3,274,159
edits
διαβάλλω: Difference between revisions
m
Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
m (Text replacement - " LXX " to " LXX ") |
|||
| (37 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=diavallo | |Transliteration C=diavallo | ||
|Beta Code=diaba/llw | |Beta Code=diaba/llw | ||
|Definition=fut. | |Definition=fut. διαβᾰλῶ: pf. <b class="b3">διαβέβληκα</b>:—<br><span class="bld">A</span> [[throw over]] or [[carry over]] or [[carry across]], νέας [[Herodotus|Hdt.]]5.33,34; in wrestling, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''262 codd.<br><span class="bld">2</span> more freq. intr., [[pass over]], [[cross]], ἐκ… ἐς… [[Herodotus|Hdt.]]9.114; φυγῇ πρὸς [[Ἄργος]] [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''931; πρὸς τὴν ἤπειρον Th.2.83: c. acc. spatii, δ. πόρον A. ''Fr.''69 (dub.); γεφύρας E.''Rh.''117; τὸν Ἰόνιον Th.6.30; τὸ πέλαγος εἰς Μεσσαπίους Demetr.Com.Vet.1.<br><span class="bld">3</span> [[put through]], τῆς θύρας δάκτυλον D.L.1.118; τύλος διαβεβλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ Arr.''An.''2.3.7 ( = Aristobul.''Fr.''4); κρίκων δι' ἀλλήλων διαβεβλημένων D.Chr.30.20; διαβληθέντων τῶν ἀγκώνων διὰ μέσων τῶν τόνων Hero ''Bel.''101.12, cf. 108.6.<br><span class="bld">II</span> in Ar.''Pax''643 <b class="b3">ἅττα διαβάλοι τις αὐτῷ, ταῦτ' ἂν ἥδιστ' ἤσθιεν</b>, for [[παραβάλοι]], whatever [[scrap]]s they threw to him, with a play on signf. v.<br><span class="bld">III</span> [[set at variance]], ἐμὲ καὶ [[Ἀγάθων|Ἀγάθωνα]] Pl.''Smp.''222c, 222d, cf. ''R.''498c; δ. τινὰς ἀλλήλοις [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1313b16; [[set against]], <b class="b3">τινὰς πρὸς τὰ πάθη, πρὸς τὴν βρῶσιν</b>, Plu.2.727d, 730f; [[bring into discredit]], μή με διαβάλῃς στρατῷ S.''Ph.''582; δ. [τινὰ] τῇ πόλει Pl.''R.''566b:—Pass., to [[be at variance with]], τινί Id.''Phd.''67e; to [[be filled with suspicion and resentment against]] another, [[Herodotus|Hdt.]]5.35, 6.64, Th.8.81, 83; οὐδὲν ὑπολείπεται ὅτῳ ἄν μοι [[δικαίως]] διαβεβλῇσθε And.2.24; πρός τινα [[Herodotus|Hdt.]] 8.22, Arist.''Rh.''1404b21, Plb.30.19.2; τοὺς διαβεβλημένους πρὸς τὴν φιλοσοφίαν Isoc.15.175; to [[be brought into discredit]], ἐς τοὺς ξυμμάχους Th.4.22; [[διαβεβλημένος]] = [[discredited]], Lys.7.27, 8.7.<br><span class="bld">IV</span> [[put off with evasions]], <b class="b3">δ. τινὰ μίαν</b> (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]ν) ἐκ μιᾶς ''Sammelb.''5343.41 (ii A. D.), cf. ''PFlor.''36.23 (iv A. D.).<br><span class="bld">V</span> [[attack]] a man's character, [[calumniate]], δ. τοὺς Ἀθηναίους πρὸς τὸν Ἀρταφρένεα [[Herodotus|Hdt.]]5.96; Πελοποννησίους ἐς τοὺς Ἕλληνας Th.3.109; <b class="b3">διέβαλλον τοὺς Ἴωνας ὡς</b> δι' ἐκείνους ἀπολοίατο αἱ νέες [[Herodotus|Hdt.]]8.90; διαβαλὼν αὐτοὺς ὡς οὐδὲν ἀληθὲς ἐν νῷ ἔχουσι Th.5.45; [[accuse]], [[complain of]], without implied [[malice]] or [[falsehood]], ''PTeb.''23.4 (ii B. C.): c. dat. rei, [[reproach]] a man with .., τῇ ἀτυχίᾳ Antipho 2.4.4; <b class="b3">δ. τινὰ εἴς</b> or <b class="b3">πρός τι</b>, Luc.''Demon.'' 50, ''Macr.''14:—Pass., διεβλήθη ὡς ''Ev.Luc.''16.1; ἐπὶ βίῳ μὴ σώφρονι διαβεβλημένος Hdn.2.6.6.<br><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[misrepresent]], D.18.225, 28.1, etc.: [[speak slanderously]] or [[state slanderously]], ὡς οὗτος διέβαλλεν Id.18.20, cf. ib.14; <b class="b3">τοῦτό μου διαβάλλει</b> ib.28: generally, [[give hostile information]], without any [[insinuation]] of [[falsehood]], Th.3.4.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">δ. τι εἴς τινα</b> [[lay the blame for]] a thing on... Procop.''Arc.''22.19.<br><span class="bld">4</span> [[disprove]] a scientific or philosophical doctrine, Gal.5.289:—Pass., Id.5.480, Plu.2.930b.<br><span class="bld">5</span> δ. [[ἔπος]] = [[declare]] it [[spurious]], Id.''Thes.'' 34.<br><span class="bld">VI</span>[[deceive by false accounts]], [[impose upon]], [[mislead]], τινά [[Herodotus|Hdt.]]3.1, 5.50, 8.110, E.''Fr.''435:—Med., [[Herodotus|Hdt.]]9.116, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1648 (ubi v. Sch.), ''Th.''1214:—Pass., Hp.''Nat.Puer.''30, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''255a, Plu.2.563d.<br><span class="bld">VII</span> [[divert]] from a [[course]] of [[action]], <b class="b3">πρὸς τὴν κακίαν τινάς</b> ib.809f:—Pass., ψυχὴ διαβέβληται πρὸς μάχην Arr.''Epict.''2.26.3.<br><span class="bld">VIII</span> Med., [[contract an obligation]] (?), ''Leg.Gort.''9.26.<br><span class="bld">IX</span> <b class="b3">διαβάλλεσθαι ἀστραγάλοις πρός τινα</b> [[throw]] [[against]] him, Plu.2.148d, 272f. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{DGE | ||
| | |dgtxt=<b class="num">A</b> ref. al mov. fís.<br /><b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[pasar]], [[cruzar]] c. ac. de espacio [[δέπας]] ἐν τῷ διαβάλλει ... πόρον de la copa del sol, A.<i>Fr</i>.69.3, γεφύρας E.<i>Rh</i>.117, τὸν Ἰόνιον Th.6.30, διεβάλομεν τὸ πέλαγος εἰς Μεσσαπίους cruzamos el mar para llegar al país de los mesapios</i> Demetr.Com.Vet.1.2.<br /><b class="num">2</b> [[hacer cruzar]], [[pasar]] ἐκ τῆς Χίου τὰς νέας ἐς τὴν Νάξον Hdt.5.34.<br /><b class="num">3</b> [[echar]], [[tirar]] ἅττα διαβάλοι τις αὐτῇ, ταῦτ' ἂν ἥδιστ' ἤσθιεν lo que uno le echase se lo comería (la ciudad) muy gustosamente</i> Ar.<i>Pax</i> 643, cf. <i>Eq</i>.496<br /><b class="num">•</b>fig., de pers. [[ἄπωθεν]] ἡμᾶς πρὸς ἐκεῖνα τὰ πάθη Plu.2.727d.<br /><b class="num">4</b> [[pasar]], [[introducir]], [[meter]] διαβαλόντα τῆς θύρας τὸν [[δάκτυλον]] metiendo el dedo por la ranura de la puerta</i> D.L.1.118, en v. pas. τύλος διαβεβλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ clavija introducida en el timón del carro</i> Aristobul.7a, cf. prob. <i>ID</i> 1441A.2.57 (II a.C.), δι' ἀλλήλων διαβεβλημένων (eslabones) engarzados entre sí</i> D.Chr.30.20, cf. Hero <i>Bel</i>.101.10, δ. τὴν κρόκην tejer</i> Poll.7.35.<br /><b class="num">II</b> intr.<br /><b class="num">1</b> [[cruzar al otro lado]], [[cruzar]] c. prep. y ac. de direcc. πρὸς [[Ἄργος]] E.<i>Supp</i>.931, ἐς τὴν Νάξον Hdt.5.33, πρὸς τὴν ... ἤπειρον Th.2.83, πέρην Hdt.6.44.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[tirar]] en el juego o en comparaciones con él, [[jugar]] (ἀστραγάλοις) διαβάλλεται πρὸς τοὺς ἐντυχόντας Plu.2.148d, τοῖς κύβοις πρὸς αὐτόν Plu.2.272f.<br /><b class="num">B</b> fig.<br /><b class="num">I</b> tr., c. compl. de pers. o abstr.<br /><b class="num">1</b> [[denigrar]], [[desacreditar]], [[acusar falazmente]], [[calumniar]] c. ac. de pers. τὸν Κλεομένεα Hdt.6.51, cf. 61, Ἕλληνας Hdt.7.10η, cf. 6.94, Ar.<i>Eq</i>.288, <i>Ach</i>.380, <i>Th</i>.390, 411, <i>Pl</i>.204, <i>V</i>.950, Pl.<i>Ep</i>.317c, με E.<i>Hipp</i>.932, Pl.<i>Ep</i>.319c, τοὺς ... [[ἔνδον]] ... ψευδῆ διαβάλλει Ar.<i>Eq</i>.64, cf. Aeschin.2.44, [[LXX]] <i>Da</i>.6.24θ, en v. pas. μάτην διεβλήθης Babr.75.21, cf. Aesop.157<br /><b class="num">•</b>indic. ante quién, c. πρός y ac. διαβαλόντα μιν πρὸς Ὑδάρνεα habiéndole denigrado ante Hidarnes</i> Hdt.6.133, τοὺς Ἀθηναίους πρὸς τὸν Ἀρταφρένεα Hdt.5.96, c. dat. de pers. με ... στρατῷ a mí ante el ejército</i> S.<i>Ph</i>.582, cf. Pl.<i>R</i>.566b, τοὺς Ἰουδαίους τῷ βασιλεῖ [[LXX]] <i>Da</i>.3.8θ, en v. pas. Ἀχαιοῖς ... διαβληθήσομαι E.<i>Hec</i>.863, cf. <i>Heracl</i>.422, <i>IA</i> 1372, <i>Ep</i>.5.85, Ar.<i>Ach</i>.630, ἐς τοὺς ξυμμάχους Th.4.22, cf. Lys.7.27, 8.7<br /><b class="num">•</b>[[acusar de]] c. dat. de cosa [[ἀτυχία]] ᾗ με διαβάλλουσιν el infortunio por el que me acusan</i> Antipho 2.4.4, c. ὡς y part. pred. [[ἄλλος]] πρὸς ἄλλον ... ὡς λυμαινόμενον τὴν πολιτείαν X.<i>HG</i> 2.3.23<br /><b class="num">•</b>c. complet. [[acusar de que]] διέβαλλον τοὺς Ἴωνας ὡς δι' ἐκείνους ἀπολοίατο αἱ νέες Hdt.8.90, διαβαλὼν αὐτοὺς ὡς οὐδὲν ἀληθὲς ἐν νῷ ἔχουσιν acusándoles de no tener propósitos sinceros</i> Th.5.45, Λακεδαιμονίους ... διαβαλεῖν ἐς τοὺς ... Ἕλληνας ὡς καταπροδόντες τὸ ἑαυτῶν προυργιαίτερον ἐποιήσαντο Th.3.109, cf. Pl.<i>Ep</i>.334a, I.<i>AI</i> 12.176, με ... διαβαλεῖ ... ὅτι ... Ar.<i>Ach</i>.502, cf. Lys.12.58, διαβάλλοντες ἵν' ἔχωσι δημεύειν τὰ κτήματα Arist.<i>Pol</i>.1305<sup>a</sup>6, en v. pas. Θασίους διαβληθέντας ὑπὸ τῶν ἀστυγειτόνων ὡς ἀπόστασιν μηχανῴατο Hdt.6.46, cf. 9.17, <i>Eu.Luc</i>.16.1, ἐπὶ βίῳ μὴ σώφρονι διαβεβλημένων de los acusados de vida desordenada</i> Hdn.2.6.6, c. εἰς y ac.: εἰς κιναιδίαν Luc.<i>Demon</i>.50, c. ac. de rel. τι πρὸς τὴν ὠμότητα ... διαβληθείς Luc.<i>Macr</i>.14<br /><b class="num">•</b>abs. [[lanzar calumnias o infundios]], [[introducir falacias]], [[mover a sospecha]] εὖ δὲ διαβαλών Th.3.42, cf. Aeschin.3.226, Men.<i>Dysc</i>.463, διαβάλλειν τε καὶ ἀπολύσασθαι διαβολάς introducir falacias y a continuación refutarlas</i> como técnica sofística y retórica, Pl.<i>Phdr</i>.267d, cf. Arist.<i>Rh</i>.1415<sup>b</sup>18, 37, D.18.14, 20, part. subst. ὁ διαβάλλων calumniador</i> Hdt.7.10η, Th.3.4, Pl.<i>Ap</i>.19b<br /><b class="num">•</b>sin intención falaz [[elevar una queja ante]] Δημητρίῳ <i>PTeb</i>.23.4 (II a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[referir maliciosamente]] c. ac. de cosas y abstr. ἃ ... ὑποικουρεῖτε ... διαβαλῶ contaré lo que hacéis a escondidas</i> Ar.<i>Th</i>.1169, τοὺς νόμους Is.11.4, διαβαλεῖν τὸ πρᾶγμα D.28.2 (pero v. B III 2), διαβάλλοι ... ἄν τις τὰ πολλὰ τῶν ἰδίων alguno podría interpretar falazmente la mayor parte de las propiedades</i> en un argumento filosófico, Arist.<i>Top</i>.133<sup>b</sup>21, τὸ πράγμα ἐς βασιλέα διέβαλλον implicaron maliciosamente en el asunto al emperador</i> Procop.<i>Arc</i>.22.19<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[ser interpretado torcidamente]] ἢ ἔπειτε ... διαβληθῇ (γράμματα) πρὸς Ξέρξην Hdt.8.22, τὰ περὶ τὴν καπηλείαν καὶ ἐμπορίαν ... διαβέβληται las clases que se dedican a la venta al por menor y al comercio son mal vistas</i> Pl.<i>Lg</i>.918d<br /><b class="num">•</b>de opiniones y teorías [[discutir]], [[poner en tela de juicio]], [[censurar]] ἔπος un verso desde el punto de vista filológico, Plu.<i>Thes</i>.34, cf. S.E.<i>M</i>.7.90, c. dos ac. οὓς ... διαβάλλων τὴν φλυαρίαν Str.1.3.1<br /><b class="num">•</b>[[rechazar]], [[derribar]], [[refutar]] teorías u opiniones, Gal.5.289, en v. pas. τοῦ Χρυσίππου διαβληθήσεται [[δόξα]] Gal.5.480, cf. Plu.2.930b.<br /><b class="num">3</b> [[estropear]], [[echar a perder]] c. ac. y dat. instrum. ὀνοματίοις τισὶ τὰ ὅλα διέβαλε Longin.43.2.<br /><b class="num">II</b> frec. c. dos compl. de pers. [[malquistar]] c. dos ac. de pers. ἐμὲ καὶ Ἀγάθωνα Pl.<i>Smp</i>.222d, cf. <i>R</i>.498c, c. ac. de pers. y giro prep. πρὸς τὴν κακίαν διαβαλοῦμεν αὐτούς los malquistaremos con la maldad</i> Plu.2.809f, sólo c. dat. de pers. ἀλλήλοις Arist.<i>Pol</i>.1313<sup>b</sup>16<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. esp. en perf. [[estar indispuesto con]], [[avenirse mal]] c. dat. de pers., asimilados y abstr. θυγατρὶ ... διαβεβλημένος Hdt.1.118, cf. 5.35, 6.64, τῷ Τισαφέρνει Th.8.81, 83, μοι And.2.24, τῷ σώματι Pl.<i>Phd</i>.67e<br /><b class="num">•</b>c. πρός y ac. [[estar mal dispuesto hacia]], [[mirar con malos ojos]] πρὸς αὐτήν (τὴν φιλοσοφίαν) Isoc.15.175, πρὸς ἐπιβουλεύοντα Arist.<i>Rh</i>.1404<sup>b</sup>20, cf. Plb.30.19.2, πρὸς τὴν ἀποικίαν διεβέβλητο Plu.<i>Cor</i>.13, ψυχὴ διαβέβληται πρὸς μάχην Arr.<i>Epict</i>.2.26.3, περὶ τὰς φιλίας Vett.Val.39.12<br /><b class="num">•</b>tb. c. ac. de anim. [[hacer irreconciliable]] τὸν ἰχθῦν διέβαλεν πρὸς τὴν βρῶσιν Plu.2.730f.<br /><b class="num">III</b> indic. ‘[[engaño]]’<br /><b class="num">1</b> [[seducir]], [[embaucar]], [[engañar]] ἐκεῖνον εὖ Hdt.5.50, cf. 5.97, E.<i>Fr</i>.435, Cratin.436, <i>POxy</i>.1665.25 (III d.C.), 900.13 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. Ξέρξην διεβάλετο Hdt.9.116, cf. Ar.<i>Au</i>.1648, <i>Th</i>.1214, Crates Com.54, τὸν γέροντα διαβαλοῦμαι Archipp.38, en v. pas. διαβεβλημένος ὑπὸ Ἀμάσιος Hdt.3.1, κεῖναι διεβλήθησαν τρόπῳ τοιῷδε Hp.<i>Nat.Puer</i>.30, cf. Pl.<i>Phdr</i>.255a, Plu.2.563c<br /><b class="num">•</b>διαβαλόμενος dud., quizá complicado en fraude</i>, <i>ICr</i>.4.72.9.26 (Gortina V a.C.) (aunque se ha interpr. como <i>el que está comprometido (a pagar) por escrito</i> op. [[διαϝειπάμενος]] ‘el que está comprometido (a pagar) de palabra’).<br /><b class="num">2</b> [[dar largas con pretextos]] de deudores διαβάλλων με μίαν (ἡμέραν) ἐκ μιᾶς dándome largas cada día</i>, <i>PFam.Teb</i>.43.41 (II d.C.), cf. <i>PFlor</i>.36.23 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. διαβαλλόμενος aduciendo pretextos</i>, <i>BGU</i> 1105.14 (I d.C.). | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> διαβαλῶ, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> ([[διά]] à travers) jeter à travers : [[νέας]] HDT <i>litt.</i> faire passer des navires à travers une mer, faire franchir une mer à des navires ; <i>intr.</i> se jeter à travers, traverser, franchir : τὸν Ἰόνιον THC la mer Ionienne ; δ. | |btext=<i>f.</i> διαβαλῶ, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> ([[διά]] à travers) jeter à travers : [[νέας]] HDT <i>litt.</i> faire passer des navires à travers une mer, faire franchir une mer à des navires ; <i>intr.</i> se jeter à travers, traverser, franchir : τὸν Ἰόνιον THC la mer Ionienne ; δ. ἐς τὴν Νάξον HDT, πρὸς τὴν ἤπειρον THC passer la mer pour aller à Naxos, pour gagner le continent (voisin);<br /><b>II.</b> ([[διά]] de côté et d'autre) jeter de côté et d'autre, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[séparer]], [[désunir]] : διαβεβλῆσθαί τινι PLAT être brouillé avec qch, <i>càd</i> faire fi de qch;<br /><b>2</b> [[déconseiller]], [[dissuader]], [[détourner de]] : τινα πρός τι PLUT détourner qqn de qch (<i>litt.</i> à l'égard de qch);<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> attaquer, accuser, calomnier : τινα [[πρός]] τινα, τινα ἔς τινα, τινά τινι accuser une personne auprès d'une autre ; <i>abs.</i> dire du mal de, décrier;<br /><b>4</b> [[tromper]], acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[διαβάλλομαι]] (<i>f.</i> διαβαλοῦμαι);<br /><b>1</b> διαβάλλεσθαι [[πρός]] τινα ἀστραγάλοις PLUT <i>ou</i> τοῖς κύβοις PLUT jouer avec qqn aux osselets <i>ou</i> aux dés;<br /><b>2</b> [[tromper]], acc..<br />'''Étymologie:''' [[διά]], [[βάλλω]]. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=([[βάλλω]]; opt. perf. pass. διαβεβλῇσθε Andoc. 2.24; fut. διαβεβλήσεται Dem. 16.2),<br><b class="num">1</b> <i>[[hindurch]]-, [[hinüberwerfen]], [[führen]]</i>, [[νέας]], Her. 5.34; ohne [[Zusatz]], <i>[[übersetzen]], [[überfahren]]</i>, ἐς τὴν Νάξον 5.33, 44; Thuc. 2.83; Eur. <i>Suppl</i>. 955; auch mit dem accus., γεφύρας, Eur. <i>Rhes</i>. 117; τὸ [[πέλαγος]], über das Meer, Demetr. com. bei Ath. III.109a; τὸν Ἰόνιον Thuc. 6.30; Plut. <i>Ant</i>. 62; – τὶ διά τινος, <i>[[durchstecken]]</i>, Arr. <i>An</i>. 2.3; [[δάκτυλον]] τῆς θύρας, DL. 1.118.<br><b class="num">2</b> [[häufiger]], <i>mit Worten [[durchziehen]], [[verleumden]], [[beschuldigen]], [[verhaßt]] [[machen]]</i>, τινὰ πρός τινα, bei Jem., Her. 5.96; Isocr. 4.129; τῇ πόλει Plat. <i>Rep</i>. VIII.566b; εἰς τοὺς ἄλλους διαβέβληνται VII.539c. Häufig seq. ὡς, διέβαλον τοὺς Ἴωνας ὡς δι' ἐκείνους [[ἀπολοίατο]] αἱ [[νῆες]] Her. 8.90; Thuc. 5.103; τινὰ ὡς ἐπιβουλεύοντα Plat. <i>Ep</i>. VII.334a; ἰατρὸν ὡς φαρμακέα Luc. <i>[[Calumn]]</i>. 13; pass., διαβεβλῆσθαι ἐπί τινι, Herodn. 2.6.10; εἰς κιναιδίαν Luc. <i>Demon</i>. 50. – Absol. διαβεβλημένος, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von ὑπερευδοκιμῶν, Lys. 8.7; διαβεβλῆσθαί τινι, πρός τινα, gegen Jemanden [[aufgebracht]] sein, ihn [[hassen]], Thuc. 8.83; Plat. <i>Phaed</i>. 67e; vgl. <i>Phaedr</i>. 255a und Sp., wie Plut. <i>Coriol</i>. 13. – Allgemeiner, <i>mit Worten [[täuschen]], [[beschwatzen]]</i>, Her. 3.1, 101, 5.50; Ar. <i>Th</i>. 1104; und ebenso med., Her. 9.116; Ar. <i>Av</i>. 1648, wo der Schol. τὸν γέροντα διαβαλοῦμαι aus Pherecr. [[anführt]]. – Bei Plut. <i>Thes</i>. 34, [[ἔπος]], für [[unecht]] [[erklären]].<br><b class="num">3</b> <i>[[auseinanderwerfen]], [[entzweien]]</i>, ἐμὲ καὶ Θρασύμαχον Plat. <i>Rep</i>. VI.498a; <i>Symp</i>. 222c.<br><b class="num">4</b> <i>[[hinwerfen]]</i>, Ar. <i>Pax</i> 626.<br><b class="num">5</b> διαβάλλεσθαι τοῖς κύβοις πρός τινα, mit Einem um die [[Werte]] [[würfeln]], Plut. <i>Conv. sept. sap</i>. 3. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''διαβάλλω:'''<br /><b class="num">1</b> [[перебрасывать]], [[переводить]], [[переправлять]] (ἐκ τῆς Χίου τὰς [[νέας]] ἐς τὴν Νάξον Her.);<br /><b class="num">2</b> [[просовывать]] ([[δάκτυλον]] τῆς θύρας Diog. L.);<br /><b class="num">3</b> [[проходить]], [[переходить]], [[проезжать]] (γεφύρας Eur.);<br /><b class="num">4</b> [[переправляться]], [[переплывать]] (τὸν Ἰόνιον Thuc., Plut.; πρὸς τὴν [[ἀντιπέρας]] ἤπειρον Thuc.): φυγῇ πρὸς [[Ἄργος]] διαβαλεῖν Eur. бежать в Аргос;<br /><b class="num">5</b> [[сеять рознь]], [[ссорить]] (τινὰ [[καί]] τινα Plat. и τινὰς ἀλλήλοις Arst.): διαβεβλῆσθαί τινι Plat. быть во вражде с кем-л.; δ. τινὰ πρός τινα Polyb. и πρός τι Plut. внушить кому-л. ненависть к кому(чему)-л.;<br /><b class="num">6</b> [[клеветать]], [[оговаривать]], [[чернить]] (τινὰ πρός τινα Her., Isocr., Xen., τινά τινι Soph., Plat. и τινὰ ἔς τινα Thuc.): διαβαλεῖν τινα ὥς τινα Plat., Luc. ославить кого-л. кем-л.;<br /><b class="num">7</b> [[обвинять]], [[упрекать]], [[порицать]] (τινα Thuc.; πρός и εἴς τι Luc.);<br /><b class="num">8</b> [[покрывать позором]], [[порочить]] (κάλλιστον [[ἔργον]] τῷ μισθῷ Plut.);<br /><b class="num">9</b> [[отвергать]] (как подложное), отбрасывать (τὸ [[ἔπος]] καὶ τὴν μυθολογίαν Plut.);<br /><b class="num">10</b> тж. med. [[вводить в заблуждение]], [[обманывать]] (τινά Her., Arph.);<br /><b class="num">11</b> med. [[перебрасываться]]: δ. πρός τινα τοις κύβοις Plut. играть с кем-л. в кости. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''διαβάλλω''': μέλλ. -βᾰλῶ· πρκμ. -βέβληκα·-[[ῥίπτω]] [[ἀπέναντι]] ἢ εἰς τὸ [[πέραν]], [[διαβιβάζω]] [[ἀπέναντι]], [[νέας]] Ἡρόδ. 5. 33, 34· [[ἐντεῦθεν]]. 2) κατὰ τὸ φαινόμενον ἀμετάβ., ὡς τὸ Λατ. [[trajicio|trajicere]], [[ὑπερβαίνω]], [[διαβαίνω]], [[διέρχομαι]], ἐκ…, ἐς… Ἡρόδ. 9. 114· πρὸς… Εὐρ. Ἱκέτ. 931· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτιατ. τοπικοῦ διαστήματος δ. πόρον Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 66· γεφύρας Εὐρ. Ρήσ. 117· τὸν Ἰόνιον Θουκ. 6. 30· τὸ [[πέλαγος]] εἰς τόπον Δημήτρ. Σικελ. 1. 3) περῶ διὰ μέσου, τῆς θύρας δάκτυλον Διογ. Λ. 1. 118· [[τύλος]] διαβεβλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ Ἀρρ. Ἀν. 2. 2. ΙΙ. ἐν Ἀριστοφ. Εἰρ 643, ἅττα διαβάλοι τις αὐτῇ, ταῦτ’ ἂν ἥδιστ’ ἤσθιεν, [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἀντὶ τοῦ παραβάλοι, οἱαδήποτε κομμάτια ἤθελε ῥίψει εἰς αὐτὴν …, μετὰ παιδιᾶς λεγόμενον ἐπὶ τῆς σημασ. IV. ΙΙΙ. [[ἐγείρω]] διαφορὰν [[μεταξύ]] τινων, [[κάμνω]] τινὰς νὰ ἐρίσωσιν· ἐμὲ καὶ Ἀγάθωνα Πλάτ. Συμπ. 222C, D, πρβλ. Πολ. 498C· οὕτω, δ. [τινὰς] ἀλλήλοις Ἀριστ. Πολ. 5.1, 8.- Παθ. διαφέρομαι [[πρός]] τινα, διαφωνῶ, τινὶ Πλάτ. Φαίδωνι 67Ε. | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 23: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=1st aorist [[passive]] διεβλήθην:<br /><b class="num">1.</b> [[properly]], to [[throw]] [[over]] or [[across]], to [[send]] [[over]], (τί [[διά]] τίνος).<br /><b class="num">2.</b> [[very]] [[often]], from [[Herodotus]] | |txtha=1st aorist [[passive]] διεβλήθην:<br /><b class="num">1.</b> [[properly]], to [[throw]] [[over]] or [[across]], to [[send]] [[over]], (τί [[διά]] τίνος).<br /><b class="num">2.</b> [[very]] [[often]], from [[Herodotus]] down, to [[traduce]], [[calumniate]], [[slander]], [[accuse]], [[defame]] (cf. Latin perstringere, German durchziehen, [[διά]] as it were from [[one]] to [[another]]; [[see]] Winer, De [[verb]]. comp. etc. Part v., p. 17)), [[not]] [[only]] of those [[who]] [[bring]] a false [[charge]] [[against]] [[one]] (διεβλητο [[πρός]] αὐτόν [[ἀδίκως]], Josephus, Antiquities 7,11, 3), [[but]] [[also]] of those [[who]] [[disseminate]] the [[truth]] [[concerning]] a Prayer of Manasseh, [[but]] do so [[maliciously]], [[insidiously]], [[with]] [[hostility]] (cf. Lucian's Essay de calumn. non temere credend.) (Sept.; Theod.); so διεβλήθη [[αὐτῷ]] ὡς διασκορπίζων, [[Herodotus]] 5,35, et al.; τινα [[πρός]] τινα, [[Herodotus]] 5,96, et al.; followed by ὡς [[with]] participle, [[Xenophon]], [[Hell]]. 2,3, 23; [[Plato]], epistles 7, p. 334a.). (Synonym: [[see]] [[κατηγορέω]].) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 30: | Line 36: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''διαβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, παρακ. -[[βέβληκα]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[πετώ]], [[ρίχνω]] διαμέσου, [[μεταφέρω]], [[οδηγώ]] διαμέσου, [[διαβιβάζω]] [[απέναντι]], [[νέας]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> φαινομενικά αμτβ., όπως το Λατ. trajicere, περνώ από πάνω, [[απέναντι]], [[διαβαίνω]], στον ίδ.· επίσης με αιτ., <i>δ. γεφύρας</i>, σε Ευρ.· [[πέλαγος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> [[κατηγορώ]], [[συκοφαντώ]], [[δημιουργώ]] [[διαμάχη]], [[φιλονικία]] [[ανάμεσα]], [[διασύρω]], [[κακολογώ]], <i>ἐμὲκαὶ Ἀγάθωνα</i>, σε Πλάτ. — Παθ., βρίσκομαι σε [[αντιπαράθεση]] με, <i>τινί</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[δυσφημώ]], [[κακολογώ]], [[συκοφαντώ]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· <i>διέβαλον τοὺς Ἴωνας ὡς..</i>., τους συκοφάντησαν με το να πουν ότι..., στον ίδ. — Παθ., <i>διαβάλλεσθαί τινι</i>, είμαι [[γεμάτος]] [[καχυποψία]] και [[μίσος]] [[απέναντι]] σε κάποιον, στον ίδ.· [[πρός]] τινα, στον ίδ.· <i>ἔς τινα</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ. πράγμ., [[παρουσιάζω]] εσφαλμένα [[κάτι]], [[μιλώ]] δυσφημιστικά, [[διαστρέφω]], [[διαστρεβλώνω]], σε Ηρόδ., Δημ.· [[δίνω]] στον εχθρό πληροφορίες, [[χωρίς]] ανακρίβειες ή [[διάθεση]] εξαπάτησης, σε Θουκ.<br /><b class="num">IV.</b> [[εξαπατώ]] μέσω ψευδούς πληροφόρησης, [[εξαπατώ]] κάποιον, <i>τινά</i>, σε Ηρόδ.· ομοίως στη Μέσ., στον ίδ. — Παθ., <i>διαβεβλῆσθαι ὡς..</i>., έχει διαδοθεί συκοφαντικά ότι..., σε Πλάτ. | |lsmtext='''διαβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, παρακ. -[[βέβληκα]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[πετώ]], [[ρίχνω]] διαμέσου, [[μεταφέρω]], [[οδηγώ]] διαμέσου, [[διαβιβάζω]] [[απέναντι]], [[νέας]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> φαινομενικά αμτβ., όπως το Λατ. trajicere, περνώ από πάνω, [[απέναντι]], [[διαβαίνω]], στον ίδ.· επίσης με αιτ., <i>δ. γεφύρας</i>, σε Ευρ.· [[πέλαγος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> [[κατηγορώ]], [[συκοφαντώ]], [[δημιουργώ]] [[διαμάχη]], [[φιλονικία]] [[ανάμεσα]], [[διασύρω]], [[κακολογώ]], <i>ἐμὲκαὶ Ἀγάθωνα</i>, σε Πλάτ. — Παθ., βρίσκομαι σε [[αντιπαράθεση]] με, <i>τινί</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[δυσφημώ]], [[κακολογώ]], [[συκοφαντώ]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· <i>διέβαλον τοὺς Ἴωνας ὡς..</i>., τους συκοφάντησαν με το να πουν ότι..., στον ίδ. — Παθ., <i>διαβάλλεσθαί τινι</i>, είμαι [[γεμάτος]] [[καχυποψία]] και [[μίσος]] [[απέναντι]] σε κάποιον, στον ίδ.· [[πρός]] τινα, στον ίδ.· <i>ἔς τινα</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ. πράγμ., [[παρουσιάζω]] εσφαλμένα [[κάτι]], [[μιλώ]] δυσφημιστικά, [[διαστρέφω]], [[διαστρεβλώνω]], σε Ηρόδ., Δημ.· [[δίνω]] στον εχθρό πληροφορίες, [[χωρίς]] ανακρίβειες ή [[διάθεση]] εξαπάτησης, σε Θουκ.<br /><b class="num">IV.</b> [[εξαπατώ]] μέσω ψευδούς πληροφόρησης, [[εξαπατώ]] κάποιον, <i>τινά</i>, σε Ηρόδ.· ομοίως στη Μέσ., στον ίδ. — Παθ., <i>διαβεβλῆσθαι ὡς..</i>., έχει διαδοθεί συκοφαντικά ότι..., σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 42: | Line 45: | ||
{{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson | {{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson | ||
|woodvrf=[[abuse]], [[cross]], [[depreciate]], [[disparage]], [[slander]], [[bring a person into bad odour with]], [[bring one into odium with]], [[discredit one person with another]], [[go over]], [[pass]], [[pick holes in]], [[run down]], [[speak evil of]] | |woodvrf=[[abuse]], [[cross]], [[depreciate]], [[disparage]], [[slander]], [[bring a person into bad odour with]], [[bring one into odium with]], [[discredit one person with another]], [[go over]], [[pass]], [[pick holes in]], [[run down]], [[speak evil of]] | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[traiicere]]'', to [[cross over]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.83.3/ 2.83.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.30.1/ 6.30.1],<br>''[[traducere]], [[perstringere]], [[invidiam adducere]]'', to [[lead across]], [[disparage]], [[stir up ill will]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.18.3/ 2.18.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.4.4/ 3.4.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.42.2/ 3.42.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.109.2/ 3.109.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.27.4/ 4.27.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.16.1/ 5.16.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.45.1/ 5.45.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.83.3/ 6.83.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.48.3/ 7.48.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.54.3/ 8.54.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.54.3/ 8.54.3][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.86.3/ 8.86.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.88.1/ 8.88.1],<br>PASS. ''[[in invidiam adduci]]'', to [[incur ill will]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.22.3/ 4.22.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.16.1/ 5.16.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.17.1/ 5.17.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.46.4/ 5.46.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.109.1/ 8.109.1], [<i>plurimi codd.</i> <i>very many manuscripts</i> αὐτοὺς, <i>cf. Popp. adn.</i> <i>compare Poppo's note</i>].<br>''[[invidiam concipere]], [[inimicum esse]]'', to [[conceive envy]], [[be hostile]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.81.2/ 8.81.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.83.1/ 8.83.1]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[slander]]=== | |||
Bengali: এলজাম দেওয়া; Bulgarian: клеветя; Catalan: calumniar, injuriar; Chinese Mandarin: 毀謗, 誹謗, 诽谤, 中傷, 中伤, 詆毀, 诋毁; Cornish: sklandra; Czech: pomluvit; Danish: bagtale; Dutch: [[smaden]], [[lasteren]]; Esperanto: kalumnii; Farefare: dõrɛ; Finnish: suullisesti loukata jonkun kunniaa; French: [[calomnier verbalement]]; Galician: deostar, calumniar, inxuriar; German: [[mündlich verleumden]], [[mündlich verunglimpfen]]; Gothic: 𐍅𐌰𐌾𐌰𐌼𐌴𐍂𐌾𐌰𐌽; Greek: [[συκοφαντώ]], [[διαβάλλω]], [[διασύρω]]; Ancient Greek: [[αἰξωνεύομαι]], [[βασκαίνω]], [[βλασφημέω]], [[βλασφημῶ]], [[διαβάλλω]], [[ἐνδιαβάλλω]], [[κακορρημονέω]], [[ὄνομαι]], [[προσδιαβάλλω]], [[συκοφαντέω]], [[συκοφαντῶ]], [[ψογέω]], [[ψογίζω]]; Hungarian: rágalmaz; Italian: [[diffamare]], [[infangare]], [[infamare]], [[denigrare]], [[calunniare]]; Japanese: 中傷する, 讒言する; Korean: 갈붙이다, 훼방하다, 중상하다, 자훼하다, 손가락질하다; Luxembourgish: beklaatschen; Macedonian: клевети; Maori: tūtara, tarawau, mure; Moore: rõde, dõde; Polish: szkalować; Portuguese: [[caluniar]], [[injuriar]], [[difamar]]; Romanian: defăima; Russian: [[клеветать]], [[злословить]], [[порочить]], [[хаять]], [[хулить]], [[наговаривать]], [[очернять]]; Scottish Gaelic: càin; Serbo-Croatian: klevetati, клеветати; Spanish: [[calumniar]], [[difamar]], [[dejar negro]], [[pelar]]; Swedish: baktala, förtala; Thai: ใส่ร้าย, นินทา; Welsh: athrodi | |||
}} | }} | ||