δίκη: Difference between revisions

|Definition=[ῐ], ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[custom]], [[usage]], <b class="b3">αὕτη δίκη ἐστὶ βροτῶν</b> this is the [[way]] of [[mortal]]s, Od.11.218; ἡ γὰρ δ. ἐστὶ γερόντων 24.255, etc.; ἥ τ' ἐστὶ δ. θείων βασιλήων 4.691; ἡ γὰρ δμώων δ. ἐστίν 14.59, etc.; <b class="b3">ἡ γὰρ δίκη, ὁππότε</b>… this is always the [[way]], when... 19.168 (so in late Prose, ἥπερ [[ἱππομαχία]]ς δ. Arr.''An.''3.15.2); <b class="b3">δίκαν ἐφέπειν τινός</b> to [[imitate]] him, Pi.''P.''1.50; <b class="b3">δίκην ἐπέχειν τινός</b> to [[be like]]... Anon.Lond.6.18; [[normal course of nature]], ἐκ τουτέων ὁ [[θάνατος]] οὐ γίνεται κατά γε δίκην, οὐδ' ἢν γένηται Hp.''VC''3: hence,<br><span class="bld">2</span> adverb. in acc. [[δίκην]], [[in the way of]], [[after the manner of]], c. gen., λύκοιο Pi.''P.''2.84; πώλου S. ''Fr.''659; τοξότου Pl.''Lg.''705e; in later Prose, Arist.''Mu.''395b22, Luc. ''Dem.Enc.''31, Alciphr.1.6, etc.: mostly of living creatures or persons, but also of things, as <b class="b3">δίκην ὕδατος, δίκην ἀγγείου</b>, A.''Th.''85 (lyr.), Pl. ''Phdr.''235d.<br><span class="bld">II</span> [[order]], [[right]], [[μή τι δίκης ἐπιδευές]] = [[nothing short of what is fit]], Il.19.180; opp. [[βία]], might, 16.388; opp. <b class="b3">σχέτλια ἔργα</b>, Od.14.84; personified, Hes.''Th.''902, A.''Th.''662, etc.; Δίκης [[βωμός]] Id.''Ag.''383 (lyr.), ''Eu.''539 (lyr.); [[truth|Truth]], Pi.''P.''8.71.<br><span class="bld">2</span> [[δίκη ἐστί]] = [[δίκαιόν ἐστι]] ([[it is just]]), A.''Ag.''259, cf. 811, ''Eu.''277.<br><span class="bld">3</span> Adverb. usages, [[δίκῃ]] = [[duly]], [[rightly]], Il.23.542, Pl.''Criti.''112e; [[ἐν δίκᾳ]] Pi.''O.''6.12, cf.S.''Tr.''1069, etc.; [[σὺν δίκῃ]] Thgn.197, Pi.''P.''9.96, A.''Th.''444, etc.; [[κατὰ δίκην]] [[Herodotus|Hdt.]] 7.35, E.''Tr.''888, etc.; [[μετὰ δίκης]] Pl.''Lg.''643e; [[πρὸς δίκης]] [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1014, ''El.''1211 (but [[πρὸς δίκας]] = [[on the score of justice]], Id.''OC''546 (lyr.)); διαὶ δίκας A.''Ch.''641; [[ἐκ δίκης]] Herod.4.77: opp. [[παρὰ δίκαν]] Pi.''O.''2.18, etc.; [[ἄνευ δίκης]] A.''Eu.''554; [[πέρα δίκης]] Id.''Pr.''30; [[βίᾳ δίκης]] Id.''Supp.''430 (lyr.); [[δίχα δίκης]] = [[without trial]], Plu.''Ages.''32; [[πρὸ δίκης]] = [[in preference to legal proceedings]], Th.1.141.<br><span class="bld">III</span> [[judgement]], [[δίκην ἰθύντατα εἰπεῖν]] = give [[judgement]] most [[righteously]] (cf. [[ἰθύς]]), Il.18.508: especially in plural, Λυκίην εἴρυτο δίκῃσί τε καὶ σθένεϊ ᾧ 16.542; περὶ οἶδε δίκας Od.3.244, etc.; δίκαι σκολιαί Hes.''Op.''219,250; κρῖνε εὐθεῖαν δίκην A.''Eu.''433.<br><span class="bld">IV</span> after Hom., of [[proceedings instituted to determine legal rights]], hence,<br><span class="bld">1</span> [[lawsuit]], Pl.''Euthphr.''2a, D.18.210, etc.; prop. [[private suit]] or [[private action]], opp. [[γραφή]] ([[quod vide|q.v.]]), Lys.1.44, etc.; ἐκαλοῦντο αἱ γραφαὶ δίκαι, οὐ μέντοι αἱ δίκαι καὶ γραφαί Poll.8.41; [[οἱ δίκην ἔχοντες]] = [[the parties to a suit]], IG7.21.8 (Megara), cf. Plu.''Cic.'' 17.<br><span class="bld">2</span> [[trial]] of the [[case]], [[πρὸ δίκης]] Is.5.10, etc.; μέχρι τοῦ δίκην γενέσθαι Th.2.53; [[court]] by which it was tried, ἐν ὑμῖν ἐστι καὶ τῇ δίκῃ Antipho 6.6.<br><span class="bld">b</span> [[δίκην εἰπεῖν]] to [[plead a cause]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''4.8.1; δ. μακρὰν λέγειν Ar.''V.''776, cf. Men.''Epit.''12.<br><span class="bld">3</span> the [[object]] or [[consequence]] of the [[action]], [[atonement]], [[satisfaction]], [[penalty]], [[δίκην ἐκτίνειν]], [[δίκην τίνειν]], [[Herodotus|Hdt.]]9.94, [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''113: adverbially in acc., τοῦ δίκην πάσχεις τάδε; A.''Pr.''614; freq. [[δίκην διδόναι]] or [[δίκας διδόναι]] = [[suffer punishment]], i.e. [[make amends]] (but [[δίκας διδόναι]], in A.''Supp.''703 (lyr.), to [[grant arbitration]]); [[δίκας διδόναι]] τινί τινος [[Herodotus|Hdt.]]1.2, cf. 5.106; ἔμελλε τῶνδέ μοι δώσειν δίκην S.''El.''538, etc.; also [[ἀντί]] or [[ὑπέρ]] τινος, Ar.''Pl.'' 433, Lys.3.42; also [[δίκην διδόναι ὑπὸ θεῶν]] to [[be punished by gods]] Pl. ''Grg.''525b; but [[δίκας ἤθελον δοῦναι]] = they [[consent]]ed to [[submit]] to [[trial]], Th.1.28; [[δίκας λαμβάνειν]] sometimes = [[δίκας διδόναι]], [[Herodotus|Hdt.]]1.115; δίκην ἀξίαν ἐλάμβανες E.''Ba.''1312, ''Heracl.''852; more freq. its correlative, [[inflict punishment]], [[take vengeance]], Lys.1.29, etc.; [[λαβεῖν δίκην]] παρά τινος D.21.92, cf.9.2, etc.; so [[δίκην ἔχειν]] to [[have one's punishment]], Antipho 3.4.9, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 529c (but [[ἔχω τὴν δίκην]] = [[have satisfaction]], Id.''Ep.''319e; παρά τινος [[Herodotus|Hdt.]]1.45); [[δίκας ὑπέχειν]] or [[δίκην ὑπέχειν]] = [[stand trial]], Id.2.118, cf. S. ''OT''552; δίκην [[παρασχεῖν]] E.''Hipp.''50; [[θανάτου δίκην ὀφλεῖν ὑπό τινος]] to [[incur]] the [[death]] [[penalty]], Pl.''Ap.''39b; δίκας [[λαγχάνειν]] τινί D.21.78; δίκης [[τυχεῖν]] παρά τινος ib.142; δίκην [[ὀφείλειν]], δίκην [[ὀφλεῖν]], Id.21.77, 47.63; [[ἐρήμην]] [[ὀφλεῖν]] τὴν δίκην Antipho 5.13; [[δίκην φεύγειν]] = [[try]] to [[escape]] it, be the [[defendant]] in the [[trial]] (opp. [[διώκειν]] = [[prosecute]]), D. 38.2; [[δίκας αἰτέειν]] = [[demand satisfaction]], τινός [[for]] a thing, [[Herodotus|Hdt.]]8.114; δ. ἐπιτιθέναι τινί Id.1.120; τινός [[for]] a thing, Antipho 4.1.5; δίκαι ἐπιφερόμεναι Arist.''Pol.''1302b24; δίκας ἀφιέναι τινί D.21.79; δίκας [[ἑλεῖν]], v. [[ἔρημος]] ''ΙΙ''; <b class="b3">δίκην τείσασθαι</b>, v. [[τίνω]] ''ΙΙ''; δὸς δὲ δίκην καὶ δέξο παρὰ Ζηνί ''h.Merc.''312; [[δίκας διδόναι καὶ λαμβάνειν παρ' ἀλλήλων]], of communities, [[submit]] [[cause]]s to [[trial]], [[Herodotus|Hdt.]]5.83; δίκην δοῦναι καὶ λαβεῖν ἐν τῷ δήμῳ X.''Ath.''1.18, etc.; [[δίκας δοῦναι καὶ δέξασθαι]] = [[submit]] [[difference]]s to a [[peaceful]] [[settlement]], Th.5.59.<br><span class="bld">V</span> Pythag. name for [[three]], Plu.2.381f, ''Theol.Ar.''12; for [[five]], ib.31. (Cf. Skt. diś-, diśā '[[direction]]', '[[quarter]] of the [[heaven]]s'.)

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0628.png Seite 628]] ἡ, die [[Sitte]], der [[Brauch]], die [[Weise]], das [[Recht]]; wahrscheinlich verwandt mit [[δείκνυμι]], Wurzel Δικ-, vgl. das Latein. indĭco, dīco. – 1) die<b class="b2"> Sitte,</b> der <b class="b2">Brauch,</b> die [[Weise]], das [[Herkommen]]: ἥ τ' ἐστὶ [[δίκη]] βασιλήων Od. 4, 691; αὕτη [[δίκη]] ἐστὶ βροτῶν, ὅτε κέν τε θάνωσιν, das ist die Art und Weise, das Geschick der Sterblichen, 11, 218; [[δίκη]] δμώων, μνηστήρων, θεῶν, γερόντων, das eigenthümlich, herkömmlich den Sklaven, Greifen etc. Zukommende, Od. 14, 59. 18, 275. 19, 43. 24, 255; ἡ γὰρ [[δίκη]], [[ὁππότε]], so pflegt es zu gehen, wenn, 19, 168; ᾗπερ ἱππομαχίας [[δίκη]] Arr. An. 3, 15, 2. – Dah. δίκην, adv., nach Art u. Weise, wie; bes. bei Vergleichen mit lebenden Wesen, λακοιο δίκαν, wie ein Wolf, nach Wolfesart, Pind. P. 2, 84, der vollständiger τὰν Φιλοκτήταο δίκαν ἐφέπων ἐστρατεύθη 1, 50 sagt, Schol. τρόπον μετερχόμενος seine Weise befolgend, wie Philoktet; κυνός, ἀγγέλου, ναυτίλων, Aesch. Ag. 3 Ch. 193. 200; πώλου δ. Soph. frg. 597; πολεμίων Eur. Hec. 1162; ὄρνιθος, βοσκημάτων, τοξότου, Plat. Phaedr. 249 d Rep. IX, 586 a Legg. IV, 705 e; seltener bei leblosen Dingen, wie ὕδατος, ὀνειράτων, κύματος, Aesch. Spt. 85 Ag. 477. 1154; ἀγγείου δίκην πεπληρῶσθαι Plat. Phaedr. 255 d; κρατῆρος δ. Legg. VI, 773 c; τυμπάνων Strab. XI p. 506; – [[κατά]] γε δίκην, Hippocr., gehörig. – 2) die [[Gerechtigkeit]], personificirt als T. des Zeus u. der Themis, Hes. To. 902 u. a. D., bes. Tragg.; das göttliche u. menschliche Recht, θεῶν, δαιμόνων, Soph. Ant. 366. 912; der βία entgegengesetzt, Il. 16, 388; vgl. Od. 14, 84; Hes. O. 973; δίκης ἐπιδευές, des Rechts ermangelnd, es entbehrend, Il. 19, 180; δίκην ἰθαντατα εἰπεῖν, am besten Recht sprechen, 18, 508; δίκας λαοῖς εὐθανειν Pind. P. 4, 153; πειραίνειν I. 7, 24; δίκην παραβαίνειν, μιαίνειν, Aesch. Ag. 763. 1654; ἔξω τῆς δίκης βαίνειν Plat. Legg. IX, 876 e; vgl. Eur. Andr. 788. – Als adverbiale Vrbdgn merke man: ἐν δίκῃ, im Recht, gerecht; Soph. Tr. 1 958; Pind. Ol. 6, 12 u. öfter; Plat. Phaedr. 266 a Legg. XII, 945 d; σὺν δίκῃ, Aesch. Spt. 426; Soph. Tr. 978; Pind. P. 9, 99; Her. 1, 115; und eben so δίκῃ, Il . 23, 549; Soph. El. 70, öfter; Plat. Critia. 112 e; μετὰ δίκης, Legg. I, 643 e; κατὰ δίκην, Eur. Tr. 887; Plat. Legg. III, 696 d; διὰ δίκης [[πᾶν]] [[ἔπος]] ἔλακον Aesch. Ch. 776; πρὸς δίκης, Soph. Bl. 1202; der <span class="ggns">Gegensatz</span> ist παρὰ δίκην, Pind. Ol. 2, 18 I. 6, 47; Plat. Legg, VI, 757 e; [[ἄνευ]] δίκης, Aesch. Eum. 554; [[ἄτερ]] δίκης, Suppl. 703; βίᾳ δίκης, 430; [[πέρα]] δίκης, Soph. El. 511; [[δίχα]] δίκης, Plut. Ages. 32. – Im plur. bei Hom. = Rechtspflege; Λυκίην εἴρυτο δίκῃσί τε καὶ σθένεϊ ᾡ, Il. 16, 542; ([[Νέστωρ]]) πηρίοιδε δίκας ἠδὲ φρόνιν ἄλλων Od. 3, 244; vgl. 9, 215. 11, 570. So δίκαι σκολιαί, ungerechte Verwaltung des Rechts, Hes. O. 217. – 3) [[Rechtsfache]], Proceß; δίκην κρίνειν, Aesch. Eum. 411. 446; Soph. Phil. 1850 u. A.; δίκην δικάζειν, Her. 3, 31 u. Folgde; δίκην κατ' [[ἄλλου]] ἀνδρὸς ἐψήφισαν Soph. Ai. 444; διὰ δίκης ἰὼν πατρί, anklagend, Ant. 738; die Vrbdgn ἐς δίκην ἄγειν, δίκην λαγχάνειν, αἱρεῖν, διώκειν, φεαγειν, ἐπεξέρχεσθαι s. unker diesen Verbis; δίκην ἔχειν, einen Proceß haben, verklagt sein, Plut. Mar. 6; – die Proceßhandlung selbst, τῇ προτεραίᾳ τῆς δίκης Plat. Phaed. 58 b; πρὸ δίκης, von gerichtlicher Entscheidung, Is. 5, 10; Plut. Fab. 9; μετὰ τὴν δίκην, Is. 5, 9; [[δίκη]] γίγνεται, die Sache kommt zur richterlichen Entscheidung, Thuc. 2, 53; – δίκην μακρὰν λέγειν Ar. Vesp. 777, wie oft bei Rednern; Xen. Mem. 4, 8, 1 δίκην εἰπεῖν, causam dicere, seine Sache vor Gericht führen. – Bei den Athenern ist [[δίκη]] in engerem Sinne u. im <span class="ggns">Gegensatz</span> von γρᾳφή = die Privatklage. Vgl. Meier u. Schömann Att. Proceß S. 165 ff, – 4) die richterliche Entscheidung, [[Strafe]], Buße; am gewöhnlichsten δίκην δοῦναι, Aesch. Prom. 9 Soph. Ant. 228 Her. 1. 2 u. A., die Strafe leiden, die Buße entrichten; auch ὑφέξειν, Soph. O. R. 552; Eur. Hec. 1253; τίνειν, Soph. El. 290; ἐκτίνειν, Her. 9, 94; Plat. Phaedr. 249 a; auch im plur., τίνεις ματρὸς δίκας Aesch. Or. 530; δίκην διδόναι ὑπό τινος, bestraft werden, Plat. Gorg. 525 b; δίκην διδόναι καὶ λαμβάνειν παρ' [[ἀλλήλων]] Her. 5, 88, allgemeiner, Recht geben u. empfangen; bes. von den athenischen Bundesgenossen, welche nach Athen kamen u. dort ihre Processe führen u. entscheiden lassen mußten, wie δίκας διδόναι ἤθελον [[παρά]] τινι, sich einem Gerichte unterziehen, Thuc. 1, 28; δίκας τῶν διαφόρων ἀλλήλοις διδόναι καὶ δέχεσθαι 1, 140. Aber Her. 1, 115 ist δίκην ἔλαβε er erhielt seine Strafe; – αἰτεῖν δίκην τῆς ἁρπαγῆς, φυγῆς, τοῦ φόνου, 1, 2. 4, 164. 8, 114; δίκην ἑλέσθαι, ἔχειν, Genugthuung erhalten, haben, 9, 94; δίκην ἐπιθεῖναι, [[ὀφλεῖν]] u. ä. s. unter den entsprechenden Verbis.