μερίζω: Difference between revisions

|Definition=Dor. [[μερίσδω]], Bion 2.31: Att. fut. μεριῶ Pl.''Prm.''131c: aor.<br><span class="bld">A</span> ἐμέρισα Nicom.Com.1.27; Dor. part. μερίξας Ti.Locr.99d: pf. μεμέρικα D.H.''Pomp.''4:—Med., fut. μερίσομαι Sopat. in Rh.8.306 W., [[μεριοῦμαι]] [[LXX]] ''Pr.''14.18: aor. ἐμερισάμην Is.9.24, etc.: pf. μεμέρισμαι D.47.34 ([[varia lectio|v.l.]] [[νενέμημαι]]):—Pass., fut. μεριοῦμαι [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''664a27, μερισθήσομαι Plot.4.3.8, 6.4.4: aor. ἐμερίσθην Pl.''Ti.''56d, etc.: pf. μεμέρισμαι Id.''Prm.''144b, D.15.5, etc.: ([[μερίς]]):—[[divide]], [[distribute]], Pl. ''Prm.''131c; μ. τὸ ἄπειρον Arist.''Ph.''204a34; μ. [ἀρχήν] τινα εἰς πλείους Id.''Pol.''1321b37; <b class="b3">καθ' ἕκαστον εἶδος πολιτείας μ.</b> [[make a division]], ib. 1304b19: abs., [[split up the amount]], ib.1268b15: Arith., <b class="b3">μ. τι παρά τι, εἴς τι</b>, [[divide]] by... Dioph.4.33,34, al.: abs., Gal.5.223.<br><span class="bld">2</span> [[assign a part]], [[allot]], ἐφ' ἕκαστον μ. τὸ φιλεῖν Arist.''MM''1213b5; <b class="b3">μ. τοὺς τόκους πρὸς τὸν πλοῦν</b> [[allot]] the interest according to the voyage, i.e. [[pay only a part]] of it, if a part only of the voyage has been performed, D.56.49; [[allot]], [[assign]] spheres of duty, τινι ''PHamb.''24.6 (Pass.); [[apportion]], [[allocate]] funds, ''IG''22.29.18, al., ''SIG''577.22 (Milet., iii/ii B.C.) (Pass., ''IG''22.1672.116,al.); τὸ μὲν εἰς δαπάνην, τὸ δ' εἰς θησαυρισμόν Phld.''Oec.''p.71 J., cf. ''Sto.''339.15, Metrod.''Herc.''831.13; [[bestow]], POxy. 713.29 (i A.D.), etc.; <b class="b3">κατὰ τόπους μ. τὰς ἀναγραφάς</b> [[divide]], [[arrange]] them, D.H.''Th.''9; <b class="b3">μ. τινὰ τοῖς ποιηταῖς</b>, i.e. make one a theme for several tragedies, Him.''Ecl.''4.18:—Pass., to [[be delivered over]], <b class="b3">εἰς ὕβριν καὶ δουλείαν</b> Chor.p.216 B.<br><span class="bld">3</span> [[sever]], [[cut off]], πελέκει χεῖρα Him.''Or.'' 2.21.<br><span class="bld">4</span> [[apply by turns]], <b class="b3">τὰς χεῖρας τῷ τε τείχει καὶ τῇ λύρᾳ</b> ib.21.12.<br><span class="bld">II</span> Med., <b class="b3">μερίζεσθαί τι</b> [[divide among themselves]], χρήματα Din.1.10, cf. Theoc.21.31; τι μετά τινος D.34.18; πρός τινα τὴν ἀρχήν Hdn.3.10.6; [[take possession of]], τι D.34.35; <b class="b3">ἠρόμην αὐτὸν πότερα μεμερισμένος εἴη πρὸς τὸν ἀδελφόν</b> [[whether]] he had [[go shares|gone shares]] with his [[brother]], Id.47.34.<br><span class="bld">2</span> c. gen. rei, [[get a portion of]], Is.9.24.<br><span class="bld">b</span> [[take part in]], τοῦ ἀδικήματος [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1137a2.<br><span class="bld">III</span> Pass., to [[be divided]], κατὰ μέρος X.''An.''5.1.9 ([[si vera lectio|s. v.l.]]); ἐπὶ πολλά Hp.''Insomn.''86; τὸ [[μερίζεσθαι]] τὰς οὐσίας εἰς ὁποσονοῦν πλῆθος Arist.''Pol.''1265b3; <b class="b3">μ. πρὸς ἑκάστην διοίκησιν</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">αἱ πρόσοδοι</b>) are [[distribute]]d, ib.1321b32; <b class="b3">ἐς πᾶσαν πεῖραν μ.</b> make attempts in every direction, App.''BC''4.78, cf. Luc.''DDeor.''24.1; μερίζεταί τι ἀπό τινος Id.''Nav.''8.<br><span class="bld">2</span> to [[be dispersed]], ὕδωρ ὑπὸ πυρὸς μερισθέν Pl.''Ti.''56d; to [[be split up]], ἄνθρωπος πληγῇ τινι μεριζόμενος Democr.32: metaph., [[have divided interests]], [[disperse one's energy]], Chor.p.11 B.; also, to [[be split into parties]] or [[be split into factions]], Plb.8.21.9, App.''BC''1.1, Hdn.3.10.4; <b class="b3">μεμέρισται ὁ Χριστός</b>; ''1 Ep.Cor.''1.13.<br><span class="bld">3</span> to [[be reckoned as part]], ἐν τῇ ἀρχῇ τινος μ. D.15.5.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0134.png Seite 134]] [[theilen]], vertheilen; κατὰ τοῦτον τὸν τρόπον μερίζοντες, Plat. Polit. 292 c; εἰ αὐτο τὸ [[μέγεθος]] μεριεῖς, Parm. 131 c; μεμέρισται, 144 b; τοὺς τόκους μερίζειν πρὸς τὸν πλοῦν, Dem. 56, 49, im Verhältniß nach der Fahrt vertheilen; Arist. u. Sp., μεμέρισται εἰς πολλοὺς τὸ [[ἔργον]] Luc. Navig. 8. – Häufiger im med., für sich, als seinen Antheil nehmen; τῆς γενέσεως ἡμῶν τὸ μέν τι ἡ πατρὶς μερίζεται, Plat. Ep. IX, 358 a; μερίσαιτο τῶν τοῦ ἀδελφοῦ, Is. 9, 24; ἐπειδὴ δὲ τοὐμὸν [[χρυσίον]] ἐμερίσατο, Dem. 34, 35; ἠρόμην αὐτόν, πότερα μεμερισμένος εἴη πρὸς τὸν ἀδελφόν, ἢ κοινὴ [[οὐσία]] εἴη αὐτοῖς, ob er mit dem Bruder getheilt habe, 47, 34; τὴν σατραπείαν, unter sich theilen, D. Sic. 17, 16; – Geld aus dem Schatze, Inscr. 84; – ἐν τῇ ἀρχῇ τῇ ἐκείνου μεμερισμένους, seiner Herrschaft zugetheilt, Dem. 15, 5; bei den Gramm. = unter die Redetheile vertheilen, s. [[μερισμός]].

|mltxt=(ΑM [[μερίζω]], Α δωρ. τ. [[μερίσδω]], Μ και ἱμερίζω)<br /><b>1.</b> [[χωρίζω]] [[κάτι]] σε μέρη (α. «οὐσίαν πιοῦσι τὸ ἄπειρον καὶ μερίζουσι», <b>Αριστοτ.</b><br />β. «ἐὰν κατὰ [[μέρος]] μερισθέντες φυλάττωμεν», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[διανέμω]], [[διαμοιράζω]]<br /><b>3.</b> [[κατανέμω]], [[κατατάσσω]], [[τακτοποιώ]] («[[κατά]] τόπους [[μερίζω]] τὰς ἀναγραφάς», Διον. Αλ.)<br /><b>4.</b> [[κατατέμνω]], [[αποκόπτω]], [[σχίζω]], [[κομματιάζω]] [[κάτι]] («μερίζειν πελέκει χεῖρα», Ι μέρ.)<br /><b>5.</b> <b>μαθημ.</b> [[κάνω]] [[διαίρεση]], [[διαιρώ]] σε μέρη ανάλογα<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[διεκδικώ]] («ἐμέριζαν τὴν νίκην»)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «μερίζομαι εἰς [[πολλά]]» — μέ απασχολούν [[πολλά]], [[κάνω]] διάφορες σκέψεις<br />β) «μερίζομαι κατὰ νοῦν» — η [[σκέψη]] μου πλανιέται σε [[πολλά]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[απονέμω]]<br /><b>2.</b> (ενεργ. και μέσ.) [[λαμβάνω]] [[μέρος]] σε [[κάτι]], [[συμμετέχω]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> έχω στραμμένο το [[ενδιαφέρον]] μου σε [[πολλά]] πράγματα<br /><b>2.</b> [[κατανέμω]] τις ψυχικές ή σωματικές μου δυνάμεις σε [[κάτι]] («εὐχῇ καὶ βίβλῳ καὶ θήρᾳ [[μερίζω]] τὸν βίον», <b>Συνέσ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>παθ.</b> α) [[παίρνω]] το [[μερίδιο]] που μού ανήκει<br />β) μοιράζομαι [[κάτι]] με κάποιον άλλον («μερισάμενος τὸ ἐμὸν [[χρυσίον]] μετὰ Φορμίωνος», <b>Δημοσθ.</b>)<br />γ) χωρίζομαι σε ομάδες, σε μερίδες πολιτικές ή άλλες («στασιάντες πρὸς σφᾱς ἐμερίσθησαν οἱ μὲν πρὸς Ἀριόβαζον, οἱ δὲ πρὸς τὴν Λαοδίκην», <b>Πολ.</b>)<br />δ) θεωρούμαι ότι [[ανήκω]] στη [[μερίδα]] κάποιου<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «ἐς πᾶσαν πεῖραν μερίζομαι» — [[κάνω]] [[κάθε]] [[απόπειρα]], [[δοκιμάζω]] [[καθετί]]<br />β) «[[μερίζω]] τινὰ τοῖς ποιηταῑς» — [[κατανέμω]], [[διαμοιράζω]] κάποιον ή τη ζωή κάποιου σε θέματα διαφόρων τραγωδιών τών ποιητών<br />γ) «[[μερίζω]] τοὺς τόκους πρὸς τὸν πλοῦν» — [[διαιρώ]] τον τόκο κατ' [[αναλογία]] του πλου, δηλ. [[πληρώνω]] [[μέρος]] τών χρημάτων ανάλογο [[προς]] το [[μέρος]] του πλου που εκτελέστηκε (<b>Δημοσθ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[μερίζω]] (<span style="color: red;"><</span><i>μερίδ</i>-<i>jω</i>) <span style="color: red;"><</span> [[μερίς]], -[[ίδος]] (<span style="color: red;"><</span> [[μέρος]])].