ἐλαύνω: Difference between revisions

|Definition=Il.12.62, etc.: Ion. impf. ἐλαύνεσκον (ἀπ-) Hdt.7.119: fut. <b class="b3">ἐλάσω [ᾰ</b>], part.<br><span class="bld">A</span> ἐλάσοντας X.''An.''7.7.55 codd., cf.D.H.2.36, (ἐξ-) Hp.''Loc.Hom.''46, ''Nat.Mul.''32 ([[ἐλάσσω]] (παρ-) is [[falsa lectio|f.l.]] in Il.23.427, and [[ξυνελάσσομεν]] is subj. in Od.18.39); ἐλάω A.R.3.411; Att. [[ἐλῶ]], ἐλᾷς, ἐλᾷ, inf. [[ἐλᾶν]], also Hdt.1.207, etc., and so Hom. in the resolved form ἐλόω Il.13.315, Od.7.319: inf. [[ἐλάαν]] (though this is also inf. pres., v. infr.) Il.17.496, Od.5.290: aor. 1 [[ἤλᾰσα]], Ep. ἔλᾰσα Il.5.80, ἔλασσα 18.564, Ion. 3sg. ἐλάσασκεν 2.199: pf. ἐλήλᾰκα (ἀπ-, ἐξ-) X.''Cyr.''4.2.10, Ar.''Nu.''828: plpf. [[ἐληλάκειν]] (ἐξ-) Hdt.5.90:— Med. (v. infr. 1.2), fut. [[ἐλάσομαι]] (παρ-) dub. l. in Arr.''An.''3.30.3: aor. ἠλασάμην Il.11.682, rare in Att., as Pl.''Grg.''484b; 3sg. ἤλσατο Ibyc.55; Ep. <b class="b3">ἐλάσαιο, ἐλασαίατο, ἐλασσάμενος</b>, Od.20.51, Il.10.537, Od.4.637:—Pass., fut. [[ἐλασθήσομαι]] (ἐξ-) D.H.4.9: aor. <b class="b3">ἠλάθην</b> [ᾰ] E.''Heracl.''430, Ar.''Ec.''4; later ἠλάσθην ''AP''7.278 (Arch.), ''Sammelb.''997 (iv A.D.), (ἐξ-, συν-) Plb.8.24.9, 18.22.6, etc. (in Hdt. the Mss. vary between the two forms, ἐξελαθείς 7.165, ἀπηλάσθησαν 3.54): pf. ἐλήλαμαι Od.7.113, Hdt.7.84 (ἐξ-), etc.; ἐλήλασμαι Hp.''Mul.'' 2.133, Aen.Tact.31.4 (prob.), (ἐξ-) Plb.6.22.4, (συν-) A.D.''Conj.''233.30: plpf. ἠλήλατο Il.5.400; poet. also ἐλήλατο 4.135; 3pl. ἠλήλαντο Hes.''Sc.''143, also <b class="b3">ἐληλέδατ', ἐληλέατ', ἐληλάδατ'</b> vv.ll. in Od.7.86.— The pres. ἐλάω is rare and mainly Poet., imper. ἔλα Pi.''I.''5(4).38, A.''Fr.'' 332, E.''HF''819, ''Fr.''779.1 (also non-thematic 3pl. ἐλάντω ''SIG''1025.8 (Cos)): inf. ἐλᾶν Canthar.4, X.''HG''2.4.32: inf. [[ἐλάαν]] as Ep.inf.pres. is freq. in Hom. (v. infr.1.2): part. ἐλάουσα Emp.4.5: impf. 3pl. ἔλων Od.4.2, 3sg. ἔλαεν A.R.3.872; ἀπ-έλα X.''Cyr.''8.3.32; but <b class="b3">ἀπ-ήλαον</b> in Ar.''Lys.''1001 is prob. an error for <b class="b3">-ήλα'αν</b>, Dor. for <b class="b3">-ήλασαν</b>:—radic. sense, [[drive]], [[set in motion]], of driving flocks, εἰς εὐρὺ σπέος ἤλασε μῆλα Od.9.237; κακοὺς δ' ἐς μέσσον ἔλασσεν Il.4.299; aor. Med. [[ἠλασάμην]] in act. sense, 10.537, 11.682: freq. of horses, chariots, ships, [[drive]], [[ἐλάαν]] (inf. pres.) ἅρμα καὶ ἵππους 23.334; ἐς τὴν ἀγορὴν τὸ [[ζεῦγος]] Hdt. 1.59; <b class="b3">ἐλαύνω ἵππον</b> [[ride]] it, Id.4.64, al.; <b class="b3">κέλητας καὶ ἅρματα ἐ</b>. [[ride]] and [[drive]], Id.7.86; <b class="b3">ἐλαύνω νῆα</b> [[row]] it, Od.12.109, etc.; <b class="b3">στρατὸν ἐ</b>. Pi.''O.''10(11).66, Hdt. 1.176, 4.91, etc.<br><span class="bld">b</span> with acc. omitted, intr., [[go in a chariot]], [[drive]], <b class="b3">μάστιξεν δ' ἐλάαν</b> (''[[sc.]]'' ἵππους) he whipped them [[on]], Il.5.366, al., cf. S.''El.''734,739; <b class="b3">βῆ δ' ἐλάαν ἐπὶ κύματα</b> he [[drove on]] over the [[wave]]s, Il. 13.27; <b class="b3">διὰ νύκτα ἐλάαν</b> [[travel]] the [[night]] through, Od.15.50; <b class="b3">ἐς τὸ ἄστυ ἐ</b>. [[drive]] into the city, Hdt.1.60; <b class="b3">ἐπὶ ζευγέων ἐ</b>. ib.199; [[ride]], Id.7.88, X.''Eq.Mag.''3.9, etc.; <b class="b3">ἐλῶν ἐς Θρηΐκην</b> [[marching]]... Hdt.9.89, etc.; [[row]], [[μάλα]] [[σφοδρῶς]] ἐλάαν Od.12.124; [[ἐλαύνοντες]] = [[rower]]s, 13.22, etc.<br><span class="bld">c</span> in this intr. sense, it sometimes took an acc. loci, <b class="b3">γαλήνην ἐλαύνειν</b> to [[sail]] the [[calm]] [[sea]], i.e. over it, 7.319; so <b class="b3">τὰ ἕσπερα νῶτ' ἐ</b>. E.''El.'' 731 (lyr.); also <b class="b3">ἐλαύνειν δρόμον</b> [[run]] a [[course]], Ar.''Nu.''28; ὁδόν D.P. 586.<br><span class="bld">d</span> Pass., [<b class="b3">νηῦς] ἐλαυνομένη</b> a ship [[under way]], Od.13.155 (but πλοῖα ὑπὸ σκληρῶν ἀνέμων ἐλαυνόμενα ''Ep.Jac.''3.4); <b class="b3">τὰ κατάντη ἐλαύνεσθαι</b>, of horses, to [[be ridden]] on [[steep]] [[ground]], X.''Eq.Mag.''8.3.<br><span class="bld">2</span> [[drive away]], [[carry off]], in Hom. of stolen cattle or horses, βοῶν ἀρίστας Od.12.353; ἵππους Il.5.236; ἐ. ὅ τι δύναιντο X.''HG''4.8.18:—Med., Od.4.637, 20.51; ῥύσι' ἐλαυνόμενος Il.11.674, etc.<br><span class="bld">3</span> [[drive away]], [[expel]], ἐλαύνω [τινὰ] ἐκ δήμου 6.158; ἄνδρας ἀπ' Οἰνώνας Pi.''N.''5.16: freq. in Trag., ἐλαύνω τινὰ γῆς E.''Med.''70; <b class="b3">μύσος, μίασμα ἐ</b>., A.''Ch.''967 codd., ''Eu.'' 283 (Pass.), cf. S.''OT''98; <b class="b3">ἄγος ἐ</b>.,= [[ἀγηλατέω]], Th.1.126; ἐλαύνω λῃστάς Ar.''Ach.''1188, etc.:—Pass., γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι A.''Pr.''682.<br><span class="bld">4</span> [[drive]] (to extremities), [[persecute]], [[plague]], <b class="b3">οἵ μιν ἄδην ἐλόωσι . . πολέμοιο</b> who will [[harass]] him till he has had [[enough]] of [[war]], Il.13.315; <b class="b3">ἔτι μέν μίν φημι ἄδην λάαν κακότητος</b> I [[think]] I [[shall]] [[persecute]] him till he has had enough, Od.5.290; θεὸς ἐλαύνει πόλιν S.''OT''28; Ἰωνίαν ἤλασεν βίᾳ A.''Pers.''771; μή τι δαιμόνιον τὰ πράγματα ἐλαύνῃ D.9.54; σὺ δ' ἀπειλεῖς πᾶσιν, ἐλαύνεις πάντας Id.21.135, cf. 173:—Pass., ἐλαυνομένων καὶ ὑβριζομένων Id.18.48; λύπῃ πᾶς ἐλήλαται κακῇ S.''Aj.''275; κακοῖς πρός τινος E.''Andr.''31; ὑπ' ἀνάγκης καὶ οἴστρου Pl.''Phdr.''240d; τὴν ψυχὴν ἐρωτικῇ μανίᾳ Ael.''NA''14.18; [[ἐλαύνεσθαι τὴν γνώμην]] = to [[be out of one's mind]], Philostr.''VS''2.27.5.<br><span class="bld">5</span> = [[βινέω]], Ar.''Ec.''39, Pl. Com.3.4.<br><span class="bld">6</span> intr. in expressions like [[ἐς τοσοῦτον ἤλασαν]] they [[drove it]] so far (where [[πρᾶγμα]] must be supplied), Hdt.5.50; ἐς πᾶσαν κακότητα Id.2.124; <b class="b3">εἰς κόρον ἐλαύνειν</b> [[push]] [[matter]]s till [[disgust]] ensued, Tyrt.11.10; <b class="b3">εἰς ἴσον</b> (''[[sc.]]'' [[τισί]]) Onos.''Praef.''4: hence, [[push on]], [[go on]], ἐγγὺς μανιῶν E.''Heracl.''904 (lyr.); <b class="b3">ἔξω τοῦ φρονεῖν</b> Id.*ba.853; [[πόρρω]] [[σοφία]]ς ἐλαύνω = [[go]] far in [[wisdom]] Pl.''Euthphr.''4b, cf. ''Grg.''486a, X.''Cyr.''1.6.39.<br><span class="bld">II</span> [[strike]], ἐλάτῃσιν πόντον ἐλαύνοντες Il.7.6; κιθάραν πλήκτρῳ E.''HF''351 (lyr.).<br><span class="bld">2</span> [[strike]] with a [[weapon]], but never with a [[missile]], τὸν σκήπτρῳ ἐλάσασκεν Il.2.199; ξίφει ἤλασε κόρσην 5.584; [[κόρυθος]] φάλον ἤλασεν 13.614; <b class="b3">ὀδόντας ἐ</b>. [[knock out]], A.R.2.785: c. dupl. acc., <b class="b3">τὸν μὲν . . μεταδρομάδην ἔλασ' ὦμον</b> him he [[struck]] on... Il. 5.80; <b class="b3">χθόνα δ' ἤλασε παντὶ μετώπῳ</b> [[struck]] [[earth]] with his [[forehead]], of a [[falling]] [[man]], Od.22.94: c. acc. cogn., [[inflict]] a wound, οὐλὴν τήν ποτέ με σῦς ἤλασε 21.219:—Pass., c. acc. νῶτον ὄπισθ' αἰχμῇ δουρὸς ἐληλαμένος Tyrt.11.20; ἐλαύνεται εἰς τὸν μηρόν Luc.''Tox.''61.<br><span class="bld">3</span> [[strike]] one thing against another, πρὸς γῆν ἐ. κάρη Od.17.237; of weapons, [[drive through]], διαπρὸ χαλκὸν ἔλασσε 22.295; [δόρυ] διὰ στήθεσφιν ἔλασσε Il.5.57, cf. 20.269; ἤλασε Λυγκέος ἐν πλευραῖσι χαλκόν Pi.''N.''10.70:—Pass., [[go through]], Il.4.135, 13.595; to [[be fixed in]], ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὶ στιβαρῷ ἠλήλατο 5.400; διὰ [σφονδύλου] διαμπερὲς ἐληλάσθαι Pl.''R.''616e.<br><span class="bld">III</span> metaph.,<br><span class="bld">1</span> [[beat]] [[out]] [[metal]], [[forge]], ἀσπίδα . . ἣν ἄρα χαλκεὺς ἤλασεν Il.12.296; <b class="b3">πέντε πτύχας ἤλασε</b> [[beat out]] [[five]] [[plate]]s, 20.270; <b class="b3">περὶ δ' ἕρκος ἔλασσε κασσιτέρου</b> [[make]] a [[fence]] of [[beaten]] [[tin]] (with a play on signf. 2), 18.564; <b class="b3">εὐνὴ Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένη χρυσοῦ</b> a [[bed]] of [[beaten]] [[gold]], Mimn.12.6; <b class="b3">σίδηρος λεπτῶς ἐληλ</b>. Plu.''Cam.''41.<br><span class="bld">2</span> [[draw a line of]] [[wall]], [[trench]], etc., ἀμφὶ δὲ τάφρον ἤλασαν Il.7.450; ἀμφὶ δὲ τεῖχος ἔλασσε πόλει Od.6.9; σταυροὺς δ' ἐκτὸς ἔλασσε 14.11; τοῖχοι ἐληλέατ' 7.86; <b class="b3">τεῖχος τοὺς ἀγκῶνας ἐς τὸν ποταμὸν ἐλήλαται</b> the [[wall]] [[has]] [[its]] [[angle]]s carried [[down]] to the [[river]], Hdt.1.180, cf. 185,191; <b class="b3">ἐληλαμέναι πέρι πύργον</b> [[having]] a [[wall]] [[built]] [[round]], A.''Pers.''872 (lyr.); <b class="b3">ὄγμον ἐλαύνειν</b> [[work one's way]] down a [[ridge]] or [[swathe]] in [[reap]]ing or [[mow]]ing, Il.11.68; [[ἐλαύνειν]] αὔλακα Hes. ''Op.''443; <b class="b3">ἀμπελίδος ὄρχον ἐλαύνειν</b> to [[draw]] a [[line]] of [[vine]]s, i.e. [[plant]] them in [[line]], Ar.''Ach.''995: generally, [[plant]], [[produce]], ἐλᾷ τέσσαρας ἀρετὰς αἰών Pi.''N.''3.74.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">κολῳὸν ἐλαύνειν</b> [[prolong]], [[keep up]] the [[brawl]], Il. 1.575.<br><span class="bld">4</span> ἐξ ὄσσων ἐς γαῖαν ἐ. δάκρυ E.''Supp.''96.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0790.png Seite 790]] [[treiben]]; fut. [[ἐλάσω]], Her. 1, 77; ἐλάσοντες Xen. An. 7, 7, 55; gew. att. ἐλῶ, ἐλᾷς, Ar. Ran. 203, ἐλᾶν, ἐλώντων, Xen. An. 1, 8, 10; bei Hom. ἐλόωσι, Od. 7, 319; aor. [[ἤλασα]], poet. auch [[ἔλασσα]], iterativ. ἐλάσασκεν Iliad. 2, 1991 perf. [[ἐλήλακα]], ἐλήλαμαι, aor. ἠλάθην, erst ganz spät ἠλάσθην, wie ἐλήλασμαι, vgl. Piers. Moer. 13; ἐληλέδατο Od. 7, 86; ἠλήλαντο Hes. ''[[sc.]]'' 143. Sehr selten erscheint ein praes. [[ἐλάω]], bei Dichtern, vgl. s. v. [[ἀπελαύνω]]; ob bei Homer in der Formel μάστιξεν δ' ἐλάαν, z. B. Odyss. 3, 484, ἐλάαν praes. oder futur. sei, kann zweifelhaft erscheinen; wahrscheinlich ist praes. Odyss. 15, 50 οὔ πως ἔστιν ἐπειγομένους περ ὁδοῖο νύκτα διὰ δνοφερὴν ἐλάαν; 3. plur. ἔλων, = ἔλαον, imperfect. oder aorist. 2, Iliad. 24, 696 Odyss. 4, 2; ἔλαε Apoll. Rh. 3, 872. – 1) [[treiben]], [[in Bewegung setzen]], von Hom. an überall, [[ἅρμα]], ἵππους, [[ζεῦγος]], Il. 5, 237 u. öfter, Her. 1, 59 Ar. Nubb. 69 Plat. Phaedr. 246 e; νῆα, Od. 16, 502, [[rudern]]; [[νηῦς]] ἐλαυνομένη, das fahrende Schiff, 13, 155; vgl. Ar. Equ. 1178; τριήρεις, Plat. Rep. III, 396 a; ἐλαύνειν ἐρετμοῖς, Ap. Rh. 2, 949; τὸν δρόμον Ar. Nubb. 25; ὁδόν D. Per. 586. Daher auch οἱ δ' ἐλόωσι γαλήνην, auf dem ruhigen Meere fahren, Od. 7, 319; πόντον ἐλάταις ἐλαύνειν, das Meer mit Rudern in Bewegung setzen, es befahren, Il. 7, 6; τὰ δ' ἕσπερα νῶτ' ἐλαύνει θερμᾷ φλογί Eur. El. 731. Von Flüssen, [[ῥόον]] ἐλαύνειν D. Per. 1090. – Häufig ohne acc. = [[fahren]]; εἰ γάρ κε – παρὲξ ἐλάσησθα διώκων, ''[[sc.]]'' ἵππους, Il. 23, 344; μάστιξεν δ' ἐλάαν, er schwang die Geißel, um die Pferde anzutreiben, zu fahren, 5, 366; βῆ δ' ἐλάαν ἐπὶ κύματα, er ging, um dahinzufahren über die Wogen, Il. 13, 27; διὰ νύκτα ἐλᾶν, durch die Nacht fahren, Od. 15, 50; vom Seefahrer, 12, 124; παρὲξ τὴν νῆσον ἐλαύνειν, an der Insel vorbeifahren, 12, 276; οἱ ἐλαύνοντες, die Rudernden, 13, 22; vgl. Xen. Hell. 6, 2, 29. Auch vom Wagen selbst, τὰ ἅρματα εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἑλλήνων ἐλῶντα καὶ διακόψοντα Xen. An. 1, 8, 10; – ''[[sc.]]'' ἵππον, [[reiten]], Her. 1, 59; ἀναβὰς ἐπὶ τὸν ἵππον ἤλασε Xen. Cyr. 4, 1, 7; vgl. Ar. Pax 128; pass., vom Pferde, [[laufen]], Xen. Cyr. 8, 6, 17; vgl. γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι Aesch. Prom. 682; mit accusat. vom Reiten Odyss. 5, 371 ἀμφ' ἑνὶ δούρατι βαῖνε, κέληθ' ὡς ἵππον ἐλαύνων; – στρατόν, στρατιήν, ein Heer in Bewegung setzen, es führen, Pind. Ol. 11, 69, Her 1, 176 u. öfter. Gew. ohne Zusatz, [[marschiren]], [[anrücken]], sowohl von dem Feldherrn, als vom Heere, Her. 1, 77; Xen. sehr oft u. andere Historiker. – 2) [[wegtreiben]], wegführen; [[βοῦς]] Il. 1, 154 u. öfter; Xen. Hell. 4, 8, 18; so im med., Il. 1, 682 Od. 4, 637; Plat. Gorg. 484 b, wie λείαν ἐλάσασθαι Plut. Rom. 23; – τοὺς ματραλοίας ἐκ δόμων Aesch. Eum. 201. 329; ἐκ γῆς Soph. O. R. 44, u. öfter; παῖδας γῆς ἐλᾶν Eur. Med. 70. – Bes. [[μύσος]] ἀφ' ἑστίας, entfernen, also = [[fühnen]], Aesch. Ch. 961; vgl. Eum. 273; [[μίασμα]] χώρας Soph. O. R. 98; [[ἄγος]] ἐλαύνειν Thuc. 1, 126. 2, 13; φυγῇ ἀϊδίῳ ἐλαθείς, in ewige Verbannung geschickt, Dion. Hal. 8, 1. – 3) [[in die Enge treiben]], [[bedrängen]]. Hierher gehören vor Allem drei merkwürdige Homerische Stellen: Iliad. 13, 315 οἵ μιν [[ἄδην]] ἐλόωσι καὶ ἐσσύμενον πολέμοιο; 19, 423 οὐ λήξω πρὶν Τρῶας [[ἄδην]] ἐλάσαι πολέμοιο; Odyss. 5, 290 ἀλλ' ἔτι μέν μίν φημι [[ἄδην]] ἐλάαν κακότητος. Also [[ἄδην]] ἐλάαν τινά τινος, = Einen genügend bedrängen in Etwas, bei Etwas, mit Etwas, mit Elend, im Kampfe. Bei Iliad. 13, 315 giebt es folgendes Schol. aus Didymus: κατ' ἔνια τῶν ὑπομνημάτων (d. h. »nach der Behauptung einiger der von Aristarcheern verfaßten Commentare«, nicht etwa »nach dem Zeugniß einiger der von Aristarch selbst verfaßten Commentare«, »schrieb Aristarch«) <b class="b2">οἵ μιν [[ἄδην]] [[ἐάσουσι]]</b>, ὅἐστι κορέσουσιν. καὶ ἐπὶ τοῦ Ποσειδῶνος (Odyss. 5, 290) »ἀλλ' ἔτι μέν μίν φημι [[ἄδην]] ἐλάαν κακότητος« διὰ τῶν δύο αα παρέκειτο (d. h. lag nach Angabe der betreffenden Aristarcheer dem Aristarch vor die var. lect.) <b class="b2">[[ἑάαν]]</b>. μαρτυρεῖ καὶ τὸ »ἄσειν ἐν Τροίῃ ταχέας κύνας (Iliad. 11, 818)«. [[οὕτως]] Αρίσταρχος (d. h. »das zunächst Vorhergehende«, wenn keine Lücke da ist, der Satz μαρτυρεῖ κτἑ., »sind Aristarchs eigene Worte«). Zu derselben Stelle Iliad. 13, 315 giebt es folgendes Schol. aus Aristonicus: ἡ [[διπλῆ]], ὅτι Ζηνόδοτος ἀγνοήσας τὸ σημαινόμενον πεποίηκε [[καὶ ἐσσύμενον πολεμίζειν]]. ἔστι δὲ τὸ [[ἄδην]] ἐλόωσιν ἀντὶ τοῦ κορεσθῆναι αὐτὸν ποιήσουσι τοῦ πολέμου, [[καίπερ]] προθυμίαν ἔχοντα. Friedländer druckt dies ohne Aenderung u. Bemerkung ab. In der That folgt aus der Metalepsis κορεσθῆναι ποιήσουσι [[nicht nothwendig]], daß das [[ἄδην]] ἐλόωσιν verderbt und in [[ἄδην]] [[ἐάσουσι]] oder [[ἄδην]] ἑόωσι zu ändern sei, welches nach Aristonicus Aristarchs Lesart gewesen sei. Doch ist durch Didymus Bericht wohl unzweifelhaft nicht nur, daß es die mit ἄω »sättigen« zusammenhangenden Lesarten [[ἄδην]] [[ἐάσουσι]] oder [[ἄδην]] ἑόωσι Iliad. 13, 315, [[ἄδην]] [[ἑάαν]] oder [[ἄδην]] [[ἆσαι]] Iliad. 19, 423, [[ἄδην]] [[ἑάαν]] Odyss. 5, 290 gegeben habe, sondern auch, daß Aristarch diese Lesarten nicht unbedingt verwarf. Besonders wichtig ist die Vergleichung von Iliad. 19, 402 [[ἐπεί]] χ' [[ἑῶμεν]] πολέμοιο, wo es folgendes Schol. des Aristonicus giebt, welches Lehrs irrthümlich dem Herodian zuschreibt: (ἡ [[διπλῆ]]) ὅτι [[δασυντέον]] τὸ [[ἑῶμεν]]· ἔστι γὰρ [[ἄδην]] ἔχωμεν, κορεσθῶμεν. Vgl. s. v. [[ἄω]] und Buttmann Lexilog. 2, 130 ff. – Χεὶρ ὀξείῃς ὀδύνῃσιν ἐλήλαται, wird gepeinigt, Il. 16, 518; ähnl. [[δαίμων]], Ἀθάνας [[μῆνις]] ἐλαύνει με, treibt mich umher, Soph. Ai. 499. 743; λύπῃ πᾶς ἐλή λαται κακῇ 268; κακοῖς Eur. Andr. 31; Plat. ὑπ' ἀνάγκης τε καὶ οἴστρου ἐλαύνεται Phaedr. 240 d, u. öfter; μή τι [[δαιμόνιον]] τὰ πράγματα ἐλαύνῃ Dem. 9, 54; Sp.; ἐλαύνεται τὴν ψυχὴν ἐρωτικῇ μανίᾳ Ael. H. A. 14, 18; geradezu = [[miß handeln]], [[beschimpfen]], καὶ ὑβρίζεσθαι Dem. 18, 48, u. öfter. Auch [[unterjochen]], Ἰωνίαν ἤλασε βίᾳ Aesch. Pers. 757. Woran sich die obscöne Bdtg = βινεῖν schließt, Ar. Eccl. 38; Plat. com. bei Ath. X, 456 a; vgl. Nicarch. 4 (XI, 73). – 4) [[schlagen]], [[stoßen]]. Bei ἐλαύνειν in dieser Bedeutung kann im accusat. sowohl dasjenige stehn, womit man stößt oder schlägt, die [[Waffe]], Iliad. 20, 259 ἐν σάκει ἤλασεν [[ἔγχος]], als auch dasjenige, welchem der Stoß oder Schlag gilt, das [[Ziel]], Iliad. 11, 109 Ἄντιφον παρὰ οὖς ἔλασε ξίφει. Im [[letzteren Falle unterscheidet]] nach Aristarchs Beobachtung [[Homer]] [[ἐλαύνειν]] [[genau von]] [[βάλλειν]], gebraucht also [[ἐλαύνειν]] [[nie vom Wurfe]], sondern[[ nur vom Stoße oder Schlage im strengsten Sinne des Wortes]], vom Angriff ἐκ χειρός, d. h. von solchem Angriffe, bei welchem man die Waffe nicht fahren läßt, wie bei'm Wurfe, sondern festhält. S. Scholl. Aristonic. Iliad. 11, 68 und Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 51-70, besonders p. 64 sq. Ausdrücklich entgegengesetzt werden βάλλειν und ἐλαύνειν einander Odyss. 17, 279 μή [[τίς]] σ' [[ἔκτοσθε]] νοήσας ἢ βάλῃ ἢ ἐλάσῃ. Dem gemäß schrieb Aristarch Odyss. 5, 132. 7, 250 ἔλσας, nicht ἐλάσας, wie Zenodot, der die hier erörterte Regel nicht kannte, s. Scholl. Aristonic. Odyss. 5, 132 u. vgl. [[εἴλω]]. Iliad. 16, 467 also kann ὁ δὲ Πήδασον ἤλασεν ἵππον nicht Aristarchs Lesart sein; denn das Thier ward durch einen Wurf getroffen. Mit doppeltem accusat. des Zieles Iliad. 5, 80 τὸν Εὐρύπυλος ἔλασ' ὦμον φασγάνῳ ἀίξας; das Ziel und die Wunde bei einander im accusat. Odyss. 21, 219 οὐλήν, τήν [[ποτέ]] με σῦς ἤλασε λευκῷ ὀδόντι; – Odyss. 22, 94 χθόνα δ' ἤλασε παντὶ μετώπῳ, von einem Fallenden; 5, 313 ἃς ἄρα μιν εἰπόντ' ἔλασεν μέγα [[κῦμα]] κατ' ἄκρης; – Odyss. 17, 237 ὁ δὲ μερμήριξεν Ὀδυσσεὺς ἠὲ μεταΐξας ῥοπάλῳ ἐκ θυμὸν ἕλοιτο, ἦ πρὸς γῆν ἐλάσειε [[κάρη]] ἀμφουδὶς ἀείρας. – Wenn die Waffe als Object im accus. bei ἐλαύνειν steht oder hinzugedacht werden muß, gebraucht [[Homer]] [[ἐλαύνειν]][[ auch vom Wurfe]], Iliad. 17, 519 προΐει [[ἔγχος]], καὶ βάλεν Ἀρήτοιο κατ' ἀσπίδα – · ἡ δ' οὐκ [[ἔγχος]] ἔρυτο, διαπρὸ δὲ [[εἴσατο]] [[χαλκός]], νειαίρῃ δ' ἐν γαστρὶ διὰ ζωστῆρος ἔλασσεν, verstehe τὸ [[ἔγχος]], und passivisch Iliad. 5, 400 αὐτὰρ ὀιστὸς ὤμῳ ἔνι στιβαρῷ [[ἠλήλατο]]. – Vgl. noch Iliad. 2, 199. 4, 135. 5, 57. 584. 11, 68. 13, 614. – Den Homerischen Unterschied von ἐλαύνειν u. βάλλειν beobachteten die Folgenden keineswegs genau, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 66 sqq.; Pind. O. 10, 85 ἄκοντι ἔλασε σκοπόν; N. 10, 70 ἤλασε Λυγκεὺς ἐν πλευραῖσι χαλκόν; Lucian. ἐλαύνεται εἰς τὸν μηρόν, er wird am Schenkel verwundet; Apoll. Rhod. 2, 785 ἐ. [[χαμάδις]] ὀδόντας, herausschlagen; Euripid. Herc. fur. 351 κιθάραν ἐλαύνων πλήκτρῳ. – 5) Wie unser [[treiben]] von [[Metallen]]; ἀσπίδα, einen Schild aus Erz treiben, Il. 12, 296; πτύχας 20, 270; εὐνὴ Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένη χρυσοῦ Mimnerm. bei Ath. XI, 470 b; [[σίδηρον]] λεπτῶς ἐληλαμένον Plut. Camill. 31, a. Sp. In dieser Bdtg »geschmiedet« ist vielleicht ἐληλάμενος accentuirt worden, vgl. Buttm. gr. Gr. I p. 444. Uebh. = [[hinziehen]], in einer Richtung, τάφρον, [[τεῖχος]], Il. 9, 349; σταυροὺς δ' ἐκτὸς ἔλασσε, stellte sie in einer Linie auf, Od. 14, 11; αὔλακα Hes. O. 441, wie Pind. P. 4, 228; κατὰ χέρσον ἐληλαμέναι περὶ πύργον Aesch. Pers. 852; ἠλακάτην διὰ μέσου ἐληλάσθαι Plat. Rep. X, 616 e, mehr an die vorige Bdtg erinnernd; öfter Her., [[τεῖχος]], αἱμασιάς, 1, 191. 6, 137; ἀμπελίδος ὄρχον Ar. Ach. 995. – Dah. = [[hervorbringen]], erzeugen; ἐλᾷ δὲ καὶ τέσσαρας ἀρετὰς ὁ μακρὸς [[αἰών]] Pind. N. 3, 71; κολῳόν, erregen, Il. 1, 575; ἐξ ὄσσων εἰς γαῖαν [[δάκρυ]], hervortreiben, Eur. Suppl. 108. – 61 Wie es in 1) scheinbar intrans. steht, so braucht Plat. auch [[πόῤῥω]] σοφίας, φιλοσοφίας ἐλαύνειν, weit in der Weisheit [[vorschreiten]], Crat. 410 e Gorg. 486 a; [[πρόσω]] τῆς πλεονεξίας Xen. Cyr. 1, 6, 39; ἐγγὺς μανιῶν ἐλαύνει, kommt dem Wahnsinn nahe, Eur. Heracl. 904; ἔξω ἐλ. τοῦ φρονεῖν, wahnsinnig sein, Bacch. 853; ἐς πᾶσαν κακότητα ἐλάσαι Her. 2, 124; vgl. 5, 50; εἰς τοσοῦτον ἤλασε ἐπιμελείας D. L. 4, 67; Plut.; εἰς κόρον τινὸς ἐλαύνειν, es bis zur Übersättigung in einer Sache treiben, Tyrt. 2, 10.

|elrutext='''ἐλαύνω:''' эп.-поэт. тж. [[ἐλάω]] (impf. ἤλαυνον - эп. iter. ἐλαύνεσκον, fut. [[ἐλῶ]] и [[ἐλάσω]] - эп. ἐλόω и ἐλάσσω, aor. [[ἤλασα]] - эп. ἔλασ(σ)α, pf. [[ἐλήλακα]]; pass.: aor. [[ἠλάθην]] - поздн. ἠλάσθην, pf. ἐλήλαμαι, ppf. [[ἠληλάμην]])<br /><b class="num">1</b> [[гнать]], [[погонять]] ([[ἅρμα]] καὶ ἵππους Hom.; ταῦρον διὰ τοῦ ἄστεος Plut.; γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνεσθαι Aesch.): τὸν ἵππον ἐ. Her. ездить верхом на лошади;<br /><b class="num">2</b> [[угонять]], [[уводить]] (ἀρίστας [[βοῶν]] Hom.; ὅ τι δύναιντο Xen.); med. угонять с собой (βόας καὶ μῆλα Hom.; τὰς [[βοῦς]] Plat.; λείαν Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[изгонять]] (τινὰ ἐκ δήμου Hom.; τινὰ ἐκ δόμων и ἀφ᾽ ἑστίας Aesch.; ἐκ γῆς Soph. и γῆς Eur.; [[μίασμα]] Soph. и [[ἄγος]] Thuc.): ἐλαυνόμενος καὶ ὑβριζόμενος Dem. гонимый и осыпаемый оскорблениями;<br /><b class="num">4</b> (о корабле), [[приводить в движение]] ([[νῆα]] Hom.; τὰς [[ναῦς]] Arph.; τριήρεις Plat.): κώπην ἐ. Plut. грести; πόντον ἐλάταις ἐ. Hom. плыть на веслах по морю; [[νηῦς]] ἐλαυνομένη Hom. плывущий корабль; οἱ ἐλαύνοντες Hom. гребцы;<br /><b class="num">5</b> [[преследовать]], [[терзать]], [[донимать]] (τινά Hom.): ἐ. τινὰ κακότητος Hom. мучить кого-л.; χεὶρ ὀδύνῃσι ἐλήλαται Hom. рука болит; λοιμὸς ἐλαύνει πόλιν Soph. мор опустошает город; φοβεῖσθαι, μή τι [[δαιμόνιον]] τὰ πράγματα ἐλαύνῃ Dem. опасаться, как бы некое божество не потрясло государства; λύπῃ [[πᾶς]] ἐλήλαται κακῇ Eur. он удручен тяжелой скорбью;<br /><b class="num">6</b> [[ударять]] (τινὰ σκήπτρῳ Hom.): χθόνα ἤλασε παντὶ μετώπῳ Hom. он хлопнулся лицом прямо в землю; κιθάραν ἐλαύνων πλήκτρῳ Eur. бряцая плектром на лире;<br /><b class="num">7</b> [[вести]] (στρατόν Pind.; στρατιήν Her.);<br /><b class="num">8</b> [[вонзать]] ([[δόρυ]] διὰ [[στήθεσσιν]] Hom.; χαλκὸν ἐν πλευραῖσι Pind.): ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὶ [[ἠλήλατο]] Hom. стрела впилась в плечо;<br /><b class="num">9</b> [[поражать]], [[ранить]] (τινὰ ὦμον φασγάνῳ Hom.; ἐλαύνεσθαι εἰς τὸν μηρόν Luc.);<br /><b class="num">10</b> [[наносить]], [[причинять]] (τὴν οὐλὴν ὀδόντι Hom.);<br /><b class="num">11</b> [[вдевать]], [[продевать]] (τι διὰ μέσου τινός Plat.);<br /><b class="num">12</b> [[устремлять]], [[обрушивать]]: [[πνεῦμα]] [[σφοδρῶς]] ἐλαυνόμενον Arst. сильный взрыв (сжатого) воздуха; ἐδόκει [[μήνιμα]] [[δαιμόνιον]] ἐλαύνειν τὰς πόλεις Plut. казалось, что гнев божества обрушился на города; πνοὰς ἀνέμων ζάλην ἐλαυνόντων Plut. при бушевании ураганных ветров;<br /><b class="num">13</b> [[устремлять]], [[направлять]] (τὸν [[ἑαυτοῦ]] ὁδόν Arph.);<br /><b class="num">14</b> [[повышать]], [[доводить]] (τὰ τέλη ἐπὶ τὰς ἐσχάτας τιμάς Plut.);<br /><b class="num">15</b> перен. [[доводить]], [[приводить]] (τινὰ εἰς ὀργήν Eur.);<br /><b class="num">16</b> [[проводить]], [[прокапывать]] (τάφρον Hom.; αὔλακα Hes., Pind.; ἀμπελίδος ὄρχον Arph.);<br /><b class="num">17</b> [[проводить]], [[строить]], [[возводить]] ([[τεῖχος]] Hom.): σταυροὺς πυκνοὺς καὶ θαμέας [[ἐλαυνέμεν]] Hom. строить частокол; τὸ [[τεῖχος]] ἐς τὸν ποταμὸν ἐλήλαται Her. стена доходит до реки;<br /><b class="num">18</b> [[проливать]] ([[δάκρυ]] εἰς γαῖαν Eur.);<br /><b class="num">19</b> [[вызывать]], [[возбуждать]] (κολῳὸν ἔν τισι Hom.);<br /><b class="num">20</b> [[пробуждать]] (ἀρετάς Pind.);<br /><b class="num">21</b> [[выковывать]], [[ковать]] (ἀσπίδα χαλκείην Hom.; [[ἐληλαμένος]] [[σίδηρος]] Plut.);<br /><b class="num">22</b> [[подчинять себе]], [[покорять]], [[захватывать]] (Ἰωνίαν πᾶσαν Aesch.);<br /><b class="num">23</b> [[устремляться]], [[направляться]] (ἐπὶ κύματα Hom.): [[μάλα]] [[σφοδρῶς]] ἐ. Hom. спешить изо всех сил;<br /><b class="num">24</b> [[ехать]], [[путешествовать]] (νύκτα διὰ δνοφερήν Hom.);<br /><b class="num">25</b> [[вступать]], [[въезжать]] (ἐς τὸ [[ἄστυ]] Her.);<br /><b class="num">26</b> [[врываться]], [[вторгаться]] (ἐπὶ τὴν Ἀττικήν Plut.);<br /><b class="num">27</b> [[обрушиваться]], [[нападать]] (εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἑλλήνων Xen.);<br /><b class="num">28</b> [[доходить]], [[заходить]], [[продвигаться]]: ἐς πᾶσαν κακότητα ἐλάσαι Her. совершить всяческие злодеяния; [[ἐγγὺς]] μανιῶν ἐ. Eur. находиться на грани безумия; [[ἔξω]] τοῦ φρονεῖν ἐ. Eur. сойти с ума; [[πρόσω]] ἐλάσαι τῆς πρὸς τοὺς πολεμίους πλεονεξίας Xen. превзойти врагов в хитрости; οἱ [[πόρρω]] ἀεὶ φιλοσοφίας ἐλαύνοντες Plat. не перестающие заниматься философией; πρὸς τὴν νόσον ἐλάσαι Arst. впасть в болезнь; [[πόρρω]] [[παντάπασιν]] ἡλικίας ἐληλακώς Plut. достигший преклонного возраста; ὁ εἰς τοσοῦτον ἤλασεν ἐπιμελείας, [[ὥστε]] … Diog. L. он дошел в своем трудолюбии до того, что …;<br /><b class="num">29</b> Arph., Anth. = [[βινέω]].

|mdlsjtxt=[[ἐλάω]]<br /><b class="num">I.</b> Radic. [[sense]]: to [[drive]], [[drive]] on, set in [[motion]], of [[driving]] flocks, Hom.; so aor. mid. ἠλασάμην Il.: often of chariots, to [[drive]], Il., Hdt.; also, ἐλ. ἵππον to [[ride]] it, Hdt.; ἐλ. νῆα to row it, Od.:—in [[this]] [[sense]] the acc. was omitted, and the Verb became intr., to go in a [[chariot]], to [[drive]], μάστιξεν δ' [[ἐλάαν]] (''[[sc.]]'' ἵππους) he whipped them on, Il.; βῆ δ' [[ἐλάαν]] ἐπὶ κύματα he [[drove]] on [[over]] the waves, Il.; διὰ νύκτα [[ἐλάαν]] to [[travel]] the [[night]] [[through]], Od.; — to [[ride]], Hdt., etc.; to [[march]], Hdt.; to row, Od.<br />b. in [[this]] intr. [[sense]], it [[sometimes]] took an acc. loci, γαλήνην ἐλαύνειν to [[sail]] the [[calm]] sea, i. e. [[over]] it, Hdt.; ἐλαύνειν δρόμον to run a [[course]], Ar.<br /><b class="num">2.</b> to [[drive]] [[away]], like [[ἀπελαύνω]], of [[stolen]] [[cattle]], Hom., Xen.: —so in Mid., Hom.<br /><b class="num">3.</b> to [[drive]] [[away]], [[expel]], Il., Trag.<br /><b class="num">4.</b> to [[drive]] to extremities, ἄδην [[ἐλόωσι]] πολέμοιο [[will]] [[harass]] him [[till]] he has had [[enough]] of war, Il.; ἄδην [[ἐλάαν]] κακότητος shall [[persecute]] him [[till]] he has had [[enough]], Od.:—then in [[attic]] to [[persecute]], [[attack]], [[harass]], Soph., etc.<br /><b class="num">5.</b> intr. in expressions like ἐς τοσοῦτον ἤλασαν, they [[drove]] it so far ([[where]] [[πρᾶγμα]] must be supplied), Hdt.:—[[hence]], to [[push]] on, go on, Eur., Plat.<br /><b class="num">II.</b> to [[strike]], ἐλάτηισιν πόντον ἐλαύνοντες, cf. Lat. remis impellere, Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[strike]] with a [[weapon]], but [[never]] with a [[missile]], Il.:— c. dupl. acc., τὸν μὲν ἔλασ' ὦμον him he struck on the [[shoulder]], Il.; χθόνα ἤλασε μετώπωι struck [[earth]] with his [[forehead]], Od.<br /><b class="num">3.</b> to [[drive]] or [[thrust]] [[through]], [[δόρυ]] διὰ [[στήθεσφιν]] ἔλασσε Il.; and in Pass. to go [[through]], Il.<br /><b class="num">III.</b> in metaph. senses:<br /><b class="num">1.</b> to [[beat]] with a [[hammer]], Lat. ducere, to [[beat]] out [[metal]], Il.; περὶ δ' [[ἕρκος]] ἔλασσε κασσιτέρου [[around]] he made a [[fence]] of [[beaten]] tin, Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[draw]] a [[line]] of [[wall]] or a [[trench]], Lat. ducere murum, Hom., etc.; [[τεῖχος]] ἐς τὸν ποταμὸν τοὺς ἀγκῶνας ἐλήλαται the [[wall]] has its angles carried [[down]] to the [[river]], Hdt.; ὄγμον ἐλαύνειν to [[work]] one's way [[down]] a [[ridge]] or [[swathe]] in [[reaping]] or mowing, Il.; ὄρχον ἀμπελίδος ἐλ. to [[draw]] a [[line]] of vines, i. e. [[plant]] them in [[line]], Ar.<br /><b class="num">3.</b> κολωιὸν ἐλαύνειν to [[prolong]] the [[brawl]], Il.