3,274,216
edits
m (Text replacement - "d’" to "d'") |
|||
(34 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=thisavros | |Transliteration C=thisavros | ||
|Beta Code=qhsauro/s | |Beta Code=qhsauro/s | ||
|Definition=ὁ, < | |Definition=ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[store]], [[treasure]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''599, etc.; <b class="b3">θησαυρὸς χθονός</b>, of the silvermines of Laureion, [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''238 (troch.); θησαυρὸν εὑρεῖν [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1303b35; [[ἄνθρακες ὁ θησαυρός]], [[proverb|prov.]], '[[apples of Sodom]]', freq. in Luc.''Zeux.''2, al.; σποδὸς οἱ θ. γενήσονται Alciphr.2.3.13: metaph., θησαυρὸς γλώσσης φειδωλῆς Hes.''Op.''719; θ. ὕμνων Pi.''P.''6.8; κακῶν [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''923, cf. Hp.''Lex''; <b class="b3">κόμας... ἱκτήριον θ.</b> [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1175; <b class="b3">Διὸς θησαυρός</b>, of a [[tomb]] marking the fall of a [[thunderbolt]], [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''1010; <b class="b3">οἰωνοῖς γλυκὺν θ.</b>, of a dead body, [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]'' 30; of learning, θ., οὓς κατέλιπον ἐν βιβλίοις [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.6.14; <b class="b3">σοφίας θησαυρός</b> [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 15e, ''Ep.Col.''2.3; χρημάτων καὶ τιμῶν Pl.''Mx.''247b; καλὸς θησαυρὸς παρ' ἀνδρὶ σπουδαίῳ χάρις Isoc.1.29; ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θ. τῆς καρδίας ''Ev.Luc.''6.45.<br><span class="bld">II</span> [[strong-room]], [[magazine]], [[Herodotus|Hdt.]]2.150, ''SIG''419.17 (Delph., iii B.C.), [[LXX]] ''De.''32.34, etc.; especially of the [[treasuries]] built at Delphi by Greek cities, ''SIG''8 (vi B.C.), [[Herodotus|Hdt.]]1.14, al., X.''An.''5.3.5, Str.4.1.13, etc.; [[vaults]] of a bank, ''PLips.''62ii 14 (iv A.D.).<br><span class="bld">2</span> [[granary]], PCair.Zen.232.4 (iii B.C.), Wilcken ''Chr.''385.27 (iii B.C.), 192 (i A.D.), etc.; <b class="b3">οἱ δημόσιοι θησαυροί</b> ''PRyl.''90.9 (iii A.D.), cf. ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''2119.3 (iii A.D.).<br><span class="bld">3</span> [[receptacle]] for valuables, [[safe]], [[casket]], [[Herodotus|Hdt.]]7.190, 9.106, ''Ev.Matt.''2.11; <b class="b3">θησαυρὸς βελέεσσιν</b>, of a [[quiver]], [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''1022 (lyr.).<br><span class="bld">4</span> [[offertory-box]] (for its form, v. ''IG''9(2).590), ''IG''7.235.23 (Oropus, iv B.C.), 12(3).443 (Thera, iii B.C.), ''Jahrb.''16.162 note 13 (Rhodes, iii B.C.), ''Schwyzer''89 (Argos, iii B.C.), ''SIG''1015.30 (Halic.), ''PTeb.''6.27 (ii B.C.), ''IG''5(1).1390.89 (Andania, i B.C.); [[σπονδεῖον]] ἢ θ. = [[coin-in-the-slot machine]] which sold [[holy]] [[water]], Hero ''Spir.''1.21.<br><span class="bld">5</span> [[cavern]], S.''Ichn.''276; [[subterranean]] [[dungeon]], Plu.''Phil.''19. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1211.png Seite 1211]] ὁ ([[τίθημι]]), 1) Ort zum Einsammeln u. Aufbewahren, Vorraths-, Schatzkammer; Her. 2, 150 u. öfter; bes. χρημάτων, 9, 106; καὶ [[ταμιεῖον]] Plat. Rep. VIII, 548 a; Xen. An. 5, 3, 5 ὁ ἐν Δελφοῖς τῶν Ἀθηναίων θησ.; solche Zimmer mit den Weihgeschenken der einzelnen Städte, nach diesen benannt, erwähnt Strab. IX, 3; Plut. Philop. 19; ἀνοίξαντες θησαυρούς Matth. 2, 11; auch βελέεσσιν, vom Köcher, Aesch. Pers. 981. – 2) das Aufbewahrte selbst, der Vorrath, [[Schatz]], Aesch. Pers. 234 u. Folgde; χρημάτων καὶ τιμῶν Piat. Menex. 247 b; oft übertr., γλώσσης – φειδωλῆς Hes. O. 717; ὕμνων Pind. P. 6, 8; κακῶν Eur. Ion 923; σοφίας Plat. Phil. 15 e; das, worüber man sich freu't; so nennt Soph. Ant. 30 einen Leichnam οἰωνοῖς γλυκὺς θ. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1211.png Seite 1211]] ὁ ([[τίθημι]]), 1) Ort zum Einsammeln u. Aufbewahren, Vorraths-, Schatzkammer; Her. 2, 150 u. öfter; bes. χρημάτων, 9, 106; καὶ [[ταμιεῖον]] Plat. Rep. VIII, 548 a; Xen. An. 5, 3, 5 ὁ ἐν Δελφοῖς τῶν Ἀθηναίων θησ.; solche Zimmer mit den Weihgeschenken der einzelnen Städte, nach diesen benannt, erwähnt Strab. IX, 3; Plut. Philop. 19; ἀνοίξαντες θησαυρούς Matth. 2, 11; auch βελέεσσιν, vom Köcher, Aesch. Pers. 981. – 2) das Aufbewahrte selbst, der Vorrath, [[Schatz]], Aesch. Pers. 234 u. Folgde; χρημάτων καὶ τιμῶν Piat. Menex. 247 b; oft übertr., γλώσσης – φειδωλῆς Hes. O. 717; ὕμνων Pind. P. 6, 8; κακῶν Eur. Ion 923; σοφίας Plat. Phil. 15 e; das, worüber man sich freu't; so nennt Soph. Ant. 30 einen Leichnam οἰωνοῖς γλυκὺς θ. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=οῦ (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[dépôt]] :<br /><b>1</b> [[dépôt d'argent]], [[trésor]] ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> [[ἄνθρακες ὁ θησαυρός]] LUC [[des charbons pour tout trésor]] <i>pour marquer un désappointement</i> ; θησαυρὸς χθονός ESCHL le trésor enfoui dans la terre <i>en parl. des mines d'argent du Laurion</i>;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> dépôt de choses précieuses, trésor;<br /><b>II.</b> [[lieu de dépôt]] :<br /><b>1</b> [[lieu où l'on dépose de l'argent]] <i>ou</i> des choses précieuses, trésor ; <i>particul.</i> trésor d'un temple;<br /><b>2</b> <i>poét.</i> carquois;<br /><b>3</b> [[prison souterraine]], à [[Messène]];<br /><b>III.</b> [[le Trésor personnifié]];<br />[[NT]]: cellier.<br />'''Étymologie:''' R. Θε, poser, place (cf. [[τίθημι]]), avec suff. -αυρος, cf. [[κένταυρος]] -- DELG terme techn. obscur, pê emprunté. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''θησαυρός:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[клад]], [[сокровище]], [[ценность]] (θησαυρὸν [[εὑρεῖν]] Arst.; θησαυροὺς ἀνορύττειν Luc.; θησαυροὶ τῆς σοφίας καὶ τῆς γνώσεως NT): θ. χθονός Aesch. сокровища недр (о серебряных рудниках горы [[Λαύριον]] или [[Λαύρειον]] в южн. Аттике); ἄνθρακες ὁ θ.! Luc. уголья (а не) клад! (возглас разочарования); θ. γλώσσης φειδωλῆς Hes. сокровище сдержанности в речах; θ. ὕμνων Pind. драгоценные песнопения; ὁ [[νέκυς]], οἰωνοῖς γλυκὺς θ. Soph. мертвец, радостная находка для хищных птиц;<br /><b class="num">2</b> [[хранилище]], [[сокровищница]] (χρημάτων Her.): χρήματα φυλασσόμενα ἐν θησαυροῖσι καταγαίοισι Her. ценности, хранимые в подземных сокровищницах; θ. βελέεσσιν Aesch. хранилище стрел, т. е. колчан; θ. χρημάτων καὶ [[τιμῶν]] Plat. сокровищница богатств и почестей;<br /><b class="num">3</b> [[множество]], [[куча]] (κακῶν Eur.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''θησαυρός''': ὁ (ἐκ √ΘΕ, [[τίθημι]], μετὰ τῆς κατλήξ. - αυρος, ὡς ἐν ταῖς λέξεσι κένταυρος, λάσταυρος): ― τὸ ἀποταμιευθέν, συναχθὲν καὶ ἐν ἀποθήκῃ τηρούμενον, Ἀριστοφ. Ὄρν. 599, κτλ.· θ. χθονός, ἐπὶ τῶν ἀργυρείων μετάλλων τοῦ Λαυρείου, Αἰσχύλ. Πέρσ. 238· θ. εὑρεῖν Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 4, 4· ἄνθρακες ὁ [[θησαυρός]], [[παροιμία]] ἐπὶ ἀποτυχίας, συχν. παρὰ Λουκ., ὡς π. χ. ἐν Ζεύξιδι 2· οὕτω, σποδὸς οἱ θ. γενήσονται Ἀλκίφρ. 2. 3, 13, [[ἔνθα]] ἴδε τὸν Bergler: ― μεταφ., θ. γλώσσης φειδωλῆς Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 717· θ. ὕμνων Πίνδ. Π. 6. 8· κακῶν Εὐρ. Ἴων 923, πρβλ. Ἱππ. Νόμον 2· κόμας... ἱκτήριον θησ. Σοφ. Αἴ. 1175· Διὸς θ., ἐπὶ τοῦ [[πυρός]], Εὐρ. Ἱκέτ. 1010· οἰωνοῖς γλυκὺν θ., ἐπὶ νεκροῦ σώματος, Σοφ. Ἀντ. 30· [[οὕτως]] ἐπὶ συγγραμμάτων, θ., οὕς κατέλιπον ἐν βιβλίοις Ξεν. Ἀπομν. 1. 6. 14· σοφίας θ. Πλάτ. Φίληβ. 16 Ε· τιμῶν ὁ αὐτ. ἐν Μενεξ. 247Β· καλὸς θ. παρ’ ἀνδρὶ σπουδαίῳ [[χάρις]] Ἰσοκρ. 8Β. ΙΙ. [[ἀποθήκη]], [[τόπος]] [[ἔνθα]] ἐπισωρεύει τις πράγματα, [[θησαυροφυλάκιον]], Ἡρόδ. 2. 150· τὸ [[θησαυροφυλάκιον]] ναοῦ, ὁ αὐτ. 1. 14, κτλ., πρβλ. Ξεν. 5. 3, 5, Στράβωνα 188, κτλ. 3) [[δοχεῖον]] πολυτίμων πραγμάτων, [[κίστη]], [[κιβώτιον]], [[θήκη]], Ἡρόδ. 7. 190, πρβλ. 9. 106· θ. βελέεσσιν, ἐπὶ φαρέτρας, Αἰσχύλ. Πέρσ. 1022. | |lstext='''θησαυρός''': ὁ (ἐκ √ΘΕ, [[τίθημι]], μετὰ τῆς κατλήξ. - αυρος, ὡς ἐν ταῖς λέξεσι κένταυρος, λάσταυρος): ― τὸ ἀποταμιευθέν, συναχθὲν καὶ ἐν ἀποθήκῃ τηρούμενον, Ἀριστοφ. Ὄρν. 599, κτλ.· θ. χθονός, ἐπὶ τῶν ἀργυρείων μετάλλων τοῦ Λαυρείου, Αἰσχύλ. Πέρσ. 238· θ. εὑρεῖν Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 4, 4· ἄνθρακες ὁ [[θησαυρός]], [[παροιμία]] ἐπὶ ἀποτυχίας, συχν. παρὰ Λουκ., ὡς π. χ. ἐν Ζεύξιδι 2· οὕτω, σποδὸς οἱ θ. γενήσονται Ἀλκίφρ. 2. 3, 13, [[ἔνθα]] ἴδε τὸν Bergler: ― μεταφ., θ. γλώσσης φειδωλῆς Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 717· θ. ὕμνων Πίνδ. Π. 6. 8· κακῶν Εὐρ. Ἴων 923, πρβλ. Ἱππ. Νόμον 2· κόμας... ἱκτήριον θησ. Σοφ. Αἴ. 1175· Διὸς θ., ἐπὶ τοῦ [[πυρός]], Εὐρ. Ἱκέτ. 1010· οἰωνοῖς γλυκὺν θ., ἐπὶ νεκροῦ σώματος, Σοφ. Ἀντ. 30· [[οὕτως]] ἐπὶ συγγραμμάτων, θ., οὕς κατέλιπον ἐν βιβλίοις Ξεν. Ἀπομν. 1. 6. 14· σοφίας θ. Πλάτ. Φίληβ. 16 Ε· τιμῶν ὁ αὐτ. ἐν Μενεξ. 247Β· καλὸς θ. παρ’ ἀνδρὶ σπουδαίῳ [[χάρις]] Ἰσοκρ. 8Β. ΙΙ. [[ἀποθήκη]], [[τόπος]] [[ἔνθα]] ἐπισωρεύει τις πράγματα, [[θησαυροφυλάκιον]], Ἡρόδ. 2. 150· τὸ [[θησαυροφυλάκιον]] ναοῦ, ὁ αὐτ. 1. 14, κτλ., πρβλ. Ξεν. 5. 3, 5, Στράβωνα 188, κτλ. 3) [[δοχεῖον]] πολυτίμων πραγμάτων, [[κίστη]], [[κιβώτιον]], [[θήκη]], Ἡρόδ. 7. 190, πρβλ. 9. 106· θ. βελέεσσιν, ἐπὶ φαρέτρας, Αἰσχύλ. Πέρσ. 1022. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[θησαυρός]] | |sltr=[[θησαυρός]] [[treasure]] [[store]] [[ἴτε]] πὰρ Μελίαν χρυσέων ἐς [[ἄδυτον]] τριπόδων θησαυρόν, ὃν περίαλλ' ἐτίμασε [[Λοξίας]], Ἰσμήνιον δ ὀνύμαξεν, ἀλαθέα μαντίων θῶκον (P. 11.5) met., οἱ ὤπασε θησαυρὸν δίδυμον μαντοσύνας (O. 6.65) [[Πυθιόνικος]] ἔνθ' ὀλβίοισιν Ἐμμενίδαις ποταμίᾳ τ Ἀκράγαντι καὶ μὰν λτ;γτ;ενοκράτει [[ἑτοῖμος]] ὕμνων θησαυρὸς ἐν πολυχρύσῳ Ἀπολλωνίᾳ τετείχισται νάπᾳ (P. 6.8) | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
Line 29: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο (ΑΜ [[θησαυρός]])<br /><b>1.</b> άφθονα πλούτη, [[περιουσία]], χρήματα, ό,τι αποταμιεύεται, ό,τι φυλάσσεται σε [[θησαυροφυλάκιο]] («οι θησαυροί του Κροίσου»)<br /><b>2.</b> [[θησαυροφυλάκιο]] («ἐσφράγισται ἐν τοῖς θησαυροῖς μου», ΠΔ)<br /><b>3.</b> [[καθετί]] που [[είναι]] [[μεγάλης]] αξίας ή σπουδαιότητας («θησαυροὺς οὓς κατέλιπον βιβλίοις», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>3.</b> ναόμορφο [[οικοδόμημα]] ελληνικής πόλης στα μεγάλα ιερὰ στο οποίο φυλάσσονταν τα πολύτιμα αναθήματα στους θεούς («τὸν ἐν Δελφοῖς θησαυρὸν τῶν Ἀθηναίων», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>4.</b> [[θολωτός]] μηκυναϊκός [[τάφος]] [[μέσα]] στον οποίο πιστευόταν ότι οι βασιλείς έκρυβαν τα πολύτιμα αντικείμενά τους («θησαυρὸς τοῦ Ἀτρέως»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> πολύτιμα αντικείμενα, κειμήλια<br /><b>2.</b> [[καθετί]] που απαντά σε [[αφθονία]] («[[θησαυρός]] γνώσεων»)<br /><b>3.</b> [[ποσότητα]] χρημάτων ή πολύτιμων πραγμάτων κρυμμένων ή θαμμένων [[κάπου]] («[[χρόνια]] [[τώρα]] ψάχνει να βρει έναν θησαυρό»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[θησαυρός]] της ελληνικής γλώσσας» — μεγάλο [[λεξικό]] το οποίο περιλαμβάνει όλες ή όσο το δυνατόν περισσότερες λέξεις<br />β) «κρυμμένος [[θησαυρός]]» — [[αφανής]] [[αξία]], [[πρόσωπο]] [[μεγάλης]] αξίας που ώς [[τώρα]] αγνοήθηκε<br /><b>νεοελλ.-αρχ.</b><br /><b>παροιμ.</b> «ἄνθρακες ὁ [[θησαυρός]]» — λέγεται για ελπίδες που διαψεύσθηκαν (<b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>πάπ.</b> [[δημόσια]] [[αποθήκη]] σιτηρών<br /><b>2.</b> [[δοχείο]], [[κιβώτιο]], [[θήκη]] πολύτιμων πραγμάτων<br /><b>3.</b> κυβόσχημο [[κουτί]] με [[σχισμή]] για τη [[ρίψη]] κερμάτων στους ναούς<br /><b>4.</b> [[σπήλαιο]]<br /><b>5.</b> υπόγεια [[φυλακή]]<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> «θησαυρὸς βελέεσσιν» — η [[φαρέτρα]] (<b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ. Κατά καιρούς διατυπώθηκαν εικασίες που δεν πείθουν. Η λ. θεωρήθηκε σύνθ. με α' συνθετικό <i>θησ</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>τί</i>-<i>θη</i>-<i>μι</i> ([[πρβλ]]. το α' συνθετικό <i>στησ</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>ί</i>-<i>στη</i>-<i>μι</i> του <i>Στησ</i>-<i>ήνωρ</i> κι [[ακόμη]] το <i>στησί</i>-<i>χορος</i>), δεν υπάρχει όμως [[άλλο]] συνθ. με αυτό το α' συνθετικό. Το υποτιθέμενο β' συνθετικό -<i>αυρος</i> σημαίνει [[κατά]] μία [[άποψη]] «ύδωρ» ([[πρβλ]]. | |mltxt=ο (ΑΜ [[θησαυρός]])<br /><b>1.</b> άφθονα πλούτη, [[περιουσία]], χρήματα, ό,τι αποταμιεύεται, ό,τι φυλάσσεται σε [[θησαυροφυλάκιο]] («οι θησαυροί του Κροίσου»)<br /><b>2.</b> [[θησαυροφυλάκιο]] («ἐσφράγισται ἐν τοῖς θησαυροῖς μου», ΠΔ)<br /><b>3.</b> [[καθετί]] που [[είναι]] [[μεγάλης]] αξίας ή σπουδαιότητας («θησαυροὺς οὓς κατέλιπον βιβλίοις», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>3.</b> ναόμορφο [[οικοδόμημα]] ελληνικής πόλης στα μεγάλα ιερὰ στο οποίο φυλάσσονταν τα πολύτιμα αναθήματα στους θεούς («τὸν ἐν Δελφοῖς θησαυρὸν τῶν Ἀθηναίων», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>4.</b> [[θολωτός]] μηκυναϊκός [[τάφος]] [[μέσα]] στον οποίο πιστευόταν ότι οι βασιλείς έκρυβαν τα πολύτιμα αντικείμενά τους («θησαυρὸς τοῦ Ἀτρέως»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> πολύτιμα αντικείμενα, κειμήλια<br /><b>2.</b> [[καθετί]] που απαντά σε [[αφθονία]] («[[θησαυρός]] γνώσεων»)<br /><b>3.</b> [[ποσότητα]] χρημάτων ή πολύτιμων πραγμάτων κρυμμένων ή θαμμένων [[κάπου]] («[[χρόνια]] [[τώρα]] ψάχνει να βρει έναν θησαυρό»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[θησαυρός]] της ελληνικής γλώσσας» — μεγάλο [[λεξικό]] το οποίο περιλαμβάνει όλες ή όσο το δυνατόν περισσότερες λέξεις<br />β) «κρυμμένος [[θησαυρός]]» — [[αφανής]] [[αξία]], [[πρόσωπο]] [[μεγάλης]] αξίας που ώς [[τώρα]] αγνοήθηκε<br /><b>νεοελλ.-αρχ.</b><br /><b>παροιμ.</b> «ἄνθρακες ὁ [[θησαυρός]]» — λέγεται για ελπίδες που διαψεύσθηκαν (<b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>πάπ.</b> [[δημόσια]] [[αποθήκη]] σιτηρών<br /><b>2.</b> [[δοχείο]], [[κιβώτιο]], [[θήκη]] πολύτιμων πραγμάτων<br /><b>3.</b> κυβόσχημο [[κουτί]] με [[σχισμή]] για τη [[ρίψη]] κερμάτων στους ναούς<br /><b>4.</b> [[σπήλαιο]]<br /><b>5.</b> υπόγεια [[φυλακή]]<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> «θησαυρὸς βελέεσσιν» — η [[φαρέτρα]] (<b>Αισχύλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ. Κατά καιρούς διατυπώθηκαν εικασίες που δεν πείθουν. Η λ. θεωρήθηκε σύνθ. με α' συνθετικό <i>θησ</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>τί</i>-<i>θη</i>-<i>μι</i> ([[πρβλ]]. το α' συνθετικό <i>στησ</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>ί</i>-<i>στη</i>-<i>μι</i> του <i>Στησ</i>-<i>ήνωρ</i> κι [[ακόμη]] το <i>στησί</i>-<i>χορος</i>), δεν υπάρχει όμως [[άλλο]] συνθ. με αυτό το α' συνθετικό. Το υποτιθέμενο β' συνθετικό -<i>αυρος</i> σημαίνει [[κατά]] μία [[άποψη]] «ύδωρ» ([[πρβλ]]. [[άναυρος]]) και η αρχική [[σημασία]] του <i>θησ</i>-<i>αυρός</i> ήταν «[[τόπος]] αποθηκεύσεως ύδατος, [[δεξαμενή]]». Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]] το β' συνθετικό [[είναι]] η λ. [[αύρα]] και ο <i>θησ</i>-<i>αυρός</i> δήλωνε αρχικά ένα [[είδος]] υπαίθριας τροφαποθήκης. Η Λατινική δανείστηκε τις λ. <i>thesaurus</i> και <i>thesauriz</i><i>ō</i> από την Ελληνική.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[θησαυρίζω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[θησαυρικός]], [[θησαυρώδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[θησαυροφύλακας]](-<i>αξ</i>), [[θησαυροφυλάκιον]])<br /><b>αρχ.</b><br />[[θησαυροποιός]], [[θησαυροποιώ]], [[θησαυροφυλακώ]]<br /><b>μσν.</b><br />[[θησαυροδοτώ]], [[θησαυρομανία]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[θησαυρωρυχεία]]. (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[ευθήσαυρος]], [[φιλοθήσαυρος]]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''θησαυρός:''' ὁ (από √<i>ΘΕ</i> του [[τίθημι]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτό που έχει αποθηκευθεί, [[θησαυρός]], σε Αισχύλ., Αριστοφ.· μεταφ., <i>θησαυρὸς ὕμνων</i>, σε Πίνδ.· Διὸς [[θησαυρός]], λέγεται για τη [[φωτιά]], σε Ευρ.· οἰωνοῖς γλυκὺς [[θησαυρός]], λέγεται για νεκρό [[σώμα]], σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[αποθήκη]], [[θησαυροφυλάκιο]], σε Ηρόδ.· το [[θησαυροφυλάκιο]] ναού, στον ίδ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[δοχείο]] πολύτιμων αντικειμένων, [[κασετίνα]], [[μπαούλο]], σε Ηρόδ.· <i>θησαυρὸς βελέεσσιν</i>, λέγεται για [[φαρέτρα]], σε Αισχύλ. | |lsmtext='''θησαυρός:''' ὁ (από √<i>ΘΕ</i> του [[τίθημι]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτό που έχει αποθηκευθεί, [[θησαυρός]], σε Αισχύλ., Αριστοφ.· μεταφ., <i>θησαυρὸς ὕμνων</i>, σε Πίνδ.· Διὸς [[θησαυρός]], λέγεται για τη [[φωτιά]], σε Ευρ.· οἰωνοῖς γλυκὺς [[θησαυρός]], λέγεται για νεκρό [[σώμα]], σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[αποθήκη]], [[θησαυροφυλάκιο]], σε Ηρόδ.· το [[θησαυροφυλάκιο]] ναού, στον ίδ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[δοχείο]] πολύτιμων αντικειμένων, [[κασετίνα]], [[μπαούλο]], σε Ηρόδ.· <i>θησαυρὸς βελέεσσιν</i>, λέγεται για [[φαρέτρα]], σε Αισχύλ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
Line 49: | Line 49: | ||
|sngr='''原文音譯''':qhsaurÒj 帖悄羅士<br />'''詞類次數''':名詞(18)<br />'''原文字根''':安置 進入 次日 相當於: ([[אֹוצָר]]‎)<br />'''字義溯源''':財物,財寶,寶貝,倉庫,庫,寶盒,寶藏,所存的;源自([[τίθημι]])*=設立,安放)。主耶穌提醒我們,不要積儹財寶在地上,只要積儹財寶在天上( 太6:18)參讀 ([[θησαυρίζω]])同源字<br />'''出現次數''':總共(17);太(9);可(1);路(4);林後(1);西(1);來(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 財寶(9) 太6:19; 太6:20; 太6:21; 太19:21; 可10:21; 路12:33; 路12:34; 路18:22; 來11:26;<br />2) 庫(2) 太13:52; 路6:45;<br />3) 寶貝(2) 太13:44; 林後4:7;<br />4) 所存的(2) 太12:35; 太12:35;<br />5) 寶藏(1) 西2:3;<br />6) 寶盒(1) 太2:11 | |sngr='''原文音譯''':qhsaurÒj 帖悄羅士<br />'''詞類次數''':名詞(18)<br />'''原文字根''':安置 進入 次日 相當於: ([[אֹוצָר]]‎)<br />'''字義溯源''':財物,財寶,寶貝,倉庫,庫,寶盒,寶藏,所存的;源自([[τίθημι]])*=設立,安放)。主耶穌提醒我們,不要積儹財寶在地上,只要積儹財寶在天上( 太6:18)參讀 ([[θησαυρίζω]])同源字<br />'''出現次數''':總共(17);太(9);可(1);路(4);林後(1);西(1);來(1)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 財寶(9) 太6:19; 太6:20; 太6:21; 太19:21; 可10:21; 路12:33; 路12:34; 路18:22; 來11:26;<br />2) 庫(2) 太13:52; 路6:45;<br />3) 寶貝(2) 太13:44; 林後4:7;<br />4) 所存的(2) 太12:35; 太12:35;<br />5) 寶藏(1) 西2:3;<br />6) 寶盒(1) 太2:11 | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mantoulidis | ||
| | |mantxt=Ἀπό ρίζα θησ- τοῦ [[τίθημι]] + κατάληξη -αυρός.<br><b>Παράγωγα:</b> [[θησαυρίζω]] (=[[ἀποθηκεύω]]), [[θησαύρισμα]], [[θησαυρισμός]], [[θησαυριστής]], [[θησαυριστικός]], ἀθησαύριστος, [[θησαυροφύλαξ]], καί γιά ἄλλα παράγωγα δές στό [[τίθημι]]. | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[treasure]]=== | |||
Afrikaans: skat; Albanian: thesar; Arabic: كَنْز; Egyptian Arabic: كنز; South Levantine Arabic: كنز; Hijazi Arabic: كَنْز; Aragonese: tresoro; Armenian: գանձ; Azerbaijani: xəzinə; Bashkir: хазина; Basque: altxor; Belarusian: скарб; Bengali: সম্পদ; Bulgarian: съкровище, драгоценност; Burmese: ရတနာ; Catalan: tresor; Cebuano: bahandi; Chinese Mandarin: 珍寶/珍宝, 寶藏/宝藏, 金銀財寶/金银财宝, 財富/财富; Czech: poklad; Danish: skat; Dutch: [[schat]]; Esperanto: trezoro; Estonian: aare; Finnish: aarre; French: [[trésor]]; Galician: tesouro; Georgian: განძი, საგანძური; German: [[Schatz]]; Gothic: 𐌷𐌿𐌶𐌳; Greek: [[θησαυρός]]; Ancient Greek: [[ἀγκών]], [[γάζα]], [[θέμα]], [[θησαύρισμα]], [[θησαυρός]], [[κειμήλιον]], [[παραγκάλισμα]], [[πλοῦτος]], [[χρυσών]]; Hebrew: אוֹצָר; Higaonon: bahandi; Hindi: ख़िज़ाना; Hungarian: kincs; Icelandic: fjársjóður; Ido: trezoro; Indonesian: harta; Irish: taisce; Italian: [[tesoro]]; Japanese: 宝, 宝物; Kazakh: қазына; Khmer: កំណប់; Korean: 보물(寶物), 보배; Kyrgyz: кенч; Lao: ສົມບັດ, ຊັບສົມບັດ; Latin: [[thesaurus]]; Latvian: dārgums; Lezgi: хазина; Lithuanian: lobis; Macedonian: богатство, благо; Malagasy: harena; Malay: khazanah; Maori: taonga, puiaki, puipuiaki; Middle English: tresour, garisoun, gersom; Mingrelian: განძი; Mongolian Cyrillic: баялаг; Norwegian: skatt; Occitan: tresaur; Old English: goldhord; Ossetian: хӕзна; Pashto: خزانه, کونډال, ګنجينه; Persian: گنجینه, گنج; Plautdietsch: Schauz; Polish: skarb; Portuguese: [[tesouro]]; Romanian: comoară, tezaur; Russian: [[сокровище]], [[драгоценность]], [[клад]]; Samoan: ʻoloa; Sanskrit: कोश; Scottish Gaelic: ionmhas; Serbo-Croatian Cyrillic: бла̑го, драго̀цено̄ст, драго̀цјено̄ст; Roman: blȃgo, dragòcenōst, dragòcjenōst; Slovak: poklad; Slovene: zaklad; Spanish: [[tesoro]]; Swedish: skatt, rikedom; Tagalog: kayamunan; Tajik: ганҷ, ҷавохирот; Tatar: хәзинә; Thai: สมบัติ; Turkish: hazine, define; Turkmen: hazyna; Ukrainian: скарб; Urdu: خزانہ; Uyghur: خەزىنە; Uzbek: xazina; Vietnamese: kho báu, châu báu; Volapük: div; Walloon: trezôr; Welsh: trysor, amguedd, amgueddau; Yiddish: אוצר; Zazaki: xazina, define | |||
}} | }} |