βούλομαι: Difference between revisions

|Definition=(Ep. also [[βόλομαι]], [[quod vide|q.v.]]), Dor. [[βώλομαι]] ([[quod vide|q.v.]]), Aeol. [[βόλλομαι]] (v. [[βόλομαι]]), Thess. [[βέλλομαι]] <span class="title">IG</span>9(2).517.20, Boeot. [[βείλομαι]] ib.7.3080, [[βήλομαι]] <span class="title">SIG</span>1185.18 (Tanagra, iii B. C.), Locr.and Delph. [[δείλομαι]] <span class="title">IG</span>9(1).334.3, <span class="title">GDI</span>2034.10, Coan, etc. [[δήλομαι]] ([[quod vide|q.v.]]), Ion. 2sg. <span class="sense"><span class="bld">A</span> βούλεαι <span class="bibl">Od.18.364</span>, <span class="bibl">Hdt.1.11</span>: impf. ἐβουλόμην <span class="bibl">Il.11.79</span>, etc.; ἠβουλόμην <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>752</span>, <span class="bibl">D.1.15</span>, etc.; Ion. 3pl. [[ἐβουλέατο]] codd. in <span class="bibl">Hdt.1.4</span>, <span class="bibl">3.143</span>: fut. βουλήσομαι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>867</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1077</span>, etc.; later fut. [[βουληθήσομαι]] [[varia lectio|v.l.]] in <span class="bibl">Aristid.<span class="title">Or.</span>48(24).8</span>, Gal.13.636: aor. [[ἐβουλήθην]], also <b class="b3">ἠβ-</b> (v. infr.), βουληθείς <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>732</span>, <span class="title">IG</span>22.1236, etc., but Ep. aor. subj. 3sg. [[βούλεται]] (from <b class="b3">*βόλσ-ε-ται</b>) <span class="bibl">Il.1.67</span>: pf. βεβούλημαι <span class="bibl">D.18.2</span>; also [[βέβουλα]] (προ-) <span class="bibl">Il.1.113</span> ([[ἐβέβουλε]] dub. in Epigr. in <span class="title">Berl.Sitzb.</span>1894.907):— forms with augm. <b class="b3">ἠ-</b> are found in Att. Inscrr. from 300 B.C. onwards, as <span class="title">IG</span>22.657, al., and occur frequently in Mss. as [[ἠβούλοντο]] v.l.in <span class="bibl">Th. 2.2</span>, <span class="bibl">6.79</span>, ἠβούλου <span class="bibl">Hyp.<span class="title">Lyc.</span>11</span>; said to be Ionic in <span class="title">An.Ox.</span>2.374.— An Act. [[βούλητε]]( = [[βούλησθε]]) Mitteis <span class="title">Chr.</span>361.10 (iv A. D.):—[[will]], [[wish]], [[be willing]], Hom., etc.: usually implying choice or preference (cf. IV) opp. [[ἐθέλω]] '[[consent]]', εἰ βούλει, ἐγὼ ἐθέλω <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>522e</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">R.</span> 347b</span>, <span class="bibl">437b</span>; ἐὰν βούλῃ σὺ… ἐὰν θεὸς ἐθέλῃ Id.<span class="title">Alc.</span>1.135d; ἂν οἵ τε θεοὶ 'θέλωσι καὶ ὑμεῖς βούλησθε <span class="bibl">D.2.20</span>; οὔτ' ἀκούειν ἠθέλετ' οὔτε πιστεύειν ἐβούλεσθε <span class="bibl">Id.19.23</span>; but [[ἐθέλω]] is also used = 'wish', <b class="b3">λέξαι θέλω σοι, πρὶν θανεῖν, ἃ βούλομαι</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>281</span> (so ἐθέλω εἰπεῖν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>309b</span>, but φράσαι τι βούλομαι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>1090</span>): Hom. uses [[βούλομαι]] for [[ἐθέλω]] in the case of the gods, for with them [[wish is will]]: [[ἐθέλω]] is more general, and is sometimes used where [[βούλομαι]] might have stood, e.g. <span class="bibl">Il. 7.182</span>.—Construct.: mostly c. inf., Τρώεσσιν ἐβούλετο [[κῦδος]] ὀρέξαι <span class="bibl">11.79</span>, etc.; sometimes c. inf. fut., <span class="bibl">Thgn.184</span>; c. acc. et inf., <span class="bibl">Od.4.353</span>, and freq. in Prose: when [[βούλομαι]] is followed by acc. only, an inf. may generally be supplied, as <b class="b3">καί κε τὸ βουλοίμην</b> (sc. [[γενέσθαι]]) <span class="bibl">Od.20.316</span>; <b class="b3">ἔτυχεν ὧν ἐβούλετο</b> (sc. [[τυχεῖν]]) <span class="bibl">Antiph.18.6</span>; <b class="b3">πλακοῦντα β</b>. (sc. <b class="b3">σε λέγειν</b>) <span class="bibl">Id.52.11</span>; <b class="b3">καὶ εἰ μάλα βούλεται ἄλλῃ [Ποσειδάων</b>] (sc. <b class="b3">τοῦτο γενέσθαι</b>) <span class="bibl">Il.15.51</span>; so <b class="b3">εἰς τὸ βαλανεῖον βούλομαι</b> (sc. [[ἰέναι]]) <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span> 1279</span>; <b class="b3">βουλοίμην ἄν</b> (sc. <b class="b3">τόδε γενέσθαι</b>) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthphr.</span>3a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Hom. of gods, c. acc. rei et dat. pers., <b class="b3">Τρώεσσιν… ἐβούλετο νίκην</b> he [[willed]] victory to the Trojans, <span class="bibl">Il.7.21</span>, cf. <span class="bibl">23.682</span>: later c. acc., <b class="b3">τὸ βουλόμενον τὴν πολιτείαν πλῆθος</b> [[that supports]] the constitution, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1309b17</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Att. usages: </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> [[βούλει]] or [[βούλεσθε]] followed by Verb in subj., <b class="b3">βούλει λάβωμαι</b>; [[would you have]] me take hold? <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>761</span>; <b class="b3">βούλει φράσω</b>; <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>36</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>79a</span>, <span class="bibl"><span class="title">R.</span>596a</span>; <b class="b3">ποῦ δὴ βούλει ἀναγνῶμεν</b>; <span class="bibl">Id.<span class="title">Phdr.</span>228e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">εἰ βούλει</b> if [[you please]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1168</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.4.41</span>; also <b class="b3">εἰ δὲ βούλει, ἐὰν δὲ βούλῃ</b>, to [[express]] a [[concession]], or if you [[like]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>201a</span>, etc.; εἰ μὲν β., φρονήσει, εἰ δὲ β., ἰσχύι <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span> 432a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">ὁ βουλόμενος</b> [[any one who likes]], <span class="bibl">Hdt.1.54</span>, <span class="bibl">Th.1.26</span>, etc.; ἔδωκεν ἅπαντι τῷ βουλομένῳ <span class="bibl">D.21.45</span>; <b class="b3">ὁ β</b>. the 'common in former', <span class="bibl">Ar. <span class="title">Pl.</span>918</span> (whence, in jest, [[βούλομαι]] ib.<span class="bibl">908</span>); <b class="b3">ὅστις βούλει</b> who or which ever [[you like]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>517b</span>, <span class="bibl"><span class="title">Cra.</span>432a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> <b class="b3">βουλομένῳ μοί ἐστι</b>, c. inf., it is [[according to]] my [[wish]] that... <span class="bibl">Th.2.3</span>; εἰ σοὶ β. ἐστὶν ἀποκρίνεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>448d</span>; also τὰ θεῶν οὕτω βουλόμεν' ἔσται <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>33</span>; <b class="b3">τὸ κεἰνου βουλόμενον</b> his [[wish]], ib. <span class="bibl">1270</span>; but with pass. sense, <b class="b3">τὸ β</b>. the [[object of desire]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Am.</span>37</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Art.</span>28</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> <b class="b3">τί βουλόμενος</b>; [[with]] what <b class="b2">purpose?</b> <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>63a</span>, <span class="bibl">D.18.172</span>; τί βουληθεὶς πάρει; <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1100</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[mean]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>362e</span>, <span class="bibl">590e</span>, etc.; <b class="b3">τί ἡμῖν βούλεται οὗτος ὁ μῦθος</b>;(followed by <b class="b3">β. λέγειν ὡς</b>… ) <span class="bibl">Id.<span class="title">Tht.</span>156c</span>; τί β. σημαίνειν τὸ τέρας <span class="bibl">D.H.4.59</span>; <b class="b3">βούλεται εἶναι</b> [[profess]]es or [[pretend]]s to be, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>595c</span>; β. τὸ ὄνομα ἐπικεῖσθαι <span class="bibl">Id.<span class="title">Cra.</span>412c</span>; freq. in Arist., <b class="b3">τὸ ἀκούσιον βούλεται λέγεσθαι οὐκ εἰ</b>… <span class="bibl"><span class="title">EN</span>1110b30</span>; <b class="b3">β. ἄσωτος εἶναι ὁ ἕν τι κακὸν ἔχων</b> ib.<span class="bibl">1119b34</span>; <b class="b3">β. ὁ πρᾶος ἀτάραχος εἶναι</b> ib.<span class="bibl">1125b33</span>; [[tend]] to be, ἡ τοῦ ὕδατος φύσις β. εἶναι ἄχυμος <span class="bibl">Id.<span class="title">Sens.</span>441a3</span>; <b class="b3">β. ἤδη τότε εἶναι πόλις ὅταν</b>… <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1261b12</span>, cf. <span class="bibl">1293b40</span>; <b class="b3">ἡ φύσις β. μὲν τοῦτο ποιεῖν πολλάκις, οὐ μέντοι δύναται</b> ib. <span class="bibl">1255b3</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">GA</span>778a4</span>, al. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> to [[be wont]], <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>6.3.18</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> followed by [[ἤ]]... [[prefer]], for <b class="b3">βούλομαι μᾶλλον</b> (which is more usually in Prose), <b class="b3">βούλομ' ἐγὼ λαὸν σόον ἔμμεναι ἢ ἀπολέσθαι</b> I had [[rather]]... <span class="bibl">Il.1.117</span>, cf. <span class="bibl">23.594</span>, <span class="bibl">Od.3.232</span>, <span class="bibl">11.489</span>, <span class="bibl">12.350</span>; β. τὸ μέν τι εὐτυχέειν… ἢ εὐτυχέειν τὰ πάντα <span class="bibl">Hdt.3.40</span>; <b class="b3">β. παρθενεύεσθαι πλέω χρόνον ἢ πατρὸς ἐστερῆσθαι</b> (for <b class="b3">πολὺν χρόνον, μᾶλλον ἤ</b>… ) ib.<span class="bibl">124</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span> 351</span>; less freq. without <b class="b3">ἤ... πολὺ βούλομαι αὐτὴν οἴκοι ἔχειν</b> I much [[prefer]]... <span class="bibl">Il.1.112</span>, cf. <span class="bibl">Od.15.88</span>. (<b class="b2">gu̯el-gu̯ol-</b>, cf. the dialectic forms.)</span>

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> eol. βόλλ- Sapph.16.17, 22.19, Theoc.28.15; ép., jón. y arcad. βόλ- <i>Il</i>.11.319, <i>Od</i>.1.234, <i>IG</i> 12(8).358 (Tasos V a.C.), <i>IG</i> 12(9).189.31 (Eretria IV a.C.), <i>IG</i> 5(2).3.9, 6.24 (ambas Tegea IV a.C.); cret. βώλ- <i>IRhod.Per</i>.251.30 (V a.C.), <i>ICr</i>.4.165.8 (Gortina III a.C.), <i>ICr</i>.3.3.3C.16 (Hierapitna II a.C.); tes. βέλλ- <i>IG</i> 9(2).517.20 (Larisa III a.C.); beoc. βήλ- <i>SIG</i> 1185.18 (Tanagra III a.C.); βείλ- <i>IG</i> 7.3080.6 (Lebadea II a.C.); dór. δήλ- Theoc.5.27, Ps.Archyt.<i>Pyth.Hell</i>.p.41.4, Ti.Locr.94d, <i>Lindos</i> 2.D66 (I a.C.), Plu.2.219d, <i>TEracl</i>.1.146, <i>IIasos</i> 82.46 (IV a.C.); locr. y délf. δείλ- <i>IG</i> 9²(1).706A.12 (Eantea III a.C.), 718.3, <i>IG</i> 9(2).458.8 (Pelasgiótide III a.C.), <i>GDI</i> 2034.10 (Delfos II a.C.)<br /><b class="num">• Morfología:</b> [jón. pres. ind. 2^a sg. βούλεαι <i>Od</i>.18.364, Hdt.1.11, át. 2^a plu. βόλεστε <i>SIG</i> 1259.5 (Atenas IV a.C.), opt. 3^a plu. βουλοίατο Hdt.1.3; impf. 3^a plu. ἐβουλέατο Hdt.1.4, 3.143 (cód.); fut. βουληθήσεται Aristid.<i>Or</i>.48.8 (cód.), Gal.13.636; aor. ind. 3^a sg. ἐβολάσετυ <i>IPamph</i>.3.8 (IV a.C.), ἠβουλήθη Ael.<i>VH</i> 1.21, subj. βούλεται <i>Il</i>.1.67, opt. βουληθίης <i>PAbinn</i>.3.17 (IV d.C.), part. βολάμενοι <i>UPZ</i> 72.10 (II a.C.), βουλαμένῳ <i>TAM</i> 1.73.5, 7 (Ciana I d.C.); aum. ἠ- inscr. át. desde 300 a.C., frec. mss.y pap.]<br /><b class="num">I</b> c. suj. de pers.<br /><b class="num">1</b> [[querer]], [[desear]]<br /><b class="num">a)</b> abs. op. [[πράσσειν]] Democr.B 68, a [[δύναμαι]] Democr.B 248, Gorg.B 8, a ἐπιθυμεῖν Pl.<i>Prt</i>.340a<br /><b class="num">•</b>subst. ψιλῷ τῷ βούλεσθαι δημιουργεῖ crea con su sola voluntad</i> de la voluntad divina en la Creación, Clem.Al.<i>Prot</i>.4;<br /><b class="num">b)</b> c. ac. de abstr. y dat. de pers. Τρώεσσι ... βούλετο νίκην <i>Il</i>.7.21, o c. ac. sólo καί κε τὸ βουλοίμην <i>Od</i>.20.316, ὁπόσην ἂν βούληταί τις Sol.<i>Lg</i>.68, cf. Democr.B 277, δυοῖν δὲ θάτερον βουλήσεται A.<i>Pr</i>.867, ἃ [[βούλομαι]] λέγω A.<i>Pr</i>.929, cf. E.<i>Alc</i>.281, Gorg.B 6, πάντα οὖν ὅσα ἠβουλήθη κατεπράξατο Ael.l.c., en part. ἄνδρες τὰ Συρακοσίων βουλόμενοι hombres partidarios de los siracusanos</i> Th.6.50, τὸ βουλόμενον τὴν πολιτείαν πλῆθος el pueblo que sustenta o sirve de apoyo a la constitución</i> Arist.<i>Pol</i>.1309^b17<br /><b class="num">•</b>por atracción del antecedente implícito ἔτυχεν ὧν ἠβούλετο Antiph.19.6, ἐφ' οἷς ἠβούλοντο πρὸς τοὺς Μιλησίους διελύθησαν Plu.2.254f<br /><b class="num">•</b>c. ac. e inf. δουλείαν δὲ αὐτοί τε ἐβούλοντο καὶ ἡμῖν τὸ αὐτὸ ἐπενεγκεῖν ellos no sólo querían la esclavitud sino además traérnosla</i> Th.6.82;<br /><b class="num">c)</b> c. inf. concert. Τρώεσσιν ἐβούλετο κῦδος ὀρέξαι <i>Il</i>.11.79, [[βούλομαι]] ἤδη νεῖσθαι ἐφ' ἡμέτερ' <i>Od</i>.15.88, φράσαι τι [[βούλομαι]] Ar.<i>Pl</i>.1090, πῶς γὰρ ἂν ... κακῶς ποιεῖν ἡμᾶς ἐβουλήθη; Is.1.11, ὄψεως τυχεῖ[ν] ἠβουλόμην Men.(?) en <i>PKöln</i> 203B.12, τοῖς τερατεύεσθαί τι πρὸς τοὺς πολλοὺς βουλομένοις a los que quieren causar asombro al vulgo</i> Epicur.<i>Ep</i>.[3] 114, cf. Hes.<i>Op</i>.647, Antipho Soph.B 54, Plu.2.221b, <i>Eu.Matt</i>.11.27, <i>Act.Ap</i>.25.22, 2<i>Ep.Petr</i>.3.9, Aristid.Quint.21.10, Vett.Val.49.4<br /><b class="num">•</b>a veces c. inf. fut. καί τις βούλεται ἐξ ἀγαθῶν βήσεσθαι Thgn.184, βουλόμενοι ἐξ αὐτέων παῖδας ἐκγενήσεσθαι Hdt.4.111, εἰ βουλοίμεθα ὄντως εὐδαιμονήσειν Iambl.<i>Protr</i>.16;<br /><b class="num">d)</b> c. inf. no concert. βούλοντο θεοὶ μεμνῆσθαι ἐφετμέων quieren los dioses que se recuerden sus preceptos</i>, <i>Od</i>.4.353, οὗτος μόνος ἐβούλετο ἡμᾶς ἀκλήρους εἶναι Is.1.28, οὐ μόνον ἠβούλετο δι' [[αὑτοῦ]] γενέσθαι τὴν κλῆσιν Plb.2.50.7;<br /><b class="num">e)</b> en interr., c. constr. de subj. βούλει λάβωμαι ... καὶ θίγω τί σου; ¿quieres que te coja y sostenga?</i> S.<i>Ph</i>.761, βούλει ... φράσω; Ar.<i>Eq</i>.36, θῶμεν ... βούλει ... δύο εἴδη τῶν ὄντων ...; Pl.<i>Phd</i>.79a, cf. <i>Phdr</i>.228e, <i>Eu.Io</i>.18.39;<br /><b class="num">f)</b> c. inf. sobreentendido καὶ εἰ μάλα (Ποσειδάων) βούλεται [[ἄλλῃ]] (<i>[[sc.]]</i> τοῦτο γενέσθαι) <i>Il</i>.15.51, εἰ μὴ αὐταὶ ἐβούλοντο, οὐκ ἂν ἡρπάζοντο Hdt.1.4, εἰ γὰρ βούλει, ὅταν ᾖ χείμων, ... ἐγχέας ὕδωρ Hp.<i>Aër</i>.8, βουλοίμην ἄν (<i>[[sc.]]</i> τόδε γενέσθαι) Pl.<i>Euthphr</i>.3a, cf. Democr.B 89, Ar.<i>Ra</i>.1279, Phld.<i>Cont</i>.fr.107.13, <i>Ep.Iac</i>.3.4, 1<i>Ep.Cor</i>.12.11, Ach.Tat.2.30.1.<br /><b class="num">2</b> usos esp.:<br /><b class="num">a)</b> ὁ βουλόμενος [[el que quiera]], [[cualquiera]] Sol.<i>Lg</i>.16, 23 d, Hdt.1.54, Th.1.26, Thrasym.B 1, Ar.<i>Pl</i>.918, D.21.45, Hld.10.25.1<br /><b class="num">•</b>ὅστις βούλει el que quieras</i>, cualquiera</i> Pl.<i>Grg</i>.517b;<br /><b class="num">b)</b> βουλομένῳ μοί ἐστι c. inf. expreso o sobreentendido [[quiero]] τῷ ... πλήθει τῶν Πλαταιῶν οὐ βουλομένῳ ἦν τῶν Ἀθηναίων ἀφιστάσθαι la mayoría de los plateos no quería separarse de Atenas</i> Th.2.3, εἰ σοὶ βουλομένῳ ἐστὶν ἀποκρίνεσθαι si quieres responder</i> Pl.<i>Grg</i>.448d, εἴ τινι βουλομένῳ Democr.B 173;<br /><b class="num">c)</b> en forma perifrástica ἐν οἷς ἂν βουλομένοις αὐτοῖς γένηται τὰ δυνατά συμπράττειν les (recomendó) colaborar con ellos con todas sus fuerzas</i> Hld.7.11.4, ὅ τι βουλομένοις ἐστὶν ἐκδιδασκώμεθα averigüemos lo que quieren</i> Hld.9.5.10;<br /><b class="num">d)</b> τὸ βουλόμενον [[la voluntad]] E.<i>IA</i> 1270, τὰ θεῶν οὕτω βουλόμεν' ἔσται ésta será la voluntad de los dioses</i> E.<i>IA</i> 33, pero τὸ βουλόμενον sent. pas. lo querido</i> Luc.<i>Am</i>.37, Plu.<i>Art</i>.28<br /><b class="num">•</b>τί βουληθείς; ¿con qué intención?</i> S.<i>El</i>.1100, mismo sent. τί ... βουλόμενοι; Pl.<i>Phd</i>.63a, D.18.172;<br /><b class="num">e)</b> en la fórmula epistolar de saludo βουλομένων ... θεῶν si los dioses quieren</i>, <i>BGU</i> 248.11 (I d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[expresar la última voluntad]] en un testamento ἔθετο ... βούλησιν ἔγ[γρα] φον ... β[ο] υλόμενος <i>PLips</i>.33.2.11 (IV d.C.), [[βούλομαι]] οὖν καὶ κελεύω por tanto dispongo y ordeno</i>, <i>PMasp</i>.151.101 (VI d.C.).<br /><b class="num">3</b> op. [[θέλω]] o [[ἐθέλω]] [[consentir]] εἰ βούλει, σοὶ ἐγὼ ... [[ἐθέλω]] λόγον λέξαι Pl.<i>Grg</i>.522e, ἂν οἵ τε θεοὶ θέλωσι καὶ ὑμεῖς βούλησθε D.2.20, cf. Pl.<i>Alc</i>.1.135d.<br /><b class="num">4</b> en cont. de compar. [[preferir]] c. ἤ: βούλομ' ἐγὼ λαὸν σῶν [[ἔμμεναι]] ἢ ἀπολέσθαι prefiero que la hueste esté a salvo a que perezca</i>, <i>Il</i>.1.117, cf. <i>Od</i>.3.232, Hdt.3.40, E.<i>Andr</i>.351<br /><b class="num">•</b>c. un compar. βούλεσθαι γὰρ παρθενεύεσθαι πλέω χρόνον ἢ τοῦ πατρὸς ἐστερῆσθαι Hdt.3.124, c. μᾶλλον ἤ S.<i>Ai</i>.1314, Democr.B 118, c. πολύ y ἤ <i>Il</i>.17.331, raro c. πολύ sin ἤ <i>Il</i>.1.112.<br /><b class="num">5</b> sent. erótico [[desear]], [[querer]] c. ac. de pers. ἐκεῖνον καὶ τεθνηκότα [[βούλομαι]] X.Eph.3.6.3<br /><b class="num">•</b>abs. y subst., de un mal deseo τοῦ βούλεσθαι ἀπολαύσατε gozasteis de vuestra lascivia</i> Gr.Naz.M.36.468D.<br /><b class="num">II</b> c. suj. no de pers.<br /><b class="num">1</b> [[exigir]], [[requerir]] ὡς ὁ πάτριος Αἰθιόπων βούλεται νόμος como pide la ley ancestral de los etíopes</i> Hld.9.1.4, cf. Iust.<i>Nou</i>.84.1.1, σύμφωνον βουλόμενον πρόσοδον ἀντὶ τοῦ ἀνναλίου πρεσβείου δοθῆναι <i>Cod.Iust</i>.1.3.45.13, cf. 1.3.52.5.<br /><b class="num">2</b> [[soler]] βούλεται ... ὁ πρᾶος [[ἀτάραχος]] εἶναι Arist.<i>EN</i> 1125^b33, τὸ δ' ἀκούσιον βούλεται λέγεσθαι οὐκ εἴ τις ἀγνοεῖ τὰ συμφέροντα Arist.<i>EN</i> 1110^b30, τὸ γὰρ τοιοῦτον ἦθος αἰεὶ βούλεται διαφυλάττειν ἡ τῶν Ἀθηναίων πόλις Plb.9.40.1.<br /><b class="num">III</b> en cont. de lenguaje o escritura, indif. al suj. pers. o no<br /><b class="num">1</b> [[pretender]], [[querer decir]], [[significar]] ὅ μοι δοκεῖ βούλεσθαι [[Γλαύκων]] Pl.<i>R</i>.362e, ὃ μὲν οὖν βουλόμεθα λέγειν τὴν τάσιν lo que pretendemos indicar con grado</i> Aristox.<i>Harm</i>.17.2, τί ... ἡμῖν βούλεται οὗτος ὁ μῦθος ...; Pl.<i>Tht</i>.156c, cf. Ach.Tat.5.16.5, βούλεται ... διάνοιαν ἀπαρτίζειν τὰ κῶλα ταῦτα tales miembros señalan el fin de una frase</i> Demetr.<i>Eloc</i>.2, τί βούλεται σημαίνειν τὸ τέρας D.H.4.59, τί τοίνυν τὸν νόμον βούλονται; pues ¿qué entienden ellos por ley?</i> Clem.Al.<i>Strom</i>.2.8.39, cf. 9.42, τί μὲν βούλεταί σοι ... τὸ παραπλέκειν ὄνομα Χαρικλείας; ¿qué pretendes con mezclar el nombre de Cariclea?</i> Hld.10.31.2.<br /><b class="num">2</b> βούλεται εἶναι tiende a ser</i>, es de hecho</i> Pl.<i>R</i>.595c, ἡ ... τοῦ ὕδατος φύσις βούλεται ... εἶναι la condición natural del agua tiende a ser, es por naturaleza</i> Arist.<i>Sens</i>.441^a3, βούλεταί γ' ἤδε τοτ' εἶναι πόλις, ὅταν ... pero sólo entonces es realmente ciudad cuando ...</i> Arist.<i>Pol</i>.1261^b12. • DMic.: <i>qe-ro-me-no</i> (?).<br /><b class="num">• Etimología:</b> De la raiz *<i>g^u̯el</i>-/*<i>g^u̯ol</i>- (cf. [[βάλλω]]) y un suf. -<i>so</i>- o -<i>no</i>-. El voc. <i>o</i> podría ser analóg. de un antiguo perf. *βέβολα (cf. προβέβουλα).

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0458.png Seite 458]] impf. ἐβούλετο Xen. An. 1, 1, 1; ἠβούλετο Cyr. 6, 1, 33; fut. βουλήσομαι; aor. ἐβουλήθην, att. ἠβ.; perf. βεβούλημαι Dem. 18. 2; bei Hom. nur praes. und imperfect.; vgl. [[προβέβουλα]], [[βόλομαι]] volo; 1) [[mit Überlegung sich entschließen]], vornehmen, vgl. [[ἐθέλω]], von dem es Ammon. so unterscheidet: β. ἐπὶ μόνου λογικοῦ, θέλειν καὶ ἐπὶ ἀλόγου ζῴου; unstreitig ist [[ἐθέλω]] das umfassendere Wort, die Neigung, Luft ausdrückend, vgl. Buttm. Lexil. I p. 26 ff., dessen Ansicht nicht durchweg haltbar; bei [[βούλομαι]] ist an die Ausführung zu denken, dah. gew. οἱ θεοὶ βούλονται, da sie alles ausführen können; vgl. Eur. I. T. 61 ἀδελφῷ [[βούλομαι]] δοῦναι χοὰς, ταῦτα γὰρ δυναίμεθ' ἄν; dah. es oft geradezu = beschließen ist; damit stimmen auch Stellen überein, wie Dem. 2, 20 ἂν οἵτε θεοὶ θέλωσι, καὶ [[ὑμεῖς]] βούλησθε, wo nur Geneigtheit der Götter u. Entschließung der Bürger verlangt wird; ja auch 19, 23 οὔτ' ἀκούειν ἠθέλετε [[οὔτε]] πιστεύειν ἠβούλεσθε kann so gefaßt werden; obwohl beide Verba an manchen Stellen ohne erheblichen Unterschied gebraucht sind. – [[Wollen]], beabsichtigen, gew. mit dem inf., von Hom. an überall; der inf. fut., den die alten Gramm. verwerfen, findet sich doch an einzelnen Stellen, s. Schäfer ad poet. Gnom. p. 16. Aus Τρώεσσιν ἐβούλετο [[κῦδος]] ὀρέξαι Il. 1 i, 79 ist zu erkl. Τρώεσσι νίκην 16, 121, er beschloß ihnen Sieg, verlieh ihnen Sieg; τῷ κε Ποσειδάων γε, καὶ εἰ [[μάλα]] βούλεται [[ἄλλῃ]], [[αἶψα]] μεταστρέψειε νόον μετὰ σὸν καὶ ἐμὸν κῆρ Iliad. 15, 51; ἐς τὸ [[βαλανεῖον]] [[βούλομαι]] (sc. ἰέναι), ich will ins Bad, Ar. Ran. 1279; τὰ Συρακουσίων, den Spr. geneigt sein, sich für sie entscheiden, Thuc. 6, 80; Sp. sogar κακῶς τινι, Dion. Hal. 3, 21; – τὸ βουλόμενον, die Willensmeinung, Entschluß, Eur. I. A. 33. 1270; Antiph. 5, 73 u. Sp.; – ἔστιν ἐμοὶ βουλομένῳ, = [[βούλομαι]], Thuc. 2, 3; Plat. Soph. 254 b Crat. 384 a u. sonst; – ὁ βουλόμενος, Jeder, der da will, der Erste, Beste, Gorg. 527 a u. sonst sehr oft; auch mit πᾶς, Rep. III, 416 d; seltener ὃς βούλει, Gorg. 417 a; vgl. Crat. 432 a; – βουλόμενος, in der Absicht, um zu, Att.; – βούλει, seltener βούλεσθε, mit darauf folgendem Conj. in auffordernden Fragen, βούλει, φράσω, willst du, soll ich dir sagen, Ar. Equ. 36; βούλει λάβωμαι [[δῆτα]] καὶ θίγω τί σου Soph. Phil. 751; vgl. Eur. Phoen. 734; Plat. Gorg. 454 d; auch außer der Frage, [[εἴτε]] τι βούλει προσθῇς ἢ ἀφέλῃς Phaed. 95 e; vgl. Rep. II, 372 e; u. wo es parenthetisch ist, [[πόθεν]] βούλει, ἄρξωμαι Xen. Oec. 16, 8; erst Sp. haben das fut. dabei; – stärker: verlangen, befehlen, ὁ [[νόμος]] βούλεται τούτους εὖ βασανίζειν Plat. Conv. 184 a; bei Sp. behaupten; übertr., von Sachen, τί τοῦτο βούλεται; was will das, was hat das zu bedeuten? τί β. [[οὗτος]] ὁ [[μῦθος]]; Plat. Theaet. 156 c; vgl. Parm. 128 a Legg. II, 668 c. So bes. auch Arist. – 2) [[lieberwollen]], [[vorziehen]], βούλομ' [[ἅπαξ]] ἀπὸ θυμὸν [[ὀλέσσαι]] ἢ δηθὰ στρεύγεσθαι Od. 12, 350; vgl. Il. 1, 117. 23, 594 Od. 11, 489. 16, 106; βουλήσει ποτὲ καὶ δειλὸς εἶναι [[μᾶλλον]] ἢ 'ν ἐμοὶ [[θρασύς]] Soph. Ai. 1293; vgl. Her. 3, 124; Plat. Alc. II, 658 a; Babr. 65, 7. Seltener ohne ἤ, Il. 1, 112 Od. 15, 88. Häufig im Art., bes. Plat. εἰ δὲ βούλει, wenn du lieber willst, od. wenn du willst, was geradezu Partikel wird »oder auch«. Vgl. βούλεται δ' αὐτοῖς ἡ μὲν ἀνωτάτη [[σφαῖρα]] τὸν ἥλιον, es soll bedeuten, Procl. bei Phot. 348.

|btext=<i>impf.</i> ἐβουλόμην <i>ou</i> [[ἠβουλόμην]], <i>f.</i> βουλήσομαι, <i>ao.</i> [[ἐβουλήθην]] <i>ou</i> [[ἠβουλήθην]], <i>pf.</i> βεβούλημαι;<br /><b>I.</b> vouloir (<i>en gén. et plutôt au sens de désirer, p. opp. à</i> [[θέλω]], <i>qui semble marquer plutôt l'idée de vouloir proprement dite</i>);<br /><b>1</b> vouloir : Τρώεσσιν νίκην IL la victoire pour les Troyens ; β. Τρώεσσιν [[κῦδος]] ὀρέξαι IL vouloir procurer de la gloire aux Troyens ; [[εἰ]] [[βόλεσθε]] <i>épq.</i> αὐτὸν [[ζώειν]] OD si vous voulez qu’il vive ; βούλεσθαι… [[μᾶλλον]] ἤ, vouloir… plutôt que, préférer, aimer mieux ; [[βούλομαι]] παρθενεύεσθαι [[πλέω]] χρόνον ἢ πατρὸς ἐστέρησθαι HDT je préfère rester fille longtemps encore, plutôt que d'être privée de mon père ; βούλομ’ ἐγὼ λαὸν σόον [[ἔμμεναι]] ἢ ἀπολέσθαι IL je préfère voir mon peuple sauvé plutôt que perdu ; ολὺ [[βούλομαι]] αὐτὴν [[οἴκοι]] ἔχειν IL je préfère la garder chez moi ; <i>abs.</i> avoir une préférence pour, incliner vers, préférer : β. τὰ Συρακοσίων THC se déclarer en faveur des Syracusains;<br /><b>2</b> désirer, souhaiter : [[τι]] qch ; [[βούλει]] ἀναγνῶμεν ; PLAT veux-tu que nous lisions ? [[ἄλλῃ]] βούλεσθαι IL souhaiter que qch arrive autrement ; τό τινος βουλόμενον EUR la faculté de vouloir, la volonté de qqn ; ὁ βούλομενος, le premier venu, <i>litt.</i> celui qui le désire, à qui cela convient ; [[τί]] βούλομενος ; PLAT, [[τί]] βουληθείς ; SOPH dans quelle intention ? <i>litt.</i> voulant <i>ou</i> ayant voulu quoi ?;<br /><b>3</b> avoir l'intention de, montrer une tendance à : βούλεται [[εἶναι]] PLAT il a la prétention d'être, il a une tendance à être, il n’est pas éloigné d'être ; signifier, vouloir dire : [[τί]] [[ἡμῖν]] βούλεται [[τοῦτο]] ; PLAT que nous veut cela ? qu’est-ce que cela signifie ? (<i>cf. lat.</i> quid sibi vult haec res ?);<br /><b>II.</b> vouloir bien, consentir à : [[βούλει]] λάβωμαι ; SOPH veux-tu que je prenne ? [[εἰ]] [[βούλει]] SOPH si tu veux bien, s'il te plaît (<i>cf. lat.</i> sis = si vis).<br />'''Étymologie:''' R. Ϝολ <i>ou</i> Ϝελ, vouloir, désirer ; cf. <i>lat.</i> volo et velle.

|elnltext=[[βούλομαι]], ook ep. [[βόλομαι]], Lesb. [[βόλλομαι]], ep. Ion. praes. 2 sing. βούλεαι, conj. 2 sing. βούληαι, 3 plur. βουλοίατο, imperat. 2 sing. βούλεο, poët. imperf. βουλόμην, Ion. imperf. 3 plur. [[ἐβουλέατο]]; aor. [[ἐβουλήθην]] en [[ἠβουλήθην]], imperat. 2 plur. βουλήθητε, ptc. βουληθείς; perf. βεβούλημαι; fut. βουλήσομαι<br /><b class="num">1.</b> [[willen]], [[wensen]]; met acc..; ἃ [[βούλομαι]] [[λέγω]] ik zeg wat mijn wens is Aeschl. PV 929; met acc. en dat..; [[Τρώεσσι]]... βούλετο νίκην hij wilde de overwinning voor de Trojanen Il. 7.21; met acc. en inf..; βούλοντο θεοὶ μεμνῆσθαι ἐφετμέων de goden wilden dat (de mensen) hun opdrachten gedachtig zijn Od. 4.353; met inf..; ἐβούλετο [[κῦδος]] ὀρέξαι hij wilde roem schenken Od. 4.275; φράσαι τι [[βούλομαι]] ik wil iets zeggen Aristoph. Pl. 1090; uitdr.. [[εἰς]] τὸ [[βαλανεῖον]] [[βούλομαι]] ik wil naar het badhuis Aristoph. Ran. 1279.<br /><b class="num">2.</b> willen (zeggen), bedoelen, betekenen:. ὅ μοι δοκεῖ βούλεσθαι Γλαύκων wat Glauco mij lijkt te willen zeggen Plat. Resp. 362e; τί βούλεται [[εἶναι]]; wat is de bedoeling? Plat. Resp. 595c; τί... [[ἡμῖν]] βούλεται [[οὗτος]] ὁ [[μῦθος]] wat wil dit verhaal ons te kennen geven? Plat. Tht. 156c.<br /><b class="num">3.</b> prefereren, liever willen, verkiezen; met ἤ:; βούλομ’ ἐγὼ λαὸν σόον [[ἔμμεναι]] ἢ ἀπολέσθαι ik wil liever dat mijn leger in leven blijft dan dat het verloren gaat Il. 1.117; zonder ἤ:; πολὺ [[βούλομαι]] αὐτὴν [[οἴκοι]] ἔχειν ik wil veel liever haar in huis hebben Il. 1.112; versterkt met [[μᾶλλον]]:. οὐχὶ [[βούλομαι]] ἄλλῳ παρεῖναι [[μᾶλλον]] ἢ σῴζειν [[ἐμοί]] ik wil (de heerschappij) niet aan een ander overlaten liever dan haar voor mijzelf te behouden Eur. Phoen. 507; δυοῖν δὲ [[θάτερον]] βουλήσεται hij zal een van tweeën kiezen Aeschl. PV 867.<br /><b class="num">4.</b> idiom. gebruik, vooral in het Attisch<br /><b class="num">5.</b> [[βούλει]] als inleiding van een verzoek, in comb. met conj. deliberat. wil je dat …; [[βούλει]] λάβωμαι; wil je dat ik (je) beetpak? Soph. Ph. 761; [[βούλει]] τὸ [[πρᾶγμα]] τοῖς θεαταῖσιν φράσω; wil je dat ik de zaak uiteenzet voor het publiek? Aristoph. Eq. 36; εἰ [[βούλει]] alsjeblieft:; ἀλλὰ, εἰ [[βούλει]], μένε toe, blijf alsjeblieft Xen. An. 3.4.41; [[ὅστις]] [[βούλει]] iedere willekeurige, wie je maar wilt:. [[οἷα]] τούτων [[ὅστις]] [[βούλει]] εἴργασται (prestaties) zoals wie je maar wilt van hen volbracht heeft Plat. Grg. 517b.<br /><b class="num">6.</b> ptc.:; τί βουληθεὶς [[πάρει]]; met welke bedoeling bent u hier? Soph. El. 1100; τί βουλόμενοι; waarom? Plat. Phaed. 63a; βουλομένῳ [[μοί]] ἐστιν (met inf.) het is οvereenkomstig mijn wens dat... Thuc. 2.3; [[αὐτῷ]] γε σοὶ βουλομένῳ ἐστὶν ἀποκρίνεσθαι het is uw eigen wens antwoord te geven Plat. Grg. 448d; subst. ὁ βουλόμενος wie (maar) wil:; [[ἐξεῖναι]] τῷ βουλομένῳ vrijstaan aan wie wil Hdt. 1.54.2; τὸ βουλόμενον wens:. οὐδ’ ἐπὶ τὸ κείνου βουλόμενον [[ἐλήλυθα]] en evenmin ben ik aan zijn wens tegemoet gekomen Eur. IA 1270.<br /><b class="num">7.</b> gewoon zijn, de neiging hebben:. βούλεται... ὁ [[πρᾶος]] [[ἀτάραχος]] [[εἶναι]] een kalm mens is gewoonlijk onverstoorbaar Aristot. EN 1125b33; ἡ [[φύσις]] βούλεται... [[τοῦτο]] ποιεῖν de natuur heeft de neiging dat tot stand te brengen Aristot. Pol. 1255b3; βούλεταί γ’ [[ἤδη]] [[τότε]] [[εἶναι]] [[πόλις]], [[ὅταν]]... er is gewoonlijk dan pas sprake van een polis, wanneer... Aristot. Pol. 1261b12.

|mdlsjtxt=[The Root is !βολ, [[which]] appears in epic [[βόλομαι]], Lat. [[volo]]: [[hence]] [[βουλή]].]<br />Dep.<br /><b class="num">I.</b> to [[will]], [[wish]], be [[willing]], Hom., etc.:—[[mostly]] c. inf. or c. acc. et inf., Hom., etc.: [[when]] [[βούλομαι]] is foll. by acc. only, an inf. may be supplied, Τρώεσσιν ἐβούλετο νίκην he willed [[victory]] to the Trojans, or Τρώεσσιν ἐβούλετο [[κῦδος]] ὀρέξαι, — [[both]] in Il.<br /><b class="num">II.</b> [[attic]] usages:<br /><b class="num">1.</b> [[βούλει]] or βούλεσθε foll. by subj., adds [[force]] to the [[demand]], [[βούλει]] λάβωμαι would you [[have]] me [[take]] [[hold]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> εἰ [[βούλει]], a [[courteous]] [[phrase]], like Lat. sis (si vis), if you [[please]], Soph.<br /><b class="num">3.</b> ὁ βουλόμενος, Lat. [[quivis]], the [[first]] that offers, Hdt., [[Attic]]<br /><b class="num">4.</b> βουλομένωι μοί ἐστι, [[nobis]] volentibus est, c. inf., it is according to my [[wish]] that…, Thuc.<br /><b class="num">5.</b> to [[mean]] so and so, τί βούλεται [[εἶναι]]; [[quid]] [[sibi]] [[vult]] [[haec]] res? Plat.:—[[hence]], βούλεται [[εἶναι]] professes or pretends to be, would [[fain]] be, Thuc.<br /><b class="num">III.</b> followed by ἤ, to [[prefer]], for [[βούλομαι]] [[μᾶλλον]], βούλομ' ἐγὼ λαὸν σόον [[ἔμμεναι]], ἢ [[ἀπολέσθαι]] I had [[rather]] the [[people]] were saved [[than]] [[lost]], Il.

|auten=(βόλεται, [[βόλεσθε]], ἐβόλοντο): [[will]], [[wish]], [[prefer]]; [[Τρώεσσι]] δὲ βούλετο νῖκήν, Il. 7.21, etc.; [[often]] [[with]] foll. ἤ, βούλομ' ἐγὼ λᾶὸν [[σῶν]] [[ἔμμεναι]] ἢ ἀπολέσθαι, Il. 1.117.

|mantxt=(=ἐπιθυμῶ). Ἀπό ρίζα βολ + [[πρόσφυμα]] ν → βολ-ν-ομαι, μέ ἀφομοίωση τοῦ ν σέ λ + βολ-λ-ομαι, μέ ἁπλοποίηση τῶν δύο λ σέ ἕνα καί ἀντέκταση → [[βόλομαι]] → [[βούλομαι]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[βουλή]], [[βούλησις]] (=θέληση), [[βούλημα]], [[βουλητός]], [[ἀβούλητος]], [[βουλητέος]], βουλητέον, [[βουληφόρος]] (=αὐτός πού συμβουλεύει), [[βουλεύω]], [[κακόβουλος]], [[κακοβουλία]].