichen, Beweis daß, Andoc. 2, 4; [[σημεῖον]] δ' αὐτοῦ ἡ ἐν Τροίᾳ [[μονή]], Plat. Crat. 395 a; ἱκανὸν δὲ [[σημεῖον]], ὡς μαντικὴν ἀφροσύνῃ θεὸς ἀνθρωπίνῃ δέδωκεν· οὐδεὶς γὰρ –, Tim. 71 e; häufig bei den Rednern, [[σημεῖον]] δὲ τούτων· = γάρ, Isocr. 4, 107; [[σημεῖον]] τοῦ τάχους· οἱ μὲν γάρ, zum Beweise dient, daß, 4, 87; Folgde, wie Pol. 4, 44, 3. 9, 33, 4; vgl. Wolf Dem. Lpt. 225 u. [[τεκμήριον]]. – Bei den Mathematikern der <b class="b2">Punkt,</b> u. so auch Pol. 6, 28, 2; S. Emp. oft. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0874.png Seite 874]] τό, ion. [[σημήϊον]], = [[σῆμα]] in allen [[Bedeutungen]], [[Zeichen]], woran man Etwas erkennt u. unterscheidet; Her. 2, 38; θεοῦ, Aesch. Suppl. 215; σημεῖά σοι τάδ' ἐστὶ τῆς ἐμῆς φρενός, Prom. 844; σημεῖα δ' [[οὔτε]] θηρὸς σὔτε του κυνῶν ἐξεφαίνετο, Soph. Ant. 251; σαφῆ σημεῖ' ἰδοῦσα, El. 874; dessen was da kommen soll, [[Anzeichen]], O. C. 94; τὸ [[δαιμόνιον]], Plat. Phaedr. 242 b; Apol. 40 b; vgl. τὰ τοῦ μεγίστου θεοῦ σημεῖα, Xen. Cyr. 1, 6, 1. 2, 4, 19; δακτυλίου, Ar. Equ. 947 Vesp. 585; auch an Schiffen, Ran. 931, Siegel, Xen. Hell. 5, 1, 30, vgl. Plat. Theaet. 191 d; Dem. u. Folgde. – [[Feldzeichen]], [[Fahne]], [[Abzeichen]] des Feldherrn, Her. 8, 92 (vgl. Xen. Cyr. 8, 5, 13 An. 1, 10, 12, ein Adler Cyr. 7, 1, 41, [[Schildzeichen]], 1, 17) (wie Eur. Phoen. 1121 u. öfter), ein Zeichen Etwas zu thun, 7, 128; [[σημεῖον]] αἴρειν, Thuc. 1, 49, ἀπὸ σημείου, auf das gegebene Zeichen, 3, 9; auch Feldgeschrei, vgl. Pol. 5, 69, 8. – Σημεῖα καθαιρεῖν, Andoc. 1, 36; ἔξω τῶν σημείων, d. i. außerhalb des Lagers, Xen. Cyr. 8, 3, 19; u. danach gesagt ὅς ἐστιν ἔξω τῶν σημείων τοῦ ἡμετέρου ἐμπορίου, Dem. 35, 28. – Σημείοις χρῆσθαι [[περί]] τινος, Isocr. 4, 30; [[σημεῖον]], ὅτι, ein Zeichen, Beweis daß, Andoc. 2, 4; [[σημεῖον]] δ' αὐτοῦ ἡ ἐν Τροίᾳ [[μονή]], Plat. Crat. 395 a; ἱκανὸν δὲ [[σημεῖον]], ὡς μαντικὴν ἀφροσύνῃ θεὸς ἀνθρωπίνῃ δέδωκεν· οὐδεὶς γὰρ –, Tim. 71 e; häufig bei den Rednern, [[σημεῖον]] δὲ τούτων· = γάρ, Isocr. 4, 107; [[σημεῖον]] τοῦ τάχους· οἱ μὲν γάρ, zum Beweise dient, daß, 4, 87; Folgde, wie Pol. 4, 44, 3. 9, 33, 4; vgl. Wolf Dem. Lpt. 225 u. [[τεκμήριον]]. – Bei den Mathematikern der <b class="b2">Punkt,</b> u. so auch Pol. 6, 28, 2; S. Emp. oft. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ου (τό) :<br /><b>I.</b> | |btext=ου (τό) :<br /><b>I.</b> [[signe]] :<br /><b>1</b> [[marque distinctive]], [[ce à quoi on reconnaît qqn]] <i>ou</i> qch ; trace : [[σημεῖον]] θηρός, κυνῶν SOPH trace laissée par un animal sauvage, par des chiens ; indice ; <i>particul.</i> signe précurseur, prélude;<br /><b>2</b> preuve : σημεῖα φαίνειν τινός SOPH produire des preuves de qch ; avec un part. : [[σημεῖον]] φαίνεις ἐσθλὸς [[γεγώς]] SOPH tu donnes la preuve que tu es bon (fidèle) ; [[σημεῖον]] ἐπιδεικνύναι [[ὅτι]] ESCHN mettre sous les yeux la preuve que ; [[σημεῖον]] [[δέ]] μοι [[ὅτι]] PLAT la preuve pour moi, c'est que ; [[σημεῖον]] δὲ… [[γάρ]] la preuve c'est que;<br /><b>3</b> [[signe d'en haut]], [[prodige]], [[présage]];<br /><b>4</b> [[signe gravé]] <i>ou</i> écrit, <i>p. ext.</i> signe de reconnaissance ; empreinte d'un cachet, sceau ; ciselure <i>ou</i> sorte d'armoiries sur un bouclier ; diadème ; inscription <i>ou</i> peinture sur un navire ; signe d'abréviation;<br /><b>5</b> borne (d'un champ, d'une frontière, <i>etc.</i>);<br /><b>6</b> [[drapeau sur la tente du général]] ; pavillon sur un vaisseau amiral ; <i>en gén.</i> enseigne militaire : [[ἔξω]] τῶν σημείων παρέπεσθαι XÉN suivre à côté, en dehors des lignes (<i>litt.</i> des enseignes);<br /><b>II.</b> [[signal pour faire qch]] : τὸ [[σημεῖον]] αἴρειν THC lever le signal ; [[σημεῖον]] κατασπᾶν THC abaisser le signal ; ἀπὸ σημείου <i>ou</i> ἀπὸ σημείων à un signal donné, d'après des signaux ; avec un inf. : [[σημεῖον]] [[μηκέτι]] [[ἄνω]] πορεύεσθαι XÉN signal pour ne pas continuer à s'avancer en haut.<br />'''Étymologie:''' [[σῆμα]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=σημεῖον -ου, τό, Ion. σημηίον, Dor. σᾱμεῖον [σῆμα] teken teken (van iets), kenmerk:; καθαρὴ τῶν προκειμένων σημηίων vrij van de beschreven kenmerken Hdt. 2.38.2; δεῖ δ’ ἐξ ἐκείνου... σημεῖον... λαβεῖν we moeten van hem iets kenmerkends te pakken krijgen Eur. Hipp. 514; milit..; | |elnltext=σημεῖον -ου, τό, Ion. [[σημηίον]], Dor. [[σαμεῖον|σᾱμεῖον]] [σῆμα] teken teken (van iets), [[kenmerk]]:; καθαρὴ τῶν προκειμένων σημηίων vrij van de beschreven kenmerken Hdt. 2.38.2; δεῖ δ’ ἐξ ἐκείνου... σημεῖον... λαβεῖν we moeten van hem iets kenmerkends te pakken krijgen Eur. Hipp. 514; milit..; σημεῖα... ἀσπίδων schildtekens Eur. Phoen. 142; τὸ βασίλειον σημεῖον de koninklijke standaard Xen. An. 1.10.12; van een zegel; δακτυλίων σημεῖα zegels van ringen Plat. Tht. 191d; geneesk. [[symptoom]]; Hp.; [[mijlsteen]]; Plut. TG et CG 28(7).3; [[afkortingsteken]]; Plut. CMi 23.3; [[voorteken]], [[wonderteken]]. τὰ ἀπὸ σημείων καὶ λογίων wat op te maken is uit voortekens en orakelspreuken Aristot. Rh. 1383b6; τέρατα καὶ σημεῖα wonderen en wondertekens NT Act. Ap. 2.43. [[teken]] (tot iets), milit. [[sein]], [[signaal]]:. τὸ σημεῖον τοῦ πυρός het vuursignaal Thuc. 4.111.2; ἀπὸ σημείου op signaal Thuc. 3.91.4; ὕστερος ἐλθεῖν τοῦ σημείου na het beginsignaal komen Aristoph. Ve. 690; ἐπειδὴ τὰ σημεῖα ἤρθη toen de signaalvlaggen waren gehesen Thuc. 1.49.1. [[aanwijzing]], [[bewijs]]:. σημεῖον δέ μοι, ὅτι voor mij is het bewijs het feit dat … Plat. Resp. 368b; σημεῖον δὲ μέγιστον en de voornaamste aanwijzing is … Aristot. Poët. 1453a26. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''σημεῖον:''' ион. [[σημήϊον]] τό<br /><b class="num">1 | |elrutext='''σημεῖον:''' ион. [[σημήϊον]] τό<br /><b class="num">1</b> [[отличительный знак]], [[отличительный признак]], [[эмблема]] (ἐν ταῖς ναυσίν Arph.): ἐπὶ τὰς ἀσπίδας τὰ σημήϊα ποιέεσθαι Her. снабдить щиты эмблемами; ἡ [[τρίαινα]] σ. θεοῦ Aesch. трезубец, эмблема бога (Посидона);<br /><b class="num">2</b> [[значок]], [[отметка]]: σημεῖα πάντων ὧν ἔπραξαν Plat. отметки обо всех их деяниях;<br /><b class="num">3</b> [[след]] ([[θηρός]] Soph.): τὰ σημεῖα τῆς καταβάσεως Xen. следы сошествия (Геракла в царство теней);<br /><b class="num">4</b> (верный) [[признак]], [[примета]], [[доказательство]], [[довод]]: φανερόν τι σημείοις καταστῆναι Thuc. привести ясные доказательства в пользу чего-л.; ὡς [[ἄξιος]] τῆς βασιλείας ἐδόκει εἶναι, [[τάδε]] τὰ σημεῖα Xen. вот доказательства того, что (Агесилай) оказался достойным царской власти;<br /><b class="num">5</b> [[знамение]] (τοῦ θεοῦ Xen., Plat.);<br /><b class="num">6</b> [[знак Зодиака]], [[созвездие]] ([[πρῶτα]] δύεται σημεῖα Eur.);<br /><b class="num">7</b> [[условный знак]], [[сигнал]] (ἀπὸ σημείου Thuc., Xen.; τὸ σημεῖον τοῦ [[πυρός]] Thuc.): τὰ σημεῖα αἴρειν Thuc. поднять сигналы (к бою); [[ὕστερος]] [[ἐλθεῖν]] τοῦ σημείου Arph. прийти после сигнала (о закрытии), т. е. опоздать;<br /><b class="num">8</b> [[отпечаток]] (δακτυλίων σημεῖα Plat.);<br /><b class="num">9</b> [[знамя]], [[флаг]], [[флажок]] (τὸ σημεῖον τῆς στρατηγίδος Her.);<br /><b class="num">10</b> [[межевой знак]]: [[ἔξω]] τῶν σημείων Xen., Dem. вне пределов;<br /><b class="num">11</b> [[печать]] (γράμμασι σημεῖα ἐπιβάλλειν Plat.);<br /><b class="num">12</b> [[скорописный]] (стенографический) [[значок]] Plut.;<br /><b class="num">13</b> [[математическая точка]] (σημεῖα καὶ γραμμαί Arst.);<br /><b class="num">14</b> [[момент]] (σ. χρονου Arst.). | ||
}} | }} | ||
{{eles | {{eles | ||
|esgtx=[[señal]], [[signo]], [[signo mágico]] | |esgtx=[[señal]], [[signo]], [[signo mágico]] | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''σημεῖον''': τό, Ἰων. [[σημάτιον]], Δωρ. σαμᾷον (ὃ ἴδε) = [[σῆμα]] ἐν πάσῃ ἐννοίᾳ, καὶ συνηθέστερον [[αὐτοῦ]] ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ, ἀλλ’ [[οὐδαμοῦ]] παρ’ Ὁμήρῳ ἢ Ἡσιόδῳ· [[σημεῖον]], «σημάδι» διὰ τοῦ ὁποίου γνωρίζεταί τι, Ἡρόδ. 2. 38· σημεῖα τῶν δεδικασμένων ..., σημεῖα πάντων ὧν ἔπραξαν Πλάτ. Πολ. 614C· καὶ τοῦ μέλλοντος, τυραννίδος σ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 1355· σ. λαβεῖν ἔκ τινος Εὐρ. Ἱππ. 514· ἴχνη, «σημάδια», σημεῖα δ’ [[οὔτε]] θηρὸς [[οὔτε]] καταβάσεως Ξεν. Ἀνάβ. 6. 2, 2· ἐπὶ τοῦ ἐπιπλέοντος φελλοῦ, Παυσ. 8. 12, 1. 2) [[σημεῖον]] ἐκ μέρους τῶν θεῶν, [[οἰωνός]], Σοφ. Ο. Κ. 94· σ. ἀπὸ θεῶν Ἀντιφῶν 139. 2· πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 244C, Ἀπολογ. 40Β, Ξεν. Κύρ. 1. 6, 1· - [[μάλιστα]] ἐπὶ τῶν ἀστερισμῶν, οἵτινες ἐθεωροῦντο ὡς σημεῖα, δύεται τὰ σημεῖα Εὐρ. Ρῆσ. 529, πρβλ. Ἴωνα 1157.<br />30 [[σημεῖον]] [[ὅπως]] πράξῃ τίς τι, γενόμενον διὰ σημαιῶν, ἀνέδειξε [[σημήιον]] τοῖς ἄλλοις ἀνάγεσθαι, ἔκαμεν, ὕψωσε [[σημεῖον]] πρὸς τοὺς λοιποὺς διὰ νὰ ἐκπλεύσωσιν, Ἡρόδ. 7. 128· αἴρειν, κατασπᾶν τὸ σημεῖον, ὑψώνω ἢ [[καταβιβάζω]] τὸ [[σημεῖον]] τῆς μάχης, Θουκ. 1. 49, 63, κτλ.· καθαιρεῖν τὸ σημεῖον, καταβιβάζειν τὴν σημαίαν, - [[ὅπερ]] ἦν [[σημεῖον]] τῆς διαλύσεως τῆς ἐκκλησίας, Ἀνδοκ. 6. 4· [[ὕστερος]] ἐλθεῖν τοῦ σημείου Ἀριστοφ. Σφ. 690· [[καθόλου]], [[σημεῖον]] συμπεφωνημένον, σ. ὑποδηλοῦν τινι ὅτι ... Ἀριστοφ. Θεσμ. 1111· τὰ σημεῖα αὐτοῖς ἤρθη, τὰ προηγούμενα συμφωνηθέντα, Θουκ. 4. 42· τὸ σημεῖον τοῦ [[πυρός]], ὡς εἴρητο, ἀνέσχον [[αὐτόθι]] 111. 4) [[σημαία]] ἐπὶ τοῦ πλοίου τοῦ ναυάρχου, Ἡρόδ. 8. 92· ἐπὶ τῆς σκηνῆς τοῦ στρατηγοῦ, Ξεν. Κύρ. 8. 5, 13· - ἀκολούθως [[καθόλου]], [[σημαία]], Εὐρ. Ι. Α. 255· ἔξω τῶν σημείων, ἔξω τῆς γραμμῆς, τῆς παρατάξεως, Ξεν. Κύρ. 8. 3, 19· [[ἐντεῦθεν]], [[ὅριον]], σύνορον, ἔξω τῶν σ. τοῦ ὑμετέρου ἐμπορίου, ἔξω τῶν ὁρίων τοῦ ἐμπορίου σας, Δημ. 932. 15· ἐπὶ τῶν λίθων τῶν δηλούντων τὰ μίλια, Πλουτ. Γ. Γράκχ. 7. 5) εἰκὼν ἢ [[χάραγμα]] ἐπὶ ἀσπίδος, Ἡρόδ. 1. 171, Εὐρ. Φοίν. 143. 1114· ἐπὶ πλοίων, ὡς αἱ κατὰ τὴν πρῷραν κεφαλαὶ ἢ παραστάσεις καὶ τὰ τοιαῦτα, Ἀριστοφ. Ἱππ. 952, Σφ. 585, Πλάτ. Θεαίτ. 191D, κ. ἀλλ., Ξεν. Ἑλλ. 5. 1, 30, πρβλ. Δημ. 1039. 11· - [[εἰκών]], [[παράστασις]], σ. Διὸα κτησίου Ἀντικλ. παρ’ Ἀθην. 473Β· εἰργασμένα ἐπὶ ταπήτων, Ἡσύχ. ἐν λ. [[ἱππαλεκτρυών]]· - [[δεῖγμα]] τοῦ ἀξιώματος, «[[παράσημον]]», τρίαιναν σ. θεοῦ Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 218· - ἐν τῷ πληθ., γραπτὰ σημεῖα, γράμματα, γράψαι σημήια .. φωνῆς Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 580. 11. 6) [[σύνθημα]] τῶν φρουρῶν ἢ τῶν μαχομένων, Πολύβ. 5. 69, 8· ἀπὸ σημείου ποιεῖν τι Θουκ. 2. 90, 4, πρβλ. Ξεν. Ἑλλ. 6. 2, 28. ΙΙ. [[σημεῖον]], [[ἔνδειξις]], [[φανέρωσις]] ὅτι πρᾶγμά τι [[εἶναι]] ἢ θὰ [[εἶναι]], Σοφ. Ο. Τ. 1059, Εὐρ. Φοίν. 1332· σ. φαίνεις ἐσθλὸς ... γεγὼς Σοφ. Ἠλ. 24, πρβλ. Ο. Τ. 710· τέχνης σ. τῆς ἐμῆς ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 998· - ἐν τῇ λογικῇ, [[σημεῖον]] ἢ [[ἀπόδειξις]], Ἀριστοφ. Νεφ. 369, Θουκ. 1. 6, 10, κτλ., Ἀνδοκ. 22. 42, κτλ.· σ. ἐπιδεικνύναι ὅτι .. Αἰσχίν. 41. 35., 60. 8· ὅτι ἀγαθὸς ἦν, τοῦτο μέγιστον σ. ὁ αὐτ. ἐν Μίν. 321Β· τὸ μὴ ἐκδοθῆναι οὐδὲν σ. ἐστι, δὲν [[εἶναι]] [[ἀπόδειξις]] τοῦ ἐναντίου, Ἀντιφῶν 117. 2· [[ὡσαύτως]], [[παράδειγμα]], Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 17· - [[σημεῖον]] δέ· ἢ [[σημεῖον]] γάρ· προξαγγέλλει [[ἐπιχείρημα]] λογικὸν (πρβλ. [[τεκμήριον]] ΙΙ. 2), Δημ. 563. 6, Ἰσοκρ. 58C, 63Α, κτλ. 2) ἐν τῇ Λογικῇ τοῦ Ἀριστ. τὸ [[σημεῖον]] [[εἶναι]] πιθανὸν [[ἐπιχείρημα]], εἰς ἀπόδειξιν τοῦ συμπεράσματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[τεκμήριον]] ([[ἀπόδειξις]] βεβαία, [[ἐπιχείρημα]] ἀποδεικτικόν), ἴδε Ἀναλυτ. Πρότ. 2. 27, 2, Σοφιστ. Ἔλεγχ. 5. 9, Ρητορ. 1. 2, 16. 3) παρὰ τοῖς ἰατρ, συγγραφεῦσι, [[σύμπτωμα]], Ἀρετ., κλπ. ΙΙΙ. = [[στιγμή]], τὸ μαθηματικὸν [[σημεῖον]], Ἀριστ. Ἀναλυτ. Ὕστ. 1. 10, 3, Τοπ. 6. 4, 5, Φυσ. 8. 8, 6, Εὐκλ. Ὅρ.· [[ὡσαύτως]], σ. χρόνου, punctum temporis, ὁ αὐτ. π. Οὐρ. 1. 12, 19, Φυσ. 8. 8, 20 κἑξ. 2) ἐν τῇ προσῳδίᾳ καὶ τῇ μουσικῇ, [[χρόνος]], ἡ μονὰς τοῦ χρόνου, Λατ. mora, Ἀριστόξ. σ. 39· πρβλ. Ἑρμανν. Πονημάτ. 2. 108. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[σημεῖον]]· [[τέρας]]. ἢ [[σφραγίς]]». - Κατ’ Ἀμμών. π. διαφ. λέξ. σ. 127 «ἐν τῇ τέχνῃ τὰ μὲν παρῳχημένα σημείοις πιστοῦνται, τὰ δὲ μέλλοντα τεκμηρίοις». | |||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 32: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=σημείου, τό ([[σημαίνω]] (or [[σῆμα]])), from [[Aeschylus]] and [[Herodotus]] | |txtha=σημείου, τό ([[σημαίνω]] (or [[σῆμα]])), from [[Aeschylus]] and [[Herodotus]] down, [[Hebrew]] אות, a [[sign]], Mark, token;<br /><b class="num">1.</b> [[universally]], [[that]] by [[which]] a [[person]] or a [[thing]] is [[distinguished]] from others and [[known]]: [[σημεῖον]] περιτομῆς (explanatory genitive (cf. Buttmann, § 123,4)), equivalent to [[σημεῖον]], ὁ ἐστι [[περιτομή]], circumcision [[which]] should be a [[sign]] of the [[covenant]] formed [[with]] God, τά σημεῖα τοῦ ἀποστόλου, the tokens by [[which]] [[one]] is proved to be an [[apostle]], τό [[σημεῖον]] τῆς [[σής]] παρουσίας, genitive of the [[object]], τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, the [[sign]] [[which]] indicates [[that]] the Messiah [[will]] [[shortly]], or [[forthwith]], [[come]] from [[heaven]] in [[visible]] [[manifestation]], τά σημεῖα τῶν καιρῶν, i. e. the indications of [[future]] events [[which]] οἱ καιροί [[furnish]], [[what]] οἱ καιροί [[portend]], T brackets WH [[reject]] the [[passage]]); a [[sign]] by [[which]] [[one]] is warned, an [[admonition]], [[σημεῖον]] ἀντιλεγόμενον is said of Jesus Christ, [[Ἰωνᾶς]] ἐγένετο [[σημεῖον]] τοῖς Νινευίταις (τό [[σημεῖον]] Ἰωνᾶ, τό [[σημεῖον]] [[like]] to [[that]] ὅς ἦν [[Ἰωνᾶς]], i. e. to the [[sign]] [[which]] [[was]] given by the [[mission]] and preaching of Jonah, to [[prompt]] men to [[seek]] [[salvation]] (Winer's Grammar, 189 (177)); in the [[same]] [[sense]], ὁ [[υἱός]] τοῦ ἀνθρώπου says [[that]] he [[will]] be a [[σημεῖον]], to the men of his [[generation]], τό [[σημεῖον]] Ἰωνᾶ is the [[miraculous]] [[experience]] [[which]] befell Jonah [[himself]], cf. Matthew, the [[passage]] cited)).<br /><b class="num">2.</b> a [[sign]], [[prodigy]], [[portent]], i. e. an [[unusual]] [[occurrence]], [[transcending]] the [[common]] [[course]] of [[nature]];<br /><b class="num">a.</b> of signs portending [[remarkable]] events [[soon]] to [[happen]]: διδόναι σημεῖα, by [[which]] men are deceived, is ascribed [[also]] to false teachers, false prophets, and to demons: σημεῖα καί τέρατα (וּמֹפְתִים אֹתות) or ([[yet]] [[less]] [[frequent]]) τέρατα καί σημεῖα (terms [[which]] [[differ]] [[not]] in [[substantial]] [[meaning]] [[but]] [[only]] in [[origin]]; cf. Fritzsche, Romans, vol. iii., p. 270f; (Trench, § xci.)) are [[found]] conjoined: [[Polybius]] 3,112, 8; [[Philo]], vit. Moys. 1:16; Josephus, Antiquities 20,8, 6; b. j. prooem. 11; [[Plutarch]], Alex. 75; Aelian v. h. 12,57); [[with]] καί δυνάμεσιν added, σημεῖα καί δυνάμεις, δυνάμεις καί τέρατα καί σημεῖα, διδόναι σημεῖα ([[see]] [[δίδωμι]], B. II:1a.): Tdf. ποιεῖν, [[σημεῖον]], [[see]] [[ποιέω]], I:1c.); σημεῖα are said γίνεσθαι [[διά]] τίνος in ποιεῖν [[σημεῖον]], [[see]] [[above]]); τό [[σημεῖον]] τῆς ἰάσεως, the [[miracle]], [[which]] [[was]] the [[healing]], Acts 4:22. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt= | |mltxt=το / [[σημεῖον]], ΝΜΑ, και ιων. τ. [[σημήϊον]] και δωρ. τ. σαμήϊον και σαμεῖον και [[σαμῇον]] και σαμᾱον και [[σάμαον]], Α<br /><b>1.</b> [[καθετί]] που αποτελεί διακριτικό [[γνώρισμα]] πράγματος ή γεγονότος, [[σημάδι]] (α. «είχε [ή έφερε] [[καθαρά]] τα [[σημεία]] του βιασμού» β. «σημεῖα τών δεδικασμένων», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[φαινόμενο]] ή [[γεγονός]] από το οποίο συμπεραίνεται ή προμαντεύεται [[κάτι]] (α. «[[σημεία]] του μέλλοντος» β. «σημεῖα δ' ἥξειν τῶνδε μοι παρηγγύα», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> [[σύμπτωμα]] νόσου<br /><b>4.</b> εξωτερική [[εκδήλωση]], [[έκφραση]], [[ένδειξη]] κατάστασης ή πράγματος («δεν έδινε κανένα [[σημείο]] ζωής» β. «τέχνης σημεῖα τῆς ἐμῆς», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>5.</b> μαθηματικό [[σύμβολο]]<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «[[σημεία]] τών καιρών» — χαρακτηριστικά φαινόμενα και εκδηλώσεις μιας ορισμένης εποχής<br />β) «[[σημεία]] και τέρατα» — εντελώς παράλογα ή απίστευτα πράγματα<br /><b>νεοελλ.</b><br />ορισμένος [[τόπος]], καθορισμένη [[θέση]] (α. «[[σημείο]] αναχώρησης» β. «[[σημείο]] συνάντησης»)<br /><b>2.</b> [[βαθμός]], όριο σε [[κατάσταση]], [[ιδιότητα]], [[ενέργεια]] ή [[γεγονός]] (α. «οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε αποφασιστικό [[σημείο]]» β. «το κρίσιμο [[σημείο]] της νόσου πέρασε» γ. «έφθασε στο έσχατο [[σημείο]] διαφθοράς»)<br /><b>3.</b> ορισμένο [[μέρος]], ορισμένο [[τμήμα]] ενός συνόλου («σε αυτό το [[σημείο]] της αγόρευσής του σταμάτησε»)<br /><b>4.</b> [[νεύμα]], [[νόημα]] («του έκανε [[σημείο]] να πλησιάσει»)<br /><b>5.</b> <b>γραμμ.</b> καθένα από τα διάφορα σύμβολα που τίθενται [[πάνω]] στις λέξεις, [[πριν]] από αυτές ή [[μετά]] από αυτές (α. «[[σημείο]] στίξης» β. «[[σημείο]] παραπομπής» γ. «[[σημείο]] τονισμού»)<br /><b>6.</b> <b>μουσ.</b> [[φθογγόσημο]], καθένα από τα σύμβολα τών μουσικών φθόγγων, [[νότα]]<br /><b>7.</b> <b>μαθ.</b> α) καθένα από τα σύμβολα με τα οποία δηλώνονται οι [[τέσσερεις]] πράξεις της αριθμητικής, [[δηλαδή]] <span style="color: red;">+</span>, -, χ,:, [[καθώς]] και καθένα από τα αλγεβρικά σύμβολα που δηλώνουν τους θετικούς ή αρνητικούς αριθμούς, [[δηλαδή]] <span style="color: red;">+</span>, -<br />β) [[στοιχείο]] γεωμετρικού χώρου το οποίο δεν έχει [[σχήμα]] και [[έκταση]], δεν έχει καμία [[διάσταση]], όπως [[είναι]] η [[τομή]] δύο γραμμών ή τα [[άκρα]] μιας γραμμής<br />γ) [[στοιχείο]] ενός γραμμικού ή τοπολογικού χώρου<br />8) (ναυτ.-στρ.) καθεμιά από τις ποικιλόσχημες και ποικιλόχρωμες σημαίες με τις οποίες διαβιβάζονται μηνύματα στη [[διάρκεια]] της ημέρας, [[σήμα]], [[σινιάλο]]<br /><b>9.</b> <b>ναυτ.</b> [[σήμα]], [[κατασκευή]] ή [[φυσική]] [[θέση]] που αναγνωρίζεται εύκολα από τον κυβερνήτη ή από τα αρμόδια [[μέλη]] του πληρώματος ενός πλοίου<br /><b>10.</b> <b>(φυτοπαθ.)</b> το ορατό [[μέρος]] του αναπαραγωγικού ή βλαστικού τμήματος του θαλλού ενός μύκητα ή ενός άλλου παθογόνου οργανισμού το οποίο παράγεται [[πάνω]] ή [[μέσα]] στους ιστούς του προσβεβλημένου φυτού<br /><b>11.</b> <b>ιατρ.</b> αντικειμενικό [[σύμπτωμα]] νόσου, το οποίο παρατηρείται και ερμηνεύεται από τον γιατρό, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το υποκειμενικό [[σύμπτωμα]], που γίνεται αισθητό από τον ασθενή<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> α) «[[σημείο]] του ορίζοντα»<br />i) (αστρον.-γεωγρ.) καθένα από τα [[τέσσερα]] [[σημεία]], [[βορράς]], [[νότος]], [[ανατολή]], [[δύση]], τα οποία προκύπτουν από τις τομές του μεσημβρινού και του παραλλήλου ενός τόπου με τον ορίζοντα<br />ii) η [[ακριβής]] [[θέση]] του βορρά, του νότου, της ανατολής ή της δύσης [[πάνω]] στον ορίζοντα<br />β) «γλωσσικό [[σημείο]]»<br /><b>γλωσσ.</b> η κύρια [[αυτοτελής]] [[μονάδα]] [[κάθε]] ανθρώπινης γλώσσας, ο [[συνδυασμός]] μιας ορισμένης σημασίας, λεξικής ή γραμματικής, με μια ορισμένη φωνολογική [[δήλωση]] ή [[μορφή]], όπως λ.χ. το γλωσσικό [[σημείο]] [[δένδρο]] αποτελείται από τον συνδυασμό «[[δένδρο]]» ([[σημασία]]) και / d. e. n. d. r. o. / (φωνολογική [[δήλωση]])<br />γ) «[[σημεία]] στίξης»<br /><b>γραμμ.</b> γραπτά [[σημεία]] που συγκροτούν ιδιαίτερο [[σύστημα]], γνωστό ως [[στίξη]], και τα οποία χρησιμοποιούνται στον γραπτό λόγο για να αποδώσουν την [[κύμανση]] της φωνής και γενικότερα τα εκφραστικά γνωρίσματα που έχει η προφορική [[γλώσσα]], όπως [[είναι]] η [[τελεία]], το [[κόμμα]] κ.ά.<br />δ) «κρίσιμο [[σημείο]]» — [[σημείο]] [[πέρα]] από το οποίο μια [[κατάσταση]], μια [[ιδιότητα]], μια [[ποιότητα]] κ.λπ. παύει να υπάρχει και στη [[θέση]] της εμφανίζεται μια [[άλλη]], νέα, αλλ. οριακό [[σημείο]]<br />ε) «[[σημείο]] του σταυρού»<br /><b>εκκλ.</b> ο [[σταυρός]], το [[σταυροκόπημα]], αλλ. κυριακό [[σημείο]] ή κυριαρχικό [[σημείο]]<br />στ) «κυριακό [[σημείο]]»<br /><b>εκκλ.</b> το [[σημείο]] του σταυρού<br />ζ) «ουδέτερο [[σημείο]]»<br /><b>αστρον.</b> [[κάθε]] [[σημείο]] στο [[διάστημα]] στο οποίο συμβαίνει να εξισώνονται τα [[μέτρα]] τών διανυσμάτων, [[αλλά]] δεν συμπίπτουν απαραίτητα οι διευθύνσεις και οι φορές τους που περιγράφουν τις ελκτικές δυνάμεις οι οποίες ασκούνται από τη Γη, τη Σελήνη και άλλα ουράνια σώματα<br />η) «ισέκκεντρο [[σημείο]]»<br /><b>αστρον.</b> (στο πτολεμαϊκό [[σύστημα]]) το [[σημείο]] του άξονα τών αψίδων το οποίο [[είναι]] συμμετρικό του κέντρου της Γης ως [[προς]] το [[κέντρο]] του έκκεντρου κύκλου<br />θ) «ισημερινό [[σημείο]]»<br /><b>αστρον.</b> καθένα από τα δύο [[σημεία]] [[πάνω]] στην ουράνια [[σφαίρα]] [[κατά]] τα οποία ο [[ουράνιος]] [[ισημερινός]] τέμνει την εκλειπτική<br />ι) «ισοηλεκτρικό [[σημείο]]»<br /><b>χημ.</b> η [[τιμή]] του [[πεχά]], της ενεργού οξύτητας, για την οποία σε έναν αμφολύτη, [[δηλαδή]] σε ένα χημικό [[είδος]] που μπορεί να φέρει μεταβλητό αριθμό φορτίων, πραγματοποιείται [[εξίσωση]] του θετικού και του αρνητικού φορτίου<br />ια) «[[σημείο]] Κιουρί»<br /><b>φυσ.</b> [[θερμοκρασία]] [[κατά]] την οποία ορισμένα μαγνητικά υλικά υφίστανται απότομη [[μεταβολή]] τών μαγνητικών ιδιοτήτων τους, αλλ. [[σημείο]] Νεέλ<br />ιβ) «[[σημείο]] βρασμού»<br /><b>φυσ.</b> [[θερμοκρασία]] [[κατά]] την οποία αρχίζει ο [[βρασμός]] ενός υγρού υπό ορισμένη [[πίεση]], αλλ. [[σημείο]] ζέσης<br />ιγ) «[[σημείο]] ζέσης»<br /><b>φυσ.</b> το [[σημείο]] βρασμού<br />ιδ) «[[σημείο]] πήξης»<br /><b>φυσ.-χημ.</b> η [[θερμοκρασία]] [[κατά]] την οποία συντελείται η [[στερεοποίηση]] ενός υγρού, η [[μετατροπή]] ενός υγρού σώματος σε στερεό [[σώμα]]<br />ιστ) «[[σημείο]] τήξης»<br /><b>φυσ.-χημ.</b> η [[θερμοκρασία]] [[κατά]] την οποία ένα στερεό [[σώμα]] υγροποιείται<br />ιζ) «ευτηκτικό [[σημείο]]»<br /><b>φυσ.-χημ.</b> η [[θερμοκρασία]] [[κατά]] την οποία πραγματοποιείται η [[στερεοποίηση]] ενός ευτηκτικού σώματος, [[δηλαδή]] ενός μίγματος αποτελούμενου από ένα [[σύνολο]] επιμέρους συστατικών σε τέτοια [[αναλογία]], ώστε να επιτυγχάνεται το χαμηλότερο δυνατό [[σημείο]] τήξης<br />ιη) «ευτηκτοειδές [[σημείο]]»<br /><b>φυσ.-χημ.</b> η χαρακτηριστική [[θερμοκρασία]] υπό την οποία μία [[στερεά]] [[φάση]] αντιστρεπτής διαδικασίας μετατρέπεται σε δύο άλλες διακεκριμένες στερεές φάσεις<br />ιθ) «[[σημείο]] στήριξης»<br /><b>φυσ.</b> (σχετικά με μοχλό) το [[υπομόχλιο]]<br />κ) «τριπλό [[σημείο]]»<br /><b>φυσ.-χημ.</b> [[σημείο]] το οποίο αντιπροσωπεύει τις συνθήκες [[κατά]] τις οποίες ένα [[σώμα]] μπορεί να βρίσκεται ταυτόχρονα σε [[στερεά]], υγρά και [[αέρια]] [[κατάσταση]]<br />κα) «[[σημείο]] πάχνης» ή «[[σημείο]] παγετού»<br /><b>(μετεωρ.)</b> [[θερμοκρασία]] μικρότερη από 0° C, [[κατά]] την οποία η [[υγρασία]] του αέρα αρχίζει να συμπυκνώνεται υπό μορφήν στρώματος πάχνης [[πάνω]] σε μια ελεύθερη [[επιφάνεια]]<br />κβ) «[[σημείο]] δρόσου»<br /><b>(μετεωρ.)</b> [[θερμοκρασία]] στην οποία ο [[αέρας]] με ορισμένη [[υγρασία]] γίνεται κορεσμένος σε υδρατμούς<br />κγ) «σαγματικό [[σημείο]]» ή «[[σημείο]] [[σέλας]]»<br /><b>μαθ.</b> [[σημείο]] στο οποίο μηδενίζονται οι δύο πρώτες μερικές παράγωγοι μιας συνάρτησης και το οποίο δεν [[είναι]] τοπικό [[μέγιστο]] ή τοπικό ελάχιστο<br />κδ) «[[σημείο]] στο [[άπειρο]]»<br /><b>μαθ.</b> [[σημείο]] στο οποίο [[είναι]] αποδεκτό ότι συναντώνται όλες οι παράλληλες ευθείες που έχουν την [[ίδια]] [[κατεύθυνση]]<br />κε) «νεκρό [[σημείο]]»<br />i) <b>(οικον.)</b> <b>βλ.</b> [[νεκρός]]<br />ii) <b>τεχνολ.</b> <b>βλ.</b> [[νεκρός]]<br />iii) <b>(αυτοκ.)</b> [[θέση]] του μοχλού ταχυτήτων ενός αυτοκινήτου στην οποία το [[κιβώτιο]] ταχυτήτων δεν μεταδίδει [[κίνηση]] στον κεντρικό άξονα<br />κστ) «[[σημείο]] θερμικής αδρανοποίησης»<br /><b>βιολ.</b> η χαμηλότερη [[θερμοκρασία]] στην οποία, αν παραμείνει [[ένας]] ιός ή ένα ένζυμο [[κατά]] ένα ορισμένο [[χρονικό]] [[διάστημα]], [[συνήθως]] 10 λεπτά, χάνει τη μολυσματικότητά του ή τη δραστηριότητά του, αντίστοιχα<br />κζ) «[[σημείο]] θερμικής νέκρωσης»<br /><b>βιολ.</b> η χαμηλότερη [[θερμοκρασία]] στην οποία, όταν παραμείνει για ορισμένο χρόνο, [[συνήθως]] 10 λεπτά, [[ένας]] [[μικροοργανισμός]] νεκρώνεται<br />κη) «[[σημείο]] υπηρεσίας»<br /><b>στρ.</b> [[κάθε]] διακριτικό που φέρει η [[στολή]] τών στρατιωτικών, ναυτικών, αστυνομικών, πυροσβεστών, όταν βρίσκονται σε [[υπηρεσία]]<br />κθ) «στρατηγικό [[σημείο]]»<br />i) <b>στρ.</b> [[τοποθεσία]] της οποίας η [[κατοχή]] επηρεάζει το [[αποτέλεσμα]] μιας μάχης ή μιας στρατιωτικής επιχείρησης γενικότερα<br />ii) <b>μτφ.</b> επίκαιρη [[θέση]], καίριο [[σημείο]], [[σημείο]] αποφασιστικής σημασίας<br />λ) «αρχικό [[σημείο]] διέλευσης»<br /><b>στρ.</b> [[σημείο]] στο οποίο καταφθάνουν οι στρατιωτικές μονάδες οι οποίες σταθμεύουν σε γειτονικούς χώρους, με σκοπό να ενταχθούν σε [[φάλαγγα]] πορείας σε προκαθορισμένη χρονική [[στιγμή]] και [[διάταξη]]<br />λα) «[[σημείο]] επίθεσης» ή «[[σημείο]] προσβολής»<br /><b>στρ.</b> κεντρικό [[σημείο]] της εχθρικής περιοχής [[προς]] το οποίο κατευθύνεται ο [[κύριος]] όγκος τών δυνάμεων που ενεργούν [[επίθεση]] με σκοπό την κατάληψή του<br />λβ) «[[σημείο]] σκόπευσης»<br /><b>στρ.</b> [[σημείο]] στο οποίο καταλήγει η σκοπευτική [[γραμμή]] και το οποίο πρόκειται να προσβληθεί με τη [[βολή]] που θα ακολουθήσει<br />λγ) «[[σημείο]] επισήμανσης»<br /><b>στρ.</b> [[σημείο]] του εδάφους το οποίο επιλέγεται [[κατά]] τη [[βολή]] του πυροβολικού και βάσει του οποίου γίνεται η [[κατεύθυνση]] της βολής τών πυροβόλων [[προς]] τον στόχο<br />λδ) «[[σημείο]] διάρρηξης»<br /><b>στρ.</b> [[σημείο]] [[πάνω]] από το [[έδαφος]] στο οποίο θα γίνει η [[έκρηξη]] εγκαιροβλεγούς βλήματος με σκοπό την [[πρόκληση]] του καταστρεπτικότερου αποτελέσματος στον εχθρό<br />λε) «[[σημείο]] πτώσης»<br /><b>στρ.</b> το [[σημείο]] του εδάφους στο οποίο φθάνει ένα [[βλήμα]] και καταλήγει η [[τροχιά]] του<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[γεγονός]] ή [[φαινόμενο]] που προκαλεί θαυμασμό ή [[κατάπληξη]] («καὶ δώσουσι σημεῖα μεγάλα καὶ τέρατα», ΚΔ)<br /><b>2.</b> [[σήμα]], [[τύμβος]]<br /><b>3.</b> [[σήμα]], [[σύνθημα]] μάχης («τὰ σημεῖα ἤρθη», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>4.</b> [[σύνθημα]] συμφωνημένο από [[πριν]] («τὸ σημεῖον τοῦ [[πυρός]], ὡς εἴρητο, ἀνέσχον», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>5.</b> [[σύνθημα]] με το οποίο αναγγελλόταν η [[έναρξη]] ή η [[λήξη]] τών [[εργασιών]] της εκκλησίας του δήμου («τὸ τῆς ἐκκλησίας σημεῖον», Χριστοφ.)<br /><b>6.</b> [[σήμα]] με το οποίο γινόταν η [[έναρξη]] ενός έργου<br /><b>7.</b> [[σήμα]] με το οποίο δινόταν σε κάποιον η [[εντολή]] να κάνει [[κάτι]]<br /><b>8.</b> [[ακροστόλιο]] πλοίου («σημεῖον ἐν ταῖς ναυσίν», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>9.</b> [[σήμα]] στο [[πλοίο]] του ναυάρχου ή στη [[σκηνή]] του στρατηγού, [[έμβλημα]]<br /><b>10.</b> [[ράβδωση]]<br /><b>11.</b> [[χάραγμα]], [[παράσταση]] σε [[ασπίδα]] ή σε [[σφραγίδα]]<br /><b>12.</b> [[σύμβολο]] του γραπτού λόγου, [[γράμμα]]<br /><b>13.</b> [[δείγμα]], [[έμβλημα]] αξιώματος («ὁρῶ τρίαιναν τήνδε σημεῖον θεοῦ», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>14.</b> [[εικόνα]], [[παράσταση]]<br /><b>15.</b> στρατιωτικό [[σύνθημα]] φρουρών ή στρατιωτών την ώρα της μάχης («ἀπὸ σημείου ἑνὸς ἐπιστρέφειν τὰς ναῦς», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>16.</b> το εξωτερικό όριο στρατιωτικής παράταξης<br /><b>17.</b> <b>συνεκδ.</b> στρατιωτικό [[σώμα]]<br /><b>18.</b> όριο, [[σύνορο]] («ἔξω τῶν σημείων τοῦ ἡμετέρου ἐμπορίου», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>19.</b> <b>(λογ.)</b> α) [[τεκμήριο]], [[απόδειξη]]<br />β) (στον <b>Αριστοτ.</b>) πιθανό [[επιχείρημα]] για την [[απόδειξη]] του συμπεράσματος<br /><b>20.</b> [[παράδειγμα]]<br /><b>21.</b> στενογραφικό, ταχυγραφικό [[σύμβολο]]<br /><b>22.</b> κριτικό [[σύμβολο]] σε [[κείμενο]]<br /><b>23.</b> <b>(μετρ.)</b> ο βραχύτερος [[χρόνος]] στη [[στιχουργία]], η βραχεία [[συλλαβή]]<br /><b>24.</b> χαρακτηριστικό [[γνώρισμα]] ενός ατόμου<br /><b>25.</b> [[λίθος]] [[πάνω]] στον οποίο αναγράφονταν οι αποστάσεις, [[οδοδείκτης]]<br /><b>26.</b> η [[πορφύρα]] στην [[παρυφή]] της εσθήτας ως [[έμβλημα]] Ρωμαίου συγκλητικού<br /><b>27.</b> το [[σημάδι]] που αφήνει [[κανείς]] όταν περπατάει, [[ίχνος]], [[χνάρι]], [[πατημασιά]]<br /><b>28.</b> [[φακοειδής]] [[σπίλος]] του δέρματος, [[ελιά]]<br /><b>29.</b> <b>φρ.</b> α) «σημεῖον (χρόνου)» — χρονική [[στιγμή]] (<b>Αριστοτ.</b>)<br />β) «Περὶ σημείων» — [[τίτλος]] έργου του Ζήνωνος.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[σῆμα]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>εῖον</i> ([[πρβλ]]. [[πορθμεῖον]])]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
| Line 41: | Line 41: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[σημεῖον]], ου, τό, [[σῆμα]]<br /><b class="num">I.</b> a [[sign]], a [[mark]], token, Hdt., [[ | |mdlsjtxt=[[σημεῖον]], ου, τό, [[σῆμα]]<br /><b class="num">I.</b> a [[sign]], a [[mark]], token, Hdt., [[Attic]]<br /><b class="num">2.</b> a [[sign]] from the gods, an [[omen]], Soph., Plat.: especially of the constellations, Eur.<br /><b class="num">3.</b> a [[sign]] or [[signal]] to do a [[thing]] made by flags, Hdt.; αἴρειν, κατασπᾶν τὸ ς. to make or [[take]] down the [[signal]] for [[battle]], Thuc.; τὰ σημεῖα ἤρθη the signals agreed [[upon]] were made, Thuc.<br /><b class="num">4.</b> an [[ensign]] or [[flag]], on the [[admiral]]'s [[ship]], Hdt.; on the [[general]]'s [[tent]], Xen.:—then, [[generally]], a [[standard]], [[ensign]], Eur.: [[hence]], a [[boundary]], [[limit]], Dem.<br /><b class="num">5.</b> a [[device]] [[upon]] a [[shield]], Hdt., Eur.; [[upon]] ships, a [[figure]]-[[head]], Ar.<br /><b class="num">6.</b> a [[signal]], watchword, Thuc.<br /><b class="num">II.</b> in [[reasoning]], a [[sign]] or [[proof]], Ar., Thuc., etc.:— [[σημεῖον]] δέ: or [[σημεῖον]] γάρ: (to [[introduce]] an [[argument]]) [[this]] is a [[proof]] of it, Dem., etc. | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
| Line 48: | Line 48: | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[badge]], [[banner]], [[constellation]], [[crest]], [[device]], [[evidence]], [[portent]], [[proof]], [[sign]], [[signal]], [[token]], [[coat of arms]], [[heavenly sign]], [[impression of a seal]], [[impression on a seal]], [[prominent sign]], [[proof sign]], [[watchword]], [[word of command]], [[token]] | |woodrun=[[badge]], [[banner]], [[constellation]], [[crest]], [[device]], [[evidence]], [[portent]], [[proof]], [[sign]], [[signal]], [[token]], [[coat of arms]], [[heavenly sign]], [[impression of a seal]], [[impression on a seal]], [[prominent sign]], [[proof sign]], [[watchword]], [[word of command]], [[token]] | ||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=τό 1 [[señal]], [[signo]] procedente de la divinidad ἔσται δέ σοι διώκοντι τὸν λόγον σ. τόδε <b class="b3">cuando recites la fórmula, obtendrás esta señal</b> P I 65 ἔσται δέ σοι σ. ἐν τάχει τοιοῦτο· ἀστὴρ αἴθων κατελθὼν στήσεται εἰς μέσον τοῦ δώματος <b class="b3">enseguida obtendrás esta señal: una estrella encendida bajará y se colocará en el centro del terrado</b> P I 74 σημεῖα τοῦ λύχνου <b class="b3">señales de la lámpara</b> P IV 1102 Ἶσι, ἁγνὴ Κούρα, σ. μοι τῶν ἀποτελεσμάτων δός <b class="b3">Isis, sagrada doncella, dame una señal del asunto realizado</b> P LVII 16 μετὰ δὲ τὸ λαβεῖν σε τοῦτο τὸ σημεῖον, χαίρων τῇ τύχῃ ἔπειπον ἅπαξ <b class="b3">después de tomar este signo, alegrándote por tu suerte, añade una sola vez</b> P LVII 29 característica de la divinidad de Helios ὅτι οἶδά σου τὰ σημεῖα καὶ τὰ παράσημα καὶ μορφὰς καὶ καθ' ὥραν τίς εἶ <b class="b3">porque conozco tus señales, símbolos y formas y quién eres en cada hora</b> P III 499 P III 536 P III 624 P III 628 de Selene εἶτα κἀγώ σοι σ. ἐρῶ <b class="b3">después te diré también tu signo</b> P IV 2334 de Mene εἴρηκά σου τὰ σημεῖα καὶ τὰ σύμβολα τοῦ ὀνόματος <b class="b3">he mencionado las señales y símbolos de tu nombre</b> P VII 786 2 [[signo mágico]] καὶ ἄλλο ἔχει φυλακτήριον, ὅπου τὸ σημεῖον τοῦτο <b class="b3">también tiene otro amuleto, donde aparece este signo</b> P IV 1263 | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[signum]], [[indicium]]'', [[sign]], [[indication]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.6.2/ 1.6.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.10.1/ 1.10.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.21.1/ 1.21.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.132.1/ 1.132.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.41.4/ 2.41.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.42.1/ 2.42.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.120.3/ 4.120.3],<br><i>de signis militaribus</i>, <i>concerning military standards</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.49.1/ 1.49.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.63.2/ 1.63.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%201.63.2/ 1.63.2][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.22.8/ 3.22.8], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.42.4/ 4.42.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.111.1/ 4.111.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.111.2/ 4.111.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.34.4/ 7.34.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.95.4/ 8.95.4],<br>''[[signo dato]], [[ex composito]]'', [[at a given signal]], [[by agreement]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.90.4/ 2.90.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.91.4/ 3.91.4],<br><i>de insignibus navium</i>, <i>concerning insignia of ships</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.31.3/ 6.31.3]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[symptom]]=== | |||
Asturian: síntoma; Belarusian: сімптом; Bulgarian: симптом; Catalan: símptoma; Chinese Mandarin: 症狀, 症状, 病徵, 病征, 病象, 病狀, 病状, 症候; Danish: symptom; Dutch: [[symptoom]]; Esperanto: simptomo; Finnish: oire; French: symptôme; German: [[Symptom]]; Ancient Greek: [[τέκμαρ]], [[σύμπτωμα]], [[σημεῖον]], [[τεκμήριον]], [[συμβόλαιον]], [[σύμβολον]], [[ἐπισημασία]], [[ὑπόφασις]]; Hebrew: תַסְמִין, סִימְפּטוֹם; Hungarian: tünet; Ingrian: tauvvinoire; Italian: sintomo; Japanese: 症状, 症候; Kazakh: әйгіленіс, симптом; Korean: 증상(症狀); Latvian: simptoms; Malay: gejala; Maori: tohumate, putanga, tohu māuiui; Niuean: fakamailoga; Norwegian Bokmål: symptom; Nynorsk: symptom; Polish: objaw inan, symptom inan; Portuguese: sintoma; Romanian: simptom; Russian: [[симптом]]; Spanish: [[síntoma]]; Swedish: symtom, symptom; Tagalog: tandang-sakit, pangitain; Thai: อาการ; Ukrainian: симптом inan; Vietnamese: chứng trạng; Welsh: amlygiad | |||
}} | }} | ||