μένω: Difference between revisions

|Definition=Ep. inf.<br><span class="bld">A</span> μενέμεν Il.5.486; Arc. pres. part. μίνονσαι ''Schwyzer'' 657.49 (Tegea, iv B.C.); Ep., Ion. impf. μένεσκον Il.19.42, [[Herodotus|Hdt.]]4.42: Ep., Ion. fut. μενέω Il.19.308, [[Herodotus|Hdt.]]4.119; Att. [[μενῶ]] [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''564, etc.: aor. ἔμεινα Il.15.656, etc.: pf. μεμένηκα D.18.321; cf. μίμνω:—[[stay]], [[wait]]:<br><span class="bld">I</span> [[stand fast]], in battle, οὐδ' ἴφθιμοι Λύκιοι μένον, ἀλλὰ φόβηθεν Il.16.659; μενέω καὶ τλήσομαι 11.317; <b class="b3">φεύγειν μηδὲ μένειν</b> Orac. ap.[[Herodotus|Hdt.]]1.55, cf. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.45, S.''OT''295; ἐμπέδως μ. A.''Ag.''854; ἀραρότως Id.''Supp.''945; <b class="b3">μ. κατὰ χώραν</b>, of soldiers, Th.4.26.<br><span class="bld">2</span> [[stay at home]], [[stay where one is]], Il.16.838; ἔντοσθε μένοντες Hes.''Th.'' 598; μ. αὐτοῦ [[Herodotus|Hdt.]]8.62; οἴκοι A.''Fr.''317; εἴσω δόμων Id.''Th.''232; κατ' οἶκον E.''IA''656; ἐν δόμοις Pi.''N.''3.43, [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''80; ἔνδον Amphis 1.3.<br><span class="bld">b</span> [[lodge]], [[stay]], παρὰ ματρί Pi.''P.''4.186; πρὸς τοὺς γονέας Hp. ''Ep.''13; ἐκεῖ Plb.30.4.10 codd. (fort. [[οἴκοι]]), cf. Alciphr.3.5.<br><span class="bld">c</span> <b class="b3">μ. ἀπὸ ἧς ἀλόχοιο</b> [[stay away]], [[be absent]] from... Il.2.292; ἀπὸ πτολέμοιο 18.64: and so abs., to [[be a shirker]], ἴση μοῖρα μένοντι καὶ εἰ μάλα τις πολεμίζοι 9.318.<br><span class="bld">d</span> <b class="b3">οἱ μένοντες</b>, opp. <b class="b3">οἱ φεύγοντες</b> (exiles), ''IG''12.10.27.<br><span class="bld">3</span> [[stay]], [[tarry]], ἐς ἠέλιον καταδύντα Od.17.570; μενέουσι, εἰς ὅ κέ περ Τροίην διαπέρσομεν Il.9.45; [[loiter]], [[be idle]], 11.666, A.''Pers.'' 796; οἱ μένοντες X.''An.''4.4.19, etc.<br><span class="bld">4</span> of things, to [[be lasting]], [[remain]], [[stand]], στήλη μένει ἔμπεδον Il.17.434; ἀσφαλὲς αἰὲν… μένει οὐρανός Pi.''N.''6.4; τάδ' αἰανῶς μένοι A.''Eu.''672; αἰῶνα δ' ἐς τρίτον μένει Id.''Th.''744 (lyr.); opp. [[φέρεσθαι]], Pl.''Phdr.''261d; <b class="b3">εἰ μηδὲν μένει</b> if nothing [[is fixed]], Id.''Cra.''440a; τὴν μεμενηκυῖαν κρίσιν Phld.''Sto.''339.15; <b class="b3">οἱ μένοντες</b> (''[[sc.]]'' [[ἀστέρες]]) [[having no proper motion]], opp. <b class="b3">οἱ πλάνητες</b>, Arist.''Cael.''290a21; μένων κύκλος Autol.12, al., Ptol.''Hyp.''1.3; [[μένουσιν]] [[ἀριστοκρατίαι]] [[are stable]], [[permanent]], Arist.''Pol.''1308a3.<br><span class="bld">b</span> <b class="b3">μ. παρά τινι</b> [[remain]] in one's possession, ''CPR''18.37 (ii A.D.), etc.<br><span class="bld">5</span> of condition, [[remain as one was]], of a maiden, Il.19.263; <b class="b3">τῶν βεβαίως μοι φίλων μενόντων</b> Ps.-Philipp. ap. D.12.11; τὸ νόμισμα βούλεται μένειν [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1133b14: generally, [[stand]], [[hold good]], ἢν μείνωσιν ὅρκοι E.''Andr.''1000; μένειν τὸ ὅρκιον κατὰ χώρην [[Herodotus|Hdt.]]4.201; εἰ τὰ πρότερον μένει ἡμῖν ὁμολογήματα [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 480b; <b class="b3">μ. τὰ βουλήματα καὶ οὐ μεταρρεῖ</b> [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1167b7; of circumstances, οὐ μενεῖν κατὰ χώραν τὰ πράγματα Th.4.76; <b class="b3">οὐδαμὰ ἐν τὠυτῷ μ.</b>, of prosperity, [[Herodotus|Hdt.]]1.5; μένειν ἐμπέδοις φρονήμασι S.''Ant.''169; <b class="b3">μ. ἐπὶ τούτων [ἃ κατέστραπται]</b> [[remain contented]] with... D.4.9; μ. ἐπὶ τούτοις Isoc.8.7; <b class="b3">ἐπὶ τούτῳ τῷ βίῳ μ.</b> [[be content with]]... [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 466c, cf. 496b; μ. ἐλεύθερον Men. 145; of wine, [[keep good]], Plb.12.2.8.<br><span class="bld">6</span> [[abide]] by an opinion, conviction, etc., ἐπὶ τῷ ἀληθεῖ [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 356e; <b class="b3">μενέτωσαν ἐν τοῖς διαγνωσθεῖσι</b> Lex ap.D.21.94; <b class="b3">ὁ μένων</b> the party which [[observes]] an engagement, ''PTeb.''391.24 (i A.D.).<br><span class="bld">7</span> impers. c. inf., [[it remains]] for one to do, μένει… ἐκτίνειν θέμιν A.''Supp.''435 (lyr.); τοῖς πᾶσιν ἀνθρώποισι κατθανεῖν μένει E.''Fr.''733.<br><span class="bld">II</span> trans., of persons, [[await]], [[expect]] (cf. [[μίμνω]]), ἡμέρας μεῖναι φάος Id.''Rh.''66; τοὺς Ἰλλυριούς Th.4.124, cf. 8.78; esp. [[await]] an attack without blenching, Δαναοὶ Τρῶας μένον ἔμπεδον, οὐδὲ φέβοντο Il.5.527, cf. A.''Th.''436; of a rock, [[bide]] the storm, Il.15.620; ἀπορίαν γὰρ οὐ μενῶ E.''Ph.''740: reversely of things, <b class="b3">τὸ μόρσιμον γὰρ τόν τ' ἐλεύθερον μένει</b> [[awaits]] him, A.''Ch.''103; <b class="b3">ἐπίξηνον μένει</b> (''[[sc.]]'' με) Id.''Ag.''1277; ἀγὼν γὰρ ἄνδρας οὐ μένει λελειμμένους Id.''Fr.''37; δεσμά με καὶ θλίψεις μένουσιν ''Act.Ap.''20.23.<br><span class="bld">2</span> c. acc. et inf., [[wait for]], <b class="b3">ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν</b>; [[wait]] ye [[for]] the Trojans to come nigh? Il.4.247; οὐ μενῶ πόσιν μολεῖν E.''Andr.''255; <b class="b3">μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν</b> they [[waited for]] evening's coming on, Od.1.422, etc.; οὐκ ἔμειν' ἐλθεῖν τράπεζαν νυμφίαν Pi.''P.''3.16; <b class="b3">τί μένεις… ἰέναι</b>; why [[wait]] to go? Thgn.351; <b class="b3">μένω δ' ἀκοῦσαι</b> I [[wait]], i.e. [[long]], to hear, A.''Eu.''677, cf. ''Ag.''459 (lyr.). (Cf. OPers. [[man]]- 'wait', Lat. [[maneo]].)  

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0133.png Seite 133]] fut. μενῶ, ep. μενέω, aor. ἔμεινα, perf. μεμένηκα, μένεσκον, Her. 4, 42 (vgl. auch μάμνω), maneo, – 1) [[bleiben]]; – a) Stand halten, in der Schlacht, im Kampf, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von fliehen; οὐδ' ἴφθιμοι Λύκιοι μένον, ἀλλ' ἐφόβηθεν πάντες, Il. 16, 659, vgl. 8, 79. 19, 310; im <span class="ggns">Gegensatz</span> von φεύγειν, Xen. Cyr. 2, 1, 9; [[ὄφρα]] [[τέως]] [[αὐτός]] τε [[μένω]] καὶ λαὸν [[ἐρύκω]], Il. 24, 658; oft mit τλῆναι verbunden, δύντα δ' ἐς ἠέλιον μενέω καὶ τλήσομαι [[ἔμπης]], 19, 308; δέδοκταί σοι μένοντι καρτερεῖν, Soph. Phil. 1256. – b) übh. bleiben, an der Stelle, wo man ist; [[αὖθι]] [[μένω]] μετὰ τοῖσι – ἠὲ θέω μετὰ σ' [[αὖτις]], Il. 10, 62; ἐν δήμῳ, 9, 634; [[οἴκοι]] u. ä. oft; [[ἔντοσθε]], Hes. Th. 598; παρὰ ματρί, Pind. P. 5, 186; ἐν δόμοις, N. 3, 41; σὸν δ' αὖ τὸ σιγᾶν καὶ μένειν [[εἴσω]] δόμων, Aesch. Spt. 214; übertr., μένει τὸ [[θεῖον]] δουλίᾳ περ ἐν φρενί, Ag. 1054; vgl. Soph. οὐ γάρ ποτε μένει [[νοῦς]] τοῖς κακῶς πράσσουσιν ἀλλ' ἐξίσταται, Ant. 559; μενῶν δόμοις, O. R. 1291; auch ἐμοὶ μὲν ἀρκεῖ τοῦτον εἰς δόμους μένειν, Ai. 80; μένε ἐπὶ στρωτοῦ λέχους, Eur. Or. 313; κατ' οἶκον, I. A. 656; [[αὐτοῦ]], Her. 8, 62; u. sonst in Prosa, ἐν τῷ αὐτῷ τιμήματι, Plat. Legg. V, 744 c, κατὰ χώραν, Tim. 83 a (vgl. unter d), ἐν ταὐτῷ, Euthyd. 288 a; mit Hervorhebung des Gegensatzes der Bewegung, μὴ μένοντες, ἀλλὰ βαδίζοντες, Euthyphr. 15 b; μένοντες ἢ ἀναστρέφοντες, Lach. 191 e; μένοντά τε καὶ φερόμενα, Phaedr. 261 d; auch ἐν τῷ ἐπιτηδεύματι, ἐπὶ τούτῳ τῷ βίῳ, Rep. VI, 494 a V, 466 c; – οἱ μένοντες, die Zurückbleibenden, im <span class="ggns">Gegensatz</span> der Vorrückenden, Xen. An. 4, 4, 19. – Dagegen μένειν ἀπό τινος, von Etwas fern-, wegbleiben, Il. 2, 292. 18, 64. – c) auch mit dem Nebenbegriff der Unthätigkeit, [[verweilen]]; Ἀχιλλεὺς νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσι μένει, Il. 14, 367, vgl. 9, 318. 11, 666; π οῖ γὰρ μενεῖς [[ῥᾴθυμος]], Soph. El. 946; μένειν ἐπὶ τούτων, dabei sich ruhig verhalten, sich beruhigen, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von προσπεριβάλλεσθαι, Dem. 4, 9. – d) von leblosen Dingen, [[feststehen]]; ὥςτε [[στήλη]] μένει ἔμπεδον, Il. 17, 434; ἀσφαλὲς αἰὲν [[ἕδος]] μένει [[οὐρανός]], Pind. N. 6, 4; ὁ [[νόμος]] μένει, Eur. I. T. 959; κατὰ χώρην, vom Eide, unverändert bleiben, seine volle Kraft behalten, Her. 4, 201; vgl. Eur. Andr. 1001; Plat. [[εἴπερ]] τὰ πρότερον μένει ἡμῖν ὁμολογήματα, Gorg. 480 h; μεινάσης τῆς πολιτείας, Legg. VI, 753 b; αἱ σπονδαὶ μενόντων, Xen. An. 2, 3, 24. – 2) [[warten]], [[harren]]; mit folgdm acc. c. inf., ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν; wartet ihr, daß die Troer herankommen? Il. 4, 247; μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον [[ἐλθεῖν]], sie warteten, bis der Abend herankomme, Od. 1, 422; μένον εἵματα τερσήμεναι, 6, 98; οὐδ' ἔμειν' [[ἐλθεῖν]] τράπεζαν, bis die Speisen kämen, Pind. P. 3, 16; ähnl. [[μένω]] δ' ἀκοῦσαι, zu hören harre ich, Aesch. Eum. 647; δίκης [[γενέσθαι]] τῆσδ' [[ἐπήκοος]] [[μένω]], 702. – 3) c. acc., – a) den Feind im Kampfe abwarten, den Angriff aushalten, ohne zu weichen, den Feind [[bestehen]], aushalten; ἃς Δαναοὶ Τρῶας μένον ἔμπεδον, οὐδ' ἐφέβοντο, Il. 5, 527; Ἀργεῖοι οὐκ ἐλάθοντο ἀλκῆς, ἀλλ' ἔμενον Τρώων ἐπιόντας ἀρίστους, 13, 836; οὐκ ἂν δὴ μείνειας αὐτόν; könntest du nicht Stand halten gegen ihn? 3, 52; auch σῦς, ὅςτε μένει κολοσυρτὸν ἀνδρῶν, 13, 471, u. ὡς δὲ [[δράκων]] ἄνδρα μένῃσι, 22, 93; [[τίς]] ἄνδρα κομπάζοντα μὴ τρέσας μενεῖ, Aesch. Spt. 418, vgl. Pers. 239; – b) [[abwarten]], erwarten; von Pferden, ὄφρ' ἔμπεδον [[αὖθι]] μένοιεν νοστήσαντα ἄνακτα, Il. 13, 37; μεῖναί τέ με κεῖνον ἄνωγας, Od. 15, 346; [[ὅστις]] βοὴν σάλπιγγος ὁρμαίνει μένων, Aesch. Spt. 376; auf Einen warten, ihm bevorstehen, τὸ μόρσιμον γὰρ τόν τ' ἐλεύθερον μένει, Ch. 101, vgl. Eum. 515; οἵαν σε μένει πυθέσθαι παιδὸς δύσφορον ἄταν, Soph. Ai. 628; [[ἀλλά]] τοι θεῶν ἀρὰ μενεῖ σ' ἀπιστήσαντα, Tr. 1230; οὐκ [[οἶδα]] οἷά νιν μένει [[παθεῖν]], Eur. Troad. 431; ἡμέρας μεῖναι [[φάος]], das Tageslicht abwarten, Rhes. 66; [[ξίφος]] μενεῖ σε [[μᾶλλον]] ἢ τοὐμὸν [[λέχος]], Mel. 809; [[τρεῖς]] ἡμέρας ἐπέσχον τοὺς Ἰλλυρίους μένοντες, Thuc. 4, 124; τοὺς ὁπλίτας, auf die Schwerbewaffneten warten, Xen. An. 4, 4, 20; μενοῦμεν τούτους, [[ἕως]] ἂν ἔλθωσιν, Plat. Legg. VIII, 833 c; – Sp. – Adj. verb. [[μενετέον]]; Plat. Rep. I, 328 b; Xen. Hell. 3, 2, 9; auch [[μενητέον]], vgl. Lob. zu Phryn. 446.

|elrutext='''μένω:''' (aor. [[ἔμεινα]], pf. [[μεμένηκα]], эп.-ион. impf. [[μένεσκον]], эп. inf. [[μενέμεν]])<br /><b class="num">1</b> [[стоять на месте]], [[стойко держаться]] (οὐ μένον, ἀλλ᾽ [[ἐφόβηθεν]] Hom.; τοῖς πολεμίοις τὸ φεύγειν ἢ τὸ μ. αἱρετώτερον Xen.);<br /><b class="num">2</b> [[оказывать сопротивление]], [[выдерживать]]: οὐκ ἂν δὴ μείνειας Μενέλαον; Hom. что же ты не сразился с Менелаем?;<br /><b class="num">3</b> [[ждать]], [[ожидать]], [[поджидать]] (Τρῶας [[ἔμπεδον]] Hom.; τοὺς ὁπλίτας Xen.; μένον δ᾽ ἐπὶ ἕσπερον [[ἐλθεῖν]] Hom.): [[μένω]] δ᾽ ἀκοῦσαι [[πῶς]] ἀγὼν κριθήσεται Aesch. я жду, чтобы услышать, каков будет исход борьбы;<br /><b class="num">4</b> [[оставаться]], [[пребывать]] (ἐν δήμῳ, [[οἴκοι]] Hom.; παρὰ ματρί Pind.; [[εἴσω]] δόμων Aesch.; ἐν δόμοις Soph.; κατ᾽ οἶκον Eur.; [[μέχρι]] τῆς [[σήμερον]] NT): οἱ μείνοντες Xen. оставленные для несения охраны; μ. ἐν τῷ ἐπιτηδεύματι Plat. оставаться при своем намерении; μ. ἐπί τινος Dem. оставаться при чем-л., т. е. довольствоваться чем-л.;<br /><b class="num">5</b> [[оставаться в покое]], [[быть неподвижным]] ([[ὥστε]] [[στήλη]] Hom.): μένοντά τε καὶ φερόμενα Plat. покоящееся и движущееся; πάντα χωρεῖ καὶ οὐδὲν μένει [[Herillus]] ap. Plat. все движется и ничто не покоится; οἱ μένοντες (''[[sc.]]'' ἀστέρες) Arst. неподвижные звезды;<br /><b class="num">6</b> перен. (тж. μ. ἐν ταὐτῷ Plat.) быть незыблемым, быть неизменным, оставаться в силе, длиться (αἱ σπονδαὶ μενόντων Xen.): μ. ἐπὶ τῷ πολέμῳ Dem. продолжать войну;<br /><b class="num">7</b> [[оставаться вдали]], [[быть далеким]] (ἀπὸ ἦς ἀλόχοιο, ἀπὸ πτολέμοιο Hom.);<br /><b class="num">8</b> [[оставаться бездеятельным]], [[сидеть без дела]], [[бездействовать]] (ἐπὶ νηυσίν Hom.);<br /><b class="num">9</b> [[ожидать]], [[в смысле предстоять]] (οὐκ οἶδ᾽ οἷά νιν μένει [[παθεῖν]] Eur.).

|mltxt=(ΑM [[μένω]], Α και [[μίμνω]])<br /><b>1.</b> [[στέκομαι]] [[σταθερά]] στην [[ίδια]] [[θέση]], [[παραμένω]] σε έναν [[τόπο]] (α. «μείνε [[εκεί]] που είσαι» β. «καὶ τὸ ἐν τῄ ἠπείρῳ [[στρατόπεδον]] τῶν Πελοποννησίων κατὰ χώραν ἔμενεν», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> [[διαμένω]], [[παραμένω]], [[διατρίβω]], [[κατοικώ]], έχω μόνιμη ή προσωρινή [[κατοικία]] [[κάπου]] (α. «μένει με τα [[παιδιά]] της» β. «έμεινε πολύ καιρό στην Αυστραλία» γ. «τοῦ γυναίου μένοντος πρὸς τοὺς [[γονέας]]», Ιπποκρ.<br />δ. «όπου τέτταρας μυριάδας ἀνθρώπων μένειν ἐργαζομένων», <b>Στράβ.</b>)<br /><b>3.</b> (στη [[μάχη]]) [[παραμένω]] [[σταθερά]] στη [[θέση]] μου, [[υπομένω]] την έφοδο του αντιπάλου [[χωρίς]] να [[υποχωρώ]] στην [[ορμή]] του («[[οὐκέτι]] ἐδύναντο μένειν, [[ἀλλά]] στραφέντες ἔφυγον», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>4.</b> [[εξακολουθώ]] να βρίσκομαι σε μια συγκεκριμένη [[κατάσταση]] (α. «[[τίποτε]] [[πλέον]] δεν έμεινε, όλα άλλαξαν» β. «έμεινα [[άγρυπνος]] [[μέχρι]] το [[πρωί]]» γ. «ἐν ταυτῷ στρεφόμενα ἀεὶ μένει», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>5.</b> (σχετικά με πράγματα ή καταστάσεις) [[είμαι]] [[σταθερός]] ή [[πιστός]] σε [[κάτι]] (α. «έμειναν στα πατροπαράδοτα» β. «παῑδας μένοντας ἐμπέδους φρονήμασι», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> [[ισχύω]], έχω [[κύρος]], διατηρούμαι, διασώζομαι<br /><b>7.</b> [[διαρκώ]], [[εξακολουθώ]] να [[υπάρχω]] (α. «όλα αυτά τα γεγονότα θα μείνουν στην [[ιστορία]]» β. «ὁ [[πόλεμος]] πλεῖον μείνας ἐτῶν [[πέντε]]», <b>Διόδ.</b>)<br /><b>8.</b> [[υπομένω]] [[κάτι]], [[αντιστέκομαι]] σε [[κάτι]] («ἀπορίαν γὰρ οὐ μενῶ», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>9.</b> [[στέκομαι]] [[κάπου]] περισσότερο από το κανονικό, [[βραδύνω]], [[καθυστερώ]], [[χρονοτριβώ]] (α. «δεν [[μπορώ]] να μείνω [[άλλο]], [[γιατί]] μέ περιμένουν στο [[σπίτι]]» β. «τῷ νῦν Πηνελόπειαν ἐνὶ μεγάροισιν [[ἄνωχθι]] μεῖναι ἐπειγομένην περ, ἐς ἠέλιον καταδύντα», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>10.</b> (ως απρόσ.) <i>μένει</i><br />υπολείπεται, απομένει (α. «δεν μάς μένει [[τίποτε]] [[άλλο]] [[παρά]] να χρεωκοπήσουμε» β. «τοῖς πᾱσι ἀνθρώποισι κατθανεῖν μένει», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (στο γ' πρόσ.) διακόπτεται, σταματά η [[συνέχεια]] μιας προσπάθειας ή συζήτησης («να μένει η [[παραγγελία]]»)<br /><b>2.</b> εκπλήσσομαι, [[κοκαλώνω]], βρίσκομαι σε [[αμηχανία]], [[σαστίζω]], τά [[χάνω]] («[[μόλις]] το άκουσε, έμεινε»)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «[[μένω]] [[πίσω]]»<br />i) [[καθυστερώ]]<br />ii) [[υστερώ]] σε [[κάτι]]<br />β) «[[μένω]] στον άσσο» ή «[[μένω]] [[άσσος]]» ή «[[μένω]] [[νέτος]]» ή «[[μένω]] [[σκέτος]]»<br />i) [[μένω]] [[ολομόναχος]]<br />ii) μού τελειώνουν τα χρήματα<br />γ) «[[μένω]] με σταυρωμένα τα χέρια» — [[απρακτώ]], [[αδρανώ]]<br />δ) «[[μένω]] στον [[τόπο]]» ή, [[απλώς]], «[[μένω]]» — [[πεθαίνω]] [[αμέσως]], [[πεθαίνω]] αιφνίδια [[χωρίς]] να χαροπαλέψω<br />ε) «[[μένω]] [[ταπί]]» ή «[[μένω]] [[πανί]] με [[πανί]]» ή «[[μένω]] με το [[πουκάμισο]]» ή «[[μένω]] με μισό [[παπούτσι]]» ή «[[μένω]] άφραγκος» ή «[[μένω]] [[αδέκαρος]]» — μού τελειώνουν τα χρήματα<br />στ) «[[μένω]] στο [[ράφι]]» — [[μένω]] [[ανύπαντρος]]<br />ζ) «[[μένω]] στα [[κρύα]] του λουτρού» — διαψεύδονται οι ελπίδες μου ή δεν εκπληρώνονται οι επιθυμίες μου<br />η) «[[μένω]] [[θεατής]]»<br />i) αποσύρομαι από την ενεργό [[δράση]]<br />ii) [[παραμένω]] [[απαθής]]<br />θ) (για [[πλοίο]]) «[[μένω]] [[αρόδο]]» ή «[[μένω]] αρόδου» — [[αγκυροβολώ]] έξω από το [[λιμάνι]]<br />ι) «[[μένω]] στους [[πέντε]] δρόμους» — εγκαταλείπομαι, αφήνομαι [[απροστάτευτος]] και [[αβοήθητος]]<br />ια) «[[μένω]] με το [[στόμα]] ανοιχτό» ή «[[μένω]] [[σύξυλος]]» ή «[[μένω]] [[κόκαλο]]» ή «[[μένω]] [[ξερός]]» ή «[[μένω]] [[σέκος]]» — [[είμαι]] [[εμβρόντητος]], δεν [[μπορώ]] να αρθρώσω [[λέξη]], [[ακινητώ]] από [[έκπληξη]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> [[περιέρχομαι]] σε μια [[κατάσταση]] (α. «[[μένω]] [[έκπληκτος]]» β. «[[μένω]] [[ευχαριστημένος]]»)<br /><b>2.</b> (για πλοία) [[αγκυροβολώ]], [[αράζω]]<br /><b>3.</b> (για στρατό) [[στρατοπεδεύω]]<br /><b>4.</b> [[υπολείπομαι]], [[απομένω]] ως [[υπόλοιπο]] («από τον [[μισθό]] του δεν του μένει [[τίποτα]]»)<br /><b>5.</b> [[περιέρχομαι]] στην [[κυριότητα]] κάποιου, κληροδοτούμαι («όταν πεθάνει, όλα θα μείνουν στα ανίψια του»)<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[έρχομαι]] σε σαρκική [[μίξη]]<br /><b>2.</b> [[διστάζω]], συγκρατούμαι<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «[[μένω]] σ' ἀπορίαν» — [[θαυμάζω]]<br />β) «[[μένω]] στὸν θάνατο» — [[πεθαίνω]]<br />γ) «ὀλί(γ)ον ἔμεινεν» — λίγο έλειψε<br />δ) «[[μένω]] [[ἐπάνω]]» — [[είμαι]] [[υπεύθυνος]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[αδρανώ]] («ἀλλ' οὐδ' ὅ μείνας νῦν ἐν Ἑλλάδος τόποις», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[αναμένω]], [[περιμένω]] (α. «εἰς ἀοιδὴν τρεψάμενοι τέρποντο, μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β. «τὸ μόρσιμον γὰρ τον τ' ἐλεύθερον μένει», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (το αρσ. πληθ. μτχ. ενεστ. ως ουσ.) <i>οἱ μένοντες</i><br />(ενν. <i>ἀστέρες</i>) οι απλανείς<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «μένειν ἀπὸ πτολέμοιο» — [[αποφεύγω]] τον πόλεμο, [[μένω]] [[μακριά]] από τον πόλεμο<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «ὁ μένων [[κύκλος]]» — ο [[σταθερός]] [[κύκλος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[μένω]] ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>men</i>- «[[μένω]], [[παραμένω]]» και συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>ma</i>-<i>mand</i>^h<i>i</i> «[[περιμένω]], [[στέκομαι]] [[ακίνητος]]», αρχ. περσ. <i>man</i>- «[[μένω]], [[παραμένω]]», λατ. <i>mansio</i>, <i>man</i><i>ē</i><i>re</i> (με μακρό -<i>e</i>-, [[πρβλ]]. <i>με</i>-<i>μέν</i>-<i>η</i>-<i>κα</i>), αρμ. <i>mnan</i> «[[μένω]]», γαλλ. <i>maison</i> «[[οικία]], [[οίκος]]», <i>menage</i> «[[νοικοκυριό]], σπιτικό» κ.ά. Ο ενεστ. <i>μί</i>-<i>μν</i>-<i>ω</i>, με ενεστωτικό διπλασιασμό, ανάγεται στη μηδενισμένη [[βαθμίδα]] της ρίζας, ενώ τα παράγωγα [[μονή]], <i>μόν</i>-<i>ι</i>-<i>μος</i> και τα [[σύνθετα]] σε -<i>μονος</i> στην ετεροιωμένη [[βαθμίδα]]. Το ρ. [[μένω]], [[τέλος]], εμφανίζεται ως α' συνθετικό με τη [[μορφή]] <i>μένε</i>- όταν το β' συνθετικό αρχίζει από [[σύμφωνο]] ([[πρβλ]]. <i>αρχε</i>- <span style="color: red;"><</span> [[ἄρχω]]), π.χ. <i>μενε</i>-[[χάρμης]], [[μενεπτόλεμος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μονή]], [[μόνιμος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μενετός]]<br /><b>μσν.</b>[[μένημα]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[μεναίχμης]], [[μένανδρος]], [[μενεγχής]], <i>μενδήιος</i>, [[μενέδουπος]], [[μενεκράτης]], [[μενέκτυπος]], [[μενεμάχος]], [[μενεπτόλεμος]], [[μενεφύλοπις]], [[μενεχάρμης]], [[μενέχαρμος]]. (Β' συνθετικό) [[αναμένω]], [[απομένω]], [[διαμένω]], [[εμμένω]], [[εναπομένω]], [[ενδιαμένω]], [[επιμένω]], [[παραμένω]], [[περιμένω]], [[προσμένω]], [[υπομένω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[διεμμένω]], <i>εγκαταμένω</i>, <i>ενεπιμένω</i>, [[επαναμένω]], [[επιδιαμένω]], [[επικαταμένω]], <i>επιπαραμένω</i>, [[καταμένω]], [[παραπομένω]], [[παρεπιμένω]], [[προσαναμένω]], [[προσκαταμένω]], [[προσπαραμένω]], [[προσυπομένω]], [[συμμένω]], [[συμπαραμένω]], [[συνδιαμένω]], <i>υποκαταμένω</i><br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ξεμένω]], <i>πισωμένω</i>].

|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> Lat. [[maneo]], to [[stay]] [[stand]] [[fast]], [[abide]], in [[battle]], Hom., Aesch.; μ. κατὰ χώραν, of soldiers, Thuc.<br /><b class="num">2.</b> to [[stay]] at [[home]], [[stay]] [[where]] one is, not [[stir]], Il.; μ. [[εἴσω]] δόμων Aesch.; κατ' οἶκον Eur., etc.:—but, μ. ἀπό τινος to [[stay]] [[away]] from, Il.<br /><b class="num">3.</b> to [[stay]], [[tarry]], Hom., etc.<br /><b class="num">4.</b> of things, to be [[lasting]], remian, [[last]], [[stand]], [[στήλη]] μένει ἔμπεδον Il., etc.<br /><b class="num">5.</b> of [[condition]], to [[remain]] as one was, of a [[maiden]], Il.; ἢ μείνωσιν ὅρκοι if oaths [[hold]] [[good]], Eur.; μ. ἐπὶ τούτων to [[remain]] [[contented]] with.., Dem.<br /><b class="num">6.</b> to [[abide]] by an [[opinion]], [[conviction]], etc., ἐπὶ τῶι ἀληθεῖ Plat.<br /><b class="num">7.</b> impers. c. inf., it [[remains]] for one to do, ἀνθρώποισι κατθανεῖν μένει Eur.<br /><b class="num">II.</b> [[transitive|trans.]] to [[await]], [[expect]], [[wait]] for, c. acc., Il.; so, like Lat. manere hostem, Hom., etc.:—so, also c. acc. et inf., ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν [[ἐλθέμεν]]; [[wait]] ye for the Trojans to [[come]] [[nigh]]? Il.; μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον [[ἐλθεῖν]] they waited for [[evening]]'s [[coming]] on, Od.; [[μένω]] δ' ἀκοῦσαι I [[wait]], i. e. [[long]], to [[hear]], Aesch.