χρηστός: Difference between revisions

|Definition=ή, όν, ([[χράομαι]]) of things, <span class="sense"><span class="bld">A</span> like [[χρήσιμος]], [[useful]], [[good of its kind]], [[serviceable]], [τόξα] χρηστὰ οὐδέν <span class="bibl">Hdt.3.78</span>; [[ἀτραπός|ἀτραπὸς]] οὐδὲν χ. τισι <span class="bibl">Id.7.215</span>; χρηστὰ [[ἐπίπλοος|ἐπίπλοα]] <span class="bibl">Id.1.94</span>; ([[γῆ]]) <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>594</span>; [[οἰκία]], opp. [[μοχθηρός|μοχθηρά]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>504a</span>; ἡ χρηστὴ [[μέλιττα]], opp. οἱ [[κηφήν|κηφῆνες]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span> 624b23</span>: freq. of [[wholesome]] [[food]], [[μελίτωμα]] <span class="bibl">Batr.39</span>; [[ποτόν]], [[σῖτος]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>438a</span>; περὶ τὸ [[σῶμα]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>313d</span>: c. gen., for a thing, [[νεῦρον|νεύρων]] for the [[sinew]]s, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>14.21</span>; [[ῥάφανος]] <span class="bibl">Alex.15.8</span>; ὄψον <span class="bibl">Antiph.242</span>, etc. (but [[pleasant]] to taste, [[nice]], <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Char.</span>2.10</span>): generally, [[πολιτεία]] <span class="bibl">Isoc.12.135</span>; [[βίος]] <span class="bibl">Aeschin.1.179</span>; of victims and omens, [[auspicious]], [[ἱρά]], [[σφάγιον|σφάγια]], <span class="bibl">Hdt.5.44</span>, <span class="bibl">9.61</span>,<span class="bibl">62</span>; [[τελευτή|τελευτὴ]] χρηστή = a [[happy]] [[end]] or [[issue]], <span class="bibl">Id.7.157</span>; εἰ . . τοῦτό γε δοκέει ὑμῖν εἶναι χρηστόν <span class="bibl">Id.5.92</span>.ά: pl., [[τὰ χρηστά]], as [[substantive]], [[benefit]]s, [[kindness]]es, <span class="bibl">Id.1.41</span>, <span class="bibl">42</span>; χρηστὰ φέρειν <span class="bibl">Id.4.139</span>; χρηστόν τι [[συμβουλεύειν]], χρηστὰ [[ἐπιτηδεύειν]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>793</span>, <span class="bibl">Antipho 3.3.9</span>; χρηστὰ [[λέγειν]], χρηστὰ [[πράττειν]], etc., <span class="bibl">Men. 725</span>,<span class="bibl">787</span>, etc.: but [[τὰ χρηστά]] also, [[happy event]], ἐκτελοῖτο δὴ [[τὰ χρηστά]] <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span> 228</span> (troch.); [[prosperity]], [[success]], [[τὰ χρηστά]] δ' αὔθ' ἕκαστ' ἔχει φίλους <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1227</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in moral sense, opp. [[κακός]], Eup. in <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>11.1213.2</span>; opp. [[πονηρός]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>313d</span>; [[τὸ χρηστόν]], opp. [[τὸ αἰσχρόν]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span> 476</span>; [[χρηστός]], opp. [[λυπρός]], <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>601</span>: but [[λῦπαι χρησταί]] = pains with a beneficial result / if [[work]]ing for [[good]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>499e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[good for its purpose]], [[effective]] (even for evil), [[τραῦμα]], [[δῆγμα]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Symp.</span>44</span>, <span class="bibl"><span class="title">Alex.</span>55</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> Gramm., [[in use]], [[current]], ποιηταῖς χρηστά <span class="bibl">Eust.215.8</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of persons, [[good]], especially in war, [[valiant]], [[true]], <span class="bibl">Hdt.5.109</span>, <span class="bibl">6.13</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>437</span>, etc.: generally, [[good]], [[honest]], [[worthy]], <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>610</span>; οἰκέται <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>9.5</span>; of women, ἐρεῖ τις ὡς [[Κλυταιμνήστρα]] κακή· [[Ἄλκηστις|Ἄλκηστιν]] ἀντέθηκα χρηστήν <span class="bibl">Eub. 117.11</span>, cf. <span class="bibl">Men.<span class="title">Mon.</span>634</span>; of [[good]] [[citizen]]s, [[useful]], [[deserving]], <span class="bibl">D.20.7</span>: c. acc. cogn., ἃ χρηστοὶ ἐγένεσθε <span class="bibl">Th.3.64</span>; χ. περὶ τὴν πόλιν γεγενημένος <span class="bibl">Lys.14.31</span>; χ. καὶ [[φιλόπολις]] <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>900</span>; collectively, ὀλίγον τὸ χ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Ra.</span>783</span>; but also ironically, ὁ χ. οὑτοσί <span class="bibl">Id.<span class="title">Nu.</span> 8</span>; οἱ χ. πρέσβεις οὗτοι <span class="bibl">D.18.30</span>, cf. 89; ἐκλελάκτικεν ὁ χ. ἡμῖν [[μοιχός]] <span class="bibl">Men.16</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> freq. on Epitaphs, <span class="title">IG</span>3.3149,3155, al. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> c. inf., ὅσοι [[προβατεύω|προβατεύειν]] χ. <span class="bibl">Him.<span class="title">Or.</span>14.32</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[οἱ χρηστοί]], like [[οἱ ἀγαθοί]], those of [[good]] [[family]], <span class="bibl">X.<span class="title">Ath.</span>1.4</span>,<span class="bibl">6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> of the gods, [[propitious]], [[merciful]], [[bestowing health]] or [[bestowing wealth]], θεῶν χρηστῶν ἥκειν εὖ <span class="bibl">Hdt.8.111</span>, cf. <span class="bibl">M.Ant.9.11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> of men, [[good]], [[kindly]], δούλῳ . . χ. γενόμενός ἐστι [[δεσπότης]] [[πατρίς]] <span class="bibl">Antiph.265</span>; ὡς ἡδὺ δούλῳ δεσπότου χρηστοῦ τυχεῖν <span class="bibl">Men.<span class="title">Mon.</span>556</span>, cf. <span class="bibl">Philem.227</span>; ὁ χ., ὡς ἔοικε, καὶ χρηστοὺς ποιεῖ <span class="bibl">Men.203b</span>, cf. <span class="bibl">Plu.<span class="title">Phoc.</span>10</span>; χ. περί τινα <span class="bibl">D.59.2</span>; ἐπί τινας <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>6.35</span>; εἰς ἀλλήλους <span class="bibl"><span class="title">Ep.Eph.</span>4.32</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> sometimes [[simple]], [[silly]], like [[εὐήθης]], χρηστὸς εἶ ὅτι ἡγῇ... you're a [[nice]] [[fellow]], to [[think]] that... <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>264b</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Tht.</span>161a</span>; ὦ χρηστέ <span class="bibl">D.18.318</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> of a man, [[strong]], [[able]] in body for [[sexual]] [[intercourse]], = γυναικὶ χρῆσθαι [[δυνάμενος]], Hp.<span class="title">Genit.</span>2. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> of the [[dead]], whence χρηστὸν [[ποιεῖν]] = [[ἀποκτείνυμι|ἀποκτιννύναι]], in a [[treaty]] between the [[Spartans]] and [[Tegea]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Fr.</span> 592</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> Adv. [[χρηστῶς]] = [[well]], [[properly]], [[suitably]], <span class="bibl">Hdt.4.117</span>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span>32</span>; χ. ἔχειν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>219</span>; σκευάσαι [[χρηστῶς]] τοὖψον <span class="bibl">Alex.149.6</span>.: ironically, [[χρηστῶς]] τὴν πατρίδα ἐπετρόπευσας <span class="bibl">Hdt.3.36</span>.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1376.png Seite 1376]] adj. verb. von [[χράομαι]], 1) brauchbar, nützlich, [[tauglich]], Her., übh. gut in seiner Art, seiner Bestimmung entsprechend, τινί, bequem wozu zu gebrauchen, 7, 215; τὰ χρηστά, nützliche Dienste, Wohlthaten, ἔς τινα, 1, 41. 42; übh. gut, ἐκτελοῖτο δὴ τὰ χρηστά Aesch. Pers. 224; Soph. öfter, z. B. φρένες χρησταί, γνώμας ἔχων χρηστάς, Ant. 299. 632; oft bei Eur.; χρηστόν τι πράττων Ar. Plut. 341; <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[μοχθηρός]], z. B. [[οἰκία]] Plat. Gorg. 504 b; ὅ τι χρηστὸν ἢ πονηρὸν περὶ τὸ [[σῶμα]] Prot. 313 d, u. sonst; – heil- oder glückbringend, θεοί Her. 8, 111; dah. auch τελευτὴ χρηστή, ein glückliches Ende, 8, 157; von Opfern u. Vorbedeutungen, Glück verheißend, ἱρά, σφάγια χρηστά, 5, 44. 9, 61. 62; – heilsam für Etwas, τινός, z. B. χρηστὰ τῶν νεύρων, heilsam für die Sehnen, Ael. – Bei den Gramm. = gebräuchlich, üblich, Schäf. zu D. Hal. de C. V. p. 360. – 2) vom Menschen [[gut]], brav, bieder; <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[πονηρός]] Soph. Phil. 435, wo der Nebenbegriff »tapfer« ist; von [[κακός]] O. R. 610 Ant. 516; ὁ ἐσθλὸς [[χρηστός]] ἐστ' ἀεί Eur. Hec. 598; treu-, gutherzig, einfach, Plat. öfter; einfältig, im guten u. im schlimmen Sinne, dumm, gemein, wie [[εὐήθης]], Plat. Theaet. 161 a, öfter, u. Folgde. – Wie [[χρήσιμος]] von Staatsbürgern = um den Staat verdient, verdienstvoll, Dem. Lpt. 7; – οἱ χρηστοί, die ersten, vornehmsten Familien im Staate, optimates. – Vom Manne = tüchtig zum Beischlaf, od. der eine Frau gebrauchen kann, Hippocr. – Adv., χρηστῶς ἔχειν Ar. Eccl. 219.

|btext=ή <i>ou</i> ός, όν :<br /><b>I.</b> dont on peut se servir, <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> [[de bonne qualité]];<br /><b>2</b> <i>au mor.</i> honnête, honorable, brave, vertueux : [[τὰ χρηστά]] ATT les choses bonnes, honorables;<br /><b>3</b> noble ; οἱ χρηστοί XÉN les principaux citoyens, les grands;<br /><b>4</b> heureux : χρηστὴ [[τελευτή]] HDT fin heureuse ; [[τὰ χρηστά]] ESCHL événements heureux;<br /><b>5</b> bénin : [[τραῦμα]] LUC une blessure légère, bénigne ; [[δῆγμα]] LUC morsure légère;<br /><b>II.</b> qui rend service :<br /><b>1</b> bon, dévoué, serviable, obligeant, empressé : τινι, [[περί]] τινα, à l'égard de qqn ; <i>particul.</i> bon citoyen, citoyen utile ; <i>ironiq.</i> débonnaire, simple, crédule, niais ; <i>en apostrophe</i> : ὦ χρηστέ DÉM mon bon !;<br /><b>2</b> bienfaisant, secourable ; [[τὰ χρηστά]] ἔς τινα HDT les bienfaits à l'égard de qqn ; χρηστὰ [[τῶν]] νεύρων ÉL remèdes bons pour les nerfs ; χρηστοὶ θεοί HDT dieux secourables ; ἱρὰ χρηστά HDT sacrifices favorables, qui portent bonheur.<br />'''Étymologie:''' adj. verb. de [[χράομαι]].

|elrutext='''χρηστός:''' [adj. verb. к [[χράομαι]] I]<br /><b class="num">1</b> [[хороший]], [[отличный]] (γῆ Eur.; [[ποτόν]], [[σῖτος]] Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[добрый]], [[благожелательный]], [[благосклонный]] (θεοί Her.; [[δεσπότης]] Men.): χρηστὰ χρηστοῖσι ἔς τινα ἀμείβεσθαι Her. отплатить кому-л. добром за добро; χρηστόν τι συμβουλεύειν Arph. дать добрый совет;<br /><b class="num">3</b> [[счастливый]], [[благоприятный]], [[успешный]] (ἱρά, [[τελευτή]] Her.): ἐκτελοῖτο δὴ τὰ χρηστά! Aesch. да будет же счастлив исход!; τὰ χρηστὰ [[ἔχει]] φίλους Eur. где счастье, там друзья;<br /><b class="num">4</b> [[порядочный]], [[честный]] ([[βίος]] Aeschin.): χ. καὶ [[φιλόπολις]] Arph. честный патриот; [[ὀλίγον]] τὸ χρηστόν ἐστιν собир. Arph. порядочных людей (в Афинах) мало;<br /><b class="num">5</b> [[кроткий]], [[покорный]]: ἀρνεῖσθαι χρηστὸν εἶναι Her. отказывать в повиновении;<br /><b class="num">6</b> [[благоустроенный]], [[упорядоченный]] ([[πολιτεία]] Isocr.; [[οἰκία]] Plat.);<br /><b class="num">7</b> полезный, благотворный πρὸς τὴν ψυχήν Plat.; αἱ μὲν χρησταί εἰσιν λῦπαι, αἱ δὲ πονηραί Plat.: χ. περὶ τὴν πόλιν γεγενημένος Lys. оказавший услуги государству; χρηστὰ [[μέλιττα]] Arst. пчела-работница;<br /><b class="num">8</b> [[знатный]], [[именитый]]: οἱ χρηστοί Xen. родовитые люди, аристократия;<br /><b class="num">9</b> ирон. [[простоватый]], [[недалекий]] Arph., Dem., Men.: φιλόλογός γ᾽ εἶ [[ἀτεχνῶς]] καὶ χ. Plat. охотник до споров ты большой, но и простак тоже;<br /><b class="num">10</b> [[изрядный]], [[сильный]] ([[δῆγμα]] Luc.; χρηστὸν καὶ βαθὺ [[τραῦμα]] Luc.).

|lstext='''χρηστός''': -ή, -όν, ῥημ. ἐπίθ. τοῦ [[χράομαι]]· - ἐπὶ πραγμάτων ὡς τὸ [[χρήσιμος]], ὁ χρησιμεύων εἴς τι, [[ὠφέλιμος]], τινι Ἡρόδ. 7. 215., 3. 78· χρ. [[ἐπίπλοα]] ὁ αὐτ. 1. 94· γῆ Εὐρ. Ἑκ. 594· αἱ χρ. μέλιτται, ἀντίθετον τῷ οἱ κηφῆνες, Ἀριστ. περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 40, 21· - [[συχνάκις]] ἐπὶ καλῆς ἢ ὑγιεινῆς τροφῆς, [[μελίτωμα]] Βατραχομ. 39· ποτόν, [[σῖτος]] Πλάτ. Πολ. 438Α· χρηστή ... [[ῥάφανος]] Ἄλεξις ἐν «Ἀπεγλαυκωμένῳ» 1. 8· [[ὄψον]] Ἀντιφάνης ἐν Ἀδήλ. 28· κτλ.· - [[καθόλου]], [[πολιτεία]] Ἰσοκρ. 260D· [[βίος]] Αἰσχίνης 25. 32· ἐπὶ θυμάτων καὶ οἰωνῶν, προμηνύων ἀγαθόν, [[αἴσιος]], εὔτυχής, ἱρά, σφάγια Ἡρόδ. 5. 44., 9. 61, 62· τελευτὴ χρηστή, εὐτυχὲς [[τέλος]], ὁ αὐτ. 7. 157· εἰ ... τοῦτό γε δοκέειμ ἡμῖν [[εἶναι]] χρηστὸν ὁ αὐτ. 5. 92, 1· - [[τὰ χρηστά]], ὡς οὐσιαστ., ὁ αὐτ. 1. 41, 42· χρηστὰ φέρειν ὁ αὐτ. 4. 139· χρηστὰ συμβουλεύειν, ἐπιτηδεύειν Ἀριστοφ. Νεφ. 793, Ἀντιφῶν 123. 23· χρηστὰ λέγειν, πράττειν Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 186, 246, κλπ.· [[ἀλλά]], [[τὰ χρηστά]], [[ὡσαύτως]], = εὐτυχὲς [[ἀποτέλεσμα]], εὐχάριστον [[τέλος]], ἐκτελοῖτο δὴ [[τὰ χρηστά]] Αἰσχύλ. Πέρσ. 228· [[ὡσαύτως]], res secundae, Εὐριπ. Ἑκάβ. 1227. 2) ἐπὶ ἠθικῆς ἐννοίας, ἀντίθετον τῷ [[μοχθηρός]], [[πονηρός]], Πλάτ. Γοργ. 504Α, Πρωταγ. 313D· τὸ χρηστόν, ἀντίθετον τῷ τὸ αἰσχρόν, Σοφ. Φιλ. 476· [[χρηστός]], ἀντίθετον τῷ [[λυπρός]], Εὐρ. Μήδ. 601· - [[ἀλλά]], λῦπαι χρησταὶ, αἱ ἔχουσαι καλὸν [[ἀποτέλεσμα]], Πλάτ. Γοργ. 499Ε. 3) [[καλός]], [[ὑγιεινός]], [[ὠφέλιμος]], τῶν νεύρων, διὰ τοὺς τένοντας, ὡς το [[ἀγαθός]], Αἰλ. π. Ζ. 14. 21. 4) καλὸς εἰς τὸ [[ἔργον]] του, ἀποτελεσματικὸς (ἔτι καὶ πρὸς κακόν), [[τραῦμα]], [[δῆγμα]] Λουκ. Λαπίθ. 44, Ἀλέξανδρ. 55. 5) παρὰ τοις γραμματ., ὁ ἐν χρήσει ὤν, [[συνήθης]], Schäf. Διονύσ. Ἁλ. π. Συνθ. σ. 360, πρβλ. 21. 8. ΙΙ. ἐπὶ προσώπων, [[ἀγαθός]], [[ἱκανός]], [[μάλιστα]] ἐν πολέμῳ, [[ἀνδρεῖος]], [[γενναῖος]], Ἡρόδ. 5. 109., 6. 13, Σοφ. Φιλ. 437, κλπ.· [[καθόλου]], [[καλός]], [[τίμιος]], [[ἀξιόπιστος]], Σοφ. Ο. Τ. 610· οἰκέται Ξεν. Οἰκ. 9. 5· ἐπὶ γυναικῶν, ἐρεῖ τις ὡς [[Κλυταιμνήστρα]] κακή, Ἄλκηστιν ἀντέθηκα χρηστὴν Εὔβουλος ἐν «Χρυσίλλῃ» 1. 10, κἑξ.· πρβλ. Μενάνδρου Μονόστ. 634· - [[ὡσαύτως]] ὡς τὸ [[χρήσιμος]], ἐπὶ ἀγαθῶν, χρησίμων πολιτῶν, πιστὸς καὶ ἐπρωφελὴς τῇ πατρίδι, Θουκ. 3. 64, Δημ. 459. 10· χρ. περὶ πόλιν Λυσί. 142. 34· χρ. καὶ διλόπολις Ἀριστοφ. Πλ 900· περιληπτικῶς, ὀλίγον τὸ χρ. ὁ αὐτ. ἐν Βατρ. 783· - εἰρωνικῶς, οἱ χρ. πρέσβεις οὕτοι Δημ. 235. 23· - χρηστὴ [[μέλιττα]], ἡ [[ἐργάτις]], ἡ ἐργατικὴ [[μέλισσα]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 40, 21· - [[συχνάκις]] ἐπὶ ἐπιταφίων, Συλλ. Ἐπιγρ. 968, κ. ἀλλ.· - χρηστὸς [[πρός]] τι [[αὐτόθι]] 6324. 2) οἱ χρηστοί, ὡς οἱ ἀγαθοί, οἱ ἐκ καλῆς οἰκογενείας, εὐπατρίδαι, λατ. optimates, Ξεν. Ἀθην. Πολ. 1, 4 κἑξ.· πρβλ. [[ἀγαθός]] Ι. 1. 3) ἐπὶ τῶν θεῶν, [[ἀγαθός]], εὔνους, [[εὐμενής]], [[ἐλεήμων]], [[οἰκτίρμων]], ἐπιδαψιλεύων ὑγείαν ἢ πλοῦτον, χρηστῶν θεῶν ἥκειν εὖ Ἡρόδ. 8. 111. 4) ἐπὶ ἀνθώπων, [[ἀγαθός]], [[πρᾶος]], [[ἤπιος]], δούλῳ ... χρ. γενόμεός ἐστι [[δεσπότης]] πατρὶς Ἀντιφάν. ἐν Ἀδήλ. 50· ὡς ἡδὺ δούλῳ δεσπότου χρηστοῦ τυχεῖν Μενάνδρου Μονόστ. 556, πρβλ. Φιλήμ. ἐν Ἀδήλ. 63b· ὁ [[χρηστός]], ὡς ἔοικε, καὶ χρηστοὺς ποιεῖ Μένανδρ. ἐν «Ἡνιόχῳ» 3, πρβλ. Πλουτ. Φωκ. 10, Ἐπιστ. πρὸς Ἐφεσ. δ΄, 32· [[ἐντεῦθεν]], β) [[ἐνίοτε]] ἐπὶ κακῆς σημασίας, [[ἀνόητος]], [[μωρός]], ὡς τὸ [[εὐήθης]]· ὁ χρ. οὑτοσί, εἰρωνικῶς, Ἀριστοφ. Νεφ. 8· χρηστὸς εἶ ὅτι ἡγεῖ.., [[ἔξυπνος]] εἶσαι νὰ νομίζῃς ὅτι.., [[Πλάτων]] ἐν Φαίδρῳ 264Β, πρβλ. Θεαίτ. 161Α· ὦ χρηστὲ Δημ. 330, 27, πρβλ. 255. 13· ἐκλελάκτικεν ὁ χρ. ἡμῖν μοιχὸς Μένανδρ. ἐν «Ἁλιεῖ» 10 (ἴδε Σουΐδ. ἐν λ. ἀντάλλαγον) ἴδε ἡδὺς ΙΙ, γλυκὺς 2. 2) ἐπὶ ἀνδρός, ἰσχυρὸς τὸ [[σῶμα]], ἔχων σωματικὰς δυνάμεις ἱκανὰς πρὸς συνουσίαν, = γυναικὶ χρῆσθαι δυνάμενος, Ἱππ. 232 ἴδε Foës. Oec. -Πρβλ. [[χράω]] (Γ) Γ. ΙΙΙ. 2. καὶ [[χρῆσις]]. 6) κατὰ τὸν Ἀριστ. (Ἀποσπ. 550), οἱ Ἀρκάδες καὶ Σπαρτιᾶται ἐχρῶντο τῇ φράσει χρηστὸν ποιεῖν = ἀποκτείνειν· πρβλ. [[μάκαρ]] ΙΙΙ. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. [[χρηστῶς]], [[καλῶς]], [[προσηκόντως]], Ἡρόδ. 4. 117, Ἱππ. π. Ἄρθρ. 830· εἰρωνικῶς, χρ. ἐπετρόπευσας τὴν πατρίδα Ἡρόδ. 3. 36· χρ. ἔχειν Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 219· τὸν ὀψοποιὸν σκευάσαι χρηστῶς μόνον δεῖ τοὖψον Ἄλεξις ἐν «Μιλησίᾳ» 1. 6.

|txtha=χρηστη, χρηστόν ([[χράομαι]]), from [[Herodotus]] down, the Sept. for טוב;<br /><b class="num">1.</b> [[properly]], [[fit]] for [[use]], [[useful]]; [[virtuous]], [[good]]: ἤθη χρηστά, Treg. χρηστά ([[but]] cf. Buttmann, 11)), [[see]] [[ἦθος]], 2).<br /><b class="num">2.</b> [[manageable]], i. e. [[mild]], [[pleasant]] (opposed to [[harsh]], [[hard]], [[sharp]], [[bitter]]): of things, χρηστότερός [[οἶνος]], pleasanter, T Tr [[text]] [[χρηστός]]; so WH in brackets) (of [[wine]] [[also]] in [[Plutarch]], mor., p. 240d. (i. e. Lacaen. apophtheg. ([[Gorgias]] 2); p. 1073a. (i. e. de com. notit. 28)); of [[food]] and [[drink]], [[Plato]], de rep. 4, p. 438a.; σῦκα, the Sept. ὁ [[ζυγός]] (opposed to [[burdensome]]), A. V. [[easy]]); of persons, [[kind]], [[benevolent]]: of God, A. V. [[gracious]]) from τό χρηστόν [[τοῦ]] Θεοῦ equivalent to ἡ [[χρηστότης]] (Winer's Grammar, § 34,2), [[εἰς]] τινα toward [[one]], [[ἐπί]] τινα, A. V. [[kind]]).

|woodrun=[[beneficent]], [[excellent]], [[good]], [[high-principled]], [[honest]], [[ironically]], [[noble]], [[respectable]], [[useful]], [[of character]], [[of value]], [[virtuous man]]

|trtx=Afrikaans: nuttig; Albanian: dobishëm; Arabic: مُفِيد‎, نَافِع‎; Egyptian Arabic: مفيد‎; Asturian: útil; Azerbaijani: lazımlı, faydalı, xeyirli; Belarusian: карысны; Bengali: ব্যবহারযোগ্য; Bulgarian: полезен; Catalan: útil; Chinese Cantonese: 有用; Mandarin: 有用, 實用, 实用; Czech: užitečný; Danish: nyttig, tjenlig; Dutch: [[nuttig]], [[bruikbaar]], [[dienstig]]; Esperanto: utila; Estonian: kasulik; Faroese: nýttigur; Finnish: hyödyllinen, käytännöllinen; French: [[utile]]; Galician: útil; Georgian: სასარგებლო, მარგებელი, გამოსადეგი, ვარგისი; German: [[nützlich]]; Gothic: 𐌱𐍂𐌿𐌺𐍃, 𐍅𐌰𐌿𐍂𐍃𐍄𐍅𐌴𐌹𐌲𐍃; Greek: [[χρήσιμος]]; Ancient Greek: [[χρήσιμος]]; Haitian Creole: itil; Hebrew: שִׁמּוּשִׁי‎, מוֹעִיל‎; Hindi: उपयोगी, उपकारी; Hungarian: hasznos; Icelandic: gagnlegur; Ido: utila; Indonesian: berguna; Irish: úsáideach, acrach; Italian: [[utile]]; Japanese: 有用, 便利, 役に立つ; Kabuverdianu: jeitozu; Korean: 유용하다, 도움이 되다; Kurdish Central Kurdish: بەسوود‎, بەکەڵک‎, بە دەسد‎; Lao: ທົ່ວໄປ; Latin: [[utilis]]; Latvian: derīgs; Lithuanian: naudingas; Luxembourgish: sënnvoll; Malay: berguna; Maori: whaihua; Mongolian: хэрэгтэй; Norwegian: nyttig; Bokmål: tjenlig; Nynorsk: tenleg; Occitan: util; Old English: nytt; Papiamentu: útil; Persian: سودمند‎, مفید‎; Plautdietsch: deenstboa, nutzboa; Polish: pożyteczny, przydatny, użyteczny; Portuguese: [[útil]]; Romanian: util, folositor, trebuincios or; Russian: [[полезный]], [[пригодный]], [[практичный]], [[нелишний]]; Scottish Gaelic: goireasach; Serbo-Croatian: koristan; Cyrillic: употрѐбљив; Roman: upotrèbljiv; Slovak: užitočný; Slovene: uporaben; Southern Altai: тузалу; Spanish: [[útil]]; Swahili: faida; Swedish: nyttig, användbar, tjänlig; Tagalog: makabuluhan, may bisa; Telugu: ఉపయోగకరము; Thai: ประโยชน์; Turkish: faydalı, yararlı; Tuvaluan: aogaa; Ukrainian: корисний; Uyghur: bolmaq; Vietnamese: có ích; Welsh: buddiol; West Frisian: nuttich; Westrobothnian: tjenli; Yiddish: נוציק‎, נוצלעך‎, ניצלעך‎