ἐλαύνω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bibl">Il.12.62</span>, etc.: Ion. impf. ἐλαύνεσκον (ἀπ-) <span class="bibl">Hdt.7.119</span>: fut. <b class="b3">ἐλάσω [ᾰ</b>], part. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἐλάσοντας <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.55</span> codd., cf.<span class="bibl">D.H.2.36</span>, (ἐξ-) <span class="bibl">Hp.<span class="title">Loc.Hom.</span>46</span>, <span class="bibl"><span class="title">Nat.Mul.</span>32</span> ([[ἐλάσσω]] (παρ-) is [[falsa lectio|f.l.]] in <span class="bibl">Il.23.427</span>, and [[ξυνελάσσομεν]] is subj. in <span class="bibl">Od.18.39</span>); ἐλάω <span class="bibl">A.R.3.411</span>; Att. [[ἐλῶ]], ἐλᾷς, ἐλᾷ, inf. [[ἐλᾶν]], also <span class="bibl">Hdt.1.207</span>, etc., and so Hom. in the resolved form ἐλόω <span class="bibl">Il.13.315</span>, <span class="bibl">Od.7.319</span>: inf. [[ἐλάαν]] (though this is also inf. pres., v. infr.) <span class="bibl">Il.17.496</span>, <span class="bibl">Od.5.290</span>: aor. 1 [[ἤλᾰσα]], Ep. ἔλᾰσα <span class="bibl">Il.5.80</span>, ἔλασσα <span class="bibl">18.564</span>, Ion. 3sg. ἐλάσασκεν <span class="bibl">2.199</span>: pf. ἐλήλᾰκα (ἀπ-, ἐξ-) <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.10</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>828</span>: plpf. [[ἐληλάκειν]] (ἐξ-) <span class="bibl">Hdt.5.90</span>:— Med. (v. infr. <span class="bibl">1.2</span>), fut. [[ἐλάσομαι]] (παρ-) dub. l. in <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>3.30.3</span>: aor. ἠλασάμην <span class="bibl">Il.11.682</span>, rare in Att., as <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>484b</span>; 3sg. ἤλσατο Ibyc.55; Ep. <b class="b3">ἐλάσαιο, ἐλασαίατο, ἐλασσάμενος</b>, <span class="bibl">Od.20.51</span>, <span class="bibl">Il.10.537</span>, <span class="bibl">Od.4.637</span>:—Pass., fut. [[ἐλασθήσομαι]] (ἐξ-) <span class="bibl">D.H.4.9</span>: aor. <b class="b3">ἠλάθην</b> [ᾰ] <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>430</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>4</span>; later ἠλάσθην <span class="title">AP</span>7.278 (Arch.), <span class="bibl"><span class="title">Sammelb.</span>997</span> (iv A.D.), (ἐξ-, συν-) <span class="bibl">Plb.8.24.9</span>, <span class="bibl">18.22.6</span>, etc. (in Hdt. the Mss. vary between the two forms, ἐξελαθείς <span class="bibl">7.165</span>, ἀπηλάσθησαν <span class="bibl">3.54</span>): pf. ἐλήλαμαι <span class="bibl">Od.7.113</span>, <span class="bibl">Hdt.7.84</span> (ἐξ-), etc.; ἐλήλασμαι <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span> 2.133</span>, <span class="bibl">Aen.Tact.31.4</span> (prob.), (ἐξ-) <span class="bibl">Plb.6.22.4</span>, (συν-) <span class="bibl">A.D.<span class="title">Conj.</span>233.30</span>: plpf. ἠλήλατο <span class="bibl">Il.5.400</span>; poet. also ἐλήλατο <span class="bibl">4.135</span>; 3pl. ἠλήλαντο <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>143</span>, also <b class="b3">ἐληλέδατ', ἐληλέατ', ἐληλάδατ'</b> vv.ll. in <span class="bibl">Od.7.86</span>.— The pres. ἐλάω is rare and mainly Poet., imper. ἔλα <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>5(4).38</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span> 332</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>819</span>, <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>779.1</span> (also non-thematic 3pl. ἐλάντω <span class="title">SIG</span>1025.8 (Cos)): inf. ἐλᾶν <span class="bibl">Canthar.4</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>2.4.32</span>: inf. [[ἐλάαν]] as Ep.inf.pres. is freq. in Hom. (v. infr.<span class="bibl">1.2</span>): part. ἐλάουσα <span class="bibl">Emp.4.5</span>: impf. 3pl. ἔλων <span class="bibl">Od.4.2</span>, 3sg. ἔλαεν <span class="bibl">A.R.3.872</span>; ἀπ-έλα <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>8.3.32</span>; but <b class="b3">ἀπ-ήλαον</b> in <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>1001</span> is prob. an error for <b class="b3">-ήλα'αν</b>, Dor. for <b class="b3">-ήλασαν</b>:—radic. sense, [[drive]], [[set in motion]], of driving flocks, εἰς εὐρὺ σπέος ἤλασε μῆλα <span class="bibl">Od.9.237</span>; κακοὺς δ' ἐς μέσσον ἔλασσεν <span class="bibl">Il.4.299</span>; aor. Med. [[ἠλασάμην]] in act. sense, <span class="bibl">10.537</span>, <span class="bibl">11.682</span>: freq. of horses, chariots, ships, [[drive]], [[ἐλάαν]] (inf. pres.) ἅρμα καὶ ἵππους <span class="bibl">23.334</span>; ἐς τὴν ἀγορὴν τὸ ζεῦγος <span class="bibl">Hdt. 1.59</span>; <b class="b3">ἐλαύνω ἵππον</b> [[ride]] it, <span class="bibl">Id.4.64</span>, al.; <b class="b3">κέλητας καὶ ἅρματα ἐ</b>. [[ride]] and [[drive]], <span class="bibl">Id.7.86</span>; <b class="b3">ἐλαύνω νῆα</b> [[row]] it, <span class="bibl">Od.12.109</span>, etc.; <b class="b3">στρατὸν ἐ</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).66</span>, <span class="bibl">Hdt. 1.176</span>, <span class="bibl">4.91</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> with acc. omitted, intr., [[go in a chariot]], [[drive]], <b class="b3">μάστιξεν δ' ἐλάαν</b> (sc. ἵππους) he whipped them [[on]], <span class="bibl">Il.5.366</span>, al., cf. <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>734</span>,<span class="bibl">739</span>; <b class="b3">βῆ δ' ἐλάαν ἐπὶ κύματα</b> he [[drove on]] over the waves, <span class="bibl">Il. 13.27</span>; <b class="b3">διὰ νύκτα ἐλάαν</b> [[travel]] the night through, <span class="bibl">Od.15.50</span>; <b class="b3">ἐς τὸ ἄστυ ἐ</b>. [[drive]] into the city, <span class="bibl">Hdt.1.60</span>; <b class="b3">ἐπὶ ζευγέων ἐ</b>. ib.<span class="bibl">199</span>; [[ride]], <span class="bibl">Id.7.88</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span>3.9</span>, etc.; <b class="b3">ἐλῶν ἐς Θρηΐκην</b> [[marching]]... <span class="bibl">Hdt.9.89</span>, etc.; [[row]], [[μάλα]] [[σφοδρῶς]] ἐλάαν <span class="bibl">Od.12.124</span>; [[ἐλαύνοντες]] = [[rower]]s, <span class="bibl">13.22</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> in this intr. sense, it sometimes took an acc. loci, <b class="b3">γαλήνην ἐλαύνειν</b> to [[sail]] the [[calm]] [[sea]], i.e. over it, <span class="bibl">7.319</span>; so <b class="b3">τὰ ἕσπερα νῶτ' ἐ</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span> 731</span> (lyr.); also <b class="b3">ἐλαύνειν δρόμον</b> [[run]] a [[course]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>28</span>; ὁδόν <span class="bibl">D.P. 586</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">d</span> Pass., [<b class="b3">νηῦς] ἐλαυνομένη</b> a ship [[under way]], <span class="bibl">Od.13.155</span> (but πλοῖα ὑπὸ σκληρῶν ἀνέμων ἐλαυνόμενα <span class="bibl"><span class="title">Ep.Jac.</span>3.4</span>); <b class="b3">τὰ κατάντη ἐλαύνεσθαι</b>, of horses, to [[be ridden]] on [[steep]] [[ground]], <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span>8.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[drive away]], [[carry off]], in Hom. of stolen cattle or horses, βοῶν ἀρίστας <span class="bibl">Od.12.353</span>; ἵππους <span class="bibl">Il.5.236</span>; ἐ. ὅ τι δύναιντο <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>4.8.18</span>:—Med., <span class="bibl">Od.4.637</span>, <span class="bibl">20.51</span>; ῥύσι' ἐλαυνόμενος <span class="bibl">Il.11.674</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[drive away]], [[expel]], ἐλαύνω [τινὰ] ἐκ δήμου <span class="bibl">6.158</span>; ἄνδρας ἀπ' Οἰνώνας <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>5.16</span>: freq. in Trag., ἐλαύνω τινὰ γῆς <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>70</span>; <b class="b3">μύσος, μίασμα ἐ</b>., <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>967</span> codd., <span class="bibl"><span class="title">Eu.</span> 283</span> (Pass.), cf. <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>98</span>; <b class="b3">ἄγος ἐ</b>.,= [[ἀγηλατέω]], <span class="bibl">Th.1.126</span>; ἐλαύνω λῃστάς <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>1188</span>, etc.:—Pass., γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>682</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[drive]] (to extremities), [[persecute]], [[plague]], <b class="b3">οἵ μιν ἄδην ἐλόωσι . . πολέμοιο</b> who will [[harass]] him till he has had enough of war, <span class="bibl">Il.13.315</span>; <b class="b3">ἔτι μέν μίν φημι ἄδην λάαν κακότητος</b> I think I [[shall]] [[persecute]] him till he has had enough, <span class="bibl">Od.5.290</span>; θεὸς ἐλαύνει πόλιν <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>28</span>; Ἰωνίαν ἤλασεν βίᾳ <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>771</span>; μή τι δαιμόνιον τὰ πράγματα ἐλαύνῃ <span class="bibl">D.9.54</span>; σὺ δ' ἀπειλεῖς πᾶσιν, ἐλαύνεις πάντας <span class="bibl">Id.21.135</span>, cf. 173:—Pass., ἐλαυνομένων καὶ ὑβριζομένων <span class="bibl">Id.18.48</span>; λύπῃ πᾶς ἐλήλαται κακῇ <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>275</span>; κακοῖς πρός τινος <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>31</span>; ὑπ' ἀνάγκης καὶ οἴστρου <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>240d</span>; τὴν ψυχὴν ἐρωτικῇ μανίᾳ <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>14.18</span>; [[ἐλαύνεσθαι τὴν γνώμην]] = to [[be out of one's mind]], <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VS</span>2.27.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> = [[βινέω]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>39</span>, Pl. Com.3.4. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> intr. in expressions like [[ἐς τοσοῦτον ἤλασαν]] they [[drove it]] so far (where [[πρᾶγμα]] must be supplied), <span class="bibl">Hdt.5.50</span>; ἐς πᾶσαν κακότητα <span class="bibl">Id.2.124</span>; <b class="b3">εἰς κόρον ἐλαύνειν</b> [[push]] [[matter]]s till [[disgust]] ensued, <span class="bibl">Tyrt.11.10</span>; <b class="b3">εἰς ἴσον</b> (sc. [[τισί]]) Onos.<span class="title">Praef.</span>4: hence, [[push on]], [[go on]], ἐγγὺς μανιῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>904</span> (lyr.); <b class="b3">ἔξω τοῦ φρονεῖν</b> Id.<b class="b2">*ba</b>.<span class="bibl">853</span>; [[πόρρω]] [[σοφία]]ς ἐλαύνω = [[go]] far in [[wisdom]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthphr.</span>4b</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Grg.</span>486a</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.6.39</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[strike]], ἐλάτῃσιν πόντον ἐλαύνοντες <span class="bibl">Il.7.6</span>; κιθάραν πλήκτρῳ <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>351</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[strike]] with a [[weapon]], but never with a [[missile]], τὸν σκήπτρῳ ἐλάσασκεν <span class="bibl">Il.2.199</span>; ξίφει ἤλασε κόρσην <span class="bibl">5.584</span>; [[κόρυθος]] φάλον ἤλασεν <span class="bibl">13.614</span>; <b class="b3">ὀδόντας ἐ</b>. [[knock out]], <span class="bibl">A.R.2.785</span>: c. dupl. acc., <b class="b3">τὸν μὲν . . μεταδρομάδην ἔλασ' ὦμον</b> him he [[struck]] on... <span class="bibl">Il. 5.80</span>; <b class="b3">χθόνα δ' ἤλασε παντὶ μετώπῳ</b> [[struck]] [[earth]] with his [[forehead]], of a [[falling]] [[man]], <span class="bibl">Od.22.94</span>: c. acc. cogn., [[inflict]] a wound, οὐλὴν τήν ποτέ με σῦς ἤλασε <span class="bibl">21.219</span>:—Pass., c. acc. νῶτον ὄπισθ' αἰχμῇ δουρὸς ἐληλαμένος <span class="bibl">Tyrt.11.20</span>; ἐλαύνεται εἰς τὸν μηρόν <span class="bibl">Luc.<span class="title">Tox.</span>61</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[strike]] one thing against another, πρὸς γῆν ἐ. κάρη <span class="bibl">Od.17.237</span>; of weapons, [[drive through]], διαπρὸ χαλκὸν ἔλασσε <span class="bibl">22.295</span>; [δόρυ] διὰ στήθεσφιν ἔλασσε <span class="bibl">Il.5.57</span>, cf. <span class="bibl">20.269</span>; ἤλασε Λυγκέος ἐν πλευραῖσι χαλκόν <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>10.70</span>:—Pass., [[go through]], <span class="bibl">Il.4.135</span>, <span class="bibl">13.595</span>; to [[be fixed in]], ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὶ στιβαρῷ ἠλήλατο <span class="bibl">5.400</span>; διὰ [σφονδύλου] διαμπερὲς ἐληλάσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>616e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> metaph., </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> [[beat]] [[out]] [[metal]], [[forge]], ἀσπίδα . . ἣν ἄρα χαλκεὺς ἤλασεν <span class="bibl">Il.12.296</span>; <b class="b3">πέντε πτύχας ἤλασε</b> [[beat out]] five plates, <span class="bibl">20.270</span>; <b class="b3">περὶ δ' ἕρκος ἔλασσε κασσιτέρου</b> [[make]] a [[fence]] of [[beaten]] [[tin]] (with a play on signf. <span class="bibl">2</span>), <span class="bibl">18.564</span>; <b class="b3">εὐνὴ Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένη χρυσοῦ</b> a bed of [[beaten]] [[gold]], <span class="bibl">Mimn.12.6</span>; <b class="b3">σίδηρος λεπτῶς ἐληλ</b>. <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cam.</span>41</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[draw a line of]] [[wall]], [[trench]], etc., ἀμφὶ δὲ τάφρον ἤλασαν <span class="bibl">Il.7.450</span>; ἀμφὶ δὲ τεῖχος ἔλασσε πόλει <span class="bibl">Od.6.9</span>; σταυροὺς δ' ἐκτὸς ἔλασσε <span class="bibl">14.11</span>; τοῖχοι ἐληλέατ' <span class="bibl">7.86</span>; <b class="b3">τεῖχος τοὺς ἀγκῶνας ἐς τὸν ποταμὸν ἐλήλαται</b> the [[wall]] [[has]] [[its]] [[angle]]s carried [[down]] to the [[river]], <span class="bibl">Hdt.1.180</span>, cf. <span class="bibl">185</span>,<span class="bibl">191</span>; <b class="b3">ἐληλαμέναι πέρι πύργον</b> [[having]] a [[wall]] [[built]] [[round]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>872</span> (lyr.); <b class="b3">ὄγμον ἐλαύνειν</b> [[work one's way]] down a [[ridge]] or [[swathe]] in [[reap]]ing or [[mow]]ing, <span class="bibl">Il.11.68</span>; ἐλαύνειν αὔλακα <span class="bibl">Hes. <span class="title">Op.</span>443</span>; <b class="b3">ἀμπελίδος ὄρχον ἐλαύνειν</b> to [[draw]] a [[line]] of [[vine]]s, i.e. [[plant]] them in [[line]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>995</span>: generally, [[plant]], [[produce]], ἐλᾷ τέσσαρας ἀρετὰς αἰών <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>3.74</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">κολῳὸν ἐλαύνειν</b> [[prolong]], [[keep up]] the [[brawl]], <span class="bibl">Il. 1.575</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> ἐξ ὄσσων ἐς γαῖαν ἐ. δάκρυ <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>96</span>.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0790.png Seite 790]] [[treiben]]; fut. [[ἐλάσω]], Her. 1, 77; ἐλάσοντες Xen. An. 7, 7, 55; gew. att. ἐλῶ, ἐλᾷς, Ar. Ran. 203, ἐλᾶν, ἐλώντων, Xen. An. 1, 8, 10; bei Hom. ἐλόωσι, Od. 7, 319; aor. [[ἤλασα]], poet. auch [[ἔλασσα]], iterativ. ἐλάσασκεν Iliad. 2, 1991 perf. [[ἐλήλακα]], ἐλήλαμαι, aor. ἠλάθην, erst ganz spät ἠλάσθην, wie ἐλήλασμαι, vgl. Piers. Moer. 13; ἐληλέδατο Od. 7, 86; ἠλήλαντο Hes. sc. 143. Sehr selten erscheint ein praes. [[ἐλάω]], bei Dichtern, vgl. s. v. [[ἀπελαύνω]]; ob bei Homer in der Formel μάστιξεν δ' ἐλάαν, z. B. Odyss. 3, 484, ἐλάαν praes. oder futur. sei, kann zweifelhaft erscheinen; wahrscheinlich ist praes. Odyss. 15, 50 οὔ πως ἔστιν ἐπειγομένους περ ὁδοῖο νύκτα διὰ δνοφερὴν ἐλάαν; 3. plur. ἔλων, = ἔλαον, imperfect. oder aorist. 2, Iliad. 24, 696 Odyss. 4, 2; ἔλαε Apoll. Rh. 3, 872. – 1) [[treiben]], [[in Bewegung setzen]], von Hom. an überall, [[ἅρμα]], ἵππους, [[ζεῦγος]], Il. 5, 237 u. öfter, Her. 1, 59 Ar. Nubb. 69 Plat. Phaedr. 246 e; νῆα, Od. 16, 502, [[rudern]]; [[νηῦς]] ἐλαυνομένη, das fahrende Schiff, 13, 155; vgl. Ar. Equ. 1178; τριήρεις, Plat. Rep. III, 396 a; ἐλαύνειν ἐρετμοῖς, Ap. Rh. 2, 949; τὸν δρόμον Ar. Nubb. 25; ὁδόν D. Per. 586. Daher auch οἱ δ' ἐλόωσι γαλήνην, auf dem ruhigen Meere fahren, Od. 7, 319; πόντον ἐλάταις ἐλαύνειν, das Meer mit Rudern in Bewegung setzen, es befahren, Il. 7, 6; τὰ δ' ἕσπερα νῶτ' ἐλαύνει θερμᾷ φλογί Eur. El. 731. Von Flüssen, [[ῥόον]] ἐλαύνειν D. Per. 1090. – Häufig ohne acc. = [[fahren]]; εἰ γάρ κε – παρὲξ ἐλάσησθα διώκων, sc. ἵππους, Il. 23, 344; μάστιξεν δ' ἐλάαν, er schwang die Geißel, um die Pferde anzutreiben, zu fahren, 5, 366; βῆ δ' ἐλάαν ἐπὶ κύματα, er ging, um dahinzufahren über die Wogen, Il. 13, 27; διὰ νύκτα ἐλᾶν, durch die Nacht fahren, Od. 15, 50; vom Seefahrer, 12, 124; παρὲξ τὴν νῆσον ἐλαύνειν, an der Insel vorbeifahren, 12, 276; οἱ ἐλαύνοντες, die Rudernden, 13, 22; vgl. Xen. Hell. 6, 2, 29. Auch vom Wagen selbst, τὰ ἅρματα εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἑλλήνων ἐλῶντα καὶ διακόψοντα Xen. An. 1, 8, 10; – sc. ἵππον, [[reiten]], Her. 1, 59; ἀναβὰς ἐπὶ τὸν ἵππον ἤλασε Xen. Cyr. 4, 1, 7; vgl. Ar. Pax 128; pass., vom Pferde, [[laufen]], Xen. Cyr. 8, 6, 17; vgl. γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι Aesch. Prom. 682; mit accusat. vom Reiten Odyss. 5, 371 ἀμφ' ἑνὶ δούρατι βαῖνε, κέληθ' ὡς ἵππον ἐλαύνων; – στρατόν, στρατιήν, ein Heer in Bewegung setzen, es führen, Pind. Ol. 11, 69, Her 1, 176 u. öfter. Gew. ohne Zusatz, [[marschiren]], [[anrücken]], sowohl von dem Feldherrn, als vom Heere, Her. 1, 77; Xen. sehr oft u. andere Historiker. – 2) [[wegtreiben]], wegführen; [[βοῦς]] Il. 1, 154 u. öfter; Xen. Hell. 4, 8, 18; so im med., Il. 1, 682 Od. 4, 637; Plat. Gorg. 484 b, wie λείαν ἐλάσασθαι Plut. Rom. 23; – τοὺς ματραλοίας ἐκ δόμων Aesch. Eum. 201. 329; ἐκ γῆς Soph. O. R. 44, u. öfter; παῖδας γῆς ἐλᾶν Eur. Med. 70. – Bes. [[μύσος]] ἀφ' ἑστίας, entfernen, also = [[fühnen]], Aesch. Ch. 961; vgl. Eum. 273; [[μίασμα]] χώρας Soph. O. R. 98; [[ἄγος]] ἐλαύνειν Thuc. 1, 126. 2, 13; φυγῇ ἀϊδίῳ ἐλαθείς, in ewige Verbannung geschickt, Dion. Hal. 8, 1. – 3) [[in die Enge treiben]], [[bedrängen]]. Hierher gehören vor Allem drei merkwürdige Homerische Stellen: Iliad. 13, 315 οἵ μιν [[ἄδην]] ἐλόωσι καὶ ἐσσύμενον πολέμοιο; 19, 423 οὐ λήξω πρὶν Τρῶας [[ἄδην]] ἐλάσαι πολέμοιο; Odyss. 5, 290 ἀλλ' ἔτι μέν μίν φημι [[ἄδην]] ἐλάαν κακότητος. Also [[ἄδην]] ἐλάαν τινά τινος, = Einen genügend bedrängen in Etwas, bei Etwas, mit Etwas, mit Elend, im Kampfe. Bei Iliad. 13, 315 giebt es folgendes Schol. aus Didymus: κατ' ἔνια τῶν ὑπομνημάτων (d. h. »nach der Behauptung einiger der von Aristarcheern verfaßten Commentare«, nicht etwa »nach dem Zeugniß einiger der von Aristarch selbst verfaßten Commentare«, »schrieb Aristarch«) <b class="b2">οἵ μιν [[ἄδην]] [[ἐάσουσι]]</b>, ὅἐστι κορέσουσιν. καὶ ἐπὶ τοῦ Ποσειδῶνος (Odyss. 5, 290) »ἀλλ' ἔτι μέν μίν φημι [[ἄδην]] ἐλάαν κακότητος« διὰ τῶν δύο αα παρέκειτο (d. h. lag nach Angabe der betreffenden Aristarcheer dem Aristarch vor die var. lect.) <b class="b2">[[ἑάαν]]</b>. μαρτυρεῖ καὶ τὸ »ἄσειν ἐν Τροίῃ ταχέας κύνας (Iliad. 11, 818)«. [[οὕτως]] Αρίσταρχος (d. h. »das zunächst Vorhergehende«, wenn keine Lücke da ist, der Satz μαρτυρεῖ κτἑ., »sind Aristarchs eigene Worte«). Zu derselben Stelle Iliad. 13, 315 giebt es folgendes Schol. aus Aristonicus: ἡ [[διπλῆ]], ὅτι Ζηνόδοτος ἀγνοήσας τὸ σημαινόμενον πεποίηκε [[καὶ ἐσσύμενον πολεμίζειν]]. ἔστι δὲ τὸ [[ἄδην]] ἐλόωσιν ἀντὶ τοῦ κορεσθῆναι αὐτὸν ποιήσουσι τοῦ πολέμου, [[καίπερ]] προθυμίαν ἔχοντα. Friedländer druckt dies ohne Aenderung u. Bemerkung ab. In der That folgt aus der Metalepsis κορεσθῆναι ποιήσουσι [[nicht nothwendig]], daß das [[ἄδην]] ἐλόωσιν verderbt und in [[ἄδην]] [[ἐάσουσι]] oder [[ἄδην]] ἑόωσι zu ändern sei, welches nach Aristonicus Aristarchs Lesart gewesen sei. Doch ist durch Didymus Bericht wohl unzweifelhaft nicht nur, daß es die mit ἄω »sättigen« zusammenhangenden Lesarten [[ἄδην]] [[ἐάσουσι]] oder [[ἄδην]] ἑόωσι Iliad. 13, 315, [[ἄδην]] [[ἑάαν]] oder [[ἄδην]] [[ἆσαι]] Iliad. 19, 423, [[ἄδην]] [[ἑάαν]] Odyss. 5, 290 gegeben habe, sondern auch, daß Aristarch diese Lesarten nicht unbedingt verwarf. Besonders wichtig ist die Vergleichung von Iliad. 19, 402 [[ἐπεί]] χ' [[ἑῶμεν]] πολέμοιο, wo es folgendes Schol. des Aristonicus giebt, welches Lehrs irrthümlich dem Herodian zuschreibt: (ἡ [[διπλῆ]]) ὅτι [[δασυντέον]] τὸ [[ἑῶμεν]]· ἔστι γὰρ [[ἄδην]] ἔχωμεν, κορεσθῶμεν. Vgl. s. v. [[ἄω]] und Buttmann Lexilog. 2, 130 ff. – Χεὶρ ὀξείῃς ὀδύνῃσιν ἐλήλαται, wird gepeinigt, Il. 16, 518; ähnl. [[δαίμων]], Ἀθάνας [[μῆνις]] ἐλαύνει με, treibt mich umher, Soph. Ai. 499. 743; λύπῃ πᾶς ἐλή λαται κακῇ 268; κακοῖς Eur. Andr. 31; Plat. ὑπ' ἀνάγκης τε καὶ οἴστρου ἐλαύνεται Phaedr. 240 d, u. öfter; μή τι [[δαιμόνιον]] τὰ πράγματα ἐλαύνῃ Dem. 9, 54; Sp.; ἐλαύνεται τὴν ψυχὴν ἐρωτικῇ μανίᾳ Ael. H. A. 14, 18; geradezu = [[miß handeln]], [[beschimpfen]], καὶ ὑβρίζεσθαι Dem. 18, 48, u. öfter. Auch [[unterjochen]], Ἰωνίαν ἤλασε βίᾳ Aesch. Pers. 757. Woran sich die obscöne Bdtg = βινεῖν schließt, Ar. Eccl. 38; Plat. com. bei Ath. X, 456 a; vgl. Nicarch. 4 (XI, 73). – 4) [[schlagen]], [[stoßen]]. Bei ἐλαύνειν in dieser Bedeutung kann im accusat. sowohl dasjenige stehn, womit man stößt oder schlägt, die [[Waffe]], Iliad. 20, 259 ἐν σάκει ἤλασεν [[ἔγχος]], als auch dasjenige, welchem der Stoß oder Schlag gilt, das [[Ziel]], Iliad. 11, 109 Ἄντιφον παρὰ οὖς ἔλασε ξίφει. Im [[letzteren Falle unterscheidet]] nach Aristarchs Beobachtung [[Homer]] [[ἐλαύνειν]] [[genau von]] [[βάλλειν]], gebraucht also [[ἐλαύνειν]] [[nie vom Wurfe]], sondern[[ nur vom Stoße oder Schlage im strengsten Sinne des Wortes]], vom Angriff ἐκ χειρός, d. h. von solchem Angriffe, bei welchem man die Waffe nicht fahren läßt, wie bei'm Wurfe, sondern festhält. S. Scholl. Aristonic. Iliad. 11, 68 und Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 51-70, besonders p. 64 sq. Ausdrücklich entgegengesetzt werden βάλλειν und ἐλαύνειν einander Odyss. 17, 279 μή [[τίς]] σ' [[ἔκτοσθε]] νοήσας ἢ βάλῃ ἢ ἐλάσῃ. Dem gemäß schrieb Aristarch Odyss. 5, 132. 7, 250 ἔλσας, nicht ἐλάσας, wie Zenodot, der die hier erörterte Regel nicht kannte, s. Scholl. Aristonic. Odyss. 5, 132 u. vgl. [[εἴλω]]. Iliad. 16, 467 also kann ὁ δὲ Πήδασον ἤλασεν ἵππον nicht Aristarchs Lesart sein; denn das Thier ward durch einen Wurf getroffen. Mit doppeltem accusat. des Zieles Iliad. 5, 80 τὸν Εὐρύπυλος ἔλασ' ὦμον φασγάνῳ ἀίξας; das Ziel und die Wunde bei einander im accusat. Odyss. 21, 219 οὐλήν, τήν [[ποτέ]] με σῦς ἤλασε λευκῷ ὀδόντι; – Odyss. 22, 94 χθόνα δ' ἤλασε παντὶ μετώπῳ, von einem Fallenden; 5, 313 ἃς ἄρα μιν εἰπόντ' ἔλασεν μέγα [[κῦμα]] κατ' ἄκρης; – Odyss. 17, 237 ὁ δὲ μερμήριξεν Ὀδυσσεὺς ἠὲ μεταΐξας ῥοπάλῳ ἐκ θυμὸν ἕλοιτο, ἦ πρὸς γῆν ἐλάσειε [[κάρη]] ἀμφουδὶς ἀείρας. – Wenn die Waffe als Object im accus. bei ἐλαύνειν steht oder hinzugedacht werden muß, gebraucht [[Homer]] [[ἐλαύνειν]][[ auch vom Wurfe]], Iliad. 17, 519 προΐει [[ἔγχος]], καὶ βάλεν Ἀρήτοιο κατ' ἀσπίδα – · ἡ δ' οὐκ [[ἔγχος]] ἔρυτο, διαπρὸ δὲ [[εἴσατο]] [[χαλκός]], νειαίρῃ δ' ἐν γαστρὶ διὰ ζωστῆρος ἔλασσεν, verstehe τὸ [[ἔγχος]], und passivisch Iliad. 5, 400 αὐτὰρ ὀιστὸς ὤμῳ ἔνι στιβαρῷ [[ἠλήλατο]]. – Vgl. noch Iliad. 2, 199. 4, 135. 5, 57. 584. 11, 68. 13, 614. – Den Homerischen Unterschied von ἐλαύνειν u. βάλλειν beobachteten die Folgenden keineswegs genau, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 66 sqq.; Pind. O. 10, 85 ἄκοντι ἔλασε σκοπόν; N. 10, 70 ἤλασε Λυγκεὺς ἐν πλευραῖσι χαλκόν; Lucian. ἐλαύνεται εἰς τὸν μηρόν, er wird am Schenkel verwundet; Apoll. Rhod. 2, 785 ἐ. [[χαμάδις]] ὀδόντας, herausschlagen; Euripid. Herc. fur. 351 κιθάραν ἐλαύνων πλήκτρῳ. – 5) Wie unser [[treiben]] von [[Metallen]]; ἀσπίδα, einen Schild aus Erz treiben, Il. 12, 296; πτύχας 20, 270; εὐνὴ Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένη χρυσοῦ Mimnerm. bei Ath. XI, 470 b; [[σίδηρον]] λεπτῶς ἐληλαμένον Plut. Camill. 31, a. Sp. In dieser Bdtg »geschmiedet« ist vielleicht ἐληλάμενος accentuirt worden, vgl. Buttm. gr. Gr. I p. 444. Uebh. = [[hinziehen]], in einer Richtung, τάφρον, [[τεῖχος]], Il. 9, 349; σταυροὺς δ' ἐκτὸς ἔλασσε, stellte sie in einer Linie auf, Od. 14, 11; αὔλακα Hes. O. 441, wie Pind. P. 4, 228; κατὰ χέρσον ἐληλαμέναι περὶ πύργον Aesch. Pers. 852; ἠλακάτην διὰ μέσου ἐληλάσθαι Plat. Rep. X, 616 e, mehr an die vorige Bdtg erinnernd; öfter Her., [[τεῖχος]], αἱμασιάς, 1, 191. 6, 137; ἀμπελίδος ὄρχον Ar. Ach. 995. – Dah. = [[hervorbringen]], erzeugen; ἐλᾷ δὲ καὶ τέσσαρας ἀρετὰς ὁ μακρὸς [[αἰών]] Pind. N. 3, 71; κολῳόν, erregen, Il. 1, 575; ἐξ ὄσσων εἰς γαῖαν [[δάκρυ]], hervortreiben, Eur. Suppl. 108. – 61 Wie es in 1) scheinbar intrans. steht, so braucht Plat. auch [[πόῤῥω]] σοφίας, φιλοσοφίας ἐλαύνειν, weit in der Weisheit [[vorschreiten]], Crat. 410 e Gorg. 486 a; [[πρόσω]] τῆς πλεονεξίας Xen. Cyr. 1, 6, 39; ἐγγὺς μανιῶν ἐλαύνει, kommt dem Wahnsinn nahe, Eur. Heracl. 904; ἔξω ἐλ. τοῦ φρονεῖν, wahnsinnig sein, Bacch. 853; ἐς πᾶσαν κακότητα ἐλάσαι Her. 2, 124; vgl. 5, 50; εἰς τοσοῦτον ἤλασε ἐπιμελείας D. L. 4, 67; Plut.; εἰς κόρον τινὸς ἐλαύνειν, es bis zur Übersättigung in einer Sache treiben, Tyrt. 2, 10.

|btext=<i>impf.</i> ἤλαυνον, <i>f.</i> ἐλάσω, <i>att.</i> [[ἐλῶ]], <i>ao.</i> [[ἤλασα]], <i>pf.</i> [[ἐλήλακα]];<br /><i>Pass. ao.</i> [[ἠλάθην]], <i>pf.</i> ἐλήλαμαι, <i>pqp.</i> [[ἠληλάμην]];<br /><b>A.</b> <i>tr.</i> <b>I.</b> pousser en avant, <i>d'où</i><br /><b>1</b> conduire, diriger : [[ἅρμα]] καὶ ἵππους IL, [[ζεῦγος]] HDT un char et des chevaux, un attelage ; [[νῆα]] OD, τριήρεις PLAT faire avancer un vaisseau, des trirèmes (en ramant) ; στρατίην HDT conduire une expédition;<br /><b>2</b> pousser en avant, prolonger, étendre : τάφρον IL conduire une tranchée ; [[τεῖχος]] OD prolonger une ligne de fortification ; [[σίδηρος]] [[λεπτῶς]] [[ἐληλαμένος]] PLUT fer étendu par le marteau et aminci;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> produire, provoquer, faire naître : κολῳόν IL exciter du tumulte;<br /><b>II.</b> [[pousser en chassant devant soi]] :<br /><b>1</b> emmener en chassant devant soi : [[βοῦς]] OD des bœufs;<br /><b>2</b> pourchasser, poursuivre ; malmener : τινα [[ἅδην]] ἐλ. πολέμοιο IL <i>ou</i> κακότητος OD malmener <i>ou</i> pourchasser qqn jusqu’à ce qu’il ait assez de la guerre <i>ou</i> des mauvais traitements ; ἐλαύνεσθαι καὶ ὑβρίζεσθαι DÉM être malmené et injurié ; soumettre (un pays) ; <i>avec un suj. de chose</i> λοιμὸς ἐλαύνει πόλιν SOPH un fléau poursuit, <i>càd</i> désole la ville;<br /><b>3</b> expulser : τινα [[ἐκ]] δήμου IL chasser qqn du peuple ; [[ἐκ]] δόμων ESCHL d'une maison ; [[ἐκ]] γῆς SOPH d'un pays ; ἀφ’ ἑστίας ESCHL d'un foyer ; [[μίασμα]] ἐλαύνειν SOPH <i>ou</i> [[ἄγος]] ἐλαύνειν THC chasser une souillure, <i>càd</i> expier un sacrilège;<br /><b>4</b> lancer devant soi : διὰ [[στήθεσσιν]] (<i>s.e.</i> [[δόρυ]]) enfoncer sa lance à travers la poitrine ; <i>Pass.</i> ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὶ ἠλήλατο IL le trait s'était enfoncé dans son épaule ; frapper : τινα σκήπτρῳ IL qqn d'un sceptre ; ἐλ. χθόνα μετώπῳ OD frapper la terre de son front ; ἐλ. τινὰ ὦμον IL frapper qqn à l'épaule;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἐλαύνομαι]] (<i>f.</i> ἐλάσομαι, <i>ao.</i> ἠλασάμην) emmener avec soi du butin;<br /><b>B.</b> <i>intr. en appar. (s.e.</i> ἵππον, [[νῆα]], [[στρατόν]]), s'avancer à cheval, sur un navire, à la tête d'une armée : [[βῆ]] δ’ [[ἐλάαν]] ἐπὶ κύματα IL (Poséidon) s'avança sur son char pour s'élancer sur les flots ; <i>en parl. des rameurs</i> [[μάλα]] [[σφοδρῶς]] [[ἐλάαν]] OD ramer <i>litt.</i> faire avancer le navire vigoureusement ; οἱ ἐλαύνοντες OD les rameurs ; ἅρματα [[εἰς]] [[τὰς]] τάξεις [[τῶν]] Ἑλλήνων ἐλῶντα XÉN les chars qui pousseront jusque dans les rangs des Grecs ; <i>fig.</i> pousser jusqu’à, en venir à : [[ἐς]] πᾶσαν κακότητα HDT à toute sorte de méchanceté.<br />'''Étymologie:''' R. ἘλαϜ, pousser.

|elrutext='''ἐλαύνω:''' эп.-поэт. тж. [[ἐλάω]] (impf. ἤλαυνον - эп. iter. ἐλαύνεσκον, fut. [[ἐλῶ]] и [[ἐλάσω]] - эп. ἐλόω и ἐλάσσω, aor. [[ἤλασα]] - эп. ἔλασ(σ)α, pf. [[ἐλήλακα]]; pass.: aor. [[ἠλάθην]] - поздн. ἠλάσθην, pf. ἐλήλαμαι, ppf. [[ἠληλάμην]])<br /><b class="num">1</b> [[гнать]], [[погонять]] ([[ἅρμα]] καὶ ἵππους Hom.; ταῦρον διὰ τοῦ ἄστεος Plut.; γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνεσθαι Aesch.): τὸν ἵππον ἐ. Her. ездить верхом на лошади;<br /><b class="num">2</b> [[угонять]], [[уводить]] (ἀρίστας [[βοῶν]] Hom.; ὅ τι δύναιντο Xen.); med. угонять с собой (βόας καὶ μῆλα Hom.; τὰς [[βοῦς]] Plat.; λείαν Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[изгонять]] (τινὰ ἐκ δήμου Hom.; τινὰ ἐκ δόμων и ἀφ᾽ ἑστίας Aesch.; ἐκ γῆς Soph. и γῆς Eur.; [[μίασμα]] Soph. и [[ἄγος]] Thuc.): ἐλαυνόμενος καὶ ὑβριζόμενος Dem. гонимый и осыпаемый оскорблениями;<br /><b class="num">4</b> (о корабле), [[приводить в движение]] ([[νῆα]] Hom.; τὰς [[ναῦς]] Arph.; τριήρεις Plat.): κώπην ἐ. Plut. грести; πόντον ἐλάταις ἐ. Hom. плыть на веслах по морю; [[νηῦς]] ἐλαυνομένη Hom. плывущий корабль; οἱ ἐλαύνοντες Hom. гребцы;<br /><b class="num">5</b> [[преследовать]], [[терзать]], [[донимать]] (τινά Hom.): ἐ. τινὰ κακότητος Hom. мучить кого-л.; χεὶρ ὀδύνῃσι ἐλήλαται Hom. рука болит; λοιμὸς ἐλαύνει πόλιν Soph. мор опустошает город; φοβεῖσθαι, μή τι [[δαιμόνιον]] τὰ πράγματα ἐλαύνῃ Dem. опасаться, как бы некое божество не потрясло государства; λύπῃ [[πᾶς]] ἐλήλαται κακῇ Eur. он удручен тяжелой скорбью;<br /><b class="num">6</b> [[ударять]] (τινὰ σκήπτρῳ Hom.): χθόνα ἤλασε παντὶ μετώπῳ Hom. он хлопнулся лицом прямо в землю; κιθάραν ἐλαύνων πλήκτρῳ Eur. бряцая плектром на лире;<br /><b class="num">7</b> [[вести]] (στρατόν Pind.; στρατιήν Her.);<br /><b class="num">8</b> [[вонзать]] ([[δόρυ]] διὰ [[στήθεσσιν]] Hom.; χαλκὸν ἐν πλευραῖσι Pind.): ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὶ [[ἠλήλατο]] Hom. стрела впилась в плечо;<br /><b class="num">9</b> [[поражать]], [[ранить]] (τινὰ ὦμον φασγάνῳ Hom.; ἐλαύνεσθαι εἰς τὸν μηρόν Luc.);<br /><b class="num">10</b> [[наносить]], [[причинять]] (τὴν οὐλὴν ὀδόντι Hom.);<br /><b class="num">11</b> [[вдевать]], [[продевать]] (τι διὰ μέσου τινός Plat.);<br /><b class="num">12</b> [[устремлять]], [[обрушивать]]: [[πνεῦμα]] [[σφοδρῶς]] ἐλαυνόμενον Arst. сильный взрыв (сжатого) воздуха; ἐδόκει [[μήνιμα]] [[δαιμόνιον]] ἐλαύνειν τὰς πόλεις Plut. казалось, что гнев божества обрушился на города; πνοὰς ἀνέμων ζάλην ἐλαυνόντων Plut. при бушевании ураганных ветров;<br /><b class="num">13</b> [[устремлять]], [[направлять]] (τὸν [[ἑαυτοῦ]] ὁδόν Arph.);<br /><b class="num">14</b> [[повышать]], [[доводить]] (τὰ τέλη ἐπὶ τὰς ἐσχάτας τιμάς Plut.);<br /><b class="num">15</b> перен. [[доводить]], [[приводить]] (τινὰ εἰς ὀργήν Eur.);<br /><b class="num">16</b> [[проводить]], [[прокапывать]] (τάφρον Hom.; αὔλακα Hes., Pind.; ἀμπελίδος ὄρχον Arph.);<br /><b class="num">17</b> [[проводить]], [[строить]], [[возводить]] ([[τεῖχος]] Hom.): σταυροὺς πυκνοὺς καὶ θαμέας [[ἐλαυνέμεν]] Hom. строить частокол; τὸ [[τεῖχος]] ἐς τὸν ποταμὸν ἐλήλαται Her. стена доходит до реки;<br /><b class="num">18</b> [[проливать]] ([[δάκρυ]] εἰς γαῖαν Eur.);<br /><b class="num">19</b> [[вызывать]], [[возбуждать]] (κολῳὸν ἔν τισι Hom.);<br /><b class="num">20</b> [[пробуждать]] (ἀρετάς Pind.);<br /><b class="num">21</b> [[выковывать]], [[ковать]] (ἀσπίδα χαλκείην Hom.; [[ἐληλαμένος]] [[σίδηρος]] Plut.);<br /><b class="num">22</b> [[подчинять себе]], [[покорять]], [[захватывать]] (Ἰωνίαν πᾶσαν Aesch.);<br /><b class="num">23</b> [[устремляться]], [[направляться]] (ἐπὶ κύματα Hom.): [[μάλα]] [[σφοδρῶς]] ἐ. Hom. спешить изо всех сил;<br /><b class="num">24</b> [[ехать]], [[путешествовать]] (νύκτα διὰ δνοφερήν Hom.);<br /><b class="num">25</b> [[вступать]], [[въезжать]] (ἐς τὸ [[ἄστυ]] Her.);<br /><b class="num">26</b> [[врываться]], [[вторгаться]] (ἐπὶ τὴν Ἀττικήν Plut.);<br /><b class="num">27</b> [[обрушиваться]], [[нападать]] (εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἑλλήνων Xen.);<br /><b class="num">28</b> [[доходить]], [[заходить]], [[продвигаться]]: ἐς πᾶσαν κακότητα ἐλάσαι Her. совершить всяческие злодеяния; [[ἐγγὺς]] μανιῶν ἐ. Eur. находиться на грани безумия; [[ἔξω]] τοῦ φρονεῖν ἐ. Eur. сойти с ума; [[πρόσω]] ἐλάσαι τῆς πρὸς τοὺς πολεμίους πλεονεξίας Xen. превзойти врагов в хитрости; οἱ [[πόρρω]] ἀεὶ φιλοσοφίας ἐλαύνοντες Plat. не перестающие заниматься философией; πρὸς τὴν νόσον ἐλάσαι Arst. впасть в болезнь; [[πόρρω]] [[παντάπασιν]] ἡλικίας ἐληλακώς Plut. достигший преклонного возраста; ὁ εἰς τοσοῦτον ἤλασεν ἐπιμελείας, [[ὥστε]] … Diog. L. он дошел в своем трудолюбии до того, что …;<br /><b class="num">29</b> Arph., Anth. = [[βινέω]].

|sltr=[[ἐλαύνω]], [[ἐλάω]] (ἐλαύνεις, -ει, [[ἐλᾷ]]; ἔλα impv.; ἐλαύνων, -όντεσσιν: impf. ἤλαυν（ε) aor. ἤλᾰσε, ἔλᾰσε（ν), ἤλασαν.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[drive]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> abs. (sc. [[ἅρμα]]) βασιλεὺς δ, [[ἐπεὶ]] πετραέσσας ἐλαύνων ἵκετ' ἐκ Πυθῶνος ἅπαντας ἐν οἴκῳ [[εἴρετο]] (O. 6.48) περὶ δωδέκατον δρόμον ἐλαυνόντεσσιν (O. 6.76) λτ;γτ;άνθον ἤπειγεν καὶ ἐς Ἴστρον ἐλαύνων (O. 8.47) ἔλα [[νῦν]] μοι [[πεδόθεν]] (sc. [[ἅρμα]], ὦ [[Μοῖσα]]) (I. 5.38) ]ἐλαύνεις ἀνἀμβροτ[ (Pae. 3.16) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[lead]], [[drive]] c. acc. ἷκεν δὲ Μιδέαθεν στρατὸν ἐλαύνων (O. 10.66) ὀρθὰς δαὔλακας ἐντανύσαις ἤλαυν (sc. βόας) (P. 4.228) βόας ἀπριάτας ἔλασεν fr. 169. 8.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> [[drive]], [[plunge]] ἐφορμαθεὶς δ' ἄῤ ἄκοντι θοῷ, ἤλασε Λυγκέος ἐν πλευραῖσι χαλκόν (N. 10.70) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> [[drive]] [[out]], [[banish]] καὶ [[τίς]] ἄνδρας ἀλκίμους [[δαίμων]] ἀπΟἰνώνας ἔλασεν; (N. 5.16) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>e</b> [[met]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> [[bring]] [[ἐλᾷ]] δὲ καὶ τέσσαρας ἀρετὰς ὁ θνατὸς [[αἰών]] (contra Fraenkel on Agam. 701) (N. 3.74) ἐλαύνεις τι νεώτερον ἢ [[πάρος]]; (Pae. 9.6)<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[drive]] [[ἄλλοτε]] δ' [[ἀλλοῖος]] [[οὖρος]] πάντας ἀνθρώπους ἐπαίσσων ἐλαύνει (I. 4.6) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b> [[strike]] ἄκοντι Φράστωρ ἔλασε σκοπόν (O. 10.71) [[ἵνα]] [[κρεῶν]] νιν (= Νεοπτόλεμον) [[ὕπερ]] μάχας ἔλασεν ἀντιτυχόντ' ἀνὴρ μαχαίρᾳ (N. 7.42) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>3</b> fragg. ]ήλασαν ἐννύχιον κρυφα[ (Pae. 18.10) ]ελαυν[ P. Oxy. 2442. fr. 20 &lt;λαοὺς ἐλάσαντες&gt; (supp. Arnim) (Pae. 2.62)

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">drive, push, beat out (metal)</b>, intr. [[drive]], [[ride]] (on the meaning in the Epos cf. Trümpy Fachausdrücke 95f., 115f.);<br />Other forms: also [[ἐλάω]] in inf. [[ἐλάαν]], ptc. [[ἐλάων]], impf. [[ἔλων]] (Hom.), ipv. [[ἔλα]] (Pi.), [[ἐλάτω]], <b class="b3">-άντω</b>, <b class="b3">-άσθω</b> (Dor. inscr.) etc. (further Schwyzer 681f.), aor. <b class="b3">ἐλάσ(σ)αι</b>, <b class="b3">-ασθαι</b>, fut. [[ἐλάω]], perf. med. [[ἐλήλαμαι]] (Il.), <b class="b3">-ασμαι</b> (Hp. usw.), act. [[ἐλήλακα]] (Hdt.), aor. pass. <b class="b3">ἐλα(σ)θῆναι</b> (Hdt.)<br />Compounds: often with prefix: <b class="b3">ἀπ-</b>, <b class="b3">δι-</b>, <b class="b3">εἰσ-</b>, <b class="b3">ἐξ-</b>, <b class="b3">ἐπ-</b>, <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">προσ-</b> [[etc]].<br />Derivatives: Nomina actionis: [[ἔλασις]] <b class="b2">march (of an army), ride, expulsion etc.</b> (Ion.-Att.), often of the prefixed verbs: <b class="b3">δι-</b>, <b class="b3">ἐξ-</b>, <b class="b3">ἐπ-</b>, <b class="b3">περι-έλασις</b> etc. (see Holt Les noms d'action en <b class="b3">-σις</b>, s. index); rare [[ἐλασία]] [[ride]], [[march]] (X.) with <b class="b3">ἀπ-</b>, <b class="b3">ἐξ-</b>, <b class="b3">ἐπ-ελασία</b> (hell.), after <b class="b3">βο-ηλασία</b> etc. (from <b class="b3">βο-ηλατέω</b>, <b class="b3">-άτης</b>), cf. Schwyzer 468f., Chantr. Form. 83f.; [[ἔλασμα]] [[chased metal]], [[tin]], [[probe]] (Ph. Bel., Gal.) with [[ἐλασμάτιον]] (Delos IIa, Dsc.); [[ἐλασμός]] = [[ἔλασμα]], [[ἔλασις]] (Aristeas); [[ἔλατρον]] [[flat cake]] (Miletos Va), vgl. [[ἐλατήρ]]. Nom. agentis: [[ἐλατήρ]] [[driver]] (Il.) with [[ἐλατήριος]] [[driving off]] (A. Ch. 968 [lyr.]), normally [[carrying away]], [[purging]], n. [[purgative]] (Hp.; s. Andre Les ét. class. 24, 41); [[ἐλατήρ]] [[flat cake]] (Com.); [[ἐλάτης]] [[driver]] (E. Fr. 773, 28 [lyr.]) from [[βοηλάτης]] (with [[βοηλατέω]], <b class="b3">-σία</b>, s. above), [[ἱππηλάτης]], Fraenkel Nom. ag. 2, 31f.; [[ἐλάστωρ]] <b class="b2">id.</b> (App. Anth. 3, 175); [[ἐλαστής]] <b class="b2">id.</b> (EM); <b class="b3">ἐλατρεύς ὁ τρίτην πύρωσιν ἔχων τοῦ σιδήρου παρὰ τοῖς μεταλλεῦσιν</b> H.; see Boßhardt Die Nomina auf <b class="b3">-ευς</b> 82f.; also as PN (θ 111); s. Boßhardt 120. Verbal adj.: [[ἐλατός]] [[malleable]], [[beaten]] (Arist.), <b class="b3">ἐξ-ήλατος</b> [[beaten]] (Μ 295; several compounds like <b class="b3">ἱππ-ήλατος</b>, <b class="b3">θε-ήλατος</b> (Ion.-Att.); [[ἐλαστός]] <b class="b2">id.</b> (pap.). - Desiderat. [[ἐλασείω]] (Luc.), iterative preterite [[ἐλάσασκεν]] (Β 199). - On [[ἐλασᾶς]] and [[Ελάστερος]] s. vv.<br />Origin: IE [Indo-European] [36] <b class="b2">*h₁elh₂-</b> [[drive]], [[move]]<br />Etymology: Basis is <b class="b3">ἐλα-</b> < <b class="b2">*h₁elh₂-</b>; [[ἐλαύνω]] from a verbal noun <b class="b3">*ἐλα-Ϝαρ</b>, <b class="b3">ἐλα-υν-</b> (to <b class="b3">ἐλά-ω</b> like <b class="b3">*ἀλε-Ϝαρ</b>, <b class="b3">ἀλέ-(Ϝ)ατα</b> to [[ἀλέω]], s. v.). A sec. formation is [[ἐλαστρέω]] (s. [[Ἐλάστερος]] s. v). - No certain cognate. (Arm. [[eɫanim]] [[become]] is improbable. Arm. [[elanem]] [[go out]], [[up]] belongs to the verbs in [[-anem]] = gr. <b class="b3">-άνω</b>). For the Celtic [[nā-]]present OIr. [[ad-ellaim]] [[go to]], [[visit]] could belong to [[πίλναμαι]]. Other Celtic forms have (<b class="b2">p)el-</b>.

|mdlsjtxt=[[ἐλάω]]<br /><b class="num">I.</b> Radic. [[sense]]: to [[drive]], [[drive]] on, set in [[motion]], of [[driving]] flocks, Hom.; so aor. mid. ἠλασάμην Il.: often of chariots, to [[drive]], Il., Hdt.; also, ἐλ. ἵππον to [[ride]] it, Hdt.; ἐλ. νῆα to row it, Od.:—in [[this]] [[sense]] the acc. was omitted, and the Verb became intr., to go in a [[chariot]], to [[drive]], μάστιξεν δ' [[ἐλάαν]] (sc. ἵππους) he whipped them on, Il.; βῆ δ' [[ἐλάαν]] ἐπὶ κύματα he [[drove]] on [[over]] the waves, Il.; διὰ νύκτα [[ἐλάαν]] to [[travel]] the [[night]] [[through]], Od.; — to [[ride]], Hdt., etc.; to [[march]], Hdt.; to row, Od.<br />b. in [[this]] intr. [[sense]], it [[sometimes]] took an acc. loci, γαλήνην ἐλαύνειν to [[sail]] the [[calm]] sea, i. e. [[over]] it, Hdt.; ἐλαύνειν δρόμον to run a [[course]], Ar.<br /><b class="num">2.</b> to [[drive]] [[away]], like [[ἀπελαύνω]], of [[stolen]] [[cattle]], Hom., Xen.: —so in Mid., Hom.<br /><b class="num">3.</b> to [[drive]] [[away]], [[expel]], Il., Trag.<br /><b class="num">4.</b> to [[drive]] to extremities, ἄδην [[ἐλόωσι]] πολέμοιο [[will]] [[harass]] him [[till]] he has had [[enough]] of war, Il.; ἄδην [[ἐλάαν]] κακότητος shall [[persecute]] him [[till]] he has had [[enough]], Od.:—then in [[attic]] to [[persecute]], [[attack]], [[harass]], Soph., etc.<br /><b class="num">5.</b> intr. in expressions like ἐς τοσοῦτον ἤλασαν, they [[drove]] it so far ([[where]] [[πρᾶγμα]] must be supplied), Hdt.:—[[hence]], to [[push]] on, go on, Eur., Plat.<br /><b class="num">II.</b> to [[strike]], ἐλάτηισιν πόντον ἐλαύνοντες, cf. Lat. remis impellere, Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[strike]] with a [[weapon]], but [[never]] with a [[missile]], Il.:— c. dupl. acc., τὸν μὲν ἔλασ' ὦμον him he struck on the [[shoulder]], Il.; χθόνα ἤλασε μετώπωι struck [[earth]] with his [[forehead]], Od.<br /><b class="num">3.</b> to [[drive]] or [[thrust]] [[through]], [[δόρυ]] διὰ [[στήθεσφιν]] ἔλασσε Il.; and in Pass. to go [[through]], Il.<br /><b class="num">III.</b> in metaph. senses:<br /><b class="num">1.</b> to [[beat]] with a [[hammer]], Lat. ducere, to [[beat]] out [[metal]], Il.; περὶ δ' [[ἕρκος]] ἔλασσε κασσιτέρου [[around]] he made a [[fence]] of [[beaten]] tin, Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[draw]] a [[line]] of [[wall]] or a [[trench]], Lat. ducere murum, Hom., etc.; [[τεῖχος]] ἐς τὸν ποταμὸν τοὺς ἀγκῶνας ἐλήλαται the [[wall]] has its angles carried [[down]] to the [[river]], Hdt.; ὄγμον ἐλαύνειν to [[work]] one's way [[down]] a [[ridge]] or [[swathe]] in [[reaping]] or mowing, Il.; ὄρχον ἀμπελίδος ἐλ. to [[draw]] a [[line]] of vines, i. e. [[plant]] them in [[line]], Ar.<br /><b class="num">3.</b> κολωιὸν ἐλαύνειν to [[prolong]] the [[brawl]], Il.

|ftr='''ἐλαύνω''': {elaúnō}<br />'''Forms''': vereinzelt [[ἐλάω]] im Inf. [[ἐλάαν]], Ptz. ἐλάων, Impf. [[ἔλων]] (Hom.), Ipv. ἔλα (Pi. u. a.), ἐλάτω, -άντω, -άσθω (dor. Inschr.) usw. (zur näheren Beurteilung Schwyzer 681f. m. Lit.), Aor. ἐλάσ(σ)αι, -ασθαι, Fut. [[ἐλάω]], Perf. Med. ἐλήλαμαι (seit Il.), -ασμαι (Hp. usw.), Akt. [[ἐλήλακα]] (Hdt., att.), Aor. Pass. ἐλα(σ)θῆναι (Hdt., att., hell.)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[treiben]], [[stoßen]], [[schmieden]], intr. [[fahren]], [[reiten]], [[ziehen]] (zur Bedeutung im Epos vgl. Trümpy Fachausdrücke 95f., 115f.);<br />'''Composita''': oft mit Präfix: ἀπ-, δι-, εἰσ-, ἐξ-, ἐπ-, περι-, προσ- usw.<br />'''Derivative''': Ableitungen. Nomina actionis: 1. [[ἔλασις]] [[Zug]], [[Heerzug]], [[Ritt]], [[Vertreibung]] (ion. att.), oft zu den präfigierten Verba mit verschiedenen Sinnfärbungen: δι-, ἐξ-, ἐπ-, [[περιέλασις]] usw. (Einzelheiten bei Holt Les noms d'action en -σις, s. Index); 2. vereinzelt [[ἐλασία]] [[Ritt]], [[Marsch]] (X. u. a.) mit ἀπ-, ἐξ-, [[ἐπελασία]] (hell. u. spät), nach [[βοηλασία]] usw. (von [[βοηλατέω]], -άτης), vgl. Schwyzer 468f., Chantraine Formation 83f.; 3. [[ἔλασμα]] [[getriebenes Metall]], [[Blech]], [[Sonde]] (Ph. ''Bel''., Gal. u. a.) mit [[ἐλασμάτιον]] (Delos II^a, Dsk. u. a.); 4. [[ἐλασμός]] = [[ἔλασμα]], [[ἔλασις]] (Aristeas u. a.); 5. [[ἔλατρον]] [[flacher Kuchen]] (Miletos V^a u. a.), vgl. B. [[ἐλατήρ]]. Nom. agentis: 6. A. [[ἐλατήρ]] [[Treiber]], [[Wagenlenker]] (Il. usw.) mit [[ἐλατήριος]] [[vertreibend]] (A. ''Ch''. 968 [lyr.]), gewöhnlich [[abführend]], [[purgierend]], n. [[Purgativ]] (Hp. usw.; vgl. Andre Les ét. class. 24, 41); B. [[ἐλατήρ]] [[flacher Kuchen]] (Kom.); 7. [[ἐλάτης]] [[Treiber]] (E. ''Fr''. 773, 28 [lyr.] u. a.) aus [[βοηλάτης]] (mit [[βοηλατέω]], -σία, vgl. oben), [[ἱππηλάτης]] u. a. Zusammenbildungen herausgelöst, Fraenkel Nom. ag. 2, 31f.; 8. [[ἐλάστωρ]] ib. (''App''. ''Anth''. 3, 175); 9. [[ἐλαστής]] ib. (''EM''); 10. [[ἐλατρεύς]]· ὁ τρίτην πύρωσιν ἔχων [[τοῦ]] σιδήρου παρὰ τοῖς μεταλλεῦσιν H.; zur Erklärung Boßhardt Die Nomina auf -ευς 82f.; auch als EN (θ 111); vgl. Boßhardt 120. Verbaladj.: [[ἐλατός]] [[geschmeidig]], [[getrieben]] (Arist. usw.), [[ἐξήλατος]] [[getrieben]] (Μ 295; mehrere Zusammenbildungen wie [[ἱππήλατος]], [[θεήλατος]] (ep. ion., att.); [[ἐλαστός]] ib. (Pap.). — Desiderativum [[ἐλασείω]] (Luk.), Iterativpräteritum ἐλάσασκεν (Β 199). — Zu [[ἐλασᾶς]] und Ἐλάστερος s. bes.<br />'''Etymology''': Sämtliche Formen gehen als primäre Bildungen auf ein zweisilbiges ἐλα- zurück mit Ausnahme von [[ἐλαύνω]], das als denominatives Jotpräsens ein Verbalnomen *ἐλαϝαρ, ἐλαυν- voraussetzt (zu [[ἐλάω]] wie *ἀλεϝαρ, ἀλέ-(ϝ)ατα zu [[ἀλέω]], s. d.), s. Benveniste Origines 112; ein Adjektiv *ἐλαΰς läßt sich schwerlich mit Schwyzer 521 A. 4 aus [[ἐλαύτατον]]· δεινότατον H. präsumieren. Eine andere Sekundärbildung ist [[ἐλαστρέω]], das mit Ἐλάστερος zusammenhängt, s. d. — Eine sichere Entsprechung des zweisilbigen [[ἐλάω]] ist nirgends zu belegen. Arm. ''eɫanim'' [[werden]] mit dem eigenartigen und offenbar alten Aorist ''eɫē'' (aus *''eɫe''-''y'') hat, von der abweichenden Bedeutung abgesehen, auch wegen des velaren ''ɫ'', das eine Konsonantengruppe ''ln'' oder ''ls'' voraussetzt, auszuscheiden. Arm. ''elanem'' [[ausgehen]], [[hinaufsteigen]] mit dem Aorisz ''el''-''i'' gehört zu den Präsentia auf -''anem'' (= gr. -άνω) und kann also schwerlich mit dem zweisilbigen [[ἐλάω]] direkt zusammenhängen. Für das keltische ''nā''-Präsens air. ''ad''-''ellaim'' [[hinzugehen]], [[besuchen]], ''do''-''ellaim'' [[devio]], [[declino]] ist auch Anknüpfung an [[πίλναμαι]] stark zu erwägen. Die übrigen zahlreichen aus dem Keltischen herangezogenen Formen gehen alle von (''p'')''el''- aus. So muß man sich jedenfalls auf ein gemeinsames ''el''- beschränken, das außer in den schon angeführten armenischen und keltischen Wörtern mit wechselndem Erfolg auch anderswo gesucht worden ist, s. [[ἰάλλω]], [[ἐλεύσομαι]] und W.-Hofmann s. ''alacer'', ''ambulō'', ''exsul'', ''proelium''; außerdem WP. 1, 155f., Pok. 306f.; daselbst auch reichliche Literaturangaben. Vgl. auch zu [[ἄγω]]. — Kretschmer Glotta 12, 201; 13, 137 erwägt interjektivischen Ursprung. (''lá'', ''lá''); vgl. dazu Fraenkel IF 59, 164f.<br />'''Page''' 1,482-483