3,273,742
edits
Tags: Mobile edit Mobile web edit |
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
||
(22 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=epitrepo | |Transliteration C=epitrepo | ||
|Beta Code=e)pitre/pw | |Beta Code=e)pitre/pw | ||
|Definition=Ion. [[ἐπιτράπω]] [ᾰ] | |Definition=Ion. [[ἐπιτράπω]] [ᾰ] [[Herodotus|Hdt.]]3.81: fut. ἐπιτρέψω; Dor. 3pl.<br><span class="bld">A</span> ἐπιτρέψοντι Pi.''O.''6.21; Cret. inf. ἐπιτραψῆν ''GDI'' 5039.21,5024.12: aor. I ἐπέτρεψα Il.10.116, etc.: aor. 2 <b class="b3">ἐπέτραπον</b> ib. 59: pf. ἐπιτέτρᾰφα Plb.30.6.6:—Med., fut. ἐπιτρέψομαι ([[varia lectio|v.l.]] ἐπιτράψομαι) [[Herodotus|Hdt.]]3.155: aor. 2 ἐπετρᾰπόμην Od.9.12:—Pass., fut. -τετράψομαι Pisistr. ap. D.L.1.54: aor. I ἐπετρέφθην Antipho 4.3.5; Ion. <b class="b3">ἐπετράφθην</b>, part. ἐπιτραφθείς [[Herodotus|Hdt.]]1.7: aor. 2 ἐπετράπην [ᾰ] Th.5.31: pf. (v. infr. 1.6):—prop. to [[turn to]] or [[turn towards]], used by Hom.in aor. 2 Med., <b class="b3">σοὶ.. θυμὸς ἐπετράπετο εἴρεσθαι</b> thy [[mind]] [[incline]]d itself to [[ask]], Od.9.12.<br><span class="bld">b</span> to [[overturn upon]], τινί τι Luc.''Lex.''8.<br><span class="bld">2</span> [[turn over to]], [[transfer]], [[bequeath]], παισὶν ἐπιτρέψειεν ἕκαστος κτήματ' ἐνὶ μεγάροισι Od.7.149.<br><span class="bld">3</span> [[commit]], [[entrust to]] another as [[trustee]], [[guardian]], or [[vicegerent]], οἱ.. ἐπέτρεπεν οἶκον ἅπαντα 2.226; ἐπιτρέψειας ἕκαστα δμῳάων [ἐκείνῃ] ἥ τις..ἀρίστη 15.24, cf. Il.17.509; <b class="b3">θεοῖσι μῦθον ἐπιτρέψαι</b> [[leave]] it to them, Od.22.289, cf. 19.502; so <b class="b3">κάκοισι θῦμον ἐπιτρέπην</b> (Aeol. inf.) Alc. 35.1; σμικραῖς ἑαυτοὺς ἐ. ἐλπίσιν E.''Fr.''921; freq. in Prose, <b class="b3">ἐ. τινὶ τὰ</b> πρήγματα [[Herodotus|Hdt.]]6.26; τὴν πόλιν Id.4.202; Νάξον Λυγδάμι Id.1.64; τὰ πάντα Th.2.65; πλεῖστα τῷ ἀλογίστῳ Id.5.99; τὴν ἀρχήν X.''An.''6.1.31, etc.; also a son for education, Pl.''La.''200d: c. dat. et inf., τινά τινι γερονταγωγεῖν [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''1098: freq. in Att., [[refer]] a legal issue to any one, τινὶ δίαιταν D.59.45; διάγνωσις ἐπιτετράφθω τῷ ἐπιμελητῇ [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''936a; [[οἷς]] (attracted for [[ἃ]]) <b class="b3">ἂν ἐπιτρέψωσιν οἱ δὲ τάξωσι, τούτοις ἐμμένειν</b>, i.e. acquiesce in the court and abide by its decision, ib.784c (for the constr. cf. And.3.34 fin.).<br><span class="bld">4</span> c. dat. only, [[rely upon]], [[leave to]], τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε μάλιστα Il.10.59; ἐπιτρέψαι δὲ θεοῖσιν Od.21.279; ἐ. τῇ ὀλιγαρχίῃ [[Herodotus|Hdt.]]3.81; <b class="b3">ὥς οἱ</b> (''[[sc.]]'' [[ἰατρῷ]]) [[ἐπέτρεψε]] ib.130: c. dat. et inf., <b class="b3">σοὶ ἐπέτρεψεν πονέεσθαι</b> he [[left]] it to you to work, Il.10.116, cf. 421, [[Herodotus|Hdt.]]9.10: freq. in Att., [[refer the matter]] to a person, [[leave it to his arbitration]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''1115, ''V.''521, ''Ra.''811; <b class="b3">τινὶ δικαστῇ</b> to one as a judge, Th.4.83; τῷ ἐν Δελφοῖς μαντείῳ Id.1.28; ἐ. τῷ θεῷ περί τινος [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 512e, cf. ''Alc.''1.117e; ὑμῖν ἐπιτρέπω καὶ τῷ θεῷ κρῖναι Id.''Ap.''35d; <b class="b3">Ἀθηναίοις ἐπιτρέψαι περὶ σφῶν αὐτῶν πλὴν θανάτου</b> to [[leave]] their [[case]] to the [[Athenian]]s save as to the [[penalty]] of [[death]], Th.4.54; περὶ ὧν διαφερόμεθα τοῖς οἰκείοις ἐ. D. 27.1:—Pass., δίκης Λακεδαιμονίοις ἐπιτραπείσης Th.5.31.<br><span class="bld">5</span> Med., [[entrust oneself]], [[leave one's case to]], τινί [[Herodotus|Hdt.]]1.96; διαιτητῇ Id.5.95, cf. X.''An.''1.5.8; also, to [[entrust what is one's own to another]], [[Herodotus|Hdt.]]3.155,157.<br><span class="bld">6</span> Pass., to [[be entrusted]], <b class="b3">ᾧ λαοί τ' ἐπιτετράφαται</b> (3pl. pf. for <b class="b3">ἐπιτετραμμένοι εἰσί</b>) Il.2.25; [[τῇς]] (''[[sc.]]'' [[Ὥραις]]) <b class="b3">ἐπιτέτραπται μέγας οὐρανός</b> heaven's gate is [[commit]]ted to them (to [[open]] and to [[shut]]), 5.750, cf. [[Herodotus|Hdt.]]3.142; <b class="b3">ὑπό τινων ἐπιτρεφθῆναι</b> (''[[sc.]]'' [[ἰατρῷ]]), of a [[patient]], Antipho 4.3.5: c. acc. rei, <b class="b3">ἐπιτρέπομαί τι</b> I am [[entrust]]ed with a thing, ἐπιτραφθέντες τὴν ἀρχήν [[Herodotus|Hdt.]]1.7; ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν Th.1.126.<br><span class="bld">II</span> [[give up]], [[yield]], Ποσειδάωνι δὲ νίκην πᾶσαν ἐπέτρεψας Il.21.473; later <b class="b3">ἐ. τινί</b> c. inf., [[permit]], [[suffer]], Ar.''Pl.''1078, Pl.''Chrm.''171e, etc.: c. acc. et inf., X.''An.''7.7.8; also ἐ. Θηβαίοις αὐτονόμους εἶναι Id.''HG''6.3.9; οὐδενὶ ἐ. κακῷ εἶναι Id.''An.''3.2.31; ἐ. ἀδικέοντι τῷ ἀδελφεῷ [[Herodotus|Hdt.]]2.120; μὴ ἐ. τῷ ἀσεβοῦντι Pl.''Euthphr.''5e: abs., [[give way]], Pi.''O.''6.21, Ar.''Nu.''799, ''Pl.''915, Th.1.71, Pl.''Ap.''35b:—Pass., <b class="b3">ἄνευ τοῦ ἐπιτραπῆναι</b> = [[without leave]], POxy.474.40 (ii A.D.).<br><span class="bld">2</span> intr., [[give way]], οὐ μὲν ἐπέτρεπε γήραϊ λυγρῷ Il.10.79; [[indulge]], μὴ πάντα ἡλικίῃ καὶ θυμῷ ἐπίτρεπε [[Herodotus|Hdt.]]3.36; ταις ἡδοναῖς καὶ ἐπιθυμίαις [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''802c; τῇ ὀργῇ D.H.7.45.<br><span class="bld">III</span> [[command]], τὴν μὲν [τάξιν] ἐπὶ τῷ δεξιῷ ἐπέτρεψεν ἐφέπεσθαι X.''An.''6.5.11: elsewhere c. dat., ''PLond.''3.1173.3 (ii A.D.), etc.:—Pass., ἐπετράπην ὑπὸ σοῦ ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''51.5 (ii A.D.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0995.png Seite 995]] aor. ἐπέτρεψα, Hom. auch ἐπέτραπον, u. im med. nur ἐπετραπόμην, aor. I. pass. ἐπετρέφθην, ion. [[ἐπιτράπω]], [[zuwenden]]; – 1) [[hingeben]], übergeben, [[überlassen]], anvertrauen, οἶκόν τινι, zur Aufsicht Einem das Haus übergeben, Od. 2, 226; ἐπίτρεψον θεοῖσιν 19, 502; c. inf., Τρωσὶν γὰρ [[ἐπιτραπέουσι]] φυλάσσειν Il. 10, 421; pass., ᾡ λαοί τ' [[ἐπιτετράφαται]] καὶ τόσσα μέμηλεν 2, 25, wie Ὁραι τῇς ἐπιτέτραπται [[μέγας]] [[οὐρανός]] 5, 750; παισὶ κτήματα, den Kindern zuwenden, hinterlassen, Od. 7, 149; αὑτοὺς σμικραῖς ἐλπίσιν Eur. frg.; oft in Prosa, τὰ πρήγματά τινι Her. 6, 26; ὑμῖν [[ἐπιτρέπω]] καὶ τῷ θεῷ κρῖναι περὶ ἐμοῦ Plat. Apol. 35 d; εἰ τὸ [[σῶμα]] ἐπιτρέπειν σε ἔδει τῳ Prot. 313 a; ἐπιτρέψαι τῷ θεῷ περὶ τούτων Gorg. 512 e; [[ἀρχήν]] τινι Xen. An. 5, 9, 31, Folgde, pass., ἰατρῷ ἐπιτρεφθείς Antiph. IV β 4; παρὰ τούτων [[Ἡρακλεῖδαι]] ἐπιτραφθέντες ἔσχον τὴν [[ἀρχήν]] Her. 1, 7, vgl. 2, 121, 1; bes. als Statthalter übergeben, 1, 64 u. oft; οἱ ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν, denen die Wache anvertraut ist, Thuc. 1, 126, wie οἱ τὰς πόλεις ἐπιτετραμμένοι Luc. Nigr. 34. – 2) zulassen, [[einräumen]], νίκην τινί Il. 21, 473; gestatten, vergönnen, οὐκ ἄν ποτ' ἄλλῳ τοῦτό γ' ἐπέτρεπον ποιεῖν Ar. Plut. 1078; εἰ βουλοίμεθά τῳ ἐπιτρέψαι παῖδας ἄῤῥενας παιδεῦσαι Xen. Mem. 1, 5, 2; τινὶ χώραν διαρπάσαι An. 1, 2, 19; τούτοις ὁπότερ' ἂν ψηφίσωνται 7, 7, 18; [[οὔτε]] τοῖς ἄλλοις ἐπιτρέπομεν ποιεῖν Plat. Chartn. 171 e; Conv. 219 c u. öfter; absolut, ταῖς ἡδοναῖς καὶ ἐπιθυμίαις μὴ ἐπιτρέποντες Legg. VII, 802 b. Auch τινὶ κακῷ εἶναι Xen. An. 3, 2, 31; οὐδ' αὐτοῖς Θηβαίοις ἐπετρέπετε αὐτονόμους εἶναι Hell. 6, 3, 9; ἀδικέοντι τῷ ἀδελφεῷ Her. 2, 120; vgl. μὴ ἐπιτρέπων τῷ ἀσεβοῦντι sc. ἀσεβεῖν, Plat. Euthvphr. 5 e; c. acc. c. int., ἡμᾶς οὐδ' ἐναυλισθῆναι ἐπιτρέπεις Xen. An. 7, 7, 8, wie Ath. XIII, 565 f; mit der Negation, nicht gestatten, verbieten, verhindern, ἢν δέ τις μαλακύνῃ, μὴ ἐπιτρέπετε Xen. Cyr. 3, 2, 5; Thuc. 1, 71; σὺ δ' ἐπέτρεπες; du ließest es zu? Ar. Nubb. 799. – Jemandem Vollmacht geben, Jemandes Ausspruch, Entscheidung Etwas anheimstellen, ἤθελον τῷ ἐν Δελφοῖς μαντείῳ ἐπιτρέψαι Thuc. 1, 28, Schol. τὴν ἐπιτροπὴν τῆς κρίσεως δοῦναι; vgl. 4, 83; Xen. Mem. 3, 5, 12; οἱ δικασταί, οἷς ἂν ἐπιτρέψητε Dem. 7, 7; mit [[περί]], Ἀθηναίοις ἐπιτρέψαι περὶ σφῶν αὐτῶν πλὴν θανάτου, sie stellten sich der Entscheidung der Athener, nur sollten diese nicht Todesstrafe verhängen dürfen, Thuc. 4, 54; τῷ θεῷ περὶ τούτων Plat.; Dem. u. A.; περὶ τῶν ὅλων, unumschränkte Vollmacht, Pol. 1, 62, 3; τινί, Einem die Vormundschaft übertragen, Lys. bei Harpocr., s. Mein. IV p. 119. – 3) [[auftragen]], anbefehlen, οἷς ἂν ἐπιτρέψωσιν οἵδε καὶ τάξωσιν, τούτοις ἐμμένειν Plat. Legg. VI, 784 c; τὴν τάξιν ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἐπέτρε ψεν ἐφέπεσθαι Xen. An. 6, 3, 11. – 4) intrans., wo man ἑαυτόν ergänzen kann, τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε [[μάλιστα]], auf diese vertrauten wir am meisten, Il. 10, 59; ὥς οἱ ἐπέτρεψε, als er sich ihm anvertraut hatte, Her. 3, 130; τοῖς ὅρκοις II. Hal. 7, 40; – γήραϊ, dem Alter nachgeben, unterliegen, Il. 10, 79; Sp., ὀργῇ D. Hal. 7, 45; ἀήταις Opp. Hal. 1, 350. – 5) Med. sich wohin wenden, neigen, σοὶ θυμὸς ἐπετράπετο εἴρεσθαι Od. 9, 12; – sich anvertrauen, τινί, d. i. sich an Einen als Schiedsrichter wenden, Her. 1, 96. 5, 95; ἐπίστευον αὐτῷ αἱ πόλεις ἐπιτρεπόμεναι, sich seinem Schutze anvertrauend, Xen. An. 1, 9, 8; übh. anvertrauen, τὰ ἄλλα ἐμοὶ ἐπιτράψονται Her. 3, 155; – ἐπιτετράψεται D. L. 1, 54. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0995.png Seite 995]] aor. ἐπέτρεψα, Hom. auch ἐπέτραπον, u. im med. nur ἐπετραπόμην, aor. I. pass. ἐπετρέφθην, ion. [[ἐπιτράπω]], [[zuwenden]]; – 1) [[hingeben]], übergeben, [[überlassen]], anvertrauen, οἶκόν τινι, zur Aufsicht Einem das Haus übergeben, Od. 2, 226; ἐπίτρεψον θεοῖσιν 19, 502; c. inf., Τρωσὶν γὰρ [[ἐπιτραπέουσι]] φυλάσσειν Il. 10, 421; pass., ᾡ λαοί τ' [[ἐπιτετράφαται]] καὶ τόσσα μέμηλεν 2, 25, wie Ὁραι τῇς ἐπιτέτραπται [[μέγας]] [[οὐρανός]] 5, 750; παισὶ κτήματα, den Kindern zuwenden, hinterlassen, Od. 7, 149; αὑτοὺς σμικραῖς ἐλπίσιν Eur. frg.; oft in Prosa, τὰ πρήγματά τινι Her. 6, 26; ὑμῖν [[ἐπιτρέπω]] καὶ τῷ θεῷ κρῖναι περὶ ἐμοῦ Plat. Apol. 35 d; εἰ τὸ [[σῶμα]] ἐπιτρέπειν σε ἔδει τῳ Prot. 313 a; ἐπιτρέψαι τῷ θεῷ περὶ τούτων Gorg. 512 e; [[ἀρχήν]] τινι Xen. An. 5, 9, 31, Folgde, pass., ἰατρῷ ἐπιτρεφθείς Antiph. IV β 4; παρὰ τούτων [[Ἡρακλεῖδαι]] ἐπιτραφθέντες ἔσχον τὴν [[ἀρχήν]] Her. 1, 7, vgl. 2, 121, 1; bes. als Statthalter übergeben, 1, 64 u. oft; οἱ ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν, denen die Wache anvertraut ist, Thuc. 1, 126, wie οἱ τὰς πόλεις ἐπιτετραμμένοι Luc. Nigr. 34. – 2) zulassen, [[einräumen]], νίκην τινί Il. 21, 473; gestatten, vergönnen, οὐκ ἄν ποτ' ἄλλῳ τοῦτό γ' ἐπέτρεπον ποιεῖν Ar. Plut. 1078; εἰ βουλοίμεθά τῳ ἐπιτρέψαι παῖδας ἄῤῥενας παιδεῦσαι Xen. Mem. 1, 5, 2; τινὶ χώραν διαρπάσαι An. 1, 2, 19; τούτοις ὁπότερ' ἂν ψηφίσωνται 7, 7, 18; [[οὔτε]] τοῖς ἄλλοις ἐπιτρέπομεν ποιεῖν Plat. Chartn. 171 e; Conv. 219 c u. öfter; absolut, ταῖς ἡδοναῖς καὶ ἐπιθυμίαις μὴ ἐπιτρέποντες Legg. VII, 802 b. Auch τινὶ κακῷ εἶναι Xen. An. 3, 2, 31; οὐδ' αὐτοῖς Θηβαίοις ἐπετρέπετε αὐτονόμους εἶναι Hell. 6, 3, 9; ἀδικέοντι τῷ ἀδελφεῷ Her. 2, 120; vgl. μὴ ἐπιτρέπων τῷ ἀσεβοῦντι ''[[sc.]]'' ἀσεβεῖν, Plat. Euthvphr. 5 e; c. acc. c. int., ἡμᾶς οὐδ' ἐναυλισθῆναι ἐπιτρέπεις Xen. An. 7, 7, 8, wie Ath. XIII, 565 f; mit der Negation, nicht gestatten, verbieten, verhindern, ἢν δέ τις μαλακύνῃ, μὴ ἐπιτρέπετε Xen. Cyr. 3, 2, 5; Thuc. 1, 71; σὺ δ' ἐπέτρεπες; du ließest es zu? Ar. Nubb. 799. – Jemandem Vollmacht geben, Jemandes Ausspruch, Entscheidung Etwas anheimstellen, ἤθελον τῷ ἐν Δελφοῖς μαντείῳ ἐπιτρέψαι Thuc. 1, 28, Schol. τὴν ἐπιτροπὴν τῆς κρίσεως δοῦναι; vgl. 4, 83; Xen. Mem. 3, 5, 12; οἱ δικασταί, οἷς ἂν ἐπιτρέψητε Dem. 7, 7; mit [[περί]], Ἀθηναίοις ἐπιτρέψαι περὶ σφῶν αὐτῶν πλὴν θανάτου, sie stellten sich der Entscheidung der Athener, nur sollten diese nicht Todesstrafe verhängen dürfen, Thuc. 4, 54; τῷ θεῷ περὶ τούτων Plat.; Dem. u. A.; περὶ τῶν ὅλων, unumschränkte Vollmacht, Pol. 1, 62, 3; τινί, Einem die Vormundschaft übertragen, Lys. bei Harpocr., s. Mein. IV p. 119. – 3) [[auftragen]], anbefehlen, οἷς ἂν ἐπιτρέψωσιν οἵδε καὶ τάξωσιν, τούτοις ἐμμένειν Plat. Legg. VI, 784 c; τὴν τάξιν ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἐπέτρε ψεν ἐφέπεσθαι Xen. An. 6, 3, 11. – 4) intrans., wo man ἑαυτόν ergänzen kann, τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε [[μάλιστα]], auf diese vertrauten wir am meisten, Il. 10, 59; ὥς οἱ ἐπέτρεψε, als er sich ihm anvertraut hatte, Her. 3, 130; τοῖς ὅρκοις II. Hal. 7, 40; – γήραϊ, dem Alter nachgeben, unterliegen, Il. 10, 79; Sp., ὀργῇ D. Hal. 7, 45; ἀήταις Opp. Hal. 1, 350. – 5) Med. sich wohin wenden, neigen, σοὶ θυμὸς ἐπετράπετο εἴρεσθαι Od. 9, 12; – sich anvertrauen, τινί, d. i. sich an Einen als Schiedsrichter wenden, Her. 1, 96. 5, 95; ἐπίστευον αὐτῷ αἱ πόλεις ἐπιτρεπόμεναι, sich seinem Schutze anvertrauend, Xen. An. 1, 9, 8; übh. anvertrauen, τὰ ἄλλα ἐμοὶ ἐπιτράψονται Her. 3, 155; – ἐπιτετράψεται D. L. 1, 54. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> ἐπιτρέψω, <i>ao.</i> ἐπέτρεψα, <i>ao.2</i> ἐπέτραπον;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπετρέφθην, <i>ao.2</i> ἐπετράφην, <i>pf.</i> ἐπιτέτραμμαι;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> tourner vers <i>ou</i> sur, <i>d'où</i><br /><b>1</b> transmettre, léguer : | |btext=<i>f.</i> ἐπιτρέψω, <i>ao.</i> ἐπέτρεψα, <i>ao.2</i> ἐπέτραπον;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπετρέφθην, <i>ao.2</i> ἐπετράφην, <i>pf.</i> ἐπιτέτραμμαι;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> tourner vers <i>ou</i> sur, <i>d'où</i><br /><b>1</b> transmettre, léguer : τί τινι qch à qqn;<br /><b>2</b> remettre, confier : τινί τι qch à qqn ; avec l'inf. : ἐπ. τινὶ [[πονέεσθαι]] IL remettre à qqn le soin d'accomplir une tâche pénible ; τινι κρῖναι [[περί]] τινος PLAT remettre à qqn le soin de décider sur le sort d'un autre ; ἐπιτραφθεὶς <i>(ion.)</i> τὴν ἀρχήν HDT à qui l'on a remis le pouvoir ; ἐπιτετραμμένος τὴν φυλακήν THC chargé de la garde ; <i>abs.</i> abandonner : νικήν τινι IL la victoire à qqn ; τινι ποιεῖν τι AR <i>ou</i> τινα ποιεῖν τι XÉN confier à qqn le soin de faire qch ; οὐδενὶ ἐπ. κακῷ [[εἶναι]] XÉN ne permettre à personne d'être méchant ; <i>abs.</i> donner toute liberté;<br /><b>3</b> ordonner : τινα ποιεῖν τι XÉN à qqn de faire qch;<br /><b>II.</b> <i>intr. en appar. (s.e.</i> ἑαυτόν);<br /><b>1</b> [[s'en remettre à]], [[se confier à]] : θεοῖσιν OD, [[τῷ]] μαντείῳ THC aux dieux, à l'oracle ; τινι [[περί]] τινος remettre à qqn le soin de décider de qqn <i>ou</i> de qch;<br /><b>2</b> s'abandonner à : γήραϊ IL se laisser abattre par la vieillesse;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἐπιτρέπομαι]] (<i>f.</i> ἐπιτρέψομαι, <i>ao.2</i> ἐπετραπόμην);<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> [[se tourner vers]] : ἐπ. [[εἴρεσθαι]] OD être porté <i>ou</i> incliner à demander;<br /><b>2</b> se confier à, s'en remettre à, τινι;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> confier : τί τινι qch à qqn.<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[τρέπω]]. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''ἐπιτρέπω:''' ион.-дор. [[ἐπιτράπω]] (aor. 1 ἐπέτρεψα, aor. 2 [[ἐπέτραπον]]; pass.: aor. 1 ἐπετρέφθην, aor. 2 ἐπετράφην или ἐπετράπην, pf. [[ἐπιτέτραμμαι]])<br /><b class="num">1 | |elrutext='''ἐπιτρέπω:''' ион.-дор. [[ἐπιτράπω]] (aor. 1 ἐπέτρεψα, aor. 2 [[ἐπέτραπον]]; pass.: aor. 1 ἐπετρέφθην, aor. 2 ἐπετράφην или ἐπετράπην, pf. [[ἐπιτέτραμμαι]])<br /><b class="num">1</b> [[редко]] (только med. aor. 2 ἐπετραπόμην) досл. поворачивать, перен. склонять, побуждать: θυμὸς ἐπετράπετο Hom. возникло желание;<br /><b class="num">2</b> [[передавать по наследству]], [[завещать]] (παισὶν κτήματα Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[поручать]], [[вверять]] (οἶκον ἅπαντά τινι Hom.; τὴν [[ἀρχήν]] τινι Xen.; τι τῇ τύχῃ Arst.): ἐπιτραφθεὶς τὴν [[ἀρχήν]] Her. облеченный властью; ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν Thuc. те, на которых возложена была охрана;<br /><b class="num">4</b> [[вручать]], [[передавать]], [[отдавать]] (τὴν πόλιν τινί Her.);<br /><b class="num">5</b> [[уступать]], [[предоставлять]] (τινὶ κρῖναι περί τινος Plat.): ἐ. νίκην τινί Hom. уступать кому-л. победу, т. е. признать себя побежденным кем-л.; γήραϊ ἐ. Hom. поддаться старости; ἐ. ταῖς ἐπιθυμίαις τινός Plat. считаться с чьими-л. желаниями; ἐ. τῇ ὀλιγαρχίῃ Her. ввести у себя олигархию; ἐ. τινὶ [[πονέεσθαι]] Hom. заставить кого-л. трудиться;<br /><b class="num">6</b> тж. med. вверять себя, доверяться, тж. предоставлять на усмотрение или на решение (τινι и τί τινι Hom., Arst., Plut.; med. Her., Xen.);<br /><b class="num">7</b> [[разрешать]], [[позволять]], [[допускать]]: οὐδενὶ ἐ. κακῷ εἶναι Xen. не допускать, чтобы кто-л. оказался трусом; μὴ ἐ. τινὶ ἀδικοῦντι Plat. никому не позволять совершать преступления;<br /><b class="num">8</b> [[приказывать]] (τινὶ ποιεῖν τι Xen.). | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=(AM [[ἐπιτρέπω]] και ιων. τ. [[ἐπιτράπω]]) [[τρέπω]]<br /><b>1.</b> [[δίνω]] σε κάποιον την [[άδεια]] να κάνει [[κάτι]], [[ανέχομαι]] (α. «δεν μού επέτρεψε να απαντήσω» β. «οὐκ ἄν ποτ’ ἄλλῳ τοῦτ’ ἐπέτρεψ’ ἐγώ ποιεῖν», <b>Αριστοφ.</b><br />γ. «ἢν δέ τις μαλακύνηται, μὴ ἐπιτρέπετε», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />(στο γ’ πρόσ.) <i>επιτρέπεται</i><br />δίνεται η [[άδεια]] («επιτρέπεται η [[είσοδος]], το [[κάπνισμα]]» <b>κ.λπ.</b>)<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> [[παραχωρώ]], [[εμπιστεύομαι]], [[αναθέτω]] («καὶ oἱ ἰὼν ἐν νηυσὶν ἐπέτρεπεν οἶκον ἅπαντα», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[υποχωρώ]], [[ενδίδω]] («οὐ μὲν ἐπέτρεπε γήραϊ λυγρῷ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[διατάζω]] («τὴν μὲν [τάξιν] ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἐπέτρεψεν ἐφέπεσθαι», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>4.</b> [[δίνω]] την [[εξουσία]], έχω [[εμπιστοσύνη]] σε κάποιον («τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε [[μάλιστα]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> έχω [[κλίση]], [[ροπή]], στρέφομαι σε [[κάτι]] («σοὶ δ’ ἐμὰ κήδεα θυμὸς ἐπετράπετο στονόεντα εἴρεσθαι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανατρέπω]] [[πάνω]] σε [[κάτι]] («ὁ [[μέντοι]] [[ἰπνολέβης]] ὑπερπαφλάζων ἐς κεφαλὴν ἡμῖν ἐπέτρεπε τοὺς ἄνθρακας», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>3.</b> [[αναθέτω]], [[μεταφέρω]] [[δικαίωμα]] ή [[εντολή]], [[κληροδοτώ]] («τοῖσιν θεοὶ ὄλβια | |mltxt=(AM [[ἐπιτρέπω]] και ιων. τ. [[ἐπιτράπω]]) [[τρέπω]]<br /><b>1.</b> [[δίνω]] σε κάποιον την [[άδεια]] να κάνει [[κάτι]], [[ανέχομαι]] (α. «δεν μού επέτρεψε να απαντήσω» β. «οὐκ ἄν ποτ’ ἄλλῳ τοῦτ’ ἐπέτρεψ’ ἐγώ ποιεῖν», <b>Αριστοφ.</b><br />γ. «ἢν δέ τις μαλακύνηται, μὴ ἐπιτρέπετε», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />(στο γ’ πρόσ.) <i>επιτρέπεται</i><br />δίνεται η [[άδεια]] («επιτρέπεται η [[είσοδος]], το [[κάπνισμα]]» <b>κ.λπ.</b>)<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> [[παραχωρώ]], [[εμπιστεύομαι]], [[αναθέτω]] («καὶ oἱ ἰὼν ἐν νηυσὶν ἐπέτρεπεν οἶκον ἅπαντα», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[υποχωρώ]], [[ενδίδω]] («οὐ μὲν ἐπέτρεπε γήραϊ λυγρῷ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[διατάζω]] («τὴν μὲν [τάξιν] ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἐπέτρεψεν ἐφέπεσθαι», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>4.</b> [[δίνω]] την [[εξουσία]], έχω [[εμπιστοσύνη]] σε κάποιον («τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε [[μάλιστα]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> έχω [[κλίση]], [[ροπή]], στρέφομαι σε [[κάτι]] («σοὶ δ’ ἐμὰ κήδεα θυμὸς ἐπετράπετο στονόεντα εἴρεσθαι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανατρέπω]] [[πάνω]] σε [[κάτι]] («ὁ [[μέντοι]] [[ἰπνολέβης]] ὑπερπαφλάζων ἐς κεφαλὴν ἡμῖν ἐπέτρεπε τοὺς ἄνθρακας», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>3.</b> [[αναθέτω]], [[μεταφέρω]] [[δικαίωμα]] ή [[εντολή]], [[κληροδοτώ]] («τοῖσιν θεοὶ ὄλβια δοῖεν ζωέμεναι, και παισὶν ἐπιτρέψειεν [[ἕκαστος]] κτήματ’ ἐνὶ μεγάροισι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[παραδίνω]] τον γιο μου για [[εκπαίδευση]]<br /><b>5.</b> [[παραχωρώ]] νόμιμη [[έξοδο]] σε κάποιον («οἶς [ἃ] ἂν ἐπιτρέψωσιν, οἱ δὲ τάξωσι, τούτοις ἐμμένειν» — σε όσα παραγγείλουν, Πλατ.)<br /><b>6.</b> [[αφήνω]] στην [[κρίση]] άλλου («κἀπιτρέψαι Λαμάχῳ πότερον ἀκρίδες ἥδιόν ἐστιν, ἢ κίχλαι», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>7.</b> [[παραχωρώ]], [[χαρίζω]] («Ποσειδάωνι δὲ νίκην πᾶσαν ἐπέτρεψας», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>8.</b> (με αιτ. πράγμ.) μού εμπιστεύονται [[κάτι]] («παρὰ τούτων... ἐπιτραφθέντες [[ἔσχον]] τὴν [[ἀρχήν]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>9.</b> <b>μέσ.</b> <i>ἐπιτρέπομαι</i><br />[[χρησιμοποιώ]] κάποιον ως διαιτητή («ἐπίστευον μὲν αὐτῷ αἱ πόλεις ἐπιτρεπόμεναι», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>10.</b> <b>φρ.</b> «[[ἐπιτρέπω]] περὶ τῶν ὅλων» — [[δίνω]] απεριόριστη [[πληρεξουσιότητα]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
Line 41: | Line 41: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=ionic -[[τράπω]] fut. -τρέψω aor1 -έτρεψα ionic -έτραψα aor2 -έτραπον Pass. and Mid., ionic aor1 -ετράφθην Pass. ionic aor1 -ετράφθην aor2 [[pass]]. -ετράπην mid. -ετρᾰπόμην<br /><b class="num">I.</b> [[properly]] to [[turn]] [[towards]], in aor2 mid., θυμὸς ἐπετράπετο [[εἴρεσθαι]] thy [[mind]] inclined itself to ask, Od.<br /><b class="num">2.</b> to [[turn]] [[over]] to, to [[commit]] or [[entrust]] to [[another]] as [[trustee]], [[guardian]], or [[vicegerent]], Hom., Hdt., | |mdlsjtxt=ionic -[[τράπω]] fut. -τρέψω aor1 -έτρεψα ionic -έτραψα aor2 -έτραπον Pass. and Mid., ionic aor1 -ετράφθην Pass. ionic aor1 -ετράφθην aor2 [[pass]]. -ετράπην mid. -ετρᾰπόμην<br /><b class="num">I.</b> [[properly]] to [[turn]] [[towards]], in aor2 mid., θυμὸς ἐπετράπετο [[εἴρεσθαι]] thy [[mind]] inclined itself to ask, Od.<br /><b class="num">2.</b> to [[turn]] [[over]] to, to [[commit]] or [[entrust]] to [[another]] as [[trustee]], [[guardian]], or [[vicegerent]], Hom., Hdt., Attic; c. inf., σοὶ ἐπέτρεψεν [[πονέεσθαι]] he [[left]] it to you to [[work]], Il.<br /><b class="num">3.</b> c. dat. only, to [[trust]] to, rely [[upon]], Hom., Hdt.: to [[refer]] the [[matter]] to a [[person]], [[leave]] it to his [[judgment]], Ar., Thuc.:—so in Mid. to [[entrust]] [[oneself]], [[leave]] one's [[case]] to, τινι Hdt.<br /><b class="num">4.</b> Pass. to be entrusted, ᾧ λαοί τ' [[ἐπιτετράφαται]] (3rd pl. perf. for ἐπιτετραμμένοι [[εἰσί]]) Il.; τῇς (''[[sc.]]'' Ὥραισ) ἐπιτέτραπται [[οὐρανός]] [[heaven]]'s [[gate]] is committed to them (to [[open]] and to [[shut]]), Il.;—also c. acc. rei, ἐπιτρέπομαί τι I am entrusted with a [[thing]], Hdt., Thuc.<br /><b class="num">II.</b> to [[give]] up, [[yield]], Ποσειδάωνι νίκην ἐπέτρεψας Il.; ἐπ. τινί c. inf. to [[permit]], [[suffer]], Hdt., [[Attic]]<br /><b class="num">2.</b> intr. to [[yield]], [[give]] way, Il., Hdt.<br /><b class="num">III.</b> to [[command]], τινὶ ποιεῖν τι Xen. | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
Line 48: | Line 48: | ||
{{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson | {{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson | ||
|woodvrf=[[intrust]], [[permit]], [[refer]], [[bring to someone to decide]], [[hand over to some one's decision]], [[hand over]], [[leave to]], [[permit a person]], [[put in charge of]], [[submit to the arbitration of]], [[turn over]] | |woodvrf=[[intrust]], [[permit]], [[refer]], [[bring to someone to decide]], [[hand over to some one's decision]], [[hand over]], [[leave to]], [[permit a person]], [[put in charge of]], [[submit to the arbitration of]], [[turn over]] | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[committere]], [[tradere]]'', to [[entrust]], [[hand over]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.9.2/ 1.9.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.126.8/ 1.126.8], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.128.6/ 1.128.6], [<i>alii</i> <i>others</i> ᾧ] [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.42.4/ 2.42.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.65.4/ 2.65.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.80.6/ 2.80.6]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.132.3/ 4.132.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.99.1/ 5.99.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.15.4/ 6.15.4],<br>PASS. <i>Perf.</i> <i>perfect</i> ''[[rem sibi commissam habere]]'', to [[have a matter entrusted to one]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.126.11/ 1.126.11], —<br>''[[permittere]] (rem disceptandam)'', to [[grant]] (a matter to be disputed), [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.28.2/ 1.28.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.54.3/ 4.54.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.83.3/ 4.83.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.18.3/ 8.18.3],<br>PASS. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.31.3/ 5.31.3], —<br>''[[sinere]], [[permittere]]'', to [[allow]], [[permit]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.71.1/ 1.71.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.82.1/ 1.82.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.95.1/ 1.95.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.72.2/ 2.72.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.40.1/ 6.40.1], [<i>nonnulli codd.</i> <i>several manuscripts</i> ἐπιτρέποντας]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%206.40.2/ 6.40.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.27.1/ 8.27.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.69.2/ 8.69.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.73.5/ 8.73.5]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[entrust]]=== | |||
Bulgarian: поверявам; Catalan: confiar; Danish: betro; Dutch: [[toevertrouwen]]; Esperanto: konfidi, alkonfidi; Finnish: antaa huostaan, antaa hoidettavaksi, antaa tehtäväksi; French: [[confier]]; German: [[anvertrauen]]; Gothic: 𐌲𐌰𐌻𐌰𐌿𐌱𐌾𐌰𐌽; Greek: [[εμπιστεύομαι]]; Ancient Greek: [[ἀνατίθημι]], [[ἀντεπιτίθημι]], [[διαπαραδίδωμι]], [[διαπιστεύω]], [[ἐγκαθίημι]], [[ἐγχειρίζω]], [[εἰσχειρίζω]], [[ἐμπιστεύω]], [[ἐπιτρέπω]], [[ἐπιτροπεύω]], [[ἐπιτρωπάω]], [[ἐπιτρωπῶ]], [[θαρρέω]], [[θαρρῶ]], [[θαρσέω]], [[θαρσῶ]], [[καταπιστεύω]], [[παρακατατίθημι]], [[παρατίθημι]], [[παρεγγυῶ]], [[πιστεύω]]; Hungarian: bíz, megbíz; Ido: konfidar; Indonesian: mempercayakan, menitip; Irish: cuir in iontaoibh, lig ar iontaoibh le; Old Irish: ad·noí; Italian: [[confidare]]; Kurdish Central Kurdish: سپاردن; Latin: [[commendo]]; Latvian: uzticēt; Middle English: recomaunden, comaunden, recommenden; Ottoman Turkish: اینانمق; Polish: powierzyć; Portuguese: [[confiar]]; Russian: [[доверять]], [[доверить]]; Spanish: [[encomendar]], [[confiar]]; Swedish: anförtro, ombetro, betro, förtro; Telugu: ఒప్పగించు; Turkish: emanet etmek; Ukrainian: довіряти, дові́рити | |||
}} | }} |