3,277,180
edits
m (Text replacement - " sc. " to " ''sc.'' ") |
|||
(15 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=prosapto | |Transliteration C=prosapto | ||
|Beta Code=prosa/ptw | |Beta Code=prosa/ptw | ||
|Definition=Ep. προτιάπτω, < | |Definition=Ep. [[προτιάπτω]],<br><span class="bld">A</span> [[fasten to]] or [[fasten upon]], τύμβῳ π. μηδέν S.''El.''432; στέρνοις στέρνα E.''El.''1321 (anap.); <b class="b3">κόσμον Πενθεῖ, χλιδὴν τέκνῳ</b>, Id.''Ba.''859, ''Ion'' 27; <b class="b3">τὸ ἀντίγραφον… προσήφαμεν</b> (pf.) [[we have attached]] the copy, ''UPZ''22.11 (ii B.C.).<br><span class="bld">2</span> [[attach to]], [[bestow upon]], [[grant]], κῦδος Ἀχιλλῆϊ προτιάπτω Il.24.110; π. κλέος τινί Pi.''N.''8.37; τῷ τεθνηκότι τιμάς S. ''El.''356; γῇ τῇδε… ἑορτὴν καὶ τέλη E.''Med.''1382; <b class="b3">γέρας, ἐγκώμιά τισι</b>, Pl.''Sph.''231a, ''Lg.''822b; εὐδαιμονίαν τοῖς φύλαξι Id.''R.''420d; <b class="b3">τὸ ὄνομα</b> (''[[sc.]]'' [[πῦρ]])… προσάψαι… Ἑλληνικῇ φωνῇ Id.''Cra.''410a; ὠφέλειάν τινι D. 61.53; in bad sense, [[fix upon]], [[attach]], μή τι… χρέος ἐμᾷ πόλει προσάψῃς [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''236 (lyr.); π. τῇ τύχῃ αἰτίαν Men.1083.4, cf. Porph.''Abst.''1.7:—Pass., to [[be bound up with]], σχήματι τοῦ λόγου A.D.''Synt.''232.10.<br><span class="bld">3</span> c. acc. only, [[apply]], μεῖζον π. τῆς νόσου τὸ φάρμακον [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''589, cf. Dsc. ''Eup.''1.74 (Pass.), Archig. ap. Gal.12.873 (Med.); π. χεῖρα [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''361; γνώμην πρός τι Id.''Fr.''362.10; ἀλγηδόνα τινά [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 293b; simply, [[add]], τό γε εἶναι Id.''Sph.''252a.<br><span class="bld">4</span> [[deliver]], [[confide to]], ναυτικόν τινι X.''Ages.'' 1.36.<br><span class="bld">5</span> [[ascribe]], [[attribute to]], [[ἐκείνῳ]] (''[[sc.]]'' <b class="b3">τῷ Θαλῇ</b>) τὸ κατανόημα προσάπτουσι [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1259a8; π. τῷ Ἀπόλλωνι τὴν δάφνην [[Diodorus Siculus|D.S.]]1.17; Ποσειδῶνι τὸ τοὺς ἵππους δαμάσαι Id.5.69; τὰ κατορθώματα τῇ τύχῃ Plb.31.30.3, cf. 4.24.3.<br><span class="bld">II</span> intr., [[fasten oneself to]], καί μοι… [[ἀγχοῦ]] προσῆψεν… ἐν δισκήματι = came [[very]] [[near]] me in the [[quoit]]-[[throw]], [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]'' 380 (dub.); to [[be added]], εἰ κακοῖς κακὰ προσάψει τοῖς πάλαι Id.''OT''667 (lyr.).<br><span class="bld">III</span> Med., [[fasten oneself upon]], Arist.''Fr.''324; [[lay hold of]], [[touch]], <b class="b3">τῷ στόματι π. [τινός]</b> [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.3.12; π. τῆς ἀληθείας Pl.''Ti.''71e; <b class="b3">τῶν οὔλων</b> ([[varia lectio|v.l.]] [[τοῖς οὔλοις]]) Dsc.1.105.<br><span class="bld">2</span> [[have to do with]], [[meddle with]], ὅτου ἂν π. ἀνδρός Aeschin.3.114; <b class="b3">τῶν πραγμάτων</b> ib.133; <b class="b3">τοῦ λόγου, τοῦ πολέμου</b>, D.C.60.26, 44.44; <b class="b3">πλέω π. τῶν δυνατῶν</b> [[attempt]] more than is possible, Democr.3.<br><span class="bld">3</span> of wrestlers, [[come to grips]], Gal.15.197. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0751.png Seite 751]] anheften, κεκόλληται [[γένος]] προσάψαι, Aesch. Ag. 1547; anfügen, τί τινι oder [[πρός]] τι, μή τι [[πέρα]] [[χρέος]] ἐμᾷ πόλει προσάψῃς, Soph. O. C. 236; φίλην προσάψας χεῖρα, Eur. Suppl. 361; übh. Einem Etwas | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0751.png Seite 751]] anheften, κεκόλληται [[γένος]] προσάψαι, Aesch. Ag. 1547; anfügen, τί τινι oder [[πρός]] τι, μή τι [[πέρα]] [[χρέος]] ἐμᾷ πόλει προσάψῃς, Soph. O. C. 236; φίλην προσάψας χεῖρα, Eur. Suppl. 361; übh. Einem Etwas erteilen, gewähren, κῦδός τινι, Il. 24, 110; eben so [[κλέος]] τινί, Pind. N. 8, 37; τῷ τεθνηκότι τιμάς, Soph. El. 348, wie 424, von den Todtenopfern; χλιδὴν τέκνῳ, Eur. Ion 27; κόσμον Πενθεῖ, Bacch. 857; auch med., γῇ [[τῇδε]] ἑορτὴν καὶ τέλη προσάψομαι, Med. 1382; εὐδαιμονίαν τινί, Plat. Rep. IV, 420 d; ἐγκώμια τοῖς δρομεῦσι, Legg. VII, 822 d; τὴν ἀρχὴν τελευτῇ, VI, 768 e, u. öfter; Einem Etwas übertragen od. anvertrauen, Xen. Ag. 1, 36; τῇ τύχῃ τὰ κατορθώματά τινος, Pol. 32, 16, 3; beilegen, Diod. Sic. – Auch intrans., sich anfügen, anreihen, εἰ κακοῖς κακὰ προσάψει τοῖς [[πάλαι]] τὰ πρὸς [[σφῷν]], Soph. O. R. 667. – Med. προσάπτομαι, anrühren; ἀληθείας, Plat. Tim. 71e; Soph. 254 a; Aesch. 1, 125 u. Sp. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> προσάψω, <i>ao.</i> προσῆψα;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> attacher à, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>fig.</i> procurer, donner : κῦδός τινι IL procurer de la gloire à qqn;<br /><b>2</b> | |btext=<i>f.</i> προσάψω, <i>ao.</i> προσῆψα;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> attacher à, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>fig.</i> procurer, donner : κῦδός τινι IL procurer de la gloire à qqn;<br /><b>2</b> [[confier]] : ναυτικόν τινι XÉN une flotte à qqn;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> s'attacher à ; se joindre à, τινι;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[προσάπτομαι]] s'attacher à ; toucher à, effleurer, gén..<br />'''Étymologie:''' [[πρός]], [[ἅπτω]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=προσ- | |elnltext=προσ-άπτω, ep. προτιάπτω met acc. vastmaken (aan), met acc. en dat.: μοι στέρνοις στέρνα druk uw borst tegen de mijne Eur. El. 1321; κόσμον... Πενθεῖ προσάψων om Pentheus het mooie kleed om te hangen Eur. Ba. 859. verlenen (aan), toevoegen (aan), verbinden (aan), met acc. en dat.:; κῦδος Ἀχιλλῆϊ προτιάπτω ik verleen eer aan Achilles Il. 24.110; μή τι πέρα χρέος ἐμᾷ πόλει προσάψῃς bezorg mijn stad geen verdere last Soph. OC 236; τύμβῳ προσάψῃς μηδέν plaats niets op het graf Soph. El. 432; toepassen, aanbrengen, met alleen acc.: τινα ἄλλην ἀλγηδόνα προσάπτοντες een andere pijnlijke behandeling toepassend Plat. Plt. 293b. toeschrijven aan, met acc. en dat.: (τοῦτο)... ἐκείνῳ... διὰ τὴν σοφίαν προσάπτουσι men schrijft (dat) aan hem (Thales) toe vanwege zijn wijsheid Aristot. Pol. 1259a8. met dat. zich voegen bij, zich vastklampen aan:. τάδ’ εἰ κακοῖς προσάψει τοῖς πάλαι als dit zich zal voegen bij de vroegere ellende Soph. OT 667 (lyr.). med. aanraken, met gen.:; τὰ φαλάγγια... προσαψάμενα μόνον τῷ στόματι (''[[sc.]]'' τινος) wanneer gifspinnen alleen maar iemand met hun mond aanraken Xen. Mem. 1.3.12; overdr.. ἵνα ἀληθείας πῃ προσάπτοιτο opdat (de mens) enigszins met de waarheid in contact kwam Plat. Tim. 71e. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ΝΜΑ και δωρ. τ. [[προτιάπτω]] Α [[ἅπτω]]<br /><b>1.</b> [[προσαρτώ]] [[κάτι]] σε [[κάτι]] [[άλλο]], [[προσκολλώ]] («τούτων μὲν ὦν ἔχεις | |mltxt=ΝΜΑ και δωρ. τ. [[προτιάπτω]] Α [[ἅπτω]]<br /><b>1.</b> [[προσαρτώ]] [[κάτι]] σε [[κάτι]] [[άλλο]], [[προσκολλώ]] («τούτων μὲν ὦν ἔχεις χεροῖν τύμβῳ προσάψης [[μηδέν]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[επισυνάπτω]] («τὸ [[ἀντίγραφον]]... προσήψαμεν», πάπ.)<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> (με αρνητική σημ.) [[καταλογίζω]] [[κάτι]] εις [[βάρος]] κάποιου, του [[αποδίδω]] ευθύνες για [[κάτι]] (α. «[[προσάπτω]] [[κατηγορία]]» β. «μή τι [[πέρα]] [[χρέος]] ἐμᾷ πόλει προσάψης», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[δίνω]] σε κάποιον [[κάτι]], [[παρέχω]], [[χορηγώ]] ή [[απονέμω]] («αὐτὰρ ἐγὼ [[τόδε]] κῡδος Ἀχιλλῆι [[προτιάπτω]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[μεταχειρίζομαι]], [[χρησιμοποιώ]]<br /><b>3.</b> [[προσθέτω]]<br /><b>4.</b> [[αναθέτω]] [[κάτι]] σε κάποιον, του [[εμπιστεύομαι]] [[κάτι]] («τὸ ναυτικὸν προσήψεν αὐτῷ ἡ [[πόλις]]», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>5.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) [[προσεγγίζω]] κάποιον, [[πλησιάζω]]<br />β) συγκαταλέγομαι («εἰ κακοῖς κακὰ προσάψει τοῖς [[πάλαι]] τὰ πρόσφατα», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>μτφ.</b> [[αποδίδω]] [[κάτι]] σε κάποιον, τὸ [[θεωρώ]] ως [[έργο]] του («κατορθώματα τῇ τύχῃ προσάπτειν», <b>Πολ.</b>)<br /><b>7.</b> (μέσ. και παθ.) <i>προσάπτομαι</i><br />α) (<b>για πρόσ.</b>) προσκολλώμαι σε [[κάτι]]<br />β) σχετίζομαι με κάποιον ή με [[κάτι]]<br />γ) (για παλαιστές) [[έρχομαι]] στα χέρια<br />δ) (το παθ.) [[είμαι]] συνδεδεμένος με [[κάτι]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
Line 36: | Line 36: | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=doric προτι-άπτω fut. ψω<br /><b class="num">I.</b> to [[fasten]] or [[attach]] to, [[attribute]], τί τινι Il., Soph., etc.:—in bad [[sense]], to fix [[upon]], μή τι [[χρέος]] ἐμᾷ πόλει προσάψῃς Soph.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. only, to [[apply]], Eur.<br /><b class="num">3.</b> to [[deliver]] or [[confide]] to, ναυτικόν τινι Xen.<br /><b class="num">II.</b> intr. to be added, εἰ κακοῖς κακὰ προσάψει Soph.<br /><b class="num">III.</b> Mid. to [[fasten]] [[oneself]] [[upon]], to lay [[hold]] of, [[reach]], [[touch]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> to [[meddle]] with, c. gen., Aeschin. | |mdlsjtxt=doric προτι-άπτω fut. ψω<br /><b class="num">I.</b> to [[fasten]] or [[attach]] to, [[attribute]], τί τινι Il., Soph., etc.:—in bad [[sense]], to fix [[upon]], μή τι [[χρέος]] ἐμᾷ πόλει προσάψῃς Soph.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. only, to [[apply]], Eur.<br /><b class="num">3.</b> to [[deliver]] or [[confide]] to, ναυτικόν τινι Xen.<br /><b class="num">II.</b> intr. to be added, εἰ κακοῖς κακὰ προσάψει Soph.<br /><b class="num">III.</b> Mid. to [[fasten]] [[oneself]] [[upon]], to lay [[hold]] of, [[reach]], [[touch]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> to [[meddle]] with, c. gen., Aeschin. | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[touch]]=== | |||
Albanian: prek; Arabic: لَمَسَ; Gulf Arabic: جاس; Moroccan Arabic: قاس; Armenian: դիպչել, կպնել, շոշափել, ձեռք տալ; Assamese: চু, ছু; Asturian: tocar; Azerbaijani: toxunmaq, dəymək; Basque: ukitu; Belarusian: кранаць, крануць, датыкацца, даткнуцца; Belizean Creole: toch; Bengali: ধরা, লাগা; Bulgarian: докосвам се, докосна се, допирам се, допра се; Burmese: ထိ; Catalan: tocar; Cherokee: ᎠᏒᏂᎭ; Chinese Mandarin: 接觸, 接触, 觸摸, 触摸, 摸, 觸, 触; Min Dong: 撞; Chuukese: attapa; Crimean Tatar: toqunmaq; Czech: dotýkat se, dotknout se; Danish: røre, berøre; Dutch: [[aanraken]], [[beroeren]], [[raken]]; Esperanto: tuŝi; Estonian: puudutama; Farefare: kalʋm; Faroese: nema við; Finnish: koskea, koskettaa, kosketella; French: [[toucher]]; Friulian: tocjâ, točhâ; Galician: tocar, tanguer; Georgian: შეხება; German: [[anfassen]], [[berühren]]; Gothic: 𐍄𐌴𐌺𐌰𐌽; Greek: [[αγγίζω]]; Ancient Greek: [[ἀποθιγγάνω]], [[ἅπτεσθαι]], [[ἅπτομαι]], [[ἀφάσσω]], [[ἀφάω]], [[διαψαύω]], [[ἐπαυρίσκω]], [[ἐπιθιγγάνω]], [[ἐπικύρω]], [[ἐπιμαίομαι]], [[ἐπιψαύειν]], [[ἐπιψαύω]], [[ἐπιψηλαφάω]], [[ἐφάπτεσθαι]], [[ἐφάπτομαι]], [[θιγγάνειν]], [[θιγγάνω]], [[καθάπτω]], [[καθικνέομαι]], [[καθικνοῦμαι]], [[κατάπτω]], [[καταψάω]], [[μάσσω]], [[μάττω]], [[περιψαύω]], [[ποτιψαύειν]], [[ποτιψαύω]], [[προσάπτω]], [[προσθιγγάνειν]], [[προσθιγγάνω]], [[προσχρίμπτω]], [[προσψαύειν]], [[προσψαύω]], [[συκάζω]], [[συμψαύω]], [[χραύω]], [[χροΐζω]], [[χρώζειν]], [[χρώζω]], [[χρῴζω]], [[ψαύειν]], [[ψαύω]], [[ψηλαφάω]], [[ψηλαφεῖν]], [[ψηλαφέω]], [[ψηλαφίζω]], [[ψηλαφῶ]]; Gujarati: અડવું; Haitian Creole: manyen, touche; Hebrew: נָגַע; Hindi: छूना; Hungarian: érint, megérint, hozzányúl, hozzáér, tapint, megtapint, érintkezik, összeér, ér; Iban: megai; Icelandic: snerta, koma við; Ido: tushar; Indonesian: menyentuh, menyinggung; Irish: bain do, bain le; Italian: [[toccare]]; Japanese: 触る, 触れる, 接触する; Kabuverdianu: palpa, palpá; Kambera: ràma; Kazakh: жанасу, тию; Khmer: ប៉ះ, ពាល់; Korean: 닿다, 만지다; Kurdish Central Kurdish: دەست لێدان; Northern Kurdish: dest lê dan; Kyrgyz: тийүү; Lao: ຈັບຕ້ອງ, ບາຍ, ແຕະຕ້ອງ; Latgalian: dūrtīs; Latin: [[tango]], [[taxo]]; Latvian: skart; Lithuanian: liesti, paliesti; Low German: anraken, berören; Macedonian: допира, допре; Malay: menyentuh; Malayalam: സ്പർശിക്കുക, തൊടുക; Maltese: mess; Maori: whakapā, pā; Mongolian Cyrillic: барих; Norman: touchi; Norwegian Bokmål: berøre; Nyunga: bakiny, bakiny; Occitan: tocar, tochar; Old English: hrīnan; Oromo: tuquu; Ossetian: ныдзӕвын; Pashto: لمسول, بلېسول; Persian: پرماسیدن, زدن, لمس کردن; Polish: dotykać, dotknąć; Portuguese: [[tocar]]; Quechua: llamkhay; Romanian: atinge; Romansch: tutgar, tuccar, tutgear, tutgier, tucher, tocker; Russian: [[трогать]], [[тронуть]], [[дотрагиваться]], [[дотронуться]], [[касаться]], [[коснуться]], [[прикасаться]], [[прикоснуться]]; Sardinian: apodhicare, apoddicare, apodhigai, apodighare, podhicare, tocae, tocai, tocare, togare; Serbo-Croatian Cyrillic: дирати, та̀кнути; Roman: dírati, tàknuti; Sicilian: tuccari; Slovak: dotýkať sa, dotknúť sa; Slovene: dotikati se, dotakniti se; Somali: taabasho; Spanish: [[tocar]]; Swahili: kugusa; Swedish: röra, beröra, ta på, tuscha, toucha; Tajik: ламс кардан, даст задан; Tatar: тиергә; Telugu: స్పర్శ అంటుకొను, తాకు, ముట్టుకొను; Thai: แตะ, สัมผัส, แตะต้อง, จับ; Tocharian B: täk-; Turkish: dokunmak, ellemek, değmek; Turkmen: degmek, ellemek; Tuvan: дээр; Ukrainian: доторкатися, доторкнутися, торкати, торкнути, торкатися, торкнутися; Urdu: چھونا; Uyghur: تېگىشمەك; Uzbek: tegmoq; Venetian: tocar; Vietnamese: sờ, rờ, chạm, động, đụng; Walloon: djonde; Yiddish: טאַפּן, באַטאַפּן, נוגע זײַן, אָנרירן, צורירן, באַרירן, פֿינגערן, טשעפּן זיך | |||
}} | }} |