ἀναβαίνω: Difference between revisions

|Transliteration C=anavaino

|Beta Code=a)nabai/nw

}}

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0179.png Seite 179]] (s. [[βαίνω]]), I. Trans., nur fut. u. aor. ἀναβήσω u. ἀνέβησα, [[hinaufgehen lassen]], bes. ein Schiff besteigen lassen, einschiffen, Il. 1, 144 in tmesi; Pind. P. 4, 191; auch ἄνδρας ἐπὶ καμήλους ἀνέβησε, Männer auf Kameele steigen lassen, Her. 1, 80; Od. 15, 475 νὼ ἀναβησάμενοι steht ächt Homerisch das medium statt des activ. ἀναβήσαντες. – II. Gew. intrans. mit aor. ἀνέβην, fut. ἀναβήσομαι, 1) hinaufgehen, <b class="b2">hinauf steigen,</b> οὐρανόν, ὑπερώια, zum Himmel, zum Söller hinaufsteigen, Il. 1, 497 Od. 18, 302; aber [[φάτις]] ἀνθρώπους ἀναβαίνει 6, 29 ist so viel als βαίνει ἀνὰ ἀνθρώπους, verbreitet sich unter den Menschen. Daran schließt sich ὀχήματα ἀναβαινειν Plat. Phaed. 113 d, Fahrzeugebesteigen; [[δίφρον]], Eur. Phaeth. frg. 6; ἄνθρωπον Luc. Asin. 51; vgl. Mar. D. 15, 2. Aehnl. ἀναβήσομαι στόλον Pind. P. 2, 62, doch mehr an ἀνάβασιν ἀναβαίνειν, Plat. Rep. VII, 519 b, erinnernd. – Hom. hat auch νεκροῖς ἀναβαίνειν, Il. 10, 493, auf die Todten treten; häufiger εἰς, z. B. ἐλάτην, [[δίφρον]], Il. 14, 287. 16, 657; ἐς [[ἅρμα]], Pind. N. 9, 4; εἰς τὸν οὐρανόν, Plat. Alc. 1, 117 b; ἀν' ὀρσοθύρην Od. 22, 132.Nach Hom. gewöhnlicher ἐπί, z. B. ἐπὶ [[δένδρον]], Her. 4, 22; ἐπὶ τὸ [[ἅρμα]], ἐπὶ τὸν πύργον, ἐπὶ τὰ [[τέγη]], ἡ [[ἄμπελος]] ἀναβαίνει ἐπὶ τὰ δένδρα, Xen. Cyr. 6, 4, 4. 7, 1, 39 Hell. 4, 4, 12 Oec. 19, 18; ἐπὶ τὰς ἁρμαμάξας, Cyr. 3, 1. 33. Am häufigsten a) ἐπὶ τὸν ἵππον, auf's Pferd steigen, sehr oft bei Xen., auch allein ἀναβεβηκότες, die auf's Pferd gestiegen sind, zu Pferde, und so sind auch Vrbdgn, wie ἀναβάντες ἐφ' ἵππων ἤλασαν, Cyr. 3, 3, 27 An. 3, 4, 30, zu nehmen, wo ἐφ' ἵππων zu ἤλασαν gehört. Doch wurde auch passiv. [[ἵππος]] ἀναβεβαμένος ein Pferd genannt, welchesgeritten wird, Xen. Hipp. 1, 4. – b) ἐπὶ τὴν τριήρη, das Schiff besteigen, Xen. Hell. 3, 3, 4; daher allein ἀναβαίνειν, sich einschiffen, An. 5, 9, 14; u. so Hom. Od. 13, 285 ἐς Σιδονίην ἀναβάντες ᾤχοντο; 14, 252 ἀναβάντες ἀπὸ Κρήτης ἐπλέομεν; vgl. unter 2. – c) von Rednern, die Rednerbühne besteigen u. reden, ἐς τὸ [[πλῆθος]], zum Volke, Plat. Apol. 31 c; ἐπὶ τὸ [[βῆμα]], Rep. X, 617 d; am häufigsten vor Gericht auftreten, ἐς τὸ [[δικαστήριον]], Antiph. 6, 21; Plat. Gorg. 486 b; ἐπὶ τὸ δικ., Andoc. 1, 23; Plat. Apol. 40 b Euthyd. 305 c; auch ohne Zusatz, bes. in der an die Zeugen gerichteten Aufforderung, ἀνάβητε, Lys. 1, 29; Is. 2, 34, u. Dem. oft, wo man an das [[βῆμα]] zu denken hat. Auch vom Volke wird gesagt ἀναβαίνει εἰς ἐκκλησίαν, Dem. 25, 20 (die Puyr liegt hoch), u. Polyb. 10, 4, 6, nach Röm. Gebrauche, ἐκ τῆς ἀγορᾶς εἰς τὴν οἰκίανἀναβαίνειν (denn lat. in forum descenditur), wo man es zurückkehren übersetzt. – 2) Bei Landreisen, <b class="b2">hinaufgehen,</b> von der Meeresküste aufwärts in's Innere des Landes, bes. nach Hochasien, Xen. oft, z. B. An. 1, 1, 2; so παρὰ τὸν [[βασιλέα]], Plat. Alc. I, 123 b; Xen. Hell. 1, 4, 2, vgl. 6, 4, 4. Hiermit ist zu vgl. der Gebrauch Homers, die Fahrt der Griechen nach Troja durch ἀνάπλους, ἀνάγειν, ἀναβαίνειν zu bezeichnen, s. Lehrs Aristarch. p. 119; so ἀναβαίνειν z. B. Od. 1, 210. – 3) <b class="b2">anwachsen,</b> zunehmen, vom Flusse, ἐπ' [[ἑκκαίδεκα]] πήχεας, Her. 2, 13, wohin man auch Plat. Rep. IV, 445 c [[ἐνταῦθα]] τοῦ λόγου ἀναβ., soweit in der Rede gekommen sein, ziehen kann; δύο ἀναβεβηκὼς ἔτη τῆς ἐμῆς ἡλικίας, Ach. Tat., zwei Jahre älter als ich. – Ebenso von Krankheiten, zunehmen, Galen.; von Gebäuden, emporsteigen, Plut. Pericl. 13. – 4) übergehen, ἡ τυραννὶς ἀνέβη εἰς τὴν θυγατέρα, auf die Tochter, Her. 1, 109. 7, 205. – 5) sich ereignen, wie sonst [[ἀποβαίνω]]: τὰ πράγματα αὐτῷ ἀνέβη, Her. 7, 10, 8; κακὸν ἀνέβη, Xen. Ath. 2, 17. – 6) Von Pferden und Eseln, bespringen, τὰς θηλέας ἵππους ἀναβαίνοντες, Her. 1, 192, dah. pass. αἱ ἀναβαινόμεναι, die besprungenen. Vgl. ἀναβῆναι τὴν γυναῖκα [[βούλομαι]], Men. bei Zon. u. Moeris.

}}

{{ls

|lstext='''ἀναβαίνω''': παρατ. ἀνέβαινον Ἡρόδ., Λυσ. (πρβλ. βαίνω): μέλλ. -βήσομαι: (περὶ τοῦ ἀορ. α΄ ἴδε κατωτέρω Β): ἀόρ. β΄ ἀνέβην, προστ. ἀνάβηθι, ὑπ. -βῶ, ἀπ. -βῆναι, μετ. -βὰς Ξεν., κτλ.: πρκμ. -βέβηκα: Μέσ., ἀόρ. α΄ -εβησάμην, Ἐπ. γ΄ ἐν. -εβήσετο, ἴδε κατωτέρω Β: - Παθ., ἴδε κατωτέρω ΙΙ. 2. Βαίνω πρὸς τὰ [[ἐπάνω]], [[ἀναβαίνω]] μ. αἰτ. τόπου: οὐρανόν, ὑπερώϊα ἀν., [[ὑπάγω]] [[ἐπάνω]] εἰς τὸν οὐρανόν, εἰς τὰ ὑπερῷα, Ἰλ. Α. 497, Ὀδ. .Σ 301· [[φάτις]] ἀνθρώπους ἀν., ἀναβαίνει, διαδίδεται μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων Ὀδ. Ζ. 29· συχνότερον δὲ μετὰ ἐμπροθέτου αἰτ., ἀν. ἐς δίφρον Ἰλ. Π. 657· σπαν. ἀν’ ὀρσοθύρην ἀναβ. Ὀδ. Χ. 132· καὶ μεθ’ Ὅμ. συχνότερον μετὰ τῆς προθέσεως ἐπί, ὡς, ἀναβ. ἐπὶ [[οὔρεα]] Ἡρόδ. 1. 131: - σπανίως μετὰ δοτ., νεκροῖς ἀναβ., πατῶ ἐπὶ τῶν νεκρῶν, Λατ. mortuis insultare, Ἰλ. Κ. 493: - μ. αἰτ. συστοίχ., ἀναβ. στόλον, [[ἐξέρχομαι]] εἰς ἐκστρατείαν, Πινδ. Π. 2. 114· ἴδε [[ἀνάβασις]] ΙΙ. ΙΙ. ἰδιαίτεραι χρήσεις τοῦ ῥήματος τούτου: 1) [[ἀναβαίνω]] εἰς [[πλοῖον]], [[ἐπιβαίνω]], [[εἰσέρχομαι]] εἰς [[πλοῖον]], Λατ. conscendere, παρ’ Ὁμ. ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἀπολύτως· ἐς Τροίην ἀναβ., εἰσέρχεσθαι εἰς [[πλοῖον]] διὰ τὴν Τροίαν, Ὀδ. Α. 210· ἀπὸ Κρήτης ἀναβ. Ξ. 252· εἰς ἐλάτην ἀναβ. Ἰλ. Ξ. 287· οὕτω παρ’ Ἡροδ. καὶ Ἀττ.· πρβλ. ἀνὰ Α, [[ἀναβιβάζω]]: 2) [[ἀναβαίνω]] ἐπὶ ἵππου (πρβλ. [[ἀναβάτης]]), ἀν. ἐφ’ ἵππον Ξεν. Κύρ. 4. 1, 7. πρβλ. 7. 1, 3· ἀπολ., ἀναβεβηκώς, ἱππεύσας, ὁ αὐτ.· [[οὕτως]] ἐν τῇ φράσει, ἀναβάντας δ’ ἐφ’ ἵππων ἐλάσαι, τὸ ἀναβάντες πρέπει να ληφθῇ ἀπολύτως, ὁ αὐτὸς Κύρ. 3. 3, 27· ἀν. ἐπὶ τροχόν, [[ἀναβαίνω]] τὸν τροχὸν τοῦ βασανιστηρίου, Ἀντιφῶν 134. 11. β) μετ’ αἰτ. ἀν. ἵππον, [[ἐπιβαίνω]] ἵππου, Θεοπόμπ. Ἱστ. 2: - Παθ., ([[ἵππος]]) ὁ [[μήπω]] ἀναβαινόμενος, ἐφ’ ὃν ἀκόμη δὲν ἔχει ἀναβῇ τις, Ξεν. Ἱππ. 1. 1· ἀναβαθείς, [[ὅταν]] τις ἀναβῇ ἐπ’ αὐτόν, [[αὐτόθι]] 3. 4· ἐν ἵππῳ ἀναβεβαμένῳ, ἔχοντι τὸν ἱππέα ἐπὶ τῶν νώτων, ὁ αὐτ. Ἱππαρχ. 3. 4, πρβλ. 1. 4. 3) ἐπὶ πορειῶν κατὰ ξηράν, [[ἀναβαίνω]] ἐκ τῆς παραλίας εἰς τὴν κεντρικὴν Ἀσίαν, Ἡρόδ. 5. 100, Ξεν.· ἀναβ. παρὰ βασιλέα Πλάτ. Ἀλκ. Ι. 123Β. 4) ἐπὶ ποταμῶν πλημμυρούντων, Ἡρόδ. 2. 13· ἀν. ἐς τὰς ἀρούρας, καταπλημμυρίζω τοὺς ἀγρούς, 1. 193. 5) ἐπὶ ἀναρριχωμένων φυτῶν, [[ἄμπελος]] ἀναβαίνουσα ἐπὶ τὰ δένδρα Ξεν. Οἰκ. 19, 18· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τριχῶν [[κόμης]], ὁ αὐτ. Συμπ. 4. 23. 6) παρ’ Ἀττ., ἀν. ἐπὶ τὸ βῆμα ἢ μόνον ἀναβ., [[ἀνέρχομαι]] εἰς τὸ βῆμα, ἐγείρομαι ἵνα ὁμιλήσω, Λατ. in concionnem ascendere, Δημ. 247. 5., 580, 21., 1461. 22: - [[ἐντεῦθεν]] καὶ ἀν. ἐπὶ ἢ εἰς τὸ [[πλῆθος]], τὸ [[δικαστήριον]], [[ἔρχομαι]] ἐνώπιον τοῦ λαοῦ, [[παρουσιάζομαι]] εἰς τὸ [[δικαστήριον]], Πλάτ. Ἀπολ. 31C, 40Β, Γοργ. 486Β, πρβλ. Ἀριστοφ. Σφ. 963· ἀν. ἐπὶ τὸν ὀκρίβαντα, [[ἀνέρχομαι]] ἐπὶ τῆς σκηνῆς, Πλάτ. Συμπ. 194Β· ἀπολ., ἀνάβαινε Ἀριστοφ. Ἱππ. 149· ἐπὶ μαρτύρων ἐν δικαστηρίῳ, Λυσίας 94. 28. 7) ἐπὶ τοῦ ἄρρενος, [[ἐπιβαίνω]], [[ὀχεύω]], ἵπποι οἱ ἀναβαίνοντες τὰς θηλέας Ἡρόδ. 1. 192, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 317: ἴδε [[ἀναβαδόν]], [[ἀναβάτης]] ΙΙ. ΙΙΙ. ἐπὶ πραγμάτων καὶ γεγονότων, καταντῶ, τελευτῶ εἴς τι, ὡς τὸ [[ἀποβαίνω]], [[ἐκβαίνω]], Λατ. evenio, Βαλκ. Ἡρόδ. 7. 10, 8· καὶ ἄν τι κακὸν ἀναβαίνῃ ἀφ’ ὧν... πηγάζῃ· ἀλλ’ αἱ νεώτεραι ἐκδ. ἔχουσιν ἀποβαίνῃ, [[ὅπερ]] φαίνεται ὀρθότερον· Ξεν. Ἀθ. Πολ. 2. 17. 2) [[ἔρχομαι]] εἴς τινα ἢ εἴς τι, καταντῶ, ὡς τὸ [[περιέρχομαι]], οὕτω δὴ ἐς Λεωνίδην ἀνέβαινε ἡ [[βασιληΐη]], οὕτω τῷ ὄντι περιήρχετο ἡ βασιλεία εἰς τὸν Λεωνίδαν, Ἡρόδ. 7. 205, πρβλ. 1. 109. IV. [[ὑπάγω]] πρὸς τὰ ἄνω ἢ πρὸς τὰ ἐμπρός· [[ἑπομένως]] προχωρῶ, [[προβαίνω]], ἰδίως ἵνα κάμω λόγον [[περί]] τινος· [[πρός]] τι Ξεν. Ἱππαρχ. 1, 4, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 445C. B. ὁ ἀόρ. ἀνέβησα κεῖται παρὰ ποιηταῖς, ὡς ἀόρ. τοῦ [[ἀναβιβάζω]] μετὰ σημασ. μεταβατικῆς, [[κάμνω]] τινὰ νὰ ἀναβῇ, ἰδίως δὲ σημαίνει, [[ἐπιβιβάζω]] εἰς [[πλοῖον]], Ἰλ. Α. 144, 308. Πινδ. Π. 4, 340· [[ὡσαύτως]] κατὰ μέσ. ἀόρ. ἀναβησάμενοι Ὀδ. Ο. 475· σπάν. ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ, ἄνδρας ἐπὶ καμήλους ἀνέβησε, ἀνεβίβασεν ἄνδρας [[ἐπάνω]] εἰς καμήλους, Ἡρόδ. 1. 80.

}}

{{Autenrieth

}}

{{Slater

}}

{{StrongGR

}}

{{Thayer

}}

{{grml

}}

{{lsm

}}

{{mdlsj

}}

{{Chinese

|sngr='''原文音譯'''：¢naba⋯nw 安那-白挪<br />'''詞類次數'''：動詞（81）<br />'''原文字根'''：向上-步 相當於： （[[סָלַק]]&#x200E; / [[עָלָה]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：上去，上升，生養，往上冒，上，上來，長起來，升到，升，爬進去，爬，起意；由（[[ἀνά]]）*=上）與（[[βάσις]]）=腳步）組成；而 （[[βάσις]]）出自（[[βαθύς]]）X*=行走）。這字描寫往上去，如：上山（ 太5:1）；上耶路撒冷去（因為耶路撒冷建造在山上； 太20:17）；禱告上達於神（和合本譯為：達到； 太10:4）；沒有人升過天（ 約3:13）。<br />'''同義字'''：1） （[[ἀναβαίνω]]）上去 2） （[[ἀνέρχομαι]]）上升 3） （[[ἐμβαίνω]]）步入 4） （[[ἐπιβαίνω]]）走上去 5） （[[προσαναβαίνω]]）更往上升<br />'''出現次數'''：總共（80）；太（9）；可（9）；路（9）；約（15）；徒（18）；羅（1）；林前（1）；加（2）；弗（3）；啓（13）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 上（19） 太14:32； 太20:17； 可10:32； 路9:28； 路18:10； 路19:28； 約2:13； 約5:1； 約7:14； 約11:55； 徒3:1； 徒8:31； 徒10:9； 徒11:2； 徒15:2； 徒21:12； 徒21:15； 徒25:1； 徒25:9；<br />2） 上來（8） 太3:16； 約12:20； 啓7:2； 啓11:7； 啓11:12； 啓13:1； 啓13:11； 啓17:8；<br />3） 上去（7） 可15:8； 約1:51； 約7:8； 約7:10； 約7:10； 約21:11； 徒18:22；<br />4） 我們上（3） 太20:18； 可10:33； 路18:31；<br />5） 往上冒（3） 啓9:2； 啓14:11； 啓19:3；<br />6） 長起來（2） 太13:7； 可4:7；<br />7） 升（2） 約3:13； 徒2:34；<br />8） 升到（2） 約6:62； 啓8:4；<br />9） 上了（2） 太5:1； 路5:19；<br />10） 他們上來（1） 啓20:9；<br />11） 升上的（1） 弗4:10；<br />12） 他們⋯去（1） 路2:42；<br />13） 上⋯去（1） 路2:4；<br />14） 他⋯上來（1） 可1:10；<br />15） 他⋯上（1） 太14:23；<br />16） 上去⋯罷（1） 約7:8；<br />17） 我是⋯上去的（1） 加2:2；<br />18） 你上到⋯來（1） 啓4:1；<br />19） 他們⋯升（1） 啓11:12；<br />20） 我⋯上（1） 加2:1；<br />21） 他⋯上去（1） 徒20:11；<br />22） 他升上（1） 弗4:9；<br />23） 他們⋯上來（1） 徒8:39；<br />24） 我⋯升上（1） 約20:17；<br />25） 有人上去（1） 徒21:31；<br />26） 就長起來（1） 可4:32；<br />27） 到（1） 可6:51；<br />28） 爬（1） 路19:4；<br />29） 長（1） 可4:8；<br />30） 他上（1） 可3:13；<br />31） 走（1） 太15:29；<br />32） 釣上來的（1） 太17:27；<br />33） 起（1） 路24:38；<br />34） 爬進去（1） 約10:1；<br />35） 要升到（1） 羅10:6；<br />36） 曾想（1） 林前2:9；<br />37） 我上（1） 徒24:11；<br />38） 已升到（1） 徒10:4；<br />39） 就上（1） 徒1:13；<br />40） 起意（1） 徒7:23；<br />41） 既升上（1） 弗4:8

}}