ζημιόω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> fut. ζημιώσω Lys.1.48: aor. 1 ἐζημίωσα E.''Or.''578, Th.2.65, etc.: pf. ἐζημίωκα D.21.49:—Pass., fut. ζημιωθήσομαι Lys.29.4, Is.10.16, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.9.12; more freq. Med. [[ζημιώσομαι]] in pass. sense, [[Herodotus|Hdt.]] 7.39, And.1.72, Th.3.40, Isoc.18.37, D.1.27, Arist.''Pol.''1320a10: aor. ἐζημιώθην Pl.''Lg.''855b, Isoc.15.160: pf. ἐζημίωμαι Din.3.16, Arist.''Rh.'' 1372b8:—[[cause loss]] or [[do damage to]], [[penalize]], πόλιν Lys.30.25; <b class="b3">τοσαύτας ἡμέρας ζημιοῦν τινα</b> to [[cause]] one [[the loss of]]... Ael.''VH''3.23: c. Adj. neut., [[μηδὲν μηδένα ζημιοῦν]] = [[cause damage to no one in anything]] Pl.''Lg.''846a; οὐδὲν ζ. τὸ κοινόν Isoc.6.5; <b class="b3">πλείω ζ. σαυτὸν ἤ</b>… [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.30:—Pass., <b class="b3">μεγάλα ζημιώσεται</b> [[will suffer]] great [[losses]], Th.3.40; πολλά Pl.''Lg.''916e: abs., Id.''Grg.'' 490c.<br><span class="bld">II</span> [[fine]], [[mulct in]] a sum of money, c. dat. rei, ζ. τινὰ χιλίῃσι δραχμῇσι [[Herodotus|Hdt.]]6.21, cf. 136; χρήμασιν Th.2.65; μναῖς τρισί Pl.''Lg.'' 936a; also ζ. τινὰ ἕως τριάκοντα μνᾶς Lycurg.''Fr.''40 (dub. l.); τινά τινος [[deprive]] of... Lyd.''Mag.''2.19:—Pass., to [[be fined]] or [[be amerced in]] a thing, c. dat. rei, χρήμασι Antipho 2.4.7; δραχμῇ τῆς ἡμέρας Pl.''Lg.'' 766d; <b class="b3">μέχρι τοσούτου</b> ib.855b: also, c.acc.rei, [[ταῦτα]] ib.774b; ζ. τριάκοντα λίτρας Arist.''Fr.''476; [[suffer financial loss]], PFlor. 142.8 (iii A.D.): hence metaph., <b class="b3">τοῦ ἑνὸς τοῦ περιέχεαι μάλιστα τῇ ψυχῇ ζημιώς εαι</b> [[wilt lose]], [[Herodotus|Hdt.]]7.39; τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ''Ev.Matt.''16.26; ἑαυτόν ''Ev.Luc.'' 9.25; τὰ κέρατα Ael.''NA''10.1.<br><span class="bld">2</span> generally, [[punish]], τὴν θάλασσαν [[Herodotus|Hdt.]]7.35; σφέας Id.9.77; τινὰ θανάτῳ Id.3.27; <b class="b3">τινὰ φυγῇ, πληγαῖς</b>, Th.4.65, 8.74:—Pass., ζημιοῦσθαι ζημίαις ἐσχάταις Lys.31.26; θανάτῳ Antipho 3.3.9, ''PTeb.''5.92 (ii B.C.); θανάτῳ καὶ πᾶσι τοῖς ἐσχάτοις [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 297e; χρήμασιν καὶ ἀτιμία Id.''Lg.''721b.

|btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> ζημιώσω, <i>ao.</i> ἐζημίωσα;<br /><b>1</b> [[causer du dommage à]], [[léser]] : τινα qqn ; <i>Pass.</i> être lésé, éprouver un dommage, une perte;<br /><b>2</b> [[infliger une amende]] : ζημ. τινα [[πεντήκοντα]] τάλαντα HDT, χιλίῃσι δραχμῇσι HDT punir qqn d'une amende de 50 talents, de 1000 drachmes;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> punir <i>en gén.</i> : ζ. τινα θανάτῳ HDT, φυγῇ THC punir qqn de mort, de l'exil ; <i>Pass.</i> ζημιοῦσθαι ζημίαις ἐσχάταις LYS être puni des derniers châtiments.<br />'''Étymologie:''' [[ζημία]].

|elnltext=ζημιόω [ζημία] schade toebrengen (aan), benadelen: met acc..; οὗτοι... τὴν πόλιν ζημιοῦσιν die lui brengen de stad schade toe Lys. 30.25; met acc. v. pers. en acc. v. h. inw. obj..; [[μηδὲν μηδένα ζημιοῦν]] = [[niemand enige schade toebrengen]] Plat. Lg. 846a; φύλαξαι μὴ... σαυτὸν ζημιώσῃς πλείω ἢ ὁ πατὴρ ἐδυνήθη σε βλάψαι pas ervoor op dat je jezelf niet meer schade toebrengt dan mijn vader je ooit kwaad heeft kunnen doen Xen. Cyr. 3.1.30; pass. schade ondervinden, verlies lijden; Plat. Grg. 490c; met acc. v. h. inw. obj.. πολλὰ ζημιοῦνται zij lijden groot verlies Plat. Lg. 916e; περί τι in iets Plut. Agis et Cl. 56(35).4. een geldboete opleggen, met acc. ( iem. ) en dat. (bedrag van de boete):; ἐζημίωσάν μιν... χιλίῃσι δραχμῇσι zij hebben hem een boete van duizend drachmen opgelegd Hdt. 6.21.2; pass. tot een boete veroordeeld worden; met dat. (bedrag); ζημιοῦσθαι μναῖς τρισίν veroordeeld worden tot een boete van drie minae Plat. Lg. 936a; μέχρι τοσούτου ζημιωθέντα, τὸ δὲ πλέον μή beboet tot zo’n bedrag en niet meer Plat. Lg. 855b; overdr..; τοῦ δὲ ἐνός... τῇ ψυχῇ ζημιώσεαι jij zult ervoor boeten met het leven van één (van jouw beide zonen) Hdt. 7.39.2; met acc. resp.. τί... ὠφεληθήσεται ἄνθρωπος ἐὰν... τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ wat heeft een mens eraan... als hij het leven erbij inschiet NT Mt. 16.26. bestraffen: met acc..; τὴν... θάλασσαν... ζημιοῦν de zee te bestraffen Hdt. 7.35.3; met acc. en dat..; ὡς ψευδομένους θανάτῳ ἐζημίου in de overtuiging dat het leugenaars waren bestrafte hij hen met de dood Hdt. 3.27.3; pass.. θανάτῳ ζημιοῦσθαι καὶ πᾶσι τοῖς ἐσχάτοις gestraft worden met de dood en de meest erge bestraffingen Plat. Plt. 297e.