εὐτελής: Difference between revisions

|Definition=εὐτελές, ([[τέλος]])<br><span class="bld">A</span> [[easily paid for]], [[cheap]], [[Herodotus|Hdt.]]2.86 (Comp. and Sup.), Pl.''Cri.''45a, etc.; [[slight]], [[easy]], Id.''Lg.''649d; <b class="b3">τὰ εὐτελῆ ἐν χειρουργίᾳ</b> [[simple]] [[method]]s of [[treatment]], ''BKT''3p.24; <b class="b3">εὐτελέστερα δὲ τὰ δεινά</b> the [[danger]] would be more [[cheaply]] met, Th.8.46 codd. (dub.). Adv. [[εὐτελῶς]] = [[at a cheap rate]], X.''Smp.''4.49; <b class="b3">ἀγόρασον εὐ.</b> Ephipp.15.1: Comp. εὐτελέστερον [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.3.46; εὐτελεστέρως ''Glossaria'': Sup. εὐτελέστατα<b class="b3">, σκευάσαι</b> ''IG''12.44.9; [[falsa lectio|f.l.]] for [[εὐσταλέστατα]], Hdn.2.11.1.<br><span class="bld">2</span> [[mean]], [[paltry]], [[worthless]], of persons, [[σηματουργός|σηματουργὸς]] δ' οὔ τις εὐ. ἄρ' ἦν A.''Th.''491; of character, [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1272b41; opp. [[σεμνότερος]], Id.''Po.''1448b26 (Comp.); ὅστις εὐτελέστατος Eup.189; [[παιδισκάριον]] Men.338; [[ἀνόητος]], εὐ. ὑπερβολῇ Id.615; so of things, <b class="b3">εὐτελὴς βίος</b> [[shabby]] [[life]], [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''806a; of land, [[depreciated in value]], PTeb.61(b).30 (ii B.C.); <b class="b3">εὐτελεστέρα ἄσκησις</b> [[paltry]], [[requiring no exertion]], X.''Eq.Mag.''1.16; τἄλλα δὲ… εὐτελέστατα Pl.Com. 174.11, cf. Epin.1.4.<br><span class="bld">II</span> [[thrifty]], [[frugal]], δίαιτα [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.3.5; [[δεῖπνον]] Plu.2.150c (Comp.).

|btext=ής, ές :<br /><b>1</b> [[de peu de prix]];<br /><b>2</b> [[vil]], [[bas]] ; [[commun]], [[vulgaire]];<br /><i>Cp.</i> εὐτελέστερος, <i>Sp.</i> εὐτελέστατος.<br />'''Étymologie:''' [[εὖ]], [[τέλος]].

|ptext=ές, <i>[[wohlfeil]], [[wenig]] [[kostend]], [[leicht]] zu haben</i>, οὐχ ὁρᾷς τοὺς συκοφάντας ὡς εὐτελεῖς, καὶ οὐδὲν ἂν δέοι ἐπ' αὐτοὺς [[πολλοῦ]] ἀργυρίου Plat. <i>Crit</i>. 45a; Xen. <i>Hier</i>. 1.20; [[δίαιτα]] D. gic. 1.45; οἰκήσεις 5.21; dah. <i>[[gering]], [[schlecht]]</i>, ὑποδεεστέρην καὶ εὐτελεστέρην ταρίχευσιν, τὴν δὲ τρίτην εὐτελεστάτην Her. 2.86. Auch in sittlicher [[Beziehung]], <i>[[gemein]], [[schlecht]]</i>, Arist. <i>Pol</i>. 2.11; καὶ ταπειναὶ πόλεις DS. 13.83; Plut. Vgl. Aesch. <i>Spt</i>. 473 ὁ σηματουργὸς δ' οὔτις εὐτελὴς ἄρ' ἦν, war kein [[gemeiner]] [[Künstler]]; – im [[guten]] [[Sinne]], <i>[[einfach]], [[frugal]]</i>, Xen. <i>Mem</i>. 1.3.5; Plut. [[öfter]]; [[βίος]] Plat. <i>Legg</i>. VII.806a; <i>mit [[geringer]] [[Anstrengung]] [[verbunden]]</i>, [[ῥᾴων]] καὶ εὐτελεστέρα [[ἄσκησις]] Xen. <i>Hipparch</i>. 1.16.<br><b class="num">• Adv.</b> [[εὐτελῶς]], <i>[[einfach]], ohne großen [[Aufwand]]</i>, τρέφειν Xen. <i>Cyr</i>. 8.3.46; θεραπεύειν τοὺς θεούς <i>Conv</i>. 4.49; Sp.

|elrutext='''εὐτελής:'''<br /><b class="num">1</b> [[недорогой]], [[дешевый]] (''[[sc.]]'' [[τέχνη]] Her.; [[ἐσθής]] Arst.);<br /><b class="num">2</b> [[дешево берущий]] ([[συκοφάντης]] Plat.);<br /><b class="num">3</b> [[не требующий больших усилий]], [[легкий]] ([[ἄσκησις]] Xen.; [[πεῖρα]] Plat.);<br /><b class="num">4</b> [[незначительный]], [[небольшой]] (τὰ [[δεινά]] Thuc.);<br /><b class="num">5</b> [[простой]], [[неважный]] ([[σηματουργός]] Aesch.);<br /><b class="num">6</b> [[негодный]], [[плохой]], [[жалкий]], [[дрянной]] ([[παιδισκάριον]] Men.; [[χλαμύδιον]] Plut.);<br /><b class="num">7</b> [[ничтожный]], [[незначительный]] ([[βίος]] Plat.; πόλεις Diod.);<br /><b class="num">8</b> [[простой]], [[невзыскательный]], [[скромный]] ([[δίαιτα]] Xen., Diod.; [[δεῖπνον]] Plut.).

|lstext='''εὐτελής''': -ές, ([[τέλος]]) [[εὔωνος]], [[εὐθηνός]], Ἡρόδ. 2. 86, Πλάτ. Κρίτων 45Α, κτλ.· [[μηδαμινός]], [[εὔκολος]], Πλάτ. Νόμ. 649D· εὔτελέστερα δὲ τὰ δεινὰ Θουκ. 8. 46. ― Ἐπίρρ. εὐτελῶς, εὐθηνά, Ξεν. Συμπ. 4. 49· ἀλλ’ ἀγόρασον εὐτελῶς Ἔφιππος ἐν «Ὁμοίοις ἢ Ὀβελιαφόροις» 1. 2) [[οὐτιδανός]], [[ποταπός]], «τιποτένιος», ἐπὶ προσώπων, σηματουργὸς δ’ οὔ τις εὐτελὴς ἄρ’ ἦν Αἰσχύλ. Θήβ. 491· ἐπὶ χαρακτῆρος, Ἀριστ. Πολιτικ. 2. 11, 4· ἀντίθετον τῷ [[σεμνός]], ὁ αὐτ. ἐν Ποιητ. 4, 8· [[ὅστις]]... εὐτελέστατος Εὔπολις ἐν «Μαρικᾷ» 9· [[παιδισκάριον]]… εὐτελὲς Μένανδρ. ἐν «Μισουμένῳ» 3· ἐνόητος εὐτελὴς ὑπερβολῇ ὁ αὐτ. ἐν Ἀδήλ. 137: ― [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, εὐτ. [[βίος]], [[οὐτιδανός]], [[ἄθλιος]], πρόστυχος, Πλάτ. Νόμ. 806Α· εὐτελεστέρα ἄσκησις, [[ἀναξία]] λόγου, μὴ ἀπαιτοῦσα πολὺν κόπον, Ξεν. Ἱππαρχ. 1,16· [[τἆλλα]] δὲ… εὐτελέστατ’ ἔστ’ Πλάτ. Κωμ. ἐν «Φάωνι» 2. 11, πρβλ. Ἐπίνικον ἐν «Μνησιπτόλεμῳ» 1. 4. ΙΙ. [[ὀλιγοδάπανος]], [[λιτός]], [[δίαιτα]] Ξεν. Ἀπομν. 1. 3, 5· [[δεῖπνον]] Πλούτ. 2.150C.

|mltxt=-ές (ΑΜ [[εὐτελής]], -ές)<br /><b>1.</b> αυτός που έχει χαμηλή [[τιμή]], [[φθηνός]], [[προσιτός]], [[οικονομικός]], [[ολιγοδάπανος]], [[ολιγοέξοδος]]<br /><b>2.</b> (συνεκδ. για καταστάσεις, ιδιότητες, ενέργειες, πράγματα) [[ανάξιος]] λόγου, αυτός που [[είναι]] κατώτερης ποιότητας, ο [[μειονεκτικός]], ο [[ελαττωματικός]], ο [[πρόστυχος]], ο [[παρακατιανός]]<br /><b>3.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[ποταπός]], [[μηδαμινός]], [[μικροπρεπής]], [[χυδαίος]], [[χαμερπής]], ουδιτανός<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[φτωχός]], [[ταπεινός]]<br /><b>2.</b> [[αναξιόπιστος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ εὐτελές</i><br />η [[ευτέλεια]]<br /><b>2.</b> [[απλός]], [[ευχερής]], [[εύκολος]]<br /><b>3.</b> (για στίχους, φράσεις, λέξεις) [[ασήμαντος]]<br /><b>4.</b> (για ποταμούς) [[μικρός]], [[ασήμαντος]]<br /><b>5.</b> [[λιτός]], αυτός που δεν [[είναι]] [[πλούσιος]] και [[άφθονος]] («εὐτελὴς ἦν [η [[δίαιτα]]]», <b>Ξεν.</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ευτελώς</i> (Α εὐτελῶς)<br />σε χαμηλή [[τιμή]], φθηνά<br /><b>αρχ.</b><br />λιτά, [[χωρίς]] [[μεγάλη]] [[δαπάνη]], φτωχικά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <i>ευ</i> <span style="color: red;">+</span> -<i>τελής</i> (<span style="color: red;"><</span> [[τέλος]] «[[αξία]], [[τιμή]]»)<br />[[πρβλ]]. [[ατελής]], [[υποτελής]]. Η κυριολεκτική [[σημασία]] «[[εύκολος]] στο να πληρωθεί» ([[πρβλ]]. το αντίθ. <i>πολυ</i>-<i>τελής</i>) εξελίχθηκε σε «ποιοτικά [[κατώτερος]]» (άρα [[φθηνός]]) και μεταφορικά «[[μικροπρεπής]], [[χυδαίος]]»].