3,276,901
edits
ἐμβάλλω: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
mNo edit summary |
|||
| (36 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=emvallo | |Transliteration C=emvallo | ||
|Beta Code=e)mba/llw | |Beta Code=e)mba/llw | ||
|Definition=fut | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0804.png Seite 804]] (s. [[βάλλω]]), 1) [[hineinwersen]], auf Etwas werfen, schleudern; τινὰ πόντῳ, ins Meer, Il. 14, 258; νηῒ κεραυνόν Od. 12, 415; δαλὸν νήεσσι Il. 13, 320; χιτῶνα ἔμβαλε χερσίν Od. 1, 438; [[σκῆπτρον]] δέ οἱ ἔμβαλε χειρί, gab es ihm in die Hand, 2, 37; σάκει ἔμβαλε [[ἔγχος]] Hes. Sc. 414; πέτρον στέρνῳ Pind. N. 10, 68; λίθον τινὶ εἰς κεφαλήν Antiph. 5, 261 πῦρ ἐμβαλόντες Thuc. 7, 53; εἰς [[φρέαρ]], εἰς ἅμαξαν, Plat. Gorg. 471 bc; εἰς τὸ [[βάραθρον]] Ar. Ran. 754; εἰς τὰς [[ἄρκυς]], in die Netze treiben, Xen. Cyn. 6, 25; – Hom. μὶν [[αὖτις]] χερσὶν Ἀχιλλῆος θεὸς ἔμβαλεν, gab ihn, ließ ihn in die Hände fallen, Il. 21, 47; εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]], ins Gefängniß werfen, Dem. 53, 14; oft übertr., εἰς ἀπορίαν Plat. Phil. 19 e, in Verlegenheit bringen; εἰς φαῦλον [[ἐρώτημα]] ibd. 19 a; εἰς λόγον Rep. VI, 487 e, darauf bringen; εἰς ἀτυχίας, ins Unglück stürzen, Aesch. 3, 79; εἰς αἰσχύνην καὶ ἀδικίαν Din. 3, 7; εἰς γραφάς, in Processe stürzen, Ar. Ach. 686; τὸ [[πρᾶγμα]] εἰς γέλωτα καὶ λοιδορίαν, zum Gelächter machen, Dem. 10, 75; εἰς ἔχθραν, verhaßt machen, 18, 70; τινὶ εἰς ὑποψίαν, in Verdacht bringen, Plut. Them. 23. – Elliptisch zu erkl. sind ἐμβάλλειν κώπαις, sc. χεῖρας, rudern, Pind. P. 4, 201, wie Od. 9, 489; ohne κώπαις, Xen. Hell. 5, 1, 13; Ar. Ran. 206; komisch Equ. 602, wo ein Schol. ἰδίως τὸ κροῦσαι ναυσὶν ἐμβάλλειν λέγουσι, wenn man nicht ναῦν ergänzen od. es intraus. fassen will, sich mit den Rudern auslegen; aber εἰς τὰ πλοῖα ist »einschiffen«, Pol. 2, 7, 10; χιλόν, χόρτον, sc. εἰς τὴν φάτνην, Futter vorwerfen, Xen. An. 1, 9, 27 u. öfter; ψῆφον, das Stimmsteinchen in die Urne werfen, abstimmen, [[περί]] τινος, Cyr. 2, 2, 21; vgl. Poll. 8, 127; – [[πληγάς]], Prügel aufzählen, schlagen, τινί, Xen. An. 1, 5, 11, wie Sp., z. B. Plut. Caes. 65, πληγὴν μίαν εἰς τὸν βουβῶνα, versetzte ihm einen Hieb in; auch ohne Zusatz, schlagen, ἐμβαλέτω ἰσχυρότατα Xen. Hipp. 8, 4. – 2) hineinfügen, [[einschieben]]; ein Wort, Plat. Prot. 342 e; einen Buchstaben, Crat. 414 b u. öfter; χαλινὸν ἵππῳ, dem Pferde den Zügel anlegen, Xen. Equ. öfter; ἐν δὲ χαλινοὺς γαμφηλῇς ἔβαλον Il. 19, 394; βρόχον ἔμβαλε τραχήλῳ Theocr. 23, 51; χεῖρα δεξιάν, die Hand geben, Soph. Tr. 1171 (wie Dem. 21, 119) u. ä. χειρὸς πίστιν, Phil. 802, wo einfach [[ἐμβάλλω]] μενεῖν, ich verspreche zu bleiben, geantwortet wird; vgl. Ar. Vesp. 554; – μοχλόν, den Riegel einschieben, vorschieben, Xen. An. 7, 1, 12; τάφρον, einen Graben aufwerfen, Plut. Pyrrh. 27. – In vielen anderen Beziehungen, z. B. φυτὰ ἀκροδρύων γενναῖα ἐμβεβλημένα, gepfropft, Dem. 53, 15; ἐμβ. δένδρα, einpflanzen; – ζεύγη εἰς τὸν ἀγρόν, hinschicken, wie εἰς τὰ πλοῖα, s. oben. Besonders auch von der Seele, [[einflößen]], [[μένος]] τινί, [[σθένος]] – ἑκάστῳ καρδίῃ, Il. 10, 366. 11, 151; [[σφῷν]] τὸ δεινὸν [[μῖσος]] Soph. O. C. 1394; νόσον Ai. 447; νόστον πικρὸν στρατῷ Eur. Tr. 66; ἄταν τινί Aesch. Spt. 298; φροντίδας τινί Antiph. II β 2; φόβον ἄπορον Plat. Legg. III, 698 b; φιλοπραγμοσύνην Φιλίππῳ Dem. 4, 42; προθυμίαν καὶ ὁρμὴν τῆς στρατείας Plut. Pyrrh. 13; εἰς νοῦν ἐμβάλλειν Timol. 3; [[θάρσος]] τινί Pol. 10, 14, 10; λόγον [[περί]] τινος, ein Gespräch worüber einleiten, anknüpfen, Plat. Rep. I, 344 d; Xen. Cyr. 2, 2, 19; Plut. Camill. 23; absol., σὺ δὲ ἔμβαλε περὶ τούτου, gehe darüber zu | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0804.png Seite 804]] (s. [[βάλλω]]), 1) [[hineinwersen]], auf Etwas werfen, schleudern; τινὰ πόντῳ, ins Meer, Il. 14, 258; νηῒ κεραυνόν Od. 12, 415; δαλὸν νήεσσι Il. 13, 320; χιτῶνα ἔμβαλε χερσίν Od. 1, 438; [[σκῆπτρον]] δέ οἱ ἔμβαλε χειρί, gab es ihm in die Hand, 2, 37; σάκει ἔμβαλε [[ἔγχος]] Hes. Sc. 414; πέτρον στέρνῳ Pind. N. 10, 68; λίθον τινὶ εἰς κεφαλήν Antiph. 5, 261 πῦρ ἐμβαλόντες Thuc. 7, 53; εἰς [[φρέαρ]], εἰς ἅμαξαν, Plat. Gorg. 471 bc; εἰς τὸ [[βάραθρον]] Ar. Ran. 754; εἰς τὰς [[ἄρκυς]], in die Netze treiben, Xen. Cyn. 6, 25; – Hom. μὶν [[αὖτις]] χερσὶν Ἀχιλλῆος θεὸς ἔμβαλεν, gab ihn, ließ ihn in die Hände fallen, Il. 21, 47; εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]], ins Gefängniß werfen, Dem. 53, 14; oft übertr., εἰς ἀπορίαν Plat. Phil. 19 e, in Verlegenheit bringen; εἰς φαῦλον [[ἐρώτημα]] ibd. 19 a; εἰς λόγον Rep. VI, 487 e, darauf bringen; εἰς ἀτυχίας, ins Unglück stürzen, Aesch. 3, 79; εἰς αἰσχύνην καὶ ἀδικίαν Din. 3, 7; εἰς γραφάς, in Processe stürzen, Ar. Ach. 686; τὸ [[πρᾶγμα]] εἰς γέλωτα καὶ λοιδορίαν, zum Gelächter machen, Dem. 10, 75; εἰς ἔχθραν, verhaßt machen, 18, 70; τινὶ εἰς ὑποψίαν, in Verdacht bringen, Plut. Them. 23. – Elliptisch zu erkl. sind ἐμβάλλειν κώπαις, ''[[sc.]]'' χεῖρας, rudern, Pind. P. 4, 201, wie Od. 9, 489; ohne κώπαις, Xen. Hell. 5, 1, 13; Ar. Ran. 206; komisch Equ. 602, wo ein Schol. ἰδίως τὸ κροῦσαι ναυσὶν ἐμβάλλειν λέγουσι, wenn man nicht ναῦν ergänzen od. es intraus. fassen will, sich mit den Rudern auslegen; aber εἰς τὰ πλοῖα ist »einschiffen«, Pol. 2, 7, 10; χιλόν, χόρτον, ''[[sc.]]'' εἰς τὴν φάτνην, Futter vorwerfen, Xen. An. 1, 9, 27 u. öfter; ψῆφον, das Stimmsteinchen in die Urne werfen, abstimmen, [[περί]] τινος, Cyr. 2, 2, 21; vgl. Poll. 8, 127; – [[πληγάς]], Prügel aufzählen, schlagen, τινί, Xen. An. 1, 5, 11, wie Sp., z. B. Plut. Caes. 65, πληγὴν μίαν εἰς τὸν βουβῶνα, versetzte ihm einen Hieb in; auch ohne Zusatz, schlagen, ἐμβαλέτω ἰσχυρότατα Xen. Hipp. 8, 4. – 2) hineinfügen, [[einschieben]]; ein Wort, Plat. Prot. 342 e; einen Buchstaben, Crat. 414 b u. öfter; χαλινὸν ἵππῳ, dem Pferde den Zügel anlegen, Xen. Equ. öfter; ἐν δὲ χαλινοὺς γαμφηλῇς ἔβαλον Il. 19, 394; βρόχον ἔμβαλε τραχήλῳ Theocr. 23, 51; χεῖρα δεξιάν, die Hand geben, Soph. Tr. 1171 (wie Dem. 21, 119) u. ä. χειρὸς πίστιν, Phil. 802, wo einfach [[ἐμβάλλω]] μενεῖν, ich verspreche zu bleiben, geantwortet wird; vgl. Ar. Vesp. 554; – μοχλόν, den Riegel einschieben, vorschieben, Xen. An. 7, 1, 12; τάφρον, einen Graben aufwerfen, Plut. Pyrrh. 27. – In vielen anderen Beziehungen, z. B. φυτὰ ἀκροδρύων γενναῖα ἐμβεβλημένα, gepfropft, Dem. 53, 15; ἐμβ. δένδρα, einpflanzen; – ζεύγη εἰς τὸν ἀγρόν, hinschicken, wie εἰς τὰ πλοῖα, s. oben. Besonders auch von der Seele, [[einflößen]], [[μένος]] τινί, [[σθένος]] – ἑκάστῳ καρδίῃ, Il. 10, 366. 11, 151; [[σφῷν]] τὸ δεινὸν [[μῖσος]] Soph. O. C. 1394; νόσον Ai. 447; νόστον πικρὸν στρατῷ Eur. Tr. 66; ἄταν τινί Aesch. Spt. 298; φροντίδας τινί Antiph. II β 2; φόβον ἄπορον Plat. Legg. III, 698 b; φιλοπραγμοσύνην Φιλίππῳ Dem. 4, 42; προθυμίαν καὶ ὁρμὴν τῆς στρατείας Plut. Pyrrh. 13; εἰς νοῦν ἐμβάλλειν Timol. 3; [[θάρσος]] τινί Pol. 10, 14, 10; λόγον [[περί]] τινος, ein Gespräch worüber einleiten, anknüpfen, Plat. Rep. I, 344 d; Xen. Cyr. 2, 2, 19; Plut. Camill. 23; absol., σὺ δὲ ἔμβαλε περὶ τούτου, gehe darüber zu Rate, Xen. Cyr. 5, 5, 43; βουλὴν εἴς τινα ib. 2, 2, 18. – 3) intrans. [[hineinfallen]] (sich hineinwerfen, od. στρατόν), einen Einfall machen, einbrechen; εἰς χώραν Xen. u. A.; Aesch. vollständig, [[στράτευμα]], Spt. 1010; ταῖς ναυσί, angreifen, Thuc. 4, 14; Pol. oft; von Schiffen bes. = mit dem [[ἔμβολον]] (w. m. s.) anfallen, μέσῃ Thuc. 2, 91; 7, 34; ἐμβεβληκέναι καὶ ἐμβεβλῆσθαι 70; darauf losstürzen, κατὰ τὰς ὁδοὺς τῷ ἀεὶ ἀπαντῶντι Plat. Rep. VIII, 563 c; εἰς τοὺς προφύλακας Plut. Camill. 10; geradezu für begegnen, id. Timol. 26. – Sich wohin begeben, εἰς ἀγορὰν ἐμβάλλειν Dem. 24, 103. 165, s. unter [[ἀγορά]]. – Von Flüssen, hineinfallen, sich ergießen; εἰς τὸν Τάρταρον Plat. Phaed. 112 d; Xen. An. 1, 2, 8; Strab. XVII p. 786; eindringen, τὸ [[ὕδωρ]] ἐμβαλὸν τὰ χωρία ἐλυμήνατο Dem. 55, 11. – 4) Im med., für sich hineinlegen, bes. ins Schiff, eine Ladung einnehmen; Luc. Catapl. 5; Plut. u. a. Sp.; – μαρτυρίαν ἐνεβάλε το τοιαύτην, ''[[sc.]]'' εἰς τὸν ἐχῖνον, Dem. 27, 51, ein Zeugniß ablegen, wie vollständig ἐμβαλομένου γὰρ ἐμοῦ ὅρκον εἰς τὸν ἐχῖνον, 40, 65; – μῆτιν ἐμβάλλεο θυμῷ Il. 23, 313, wie φύξιν 10, 447, ins Herz legen, daran denken; τοῦτ' εἰς τὸν νοῦν ἐμβαλέσθαι Dem. 18, 68 u. Sp. – Komisch ἐμβάλλεσθε τῶν λαγῴων Ar. Pax 1312, in sich hineinwerfen, sich damit vollfüttern. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> ἐμβαλῶ, <i>ao.2</i> ἐνέβαλον, <i>pf.</i> ἐμβέβληκα;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> [[jeter dans]] <i>ou</i> sur : τινα πόντῳ IL précipiter qqn dans la mer ; νηῒ κεραυνόν OD lancer la foudre sur un navire ; πληγάς τινι XÉN lancer des coups à qqn;<br /><b>2</b> <i>sans idée de violence</i> faire entrer dans, placer dans : ἐμβ. χεῖρα δεξιάν SOPH <i>ou</i> χειρὸς πίστιν SOPH mettre sa main dans celle d'un autre comme gage de foi ; ἐμβ. ῥήγεα OD étendre des couvertures (sur un lit) ; insérer un mot, une lettre, un vers ; <i>fig.</i> [[ἐν]] φρεσὶν ἐμβ. OD, εἰς [[νοῦν]] ἐμβ. PLUT jeter dans l'esprit, faire venir à l'esprit, évoquer ; φόβον τινὶ ἐμβ. HDT jeter la crainte dans le cœur de qqn, inspirer la crainte à qqn ; ἐμβ. τινὰ εἰς ὑποψίαν PLUT jeter qqn en un soupçon, inspirer un soupçon à qqn ; <i>avec un seul rég.</i> ἐμβ. μόχλον XÉN pousser un verrou ; ψῆφον XÉN jeter son suffrage (dans l'urne) ; <i>fig.</i> βουλὴν [[περί]] τινος XÉN voter <i>ou</i> donner son avis sur qch ; λόγον [[περί]] τινος XÉN faire tomber l'entretien sur qch;<br /><b>3</b> pousser en avant (dans le sol) : τάφρον PLUT ouvrir une tranchée;<br /><b>II.</b> <i>intr. en apparence (s.e.</i> ἑαυτόν, χεῖρα, στρατόν, <i>etc.)</i> se jeter dans <i>ou</i> sur :<br /><b>1</b> <i>en parl. d'un fleuve</i> ἐμβ. εἰς se jeter dans;<br /><b>2</b> [[se jeter sur]] <i>avec idée de violence</i> : εἰς χώραν XÉN se jeter sur un pays, l'envahir ; ταῖς ναυσί THC sur les navires ; faire s'écrouler sur;<br /><b>3</b> <i>sans idée de violence</i> κώπῃσ' OD se courber sur les rames, ramer;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἐμβάλλομαι]] (<i>f.</i> ἐμβαλοῦμαι);<br /><b>1</b> <i>tr.</i> jeter pour soi ; <i>fig.</i> τι θυμῷ IL, εἰς [[νοῦν]] DÉM se mettre qch dans l'esprit (une pensée, un projet, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> <i>intr.</i> se jeter (sur l'ennemi), attaquer.<br />'''Étymologie:''' [[ἐν]], [[βάλλω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐμβάλλω:''' (fut. ἐμβαλῶ, aor. 2 [[ἐνέβαλον]], pf. ἐμβέβληκα)<br /><b class="num">1</b> (во что-л.) [[бросать]], [[кидать]], [[сбрасывать]] (τινὰ πόντῳ, κεραυνὸν [[νηΐ]] Hom.; τινὰ ἐς τὸ [[βάραθρον]] Arph., Plut.; τινὰ εἰς [[φρέαρ]] Plat.; λίθον εἰς τὴν κεφαλήν τινι Plut.): [[πῦρ]] ἐμβαλεῖν Thuc. [[поджечь]]; ἐ. ψῆφον Xen., Dem.; [[опускать вотивный камень]] (в урну); ἐμβαλεῖν ἐαυτὸν εἰς τόπους γλίσχρους Plut. [[попасть в бесплодные местности]]; εἰς τοὺς περιπατοῦντας ἐμβαλεῖν ἑαυτόν Plut. [[смешаться]] с [[толпой гуляющих]];<br /><b class="num">2</b> [[вкладывать]]: σκῆπτρόν τινι ἐμβαλεῖν χειρί Hom. [[вручить кому-л. скиптр]]; τὴν χεῖρα ἐ. τινί Arph. [[подавать кому-л.]] [[руку]]; ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν. - Ἐμβάλλω μενεῖν Soph. [[дай руку в знак]] клятвы. - [[Даю слово]], [[что остаюсь]];<br /><b class="num">3</b> [[давать]], [[предлагать]]: ἐμβαλεῖν περί τινος βουλὴν εἰς τὸ [[στράτευμα]] Xen. вынести что-л. на обсуждение войска; ἐ. τοῖς ἵπποις τὸν χιλόν Xen. [[задать лошадям корм]]: [[ἐμβάλλεσθαι]] τῶν λαγῴων ирон. Arph. [[объедаться заячьим мясом]];<br /><b class="num">4</b> med. (тж. ἐ. εἰς τὸν ἐχῖνον Dem.) [[предоставлять]], [[давать]] (μαρτυρίαν, ὅρκον Dem.);<br /><b class="num">5</b> [[обрушивать]] (οἰκίας τισί Arph.);<br /><b class="num">6</b> [[посылагь]], [[насылать]] (λυσσώδη νόσον Soph.; νόστον πικρόν τινι Eur.);<br /><b class="num">7</b> [[вставлять]] (τὸ ὂ μικρὸν μεταξὺ τοῦ χῖ καὶ τοῦ νῦ Plat., συλλαβὴ ἐμβεβλημένη Arst.; ἀρότρῳ χαλκὴν ὕνιν Plut.): ἐ. λόγον περί τινος Xen., Plat., Plut.; [[заводить разговор о чем-л.]]; τῶν πολέμων μέσην ἐμβαλεῖν τὴν εἰρήνην Plut. устроить мирную передышку между ([[двумя]]) войнами;<br /><b class="num">8</b> [[ставить]], [[устанавливать]] (πύλην Plut.);<br /><b class="num">9</b> [[проводить]], [[прокапывать]] (τάφρον ἐπὶ σταδίους τετρακοσίους Plut.);<br /><b class="num">10</b> [[проводить]], [[чертить]]: αἱ εὐθεῖαι ἐμβληθεῖσαι πρὸς ὀρθάς τινι Arst. [[прямые]], проведенные параллельно к чему-л.;<br /><b class="num">11</b> (тж. ἐ. κώπησι Hom. и κώπαισι Pind.) [[налегать на весла]], [[усиленно грести]] Arph., Xen.;<br /><b class="num">12</b> [[вводить]], [[включать]] (в [[состав]]), [[причислять]] (τινὰ εἰς τὸν ἀριθμόν τινων Plut.): ἐμβαλεῖν ἑαυτὸν εἰς τὴν ἑταιρείαν Plut. [[войти в содружество]];<br /><b class="num">13</b> [[ввергать]], [[сажать]] (τινὰ εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]] Dem.);<br /><b class="num">14</b> [[вдвигать]], [[всовывать]], [[задвигать]] ([[μοχλός|μόχλον]] Xen.);<br /><b class="num">15</b> [[загонять]] (τὸν [[λαγῶ]] εἰς τὰς [[ἄρκυς]] Xen.);<br /><b class="num">16</b> [[отбрасывать]], [[оттеснять]] (τοὺς βαρβάρους εἰς τὰς [[ναῦς]] Plut.);<br /><b class="num">17</b> [[сажать]], [[грузить]] (τινὰς εἰς πλοῖα Polyb.; ἀνθρώπους τε καὶ φόρτον, ''[[sc.]]'' εἰς τὴν ὁλκάδα Plut.): ἐμβαλέσθαι τινά Luc. [[посадить кого-л. на свой корабль]];<br /><b class="num">18</b> [[набрасывать]], [[накладывать]], [[надевать]] (χαλινὸν ἵππω Xen.; βρόχον τραχήλῳ Theocr.);<br /><b class="num">19</b> [[наносить]] (πολλὰ ἕλκεα Pind.; [[πληγάς]] τινι Xen.; πληγὴν μίαν εἴς τι Plut.): ἐ. (''[[sc.]]'' πληγὰς) ὡς ἰσχυρότατα Xen. [[стегать изо всех сил]];<br /><b class="num">20</b> [[делать прививку]], [[прививать]] (φυτὰ ἐμβεβλημένα Dem.);<br /><b class="num">21</b> [[повергать]] (τινὰ εἰς [[ἀτυχία]]ν Aeschin.): ἐ. τινὰ εἰς ἀπορίαν Plat. [[ставить кого-л. в затруднительное положение]]; ἐμβαλεῖν τινὰ εἰς ὑποψίαν Plut. [[внушить кому-л. подозрение]]; ἐμβαλεῖν εἰς τὸν πόλεμον τὴν [[Ἑλλάδα]] Plut. [[вовлечь Грецию в войну]]; ἐμβαλεῖν τινα ἐς γραφάς Arph. [[втянуть кого-л. в судебные процессы]]; εἰς ἔχθραν ἐμβαλεῖν τινα Dem. [[навлечь на кого-л.]] [[ненависть]]; εἰς γέλωτα ἐμβαλεῖν τι Dem. [[осмеять что-л.]];<br /><b class="num">22</b> [[набрасывать]] ([[на ложе]]), [[стлать]] (ῥήγεα πορφύρεα Hom.);<br /><b class="num">23</b> [[распространять]] (λόγον εἰς τοὺς πολλούς, ὡς … Plut.);<br /><b class="num">24</b> [[внушать]] (τι ἐνὶ φρεσίν Hom.; φόβον τινί Her.; [[θάρσος]] τινί Polyb.; τῷ στρατεύματι ζῆλον καὶ φιλονεικίαν πρὸς τοὺς πολεμίους Plut.): θεοῦ τινος εἰς [[νοῦν]] ἐμβαλόντος Plut. [[по наитию свыше]]; εἰς τὸν [[νοῦν]] [[ἐμβαλέσθαι]] τι Dem. [[забрать себе в голову]], [[придумать что-л.]]; ἐμβάλλεσθαι θυμῷ τι Hom. [[замышлять что-л.]];<br /><b class="num">25</b> [[устремляться]], [[впадать]] (ὁ [[Μαρσύας]] ποταμὸς ἐμβάλλει εἰς τὸν Μαίανδρον Xen.; τὸ [[πλῆθος]] τοῦ [[ὕδατος]] ἐμβάλλοντος Arst.);<br /><b class="num">26</b> [[врываться]], [[вторгаться]] (εἰς χώραν Xen.; εἰς τὴν ἀγοράν Aeschin.; εἰς Ἰταλίαν Plut.);<br /><b class="num">27</b> [[набрасываться]], [[нападать]] (ταῖς ναυσί Thuc.; εἰς τοὺς προφύλακας Plut.; med. ἢν ἐμβαλόμενοι [[ἴωμεν]] ἐπὶ τοὺς πολεμίους Xen.): ἐν τῷ ἀεὶ ἀπαντῶντι ἐ. Plat. [[набрасываться на каждого встречного]]; ξυνετύγχανε τὰ μὲν ἄλλοις ἐμβεβληκέναι, τὰ δ᾽ αὐτοὺς ἐμβεβλῆσθαι Thuc. [[приходилось то совершать нападения на других]], [[то самим подвергаться нападениям]];<br /><b class="num">28</b> (о [[воде]]) [[набегать]] (ἐμβάλλοντος τοῦ [[ὕδατος]] τοῖσι οὔρεσι Her.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἐμβάλλω''': μέλλ. -βαλῶ, πρκμ. -βέβληκα, ἀόρ. βʹ ἐνέβᾰλον: ‒ τὸ παθ. κατὰ τὸ πλεῖστον παραλαμβάνεται ἐκ τοῦ [[ἐμπίπτω]]. Ρίπτω εἰς, [[ῥίπτω]] μέσα, ὡς ἐμβ τινὰ πόντῳ Ἰλ. Ξ. 258· βάλλω, ἀλλ᾿ ἵπποις ἔμβαλλε... χαλινοὺς Θέογν. 551, Ξεν. Ἱππ. 6, 7., 9, 9, πρβλ. Ἰλ. Τ. 394, Εὐρ. Ι. Τ. 1424· [[ῥίπτω]] [[ἐντός]], ἐμβ. ψῆφον εἰς τὸν καδίσκον Δημ. 1302, 27, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 2. 2, 21· βάλλω, ἐμβ. μοχλὸν εἰς τὴν θύραν ὁ αὐτ. Ἀνάβ. 7. 1, 12· ἐμβ. σῖτον εἰς τὴν φάτνην ὁ αὐτ. Κύρ. 8. 1, 38, κτλ.· ἀκολούθως [[ἁπλῶς]]: βάλλω, θέτω εἰς, κεστὸν ἔμβαλε χερσίν, ἔβαλεν εἰς τὰς χεῖράς του, Ἰλ. Ξ. 218· ἐνέβαλον τῶν χρημάτων εἰς τὸ κανοῦν Ἀριστ. Πολιτ. 5. 4, 5. 2) [[οὕτως]], ἐπὶ προσώπων, βάλλω [[ἐντός]], [[παραδίδω]], δυωδεκάτῃ δέ μιν [[αὖτις]] χερσὶν Ἀχιλλῆος θεὸς ἔμβαλεν, τὸν ἔκαμε νὰ πέσῃ εἰς τὰς χεῖρας τοῦ Ἀχιλλέως, Ἰλ. Φ. 47· ὅτε σε βροτοῦ ἀνέρος ἔμβαλον εὐνῇ Σ. 85· ἐμβ. τινὰ εἰς τὸ [[βάραθρον]] Ἀριστοφ. Βάτρ. 574, Νεφ. 1450· εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]] Δημ. 1251. 10· [[ὡσαύτως]], ἐμβ. τινὰ εἰς συμφορὰς Ἀντιφῶν 125, 7· ἐς γραφὰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 686, κτλ., πρβλ. Ἡρόδ. 4. 72· εἰς ἀπορίαν Πλάτ. Φίληβ. 20Α· εἰς ἔχθραν Δημ. 248. 17· ἐμβ. τὴν χεῖρά τινι, τιθέναι τὴν χεῖρα εἰς τὴν χεῖρα ἑτέρου, Ἀριστοφ. Σφ. 554· ἔμβαλλε χεῖρα δεξιάν, εἰς [[σημεῖον]] καλῆς πίστεως, Σοφ. Τρ. 1181· ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν, δός μοι τὴν χεῖρά σου πρὸς πίστωσιν (ὅτι θὰ μείνῃς), εἰς ὃ ὁ [[Νεοπτόλεμος]] ἀποκρίνεται [[ἐμβάλλω]] μενεῖν, σοὶ τὴν δίδω (πρὸς πίστωσιν) ὅτι θὰ μείνω, ὁ αὐτ. Φιλ. 813, πρβλ. Ἀριστοφ. Βατρ. 754, 789. 3) [[συχνάκις]] ἐπὶ τοῦ νοῦ, ἐμβ. τινί τι θυμῷ, βάλλω τι εἰς τὸν νοῦν τινος, Λατ. injicere, Ὅμ.· [[ὡσαύτως]], ἐν φρεσὶν ἐμβ. Ὀδ. Τ. 10 (ἴδε κατωτ. ΙΙΙ. 2)· [[οὕτως]], ἐμβ. ἵμερον, [[μένος]] τινὶ Ὅμ.· ἐμβ. νεῖκός τισι Ἰλ. Δ. 444· ἐμβάλλειν λόγους, Λατ. injicere sermonem, Πλάτ. Πολ. 344D· βουλὴν ἐμβ. [[περί]] τινος Ξεν. Κύρ. 2. 2, 18, (καὶ ἀπολ., ἐμβ. τινὶ [[περί]] τινος, συμβουλεύειν, [[αὐτόθι]] 5. 5, 43), ἐμβ. τι εἰς γέλωτα, ῥίπτειν τι εἰς τὸ [[μέσον]] πρὸς διέγερσιν γέλωτος, Δημ. 151. 19. 4) [[ῥίπτω]] [[ἐπάνω]] ἢ [[ἐναντίον]] τινός, νηΐ κεραυνὸν Ὀδ. Μ. 415· δαλὸν νήεσσι Ἰλ. Ν. 320· πέτρον στέρνῳ Πινδ. Ν. 10 127· Ἀχαιοὺς πέτραις Εὐρ. Ἑλ. 1129· πῆχυν στέρνοις ὁ αὐτ. Ὀρ. 1466· λίθον τινὶ εἰς κεφαλὴν Ἀντιφῶν 132. 27· [[πληγάς]] τινι Ξεν. Ἀνάβ. 1, 5. 11· [[οὕτως]], ἐμβαλέτω ἰσχυρότατα (ἐνν. πληγὰς) ὁ αὐτ. Ἱππ. 8, 4· ἐμβ. ἕλκεα Πινδ. Ἀποσπ. 77· ἐμβ. πῦρ Θουκ. 7. 53· ἐμβ. ῥήγεα, βάλλειν [[ἐπάνω]] σκεπάσματα, Ὀδ. Δ. 298· ‒ μεταφ., ἐμφ. φόβον τινί, προξενεῖν φόβον εἴς τινα, Λατ. incutere timorem, Ἡρόδ. 7. 10, 5· ἄταν Αἰσχύλ. Θήβ. 316· φροντίδας Ἀντιφῶν 116. 28. 5) ἐμβ. ὦμον, βάλλειν τὸν ὦμον εἰς ἐργασίαν, ἐπὶ τῆς τοξευτικῆς, Ἱππ. π. Ἀγμ. 750. 6) βάλλω τι εἰς τὴν θέσιν του, τοποθετῶ τεθραυσμένον ἢ ἐξηρθρωμένον [[ὀστοῦν]], [[αὐτόθι]] 761, 766, π. Ἄρθρ. 780 κἑξ., 830· [[ἐγκεντρίζω]] [[δένδρον]] τι, ἐμβολιάζω, Δημ. 1251, 22, ἐν τῷ παθ. 7) ἐμβάλλειν τινά τινι, Ἰλ. Μ. 383. 8) [[παρεμβάλλω]] λέξιν ἢ [[γράμμα]], Πλάτ. Πρωτ. 343D, Κρατύλ. 414C, κ. ἀλλ.· ἐς κωμῳδίαν στίχον Πλούτ. 2. 334Ε. 9) ἐμβ. οἰκίαν τινί, καταρρίπτειν, ῥίπτειν αὐτὴν ἐπ᾿ | |lstext='''ἐμβάλλω''': μέλλ. -βαλῶ, πρκμ. -βέβληκα, ἀόρ. βʹ ἐνέβᾰλον: ‒ τὸ παθ. κατὰ τὸ πλεῖστον παραλαμβάνεται ἐκ τοῦ [[ἐμπίπτω]]. Ρίπτω εἰς, [[ῥίπτω]] μέσα, ὡς ἐμβ τινὰ πόντῳ Ἰλ. Ξ. 258· βάλλω, ἀλλ᾿ ἵπποις ἔμβαλλε... χαλινοὺς Θέογν. 551, Ξεν. Ἱππ. 6, 7., 9, 9, πρβλ. Ἰλ. Τ. 394, Εὐρ. Ι. Τ. 1424· [[ῥίπτω]] [[ἐντός]], ἐμβ. ψῆφον εἰς τὸν καδίσκον Δημ. 1302, 27, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 2. 2, 21· βάλλω, ἐμβ. μοχλὸν εἰς τὴν θύραν ὁ αὐτ. Ἀνάβ. 7. 1, 12· ἐμβ. σῖτον εἰς τὴν φάτνην ὁ αὐτ. Κύρ. 8. 1, 38, κτλ.· ἀκολούθως [[ἁπλῶς]]: βάλλω, θέτω εἰς, κεστὸν ἔμβαλε χερσίν, ἔβαλεν εἰς τὰς χεῖράς του, Ἰλ. Ξ. 218· ἐνέβαλον τῶν χρημάτων εἰς τὸ κανοῦν Ἀριστ. Πολιτ. 5. 4, 5. 2) [[οὕτως]], ἐπὶ προσώπων, βάλλω [[ἐντός]], [[παραδίδω]], δυωδεκάτῃ δέ μιν [[αὖτις]] χερσὶν Ἀχιλλῆος θεὸς ἔμβαλεν, τὸν ἔκαμε νὰ πέσῃ εἰς τὰς χεῖρας τοῦ Ἀχιλλέως, Ἰλ. Φ. 47· ὅτε σε βροτοῦ ἀνέρος ἔμβαλον εὐνῇ Σ. 85· ἐμβ. τινὰ εἰς τὸ [[βάραθρον]] Ἀριστοφ. Βάτρ. 574, Νεφ. 1450· εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]] Δημ. 1251. 10· [[ὡσαύτως]], ἐμβ. τινὰ εἰς συμφορὰς Ἀντιφῶν 125, 7· ἐς γραφὰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 686, κτλ., πρβλ. Ἡρόδ. 4. 72· εἰς ἀπορίαν Πλάτ. Φίληβ. 20Α· εἰς ἔχθραν Δημ. 248. 17· ἐμβ. τὴν χεῖρά τινι, τιθέναι τὴν χεῖρα εἰς τὴν χεῖρα ἑτέρου, Ἀριστοφ. Σφ. 554· ἔμβαλλε χεῖρα δεξιάν, εἰς [[σημεῖον]] καλῆς πίστεως, Σοφ. Τρ. 1181· ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν, δός μοι τὴν χεῖρά σου πρὸς πίστωσιν (ὅτι θὰ μείνῃς), εἰς ὃ ὁ [[Νεοπτόλεμος]] ἀποκρίνεται [[ἐμβάλλω]] μενεῖν, σοὶ τὴν δίδω (πρὸς πίστωσιν) ὅτι θὰ μείνω, ὁ αὐτ. Φιλ. 813, πρβλ. Ἀριστοφ. Βατρ. 754, 789. 3) [[συχνάκις]] ἐπὶ τοῦ νοῦ, ἐμβ. τινί τι θυμῷ, βάλλω τι εἰς τὸν νοῦν τινος, Λατ. injicere, Ὅμ.· [[ὡσαύτως]], ἐν φρεσὶν ἐμβ. Ὀδ. Τ. 10 (ἴδε κατωτ. ΙΙΙ. 2)· [[οὕτως]], ἐμβ. ἵμερον, [[μένος]] τινὶ Ὅμ.· ἐμβ. νεῖκός τισι Ἰλ. Δ. 444· ἐμβάλλειν λόγους, Λατ. injicere sermonem, Πλάτ. Πολ. 344D· βουλὴν ἐμβ. [[περί]] τινος Ξεν. Κύρ. 2. 2, 18, (καὶ ἀπολ., ἐμβ. τινὶ [[περί]] τινος, συμβουλεύειν, [[αὐτόθι]] 5. 5, 43), ἐμβ. τι εἰς γέλωτα, ῥίπτειν τι εἰς τὸ [[μέσον]] πρὸς διέγερσιν γέλωτος, Δημ. 151. 19. 4) [[ῥίπτω]] [[ἐπάνω]] ἢ [[ἐναντίον]] τινός, νηΐ κεραυνὸν Ὀδ. Μ. 415· δαλὸν νήεσσι Ἰλ. Ν. 320· πέτρον στέρνῳ Πινδ. Ν. 10 127· Ἀχαιοὺς πέτραις Εὐρ. Ἑλ. 1129· πῆχυν στέρνοις ὁ αὐτ. Ὀρ. 1466· λίθον τινὶ εἰς κεφαλὴν Ἀντιφῶν 132. 27· [[πληγάς]] τινι Ξεν. Ἀνάβ. 1, 5. 11· [[οὕτως]], ἐμβαλέτω ἰσχυρότατα (ἐνν. πληγὰς) ὁ αὐτ. Ἱππ. 8, 4· ἐμβ. ἕλκεα Πινδ. Ἀποσπ. 77· ἐμβ. πῦρ Θουκ. 7. 53· ἐμβ. ῥήγεα, βάλλειν [[ἐπάνω]] σκεπάσματα, Ὀδ. Δ. 298· ‒ μεταφ., ἐμφ. φόβον τινί, προξενεῖν φόβον εἴς τινα, Λατ. incutere timorem, Ἡρόδ. 7. 10, 5· ἄταν Αἰσχύλ. Θήβ. 316· φροντίδας Ἀντιφῶν 116. 28. 5) ἐμβ. ὦμον, βάλλειν τὸν ὦμον εἰς ἐργασίαν, ἐπὶ τῆς τοξευτικῆς, Ἱππ. π. Ἀγμ. 750. 6) βάλλω τι εἰς τὴν θέσιν του, τοποθετῶ τεθραυσμένον ἢ ἐξηρθρωμένον [[ὀστοῦν]], [[αὐτόθι]] 761, 766, π. Ἄρθρ. 780 κἑξ., 830· [[ἐγκεντρίζω]] [[δένδρον]] τι, ἐμβολιάζω, Δημ. 1251, 22, ἐν τῷ παθ. 7) ἐμβάλλειν τινά τινι, Ἰλ. Μ. 383. 8) [[παρεμβάλλω]] λέξιν ἢ [[γράμμα]], Πλάτ. Πρωτ. 343D, Κρατύλ. 414C, κ. ἀλλ.· ἐς κωμῳδίαν στίχον Πλούτ. 2. 334Ε. 9) ἐμβ. οἰκίαν τινί, καταρρίπτειν, ῥίπτειν αὐτὴν ἐπ᾿ αὐτοῦ, Ἀριστοφ. Ἀχ. 511. 10) τάφρον ἐμβ., τάφρον ποιεῖν, Πλουτ. Πύρρ. 27, Μάρ. 15. 11) ἀμετ. (ἐξυπακ. τοῦ στρατόν), εἰσβολὴν ποιεῖν, εἰσβάλλειν, Ἡρόδ. 4. 125., 5. 15· ἐς τὸν Ἰσθμὸν ὁ αὐτ. 9. 13, πρβλ. Ξεν. Ἀγησ. 1. 29· ‒ ἐν Αἰσχύλ. Θήβ. 538, 1019, προστίθεται ἡ [[λέξις]] [[στράτευμα]]. ΙΙ. [[καθόλου]], εἰσορμῶ, ἐμβάλλειν εἰς τὴν ἀγορὰν Αἰσχίν. 23. 32., Λυκοῦργ. 148. 24, κτλ.· ἐμβάλωμεν εἰς ἄλλον λόγον Εὐρ. Ἠλ. 962, πρβλ. Πλάτ. Θεαίτ. 165Ε. 2) [[κρούω]], πλήττω, [[προσβάλλω]] [[πλοῖον]] διὰ τοῦ ἐμβόλου (ἴδε ἔμβολον Ι. 3), [[κάμνω]] ἔφοδον κατ᾿ αὐτοῦ (πρβλ. ἐμβολὴ ΙΙ. 2, [[ἔμβολος]] 3), νηῒ Ἡρόδ. 8. 84, 87, 92, πρβλ. 7. 10. 2· ἐμβ. ταῖς λοιπαῖς (ἐνν. ναυσὶ) Θουκ. 4. 14· ξυνετύγχανε... διὰ τὴν στενοχωρίαν τὰ μὲν ἄλλους ἐμβεβληκέναι, τὰ δὲ αὐτοὺς ἐμβεβλῆσθαι ὁ αὐτ. 7. 70· ἐπὶ ὕδατος, ἐμβ. τοῖς οὔρεσι, ὁρμᾶν [[ἐναντίον]] αὐτῶν, Ἡρόδ. 2. 28. 3) κώπῃ ἐμβάλλειν (ἐξυπακουομ. χεῖρας), incumbere remis, Ὀδ. Κ. 129, Πινδ. Π. 4. 357· καὶ ἐμβάλλειν μόνον, ἐπικεῖσθαι, κωπηλατεῖν ἰσχυρῶς, Ἀριστοφ. Ἱππ. 602, Βάτρ. 206, Ξεν. Ἑλλην. 5. 1, 13. 4) ἐπὶ ποταμοῦ, κενοῦμαι, χύνομαι, εἰς..., Πλάτ. Φαίδ. 113D. ΙΙΙ. Μέσ., [[ῥίπτω]] τι [[ἐντός]] τινος, ἐμβαλομένου γὰρ ἐμοῦ ὅρκον εἰς τὸν ἐχῖνον Δημ. 1203. 26, πρβλ. 829. 18. 2) μεταφ., μὴ δή μοι φύξιν ἐμβάλλεο θυμῷ, μὴ βάλῃς εἰς τὸν νοῦν σου ὅτι θὰ φύγῃς, Ἰλ. Κ. 447· μῆτιν ἐ. θ. Ψ. 313· εἰς τὸν νοῦν ἐμβάλλεσθαί τι Δημ. 247. 20· πρβλ. ἀνωτ. Ι. 3. 3) μετὰ γεν., ἐμβάλλεσθε τῶν λαγῴων, «ῥιχθῆτε ᾿ς τὰ λαγίσια φαγητά», Ἀριστοφ. Εἰρ. 1312. IV. Παθ., ῥίπτομαι [[ἐπάνω]] εἴς τι ἢ [[ἐναντίον]] τινός, ἐπὶ πλοίων, [[κάμνω]] ἔφοδον (ἴδε ἀνωτ. ΙΙ. 2), Θουκ. 7. 34, 70· ἐπὶ ἀνθρώπων, Ξενοφ. Κύρ. 4. 2. 21. ‒ Πρβλ. [[εἰσβάλλω]]. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=ipf. ἐνέβαλλε, aor. 2 ἔμ- βαλον, inf. [[ἐμβαλέειν]]: [[throw]] or [[cast]] in; [[πῦρ]] νηί, Il. 15.598; τινὰ πόντῳ, Il. 14.258; τὶ χερσίν, ‘[[put]]’ or ‘[[give]] [[into]]’ the hands, Il. 14.218, Od. 2.37, etc.; βροτοῦ ἆνέρος ἔμβαλον εὐνῇ, ‘brought thee to the [[couch]] of a [[mortal]],’ Il. 18.85; metaph., νεῖκός τισι, Il. 4.444; ἵμερον θῦμῷ, ‘[[infuse]],’ ‘[[inspire]] [[with]],’ Il. 3.139; intrans., κώπῃς, ‘[[lay]] to’ the oars, Od. 9.489; [[mid]]., μῆτιν [[ἐμβάλλεο]] θῦμῷ, ‘[[lay]] to [[heart]],’ Il. 23.313 ; φύξιν, ‘[[take]] [[thought]] of,’ Il. 10.447. | |auten=ipf. ἐνέβαλλε, aor. 2 ἔμ- βαλον, inf. [[ἐμβαλέειν]]: [[throw]] or [[cast]] in; [[πῦρ]] νηί, Il. 15.598; τινὰ πόντῳ, Il. 14.258; τὶ χερσίν, ‘[[put]]’ or ‘[[give]] [[into]]’ the hands, Il. 14.218, Od. 2.37, etc.; βροτοῦ ἆνέρος ἔμβαλον εὐνῇ, ‘brought thee to the [[couch]] of a [[mortal]],’ Il. 18.85; metaph., νεῖκός τισι, Il. 4.444; ἵμερον θῦμῷ, ‘[[infuse]],’ ‘[[inspire]] [[with]],’ Il. 3.139; intrans., κώπῃς, ‘[[lay]] to’ the oars, Od. 9.489; [[mid]]., μῆτιν [[ἐμβάλλεο]] θῦμῷ, ‘[[lay]] to [[heart]],’ Il. 23.313; φύξιν, ‘[[take]] [[thought]] of,’ Il. 10.447. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ἐμβάλλω]] (ἐμβάλλων: impv. ἔμβαλλε: aor. ἐνέβαλε, ἐν ἔβαλεν, ἔμβαλον; ἐμβαλεῖν.) <br /> <b>1</b> trans.<br /> <b>a</b> [[cast]] [[upon]] c. acc. & dat. ἄγαλμ' Ἀίδα, ξεστὸν πέτρον, ἔμβαλον στέρνῳ Πολυδεύκεος (N. 10.68) <br /> <b>b</b> [[plunge]] [[into]] c. acc. & dat. ἐμβάλλων τ' ἐριπλεύρῳ φυᾷ [[κέντρον]] αἰανὲς (P. 4.235) <br /> <b>c</b> [[inflict]] πολλὰ δ' ἕλκἐ ἔμβαλλε, νωμῶν τραχὺ [[ῥόπαλον]] fr. 111. 2.<br /> <b>d</b> [[implant]] in c. acc. & dat., met. ἐν δ' ἀρετὰν ἔβαλεν καὶ χάρματ ἀνθρώποισι προμαθέος [[αἰδώς]] (O. 7.44) <br /> <b>e</b> [[cast]] [[upon]] met., [[offer]] to εἰ δὲ τύχῃ [[τις]] ἔρδων, μελίφρον' αἰτίαν ῥοαῖσι Μοισᾶν ἐνέβαλε (Benedictus: ἔβαλε codd.) (N. 7.12) <br /> <b>2</b> intrans., c. dat.,<br /> <b>a</b> [[attack]] ἁλίαισιν πρύμναις Τήλεφος ἔμβαλεν (O. 9.73) <br /> <b>b</b> [[set]] [[oneself]] to c. dat. κάρυξε δ' αὐτοῖς ἐμβαλεῖν κώπαισι (P. 4.201) | |sltr=[[ἐμβάλλω]] (ἐμβάλλων: impv. ἔμβαλλε: aor. ἐνέβαλε, ἐν ἔβαλεν, ἔμβαλον; ἐμβαλεῖν.) <br /> <b>1</b> [[trans]].<br /> <b>a</b> [[cast]] [[upon]] c. acc. & dat. ἄγαλμ' Ἀίδα, ξεστὸν πέτρον, ἔμβαλον στέρνῳ Πολυδεύκεος (N. 10.68) <br /> <b>b</b> [[plunge]] [[into]] c. acc. & dat. ἐμβάλλων τ' ἐριπλεύρῳ φυᾷ [[κέντρον]] αἰανὲς (P. 4.235) <br /> <b>c</b> [[inflict]] πολλὰ δ' ἕλκἐ ἔμβαλλε, νωμῶν τραχὺ [[ῥόπαλον]] fr. 111. 2.<br /> <b>d</b> [[implant]] in c. acc. & dat., met. ἐν δ' ἀρετὰν ἔβαλεν καὶ χάρματ ἀνθρώποισι προμαθέος [[αἰδώς]] (O. 7.44) <br /> <b>e</b> [[cast]] [[upon]] met., [[offer]] to εἰ δὲ τύχῃ [[τις]] ἔρδων, μελίφρον' αἰτίαν ῥοαῖσι Μοισᾶν ἐνέβαλε (Benedictus: ἔβαλε codd.) (N. 7.12) <br /> <b>2</b> intrans., c. dat.,<br /> <b>a</b> [[attack]] ἁλίαισιν πρύμναις Τήλεφος ἔμβαλεν (O. 9.73) <br /> <b>b</b> [[set]] [[oneself]] to c. dat. κάρυξε δ' αὐτοῖς ἐμβαλεῖν κώπαισι (P. 4.201) | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 32: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=([[see]] ἐν, III:3): 2nd aorist infinitive ἐμβαλεῖν; to [[throw]] in, [[cast]] [[into]]: | |txtha=([[see]] ἐν, III:3): 2nd aorist infinitive ἐμβαλεῖν; to [[throw]] in, [[cast]] [[into]]: εἰς, Homer down. Compare: [[παρεμβάλλω]].) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=(AM [[ἐμβάλλω]])<br /><b>1.</b> [[βάζω]], [[ρίχνω]] [[κάτι]] [[μέσα]] σε [[κάτι]] [[άλλο]]<br /><b>2.</b> [[μπήγω]], [[σφηνώνω]]<br /><b>3.</b> (για [[πλοίο]]) [[κάνω]] [[εμβολή]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «[[εμβάλλω]] σε σκέψεις, σε [[ανησυχία]] κ.λπ.» — [[προκαλώ]] σκέψεις, ανησυχίες κ.λπ.<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. 1. [[αφήνω]] [[κάτι]] να πέσει<br /><b>2.</b> [[ακουμπώ]], [[τοποθετώ]]<br /><b>3.</b> [[προκαλώ]] τη [[γένεση]], [[εμπνέω]]<br /><b>4.</b> [[εκσφενδονίζω]]<br /><b>5.</b> (για εξαρθρωμένο ή σπασμένο [[μέλος]]) [[επαναφέρω]], [[ανατάσσω]], [[τοποθετώ]] στη [[θέση]] του<br /><b>6.</b> (για φυτά) [[φυτεύω]]<br /><b>7.</b> [[ρίχνω]] σε κάποιον [[κάτι]]<br /><b>8.</b> [[παρεμβάλλω]] [[λέξη]] ή [[γράμμα]] ή [[μήνα]]<br /><b>9.</b> (για [[σπίτι]]) [[γκρεμίζω]]<br /><b>10.</b> (για τάφρο) [[ανασκάπτω]]<br /><b>11.</b> [[πληρώνω]], [[συνεισφέρω]], [[καταβάλλω]]<br /><b>12.</b> [[καταγγέλλω]] ένοχο<br /><b>13.</b> [[κάνω]] [[επιδρομή]], [[εισβάλλω]]<br /><b>14.</b> <b>γεν.</b> επιτίθεμαι, [[ενσκήπτω]], [[εισέρχομαι]] ορμητικά<br /><b>15.</b> (για [[νερό]]) [[ορμώ]], [[προσκρούω]] σε [[κάτι]]<br /><b>16.</b> [[κωπηλατώ]]<br /><b>17.</b> (για ποταμό) [[εκβάλλω]], χύνομαι<br /><b>18.</b> [[επιβάλλω]]<br />ΙΙ. <b>μέσ.</b><br /><b>1.</b> [[ρίχνω]] [[κάτι]] [[μέσα]] ( | |mltxt=(AM [[ἐμβάλλω]])<br /><b>1.</b> [[βάζω]], [[ρίχνω]] [[κάτι]] [[μέσα]] σε [[κάτι]] [[άλλο]]<br /><b>2.</b> [[μπήγω]], [[σφηνώνω]]<br /><b>3.</b> (για [[πλοίο]]) [[κάνω]] [[εμβολή]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «[[εμβάλλω]] σε σκέψεις, σε [[ανησυχία]] κ.λπ.» — [[προκαλώ]] σκέψεις, ανησυχίες κ.λπ.<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. 1. [[αφήνω]] [[κάτι]] να πέσει<br /><b>2.</b> [[ακουμπώ]], [[τοποθετώ]]<br /><b>3.</b> [[προκαλώ]] τη [[γένεση]], [[εμπνέω]]<br /><b>4.</b> [[εκσφενδονίζω]]<br /><b>5.</b> (για εξαρθρωμένο ή σπασμένο [[μέλος]]) [[επαναφέρω]], [[ανατάσσω]], [[τοποθετώ]] στη [[θέση]] του<br /><b>6.</b> (για φυτά) [[φυτεύω]]<br /><b>7.</b> [[ρίχνω]] σε κάποιον [[κάτι]]<br /><b>8.</b> [[παρεμβάλλω]] [[λέξη]] ή [[γράμμα]] ή [[μήνα]]<br /><b>9.</b> (για [[σπίτι]]) [[γκρεμίζω]]<br /><b>10.</b> (για τάφρο) [[ανασκάπτω]]<br /><b>11.</b> [[πληρώνω]], [[συνεισφέρω]], [[καταβάλλω]]<br /><b>12.</b> [[καταγγέλλω]] ένοχο<br /><b>13.</b> [[κάνω]] [[επιδρομή]], [[εισβάλλω]]<br /><b>14.</b> <b>γεν.</b> επιτίθεμαι, [[ενσκήπτω]], [[εισέρχομαι]] ορμητικά<br /><b>15.</b> (για [[νερό]]) [[ορμώ]], [[προσκρούω]] σε [[κάτι]]<br /><b>16.</b> [[κωπηλατώ]]<br /><b>17.</b> (για ποταμό) [[εκβάλλω]], χύνομαι<br /><b>18.</b> [[επιβάλλω]]<br />ΙΙ. <b>μέσ.</b><br /><b>1.</b> [[ρίχνω]] [[κάτι]] [[μέσα]] («ἐμβαλοῦ εἰς τὸ πλοῖον [[ἅλας]]»)<br /><b>2.</b> [[πέφτω]] με τα μούτρα<br /><b>3.</b> επιβιβάζομαι στο [[πλοίο]]<br /><b>4.</b> επιδίδομαι, [[καταγίνομαι]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ἐμβάλλω]] τὴν χεῖρά τινι» — [[δίνω]] το [[χέρι]] σε κάποιον, του [[σφίγγω]] το [[χέρι]]<br />β) «[[ἐμβάλλω]] χεῖρα δεξιάν» — [[δίνω]] το δεξί μου [[χέρι]] ως [[διαβεβαίωση]] ότι θα τηρήσω την υπόσχεσή μου. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐμβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, παρακ. -[[βέβληκα]], αόρ. βʹ <i>ἐνέβᾰλον</i> (<i>ἐν</i>)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ρίχνω]], [[ρίχνω]] μέσα, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἐμβ. τινὰ εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]], [[ρίχνω]] κάποιον μέσα στη [[φυλακή]], σε Δημ.· <i>ἔμβαλλε χεῖρα δεξιάν</i>, ως [[σημάδι]], [[εγγύηση]] καλής πίστης, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> <i>ἐμβ. τινί τι θυμῷ</i>, [[βάζω]] [[κάτι]] μέσα στο [[μυαλό]] κάποιου, σε Όμηρ.· ομοίως και <i>ἐμβ. ἵμερον</i>, [[μένος]] τινί, στον ίδ.· βουλὴν ἐμβ. [[περί]] τινος, [[δίνω]] [[συμβουλή]] σε κάποιον για [[κάτι]], [[συμβουλεύω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> [[ρίχνω]] προς, πάνω ή [[εναντίον]] κάποιου, επιρίπτω, <i>νηῒ κεραυνόν</i>, σε Ομήρ. Οδ.· ἐμβ. [[πληγάς]], [[καταφέρνω]], [[επιφέρω]] χτυπήματα, σε Ξεν.· ἐμβ. [[πῦρ]], το [[χρησιμοποιώ]], σε Θουκ.· μεταφ., <i>ἐμβ. φόβον τινί</i>, [[προξενώ]] φόβο σε κάποιον, Λατ. incutere timorem, σε Ηρόδ. <b>II. 1. α)</b> αμτβ. (ενν. <i>στρατόν</i>), [[πραγματοποιώ]] [[επιδρομή]] ή [[εισβολή]], [[εισβάλλω]], [[εφορμώ]], στον ίδ. <b>β)</b> γενικά, [[συντρίβω]], [[παραβιάζω]], [[ξεσπώ]], εκρήγνυμαι, [[ορμώ]], [[εισορμώ]], σε Αισχίν.· <i>ἐμβάλωμεν εἰς ἄλλον λόγον</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[χτυπώ]], [[πλήττω]], [[προσβάλλω]] [[πλοίο]] με το [[έμβολο]], [[εξαπολύω]] [[επίθεση]] ή το [[εμβολίζω]], με δοτ., σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> <i>κώπῃ ἐμβάλλειν</i> (ενν. <i>χεῖρας</i>), τοποθετούμαι στο [[κουπί]], Λατ. incumbere remis, σε Ομήρ. Οδ.· και το <i>ἐμβάλλειν</i> μόνο του, [[τραβώ]] [[κουπί]] [[δυνατά]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για ποταμό, [[αδειάζω]], χύνομαι, εκβάλλομαι, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III. 1.</b> Μέσ., [[πετώ]] [[κάτι]] που ανήκει σε άλλον, σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., <i>ἐμβάλλεσθαί τι θυμῷ</i>, το [[βάζω]] στο [[μυαλό]] του, το [[λαμβάνω]] υπ' όψιν, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> με γεν., ἐμβάλλεσθε | |lsmtext='''ἐμβάλλω:''' μέλ. <i>-βᾰλῶ</i>, παρακ. -[[βέβληκα]], αόρ. βʹ <i>ἐνέβᾰλον</i> (<i>ἐν</i>)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ρίχνω]], [[ρίχνω]] μέσα, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἐμβ. τινὰ εἰς τὸ [[δεσμωτήριον]], [[ρίχνω]] κάποιον μέσα στη [[φυλακή]], σε Δημ.· <i>ἔμβαλλε χεῖρα δεξιάν</i>, ως [[σημάδι]], [[εγγύηση]] καλής πίστης, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> <i>ἐμβ. τινί τι θυμῷ</i>, [[βάζω]] [[κάτι]] μέσα στο [[μυαλό]] κάποιου, σε Όμηρ.· ομοίως και <i>ἐμβ. ἵμερον</i>, [[μένος]] τινί, στον ίδ.· βουλὴν ἐμβ. [[περί]] τινος, [[δίνω]] [[συμβουλή]] σε κάποιον για [[κάτι]], [[συμβουλεύω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> [[ρίχνω]] προς, πάνω ή [[εναντίον]] κάποιου, επιρίπτω, <i>νηῒ κεραυνόν</i>, σε Ομήρ. Οδ.· ἐμβ. [[πληγάς]], [[καταφέρνω]], [[επιφέρω]] χτυπήματα, σε Ξεν.· ἐμβ. [[πῦρ]], το [[χρησιμοποιώ]], σε Θουκ.· μεταφ., <i>ἐμβ. φόβον τινί</i>, [[προξενώ]] φόβο σε κάποιον, Λατ. incutere timorem, σε Ηρόδ. <b>II. 1. α)</b> αμτβ. (ενν. <i>στρατόν</i>), [[πραγματοποιώ]] [[επιδρομή]] ή [[εισβολή]], [[εισβάλλω]], [[εφορμώ]], στον ίδ. <b>β)</b> γενικά, [[συντρίβω]], [[παραβιάζω]], [[ξεσπώ]], εκρήγνυμαι, [[ορμώ]], [[εισορμώ]], σε Αισχίν.· <i>ἐμβάλωμεν εἰς ἄλλον λόγον</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[χτυπώ]], [[πλήττω]], [[προσβάλλω]] [[πλοίο]] με το [[έμβολο]], [[εξαπολύω]] [[επίθεση]] ή το [[εμβολίζω]], με δοτ., σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> <i>κώπῃ ἐμβάλλειν</i> (ενν. <i>χεῖρας</i>), τοποθετούμαι στο [[κουπί]], Λατ. incumbere remis, σε Ομήρ. Οδ.· και το <i>ἐμβάλλειν</i> μόνο του, [[τραβώ]] [[κουπί]] [[δυνατά]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για ποταμό, [[αδειάζω]], χύνομαι, εκβάλλομαι, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III. 1.</b> Μέσ., [[πετώ]] [[κάτι]] που ανήκει σε άλλον, σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., <i>ἐμβάλλεσθαί τι θυμῷ</i>, το [[βάζω]] στο [[μυαλό]] του, το [[λαμβάνω]] υπ' όψιν, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> με γεν., ἐμβάλλεσθε τῶν λαγῴων, ριχτείτε πάνω στο [[κρέας]] του λαγού, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">IV.</b> Παθ., λέγεται για πλοία, [[εξαπολύω]] [[επίθεση]], σε Θουκ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 48: | Line 48: | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
|sngr='''原文音譯'''：™mb£llw 嗯-巴羅<br />'''詞類次數'''：動詞（1）<br />'''原文字根'''：在內-投<br />'''字義溯源'''：拋出，投入，丟入，丟；由（[[ἐν]] / [[ἐμμέσῳ]] / [[ἐννόμως]]）*=在，入）與（[[βάλλω]] / [[ἀμφιβάλλω]]）*=投，擲）組成<br />'''出現次數'''：總共（1）；路（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 丟（1） 路12:5 | |sngr='''原文音譯'''：™mb£llw 嗯-巴羅<br />'''詞類次數'''：動詞（1）<br />'''原文字根'''：在內-投<br />'''字義溯源'''：拋出，投入，丟入，丟；由（[[ἐν]] / [[ἐμμέσῳ]] / [[ἐννόμως]]）*=在，入）與（[[βάλλω]] / [[ἀμφιβάλλω]]）*=投，擲）組成<br />'''出現次數'''：總共（1）；路（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 丟（1） 路12:5 | ||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=[[poner dentro]], [[introducir]] ingredientes en un recipiente ἐν ἀγγείῳ ὀστρακίνῳ ἀνενεγκὼν καὶ ἐμβαλὼν εἰς τὸ ὕδωρ τὰ τετριμμένα <b class="b3">en un recipiente de cerámica trae agua e introduce en ella lo triturado</b> P II 38 ὀμφαλὸν κορκοδείλου ... καὶ ὠὸν κανθάρου καὶ κυνοκεφάλου καρδίαν ... ἔμβαλε εἰς ἀγγεῖον καλάϊνον <b class="b3">pon un ombligo de cocodrilo, un huevo de escarabajo y un corazón de papión en un recipiente turquesa</b> P XIII 1068 λαβὼν ἰχνεύμονος ἐπὶ τοῦ ἀγροῦ ἔμβαλε εἰς ὀξύμυρον καὶ ἕψησον ἐφ' ἡμέρας γʹ <b class="b3">toma un ichneumon del campo, échalo en un aceite ácido y hiérvelo durante tres días</b> P LII 10 un animal en el agua λαβὼν αἴλουρον ἐκποίησον Ἑσιῆν ἐμβαλὼν τὸ σῶμα ἐς τὸ ὕδωρ <b class="b3">toma un gato y deifícalo metiendo su cuerpo en el agua</b> P III 1 una piedra en un gallo ζῶντα τὸν ἀλέκτορα ἀνάπτυζε καὶ ἔμβαλε τὸ ζῳδάριον ἔσω εἰς τὰ σπλάγχνα τοῦ ἀλεκτόρου <b class="b3">abre en canal al gallo vivo e introduce la piedra grabada en sus entrañas</b> P XII 313 | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[coniicere]]'', to [[hurl]], [[throw]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.134.4/ 1.134.4] (<i>de Pausania</i> <i>concerning Pausanias</i>), [<i>vulgo additur</i> <i>commonly added</i> εἰώθεσαν], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.77.4/ 2.77.4],<br><i>similiter</i> <i>similarly</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.53.4/ 7.53.4].<br><i>Absolute</i>, <i>absolutely</i> ''[[impressionem facere]]'', to [[make an attack]] (<i>de navibus</i> <i>concerning ships</i>), [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.49.7/ 1.49.7], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.84.1/ 2.84.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.91.3/ 2.91.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.14.1/ 4.14.1], [<i>nonnulli codd.</i> <i>several manuscripts</i> ἐνέβαλον]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.25.4/ 4.25.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.25.5/ 7.25.5], [<i>vulgo</i> <i>commonly</i> ἐμβαλόντες]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.34.5/ 7.34.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.70.6/ 7.70.6], [<i>depravati codd</i> <i>corrupted manuscripts</i> ἐμβεβηκέναι]. | |||
}} | }} | ||
