ἐκκλησία: Difference between revisions

|Definition=ἡ, ([[ἔκκλητος]])<br><span class="bld">A</span> [[assembly]] [[duly]] [[summon]]ed, less general than [[σύλλογος]], Th.2.22, Pl.Grg.456b, etc.; applied to the [[Homeric]] Assemblies, Arist.Pol.1285a11; to the [[Samian]] Assembly, [[Herodotus|Hdt.]]3.142; to the Spartan, Th.1.87; to the meeting of the [[Amphictyons]] at [[Delphi]], Aeschin.3.124; at [[Athens]], ἐκκλησίαι κύριαι, opp. [[σύγκλητος|σύγκλητοι]], Arist.Ath.43.4; κυρία ἐκκλησία, at [[Amorgos]], IG12(7).237.46; ἐκκλησίαν [[συναγείρειν]], ἐκκλησίαν [[συνάγειν]], ἐκκλησίαν [[συλλέγειν]], ἐκκλησίαν [[ἀθροίζειν]], [[call]] an [[assembly]], [[Herodotus|Hdt.]]3.142, Th.2.60, 8.97, X.HG1.6.8; ἐκκλησία [[ποιεῖν]] Ar.Eq.746, Th.1.139,al.; ἐκκλησία [[ποιεῖν]] τινί Ar.Ach.169; διδόναι τινί Plb.4.34.6; ἐκκλησία γίγνεται = an [[assembly]] is [[hold|held]], Th.6.8; καταστάσης ἐκκλησία Id.1.31; ἦν ἐκκλησία τοῖς στρατηγοῖς And.1.2; ἐκκλησίαν [[διαλύειν]], ἐκκλησίαν [[ἀναστῆσαι]], [[dissolve]] it, Th.8.69 (Pass.),X.HG2.4.42; ἀφιέναι Plu.TG16; ἐκκλησία ἀνεβλήθη = was [[adjourn]]ed, Th.5.45; ἐκκλησία περί τινος Ar. Av.1030, etc.<br><span class="bld">2</span>=Lat. [[comitia|Comitia]], ἐκκλησία [[λοχῖτις]], ἐκκλησία [[φρατρικός|φρατρική]] = [[comitia centuriata]], [[comitia curiata]], D.H.4.20.<br><span class="bld">3</span> = [[ψήφισμα]], ἀναγιγνωσκομένης ἐκκλησία Philostr.VS2.1.11.<br><span class="bld">II</span> in LXX, the [[Jewish]] [[congregation]], De. 31.30,al.<br><span class="bld">2</span> in NT, the [[church|Church]], as a body of [[Christians]], Ev.Matt. 16.18, 1 Ep.Cor.11.22; ἡ [[κατ' οἶκόν]] τινος ἐκκλησία Ep.Rom.16.5; as a [[building]], Cod.Just.1.1.5 Intr., etc.

|dgtxt=-ας, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[ἐκκλησίη]] Hdt.3.142; cret. [[ἐσκκλησία]] <i>ICr</i>.2.12.21.5 (Eleuterna III a.C.), 4.168.17, 18 (Gortina III a.C.); tes. [[ἐκκλεισσία]] <i>ISE</i> 99.21 (Cranón II a.C.).<br /><b class="num">A</b> <b class="num">I</b> institucional, en el marco de la polis griega<br /><b class="num">1</b> [[asamblea]] popular a la que se convocaba a los ciudadanos varones:<br /><b class="num">a)</b> en Atenas ποιήσαντες ἐκκλησίαν ... γνώμας [[σφίσιν]] αὐτοῖς προυτίθεσαν = <i>habiendo convocado una asamblea popular, expusieron sus opiniones entre ellos</i> Th.1.139, cf. 6.8, Lys.12.72, ἐκκλησίαν ξυνάγειν Th.2.60, ἐκκλησίαν ξυνέλεγον Th.8.97, καταστάσης δὲ ἐκκλησίας ἐς ἀντιλογίαν [[ἦλθον]] los embajadores corcirenses y corintios, Th.1.31, ἐκκλησίας γενομένης = <i>habiéndose celebrado la asamblea</i> Isoc.7.68, cf. Is.5.38, οὐ [[πρότερον]] εἴασε τὴν ἐκκλησίαν [[γενέσθαι]] [[ἕως]] ... Lys.12.71, ἡ ἐ. ... κυρώσασα [[ταῦτα]] διελύθη = <i>la asamblea se disolvió tras ratificar estas propuestas</i> Th.8.69, ἀνέστησε τὴν ἐκκλησίαν = <i>levantó la asamblea</i> X.<i>HG</i> 2.4.42, τὴν ἐκκλησίαν ἀφῆκαν Plu.<i>TG</i> 16, ἀνεβλήθη = <i>la asamblea fue aplazada</i> Th.5.45, εἰς τὴν πρώτην ἐκκλησίαν <i>Ath.Decr</i>.182.14 (III a.C.), εἰς τὴν ἐπιοῦσαν = <i>en la próxima asamblea</i>, <i>Ath.Decr</i>.187.23 (III a.C.), [[ἕδρα]] ἐκκλησίας = <i>sesión de la asamblea</i> Arist.<i>Ath</i>.4.3, ἡ ἐ. ἡ ἐν Διονύσου = <i>la asamblea celebrada en el teatro de Dioniso</i>, <i>Ath.Decr</i>.79.6 (IV a.C.), 181.19 (III a.C.), para elegir cargos ἐν ᾗ [[δεῖ]] τὰς ἀρχὰς ἐπιχειροτονεῖν εἰ δοκοῦσι [[καλῶς]] ἄρχειν Arist.<i>Ath</i>.43.4, οἱ ... ζῶντες ... τῶν ἐκκλησιῶν = <i>los que viven de las asambleas</i> e.e. de lo que cobran por su asistencia a ellas, Isoc.8.130<br /><b class="num">•</b> gener. dicho de la [[asamblea]] ordinaria, cuyo orden del día era fijado por el consejo <i>Ath.Decr</i>.181.6 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b> frente a la ἐ. [[κυρία]] [[asamblea principal]] en la Pnix, con orden del día fijo y convocándose una por cada pritanía, e.e., diez por año οὔσης κυρίας ἐκκλησίας ἑωθινῆς Ar.<i>Ach</i>.19, cf. Arist.<i>Ath</i>.43.3, 4, τῶν δ' ἐκκλησιῶν ἡ μὲν [[κυρία]], ἐν ᾗ τὰς ἀρχὰς ἐπιχειροτονοῦσιν ... ἢ ἀποχειροτονοῦσιν ... ἡ δὲ δευτέρα ἐ. ἀνεῖται τοῖς βουλομένοις ... λέγειν [[ἀδεῶς]] περὶ τε τῶν ἰδίων καὶ τῶν δημοσίων Arist.<i>Fr</i>.434, cf. <i>Ath.Decr</i>.187.6 (III a.C.), ἐ. [[κυρία]] ἐν Πειραιεῖ <i>Ath.Decr</i>.261.4 (II a.C.), de asambleas regulares pero convocadas con un plazo de urgencia ἐ. κατὰ φήφισμα [[βουλῆς]] <i>Ath.Decr</i>.102.6 (IV a.C.), esp. ἐ. [[σύγκλητος]]: συγκλήτου ἐκκλησίας ὑπὸ στρατηγῶν καὶ πρυτάνεως καὶ [[βουλῆς]] γνώμῃ = <i>asamblea de urgencia convocada por los estrategos por indicación de los prítanes y del consejo</i> Decr. en D.18.37, cf. 73 ἐ. [[σύγκλητος]] ἐν τῷ θεάτρῳ κατὰ [[ψήφισμα]] <i>IG</i> 2².945.5 (II a.C.);<br /><b class="num">b)</b> en otras ciu. y regiones, en convocatoria no siempre democrática ἐκκλησίην συναγεῖραι πάντων τῶν ἀστῶν en Samos, por el tirano Meandrio, Hdt.l.c., [[διαγνώμη]] τῆς ἐκκλησίας = <i>decisión de la asamblea</i> de los lacedemonios, prob. para designar la [[ἀπέλλα]] Th.1.87, ἐκκλησίαν ἁθροίσας τῶν Μιλησίων X.<i>HG</i> 1.6.8<br /><b class="num">•</b> en las ciu. heleníst.: en Creta ἔδοξε τᾷ βουλᾷ καὶ τᾷ ἐκκλησίᾳ <i>ICr</i>.3.4.4.7 (Itano III a.C.), ἐκκλησίας κυρίας γενομένης <i>ICr</i>.3.6.9.4 (Preso III a.C.), en Siracusa, Arist.<i>Oec</i>.1349^a15, en Tebas ἁθροισθέντες εἰς ἐκκλησίαν = <i>constituyéndose en asamblea (el pueblo)</i>, Plb.27.1.12, en Tesalia <i>ISE</i> [[l.c.]], ἐν νομαίᾳ ἐκκλησίᾳ = <i>en asamblea constituida legalmente</i>, <i>SEG</i> 44.934.4 (Magnesia del Meandro III/II a.C.), en Delfos ἐ. [[κυρία]] ἐν τῷ ἐκκλησιαστηρίῳ <i>ID</i> 1498.3 (II a.C.), ἐν ἐννόμῳ ἐκκλησίᾳ = <i>en asamblea legal</i>, <i>Nouveau Choix</i> 13.3, 14.3 (ambas Delfos I d.C.), en Adramitio (Misia) ἡ ἱερὰ ἐ. <i>IAdramytteion</i> 16.53 (II a.C.), ἐν κυρίᾳ ἐκκλησίᾳ <i>IG</i> 12(7).237.46 (Amorgos I a.C.), ἐν τῇ ἐννόμῳ ἐκκλησίᾳ ἔδοξε τῷ δήμῳ <i>TAM</i> 3(1).4.2 (Termeso II d.C.), en Éfeso <i>IEphesos</i> 27.460 (II d.C.), κατ' ἐκκλησίαν <i>IEphesos</i> 29.20 (II d.C.), cf. <i>Act.Ap</i>.19.39, 40, (pero irregular y convocada espontáneamente en <i>Act.Ap</i>.19.32), ἀρχαιρετικὴ ἐ. = <i>asamblea electoral, para elegir magistrados</i> al final del año <i>IGR</i> 4.293a.2.70 (Pérgamo II a.C.), <i>Sardis</i> 8.76 (I a.C.), <i>IPE</i> 1².34.29 (Olbia I a.C.), <i>SEG</i> 27.938.14 (Tlos II d.C.), 38.1450.7 (Balbura III d.C.), &lt;τὴν&gt; ταχίστην ἐκκλησίαν συναγαγεῖν = <i>convocar una asamblea de urgencia</i> Aen.Tact.11.8 (en Argos, IV a.C.), δημαγωγὸς ἐν ἐκκλησίᾳ κατηγορηθείς en Cime, Hierocl.<i>Facet</i>.179<br /><b class="num">•</b> en Jerusalén, por emergencias políticas ὁ Ἰώσηπος καὶ συγκαλέσας τὸ [[πλῆθος]] εἰς ἐκκλησίαν I.<i>AI</i> 12.164.<br /><b class="num">2</b> [[asamblea federal]] ἡ καθήκουσα ἐ. = <i>la asamblea regular de la confederación</i> de los etolios, Plb.4.15.8, cf. 28.4.1, de la liga aquea συνελθόντες δ' εἰς τὴν ἐκκλησίαν Plb.4.7.2, συναχθείσης τῆς τῶν Ἀχαιῶν ἐκκλησίας Plb.27.3.7, de la confederación de los Magnetes (Magnesia de Tesalia) ἔδοξεν καὶ τῇ ἐκκλησίᾳ <i>SEG</i> 23.447.32 (Demetriade II a.C.), en un <i>koinón</i> epirota [[ποθόδωμα]] γραψαμένου [[ποτὶ]] τὰν ἐκκλησίαν Δαμάρχου <i>IEpir.App</i>.32.6 (II a.C.).<br /><b class="num">3</b> en Roma: como trad. del lat. <i>[[comitia]]</i> [[λοχῖτις ἐκκλησία]] = <i>[[asamblea por centurias]]</i> op. [[φυλέτις ἐκκλησία]] ‘[[asamblea por tribus]]’, App.<i>BC</i> 3.30, τὴν λοχῖτιν ἀντὶ τῆς φρατρικῆς συνῆγεν ἐκκλησίαν = <i>convocaba en asamblea a las centurias en lugar de a las curias</i> D.H.4.20, οἱ δὲ δήμαρχοι συνεκάλουν τὸ [[πλῆθος]] ἐπὶ τὴν φυλέτιν ἐκκλησίαν = <i>los tribunos convocaron al pueblo a una asamblea por tribus</i> D.H.7.59, ἡ κατὰ [[λόχον]] ἀθροιζομένη ἐ. D.C.37.28.3<br /><b class="num">•</b> como trad. de <i>concilium plebis</i> τὰ τῶν δημάρχων [[ἀρχαιρέσια]] ... αἱ φυλετικαὶ ψηφοφοροῦσιν ἐκκλησίαι = <i>la elección de los tribunos la hacen las asambleas de tribus</i> D.H.9.49.5.<br /><b class="num">4</b> por meton. [[decreto]], [[determinación de la asamblea]] ἀναγιγνωσκομένης δὲ [[αὐτῷ]] καὶ Ἀθηναίων ἐκκλησίας ἐν ᾗ ... = <i>pero cuando le leyeron el documento de la asamblea en el que ...</i> Philostr.<i>VS</i> 561.<br /><b class="num">II</b> fuera del marco de la polis<br /><b class="num">1</b> [[reunión]], [[junta]], [[asamblea]] Θεῶν ἐ. = <i>La asamblea de los dioses</i> Luc.<i>Deor.Con</i>.tít., en el ejército τάχ' ἂν στρατὸς κινοῖτ' ἀκούσας νυκτέρους ἐκκλησίας = <i>el ejército se inquietaría al punto si oyese hablar de reuniones nocturnas</i> en Troya, E.<i>Rh</i>.139, ὁ ... [[Ἀγαμέμνων]] [[κακῶς]] ... ἀκούων ἠνείχετο ἐν ταῖς ἐκκλησίαις Arist.<i>Pol</i>.1285^a11, ἦν μὲν γὰρ ἐ. τοῖς στρατηγοῖς de los tres generales nombrados para la expedición a Sicilia, And.<i>Myst</i>.11, ἐ. τοῦ στρατοπέδου Plb.6.39.2.<br /><b class="num">2</b> de tipo fil. o rel. [[grupo de adeptos]], [[congregación]] de pitagóricos, Hermipp.Hist.20, τῶν ἀκροασομένων [[αὐτῷ]] θηρίων ἡ ἐ. de animales ante Orfeo, Him.39.5<br /><b class="num">•</b> entre los judíos [[asamblea]], [[congregación]] convocada esp. para exposición de la Ley ἐλάλησεν Μωυσῆς εἰς τὰ [[ὦτα]] πάσης ἐκκλησίας Ισραηλ [[LXX]] <i>De</i>.31.30, ἤνεγκεν Εσδρας ... τὸν νόμον ἐνώπιον τῆς ἐκκλησίας [[LXX]] 2<i>Es</i>.18.2, cf. 1<i>Re</i>.17.47, <i>Ps</i>.21.23, I.<i>AI</i> 4.309, tb. llamada ἡ ἐ. κυρίου [[LXX]] <i>De</i>.23.2, cf. Ph.1.683.<br /><b class="num">3</b> crist. [[comunidad]] o [[congregación cristiana]], [[iglesia]] constituida en diferentes localidades: en Galilea <i>Eu.Matt</i>.18.17, en Corinto 2<i>Ep.Clem</i>.44.3, ἡ ἐ. τοῦ θεοῦ ἡ [[οὖσα]] ἐν Κορίνθῳ 1<i>Ep.Cor</i>.1.2, en Judea <i>Ep.Gal</i>.1.22, en Macedonia, 2<i>Ep.Cor</i>.8.1, en Cesarea, Gr.Nyss.<i>V.Macr</i>.385.17, κατ' ἐκκλησίαν = <i>en cada iglesia particular</i>, <i>Act.Ap</i>.14.23, ὁ ἔχων [[οὖς]] ἀκουσάτω τί τὸ [[πνεῦμα]] λέγει ταῖς ἐκκλησίαις = <i>el que tenga oidos, oiga lo que el espíritu dice a las iglesias</i>, <i>Apoc</i>.2.11, cf. Amph.<i>Seleuc</i>.300, αἱ ἐκκλησίαι [[πᾶσαι]] τοῦ Χριστοῦ <i>Ep.Rom</i>.16.16, [[πᾶσαι]] αἱ ἐκκλησίαι τῶν ἐθνῶν <i>Ep.Rom</i>.16.4, gener. ἐπὶ [[ταύτῃ]] τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν <i>Eu.Matt</i>.16.18, cf. 1<i>Ep.Cor</i>.6.4, <i>IKyzikos</i> 2.135 (IV/V d.C.), ἡ ἁγία τοῦ θεοῦ καθολικὴ καὶ ἀποστολικὴ ἐ. <i>Cod.Iust</i>.1.1.5, ἡ τῶν αἱρετικῶν ἐ. Thdt.<i>H.Rel</i>.2.21, ἡ ἐ. ἡ πρώτη ἡ πνευματική = <i>la primera iglesia, la espiritual</i> o preexistente, anterior a la creación 2<i>Ep.Clem</i>.14.1<br /><b class="num">•</b> en plu. αἱ ἐκκλησίαι las [[comunidades eclesiales]] o [[provincias eclesiásticas]] Luc.Al.<i>Fr.Pasch</i>.<br /><b class="num">B</b> como n. de lugar<br /><b class="num">1</b> [[lugar donde se reúne la asamblea]], [[asamblea]] εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἀναβῆναι Isoc.8.52.<br /><b class="num">2</b> [[iglesia]], [[edificio para el culto cristiano]] (a veces difícil de distinguir de A II 2) ἐπὶ δὲ τὴν ἐκκλησίαν [[ἀκτέον]] τὴν γυναῖκα καὶ τὸν ἄνδρα ἐστολισμένους [[κοσμίως]] Clem.Al.<i>Paed</i>.3.11.79, en fundaciones monacales ὁ ... χορὸς ... κατὰ τὴν ἐκκλησίαν ... ἀνέμενεν Gr.Nyss.<i>V.Macr</i>.388.12, χρὴ ... ἐν ἐκκλησίᾳ [[ἐπιστημόνως]] καὶ νηφαλέως καὶ [[ἐγρηγορότως]] [[ἑστάναι]] <i>Const.App</i>.2.57.13, ἡ τῆς ἐκκλησίας [[αὐλή]] = <i>el atrio de la iglesia</i> Anon.<i>V.Thecl</i>.24.26, cf. <i>Mirac.Thecl</i>.9.51, 12.25, ἐψηφώθη ἡ ἁγιωτάτη ἐ. <i>SEG</i> 33.1272 (Palestina VI d.C.), cf. <i>PMerton</i> 97.9 (VI d.C.), <i>MAMA</i> 3.778 (Córico), ἐ. [[μεγάλη]] = <i>catedral</i> de Constantinopla, e.e., Santa Sofía, Procop.<i>Aed</i>.1.1.66, τὰς ... ἁγιωτάτας ἐκκλησίας συνεχέσι βαρβάρων ἐπιδρομαῖς καταβλαπτομένας <i>Cod.Iust</i>.1.3.35.2.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>ek-kleH^u̯1</i>-, cf. gr. [[καλέω]] &lt; *<i>k°le^u̯1</i>-, ags. <i>hlētan</i> ‘[[gruñir]]’.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0763.png Seite 763]] ἡ, die Volksversammlung (die durch den Herold heraus- und zusammengerufenen Bürger in Freistaaten); ποιεῖν, συλλέγειν, eine Volksversammlung veranstalten, halten, Thuc. 1, 139. 8, 97; [[ὅταν]] συλλεγῶμεν εἰς τὴν ἐκκλ. Plat. Prot. 319 b; ἀθροίζειν Xen. Hell. 1, 6, 8 u. A.; ἐκκλησίας γενομένης, oft Thuc.; καθίσταται [[ἐκκλησία]] 1, 31. 2, 36; Sp. auch ἄγειν, ἀποδιδόναι [[περί]] τινος, Plut. Rom. 27 Luc. Iup. Trag. 12; ποιεῖν od. δοῦναί τινι, concionem dare, Erlaubniß geben, zum Volke zu reden, Ar. Ach. 169; Pol. 4, 34, 6; ἀναστῆσαι, entlassen, Xen. Hell. 2, 4, 30, wie ἀφιέναι, Plut. Tib. Graech. 16. Auch von Soldaten, Xen. An. 1, 3, 2 u. öfter; vgl. Eur. Rhes. 139. – Von [[σύλλογος]] unterschieden, Thuc. 2, 22; ἐν ἐκκλησίᾳ ἢ ἐν ἄλλῳ τινὶ συλλόγῳ Plat. Gorg. 456 b. – Bei Luc. D. D. 24, 1 der Versammlungsort. – Bei den K. S. die Kirche.

|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> [[assemblée par convocation]] ; <i>particul.</i><br /><b>1</b> [[assemblée des Amphictyons]], [[à Delphes]];<br /><b>2</b> [[assemblée du peuple]] : ἐκκλησίαν συλλέγειν THC, ἁθροίζειν XÉN, συνάγειν THC, συναγείρειν HDT réunir une assemblée ; διαλύειν THC, ἀναστῆσαι XÉN, ἀφιέναι PLUT dissoudre, lever <i>ou</i> congédier une assemblée ; ἀναβάλλειν THC ajourner une assemblée ; [[ἐκκλησία]] γίγνεται THC, καθίσταται THC l'assemblée a lieu, se tient;<br /><b>3</b> [[assemblée de soldats]];<br /><b>II.</b> [[lieu de réunion pour une assemblée]];<br />[[NT]]: assemblée ou communauté chrétienne, Église.<br />'''Étymologie:''' [[ἐκκαλέω]].

|elrutext='''ἐκκλησία:''' ἡ [[ἐκκαλέω]]<br /><b class="num">1</b> общее собрание, преимущ. народное, сходка (ἐν ἐκκλησίᾳ ἢ ἐν ἄλλῳ τινὶ συλλόγῳ Plat.; τῶν στρατιωτῶν Xen.; συμβουλεύειν ἐν ταῖς ἐκκλησίαις Arst.): ἐκκλησίαν συναγείρειν Her., συλλέγειν и συνάγειν Thuc., ἀθροίζειν Xen., ἄγειν Xen., Plat. или ποιεῖν Arst. созывать собрание; ἐκκλησίαν διαλύειν Thuc., ἀναστῆσαι Xen. или ἀφιέναι Plut. распускать собрание;<br /><b class="num">2</b> (как законодат. орган - наряду с [[βουλή]] - в Афинах) экклесия, народное собрание Thuc. etc.: ἐκκλησίαν τινὶ ποιεῖν Arph. или [[δοῦναι]] Polyb. разрешить кому-л. выступить в народном собрании;<br /><b class="num">3</b> [[место или помещение для собраний]] (ἐν παλαίστραις καὶ ἐν ταῖς ἐκκλησίαις Luc.);<br /><b class="num">4</b> [[церковь]] NT.

|astxt=[[ἐκκλησία]], -ας, ἡ (< ἐκ-[[καλέω]]), [in [[LXX]] [[chiefly]] for קָהָל, [[otherwise]] for [[one]] of its cogn. forms;] <br /><b class="num">1.</b>[[prop]]., an [[assembly]] of citizens [[regularly]] convened (in Thuc., ii, 22, opp. to [[σύλλογος]], a [[concourse]]): Ac 19:32, 39 41. <br /><b class="num">2.</b>In [[LXX]] of the [[assembly]], [[congregation]], [[community]] of Israel (De 4:10 23:2, al.): Ac 7:38, He 2:12 (LXX). <br /><b class="num">3.</b>NT, especially of an [[assembly]] or [[company]] of Christians, a (the) [[church]];<br /><b class="num">(a)</b>of gatherings for [[worship]]:I Co 11:18 14:19, 34 35; <br /><b class="num">(b)</b>of [[local]] communities: Ac 8:3, I Co 4:17; [[with]] [[name]] added, Ac 8:1, Ro 16:1, I Th 1:1, al.; pl., Ac 15:41, I Co 7:17; τ. Χριστοῦ, Ro 16:16; τ. Ἀσίας, I Co 16:19; τ. ἁγίων, I Co 14:33; εἰπο]ν τ. ἐκκλησίᾳ, Mt 18:17 ([[but]] v. Hort, Ecclesia, 10); of a [[house]]-[[congregation]] (DB, i, 431a), Ro 16:5, I Co 16:19, Col 4:15, Phm 2; <br /><b class="num">(c)</b>of the [[whole]] [[body]] of Christians: Mt 16:18, I Co 12:28, Eph 1:22, Phl 3:6, al.; τ. θεοῦ, Ac 20:28 (Κυρίου, T, R, mg.), I Co 15:9, Ga 1:13, I Ti 3:15; ἐ. προτοτόκων ἀπογεγραμμένων ἐν οὐρανοῖς, He 12:23. SYN.: [[συναγωγή]], [[quod vide|q.v.]] (v. Tr., Syn., §i; DB, i, 426; Hort, Ecclesia, esp. 4ff., 107ff.; Hamilton, People of God, ii, 37ff.; reff. s.vv. "Church," "Congregation," in DB and DCG; Cremer, 332).

|mltxt=και εκκλησιά και κλησιά, η (AM [[ἐκκλησία]])<br /><b>1.</b> το [[σύνολο]] τών χριστιανών («η Εκκλησία του Χριστού», «το [[σώμα]] της Εκκλησίας»)<br /><b>2.</b> η επίσημη αυτοκέφαλη εκκλησιαστική [[εξουσία]] μιάς περιοχής («η Εκκλησία της Αντιοχείας, της Κύπρου κ.λπ.»)<br /><b>3.</b> το [[σύνολο]] τών χριστιανών μιας περιοχής με αυτοκέφαλη εκκλησιαστική [[εξουσία]]<br /><b>4.</b> [[χριστιανικός]] [[ναός]] («τα σήμαντρα της εκκλησίας»)<br /><b>5.</b> η Θεία Λειτουργία [[κυρίως]] ή οποιαδήποτε [[άλλη]] [[ιεροτελεστία]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b><br /><b>1.</b> «η [[μεγάλη]] [[εκκλησία]]» — ο [[ναός]] της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη<br /><b>2.</b> «η [[μεγάλη]] του Χριστού Εκκλησία» — το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως»<br /><b>νεοελλ.</b><br />το [[σύνολο]] τών χριστιανών που ακολουθούν το ίδιο [[δόγμα]] και την [[ίδια]] [[παράδοση]] («Ορθόδοξη, Καθολική, Αρμενική κ.λπ. Εκκλησία»)<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />το [[σύνολο]] τών νόμων οι οποίοι διέπουν την [[εκκλησία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[συνέλευση]] τών πολιτών ή του στρατού για [[σύσκεψη]], ανακοινώσεις κ.λπ.<br /><b>2.</b> ο [[τόπος]] όπου γίνονταν συνελεύσεις<br /><b>3.</b> το [[ψήφισμα]] που εξέδιδε η [[εκκλησία]]<br /><b>4.</b> η [[συναγωγή]] τών Εβραίων<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «ἐκκλησίαν συναγείρειν, συνάγειν, συλλέγειν, ἀθροίζειν, ποιεῖν» — [[συγκαλώ]] [[συνέλευση]] του λαού<br />β) «ἐκκλησίαν διαλύειν, ἀναστῆσαι» — [[κηρύσσω]] τη [[λήξη]] της συνελεύσεως του λαού<br />γ) «ἐκκλησίαν ἀφιέναι» — [[αναβάλλω]] την [[εκκλησία]]<br />δ) «διδόναι τὴν ἐκκλησίαν» — [[συγκαλώ]] [[συνέλευση]] του λαού καί [[μιλώ]]<br />ε) «μικρὰ [[ἐκκλησία]]» — [[συνέλευση]] αριστοκρατών ή τών γεροντότερων της Σπάρτης που αντικατέστησε τον 7ο π.Χ. αιώνα την [[απέλλα]]<br />στ) «[[ἐκκλησία]] λοχῑτις» — [[συνέλευση]] λόχου ρωμαίων πολιτών.