διαστέλλω: Difference between revisions

|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[put asunder]], [[expand]], [[separate]], συνεσταλμένα δ. Hp. <span class="bibl"><span class="title">Off.</span>11</span>; τὸν ἀέρα ταῖς πτέρυξιν <span class="bibl">Arist.<span class="title">IA</span>713a12</span>; τινὰς ξίφει <span class="bibl">J.<span class="title">BJ</span>5.2.2</span>; <b class="b3">δ. τι ταῖς ὄνυξι</b> [[to tear]] it [[open]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Thes.</span>36</span>:—Pass., [[to be dilated]], of the lungs or heart, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Aud.</span>800b2</span>, Gal.2.657, al.; διασταλέντα τὰ ὑγρά [[being dispersed]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>891a2</span>; <b class="b3">διασταλήτω πᾶσα σκοτία</b> [[let]] all darkness [[be dispelled]], PMag.Par.1.2472. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[divide]], δίχα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span> 265e</span>; [[distinguish]], <b class="b3">τοὺς Τρῶας τῶν Δαρδάνων</b> Sch.Il.<span class="title">Oxy.</span>1086.115; τῷ τόνῳ <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1012</span><span class="title">Fr.</span>16.5 (Pass.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> [[define precisely]], τὰ λεγόμενα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthd.</span>295d</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Top.</span>134b22</span>, Phld.<span class="title">Rh.</span>1.50S.; intr., <b class="b3">ὅρασις διαστέλλουσα</b> [[distinct]] vision, <span class="bibl">LXX <span class="title">1 Ki.</span>3.1</span>; also, [[to be distinctive]], opp. <b class="b3">ἀπόλυτον εἶναι</b>, <span class="bibl">A.D.<span class="title">Pron.</span>39.1</span>:—Med., δ. περί τινος <span class="bibl">Arist. <span class="title">Pol.</span>1268b32</span>, Phld.<span class="title">D.</span>3<span class="title">Fr.</span>8: c. acc., <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>535b</span>:—Pass., διεσταλμένος [[definite]], [[determinate]], <span class="bibl">A.D.<span class="title">Synt.</span>37.7</span>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[command expressly]], [[give express orders]], ῥητῶς ὑπέρ τινος <span class="bibl">Plb.3.23.5</span>; ἐπιτακτικῶς δ. περί τινων <span class="bibl">D.S.28.15</span>:—Med., <span class="bibl">LXX<span class="title">Jd.</span>1.19</span>, al., <span class="bibl"><span class="title">PHal.</span>7.6</span> (iii B. C.), <span class="bibl"><span class="title">Ev.Marc.</span>5.43</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> [[pronounce]], χείλεσι <span class="bibl">LXX<span class="title">Le.</span>5.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> [[give orders in writing]], <span class="bibl"><span class="title">UPZ</span>111.6</span> (ii B.C.):—more freq. in Med., ib.<span class="bibl">11.23</span>(ii B.C.), al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> [[pay]], [[render]], esp. in kind, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>88.5</span> (ii A. D.), al.; [[make an order for payment]], Ostr.1164 (ii/iii A. D.); [[discharge]] a vow, <span class="bibl">LXX<span class="title">Le.</span>22.21</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">7</span> [[set apart]], <b class="b3">τινὰ ἑαυτῷ</b> ib.<span class="bibl"><span class="title">3 Ki.</span>8.53</span>; τὴν ἱερὰν γῆν <span class="bibl"><span class="title">PRev.Laws</span>36.7</span> (iii B.C.), cf. <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>74.2</span> (ii B.C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> intr., [[differ]], πρός τινα <span class="bibl">Plb.18.47.11</span>.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0603.png Seite 603]] auseinander ziehen, trennen; [[δίχα]] δ., Plat. Polit. 265 e; τὸ [[στόμα]], öffnen, Luc.; τόπον τοῖς ὄνυξι, d. i. aufkratzen, Plut. Thes. 36; auch intrans., uneins sein, [[πρός]] τινα, Pol. 18, 30, 11; dah. = unterscheiden; vom Setzen der Interpunctionszeichen, Gramm.; bestimmen, LXX. – Med., urtheilen u. genau bestimmen; Plat. Rep. VII, 535 b; Arist. Pol. 2, 8; Pol. 12, 16, 7 u. öfter; [[ὑπέρ]] τινος ῥητῶς, 3, 23, 5. – Im N. T. = befehlen; τὸ διαστελλόμενον, der Befehl.

{{ls

|lstext='''διαστέλλω''': μέλλ. -στελῶ, [[χωρίζω]], [[ἐκτείνω]], ἀπομακρύνω, [[ἀποχωρίζω]], ξυνεσταλμένα δ. Ἱππ. κατ’ Ἰητρ., 744· τὸν ἀέρα ταῖς πτέρυξιν Ἀριστ. π. Ζῴων πορείας 15, 7· δ. τι τοῖς ὄνυξι, βιαίως ἀνοίγω, διασπαράττω, Πλούτ. Θησ. 36. - Παθ., φουσκώνω, ἀνοίγομαι, ἐπὶ τῶν πνευμόνων, Ἀριστ. Ἀκουσμ. 7· διασταλέντα τὰ [[ὑγρά]], ἐκταθέντα, μείζονα τὸν ὄγκον γενόμενα, ὁ αὐτ. Προβλ. 9. 14. 2) [[διακρίνω]], [[ὁρίζω]], τὰ λεγόμενα Πλάτ. Εὐθύδ. 295D, πρβλ. Πολιτ. 265Ε, Ἀριστ. Τοπ. 5. 5, 6· [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσ., δ. [[περί]] τινος ὁ αὐτ. Πολ. 2. 8, 17· ἀλλ’ ἐν τῷ μέσ. [[ὡσαύτως]], [[ὁρίζω]], ἀποφασίζω, ὡς τὸ διαιρέομαι, Πλάτ. Πολ. 535Β. 3) σαφῶς διατάττω, δίδω ὡρισμένας διαταγὰς καὶ ῥητάς, τινι [[περί]] τινος Διόδ. Ἐκκλ. 2. 619. - [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσ. τύπῳ Ἑβδ., Κ. Δ. ΙΙ. ἀμετάβ., διαφωνῶ, εἶμαι [[διάφορος]] [[πρός]] τινα Πολύβ. 18. 30, 11.

{{bailly

|btext=<i>f.</i> διαστελῶ, <i>ao.</i> διέστειλα, <i>pf.</i> διέσταλκα;<br /><i>Pass. f.</i> διασταλήσομαι, <i>ao.2</i> διεστάλην;<br />séparer, écarter : [[τι]] τοῖς ὄνυξι PLUT déchirer <i>ou</i> fouiller qch avec ses serres <i>en parl. d’un aigle</i>;<br /><i><b>Moy.</b></i> διαστέλλομαι déterminer, acc..<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[στέλλω]].

{{DGE

|dgtxt=<b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[separar]] concr. τὸ [[δέρμα]] Hp.<i>Morb</i>.2.18, cf. Arist.<i>HA</i> 549^a25, συνεσταλμένα Hp.<i>Off</i>.11, τοὺς ὑμένας Str.6.1.9, (τὴν φάραγγα) τόν τε τῆς [[ἄνω]] πόλεως καὶ τὸν κάτω λόφον διαστέλλειν I.<i>BI</i> 5.140, αὐτὸν ... εἰς κακὰ ἐκ πάντων τῶν υἱῶν Ισραηλ LXX <i>De</i>.29.20, cf. <i>Nu</i>.8.14, 3<i>Re</i>.8.53<br /><b class="num">•</b>[[apartar]], [[retirar]], [[desviar]] (τὴν αὐλαίαν) LXX <i>Iu</i>.14.15, τὴν κόμην Luc.<i>Tox</i>.30, τὸ φῶς [[εἴσω]] Plu.2.517b, fig. διαστείλας ὥσπερ ἀνθηρὸν παραπέτασμα τὴν δόξαν αὐτῶν Plu.2.471a<br /><b class="num">•</b>[[presentar o computar en un registro o asiento separado]] ἀπογράφειν ... τ[ό] ... πλῆθος τῶν ἀρουρῶν ... διαστέλλοντας τὴν ἱερὰν γῆν <i>PRev.Laws</i> 36.7 (III a.C.), en v. pas. εὗρον ὑπ' Ἀρείου διεσταλμένας ἀπὸ τῆς γῆς τὰς κρατίστας ἀρούρας κα <i>PAmh</i>.40.5 (II a.C.), cf. <i>BGU</i> 552A.1.10, <i>POxy</i>.2119.9 (ambos III d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[abrir]] τὴν σκηνήν Plu.2.182d, τὸ στόμα Luc.<i>Am</i>.53, (τὸν ἀνταγωνιστήν) en sent. sexual, Luc.<i>Asin</i>.9, τοῦ δὲ περιεστῶτος ... στρατοῦ ... τὴν πάροδον διαστέλλοντος Hld.10.23.4, en v. pas. ὑπερῷα ... διεσταλμένα θυρίσιν palacios abiertos con ventanales</i> LXX <i>Ie</i>.22.14, (θώραξ) μόνοις τοῖς μηροῖς ... διαστελλόμενος (una coraza) abierta únicamente a la altura de los muslos</i> Hld.9.15.3.<br /><b class="num">3</b> [[cortar]], [[hendir]] ἀετοῦ ... τόπον βουνοειδῆ ... διαστέλλοντος τοῖς ὄνυξι Plu.<i>Thes</i>.36, διαστέλλοντα τὰ μὲν τὸν ἀέρα τὰ δὲ τὸ ὑγρόν ref. a aves y peces, Arist.<i>IA</i> 713^a12, cf. Plu.2.915a, en v. pas., Plu.2.950b<br /><b class="num">•</b>[[trinchar]] τὸν ἕνα πόδα (τοῦ χοιριδίου) <i>Vit.Aesop.G</i> 42 (cód.)<br /><b class="num">•</b>[[despedazar]] σὲ διαστείλασα γνάφοις <i>AP</i> 7.133 (D.L.).<br /><b class="num">4</b> [[dispersar]] ἡ σελήνη ... διαστέλλουσα τὰ νέφη Plu.<i>Arat</i>.22, ὁ δὲ ... τοὺς κατὰ πλεῦρον ἀεὶ διαστέλλων y él dispersando sin tregua a los que se le acercaban por el costado</i> I.<i>BI</i> 5.62.<br /><b class="num">5</b> [[dilatar]] τὰ σώματα op. συστέλλομαι Phlp.<i>Aet</i>.424.21, abs. op. συνθλίβειν Arist.<i>Iuu</i>.472^a25<br /><b class="num">•</b>[[aumentar]] τὴν προπέτειαν Serap.<i>Man</i>.39 (p.57).<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[diferenciar]], [[distinguir]] ταῦτα ... διαστεῖλαι hacer una distinción entre ellas</i> Str.1.2.31, διαστέλλων τὸν λεγόμενον [[γόνον]] Ath.285b, τό τε ὠφέλιμον καὶ τὸ ἐπιζήμιον ... [[εἶδος]] Ph.1.320, cf. Clem.Al.<i>Strom</i>.6.10.82, ἣν ἕκαστον ἔχει φύσιν Ph.1.118, γλυκὺ ὕδωρ ἀπὸ πλατέος Ath.41b, cf. 571d, Synes.<i>Ep</i>.66, τοῖς ἐπιθέτοις τὰς χρήσεις Ath.25a, τὸ ἀγαθὸν τοῦ δικαίου Clem.Al.<i>Strom</i>.2.8.39, Τρ[ῶ] ας διέστα<λ>κεν τ(ῶν) Δαρδάνων Sch.Er.<i>Il</i>.2.819 (p.174), τὸ πνεῦμα πρὸς τὸ κατὰ σάρκα Ath.Al.M.26.665C, en v. pas. διασταλέντων τοῦ ‘ἡμῖν’ καὶ τοῦ ‘[[ἁπλῶς]]’ Origenes <i>Io</i>.1.34<br /><b class="num">•</b>gram. τὸ μὲν διαστέλλει uno tiene valor distintivo</i> A.D.<i>Pron</i>.39.1, ὁ γὰρ τόνος διαστέλλει τὸ σημαινόμενον Sch.Ar.<i>Pl</i>.109i, cf. anón. en <i>POxy</i>.1012.16.5<br /><b class="num">•</b>constr. c. ἀνὰ μέσον: διαστεῖλαι ἀνὰ μέσον τῶν ἁγίων καὶ τῶν βεβήλων distinguir entre lo sacro y lo profano</i> LXX <i>Le</i>.10.10, cf. 11.47, <i>Psalm.Salom</i>.2.34, <i>Ru</i>.1.17<br /><b class="num">•</b>fig. abs. ὅρασις διαστέλλουσα ref. a la visión profética, LXX 1<i>Re</i>.3.1<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τὰς ὁμωνυμίας Str.8.3.6, εὐτελῆ ἀμφιβολίαν Origenes <i>Io</i>.4.21, cf. Eus.<i>PE</i> 11.7.10, c. ac. int. πραγμάτων διαφοράς Ph.1.162, cf. Str.10.3.7, Ammon.<i>Diff</i>.16, abs., Clem.Al.<i>Strom</i>.1.20.99, <i>Paed</i>.1.8.68.<br /><b class="num">2</b> cien. [[dividir]] ταύτην (φύσιν) ... [[δίχα]] Pl.<i>Plt</i>.265e, τὸ μέλος τῷ διαψάλματι Cyr.Al.M.69.725C, en v. pas. τῶν κλιμάτων ἐν παραλληλογράμμῳ σχήματι διαστελλομένων al estar divididos los climas en forma de paralelogramo</i> Posidon.249<br /><b class="num">•</b>gram. [[separar con interpunción]] βελτίον ἐπὶ τὸ ‘[[δεῦρο]]’ δ. Sch.Er.<i>Il</i>.1.153a, cf. 2.136-7.<br /><b class="num">3</b> [[precisar]], [[concretar]], [[definir con exactitud]], [[dejar claro]] τὰ λεγόμενα Pl.<i>Euthd</i>.295d, τὸ τῷ εἴδει Arist.<i>Top</i>.134^b22, τὸ πλεοναχὸν τὸ τῆς ῥητορικῆς Phld.<i>Rh</i>.2.93Aur., c. inf. ψυχή, ἡ ἂν ὀμόσῃ διαστέλλουσα τοῖς χείλεσιν κακοποιῆσαι LXX <i>Le</i>.5.4, en v. pas. τὰ διεσταλμένα LXX 2<i>Ma</i>.14.28, cf. <i>Ep.Hebr</i>.12.20, <i>SEG</i> 38.1462.36 (Enoanda II d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ποῖα δὲ διαστέλλει; Pl.<i>R</i>.535b, πάσας τὰς συμμαχίας Plb.22.9.10, c. περί Arist.<i>Pol</i>.1268^b32, Phld.<i>D</i>.3.fr.8.5, Plb.29.12.12, 36.17.1, ὑπὲρ δὲ Σικελίας τἀναντία Plb.3.23.5, cf. 16.28.5<br /><b class="num">•</b>[[interpretar]] τὸν νόμον Plb.12.16.7, τὰς τῶν ἄλλων δόξας Plb.12.25c.3, en v. pas. ταῦτα ... ἐπὶ τῶν ἀρρενικῶν γενέσεων ... διέσταλται Vett.Val.192.32<br /><b class="num">•</b>[[fijar]] τὸν μισθόν LXX <i>Ge</i>.30.28, en v. pas. τινα ... οὐ διεσταλμένην ἔχει τὴν προφοράν algunas (palabras) no tienen una pronunciación fijada</i> A.D.<i>Synt</i>.37.7<br /><b class="num">•</b>[[designar]], [[señalar para un fin]], LXX <i>Io</i>.20.7.<br /><b class="num">4</b> [[proferir]], [[pronunciar]] εὐχὰς ... ἃς διέστειλεν τὰ χείλη μου LXX <i>Ps</i>.65.14.<br /><b class="num">B</b> intr. en v. act. y med.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[diferir]], [[discrepar]] Τίτου δὲ πρὸς τὸ συνέδριον διαστείλαντος Plb.18.47.11.<br /><b class="num">2</b> [[dirigir un requerimiento]] judicial διέσταλκέν μοι ὡς ἐνεδρεύσαντι ... υἱὸν [[αὐτοῦ]] <i>POxy</i>.484.8 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med. mismo sent. <i>PRyl</i>.113.14 (II d.C.).<br /><b class="num">II</b> sobre [[διά]] indicando ‘mediación’<br /><b class="num">1</b> [[dar un encargo]], [[encomendar]], [[ordenar]] c. dat. de pers. αὐτῷ ... περὶ τούτων D.S.28.15<br /><b class="num">•</b>frec. en v. med. mismo sent., καὶ διεστέλλετο αὐτοῖς λέγων <i>Eu.Marc</i>.8.15, c. inf. o complet. ὑμῖν προνοεῖσθαι, ὅπως ... <i>UPZ</i> 111.6, cf. 11.23 (ambos II a.C.), D.S.11.38, Clem.Al.<i>Strom</i>.5.12.78, <i>PWash.Univ</i>.20.9 (IV d.C.), διεστείλατο αὐτοῖς πολλὰ ἵνα μηδεὶς γνοῖ τοῦτο les ordenó con insistencia que nadie supiera esto</i>, <i>Eu.Marc</i>.5.43, cf. <i>Eu.Matt</i>.16.20, abs. Epiph.Const.<i>Haer</i>.8.5.4, Cyr.Al.M.69.600D.<br /><b class="num">2</b> sólo en v. med. [[amonestar]], [[advertir]] τῷ δικαίῳ τοῦ μὴ ἁμαρτεῖν LXX <i>Ez</i>.3.21.<br /><b class="num">III</b> gener. v. med.-pas.<br /><b class="num">1</b> [[dilatarse]] los pulmones, Arist.<i>Aud</i>.800^b2, en v. act. αἱ φρένες op. συστέλλειν Gal.2.657.<br /><b class="num">2</b> [[dispersarse]], [[expandirse]] κατὰ τοῦτον τὸν τόπον διασταλέντα τὰ ὑγρά Arist.<i>Pr</i>.891^a2<br /><b class="num">•</b>[[dispersarse]], [[disiparse]] en v. act. διασταλήτω μοι πᾶσα νεφῶν σκοτία <i>PMag</i>.4.2471.

|txtha=to [[draw]] [[asunder]], [[divide]], [[distinguish]], [[dispose]], [[order]], ([[Plato]], [[Polybius]], Diodorus, Strabo, [[Plutarch]]; [[often]] in the Sept.); [[passive]] τό διαστελλόμενον, the [[injunction]]: [[διαστέλλομαι]]); [[imperfect]] διεστελλομην; 1st aorist διεστειλαμην; to [[open]] [[oneself]], i. e. [[one]]'s [[mind]], to [[set]] [[forth]] [[distinctly]], ([[Aristotle]], [[Polybius]]); [[hence]], in the N. T. (so to [[admonish]], [[order]], [[charge]]: τίνι, [[ἵνα]] (cf. Buttmann, 237 (204)), R T Tr WH marginal [[reading]]; διεστείλατο [[πολλά]], [[ἵνα]] etc. Mark 5:43.

{{elru

|elrutext='''διαστέλλω:'''<br /><b class="num">1)</b> разделять, рассекать (τὸν ἀέρα ταῖς πτέρυξιν Arst.);<br /><b class="num">2)</b> раскрывать, расстегивать (τὸν θώρακα Plut.);<br /><b class="num">3)</b> разрывать, разгребать (τόπον τοῖς ὄνυξι Plut.);<br /><b class="num">4)</b> раздвигать (τῇ βακτηρίᾳ τὴν σκηνήν Plut.);<br /><b class="num">5)</b> расширять, растягивать ([[μήτε]] διαστέλλεσθαι, [[μήτε]] πιέζεσθαι Arst.);<br /><b class="num">6)</b> тж. med. лог. расчленять, различать (τῷ εἴδει Arst.);<br /><b class="num">7)</b> med. логически обсуждать, беседовать (τὰ λεγόμενα Plat.; περί τινος Arst.; [[ὑπέρ]] τινος Polyb.);<br /><b class="num">8)</b> быть в разладе, не соглашаться (πρὸς τὸ [[συνέδριον]] Polyb.);<br /><b class="num">9)</b> отдавать приказание, приказывать (τινὶ περί τινος Diod.; med. τινι NT): τὸ διαστελλόμενον NT указание, заповедь.

|elnltext=δια-στέλλω scheiden, verdelen:; συνεσταλμένα δ. scheiden wat bij elkaar zit Hp. Off. 11; ταύτην... δίχα διαστέλλειν deze soort in tweeën onderverdelen Plat. Plt. 265e; τὴν κόμην een scheiding in het haar aanbrengen Luc. 57.30; uitbr.: τὸ στόμα de mond openen Luc. 49.53; δ. τι τοῖς ὄνυξι iets met zijn klauwen openrijten Plut. Thes. 36.2; ἡ σελήνη... διαστέλλουσα τὰ νέφη de maan die de wolken uit elkaar schoof Plut. Arat. 22.2. onderscheid maken, preciseren:; δ. τὰ λεγόμενα wat gezegd wordt preciseren Plat. Euthyd. 295d; ook med.: μικρὰ περὶ αὐτοῦ διαστείλασθαι hierop nog wat preciezer ingaan Aristot. Pol. 1268b32. bevel geven, ook med.: διεστείλατο αὐτοῖς πολλὰ ἵνα... hij beval hun met nadruk om... NT Marc. 5.43.