νομοθετῶ: Difference between revisions

|Definition=[[νομοθετέω]], pf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> νενομοθέτηκα <span class="bibl">Alex.126.13</span>:—[[frame laws]], [[make laws]], <span class="bibl">Lys.15.9</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>534d</span>, etc.; Λακεδαιμονίοις <span class="bibl">X.<span class="title">Ap.</span>15</span>; ταῖς μοναρχίαις <span class="bibl">Isoc.2.8</span>; περί τινος <span class="bibl">Id.11.40</span>; περί τινων <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1294a37</span>; ὑπὲρ ὅλου τοῦ ἐμπορίου <span class="bibl">D.56.48</span>:—Med., [[frame laws for oneself]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>398b</span>, <span class="bibl"><span class="title">Tht.</span>177e</span>, etc.:—Pass., of a state, to [[be furnished with laws]], [[have a code of laws]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span>701d</span>, <span class="bibl">962e</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">Ep.Hebr.</span>7.11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[ordain by law]], τι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>628d</span>, <span class="bibl"><span class="title">R.</span>417b</span>; ἐναντία τῷ ὅρκῳ τοῦ δήμου ν. <span class="bibl">And.4.3</span>: c. inf., [[enact]], τῶν ζῴων ἐστὶν ἃ σέβεσθαι ἐνομοθέτησε <span class="bibl">Isoc.11.26</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1119.16</span> (iii A.D.): —in Med., <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>736c</span>:—Pass., to [[be ordained by law]], Ep.Hebr.8.6; τὰ καλῶς νενομοθετημένα ἡμῖν ὑπὸ τῶν βασιλέων <span class="title">OGI</span>329.13 (Aegina, ii B.C.), cf. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Pr.Im.</span>18</span>: impers., [[περὶ ταῦτα οὕτω σφι νενομοθέτηται]] = [[it has been so ordained by law]], <span class="bibl">Hdt.2.41</span>; ν. καλὸν [εἶναι] τὸ χαρίζεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>182b</span>; ἦν νενομοθετημένον <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1319a11</span>.</span>

|lstext='''νομοθετέω''': [[τίθημι]] νόμους, Λυσίας 145. 9, Πλάτ. Πολ. 534D, καὶ [[συχν]]. ἐν τοῖς Νόμ· τοῖς Λακεδαιμονίοις Ξεν. Ἀπολ. 15, κτλ.· ταῖς μοναρχίαις Ἰσοκρ. 16C· [[περί]] τινος ὁ αὐτ. 229Β· ὑπέρ τινος Δημ. 1197. 7. - Μέσ., [[τίθημι]] νόμους δι’ ἐμαυτόν, [[σχηματίζω]] νόμους, Πλάτ. Πολ. 398Β, Θεαίτ. 177Ε, κτλ.· [[περί]] τινων Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 15, 11. - Παθ., ἐπὶ κράτους, ἔχω νόμους, ἔχω συλλογήν, [[σύστημα]] νόμων, Πλάτ. Νόμ. 962Ε, 701D. ΙΙ. μεταβ., διὰ νόμων [[ὁρίζω]], τι [[αὐτόθι]] 628D, Πολ. 417Β, πρβλ. Ἀνδοκ. 29, 14, καὶ ἴδε νομοθετητέον· - οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, Πλάτ. Νόμ. 736C· - Παθ., διὰ νόμου ὁρίζομαι, νομοθετοῦμαι, Λουκ. ὑπέρ τῶν Εἰκ. 18· ἀπροσ., περὶ [[ταῦτα]] οὕτω σφι νενομοθέτηται, [[οὕτως]] ἔχει ὁρισθῇ διὰ νόμου, Ἡρόδ. 2. 41· ν. καλὸν ([[εἶναι]]) τὸ χαρίζεσθαι Πλάτ. Συμπ. 182Α· νενομοθετημένον ἐστὶ Ἀριστ. Πολιτικ. 6. 4, 9.

|btext=[[νομοθετῶ]] :<br /><i>f.</i> νομοθετήσω, <i>ao.</i> ἐνομοθέτησα, <i>pf.</i> νενομοθέτηκα;<br />donner des lois;<br /><i><b>Moy.</b></i> νομοθετέομαι-οῦμαι se donner des lois.<br />'''Étymologie:''' [[νομοθέτης]].

|txtha=νομοθέτω: [[passive]], [[perfect]] 3rd [[person]] [[singular]] νενομοθέτηται; pluperfect 3rd [[person]] [[singular]] νενομοθέτητο (on the [[omission]] of the [[augment]] [[see]] Winer s Grammar, 72 (70); Buttmann, 33 (29)); ([[νομοθέτης]]); from ([[Lysias]]), [[Xenophon]], and [[Plato]] [[down]]; the Sept. [[several]] times for הורָה;<br /><b class="num">1.</b> to [[enact]] laws; [[passive]] laws are enacted or prescribed for [[one]], to be legislated for, furnished [[with]] laws ([[often]] so in [[Plato]]; cf. Ast, Platonic Lexicon, ii., p. 391 (for examples)); ὁ [[λαός]] ἐπ' αὐτῆς (R G ἐπ' αὐτῇ) νενομοθέτηται (R G νενομοθέτητο) the [[people]] [[received]] the Mosaic [[law]] established [[upon]] the [[foundation]] of the [[priesthood]], Winer s Grammar, § 39,1b.; cf. Buttmann, 337 (290); [[many]] [[refer]] [[this]] [[example]] ([[with]] the genitive) to [[time]] (A. V. [[under]] it); [[see]] [[ἐπί]], A. II.,cf. B. 2a. γ.).<br /><b class="num">2.</b> to [[sanction]] by [[law]], [[enact]]: τί, [[passive]] Winer s Grammar, and Buttmann, as [[above]]).

|mltxt=(ΑΜ [[νομοθετῶ]], [[νομοθετέω]]) [[νομοθέτης]]<br />[[συντάσσω]] και [[επιβάλλω]] νόμους, [[θεσπίζω]] κανόνες δικαίου, [[θεσμοθετώ]]<br /><b>μσν.</b><br />(για νόμο) [[ορίζω]] τις διατάξεις σχετικά με [[κάτι]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />[[ορίζω]], [[καθορίζω]] [[κάτι]] με νόμο («εἰ μὴ [[χάριν]] εἰρήνης τὰ πολέμου νομοθετοῑ», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>μέσ.</b> <i>νομοθετοῦμαι</i>, -<i>έομαι</i><br />α) [[συντάσσω]] νόμους για τον εαυτό μου<br />β) [[θέτω]], [[συντάσσω]] νόμους για κάποιον<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> (για [[πολιτεία]]) [[διέπομαι]] από νόμους, έχω νόμους, [[σύστημα]] νόμων<br /><b>3.</b> (το απρόσ.) <i>νενομοθέτηται</i><br />έχει οριστεί με νόμο («[[περί]] ταῡτα οὕτω σφι νενομοθέτηται», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[περιορίζω]], [[περιστέλλω]] [[κάτι]] με νόμο («νομοθετεῑν ἡδονάς», Μάξ. Τύρ.).

|elrutext='''νομοθετέω:'''<br /><b class="num">1)</b> издавать законы, законодательствовать (τοῖς Λακεδαιμονίοις Xen.; περί τινος Isocr. и [[ὑπέρ]] τινος Dem.): [[ἁπλῶς]] νομοθετήσασθαι Plat. просто (т. е. ясно) определяться законом; ἡ νομοθετουμένη [[πόλις]] Plat. получающее законы государство;<br /><b class="num">2)</b> тж. med. учреждать в законодательном порядке, устанавливать законом (νομοθετήσασθαι ἑορτάς Plat.): νενομοθετημένον [[ἐστί]] Arst. установлено законом.

|mdlsjtxt=[[νομοθετέω]], fut. -ήσω<br /><b class="num">I.</b> to make law, Plat., Xen., etc.:— Mid. to make laws for [[oneself]], [[frame]] laws, Plat.<br /><b class="num">II.</b> [[trans]]. to [[ordain]] by law, τι Plat., etc.:—Pass., impers., περὶ [[ταῦτα]] [[οὕτω]] σφι νενομοθέτηται it hath been so ordained by law, Hdt.