δεσποτικός: Difference between revisions

m
Text replacement - "Arist. ''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "Arist. ''Pol.''" to "Arist.''Pol.''")
 
(12 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=despotikos
|Transliteration C=despotikos
|Beta Code=despotiko/s
|Beta Code=despotiko/s
|Definition=ή, όν, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[of a master]] or [[for a master]], [[συμφορά|συμφοραί]] δεσποτικαί = [[misfortune]]s [[that befall one's master]], <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>7.5.64</span>; [[δίκαιον]] a [[master's]] [[right]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>134b8</span>; ὑπομένειν τὴν δεσποτικὴν ἀρχήν <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1285a22</span>; [[ἡ δεσποτική]] = [[δεσποτεία]], ib.<span class="bibl">1259a37</span>; τὸ δ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>697c</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[imperial]], νομισμάτια <span class="bibl"><span class="title">PFlor.</span>95.10</span>; κτήσεις <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>2.234.1</span> (iv A. D.); [[νοτάριος]] ib.<span class="bibl">416.3</span>.(iv A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[fitted to rule]], [[ἀδικία]] δεσποτικώτερον [[δικαιοσύνη]]ς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>344c</span>, etc.; [[inclined to tyranny]], [[despotic]], [[ὀλιγαρχία]] δεσποτική <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1306b3</span>; [[δῆμος]] ib.<span class="bibl">1292a16</span>; of persons, [[tyrannical]], Phld.<span class="title">Ir.</span>p.50 W. Adv. [[δεσποτικῶς]], [[βουλεύεσθαι]] <span class="bibl">Isoc.4.104</span>; ἄρχειν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1295a16</span>: Comp. δεσποτικωτέρως <span class="bibl">Id.<span class="title">Ath.</span>24.2</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. gen., [[exercising despotic power over]], τινός X. Oec..13.5; ἐστὶ δὲ τυραννὶς [[μοναρχία]] δ. τῆς πολιτικῆς [[κοινωνία]]ς <span class="bibl">Arist. <span class="title">Pol.</span>1279b16</span>; <b class="b3">δ. τῶν βελτιόνων</b> ib.<span class="bibl">1292a19</span>.</span>
|Definition=δεσποτική, δεσποτικόν,<br><span class="bld">A</span> [[of a master]] or [[for a master]], [[συμφορά|συμφοραί]] δεσποτικαί = [[misfortune]]s [[that befall one's master]], [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.5.64; [[δίκαιον]] a [[master's]] [[right]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''134b8; ὑπομένειν τὴν δεσποτικὴν ἀρχήν Id.''Pol.''1285a22; [[ἡ δεσποτική]] = [[δεσποτεία]], ib.1259a37; τὸ δ. [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''697c.<br><span class="bld">2</span> [[imperial]], νομισμάτια ''PFlor.''95.10; κτήσεις ''PLond.''2.234.1 (iv A. D.); [[νοτάριος]] ib.416.3.(iv A. D.).<br><span class="bld">II</span> [[fitted to rule]], [[ἀδικία]] δεσποτικώτερον [[δικαιοσύνη]]ς [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 344c, etc.; [[inclined to tyranny]], [[despotic]], [[ὀλιγαρχία]] δεσποτική [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1306b3; [[δῆμος]] ib.1292a16; of persons, [[tyrannical]], Phld.''Ir.''p.50 W. Adv. [[δεσποτικῶς]], [[βουλεύεσθαι]] Isoc.4.104; ἄρχειν [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1295a16: Comp. δεσποτικωτέρως Id.''Ath.''24.2.<br><span class="bld">2</span> c. gen., [[exercising despotic power over]], τινός X. Oec..13.5; ἐστὶ δὲ τυραννὶς [[μοναρχία]] δ. τῆς πολιτικῆς [[κοινωνία]]ς [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1279b16; <b class="b3">δ. τῶν βελτιόνων</b> ib.1292a19.
}}
}}
{{DGE
{{DGE
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0551.png Seite 551]] 1) den Herrn betreffend, συμφοραί Xen. Cyr. 7, 5, 64; δίκαιον, das Recht des Herrn, Arist. Eth. Nic. 5, 6. – 2) zur Herrschaft geeignet, τῶν ἀνθρώπων, über die Menschen, Xen. oec. 13, 5; herrisch, gebieterisch, despotisch, Ggstz τὸ ἐλεύθερον Plat. Legg. III, 697 c; δεσποτικώτερον [[ἀδικία]] δικαιοσύνης Rep. I, 344 c; δεσποτικῶς διακεῖσθαι Dem. 17, 17 ἄδχειν Pol. 10, 36.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0551.png Seite 551]] 1) den Herrn betreffend, συμφοραί Xen. Cyr. 7, 5, 64; δίκαιον, das Recht des Herrn, Arist. Eth. Nic. 5, 6. – 2) zur Herrschaft geeignet, τῶν ἀνθρώπων, über die Menschen, Xen. oec. 13, 5; herrisch, gebieterisch, despotisch, <span class="ggns">Gegensatz</span> τὸ ἐλεύθερον Plat. Legg. III, 697 c; δεσποτικώτερον [[ἀδικία]] δικαιοσύνης Rep. I, 344 c; δεσποτικῶς διακεῖσθαι Dem. 17, 17 ἄδχειν Pol. 10, 36.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>1</b> qui concerne un maître, du maître;<br /><b>2</b> qui exerce un pouvoir absolu sur, gén.;<br /><b>3</b> enclin à un pouvoir absolu, despotique.<br />'''Étymologie:''' [[δεσπότης]].
|btext=ή, όν :<br /><b>1</b> [[qui concerne un maître]], [[du maître]];<br /><b>2</b> qui exerce un pouvoir absolu sur, gén.;<br /><b>3</b> [[enclin à un pouvoir absolu]], [[despotique]].<br />'''Étymologie:''' [[δεσπότης]].
}}
{{elnl
|elnltext=δεσποτικός -ή -όν [δεσπότης] van de heer, meester. als een heer, meester, autoritair; van personen:; ἵνα δὴ μὴ δοκῶσιν ἀηδεῖς εἶναι μηδὲ δεσποτικοί opdat ze niet onaangenaam lijken te zijn of bazig Plat. Resp. 563b; van zaken:; τήν τε δεσποτικωτάτην (πολιτείαν) de meest autoritaire (staat) Plat. Lg. 701e; adv.: συμμαχικῶς, ἀλλ’ οὐ δεσποτικῶς als bondgenoten, niet als meesters Isocr. 4.104.
}}
{{elru
|elrutext='''δεσποτικός:'''<br /><b class="num">1</b> [[господский]], [[хозяйский]] (συμφοραί Xen.): δεσποτικὸν [[δίκαιον]] Arst. власть господина (над рабами);<br /><b class="num">2</b> [[обладающий неограниченной властью]], [[деспотический]] ([[ἀδικία]] Plat.; [[τρόπος]] τῆς πολιτείας Arst.);<br /><b class="num">3</b> [[стремящийся к неограниченной власти]] ([[ὀλιγαρχία]] Arst.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 27: Line 33:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''δεσποτικός:''' -ή, -όν ([[δεσπότης]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτός που ανήκει ή χαρακτηρίζει τον αφέντη, <i>δεσποτικαὶ συμφοραί</i>, δυστυχίες που προκύπτουν στον αφέντη κάποιου, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[επιρρεπής]] προς την τυραννική [[συμπεριφορά]], [[δυναστικός]], [[τυραννικός]], [[δεσποτικός]], σε Πλάτ.
|lsmtext='''δεσποτικός:''' -ή, -όν ([[δεσπότης]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτός που ανήκει ή χαρακτηρίζει τον αφέντη, <i>δεσποτικαὶ συμφοραί</i>, δυστυχίες που προκύπτουν στον αφέντη κάποιου, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[επιρρεπής]] προς την τυραννική [[συμπεριφορά]], [[δυναστικός]], [[τυραννικός]], [[δεσποτικός]], σε Πλάτ.
}}
{{elnl
|elnltext=δεσποτικός -ή -όν [δεσπότης] van de heer, meester. als een heer, meester, autoritair; van personen:; ἵνα δὴ μὴ δοκῶσιν ἀηδεῖς εἶναι μηδὲ δεσποτικοί opdat ze niet onaangenaam lijken te zijn of bazig Plat. Resp. 563b; van zaken:; τήν τε δεσποτικωτάτην ( πολιτείαν ) de meest autoritaire (staat) Plat. Lg. 701e; adv.: συμμαχικῶς, ἀλλ’ οὐ δεσποτικῶς als bondgenoten, niet als meesters Isocr. 4.104.
}}
{{elru
|elrutext='''δεσποτικός:'''<br /><b class="num">1)</b> [[господский]], [[хозяйский]] (συμφοραί Xen.): δεσποτικὸν [[δίκαιον]] Arst. власть господина (над рабами);<br /><b class="num">2)</b> [[обладающий неограниченной властью]], [[деспотический]] ([[ἀδικία]] Plat.; [[τρόπος]] τῆς πολιτείας Arst.);<br /><b class="num">3)</b> [[стремящийся к неограниченной власти]] ([[ὀλιγαρχία]] Arst.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj