γόνυ: Difference between revisions

|Definition=τό, gen. [[γόνατος]], Ep. and Ion. [[γούνατος]] (for [[γόνϝατος]]) Il.21.591, Hdt.2.80: pl. nom.<br><span class="bld">A</span> γούνατα Il.5.176, Hes.Op.587, Hdt.1.199, Schwyzer694.7 (Chios, iv B. C.), gen. γουνάτων Hdt.9.76, dat. γούνασι Il.9.455, Hdt.4.152 (also Pi.I.2.26), γονάτεσσι Theoc.16.11, Epigr.Gr. 782 (Halic.); also Ep. gen. [[γουνός]] (expl. as for [[γόνυος]] by Hdn.Gr.2.768, A.D.Synt.342.9) Il.11.547: pl. γοῦνα 6.511; γούνων 1.407, al.: dat. γούνεσσι 9.488, al. ([[varia lectio|v.l.]] [[γούνασσι]]):—Aeol. acc. pl. γόνα Alc.39.7 (prob.), but [[γόννα]] acc. to St.Byz. [[sub verbo|s.v.]] [[Γόννοι]], Eust.335.39: gen. pl. γόνων Alc.Supp.10:<br><span class="bld">E</span> has γουνάτων Hec.752, 839, γούνασι Supp.285 (lyr.), Andr.529 (lyr.), but not [[γουνός]] ([[γοῦν]]' acc. pl. was read by Sch. in Ph.852): gen. pl. [[γεύνων]], Hsch.:—[[knee]], γόνυ γουνὸς ἀμείβων Il.11.547, etc.: freq. of [[clasp]]ing the [[knee]]s in [[earnest]] [[supplication]], ἥψατο γούνων 1.512; ἑλεῖν, λαβεῖν γούνων 21.71, 1.407, etc.; τῶν γουνάτων λαβέσθαι Hdt.9.76; [[ποτὶ]] ([[varia lectio|v.l.]] [[περὶ]]) or ἀμφὶ γούνασί τινος χεῖρας βαλεῖν Od.6.310, 7.142; περὶ γόνυ χέρας ἱκεσίους ἔβαλον E.Or.1414, cf. Ph.1622, etc.; τὰ σὰ γούναθ' ἱκάνομαι Il.18.457, cf. Od.7.147, etc.; κιχανόμενοι τὰ σὰ γοῦνα ἱκόμεθ' 9.266; ἀντίος ἤλυθε γούνων Il.20.463; γόνυ σὸν ἀμπίσχειν χερί E.Supp.165; σοῖς [[προστίθημι]] γόνασιν ὠλένας Id.Andr.895; [[ἐς γούνατά τινι]] or τινος πεσεῖν Hdt.5.86, S.OC1607; ἀμφὶ γόνυ τινὸς [[πίπτειν]] E.Hec.787; [[γόνυ]] τινός or πρὸς γόνυ [[προσπίπτειν]] ib.339, HF79; γόνασί τινος προσπίπτειν Id.Or.1332 (but [[προσπίτνω]] σε γόνασιν = [[on my knees]], S.Ph.485); [[πίπτειν]] πρὸς τὰ γ. τινος, τινι, Lys.1.19, D.19.198; also γούνων [[λίσσεσθαι]] Il.9.451; [[ἐλλιτανεύειν]] Od.10.481; γουνάζεσθαι Il.22.345; [[ἄντεσθαι]] πρὸς τῶν γονάτων E.Med.710; ἱκετεῦσαι πρὸς τ. γ. D.58.70.<br><span class="bld">2</span> of a sitting posture, [[φημί]] μιν ἀσπασίως γ. [[κάμψειν]] will be [[glad]] to [[bend]] the [[knee]] so as to [[sit]] down and [[rest]], Il.7.118, cf. 19.72; but also, [[bow]] the [[knee]] in [[submission]], [[ἐμοὶ κάμψει]] (intr.) πᾶν γ. [[LXX]] Is.45.23; [[γ. ὀκλάζειν τινί]] ib.3 Ki.19.18, v. sub [[κάμπτω]]: [[ἐπὶ γούνασι]] [[on one's knees]], ἐπὶ γούνασι πατρός Il.22.500; ποτὶ γ. 5.408; γούνασιν ἐφέσσεσθαι φίλον υἱόν 9.455; σ' ἐπ' ἐμοῖσι… γούνεσσι καθίσσας 9.488; τόν ῥά οἱ… ἐπὶ γούνασι θῆκεν Od.19.401; ἐν τοῖς γόνασί τινος στρέφεσθαι Pl.R. 617b; [[πέπλον]]… θεῖναι Ἀθηναίης [[ἐπὶ γούνασιν]] to [[lay]] it on her [[lap]] (as an [[offering]]), Il.6.92, cf. Schwyzer [[l.c.]]: hence metaph., θεῶν ἐν γούνασι [[κεῖται]] it [[rest]]s in the [[lap]] of... Il.17.514, Od.1.267, etc.; but ἐν γούνασιν πίτνοντα [[Νίκας]] [[victorious]], Pi.I.2.26.<br><span class="bld">3</span> of the knees as the seat of strength, ἐν δὲ βίην ὤμοισι καὶ ἐν γούνεσσιν ἔθηκε Il.17.569; of swiftness, λαιψηρά γ. 22.204, etc.; γούνατά τινος [[λύειν]] [[disable]], [[kill]] him, 5.176, etc.; ὑπὸ γούνατ' ἔλυσεν 11.579; [[βλάπτειν]] γ. τινι, [[κάματος]] δ' ὑπὸ γ. ἐδάμνα, 7.271, 21.52:—Pass., αὐτοῦ λύτο γούνατα 21.114, etc.<br><span class="bld">4</span> metaph., ἐς γόνυ [[βάλλειν]] [[bring]] down upon the [[knee]], i. e. [[humble]], [[conquer]], Hdt.6.27; [[ἐς γ. ῥίπτειν]], [[κλίνειν]], App.BC3.20,30; ἐς γ. [[ἐλθεῖν]] Procop.Arc.14, Pers.1.17; Ἀσία δὲ χθὼν… ἐπὶ γόνυ κέκλιται A.Pers.931 (lyr.).<br><span class="bld">5</span> [[proverb|prov.]], [[ἀπωτέρω]] ἢ [[γόνυ]] [[κνάμα]] '[[blood is thicker than water]]', '[[charity begins at home]]', Theoc.16.18; γ. κνήμης ἔγγιον Arist.EN1168b8, Ath.9.383b.<br><span class="bld">II</span> [[joint]] of [[grass]]es or [[plant]]s, Hdt.3.98, X.An.4.5.26, Thphr.HP8.2.4, Porph.Antr.19. (Cf. Skt. [[jā´nu]], Lat. [[genu]], etc.)

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0502.png Seite 502]] τό, γόνατος, ion. γούνατος, auch [[γουνός]], [[γοῦνα]], γούνων, äol. plur. γόνα od. γόννα, f., Neue zu Sappho frg. 25; Hom. [[γόνυ]], γούνατος Íliad. 21, 591, [[γουνός]] Iliad. 11, 547 Odyss. 19, 450, [[γοῦνα]], [[γούνατα]], [[ἄμφω]] γούνατ' ἔκαμψεν Odyss. 5, 453, γούνων, γούνασι(ν), γούνεσσι (ν) Iliad. 9, 488. 17, 451. 569, var. lect. γούνασσι(ν), Aristarch Iliad. 9, 488 [[γούνεσσι]], ἔχει [[μέντοι]] λόγον καὶ ἡ διὰ τοῦ α,[[ γούνασσι]], Scholl. Didym. – 1) das [[Knie]] (genu), von Hom. an überall, von Menschen; von Thieren, z. B. von Pferden, Iliad. 17, 451; von Kameelen, Her. 3, 103; Xen. Equ. 1, 6; Arist. öfter. Das Berühren u. Umfassen des Kniees war Zeichen demüthigen Flehens, dah. ἅψασθαι γούνων, [[λαβεῖν]] γούνων, [[γούνατα]], Hom. ἥψατο γούνων Iliad. 1, 512, λαβὲ γούνων 1, 407, λαβὲ [[γούνατα]] Πηλείωνος 24, 465, ἐμὲ λισσέσκετο γούνων 9, 451; λαβομένη τῶν γουνάτων Her. 9, 76; Prosa, προσπίπτειν πρὸς τὰ γόνατά τινος, unser: Einem zu Füßen fallen; [[προσπίτνω]] σε γόνασι Soph. Phil. 483; [[γόνυ]] κάμπτειν, das Knie beugen, sich niederlassen, ausruhen, Il. 7, 118. 19, 72; Aesch. Prom. 32 u. öfter. – Das Knie wird als Hauptsitz der Schnellfüßigkeit u. Körperkraft übh. angesehen, ἐν δὲ βίην ὤμοισι καὶ ἐν γούνεσσιν ἔθηκεν II. 17, 569; ὅς οἱ ἐπῶρσε [[μένος]] λαιψηρά τε [[γοῦνα]] 22, 204; [[γούνατα]] δ' ἐρρώσαντο, die, Kniee bekamen Kraft, Odyss. 23, 3; εἰς ὅ κ' ἀυτμὴ ἐν στήθεσσι μένῃ [[καί]] μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ, so lange ich kräftig bin, Iliad. 9, 610; ὄφρ' ἀρετὴν παρέχωσι θεοὶ καὶ γούνατ' ὀρώρῃ Odyss. 18, 133; μή μιν λιμὸς ἀτερπὴς γούναθ' ἵκοιτο Iliad. 19, 354. Dah. [[γούνατα]] λύειν τινός, die Kniee Jemandes lösen, erschlaffen machen, tödten, Iliad. 5, 176 ἐπεὶ πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν γούνατ' ἔλυσεν, Odyss. 20, 118 οἳ δή μοι καμάτῳ θυμαλγέι γούνατ' ἔλυσαν ἄλφιτα τευχούσῃ; parodirt von Metagen. Ath. XIII, 571 b; ὑπολύεταί μοι τὰ γόνατα Ar. Lys. 216. Aehnlich wie wir: [[γόνυ]] πάλλεται γερόντων, schlottert. Ar. Ran. 345; κάμνει Eur. Phoen. 834; ἇς [[γόνυ]] χλωρόν, vom jugendlichen Alter, Theocr. 14, 70; θεῶν ἐν γούνασι κεῖται Iliad. 17, 514. 20, 435 Odyss. 1, 267. 400. 16, 129, es liegt im Schooße der Götter, es hängt von dem Willen der Götter ab; Νύμφαι ἐπὶ γούνασι κοῦρον ἔχοισαι Theocr. 13, 53. Übertr. wird ἐς [[γόνυ]] βάλλειν, κλίνειν, ῥίπτειν, πίπτειν auch von Völkern u. Städten gesagt, stürzen, in Verfall bringen u. gerathen, τὴν πόλιν Her. 6, 27; [[Ἀσία]] χθὼν αἰνῶς ἐπὶ [[γόνυ]] κέκλιται Aesch. Pers. 930; oft bei Sp., wie App., Ael. V. H. 3, 17; vgl. B. A. p. 40. – 2) die Jahresschüsse, Absätze, Knoten der Halmenpflanzen, des Rohres, Her. 3, 98; Xen. An. 4, 5, 26 u. Sp.

|btext=[[γόνατος]] (τό) :<br /><b>I.</b> genou ; <i>particul. pour marquer</i>;<br /><b>1</b> <i>la force</i> : γούνατά <i>épq.</i> τινος λύειν IL, ὑπὸ [[γούνατα]] λύειν OD faire se relâcher les genoux de qqn, <i>càd</i> faire que les genoux de qqn s'affaissent, <i>d'où</i> tuer qqn ; <i>Pass.</i> [[λύτο]] [[γούνατα]] IL ses genoux s'affaissèrent ; δαμνᾶν [[γούνατα]] IL <i>ou</i> βλάπτειν IL faire chanceler qqn sur ses genoux <i>litt.</i> dompter <i>ou</i> endommager les genoux de qqn ; <i>Pass.</i> βλάβεται γούνατ’ IL, OD ses genoux s'affaissent <i>litt.</i> sont affaiblis ; <i>fig.</i> [[ἐς]] [[γόνυ]] βάλλειν HDT <i>litt.</i> faire tomber (une ville) sur le genou, <i>càd</i> abattre, soumettre, dompter ; [[Ἀσία]] χθὼν ἐπὶ [[γόνυ]] κέκλιται ESCHL la terre d'Asie est affaissée, <i>càd</i> vaincue;<br /><b>2</b> <i>le repos</i> : [[γόνυ]] κάμπτειν, IL plier le genou, <i>càd</i> s'asseoir, <i>d'où</i> rester au repos : ἐπὶ [[γοῦνα]] ἕζεσθαι, IL être assis sur ses talons ; <i>p. suite (avec idée de fixité, de volonté, immuable, ou toute-puissante)</i> : [[ἐν]] γούνασι [[θεῶν]] κεῖται IL, OD <i>litt.</i> cela est sur les genoux des dieux, <i>càd</i> dépend de leur volonté;<br /><b>3</b> <i>l'affection</i> : ἐπὶ γουνέασι καθίζειν IL <i>ou</i> [[θεῖναι]] OD faire asseoir <i>ou</i> poser (un enfant) sur les genoux (de qqn), sur ses propres genoux;<br /><b>4</b> <i>une idée de prière, de supplication</i> : ἅψασθαι [[γούνων]] IL toucher les genoux (de qqn), <i>càd</i> prendre l'attitude d'un suppliant ; <i>de même</i> : [[γούνων]] <i>ou</i> [[γοῦνα]] [[λαβεῖν]] IL, OD, [[τῶν]] γουνάτων λαβέσθαι HDT, [[ἑλεῖν]] [[γούνων]], prendre <i>ou</i> saisir les genoux (de qqn) ; γούνατά τινος ἱκάνεσθαι IL <i>ou</i> ἱκάνειν OD venir aux genoux de qqn ; πρὸς γοῦνά τινος καθέζεσθαι OD s'asseoir aux genoux de qqn (en suppliant) ; χεῖρας βαλεῖν περὶ <i>ou</i> ἀμφὶ γούνασί τινος OD jeter ses bras autour des genoux de qqn;<br /><b>5</b> <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> : [[γόνυ]] κνήμης [[ἔγγιον]], le genou est plus près que la jambe, <i>pour signifier qu’il faut aller d'abord au plus pressé</i>;<br /><b>II.</b> [[nœud d'une tige]], [[point d'arrêt de sa pousse annuelle]] <i>en parl. du roseau, etc.</i><br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> genu.

|lsmtext='''γόνῠ:''' τό, γεν. [[γόνατος]], Ιων. γούνατος· Επικ. επίσης, [[γουνός]], δοτ. <i>γουνί</i>, πληθ. [[γοῦνα]], [[γούνων]], <i>γούνεσσι</i>· οι Ιων. τύποι <i>γούνατος</i>, <i>-ατι</i> στους Τραγ., [[αλλά]] [[ποτέ]] [[γουνός]], <i>γουνί</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[γόνατο]], Λατ. [[genu]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> ἅψασθαι [[γούνων]], [[κρατώ]] [[σφιχτά]] τα [[γόνατα]] σε [[στάση]] ικεσίας, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, [[ἑλεῖν]], [[λαβεῖν]] [[γούνων]], στο ίδ.· [[τῶν]] γουνάτων λαβέσθαι, σε Ηρόδ.· <i>περὶ</i> ή <i>ἀμφὶ γούνασί τινος χεῖρας βαλεῖν</i>, σε Ομήρ. Οδ.· ἀμφὶ [[γόνυ]] τινὸς πίπτειν, σε Ευρ.· [[γούνων]] λίσσεσθαι, [[προβαίνω]] σε [[ικεσία]] μέσω [[αφής]] των γονάτων, σε Όμηρ.· <i>ἄντεσθαι</i> ή λίσσεσθαι πρὸς [[τῶν]] γονάτων, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για [[δήλωση]] της στάσης καθίσματος, [[γόνυ]] κάμψειν, [[λυγίζω]] το [[γόνατο]] έτσι ώστε να καθίσω, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπὶ γούνασι</i>, ([[κάθομαι]]) στα [[γόνατα]] κάποιου, λέγεται για ένα [[παιδί]], στο ίδ.· [[πέπλον]] [[θεῖναι]] Ἀθηναίης ἐπὶ γούνασιν, [[εναποθέτω]] στην [[ποδιά]] της (ως [[προσφορά]]), στο ίδ.· μεταφ., [[θεῶν]] ἐν γούνασι κεῖται, δηλ. επαφίεται στη [[θέληση]] τους και στην ευχαρίστησή τους, βρίσκεται υπό την [[εξουσία]] τους, σε Όμηρ.<br /><b class="num">4.</b> τα [[γόνατα]] στον Όμηρ. είναι η [[βάση]] της δύναμης· <i>γούνατά τινος λύειν</i>, [[αποδυναμώνω]], [[καθιστώ]] κάποιον [[κουτσό]], [[σκοτώνω]] κάποιον, σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης, μεταφ., ἐς [[γόνυ]] βάλλειν, [[αναγκάζω]] κάποιον να πέσει στα [[γόνατα]], δηλ. [[ταπεινώνω]], [[εξευτελίζω]], [[υποτάσσω]] κάποιον, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">5.</b> παροιμ., [[ἀπωτέρω]] ἢ [[γόνυ]] [[κνάμα]], «η [[φιλανθρωπία]] ξεκινά από το ίδιο [[σου]] το [[σπίτι]]», σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> η [[άρθρωση]] ή ο [[αρμός]] κάποιων [[φυτών]] και χόρτων, όπως του καλαμιού, Λατ. [[geniculum]], σε Ηρόδ., Ξεν.

|elnltext=[[γόνυ]] [[γόνατος]], τό, ep. gen. [[γουνός]], Ion. γούνατος; plur. [[γόνατα]], γονάτων, γόνασι, ep. [[γοῦνα]] [[γούνων]], γούνεσσι, ep. Ion. [[γούνατα]], γουνάτων, γούνα(σ)σι en γονάτεσσι; Aeol. γόνα, γόνων knie, i.h.b. als zetel van kracht (meestal plur.):; πολλῶν … γούνατ’ ἔλυσεν hij deed de knieën van velen verslappen Il. 5.176; ὑπὸ γούνατ’ ἔλυσεν hij ontnam hem de kracht in zijn knieën Il. 13.412; ἐμὸν κάμνει [[γόνυ]] ik ben uitgeput Eur. Phoen. 843; bij staan of zitten:; [[γόνυ]] κάμπτειν de knie buigen, d.w.z. gaan zitten Il. 7.118; γούνασιν οἷσιν ἐφέσσεσθαι op zijn knieën zitten Il. 9.455; overdr.:; [[ταῦτα]] [[θεῶν]] ἐν γούνασι κεῖται dat ligt in de schoot der goden Il. 17.514; ἐς [[γόνυ]] τὴν πόλιν ἔβαλε hij dwong de stad op de knieën Hdt. 6.27.3; van smekelingen:; [[γούνων]] [[λαβεῖν]] de knieën vatten Il. 1.500 = [[τῶν]] γουνάτων λαβέσθαι Hdt. 9.76.1; vgl..; [[γούνων]] λίσσεσθαι bij de knieën smeken Il. 9.451; spreekw.:; [[γόνυ]] κνήμης [[ἔγγιον]] de knie is dichterbij dan het scheenbeen (het hemd is nader dan de rok) Aristot. EN 1168b8; uitbr. knoop, geleding:. κάλαμοι... [[γόνατα]] [[οὐκ]] ἔχοντες rietstengels zonder geledingen Xen. An. 4.5.26.