3,274,522
edits
m (Text replacement - "αἱ" to "αἱ") |
m (Text replacement - ";]]" to "]];") |
||
(29 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=aftos | |Transliteration C=aftos | ||
|Beta Code=au)to/s | |Beta Code=au)to/s | ||
|Definition=(Cret. [[ἀϝτός]] ''GDI''4976, al.), [[αὐτή]], [[αὐτό]] (also<br><span class="bld">A</span> αὐτόν ''Leg.Gort.'' 3.4, al.), reflexive Pron., [[self]]:—in oblique cases used for the personal Pron., [[him]], [[her]], [[it]]:—with Art., [[ὁ αὐτός]], [[ἡ αὐτή]], [[τὸ αὐτό]] (also [[ταὐτόν]]), etc., [[the very one]], [[the same]].<br><span class="bld">I</span> [[self]], [[myself]], [[thyself]], etc., acc. to the person of the Verb: freq. joined with [[ἐγώ]], [[σύ]], etc. (v. infr. 10),<br><span class="bld">1</span> [[one's true self]], the [[soul]], not the [[body]], Od.11.602; reversely, [[body]], not soul, Il.1.4; [[oneself]], as opp. others who are less [[prominent]], as [[king]] to [[subject]], 6.18; Zeus to other gods, 8.4; bird to young, 2.317; man to wife and children, Od.14.265; warrior to horses, Il.2.466, or to weapons, 1.47; shepherd to herd, Od.9.167, cf. Il.1.51; Trojans to allies, 11.220; seamen to ships, 7.338: generally, whole to parts, ib.474; so later ἡ σίδη καὶ αὐτὴ καὶ τὰ φύλλα Thphr.''HP''4.10.7, cf. X.''Ath.''1.19, Pl.''Grg.'' 511e, etc.; αὐτή τε Μανδάνη καὶ τὸν υἱὸν ἔχουσα X.''Cyr.''1.3.1; αὐ. τε καὶ τὰ ποιήματα βουλόμενος ἐπιδεῖξαι Pl.''R.''398a: abs., [[the Master]], as in the | |Definition=(Cret. [[ἀϝτός]] ''GDI''4976, al.), [[αὐτή]], [[αὐτό]] (also<br><span class="bld">A</span> αὐτόν ''Leg.Gort.'' 3.4, al.), reflexive Pron., [[self]]:—in oblique cases used for the personal Pron., [[him]], [[her]], [[it]]:—with Art., [[ὁ αὐτός]], [[ἡ αὐτή]], [[τὸ αὐτό]] (also [[ταὐτόν]]), etc., [[the very one]], [[the same]].<br><span class="bld">I</span> [[self]], [[myself]], [[thyself]], etc., acc. to the person of the Verb: freq. joined with [[ἐγώ]], [[σύ]], etc. (v. infr. 10),<br><span class="bld">1</span> [[one's true self]], the [[soul]], not the [[body]], Od.11.602; reversely, [[body]], not soul, Il.1.4; [[oneself]], as opp. others who are less [[prominent]], as [[king]] to [[subject]], 6.18; Zeus to other gods, 8.4; bird to young, 2.317; man to wife and children, Od.14.265; warrior to horses, Il.2.466, or to weapons, 1.47; shepherd to herd, Od.9.167, cf. Il.1.51; Trojans to allies, 11.220; seamen to ships, 7.338: generally, whole to parts, ib.474; so later ἡ σίδη καὶ αὐτὴ καὶ τὰ φύλλα Thphr.''HP''4.10.7, cf. X.''Ath.''1.19, Pl.''Grg.'' 511e, etc.; αὐτή τε Μανδάνη καὶ τὸν υἱὸν ἔχουσα [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.3.1; αὐ. τε καὶ τὰ ποιήματα βουλόμενος ἐπιδεῖξαι Pl.''R.''398a: abs., [[the Master]], as in the Pythagorean phrase [[αὐτὸς ἔφα]], Lat. [[ipse dixit]]; so [[τίς]] [[οὗτος]]…;—Αὐτός, i.e. [[Socrates]], Ar.''Nu.''218; [[ἀναβόησον Αὐτόν]] ib.219; ἀνοιγέτω τις δώματ'· Αὐτὸς ἔρχεται the [[master|Master]], Id.''Fr.''268, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]''314d, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''2.4, Men.''Sam.''41: αὐ. ἀϋτεῖ Theoc.24.50: neut., [[αὐτὸ σημανεῖ]] [[the result]] will show, E.''Ph.''623; αὐτὸ δηλώσει D.19.157; αὐτὰ δηλοῖ [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]''329b; [[αὐτὸ διδάξει]] ib.324a; esp. αὐτὸ δείξει Cratin. 177, Pl.''Hp.Ma.''288b, cf. ''Tht.''200e; in full, τάχ' αὐτὸ δείξει τοὔργον [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''388; τοὔργον τάχ' αὐτὸ δείξει Ar.''Lys.''375; redupl., αὐτός θ' ὁ χρήσας αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν A.''Eu.''798; of things, [[the very]], [[ὑπὸ λόφον αὐτόν]], i.e. [[just]], [[exactly]] under... Il.13.615; [[πρὸς αὐταῖς ταῖς θύραις]] [[close]] by the door, Lys.12.12; [[αὐτὸ τὸ δέον]] the [[very]] thing needed, X. ''An.''4.7.7; αὐτὸ ὃ μάλιστα ἔδει ῥηθῆναι Pl.''R.''362d; [[αὐτὸ τὸ περίορθρον]] the [[point]] of [[dawn]], Th.2.3; [[αὐτὰ τὰ ἐναντία]] the [[very]] [[opposite]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]'' 4.5.7; αὐτὰ τὰ χρήσιμα καὶ ἀναγκαῖα D.H.''Th.''23; [[even]], οὔ μοι μέλει ἄλγος οὔτ' αὐτῆς Ἑκάβης Il.6.451; εἴ περ ἂν αὐταὶ Μοῦσαι ἀείδοιεν 2.597.—In these senses [[αὐτός]] in Prose either precedes both the Art. and Subst., or follows both, e.g. [[αὐτὸς ὁ υἱός]] or [[ὁ υἱὸς αὐτός]]. The Art. is sometimes omitted with proper names, or Nouns denoting individuals, αὐτὸς Μένων X.''An.''2.1.5; αὐτὸς [[βασιλεύς]] ib.1.7.11.<br><span class="bld">2</span> [[of oneself]], [[of one's own accord]], ἀλλά τις αὐ. ἴτω Il.17.254; σπεύδοντα καὶ αὐτὸν ὀτρύνεις 8.293; καταπαύσομεν· οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ παυέσθων Od.2.168; ἥξει γὰρ αὐτά [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''341; also, [[in person]], τῶν πραγμάτων ὑμῖν… αὐτοῖς ἀντιληπτέον D.1.2.<br><span class="bld">3</span> [[by oneself]] or [[by itself]], [[alone]], [[αὐτός περ ἐών]] although [[alone]], Il.8.99; [[αὐτὸς ἐγείναο παῖδ']], i.e. [[without a mother]], 5.880, cf. Hes.''Th.''924; ἀνακομισθῆναι αὐτὸν ἐς Φάληρον [[by himself]], [[Herodotus|Hdt.]]5.85; [[αὐτοὶ γάρ ἐσμεν]] we are [[by ourselves]], i.e. [[among friends]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''504, cf. ''Th.''472, Pl.''Prm.''137b, Herod.6.70, Plu.2.755c, Luc. ''DDeor.''10.2; αὐτοῖς τοῖς ἀνδράσι… ἢ καὶ τοῖς ἄλλοις X.''An.''2.3.7; ἄνευ τοῦ σίτου τὸ ὄψον αὐτὸ ἐσθίειν Id.''Mem.''3.14.3; τὸν τρίβωνα ὃν αὐτὸν φορεῖ [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''22.13 (prob.); [[αὐτὰ γὰρ ἔστιν ταῦτα]] these [[and no others]], Emp.21.13, al.: strengthened, [[αὐτὸς κτήσατο οἶος]] [[himself]] alone, Od.14.450; [[αὐτὸς μόνος]], v. [[μόνος]] II; [[αὐτὸς καθ' αὑτόν]], v. [[ἑαυτοῦ]].<br><span class="bld">4</span> in Philosophy, [[by]] or [[in itself]], of an abstract concept or idea, δίκαιον αὐτό [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]''65d; αὐτὸ τὸ ἕν Id.''Prm.''143a, al., cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''997b8: neut., [[αὐτό]] is freq. in this sense, attached to Nouns of all genders, οὐκ αὐτὸ δικαιοσύνην ἐπαινοῦντες ἀλλὰ τὰς ἀπ' αὐτῆς εὐδοκιμήσεις Pl.''R.''363a; less freq. with Art., τί ποτ' ἐστὶν αὐτὸ ἡ [[ἀρετή]] Id.''Prt.''360e; more fully, εἰ αὐτὸ τοῦτο πατέρα ἠρώτων, ἆρα ὁ πατήρ ἐστι πατήρ τινος, ἢ [[οὔ]]; Id.''Smp.''199d; [[ἀδελφός]], αὐτὸ τοῦτο ὅπερ ἔστιν = the [[ideal]], [[abstract]] [[brother]], ibid.e: later, in compos., [[αὐτοαγαθόν]], [[αὐτοάνθρωπος]], etc. ([[quod vide|q.v.]]), cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''1040b33; less freq. agreeing with the Subst., ἵνα αὐτὴ [[δικαιοσύνη]] πρὸς [[ἀδικία]]ν αὐτὴν κριθείη Pl.''R.'' 612c, etc.; doubled, ἐκ τῆς εἰκόνος [[μανθάνειν]] αὐτήν τε αὐτήν, εἰ [[καλῶς]] εἴκασται [[its very self]], Id.''Cra.''439a.<br><span class="bld">5</span> in dat. with Subst., [[in one]], [[together]], [[ἀνόρουσεν αὐτῇ σὺν φόρμιγγι]] = he sprang up [[lyre]] [[in hand]], Il.9.194; [[αὐτῇ σὺν πήληκι κάρη]] helmet [[and all]], 14.498, cf. Od.13.118; αὐτῷ σὺν ἄγγει [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''32, cf. ''Hipp.''1213; also without σύν, αὐτῇ κεν γαίῃ ἐρύσαι Il.8.24: so freq. in Prose and Poetry, [[αὐτοῖς ἀνδράσι]] = [[men]] [[and all]], [[Herodotus|Hdt.]]6.93; [[αὐτοῖσι συμμάχοισι]] allies [[and all]], [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''223 (lyr.); αὐτοῖς μελάθροις διακναιομένους E.''Med.''164: with Art., αὐτοῖσι τοῖσι ἱματίοισι ἀπ' ὦν ἔβαψε ἑωυτόν [[Herodotus|Hdt.]]2.47; αὐτοῖσι τοῖς πόρπαξι [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''849, etc.; αὐτοῖς τοῖς ἵπποις κατακρημνισθῆναι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.4.7.<br><span class="bld">6</span> added to ordinal Numbers, e.g. [[πέμπτος αὐτός]] [[himself]] the [[fifth]], i.e. [[himself]] with [[four]] [[other]]s, Th.1.46, cf. 8.35, X.''HG''2.2.17, ''Apoc.''17.11, etc.:—[[αὐτός]] always being the chief person.<br><span class="bld">7</span> freq. coupled with οὗτος, τοῦτ' αὐτό ἐστι τὸ ζητηθέν Pl.''Plt.''267c, etc.; αὐτὸ τοῦτο μόνον Id.''Grg.''500b; also [[λεγόντων]] ἄλλο μὲν οὐδέν… αὐτὰ δὲ τάδε Th.1.139; πόλεις ἄλλας τε καὶ αὐτὸ τοῦτο τὸ [[Βυζάντιον]] X.''An.''7.1.27; [[ταῦτα ἥκω αὐτὰ ἵνα]]… [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]''310e.<br><span class="bld">8</span> [[καὶ αὐτός]] = [[himself too]], Od.7.73, 14.45, X.''An.''5.5.9, etc.<br><span class="bld">9</span> repeated in apodosi for emphasis, αὐτὸς ἐπαγγειλάμενος σώσειν… αὐτὸς ἀπώλεσεν Lys.12.68, cf. A.''Fr.''350, X.''An.''3.2.4.<br><span class="bld">10</span> in connection with the person. Pron., ἐγὼν αὐτός Od.2.194; σέθεν αὐτοῦ Il.23.312; νωΐτερον αὐτῶν 15.39 (always divisim in Hom.); followed by an enclit. Pron., αὐτόν μιν Od.4.244; so αὐτὸν γάρ σε δεῖ Προμηθέως [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''86; also αὐτὸς [[ἔγωγε]] [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]''59b, etc.:—after Hom. in the oblique cases [[αὐτός]] coalesces with the Pron., [[ἐμαυτοῦ]], [[σεαυτοῦ]] (these not in Alc. or Sapph., A.D.''Pron.''80.10 sqq.), [[ἑαυτοῦ]], etc. ([[quod vide|q.v.]]).<br><span class="bld">b</span> with person. Pron. omitted, αὐτός… ἧσθαι λιλαίομαι, for ἐγὼ αὐτός, Il.13.252; αὐτὸν [[ἐλέησον]], for [[ἐμὲ αὐτόν]], 24.503; αὐτῶν γὰρ ἀπωλόμεθ' ἀφραδίῃσιν Od.10.27; in 2.33 [[οἱ αὐτῷ]] is simply a strengthened form of [[οἱ]]; and so in Att., when [[σὲ αὐτόν]], [[ἐμοὶ αὐτῷ]], etc., are read divisim, they are emphatic, not reflexive; in this case [[αὐτός]] generally precedes the person. Pron., cf. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''6.2.25 with 6.1.14.<br><span class="bld">c</span> with the reflexive [[ἑαυτοῦ]], [[αὑτοῦ]], etc., to add [[force]] and [[definiteness]], αὐτὸς καθ' αὑτοῦ A.''Th.''406; [[αὐτοὶ ὑφ' αὑτῶν]] ib.194; αὐτοὶ καθ' αὑτούς [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.5.4; [[αὐτὸ καθ' αὑτό]] [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''201e; sometimes between the Art. and reflex. Pron., τοῖς αὐτὸς αὑτοῦ πήμασιν βαρύνεται [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''836, cf. ''Pr.''762; τούς γ' αὐτὸς αὑτοῦ πολεμίους [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]'' 1132: also [[κατ' αὐτὺ]] (Boeot. for [[αὐτοὶ]]) αὐτῶν ''IG''7.3172.121 (Orchom. Boeot.).<br><span class="bld">d</span> αὐτοῦ, [[αὐτῶν]] with possess. Pron., πατρὸς κλέος ἠδ' ἐμὸν αὐτοῦ Il.6.446; θρῆνον… ἐμὸν τὸν αὐτῆς [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1323; ἐχθρὸς ὢν τοῖς σοῖσιν αὐτοῦ [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''416; [[τοῖς οἷσιν αὐτοῦ]] ib.1248; αὐτῶν σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν Od.1.7; τοῖς ἡμετέροις αὐτῶν φίλοις X.''An.'' 7.1.29.<br><span class="bld">e</span> [[αὐτὸς ἑαυτοῦ]] with Comp. and Sup. Adj., αὐτὸς ἑωυτοῦ ῥέει πολλῷ ὑποδεέστερος [[Herodotus|Hdt.]]2.25; τῇ εὐρυτάτη ἐστὶ αὐτὴ ἑωυτῆς Id.1.203.<br><span class="bld">11</span> [[αὐτός]] for [[ὁ αὐτός]], [[the same]], Il.12.225, Od.8.107, 16.138, Pi.''N.''5.1 (never in Trag.), and in later Prose, αὐταῖς ταῖς ἡμέραις ''IG'' 14.966 (ii A. D.), cf. ''Ev.Luc.''23.12.<br><span class="bld">12</span> Comp. [[αὐτότερος]] Epich.5: Sup. [[αὐτότατος]] = [[his very self]], Ar.''Pl.''83: neut. pl. [[αὐτότατα]] dub. in Phld.''Piet.''80. Adv., Comp. [[αὐτοτέρως]] Gal.18(2).431.<br><span class="bld">II</span> [[he]], [[she]], [[it]], for the simple Pron. of 3 pers., only in oblique cases (exc. in later Gk., ''Ev.Luc.''4.15, etc.), and rarely first in a sentence, Pl.''La.''194e, and later, ''Ep.Eph.''2.10, etc.: rare in Ep., Il. 12.204 (where Hdn. treated it as enclitic), and mostly emphatic, ib.14.457, Od.16.388; so in Trag., E.''Hel.''421: in Prose, to recall a Noun used earlier in the sentence, ἐγὼ μὲν οὖν βασιλέα… οὐκ οἶδα ὅ τι δεῖ αὐτὸν ὀμόσαι X.''An.''2.4.7; πειράσομαι τῷ πάππῳ… συμμαχεῖν αὐτῷ Id.''Cyr.''1.3.15; ἄνδρα δὴ… εἰ ἀφίκοιτο εἰς τὴν πόλιν, προσκυνοῖμεν ἂν αὐτόν Pl.''R.''398a; after a Relative, ὅς κε θεοῖς ἐπιπείθηται… ἔκλυον αὐτοῦ Il.1.218; οὓς μὴ εὕρισκον, [[κενοτάφιον]] αὐτοῖς ἐποίησαν X.''An.''6. 4.9, cf. 1.9.29; esp. where a second Verb requires a change of case in the Pron., οἳ ἂν ἐξελεγχθῶσι… ὡς προδότας αὐτοὺς ὄντας τιμωρηθῆναι Id.''An.''2.5.27; ἐκεῖνοι οἷς οὐκ ἐχαρίζονθ' οἱ λέγοντες οὐδ' ἐφίλουν αὐτούς D.3.24; in subdivisions, ὅσοι… οἱ μὲν αὐτῶν… [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.1.1, cf. Pl.''Chrm.''168e; later, pleonastically after a Relative, ὧν ὁ μὲν αὐτῶν Call.''Epigr.''43, cf. ''Ev.Luc.''3.16, ''Apoc.''7.2, etc.: in S.''Ph.''316 [[αὐτοῖς]] is emphatic 'in their own persons'.<br><span class="bld">III</span> with Art. [[ὁ αὐτός]], [[ἡ αὐτή]], [[τὸ αὐτό]], and Att. contr. [[αὑτός]], [[αὑτή]], [[ταὐτό]] and [[ταὐτόν]] (as required by the metre, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''734 with 325, and in Prose to avoid hiatus): gen. [[ταὐτοῦ]], dat. [[ταὐτῷ]], pl. neut. [[ταὐτά]]; Ion. [[ὡυτός]], [[τὠυτό]]:—[[the very one]], [[the same]], rare in Hom., Il. 6.391, Od.7.55, 326; ὁ αὐ. εἰμι τῇ γνώμῃ Th.3.38, cf. 5.75; ἐπὶ τὸ αὐ. αἱ γνῶμαι ἔφερον Id.1.79: c. dat., to denote sameness or agreement, especially in Prose, τὠυτὸ ἂν ὑμῖν ἐπρήσσομεν [[Herodotus|Hdt.]]4.119; τὸν αὐτὸν χῶρον ἐκλιπὼν ἐμοί A.''Ch.''543; [[ὁ αὐτὸς τῷ λίθῳ]] [[the same as]] the [[stone]], Pl. ''Euthd.''298a; [[ἐν ταὐτῷ εἶναί τινι]] to [[be in the place with]]... X.''An.''3.1.27; [[προσίεσθαί τινα ἐς ταὐτὸ ἑαυτῷ]] to have a person [[meet]] one, ib.30, cf. A.''Ch.''210; κατὰ ταὐτὰ τῷ Νείλῳ [[Herodotus|Hdt.]]2.20; τῇ αὐτῇ… καί Id.4.109; τὴν αὐτὴν [[διάνοια]]ν καὶ κατ' ἐκείνην [[ἡλικία]]ν Isoc.5.83; ὁ αὐτός… ὥσπερ [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]''86a; ἐς ταὐτὸν ἀλλήλοις [[face to face]], Jul.''Or.''2.5a0.<br><span class="bld">2</span> in later Greek, [[the said]], [[the above-named]], Ἡρώδης ὁ αὐ. ''PLille''23.8 (iii B. C.), etc.<br><span class="bld">IV</span> Adverbial phrases:<br><span class="bld">1</span> αὐτὸ μόνον [[simply]], [[merely]], Ph. 2.252, etc.; αὐ. μόνον ἐργάτης Luc.''Somn.''9; αὐ. μόνον τὸ [[ὄνομα]] τῆς φωνῆς A.D.''Synt.''22.20.<br><span class="bld">2</span> [[αὐτό]] as adverb, = [[ἄρτι]], ''Epigr.Gr.''540.1 (Thrace).<br><span class="bld">3</span> [[αὐτὸ τοῦτο]] as adverb, ''PGrenf.''1.114 (ii B. C.), ''2 Ep.Pet.'' 1.5; τῆς αὐτὸ τοῦτο κινουμένης [[σφαίρα]]ς Iamb. ''Comm.Math.''17.<br><span class="bld">4</span> with Preps., ἐπὶ τὸ αὐτό [[added together]], [[making a total]], PLond.2.196.37 (ii A. D.); [[κατὰ τὸ αὐτό]] = [[together]], [[at the same time]], Act.Ap. 14.1, etc.; but κατ' αὐτό [[just then]], Hdn.1.12.3.<br><span class="bld">V</span> In Compos.:<br><span class="bld">1</span> [[of oneself]] or [[by oneself]], [[self-]]... as in [[αὐτοδίδακτος]], [[αὐτογνώμων]], [[αὐτόματος]]: and so, [[independently]], as in [[αὐτοκράτωρ]], [[αὐτόνομος]].<br><span class="bld">2</span> hence, [[as a second self]], [[very]]... [[bodily]], as with proper names, [[Αὐτοθαΐς]].<br><span class="bld">3</span> in the [[abstract]], the [[ideal]], v. supr.1.4.<br><span class="bld">4</span> [[precisely]], as in [[αὐτόδεκα]].<br><span class="bld">5</span> rarely with reflex. sense of [[ἀλλήλων]], as in [[αὐτοκτονέω]].<br><span class="bld">6</span> [[in one piece with]], [[together with]], as in [[αὐτόκωπος]], [[αὐτοχειλής]], [[αὐτόπρεμνος]], [[αὐτόρριζος]].<br><span class="bld">7</span> [[by itself]]: hence, [[only]], as in [[αὐτόξυλος]], [[αὐτόποκος]].—For αὐτοῦ, [[αὐτῶς]], etc., v. the respective Arts. | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
| | |||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ή, ό ; <i>gén.</i> | |btext=ή, ό ; <i>gén.</i> αὐτοῦ, ῆς, οῦ;<br />moi-même, toi-même, lui-même, <i>d'où</i><br /><b>I.</b> même (<i>lat.</i> • ipse) ; <i>en ce sens :<br /><b>1</b> joint à un pronom personnel</i> ἐγὼ [[αὐτός]] IL <i>ou</i> αὐτὸς [[ἐγώ]] OD moi-même ; μὶν αὐτόν IL, μὶν αὐτήν IL lui-même, elle-même ; <i>aux cas obliques</i>, [[αὐτός]] <i>s'unit par crase au thème du pronom</i> : [[ἐμαυτοῦ]], [[σεαυτοῦ]], [[ἑαυτοῦ]] ; <i>il reste toujours distinct au plur.</i> [[ἡμεῖς]] αὐτοί, [[ἡμᾶς]] αὐτούς, [[ἡμῖν]] αὐτοῖς nous-mêmes, à nous-mêmes. <i>Le pron. <i>pers.</i> est qqf s.-e.</i> : γιγνώσκεις δὲ καὶ [[αὐτός]] XÉN et tu le sais toi-même ; αὐτὸν ἐλέησον (<i>p.</i> ἐμὲ αὐτόν) IL aie pitié de moi;<br /><b>2</b> <i>joint à un nom</i> οὔτ' αὐτῆς Ἑκάβης IL pas même d'Hécube ; ὑπὸ λόφον αὐτόν IL sous l'aigrette même, justement sous l'aigrette ; <i>en prose att.</i>, [[αὐτός]] <i>se construit avec le nom précédé de l'article</i> : αὐτὸς ὁ [[βασιλεύς]], ὁ βασιλεὺς [[αὐτός]] le roi même ; <i>au dat. construit sans art. avec</i> [[σύν]] <i>pour marquer une idée d'union</i> : αὐτῇ σὺν φόρμιγγι IL avec la lyre ; <i>qqf sans</i> [[σύν]] : [[δύω]] ἵππους αὐτοῖσιν [[ὄχεσφιν]] IL deux chevaux avec les chars ; αὐτοῖς [[ἀνδράσι]] HDT avec les hommes, <i>càd</i> les hommes avec le reste ; αὐτοῖς τοῖς ἵπποις XÉN avec les chevaux, les chevaux avec le reste;<br /><b>3</b> <i>avec un pronom démonstratif</i> αὐτὰ [[τάδε]] ces choses mêmes ; <i>abs.</i> αὐτὸ [[τοῦτο]] XÉN pour ce motif même ; [[αὐτός]] <i>peut même avoir la même valeur que</i> [[οὗτος]] [[αὐτός]] : αὐτὸ ἂν, ἔφη, τὸ [[δέον]] εἴη XÉN voilà précisément, dit-il, ce qu'il faudrait;<br /><b>4</b> <i>avec un pronom possessif</i> πατρὸς [[κλέος]] ἠδ' ἐμὸν αὐτοῦ IL la gloire de mon père et la mienne propre ; αὐτῶν σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν OD par leurs propres folies ; τοῖς ἡμετέροις αὐτῶν φίλοις XÉN à nos propres amis;<br /><b>5</b> <i>avec un pronom réfléchi</i> αὐτὸς καθ' [[αὑτοῦ]] ESCHL lui-même contre lui-même ; αὐτοὶ ὑφ' αὑτῶν ESCHL eux-mêmes par eux-mêmes ; <i>qqf entre l'article et le pronom</i> : τοῖς αὐτὸς [[αὑτοῦ]] πήμασιν βαρύνεται ESCHL il est accablé du poids de ses propres douleurs ; [[τούς]] γ' αὐτὸς [[αὑτοῦ]] πολεμίους SOPH mes propres ennemis ; <i>dans cette construction, en relation avec un Cp. ou un Sp.</i> ῥέει πολλῷ ὑποδεέστερος HDT il coule très inférieur à lui-même, <i>càd</i> fort amoindri;<br /><b>6</b> <i>avec un nom de nombre ordinal</i> [[πέμπτος]] [[αὐτός]] THC lui cinquième, <i>càd</i> lui et quatre autres, [[αὐτός]] <i>désignant touj. la personne principale</i> ; [[δέκατος]] [[αὐτός]] XÉN lui dixième, <i>càd</i> lui et neuf autres;<br /><b>7</b> <i>abs. en parl. de la 3ᵉ pers.</i> lui-même, <i>p. opp. à d'autres ; l'opposition est souvent marquée par</i> [[τε]]… [[καί]] : [[αὐτός]] [[τε]]… [[καί]] XÉN lui-même… et, <i>ou par deux ou plusieurs</i> [[καί]] : καὶ αὐτοὺς καὶ ὅπλα καὶ ἵππους καὶ τροχούς XÉN eux, leurs armes, leurs chevaux, leurs chariots ; <i>en ce sens</i> [[αὐτός]] <i>employé absol. est l'équivalent de</i> [[μόνος]] : [[αὐτός]] περ [[ἐών]] IL bien qu'étant seul ; αὐτοὶ [[ἄνευ]] τούτων XÉN seuls, sans le secours de ceux-ci ; <i>qqf renforcé par</i> [[οἶος]] <i>ou</i> [[μόνος]] : αὐτὸς κτήσατο [[οἶος]] OD il l'a acquis par lui-même, seul ; αὐτὸς [[μόνος]] <i>ou</i> [[μόνος]] [[αὐτός]] PLAT par lui-même, à lui seul ; <i>ou par</i> καθ' αὑτόν (v. [[ἑαυτοῦ]]) : αὐτὸς καθ' αὑτόν lui par lui-même, lui seul ; <i>en ce sens</i> [[αὐτός]] <i>souvent seul pour marquer l'idée abstraite « en soi »</i> : τὸ δίκαιον [[αὐτό]] PLUT le juste en soi;<br /><b>II.</b> de soi-même, spontanément : [[ἀλλά]] [[τις]] αὐτὸς [[ἴτω]] IL que chacun aille de soi-même ; τί με σπεύδοντα καὶ αὐτὸν ὀτρύνεις ; IL pourquoi m'excites-tu lorsque de moi-même je suis plein d'ardeur ?;<br /><b>III.</b> <i>p. ext.</i> lui, elle, cela (<i>lat.</i> • is, ille, hic) ; <i>en ce sens seul. aux cas obliques, et non au commencement de la proposition</i> :<br /><b>1</b> <i>pour rappeler un nom déjà exprimé</i> πειράσομαι [[τῷ]] πάππῳ… συμμαχεῖν [[αὐτῷ]] XÉN je tâcherai de rendre à mon grand-père, de lui rendre, dis-je, quelques services à la guerre;<br /><b>2</b> <i>après une proposition commençant par un relatif, pour reprendre l'antécédent</i> [[ὅς]] [[κε]] θεοῖς ἐπιπείθηται… ἔκλυον αὐτοῦ IL celui qui obéit aux dieux, les dieux en retour aiment à l'exaucer ; οἳ ἂν ἐξελεγχθῶσι [[ὡς]] προδότας αὐτοὺς ὄντας τιμωρηθῆναι XÉN ceux qui auraient été convaincus de trahison, (il fallait) les punir;<br /><b>3</b> <i>après un terme général exprimant l'idée d'un ensemble, pour marquer les parties ou subdivisions de cet ensemble</i> ὅσοι… οἱ μὲν αὐτῶν XÉN de tous ceux qui… les uns;<br /><b>IV.</b> <i>Précédé de l'article</i> ὁ [[αὐτός]], ἡ [[αὐτή]], τὸ [[αὐτό]] (<i>par crase att.</i> [[αὑτός]], [[αὑτή]], [[ταὐτό]] <i>et</i> [[ταὐτόν]] ; <i>gén.</i> ταὐτοῦ, <i>dat.</i> ταὐτῷ, <i>plur. neutre</i> [[ταὐτά]]) le même (<i>lat.</i> • idem) : ἐπὶ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον THC les avis aboutissaient à la même conclusion ; <i>avec un dat.</i> τὸ αὐτὸ πρήσσειν <i>ou</i> πάσχειν HDT faire <i>ou</i> subir la même chose que qqn ; [[οὐ]] πεπαίδευνται τὸν αὐτὸν τρόπον [[ἡμῖν]] XÉN ils ne sont pas élevés de la même manière que nous ; <i>avec</i> [[ὥσπερ]] : εἰς τὸ αὐτὸ [[σχῆμα]] [[ὥσπερ]] τὸ πρῶτον XÉN dans la même position que d'abord ; <i>adv.</i> • [[ἐν]] [[τῷ]] [[αὐτῷ]] dans le même lieu, ensemble : ἐπειδὰν [[ἐν]] [[τῷ]] [[αὐτῷ]] [[ὦσι]] ψυχὴ καὶ [[σῶμα]] PLAT puisque l'âme et le corps sont ensemble;<br /><i>Sp.</i> [[αὐτότατος]] (<i>cf. lat.</i> ipsissimus) tout à fait lui, lui-même en personne.<br />'''Étymologie:''' [[αὖ]], rad. pron. -το ; cf. [[αὖ]]-[[τε]], αὐ-τίκα, αὐ-τάρ. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=ή, ό. Am ausführlichsten hat über dies [[Pronomen]] [[gehandelt]] Hermann <i>Opusc</i>. I p. 308 ff, [[wovon]] ein [[Auszug]] Viger. p. 783 ff [[gegeben]]. Die [[Grundbedeutung]] ist <i>[[selbst]]</i>, [[Hervorhebung]] eines Gegenstandes [[dadurch]], daß man ihn allem Andern, was er nicht ist, entgegensetzt und dies [[Andere]] ausschließt. Gewöhnlich [[unterscheidet]] man 3 Hauptfälle.<br><b class="num">I. [[Selbst]]</b>, in [[eigener]] [[Person]], und zwar,<br><b class="num">1</b> ohne weiteten [[Zusatz]] beim [[Verbum]], so daß die [[Person]] durch dieses [[bestimmt]] wird, von Bernhardy <i>synt</i>. p. 286 [[richtig]] [[ausgedrückt]]: ich – du – er als einer und [[derselbe]] mit Ausschluß eines Andern. Der <span class="ggns">Gegensatz</span> ist [[entweder]] [[bestimmt]] [[ausgedrückt]], od. aus dem Zusammenhange [[leicht]] zu [[ergänzen]], z.B. αὐτοὺς δέ, die [[Leiber]], im <span class="ggns">Gegensatz</span> gegen die [[Seele]], <i>Il</i>. 1.4; <i>Od</i>. 11.602 αὐτὸς δέ [[Herakles]], im Gegensatze zu seinem [[εἴδωλον]]; das Hauptvolk gegen seine [[Bundesgenossen]], <i>Il</i>. 11.220; die [[Mutter]] gegen die [[Jungen]] <i>Il</i>. 2.317, die [[Eltern]] gegen die [[Kinder]] 3.301; der Mann gegen das Weib, Plat. <i>Gorg</i>. 511e; die [[Krieger]] gegen die [[Rosse]], <i>Il</i>. 2.466, 762; die Zyclopen gegen die [[Herden]], <i>Od</i>. 9.167; die [[Einwohner]] gegen die [[Stadt]], 9.40; das [[Ganze]] gegen einen [[Teil]], <i>Il</i>. 7.474; oft [[ehrend]] den [[Gebieter]], [[Heerführer]] [[bezeichnend]], 6.18, 8.4; αὐτὸς καὶ δμῶες Theocr. 24.50; ohne <span class="ggns">Gegensatz</span>, der Herr, [[ἠρόμην]] [[ὅπου]] αὐτὸς εἴη Plat. <i>Rep</i>. I.327b; der [[Meister]]; so antwortet bei Ar. <i>Nub</i>. 219 der [[Schüler]] auf die [[Frage]], τίς [[οὗτος]] οὑπὶ τῆς κρεμάθρας [[ἀνήρ]]; – αὐτός; so sagten die [[Pythagoräer]] αὐτὸς [[ἔφα]], der [[Meister]] hat [[gesagt]]. Oft nimmt αὐτός den [[Hauptbegriff]] wieder auf, der dann durch καί [[erweitert]] wird, [[δίδωθι]] δέ [[μοι]] [[κλέος]] ἐσθλόν, [[αὐτῷ]] καὶ παίδεσσι καὶ αἰδοίῃ παρακοίτι <i>Od</i>. 3.381; τειχίζειν δὲ πάντας [[πανδημεὶ]] τοὺς ἐν τῇ πόλει, καὶ αὐτοὺς, καὶ γυναῖκας καὶ παῖδας Thuc. 1.90. Der <span class="ggns">Gegensatz</span> wird auch durch ein auf αὐτός bezogenes [[Partizip]] [[ausgedrückt]], [[αὐτή]] τε καὶ τὸν υἱὸν ἔχουσα, = καὶ ὁ [[υἱός]], Xen. <i>Cyr</i>. 1.3.1; εἰ [[ἡμῖν]] ἀφίκοιτο εἰς τὴν πόλιν αὐτός τε καὶ τὰ ποιήματα βουλόμενος ἐπιδεῖξαι Plat. <i>Rep</i>. III.398a; – καὶ αὐτός, [[ebenfalls]], wie et ipse, Thuc. 5.8; Xen. <i>An</i>. 3.4.44, 7.8.17.<br><b class="num">2</b> mit hinzutretendem [[Pronomen]],<br><b class="num">a</b> mit pron. pers., [[denen]] es [[zuweilen]] mit größerem [[Nachdruck]] [[vorgesetzt]] wird, αὐτὸν σέ, dich [[selbst]], dichgerade, vgl. [[αὐτῷ]] [[ἐμοί]] Plat. <i>Phaedr</i>. 91a; αὐτὸν [[ἐμέ]] <i>Symp</i>. 220e; bei Hom. mit denenklitischen Formen, αὐτόν μιν <i>Od</i>. 4.244, αὐτὸν μέν σε 17.595; [[gewöhnlich]] aber steht es nach, und zwar bei Hom. [[stets]] [[getrennt]], [[ἐμέθεν]] αὐτῆς <i>Od</i>. 23.78, [[σέο]] | |ptext=ή, ό. Am ausführlichsten hat über dies [[Pronomen]] [[gehandelt]] Hermann <i>Opusc</i>. I p. 308 ff, [[wovon]] ein [[Auszug]] Viger. p. 783 ff [[gegeben]]. Die [[Grundbedeutung]] ist <i>[[selbst]]</i>, [[Hervorhebung]] eines Gegenstandes [[dadurch]], daß man ihn allem Andern, was er nicht ist, entgegensetzt und dies [[Andere]] ausschließt. Gewöhnlich [[unterscheidet]] man 3 Hauptfälle.<br><b class="num">I. [[Selbst]]</b>, in [[eigener]] [[Person]], und zwar,<br><b class="num">1</b> ohne weiteten [[Zusatz]] beim [[Verbum]], so daß die [[Person]] durch dieses [[bestimmt]] wird, von Bernhardy <i>synt</i>. p. 286 [[richtig]] [[ausgedrückt]]: ich – du – er als einer und [[derselbe]] mit Ausschluß eines Andern. Der <span class="ggns">Gegensatz</span> ist [[entweder]] [[bestimmt]] [[ausgedrückt]], od. aus dem Zusammenhange [[leicht]] zu [[ergänzen]], z.B. αὐτοὺς δέ, die [[Leiber]], im <span class="ggns">Gegensatz</span> gegen die [[Seele]], <i>Il</i>. 1.4; <i>Od</i>. 11.602 αὐτὸς δέ [[Herakles]], im Gegensatze zu seinem [[εἴδωλον]]; das Hauptvolk gegen seine [[Bundesgenossen]], <i>Il</i>. 11.220; die [[Mutter]] gegen die [[Jungen]] <i>Il</i>. 2.317, die [[Eltern]] gegen die [[Kinder]] 3.301; der Mann gegen das Weib, Plat. <i>Gorg</i>. 511e; die [[Krieger]] gegen die [[Rosse]], <i>Il</i>. 2.466, 762; die Zyclopen gegen die [[Herden]], <i>Od</i>. 9.167; die [[Einwohner]] gegen die [[Stadt]], 9.40; das [[Ganze]] gegen einen [[Teil]], <i>Il</i>. 7.474; oft [[ehrend]] den [[Gebieter]], [[Heerführer]] [[bezeichnend]], 6.18, 8.4; αὐτὸς καὶ δμῶες Theocr. 24.50; ohne <span class="ggns">Gegensatz</span>, der Herr, [[ἠρόμην]] [[ὅπου]] αὐτὸς εἴη Plat. <i>Rep</i>. I.327b; der [[Meister]]; so antwortet bei Ar. <i>Nub</i>. 219 der [[Schüler]] auf die [[Frage]], τίς [[οὗτος]] οὑπὶ τῆς κρεμάθρας [[ἀνήρ]]; – αὐτός; so sagten die [[Pythagoräer]] αὐτὸς [[ἔφα]], der [[Meister]] hat [[gesagt]]. Oft nimmt αὐτός den [[Hauptbegriff]] wieder auf, der dann durch καί [[erweitert]] wird, [[δίδωθι]] δέ [[μοι]] [[κλέος]] ἐσθλόν, [[αὐτῷ]] καὶ παίδεσσι καὶ αἰδοίῃ παρακοίτι <i>Od</i>. 3.381; τειχίζειν δὲ πάντας [[πανδημεὶ]] τοὺς ἐν τῇ πόλει, καὶ αὐτοὺς, καὶ γυναῖκας καὶ παῖδας Thuc. 1.90. Der <span class="ggns">Gegensatz</span> wird auch durch ein auf αὐτός bezogenes [[Partizip]] [[ausgedrückt]], [[αὐτή]] τε καὶ τὸν υἱὸν ἔχουσα, = καὶ ὁ [[υἱός]], Xen. <i>Cyr</i>. 1.3.1; εἰ [[ἡμῖν]] ἀφίκοιτο εἰς τὴν πόλιν αὐτός τε καὶ τὰ ποιήματα βουλόμενος ἐπιδεῖξαι Plat. <i>Rep</i>. III.398a; – καὶ αὐτός, [[ebenfalls]], wie et ipse, Thuc. 5.8; Xen. <i>An</i>. 3.4.44, 7.8.17.<br><b class="num">2</b> mit hinzutretendem [[Pronomen]],<br><b class="num">a</b> mit pron. pers., [[denen]] es [[zuweilen]] mit größerem [[Nachdruck]] [[vorgesetzt]] wird, αὐτὸν σέ, dich [[selbst]], dichgerade, vgl. [[αὐτῷ]] [[ἐμοί]] Plat. <i>Phaedr</i>. 91a; αὐτὸν [[ἐμέ]] <i>Symp</i>. 220e; bei Hom. mit denenklitischen Formen, αὐτόν μιν <i>Od</i>. 4.244, αὐτὸν μέν σε 17.595; [[gewöhnlich]] aber steht es nach, und zwar bei Hom. [[stets]] [[getrennt]], [[ἐμέθεν]] αὐτῆς <i>Od</i>. 23.78, [[σέο]] αὐτοῦ, ἓ αὐτόν; in der [[Prosa]] und bei att. Dichtern in den cass. obliquis des sing. das Reflexivum ἐμαυτοῦ, ῆς, ῷ, όν usw.; wo es bei den Att. nachsteht, ist σὲ αὐτόν [[nachdrücklicher]] als σεαυτόν. Daß [[übrigens]] αὐτός [[allein]] nicht bloß im nom., [[sondern]] auch in den andern [[Casus]] die [[Stelle]] der pron. pers. [[vertreten]] kann, [[ergibt]] sich aus 1), z.B., αὐτὸν ἐλέησον, ''[[sc.]]'' [[ἐμέ]], <i>Il</i>. 24.503; περὶ αὐτοῦ, = ἐμαυτοῦ, <i>Od</i>. 21.249; ἀλλὰ [[Δία]] ξένιον δείσας αὐτόν τ' ἐλεαίρων 14.389, = σέ. Wenn es die [[Stelle]] der Reflexiva vertritt, wird es [[gewöhnlich]] mit dem spirit. asper [[geschrieben]], so daß also αὑτόν für ἐμαυτόν und σεαυτόν, αὑτῶν für ἡμῶν ([[ὑμῶν]]) αὐτῶν steht; doch ist diese von Hermann zu Soph. <i>Tr</i>. 451 durchgeführte [[Ansicht]] von Bernhardy <i>synt</i>. p. 287 nicht [[anerkannt]], und in den mss., [[welche]] [[freilich]] hier nicht [[allein]] [[entscheiden]] [[können]], nicht [[befolgt]]. Spätere mochten [[hierin]] überh. [[ungenauer]] sein, wie Pol. 11.29 οὐδ' ἐν αὐτοῖς εἴχετε τὰς ἐλπίδας für [[ἡμῖν]] αὐτοῖς; βοηθῶν τοῖς αὐτοῦ συμμάχοις, = ἐμοῖς, 17.5 (Bekk. αὑτοῖς, αὑτοῦ); – der [[selbst]] bei genaueren Schriftstellern nicht seltenen [[Verwechselung]] von αὐτοῦ und αὑτοῦ in der dritten [[Person]] nicht zu [[gedenken]].<br><b class="num">b</b> Dem pron. poss. wird es im gen, [[hinzugefügt]], ἐμὸν αὐτοῦ [[χρεῖος]], meine eigene Not, <i>Od</i>. 2.45; θρῆνον ἐμὸν τὸν αὐτῆς Aesch. <i>Ag</i>. 1296; τὸν ἐμὸν αὐτοῦ τοῦ ταλαιπώρου βίον Ar. <i>Plut</i>. 33; [[ἄπιτε]] ἐπὶ τὰ ὑμέτερα αὐτῶν Her. 6.97; in att. [[Prosa]] nicht [[selten]], z.B. τοῖς ἡμετέροις αὐτῶν φίλοις Xen. <i>An</i>. 7.1.29.<br><b class="num">c</b> Beim pron. demonstr. [[nachdrücklich]]: [[gerade]], eben, z.B. αὐτὸ τοῦτο τὸ [[Βυζάντιον]], eben dies [[Byzanz]], Xen. <i>An</i>. 7.1.27; αὐτὰ ταῦτ' ἦν τὰ λεχθέντα Plat. <i>Tim</i>. 19a, das [[gerade]] war; σοφώτερος κατ' [[αὐτό]] γε τοῦτο, [[gerade]] [[hierin]], <i>Phaedr</i>. 243b; <span class="ggns">Adverbial</span>., αὐτὸ τοῦτο, ἵνα, eben [[deshalb]], <i>Prot</i>. 310e; mit folgdm inf., αὐτὸ γὰρ τοῦτό ἐστι χαλεπὸν [[ἀμαθία]], τὸ – δοκεῖν, weil es scheint, <i>Conv</i>. 204, vgl. [[unten]]. Ebenso bei anderen [[Pronomen]], αὐτὸς ἓκαστος, [[jeder]] für sich, Her. 8.123 und [[öfter]]; Thuc. 7.70; αὐτοὶ ἑκάτεροι Her. 9.26; [[wobei]] αὐτὸς [[immer]] voransteht; αὐτὴν αὐτήν, sie [[selbst]], Plat. <i>Crat</i>. 439a. – Hiebei ist noch ein doppelter [[Gebrauch]] zu [[merken]]:<br><b>α)</b> αὐτός steht [[allein]] [[zuweilen]] mit [[Nachdruck]], wie im Deutschen ein betontes er, für αὐτὸς [[οὗτος]], so daß man, [[besonders]] wenn ein [[Relativsatz]] folgt, es [[geradezu]] für [[οὗτος]] [[erklärt]] hat, was aber dem Satze eine [[andere]] [[Färbung]] [[geben]] würde, ἐγὼ [[τοίνυν]] ἡγοῦμαι, ὅσοι μὲν ἐν τῇ δημοκρατίᾳ ἄτιμοι [[ἦσαν]], – προσήκειν αὐτοῖς, ich meine, wer zur Zeit der [[Volksherrschaft]] der bürgerlichen Ehre [[beraubt]] war, – [[ihnen]] allen kommt es zu, Lys. 25.11; νομίσαντες δι' αὐτὸ οὐχ ἡσσᾶσθαι, δι' [[ὅπερ]] οὐδ' οἱ ἕτεροι [[νικᾶν]] Thuc. 7.34; ἐπ' αὐτὸ ἥκεις ἐρευνῶν, [[ὅτῳ]] διαφέρει ἡ [[σωφροσύνη]] Plat. <i>Charm</i>. 166b; ἀπέπτυσ' αὐτὴν, [[ἥτις]] ἄνδρα – ἄλλον φιλεῖ Eur. <i>[[Troad]]</i>. 668; αὐτὸ οὐκ εἴρηται, ὃ [[μάλιστα]] [[ἔδει]] [[ῥηθῆναι]], das [[gerade]] ist nicht [[gesagt]], Plat. <i>Rep</i>. II.362d; ὃν [[ᾤετο]] [[πιστόν]] οἱ [[εἶναι]], ταχὺ αὐτὸν εὗρε Κύρῳ φιλαίτερον Xen. <i>An</i>. 1.9.29, wie 2.5.27, 6.2.9; man vgl. noch ὅς κε θεοῖς ἐπιπείθηται, [[μάλα]] τ' ἔκλυον αὐτοῦ <i>Il</i>. 1.218.<br><b>β)</b> Um das [[Häufen]] der Relativa, bes. in verschiedenen [[Casus]] zu [[vermeiden]], setzt man für das [[zweite]], den Satz [[eigentlich]] anakoluthisch [[formend]], αὐτός, z.B. ὃ φῂς σὺ μέγιστον ἀγαθὸν [[εἶναι]] καὶ σὲ δημιουργὸν [[εἶναι]] αὐτοῦ Plat. <i>Gorg</i>. 452d; ἣν ὅδε Ἀφροδίτην μὲν λέγεσθαί φησι, τὸ δ' ἀληθέστατον αὐτῆς [[ὄνομα]] Ἡδονὴν [[εἶναι]] <i>Phil</i>. 12b; <i>Rep</i>. IX.578c; vgl. Xen. <i>Cyr</i>. 3.1.38; ἐκεῖνοι [[τοίνυν]], [[οἷς]] οὐκ ἐχαρίζονθ' οἱ λέγοντες οὐδ' ἐφίλουν αὐτούς Dem. 3.24; ganz [[parenthetisch]], Xen. <i>Cyr</i>. S, 1.46.<br><b>γ)</b> Des größeren Nachdruckes [[wegen]] wird es zum pron. reflexivum [[hinzugesetzt]], das [[Subjekt]] hervorzuheben, οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ σφῇσιν ἀτασθαλίῃσιν – ἄλγε' ἔχουσιν <i>Od</i>. 1.33, vgl. Sengebusch <i>Aristonic</i>. p. 23; αὐτὸς καθ' αὑτοῦ τὴν ὕβριν μαντεύσεται, gegen sich [[selbst]], Aesch. <i>Spt</i>. 408; αὐτὸς πρὸς αὑτοῦ ὄλωλεν Soph. <i>Ant</i>. 1177; τὸ γιγνώσκειν αὐτὸν αὑτόν Plat. <i>Charm</i>. 165b; αὐτὸς αὑτὸν ἀπέκτεινεν Plut. <i>Mar</i>. 46; es tritt [[selbst]] [[zwischen]] den [[Artikel]] od. die [[Präposition]] und das Reflexivum, τοῖς αὐτὸς αὑτοῦ πήμασιν βαρύνεται Aesch. <i>Ag</i>. 845; οὐ τὴν ὁ τουοῦν μητέρα διενοεῖτο ἀποκτεῖναι, ἀλλὰ τὴν αὐτὸς αὑτοῦ Plat. <i>Alc. II</i>, 144c.<br><b class="num">3</b> Beim [[Nomen]], welchesim Attischen dann mit [[Ausnahme]] der nom. propr. und [[weniger]] ohne [[Artikel]] [[geläufiger]] [[Wörter]], wie [[βασιλεύς]] vom [[Perserkönig]], [[οὐρανός]], [[ἥλιος]], [[πατήρ]], [[μήτηρ]] und ä., [[immer]] den [[Artikel]] hat; πρὸς αὐτοῦ Ζηνός, bei Zeus [[selbst]], Soph. <i>Phil</i>. 482; ὁ [[τλήμων]] αὐτός <i>Phil</i>. 161, wo die [[Stellung]] auch αὐτὸς ὁ [[τλήμων]] sein könnte (nicht ὁ αὐτὸς [[τλήμων]]). Mit besonderem [[Nachdruck]], [[ἄκρον]] ὑπὸ λόφον αὐτόν, [[gerade]] [[unter]], <i>Il</i>. 13.615; οὔ [[μοι]] [[μέλει]] [[ἄλγος]], οὔτ' αὐτῆς Ἑκάβης, [[selbst]] Hekabes [[Schmerz]] [[bekümmert]] mich nicht, 6.451; αὐτὸ τὸ [[περίορθρον]], [[gerade]] den [[Anbruch]] des Tages, Thuc. 2.3; αὐτὰ τὰ ῥήματα, [[genau]] die [[Worte]], Plat. <i>Phaedr</i>. 271c; αὐτὸ [[τοὐναντίον]], [[gerade]] das [[Gegenteil]], sehr oft. Weil αὐτός [[andere]] Rücksichten ausschließt, so [[bedeutet]] es oft: etwas an und für sich, def. im philosophischen Sprachgebrauche, wo gew. das neutr. [[αὐτό]] und das nom. ohne [[Artikel]] steht, [[φαμέν]] τι [[εἶναι]] δίκαιον αὐτὸ ἢ [[οὐδέν]] Plat. <i>Phaed</i>. 65d, [[gerecht]] an und für sich, das [[absolut]] [[Gerechte]]; οὐκ αὐτὸ δικαιοσύνην ἐπαινοῦντες, nicht die [[Gerechtigkeit]] an und für sich, als [[solche]] [[lobend]], <i>Rep</i>. II.363a; [[vollständig]], ἀδελφὸς αὐτὸ τοῦτο, [[ὅπερ]] ἐστί <i>Conv</i>. 199e; ähnl. αὐτὴ [[κίνησις]] <i>Soph</i>. 256b; αὐτῆς περὶ δικαιοσύνης, ὅτι ἐστί <i>Phil</i>. 62a; [[seltener]] mit dem [[Artikel]], τί ποτ' ἐστὶν αὐτὸ ἡ [[ἀρετή]] <i>Prot</i>. 360e; μανθάνων αὐτὴν τὴν ἀλήθειαν, οἷόν ἐστιν <i>Rep</i>. IX.582a; Sp. [[bilden]] [[Komposita]] der Art, so z.B. Arist. <i>Top</i>. 6.8.6, wo aber Bekker αὐτὸ [[βούλησις]], αὐτὸ [[ἐπιθυμία]], αὐτὸ ἡδύ [[getrennt]] [[schreibt]].<br><b class="num">4</b> Aus der Bdtg [[selbst]] [[gehen]] folgende [[hervor]]:<br><b class="num">a</b> vonselbst, aus eigenem [[Antriebe]], ἀλλά τις αὐτὸς [[ἴτω]] <i>Il</i>. 17.254; οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ παυέσθων <i>Od</i>. 2.168; ἥξει γὰρ αὐτά, κἂν ἐγὼ σιγῇ [[στέγω]] Soph. <i>O.R</i>. 342 (Schol. αὐτόματα); οἳ καὶ τοῖς μὴ ἐπικαλουμένοις αὐτοὶ ἐπιστρατεύουσι Thuc. 4.60; ὑπό τινος ἐρεθισθεὶς καὶ αὐτὸς ἀχθεσθείς Xen. <i>An</i>. 6.7.9; mit dem [[Zusatz]] αὐτοὶ ἐθέλοντες 5.10.6. So αὐτὸ [[δείξει]], das wird sich von [[selbst]] [[zeigen]], Plat. <i>Hipp. mai</i>. 288b; ὡς αὐτὸ δηλοῖ, wie von [[selbst]] [[erhellt]], <i>Prot</i>. 329b.<br><b class="num">b</b> für sich [[selbst]], ohne [[Andere]], [[allein]], αὐτός περ [[ἐών]], [[obwohl]] er [[allein]] war, <i>Il</i>. 8.99, <i>Scholl. Aristonic</i>. αὐτός: ἡ [[διπλῆ]], ὅτι ἐν ἴσῳ τῷ [[μόνος]]; ἀλλ' οὔ πως ἅμα πάντα δυνήσεαι αὐτὸς [[ἑλέσθαι]] 13.729; αὐτοὶ καὶ οὐ μετὰ τῶν πλειόνων Thuc. 5.60; τὰς [[ναῦς]] ταύτας πέμπειν ἢ αὐτὰς ἢ καὶ ἐλάσσους ἢ καὶ [[πλείους]] 8.39; ἄνευ τοῦ σίτου, τὸ [[ὄψον]] αὐτὸ ἐσθίειν Xen. <i>Mem</i>. 3.14, 3; vgl. <i>An</i>. 2.3.7, 7.3.35; [[πλείους]] δίκαι εἰσὶν αὐτῶν τῶν Φασηλιτῶν ἢ τῶν ἄλλων ἁπάντων Dem. 35.2; μηδὲν ἔχουσαν περιττὸν ἀλλ' αὐτὰ τὰ χρήσιμα καὶ ἀναγκαῖα Dion.Hal. <i>Thuc</i>. 23; [[τούτῳ]] [[αὐτῷ]] διαφέρουσι, nur [[hierin]] [[unterscheiden]] sie sich, Pol. 1.42, und [[öfter]]. Auch steht [[οἶος]] [[dabei]], <i>Od</i>. 14.450; und bei den Attikern [[μόνος]], αὐτὸ τοῦτο μόνον Plat. <i>Gorg</i>. 500b; vgl. Lycurg. 139; Dem. 20.84; αὐτὸ μόνον kommt bes. bei Sp. oft ganz <span class="ggns">Adverbial</span>. vor: [[gerade]] nur, kurz und gut, vgl. Luc. <i>Char</i>. 6; αὐτὸ μόνον [[ἐργάτης]] Somm. 9. Hierher [[gehört]] noch αὐτοὶ γάρ ἐσμεν, wir sind [[unter]] uns, [[allein]], Plat. <i>Legg</i>. VIII.836b; Ar. <i>Ach</i>. 478, und [[öfter]], wie Luc. <i>D.D</i>. 10.2; ὥς γε ἐν [[ἡμῖν]] αὐτοῖς εἰρῆσθαι Plat. <i>Prot</i>. 309a. Ähnl. αὐτὸς καθ' αὑτόν, ganz [[allein]] an und für sich, αὐτὸ ἕκαστον, [[jedes]] Ding an und für sich, vgl. 3) z. E.<br><b class="num">5</b> Wie in [[selbander]], selbdritter, wird auch durch αὐτός bei Ordinalzahlen ein [[Zusammensein]] [[ausgedrückt]], [[πέμπτος]] αὐτός, er [[selbst]] als der [[fünfte]], also mit vier Anderen, Thuc. 1.46; vgl. Xen. <i>Hell</i>. 2.2.17 und [[sonst]]. Ähnl. wird<br><b class="num">6</b> durch αὐτός mit einem [[Nomen]] im dat. ein begleitender [[Umstand]] [[hervorgehoben]], der [[sonst]] nicht [[gewöhnlich]] [[dabei]] ist. Hom. setzt σύν hinzu, αὐτῇ σὺν φόρμιγγι, mit [[sammt]] der [[Phorminx]], ohne sie niederzulegen, <i>Il</i>. 9.194; vgl. 12.112; Ap.Rh. 4.1590; Her. 2.111; Eur. <i>Cycl</i>. 701; [[selten]] in [[Prosa]], wie Plat. <i>Rep</i>. VIII.564c; Xen. <i>Cyr</i>. 2.2.9; DS. 11.19; gew. ohne σύν, [[schon]] bei Hom., αὐτῇ κεν γαίῃ ἐρύσαιμ' αὐτῇ δὲ θαλάσσῃ <i>Il</i>. 8.24; αὐτοῖς ἵπποισι καὶ ἅρμασιν [[ἆσσον]] ἰόντες 23.8; αὐτοῖς νεωσοίκοισι ὑποπρῆσαι Her. 3.45; oft im Att.; die gewöhnlichsten [[Verbindungen]] ohne [[Artikel]] [[stehen]] <i>B.A</i>. p. 130, αὐτῇ [[νηΐ]], αὐτοῖς ἵπποις, [[ἀνδράσι]]· [[ταῦτα]] χωρὶς ἄρθρου; vgl. Aesch. <i>Prom</i>. 221, 1049, <i>Spt</i>. 533; αὐταῖς ποιμνίων ἐπιστάταις Soph. <i>Aj</i>. 27; αὐτοῖς τούτοις, [[sammt]] diesen, Thuc. 1.121; [[sonst]] mit dem [[Artikel]], αὐτοῖσι τοῖς πόρπαξι Ar. <i>Eq</i>. 849; αὐταῖς ταῖς τριήρεσιν [[ἡμᾶς]] καταδύσει Xen. <i>An</i>. 1.3.17; αὐτοῖς τοῖς στεφάνοις <i>Cyr</i>. 1.4.7; [[αὐτῷ]] τῷ στρατοπέδῳ Plut. <i>Caes</i>. 24. Erst Spätere [[setzen]] auch αὐτός nach, z.B. κέρασιν αὐτοῖς Long. <i>Past</i>. 2.31; vgl. Lobeck <i>zu Phryn</i>. p. 99 f.<br><b class="num">7</b> Scheinbar [[pleonastisch]] steht es, wenn das [[Nomen]]. [[worauf]] es sich bezieht, in demselben Satze steht und nach einem Zwischensatze der [[Deutlichkeit]] [[wegen]] wieder [[aufgenommen]] [[werden]] soll, πειράσομαι τῷ πάππῳ, ἀγαθῶν ἱππέων [[κράτιστος]] ὢν [[ἱππεύς]], συμμαχεῖν [[αὐτῷ]] Xen. <i>Cyr</i>. 1.3.15; Ξενοφῶντι, ὁρῶντι μέν –, ὁρῶντι δὲ – καλὸν [[αὐτῷ]] ἐδόκει <i>An</i>. 5.6.15; vgl. 2.4.7, wo das [[dazwischen]] tretende οὐκ [[οἶδα]] [[ὅ τι]] [[δεῖ]], und Soph. <i>Phil</i>. 572f, wo das [[Partizip]] [[ἑλών]] die [[Wiederholung]] [[erleichtert]]. Auffallender ist [[οἷς]] Ὀλύμπιοι θεοὶ δοῖέν ποτ' αὐτοῖς Soph. <i>Phil</i>. 315; [[woraus]] Sp. [[sogar]] ὡν οἱ μὲν αὐτῶν [[machen]], Callim. <i>[[epigr]]</i>. 5 (XII.118); Nonn. <i>D</i>. 1.187.<br><br><b class="num">II.</b> Wie der nom. αὐτός oft nur ein betontes er ist, z.B. <i>Il</i>. 3.282 αὐτὸς Ἑλένην ἐχέτω, ἡμεῖς δέ, so [[werden]] die casus obliqui [[geradezu]] ohne [[Nachdruck]] als pron. pers. der dritten [[Person]], [[seiner]], ihm, ihn, [[gebraucht]], [[welche]] Formen nicht im Anfange des Satzes [[stehen]] [[dürfen]], [[obwohl]] die [[Dichter]] sich [[solche]] [[Stellungen]] [[erlauben]]. Bei Hom. ist es in [[dieser]] Bdtg noch [[selten]]; <i>Il</i>. 14.457 οὐ μὰν αὖτ' [[ὀΐω]] – [[ἅλιον]] πηδῆσαι ἄκοντα, ἀλλά τις Ἀργείων κόμισε [[χροΐ]] καί μιν [[ὀΐω]] [[αὐτῷ]] σκηπτόμενον [[κατίμεν]] δόμον Ἄιδος [[εἴσω]]; <i>Od</i>. 16.473 [[νῆα]] θοὴν ἰδόμην κατιοῦσαν – · πολλοὶ δ' [[ἔσαν]] [[ἄνδρες]] ἐν αὐτῇ. Als [[enklitisch]] wurde αὐτόν <i>Il</i>. 12.204 berachtet, αἰετὸς [[ὑψιπέτης]] –, – δράκοντα φέρων [[ὀνύχεσσι]] – ζωόν. ἔτ' ἀσπαίροντα. καὶ οὔ πω λήθετο χάρμης· κόψε γάρ αὐτον ἐχοντα κατὰ [[στῆθος]] παρὰ δειρὴν ἰδνωθεὶς ὀπίσω; s. Lehrs <i>Quaestt. Epp</i>. p. 124.<br><br><b class="num">III. Mit dem [[Artikel]] ὁ αὐτός, ἡ [[αὐτή]], τὸ [[αὐτό]]</b>, att. zusammengezogen [[ἁὐτός]], [[ἁὐτή]], [[ταὐτό]] und [[ταὐτόν]] ([[ταὐτό]] bei den Tragg. nur, wo die [[Endsilbe]] kurz sein muß, [[ταὐτόν]] vor Vokalen und wo [[Position]] [[nötig]] ist, in [[Prosa]] aber kann beim steten [[Schwanken]] der [[Handschriften]] noch kein [[Unterschied]] [[gemacht]] [[werden]]), ταὐτοῦ, ταὐτῷ, [[ταὐτά]]; ion. [[ὡὐτός]], ὡὐτοί, τὠυτό, auch Pind. <i>Ol</i>. 1.45; [[derselbe]]. [[Einzelne]] [[Beispiele]] [[schon]] Hom. <i>Il</i>. 6.391, <i>Od</i>. 7.55, 326, bei dem auch der [[Artikel]] fehlt, <i>Il</i>. 12.225, <i>Od</i>. 8.107, 10.158, [[obwohl]] in ὅς ῥά [[μοι]] ὑψίκερων ἔλαφον εἰς ὁδὸν αὐτὴν ἧκεν auch [[erklärt]] [[werden]] kann: in den Weg [[selbst]], [[gerade]] in den Weg. Bei den Attikern fehlt der [[Artikel]] nie, denn [[καὶ νῦν]] ἔτ' αὐτός εἰμι heißt: noch bin ich [[selbst]], Soph. <i>O.R</i>. 557; ebenso ἀνὴρ ὅδ' οὐκέτ' αὐτός Eur. <i>Phoen</i>. 927; φανήσεται παισὶν ἀδελφὸς αὐτὸς καὶ [[πατήρ]] <i>O.R</i>. 459 und A. Häufig steht [[dabei]] der dat., τὠυτὸ [[ὑμῖν]] ἐπρήσσομεν, wir taten [[dasselbe]], was ihr tatet, Her. 4.119; οἱ αὐτοὶ ὄντες ἐκείνοις Plat. <i>Menex</i>. 244b; ἐν τῷ [[αὐτῷ]] κινδύνῳ αἰωροῦμαι τοῖς φαυλοτάτοις Thuc. 7.77; auffallender [[φέρε]] δὴ [[ἄλλην]] εἰκόνα [[σοι]] λέξω ἐκ τοῦ αὐτοῦ γυμνασίου τῇ νῦν, für ἐξ οὗ τὴν νῦν, Plat. <i>Gorg</i>. 493d; [[seltener]] καί z.B. ἵνα μή σφισι αἱ αὐταὶ φυλαὶ [[ἔωσι]] καὶ Ἴωσι Her. 5.69; vgl. 4.109; [[ὥσπερ]], εἴ τις διϊσχυρίζοιτο τῷ [[αὐτῷ]] λόγῳ, [[ὥσπερ]] σύ Plat. <i>Phaed</i>. 86a; vgl. Lobeck ad Phryn. p. 426 f. Bei Plat. <i>Rep</i>. III.412d steht τὸ [[ταὐτόν]] dem τὸ ἕτερον [[entgegen]]. <span class="ggns">Adverbial</span> kommt oft vor ἐν ταὐτῷ [[εἶναι]], μένειν und dgl., τινί, an demselben Orte mit Einem sein, ohne τινί, [[zusammen]] [[bleiben]]; auch = an demselben Orte [[bleiben]], nicht [[weiter]] [[kommen]], d.i. nichts [[ausrichten]], Plat. <i>Euthyd</i>. 288a; ἐν ταὐτῷ γίγνεσθαι ἀλλήλοις, [[zusammenkommen]], <i>Symp</i>. 172c: ebenso εἰς ταὐτὸν [[ἐλθεῖν]]; – ἐκ τοῦ αὐτοῦ, von demselben Orte aus; ἐπὶ τῶν αὐτῶν διέμενον Pol. 1.18, sie blieben in demselben Zustande; κατὰ τὸ [[αὐτό]], zu derselben Zeit, auf [[einmal]]; aber κατ' [[αὐτό]], eben, [[gerade]]; auch ὑπὸ τὸ [[αὐτό]], um [[dieselbe]] Zeit, vgl. Hermann zu Viger. p. 735. Die [[Komiker]] haben auch einen Komparat. αὐτότερος, Epicharm. bei [[Apollon]]. <i>pron</i>. p. 340; und einen superl. [[αὐτότατος]], Ar. <i>Plut</i>. 83, er [[leibhaftig]] [[selbst]].<br><br>In der [[Komposition]] [[bedeutet]] [[αὐτό]]-<br><b class="num">1</b> <i>von [[selbst]], von [[Natur]]</i>, [[αὐτοφυής]].<br><b class="num">2</b> <i>[[allein]]</i>, [[αὐτόσκηνος]], <i>bloß, nichts [[weiter]]</i>, [[αὐτόξυλος]].<br><b class="num">3</b> <i>[[selbst]], durch keinen Andern, [[freiwillig]]</i>, [[αὐτομαθής]], [[αὐτόματος]].<br><b class="num">4</b> <i>[[leibhaftig]], [[ähnlich]]</i>, [[αὐτοθαΐς]].<br><b class="num">5</b> <i>[[sammt]]</i>, [[αὐτόπρεμνος]].<br><b class="num">6</b> [[Bezeichnung]] des Abstraktums, s. I.3. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''αὐτός:''' [[αὐτή]], [[αὐτό]] (тж. αὑ. = ὁ αὐ.)<br /><b class="num">1</b> [[сам]] (ἐγὼ αὐ. или αὐ. [[ἐγώ]] Hom.; [[ἡμεῖς]] αὐτοί Plat.): αὐ. καθ᾽ αὑτόν Xen., Plat.; сам по себе, как таковой; αὐτοὶ ὑφ᾽ αὑτῶν Aesch. мы сами; (κατ᾽) αὐτὸ [[τοῦτο]] Xen., Plat.; по этой именно причине; πἔμπτος αὐ. Thuc. сам пятый, т. е. впятером; ἐμὸν | |elrutext='''αὐτός:''' [[αὐτή]], [[αὐτό]] (тж. αὑ. = ὁ αὐ.)<br /><b class="num">1</b> [[сам]] (ἐγὼ αὐ. или αὐ. [[ἐγώ]] Hom.; [[ἡμεῖς]] αὐτοί Plat.): αὐ. καθ᾽ αὑτόν Xen., Plat.; сам по себе, как таковой; αὐτοὶ ὑφ᾽ αὑτῶν Aesch. мы сами; (κατ᾽) αὐτὸ [[τοῦτο]] Xen., Plat.; по этой именно причине; πἔμπτος αὐ. Thuc. сам пятый, т. е. впятером; ἐμὸν αὐτοῦ [[χρεῖος]] Hom. моя собственная забота; [[ἄπιτε]] ἐπὶ τὰ ὑμέτερα αὐτῶν Her. возвращайтесь восвояси; ὡς αὐτὸ δηλοῖ Plat. как само собой разумеется; τὸ γιγνώσκειν αὐτὸν αὑτόν Plat. познание самого себя;<br /><b class="num">2</b> [[я]], [[ты]], [[он]] (сам) (αὐ. τε καὶ ἑταῖροι, ''[[sc.]]'' αὐτοῦ Plat.): αὑτὸς καὶ οἱ σὺν [[αὑτῷ]] Xen. он сам и его спутники; στρατιώτας, οὓς [[Μένων]] εἶχε, καὶ αὐτόν Xen. (послали) солдат Менона и его самого; τὴν φωνὴν γνοὺς αὐτοῦ Plat. узнав его голос;<br /><b class="num">3</b> (только), [[один]] (тж. αὐ. [[μόνος]]): αὐ. καὶ οὐ μετὰ τῶν πλειόνων Thuc. один, не посовещавшись с народом; [[τούτῳ]] [[αὐτῷ]] διαφέρειν Polyb. различаться только этим;<br /><b class="num">4</b> [[как таковой]], [[подлинный]], [[истинный]] (τὸ [[δίκαιον]] αὐτὸ или αὐτὸ [[δικαιοσύνη]] Plat.);<br /><b class="num">5</b> (только с членом) тот же самый, такой же: ἐπὶ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Thuc. мнения сошлись; τὸν αὐτὸν τρόπον Xen. одинаково; ἐν τῷ [[αὐτῷ]] Plat. в одном месте, вместе;<br /><b class="num">6</b> [[самый]], [[как раз]]: αὐτὸ τὸ [[περίορθρον]] Thuc. на самом рассвете; αὐτὸ [[τοὐναντίον]] Plat. как раз наоборот;<br /><b class="num">7</b> in dat. (иногда с [[σύν]]) вместе, совместно, сообща с (αὐτῇ κεν γαίῃ αὐτῇ τε θαλάσσῃ Hom.; αὐταῖς ταῖς τριήρεσιν Xen.). | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''αὐτός''': αὐτή, αὐτό, ὁριστικὴ ἢ [[κάλλιον]] διασταλτικὴ [[ἀντωνυμία]], Λατ. ipse: -ἐν ταῖς πλαγίαις πτώσεσιν ἐν χρήσει [[ἁπλῶς]] πρὸς δήλωσιν τοῦ γ΄ προσ. τῆς προσωπικῆς ἀντωνυμίας: - μετὰ τοῦ ἄρθρου, ὁ [[αὐτός]], ἡ αὐτή, τὸ αὐτό· ([[ὡσαύτως]] ταὐτόν), κτλ., ὁ [[ἴδιος]]. Ι. [[ἴδιος]], ἐγὼ ὁ [[ἴδιος]], σὺ ὁ [[ἴδιος]], κτλ. κατὰ τὸ [[πρόσωπον]] τοῦ ῥήματος· [[συχνάκις]] δὲ συνδυάζεται καὶ μετὰ τοῦ ἐγώ, σύ, κτλ., ὡς αὐτὸς ἐγώ, ἐγὼ ὁ [[ἴδιος]], Ὅμ.· ἴδε κατωτ.: 1) αὐτὸς ὁ [[ἴδιος]], ὁ [[ὄντως]] [[ἄνθρωπος]], δηλ. ἡ ψυχὴ οὐχὶ τὸ [[σῶμα]], ἐν Ὀδ. Λ. 602· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] τἀνάπαλιν τὸ [[σῶμα]] οὐχὶ ἡ [[ψυχή]], ἐν Ἰλ. Α. 4· ἢ ὁ [[ἴδιος]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς ἄλλους, ὑποδεεστέρους ὡς ὁ βασιλεὺς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ὑπηκόους, Ζ. 18., Θ. 4· ὁ πατὴρ πρὸς τὰ τέκνα αὑτοῦ, Β. 317· ὁ ἀνὴρ πρὸς τὴν [[ἑαυτοῦ]] γυναῖκα, Ὀδ. Ξ. 265· ὁ πολεμιστὴς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ἵππους, Ἰλ. Β. 466· ὁ ποιμὴν πρὸς τὸ [[ἑαυτοῦ]] [[ποίμνιον]], Ὀδ. Ι. 167, πρβλ. Ἰλ. Α. 51· ὁ λαὸς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] συμμάχους, Λ. 220· οἱ ναῦται πρὸς τὰ ἑαυτῶν πλοῖα, Η. 338· ἐν γένει τὸ ὅλον πρὸς τὰ [[ἑαυτοῦ]] μέρη, Η. 474· [[ἐντεῦθεν]] [[αὐτός]] τε καὶ..., ἐπὶ πρωτεύοντος προσώπου μετὰ τῶν [[ἑαυτοῦ]] ὀπαδῶν, Ξεν. Κύρ. 1. 3, 1, κτλ.· [[ἐντεῦθεν]] καθίσταται ἐμφατικὴ [[ἄνευ]] ἀντιθέσεως καὶ κεῖται ἀπολ. ἀντὶ τοῦ «[[διδάσκαλος]]» ἢ «[[δεσπότης]]» (Ipse, Κάτουλλ. 3. 7), [[οἷον]] τὸ περιώνυμον τῶν Πυθαγορείων, Αὐτὸς ἔφα, αὐτὸς [[οὗτος]], δηλ. ὁ [[διδάσκαλος]], Λατ. Ipse dixit· οὕτω, τίς [[οὗτος]]; - Αὐτὸς -δηλ. [[Σωκράτης]], Ἀριστοφ. Νεφ. 219· ἀνοιγέτω τις δώματ’. Αὐτὸς ἔρχεται, ὁ [[δεσπότης]], ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 261· αὐτὸς ἀϋτεῖ Θεόκρ. 24. 50 ἐπὶ παρομοίας ἐννοίας κεῖται καὶ τὸ οὐδέτ., αὐτὸ δείξει, αὐτὸ σημανεῖ, res ipsa declarabit, τὸ [[ἀποτέλεσμα]] θὰ δείξῃ, Valck. Φοίν. 626, Heind. Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 288B· πλῆρες, [[τοὖργον]] τάχ’ αὐτὸ δείξει Ἀριστοφ. Λυσ. 375· διπλασιαζόμενον, [[αὐτός]] θ’ ὁ χρήσας αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν Αἰσχύλ. Εὐμ. 798, πρβλ. Ἀποσπ. 266· - [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, ὑπὸ λόφον αὐτόν, Λατ. sub cristam ipsam, δηλ. ἀκριβῶς ὑπὸ τὸν λόφον, Ἰλ. Ν. 615· αὐτὸ τὸ περίορθρον, περὶ αὐτὰ τὰ χαράγματα, Θουκ. 2. 3· - [[ὡσαύτως]] ὡς τὸ Λατ. vel, adeo, ἔτι, ἀκόμη, οὔ μοι [[μέλει]] [[ἄλγος]] οὔτ’ αὐτῆς Ἑκάβης Ἰλ. Ζ. 451. -Ἐπὶ τούτων τῶν σημασιῶν ἡ [[αὐτός]] ἐν τῷ Ἀττικ. πεζῷ λόγῳ ἢ προηγεῖται τοῦ τε ἄρθρου καὶ τοῦ οὐσιαστικοῦ, ἢ ἕπεται αὐτοῖς ἀμφοτέροις, π.χ. αὐτὸς ὁ υἱὸς ἢ ὁ υἱὸς [[αὐτός]]. Τὸ ἄρθρον δύναται νὰ παραλειφθῇ μόνον ἐπὶ κυρίων ὀνομάτων ἢ οὐσιαστικῶν δηλούντων ἄτομα, π.χ. αὐτὸς Μένων Krüg. Ξεν. Ἀν. 1. 2, 20· αὐτὸς [[βασιλεύς]], αὐτὸς [[πατήρ]], κτλ. 2) ἀφ’ [[ἑαυτοῦ]], ἐξ ἰδίας θελήσεως, Λατ. sponte ὡς τὸ [[αὐτόματος]]· [[ἀλλά]] τις αὐτὸς ἴτω, ἂς ὑπάγῃ [[ἕκαστος]] [[μόνος]] του, ὁ [[ἴδιος]], Ἰλ. Ρ. 254· σπεύδοντα καὶ αὐτὸν ὀτρύνεις Θ. 293· καταπαύσομεν· οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ παυέσθων Ὀδ. Β. 168· ἥξει γὰρ αὐτὰ Σοφ. Ο. Τ. 341. 3) καθ’ ἑαυτόν, = [[μόνος]]· [[αὐτός]] περ ἐών, καί περ [[μόνος]], Ἰλ. Θ. 99· ἀνακομισθῆναι αὐτὸν ἐς [[Φάληρον]], μόνον, Ἡρόδ. 5. 85· αὐτοὶ γάρ ἐσμεν, εἴμεθα μόνοι, «[[μεταξύ]] μας» «’μεῖς καὶ ’μεῖς», ξένοι δὲν ὑπάρχουν, Ἀριστοφ. Ἀχ. 504, πρβλ. Θεσμ. 472, Πλάτ. Παρμ. 137B· αὐτοῖς τοῖς ἀνδράσι..., ἢ καὶ τοῖς ἄλλοις Ξεν. Ἀν. 2. 3, 7· - [[ἐνίοτε]] ἐπιτείνεται, αὐτὸς κτήσατο [[οἶος]], ὁ [[ἴδιος]], [[μόνος]] του, Ὀδ. Ξ. 450· αὐτὸς [[μόνος]], ἴδε [[μόνος]] ΙΙ· αὐτὸς καθ’ ἑαυτόν, ἴδε [[ἑαυτοῦ]]. 4) ὁ [[Πλάτων]] μετεχειρίζετο τὸ [[αὐτός]] [[ὅπως]] δηλώσῃ πρᾶγμά τι αὐτὸ καθ’ ἑαυτὸ ἢ ἐν ἑαυτῷ, δηλ. τὴν ἀφῃρημένην | |lstext='''αὐτός''': αὐτή, αὐτό, ὁριστικὴ ἢ [[κάλλιον]] διασταλτικὴ [[ἀντωνυμία]], Λατ. ipse: -ἐν ταῖς πλαγίαις πτώσεσιν ἐν χρήσει [[ἁπλῶς]] πρὸς δήλωσιν τοῦ γ΄ προσ. τῆς προσωπικῆς ἀντωνυμίας: - μετὰ τοῦ ἄρθρου, ὁ [[αὐτός]], ἡ αὐτή, τὸ αὐτό· ([[ὡσαύτως]] ταὐτόν), κτλ., ὁ [[ἴδιος]]. Ι. [[ἴδιος]], ἐγὼ ὁ [[ἴδιος]], σὺ ὁ [[ἴδιος]], κτλ. κατὰ τὸ [[πρόσωπον]] τοῦ ῥήματος· [[συχνάκις]] δὲ συνδυάζεται καὶ μετὰ τοῦ ἐγώ, σύ, κτλ., ὡς αὐτὸς ἐγώ, ἐγὼ ὁ [[ἴδιος]], Ὅμ.· ἴδε κατωτ.: 1) αὐτὸς ὁ [[ἴδιος]], ὁ [[ὄντως]] [[ἄνθρωπος]], δηλ. ἡ ψυχὴ οὐχὶ τὸ [[σῶμα]], ἐν Ὀδ. Λ. 602· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] τἀνάπαλιν τὸ [[σῶμα]] οὐχὶ ἡ [[ψυχή]], ἐν Ἰλ. Α. 4· ἢ ὁ [[ἴδιος]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς ἄλλους, ὑποδεεστέρους ὡς ὁ βασιλεὺς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ὑπηκόους, Ζ. 18., Θ. 4· ὁ πατὴρ πρὸς τὰ τέκνα αὑτοῦ, Β. 317· ὁ ἀνὴρ πρὸς τὴν [[ἑαυτοῦ]] γυναῖκα, Ὀδ. Ξ. 265· ὁ πολεμιστὴς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ἵππους, Ἰλ. Β. 466· ὁ ποιμὴν πρὸς τὸ [[ἑαυτοῦ]] [[ποίμνιον]], Ὀδ. Ι. 167, πρβλ. Ἰλ. Α. 51· ὁ λαὸς πρὸς τοὺς [[ἑαυτοῦ]] συμμάχους, Λ. 220· οἱ ναῦται πρὸς τὰ ἑαυτῶν πλοῖα, Η. 338· ἐν γένει τὸ ὅλον πρὸς τὰ [[ἑαυτοῦ]] μέρη, Η. 474· [[ἐντεῦθεν]] [[αὐτός]] τε καὶ..., ἐπὶ πρωτεύοντος προσώπου μετὰ τῶν [[ἑαυτοῦ]] ὀπαδῶν, Ξεν. Κύρ. 1. 3, 1, κτλ.· [[ἐντεῦθεν]] καθίσταται ἐμφατικὴ [[ἄνευ]] ἀντιθέσεως καὶ κεῖται ἀπολ. ἀντὶ τοῦ «[[διδάσκαλος]]» ἢ «[[δεσπότης]]» (Ipse, Κάτουλλ. 3. 7), [[οἷον]] τὸ περιώνυμον τῶν Πυθαγορείων, Αὐτὸς ἔφα, αὐτὸς [[οὗτος]], δηλ. ὁ [[διδάσκαλος]], Λατ. Ipse dixit· οὕτω, τίς [[οὗτος]]; - Αὐτὸς -δηλ. [[Σωκράτης]], Ἀριστοφ. Νεφ. 219· ἀνοιγέτω τις δώματ’. Αὐτὸς ἔρχεται, ὁ [[δεσπότης]], ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 261· αὐτὸς ἀϋτεῖ Θεόκρ. 24. 50 ἐπὶ παρομοίας ἐννοίας κεῖται καὶ τὸ οὐδέτ., αὐτὸ δείξει, αὐτὸ σημανεῖ, res ipsa declarabit, τὸ [[ἀποτέλεσμα]] θὰ δείξῃ, Valck. Φοίν. 626, Heind. Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 288B· πλῆρες, [[τοὖργον]] τάχ’ αὐτὸ δείξει Ἀριστοφ. Λυσ. 375· διπλασιαζόμενον, [[αὐτός]] θ’ ὁ χρήσας αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν Αἰσχύλ. Εὐμ. 798, πρβλ. Ἀποσπ. 266· - [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, ὑπὸ λόφον αὐτόν, Λατ. sub cristam ipsam, δηλ. ἀκριβῶς ὑπὸ τὸν λόφον, Ἰλ. Ν. 615· αὐτὸ τὸ περίορθρον, περὶ αὐτὰ τὰ χαράγματα, Θουκ. 2. 3· - [[ὡσαύτως]] ὡς τὸ Λατ. vel, adeo, ἔτι, ἀκόμη, οὔ μοι [[μέλει]] [[ἄλγος]] οὔτ’ αὐτῆς Ἑκάβης Ἰλ. Ζ. 451. -Ἐπὶ τούτων τῶν σημασιῶν ἡ [[αὐτός]] ἐν τῷ Ἀττικ. πεζῷ λόγῳ ἢ προηγεῖται τοῦ τε ἄρθρου καὶ τοῦ οὐσιαστικοῦ, ἢ ἕπεται αὐτοῖς ἀμφοτέροις, π.χ. αὐτὸς ὁ υἱὸς ἢ ὁ υἱὸς [[αὐτός]]. Τὸ ἄρθρον δύναται νὰ παραλειφθῇ μόνον ἐπὶ κυρίων ὀνομάτων ἢ οὐσιαστικῶν δηλούντων ἄτομα, π.χ. αὐτὸς Μένων Krüg. Ξεν. Ἀν. 1. 2, 20· αὐτὸς [[βασιλεύς]], αὐτὸς [[πατήρ]], κτλ. 2) ἀφ’ [[ἑαυτοῦ]], ἐξ ἰδίας θελήσεως, Λατ. sponte ὡς τὸ [[αὐτόματος]]· [[ἀλλά]] τις αὐτὸς ἴτω, ἂς ὑπάγῃ [[ἕκαστος]] [[μόνος]] του, ὁ [[ἴδιος]], Ἰλ. Ρ. 254· σπεύδοντα καὶ αὐτὸν ὀτρύνεις Θ. 293· καταπαύσομεν· οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ παυέσθων Ὀδ. Β. 168· ἥξει γὰρ αὐτὰ Σοφ. Ο. Τ. 341. 3) καθ’ ἑαυτόν, = [[μόνος]]· [[αὐτός]] περ ἐών, καί περ [[μόνος]], Ἰλ. Θ. 99· ἀνακομισθῆναι αὐτὸν ἐς [[Φάληρον]], μόνον, Ἡρόδ. 5. 85· αὐτοὶ γάρ ἐσμεν, εἴμεθα μόνοι, «[[μεταξύ]] μας» «’μεῖς καὶ ’μεῖς», ξένοι δὲν ὑπάρχουν, Ἀριστοφ. Ἀχ. 504, πρβλ. Θεσμ. 472, Πλάτ. Παρμ. 137B· αὐτοῖς τοῖς ἀνδράσι..., ἢ καὶ τοῖς ἄλλοις Ξεν. Ἀν. 2. 3, 7· - [[ἐνίοτε]] ἐπιτείνεται, αὐτὸς κτήσατο [[οἶος]], ὁ [[ἴδιος]], [[μόνος]] του, Ὀδ. Ξ. 450· αὐτὸς [[μόνος]], ἴδε [[μόνος]] ΙΙ· αὐτὸς καθ’ ἑαυτόν, ἴδε [[ἑαυτοῦ]]. 4) ὁ [[Πλάτων]] μετεχειρίζετο τὸ [[αὐτός]] [[ὅπως]] δηλώσῃ πρᾶγμά τι αὐτὸ καθ’ ἑαυτὸ ἢ ἐν ἑαυτῷ, δηλ. τὴν ἀφῃρημένην αὐτοῦ ἔννοιαν, τὸ δίκαιον αὐτὸ Φαίδων 65D· αὐτὸ τὸ ἓν Παρμ. 143Α, κ. ἀλλ· πρβλ. Ἀριστ. Μεταφ. 2. 2, 22. Τὸ οὐδ. αὐτὸ [[εἶναι]] συχνὸν ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας, συναπτόμενον πρὸς ὀνόματα καὶ τῶν τριῶν γενῶν, οὐκ αὐτὸ δικαιοσύνην ἐπαινοῦντες, ἀλλὰ τὰς ἀπ’ αὐτῆς εὐδοκιμήσεις Πλάτ. Πολ. 363Α, [[ἔνθα]] ἴδε πλείονα παρὰ τῷ Stallb.· πληρέστερον, εἰ αὐτὸ τοῦτο πατέρα ἠρώτων, ἆρα ὁ [[πατήρ]] ἐστι [[πατήρ]] τινος ἢ οὐ; ὁ αὐτ. Συμπ. 199D· [[ἀδελφός]], αὐτὸ τοῦτθ’ [[ὅπερ]] ἔστιν, ἡ [[ἰδέα]], τὸ ἀφῃρημένον, ἡ ἀφῃρημένη [[ἔννοια]] [[πατήρ]], [[ἀδελφός]], [[αὐτόθι]] Ε: - [[ἐντεῦθεν]] μεταγ. ἐν συνθέσει, [[αὐτοαγαθόν]], [[αὐτοάνθρωπος]], [[αὐτογραμμή]], [[αὐτοΐππος]], αὐτοϋγίεια, κτλ.· ἴδε Ἀριστ. Μεταφ. 6. 16, 6· - ἡ κανονικωτέρα [[σύνταξις]], ἵνα αὐτὴ [[δικαιοσύνη]] πρὸς ἀδικίαν αὐτὴν κριθείη, ἀπαντᾷ ἐν Πλάτ. Πολ. 612C, κτλ. τίθεται καὶ [[διπλῆ]], ἐκ τῆς εἰκόνος μανθάνειν αὐτήν τε αὐτήν, εἰ [[καλῶς]] ᾔκασται, αὐτὴν τὴν ἰδίαν, ὁ αὐτ. Κρατ. 439Α. 5) κατὰ δοτ. μετὰ οὐσιαστ., ἡ αὐτὸς σημαίνει τὸ [[ὁμοῦ]] μετά τινος, ἀνόρουσεν αὐτῇ σὺν φόρμιγγι, ἀνεπήδησε σὺν αὐτῇ τῇ φόρμιγγι, δηλ. κρατῶν αὐτήν, Ἰλ. Ι. 194· αὐτῇ σὺν πήληκι κάρη, τὴν κεφαλὴν σὺν αὐτῇ τῇ περικεφαλαίᾷ, Ξ. 498, πρβλ. Ὀδ. Ν. 118, κτλ.· καὶ [[ἄνευ]] τῆς προθ. σύν, αὐτῇ κεν γαίῃ ἐρύσαιμ’, «σὺν αὐτῇ τῇ γῇ ἑλκύσαιμι» (Σχόλ.), Ἰλ. Θ. 24 ἡ τελευταία αὕτη [[χρῆσις]] [[εἶναι]] κοινοτάτη ἐν τῷ Ἀττ. πεζῷ λόγῷ, αὐτοῖς ἀνδράσι, σὺν αὐτοῖς τοῖς ἀνδράσι, Ἡρόδ. 6. 93· αὐτοῖσι συμμάχοισι, σὺν αὐτοῖς τοῖς συμμάχοις, Αἰσχύλ. Πρ. 221· καὶ μετὰ τοῦ ἄρθρου, αὐτοῖσι τοῖς πόρπαξι Ἀριστοφ. Ἱππ. 849, κτλ.· αὐτοῖς τοῖς ἵπποις Ξεν. Κύρ. 1. 4. 7· [[ἐνίοτε]] [[ὅμως]] οἱ Ἀττ. προσθέτουσι καὶ τὴν πρόθ. σύν, π. χ. αὐτῷ ξὺν ἄγγει Εὐρ. Ἴων 32, πρβλ. Ἱππ. 1213, ἴδε Ἐλμσλ. Μήδ. 160· πρβλ. κατωτέρω, ἴδε 9. 6) προστίθεται εἰς τὰ τακτικὰ ἀριθμητικά, π. χ. [[πέμπτος]] [[αὐτός]], δηλ. [[τέσσαρες]] ἄλλοι καὶ αὐτὸς [[πέμπτος]], Θουκ. 1. 46, πρβλ. 8. 35, κτλ.: ἡ αὐτὸς ἐμφαίνουσα ἀείποτε τὸ κύριον [[πρόσωπον]] 7) [[ὁσάκις]] ἡ αὐτὸς φαίνεται ὅτι ἐτέθη ἀντὶ τῆς [[οὗτος]] ἢ [[ἐκεῖνος]], αἱ λέξεις αὗται πράγματι ἐξυπακούονται, [[οἷον]] αὐτὸ ἄν, ἔφη, τὸ [[δέον]] εἴη αὐτὸ τοῦτο, τοῦτο ἀκριβῶς, Ξεν. Ἀν. 4. 7, 7· αὐτὸ οὐκ εἴρηται, ὃ [[μάλιστα]] ἔδει Πλάτ. Πολ. 362D· [[μάλιστα]] παρὰ Πλάτωνι τὸ αὐτὸ τοῦτο [[εἶναι]] [[λίαν]] συχνόν, ὡς αὐτὸ τοῦτο τὸ ζητηθὲν Πολιτικ. 2676. κτλ.· αὐτὸ τοῦτο μόνον Γοργ. 500Β· οὕτω, λεγόντων [[ἄλλο]] μὲν οὐδὲν .. αὐτὰ δὲ τάδε Θουκ. 1. 139. 8) ἡ αὐτὸς [[ἐνίοτε]] φαίνεται ὡς πλεονάζουσα, [[ἔνθα]] προηγήθη [[ὄνομα]], εἰς ὃ χρησιμεύει νὰ ἐνανάγῃ τὴν προσοχὴν ἐξαίρουσα καὶ ὁρίζουσα αὐτὸ σαφέστερον, ὡς τὰ hic καὶ is ἐν τῇ Λατιν. [[εἴτε]] ἐν τῇ ἀποδόσει τοῦ αὐτοῦ λόγου (κατωτέρ. ΙΙ.), ἴδε Βουττμ. Σοφ. Φ. 766· [[εἴτε]] μετά τινα διακοπήν, ὡς ἐν Ὀδ. Η. 73· Ἐπαναλαμβανομένη ἐν τῇ ἀποδόσει δηλοῖ ἰσχυρὰν ἀγανάκτησιν, αὐτὸς ἐπαγγειλάμενος σώσειν…, αὐτὸς ἀπώλεσεν Λυσ. 126. 20, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 281, Ξεν. Ἀν. 3. 2, 4. 9) ἐν συνδυασμῷ μετὰ τῆς προσωπ. ἀντωνυμίας, ἐγὼ [[αὐτός]], [[ἐμέθεν]] αὐτῆς, σὲ αὐτόν, κτλ., ἀλλὰ ἀείποτε [[διῃρημένως]] παρ’ Ὁμ.· μετὰ ἐγκλιτ. [[ὅμως]] ἀντων. θέτει πρῶτον τὴν [[αὐτός]], ὡς αὐτόν μιν Ὀδ. Δ. 244· [[οὕτως]], αὐτὸν γάρ σε δεῖ Προμηθέως Αἰσχύλ. Πρ. 86· οὕτω καὶ αὐτὸς ἔγωγε Πλάτ. Φαίδων 59Β, κτλ.: - ἐν ταῖς πλαγίαις πτώσεσιν ἡ αὐτὸς ἑνοῦται εἰς μίαν λέξιν μετὰ τῆς προσωπ., ὡς π. χ. [[ἐμαυτοῦ]], [[σεαυτοῦ]], [[ἑαυτοῦ]], κτλ.· ἀλλ’ οὐχὶ παρ’ Ὁμ., ἴδε τὰς λέξεις. β) [[ἐνίοτε]] ἡ προσωπ. [[ἀντωνυμία]] παραλείπεται, ὡς ἀυτὸς… ἦσθαι [[λιλαίομαι]], ἀντὶ ἐγὼ αὐτὸς, Ἰλ. Ν. 252· αὐτὸν ἐλέησον, ἀντὶ ἐμὲ αὐτόν, Ω. 503· αὐτῶν γὰρ ἀπωλόμεθ’ ἀφραδίῃσιν Ὀδ. Κ. 27· ἐν Β. 33, οἱ αὐτῷ, [[εἶναι]] [[ἁπλῶς]] ἐπιτεταμένος [[τύπος]] τοῦ οἱ· οὕτω καὶ παρ’ Ἀττ. [[ὁπότε]] τὸ σὲ αὐτόν, ἐμοὶ αὐτῷ, κτλ., ἀναγινώσκονται [[διῃρημένως]], [[εἶναι]] [[ἁπλῶς]] ἐμφατικά, οὐχὶ αὐτοπαθῆ, ἀλλ’ ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει ἡ αὐτὸς συνήθως προτάσσεται τῆς προσ. ἀντων., πρβλ. Ξεν. Κύρ. 6. 2, 25 πρὸς 6. 1, 14. γ) ἡ αὐτὸς συνδέεται μετὰ τῶν αὐτοπαθ. [[ἑαυτοῦ]], αὑτοῦ, κλ., [[ὅπως]] προσθέσῃ δύναμιν καὶ κατακτήσῃ [[μᾶλλον]] ὡρισμένον τὸ [[πρόσωπον]], αὐτὸς καθ’ αὐτοῦ Αἰσχύλ. Θήβ. 406· αὐτοὶ ὑφ’ αὑτῶν [[αὐτόθι]] 194· καὶ [[ἐνίοτε]] μεταξὺ τοῦ ἄρθρου καὶ τῆς αὐτοπαθοῦς ἀντωνυμίας, τοῖς αὐτὸς αὑτοῦ πήμασιν βαρύνεται ὁ αὐτ. Ἀγ. 836, πρβλ. Πρ. 762· τούς γ’ αὐτὸς αὑτοῦ πολεμίους Σοφ. Αἴ. 1132· [[ὡσαύτως]] κατ’ αὐτὸς αὐτοῦ Συλλ. Ἐπιγρ. 5774. 124· ἴδε Ahrens Δωρ. Διάλ. σ. 274 κἑξ. δ) [[προσέτι]] ἡ αὐτοῦ τίθεται μετὰ τῆς κτητικῆς ἀντωνυμ., πατρὸς [[κλέος]] ἠδ’ ἐμὸν αὐτοῦ Ἰλ. Ζ. 446· θρῆνον... ἐμὸν τὸν αὐτῆς Αἰσχύλ. Ἀγ. 1323· ἐχθρὸς ὢν τοῖς σοῖσιν αὐτοῦ Σοφ. Ο. Τ. 416· τοῖς οἶσιν αὐτοῦ [[αὐτόθι]] 1248· [[ὡσαύτως]], αὐτῶν σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν Ὀδ. Α. 7· τοῖς ἡμετέροις αὐτῶν φίλοις Ξεν. Ἀν. 7. 1, 27. ε) αὐτὸς [[ἑαυτοῦ]] [[ὡσαύτως]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει μετὰ συγκρ. καὶ ὑπερθ. ἐπιθέτου, ἐξ οὗ ἡ γενικὴ ἐξαρτᾶται, π.χ. αὐτὸς [[ἑωυτοῦ]] ῥέει πολλῷ ὑποδεέστερος Ἡρόδ. 2. 25· τῇ ἐτρυτάτη ἐστὶ αὐτὴ ἑωυτῆς ὁ αὐτ. 1. 203. 10) αὐτὸς ἀντὶ ὁ [[αὐτός]], ὁ [[ἴδιος]], ἀλλὰ μόνον παρ’ Ἐπ., π.χ. ἐν Ἰλ. Μ. 225, Ὀδ. Κ. 263, καὶ παρὰ μεταγ. πεζοῖς· [[διότι]] εἰς ἅπαντα τὰ ἐξ Ἀττ. συγγραφέων παραδείγματα, ἐν οἷς ἡ αὐτὸς ὑπάρχει ὡς κατηγορούμενον (καὶ [[πέρα]] τούτου οὐδεὶς ἐκτείνει τὴν ὑποτιθεμένην Ἀττ. χρῆσιν τῆς αὐτὸς ἀντὶ ὁ [[αὐτός]]), δυνάμεθα νὰ ἑρμηνεύσωμεν αὐτὴν ὡς ἐμφατικὴν «ἀτός του», κτλ., ἂν καὶ τὸ Λατ. [[ἰδίωμα]] θὰ ἀπῄτει idem· ὅρα περὶ τούτων Ἕρμαννον ἐν Σοφ. Ἀντ. 920· πρβλ. Σοφ. Ο. Τ. 458 καὶ 557 (ἂν καὶ ἕτεροι [[ἐνταῦθα]] γράφουσιν αὑτός), Ellendt Λεξ. Σοφ. ἐν λ. αὐτὸς ἐν τέλ. 11) ἐν Ἐπιχ. 2 (Ahrens) συγκρ. αὐτότερος· ἐν Ἀριστοφ. Πλ. 83, ὑπερθ. αὐτότατος, Λατ. ipsissimus, πρβλ. Bast Γρηγ. Κορ. σ. 366, 896. ΙΙ. [[αὐτός]], ή, ό, [[ἁπλῶς]] ὡς γ΄ πρόσ. τῆς προσ. ἀντωνυμ. μόνον ἐν ταῖς πλαγίαις πτώσεσι καὶ [[οὐδέποτε]] ἐν ἀρχῇ λόγου: [[ὅθεν]] [[ἄνευ]] ἀνάγκης ἐθεωρήθη ὡς ἐγκλιτικὴ ὑπό τινων παλαιῶν γραμμ., ἴδε Spitzn. Ἰλ. Μ. 204. Ἐν ἀρχῇ στίχου εὕρηται ἐν Ἰλ. Ξ. 457, Ὀδ. Π. 388· βραδύτερον δὲν [[εἶναι]] σπάνιον παρ’ Ἀττ., ἂν καὶ οἱ Τραγικοὶ σχεδὸν δὲν μεταχειρίζονται αὐτὴν εἰ μὴ ἐν τοῖς διαλογικοῖς (ὡς τὸ Λατ. is [[εἶναι]] σπάνιον ἐν τῇ Λατ. ποιήσει, Βεντλ. Ὁρατ. ᾨδ. 3. 11, 18)· παρὰ πεζοῖς χρησιμεύει [[ὅπως]] ἀνακαλῇ εἰς τὴν μνήμην [[ὄνομα]] [[προηγουμένως]] τεθὲν ἐν τῷ λόγῳ, ἐγὼ μὲν οὖν βασιλέα…, οὐκ [[οἶδα]] ὃ τι δεῖ αὐτὸν [[ὀμόσαι]] Ξεν. Ἀν. 2. 4, 7· πειράσομαι τῷ πάππῷ... συμμαχεῖν αὐτῷ ὁ αὐτ. Κύρ. 1. 3, 15· μετὰ ἀναφορικὴν ἀντων., ὃς κε θεοῖς ἐπιπείθηται..., ἔκλυον αὐτοῦ Ἰλ. Α. 218· οὓς μὴ εὕρισκον, [[κενοτάφιον]] αὐτοῖς ἐποίησαν Ξεν. Κύρ. 6. 4, 9, πρβλ. 1. 9, 29· ἰδίως [[ἔνθα]] δεύτερον [[ῥῆμα]] ἀπαιτεῖ μεταβολὴν τῆς πτώσεως ἐν τῇ ἀντωνυμ., οἳ ἄν ἐξελεγχθῶσι…, ὡς προδότας αὐτοὺς ὄντας τιμωρηθῆναι ὁ αὐτ. Ἀν. 2. 5, 27· ἐκεῖνοι, οἷς οὐκ ἐχαρίζοντο οἱ λέγοντες, οὐδ’ ἐφίλουν αὐτοὺς Δημ. 35. 4· ἐπὶ ὑποδιαιρέσεων, ὡς ὅσοΙ… οἱ μὲν αὐτῶν... Ξεν. Κύρ. 1. 1, 1, πρβλ. Πλάτ. Χαρμ. 168Ε. - Ἡ πλησιεστάτη πρὸς ταύτην [[χρῆσις]] ἐν τῇ ὀνομαστικῇ [[εἶναι]] οἷαν δεικνύουσι τὰ ἀνωτέρω παραδείγματα ἐν Ι. 7 (ἃ ἴδε). - Πλεοναστική τις [[χρῆσις]] ἀναφέρεται ἐκ τοῦ Σοφ. Φ. 315, οἷς Ὀλύμπιοι δοῖέν ποτ’ αὐτοῖς, [[ἔνθα]] [[ὅμως]] [[ἀναγνωστέον]] κατὰ Πόρσωνα (οὗ τὴν γραφὴν παρεδέχθη ὁ Jebb) οἷ’ ἀντὶ οἷς (πρβλ. 278)· ἡ [[χρῆσις]] ἐν τούτοις αὕτη χρονολογεῖται ἀπὸ τοῦ Καλλιμ. ὧν ὁ μὲν αὐτῶν Ἐπιγράμμ. 44· ὧν ὁ μὲν ὑμῶν Ἀνθ. Π. 7. 72· οὐχὶ σπάνιον παρὰ τοῖς Ἑβδ. καὶ τῇ Κ. Δ. - Περὶ τῶν λεπτῶν διαφορῶν μεταξὺ τῶν πλαγίων πτώσεων αὐτοῦ, αὐτῷ, αὐτόν, καὶ τῆς αὐτοπαθοῦς ἀντωνυμ. αὑτοῦ, αὑτῷ, αὑτόν, ἴδε ἐν λέξ. [[ἑαυτοῦ]]. ΙΙΙ. Μετὰ τοῦ ἄρθρου, ὁ [[αὐτός]], ἡ αὐτή, τὸ αὐτό, καὶ Ἀττ. κατὰ κρᾶσ. αὑτός, αὑτή, [[ταὐτό]], καὶ ταὐτόν (κατὰ τὴν ἀπαίτησιν τοῦ μέτρου· πρβλ. Σοφ. Ο. Τ. 734 πρὸς τὸ 325, Ἐλμσλ. ἐν Μηδ. 550)· γεν· ταὐτοῦ, δοτ. ταὐτῷ, πλ. οὐδετ. ταὐτά: Ἰων. ωὑτός, [[τωὐτό]]· - ὁ [[αὐτός]] ἀκριβῶς, ὁ [[ἴδιος]], Λατ. idem, τοῦ ὁποῖου ὑπάρχουσί τινα παραδείγματα ἔτι καὶ παρ’ Ὁμ., ὡς ἐν Ἰλ. Ζ. 391, Ὀδ. Η. 55, 326· οὐδεὶς αὐτὸς εὐτυχεῖ ποτε Εὐρ. Τρῳ. 1206· ὁ [[αὐτός]] εἰμι τῇ γνώμῃ Θουκ. 3. 38, πρβλ. 5. 75· ἐπὶ τὸ αύτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον ὁ αὐτ. 1. 79. 2) [[συχνάκις]] λαμβάνει δοτ. συντακτικήν, ὡς τὸ [[ὅμοιος]], [[παραπλήσιος]], κτλ.· πρὸς δήλωσιν ὁμοιότητος τελείας συμφωνίας, ἰδίως παρὰ πεζ. ὡς τωὐτὸ ἂν ὑμῖν ἐπρήσσομεν Ἡρόδ. 4. 119· τὸν αὐτὸν χῶρον ἐκλιπὼν ἐμοὶ Αἰσχύλ. Χο. 543· ὁ αὐτὸς τῷ λίθῷ, [[ὅμοιος]] μὲ λίθον, Πλάτ. Εὐθύδ. 298Α· τὸ αὐτὸ πράσσειν ἢ πάσχειν τινί Ἡρόδ. 4. 119, κτλ.· ἐν ταὐτῷ εἶναί τινι, εἶμαι ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ μετά τινος, Ξεν. Ἀν. 3. 1, 27· ἐμοί, ὦ ἄνδρες, δοκεῖ τὸν ἄνθρωπον τοῦτον [[μήτε]] προσίεσθαι εἰς ταὐτὸ ἡμῖν αὐτοῖς κτλ., [[μήτε]] νὰ πλησιάσῃ εἰς τὸ αὐτὸ [[μέρος]] μὲ ἡμᾶς νὰ ἐπιτρέπωμεν κτλ., [[αὐτόθι]], 1. 30, πρβλ. Αἰσχύλ. Χο. 210· [[ὡσαύτως]] κατὰ ταῦτά τινι Ἡρόδ. 2. 20: - [[ὡσαύτως]], ὁ αὐτὸς.. καὶ (ὡς τὸ Λατ. simul ac..) ὁ αὐτ. 4. 109· τὴν αὐτὴν ταύτην διάνοιαν καὶ κατ’ ἐκείνην ἡλικίαν Ἰσοκρ. 99Α· ὁ [[αὐτός]] τε..., καὶ…, Wolf. Λεπτ. σ. 258, 370: - ὁ αὐτὸς… [[ὥσπερ]] Stallb. Πλάτ. Φαίδων 86Α· - ἴδε ἀνωτ. 1. 10. IV. εἰδικαὶ φράσεις: 1) αὐτὸ ἕκαστον, ἕκαστον [[πρᾶγμα]] καθ’ ἑαυτό, ὡς τῷ ὄντι ἔχει, ἴδε [[αὐτοέκαστος]], Πλάτ. Φαίδων 65Ε, κτλ. 2) αὐτὸ μόνον, ὡς τὸ [[αὐτόχρημα]], [[ἁπλῶς]], μόνον, οὐδὲν [[ἄλλο]] εἰ μή, ἐπιτεταμένος [[τύπος]] τοῦ μόνον, Valk. Καλλ. σ. 28. 3) αὐτό, ἀκριβῶς, [[περίπου]], ἐπὶ τυχαίας συναντήσεως καὶ ἐν χαλαρῷ ὁρισμῷ ἀριθμοῦ, Ἑρμ. Vig. ἀρ. 123, xiv· [[ἀλλά]], κατὰ [[ταὐτό]], καὶ ὑπὸ [[ταὐτό]], κατὰ τὸν αὐτὸν [[περίπου]] χρόνον, Λατ. sub idem tempus, [[αὐτόθι]]. 4) εἰς [[ταὐτό]], ἐν ταὐτῷ, ἐκ τοῦ αὐτοῦ, εἰς τὸ αὐτὸ [[μέρος]], ἐν τῷ αὐτῷ μέρει, ἐκ τοῦ αὐτοῦ μέρους, Ἀττ… 5) αὐτὸ ὡς ἐπίρρ. = ἄρτι, Ἐπιγράμμ. Ἑλλ. 540. 1. V. ἐν συνθέσει:.. 1) ἀφ’ [[ἑαυτοῦ]], [[φυσικός]], οὐχὶ [[τεχνητός]], ὡς π.χ. [[αὐτόκτιτος]], [[αὐτόροφος]]. 2) ἐν ἀκατεργάστῳ φυσικῇ καταστάσει, ὡς π.χ. αὐτοπόκιστος. 3) ἐξ ἁπλοῦ.., ἐκ μηδενὸς ἄλλου εἰ μὴ ἐκ..., π.χ. [[αὐτόξυλος]], αὐτολίθινος. 4) αφ’ [[ἑαυτοῦ]]..., ὡς ἐν τῷ [[αὐτοδίδακτος]], [[αὐτόματος]]: καὶ ἑπομ. ἀνεξαρτήτως, ὡς π.χ. [[αὐτοκράτωρ]], αυτόνομος. 5) [[ἐντεῦθεν]], ὡς «[[ἄλλος]] ἐγώ», [[ἀληθής]], [[ἴδιος]], [[ἀπαράλλακτος]], «σωστὸς» ὡς ἐπὶ κυρίων ὀνομάτων, [[Αὐτοθαΐς]], Λατ. altera, Thaïs Schäf. Μέλας 28. 6) ἀφῃρημένως, τὸ ἰδανικόν, ἴδε ἀνωτ. Ι. 4. 7) ἀκριβῶς, «σωστὰ» ὡς ἐν τῷ [[αὐτόδεκα]]. 8) σπανίως μετὰ τῆς αὐτοπαθοῦς ἐννοίας τοῦ αὑτοῦ καὶ τοῦ [[ἀλλήλων]], ὡς [[αὐθέντης]], [[αὐτοκτονέω]]. 9) [[ὁμοῦ]] μετά τινος, ὡς π.χ. [[αὐτόπρεμνος]], [[αὐτόρριζος]], μετ’ αὐτῆς τῆς ῥίζης· ἴδε ἀνωτ. Ι. 5. - Περὶ τοῦ αὐτοῦ, αὐτῆς, κτλ.· ἴδε τὰ προσήκοντα ἄρθρα. (Ἡ ἀρίστη [[πραγματεία]] ἐπὶ τῆς ἀντωνυμίας ταύτης [[εἶναι]] ἔτι καὶ νῦν ἡ τοῦ Ἑρμάννου Dissertatio de Pron. [[αὐτός]], Opusc. 1. 308, κτλ., τυπωθεῖσα [[ὡσαύτως]] ἐν τέλει τοῦ Viger μετὰ περιλήψεως τῶν περιεχομένων αὐτῆς, [[αὐτόθι]] § 123Β). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=ή, ό: [[same]], [[self]].—(1) pronoun of identity, ἦρχε δὲ τῷ αὐτὴν ὁδὸν ἥν περ οἱ ἄλλοι (the [[same]] [[way]], [[like]] τὴν αὐτήν in Attic), Od. 8.107, Il. 12.225. (The [[article]] [[when]] joined to [[αὐτός]] in [[Homer]] is [[demonstrative]], e. g. τὼ δ' αὐτὼ μάρτυροι [[ἔστων]], ‘[[these]]’ [[two]] men [[themselves]], [[not]] ‘the [[same]]’ [[two]], Il. 1.338, Od. 16.334; [[once]] occurs crasis, ωὑτὸς [[ἀνήρ]], ‘[[that]]’ [[same]] [[man]], Il. 5.396).—(2) pronoun of [[emphasis]] and [[antithesis]], as [[one]] [[person]] is contrasted [[with]] [[another]], or [[with]] [[some]] [[possession]] or [[part]] of [[himself]], the [[extent]] to [[which]] [[this]] antithetic [[idea]] is carried forming a [[highly]] [[characteristic]] [[feature]] of the Homeric [[style]]; πολλὰς δ' ἶφθίμους ψῦχὰς Ἄιδι προΐαψεν | ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε [[κύνεσσιν]], hurled [[their]] souls to [[Hades]], [[but]] made [[them]], i. e. [[their]] bodies, a [[prey]] to dogs, Il. 1.4; εἰσενόησα βιὴν Ἡρᾶκληείην | [[εἴδωλον]]· αὐτὸς δὲ μετ' ἆθανάτοισι θεοῖσιν | τέρπεται, κτλ., [[Heracles]] [[himself]] in [[heaven]], his [[ghost]] in [[hell]], Od. 11.602; [[δησάντων]] σε ὀρθὸν ἐν ἱστοπέδῃ, ἐκ δ' | |auten=ή, ό: [[same]], [[self]].—(1) pronoun of identity, ἦρχε δὲ τῷ αὐτὴν ὁδὸν ἥν περ οἱ ἄλλοι (the [[same]] [[way]], [[like]] τὴν αὐτήν in Attic), Od. 8.107, Il. 12.225. (The [[article]] [[when]] joined to [[αὐτός]] in [[Homer]] is [[demonstrative]], e. g. τὼ δ' αὐτὼ μάρτυροι [[ἔστων]], ‘[[these]]’ [[two]] men [[themselves]], [[not]] ‘the [[same]]’ [[two]], Il. 1.338, Od. 16.334; [[once]] occurs crasis, ωὑτὸς [[ἀνήρ]], ‘[[that]]’ [[same]] [[man]], Il. 5.396).—(2) pronoun of [[emphasis]] and [[antithesis]], as [[one]] [[person]] is contrasted [[with]] [[another]], or [[with]] [[some]] [[possession]] or [[part]] of [[himself]], the [[extent]] to [[which]] [[this]] antithetic [[idea]] is carried forming a [[highly]] [[characteristic]] [[feature]] of the Homeric [[style]]; πολλὰς δ' ἶφθίμους ψῦχὰς Ἄιδι προΐαψεν | ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε [[κύνεσσιν]], hurled [[their]] souls to [[Hades]], [[but]] made [[them]], i. e. [[their]] bodies, a [[prey]] to dogs, Il. 1.4; εἰσενόησα βιὴν Ἡρᾶκληείην | [[εἴδωλον]]· αὐτὸς δὲ μετ' ἆθανάτοισι θεοῖσιν | τέρπεται, κτλ., [[Heracles]] [[himself]] in [[heaven]], his [[ghost]] in [[hell]], Od. 11.602; [[δησάντων]] σε ὀρθὸν ἐν ἱστοπέδῃ, ἐκ δ' αὐτοῦ πείρατ [[ἀνήφθω]], [[let]] [[them]] [[tie]] [[you]] [[standing]] up on the [[mast]]-[[block]], [[with]] the [[rope]] ends fastened to (the [[mast]]) itself, Od. 12.51; Πριάμοιο δόμον ξεστῇς αἰθούσῃσι τετυγμένον, αὐτὰρ ἐν [[αὐτῷ]], i. e. in the [[house]] itself, as [[distinguished]] [[from]] its [[corridor]], Il. 6.243, and so [[continually]]. (The [[occurrence]] of [[αὐτός]] in the [[oblique]] cases as [[simple]] unemphatic [[personal]] pronoun is denied [[altogether]] to [[Homer]] by [[some]] scholars, and in [[most]] of the [[seeming]] instances an [[emphasis]] or [[contrast]] [[may]] be detected, as [[clearly]] e. g. Il. 3.365; [[still]] the [[approach]] to the [[later]] [[use]] is [[sometimes]] [[uncomfortably]] [[close]], e. g. Il. 2.347).— Here belong [[such]] expressions as ὑπὸ λόφον αὐτόν, ‘[[directly]]’ [[under]] the [[plume]], Il. 13.615, Od. 10.158; [[δύω]] ἵππους αὐτοῖσιν [[ὄχεσφιν]], ‘[[chariot]] and [[all]],’ Il. 8.290; [[αὐτός]] περ [[ἐών]], ‘by [[himself]],’ i. e. [[alone]], Il. 8.99, Od. 14.8, 450.—Here, [[too]], belong the reflexive uses, Od. 4.247, etc.; αὐτῶν γὰρ ἀπωλόμεθ' ἀφραδίῃσιν, by [[our]] [[own]] [[folly]], Od. 10.27; τὴν αὐτοῦ φιλέει, loves his [[own]], Il. 9.342, Od. 2.125; [[similarly]], αὐτῶν γὰρ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο, Od. 1.7; τὰ ς(ὰ) αὐτῆς ἔργα κόμιζε, Il. 6.490, ‘[[their]] [[own]],’ ‘[[thine]] [[own]].’ | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[αὐτός]] (-ός, -οῦ, -ῷ, -όν; -ῶν, -οῖς, -ούς: -ά, -ᾶς, -ᾷ, -άν; -αῖς: -ό acc.; -ῶν) <br /><b>1</b> [[emphatic]] adj., [[himself]], herself <br /><b>a</b> nom., Ὀλυμπίᾳ μὲν γὰρ αὐτὸς [[γέρας]] [[ἔδεκτο]] (O. 2.48) [[ἐπεὶ]] πολιᾶς εἶπέ τιν' αὐτὸς ὁρᾶν (O. 7.62) αὐτὸς ὑπαντίασεν, Τυροῦς ἐρασιπλοκάμου [[γενεά]] (P. 4.135) ἀπαθὴς δ' αὐτὸς πρὸς ἀστῶν (P. 4.297) χαίρων δὲ καὶ αὐτὸς Ἀλκμᾶνα στεφάνοισι [[βάλλω]] (P. 8.56) [[δέος]] πλᾶξε γυναῖκας · καὶ γὰρ αὐτὰ [[ὅμως]] ἄμυνεν (N. 1.50) τὰ δ' αὐτὸς ἀντιτύχῃ, ἔλπεταί [[τις]] [[ἕκαστος]] ἐξοχώτατα [[φάσθαι]] (N. 4.91) [[ἕπομαι]] δὲ καὶ αὐτὸς ἔχων μελέταν (N. 6.54) “εἰ μὲν αὐτὸς Οὔλυμπον θέλεις λτ;ναίειν>” (N. 10.84) τετράτῳ δ' αὐτὸς ἐπεδάθη fr. 135.<br /><b>b</b> c. subs. αὐτὰ δέ σφισιν ὤπασε τέχναν Γλαυκῶπις (O. 7.50) οἱ αὐτὰ Ζηνὸς [[παῖς]] ἔπορεν (O. 13.76) [[Ἰάσων]] αὐτὸς (P. 4.169) Αἰήτᾳ παρ' [[αὐτῷ]] (P. 4.213) θάνεν μὲν αὐτὸς [[ἥρως]] Ἀτρείδας (P. 11.31) ἀγάλματ' ἐπ αὐτᾶς βαθμίδος ἑσταότ (N. 5.1) ἀνὰ δ' αὐλὸν ἐπ αὐτὰν [[ὄρσομεν]] ἱππίων ἀέθλων κορυφάν (Ceporinus: αὐτὸν codd.) (N. 9.8) <br /><b>c</b> c. pron. κατὰ γαἶ αὐτόν τε νιν καὶ φαιδίμας ἵππους ἔμαρψεν (O. 6.14) [[δέξαι]] [[στεφάνωμα]] τόδ' ἐκ Πυθῶνος εὐδόξῳ Μίδᾳ αὐτόν τέ νιν (P. 12.6) <br /><b>d</b> c. reflex. pron. [κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον, [[τάν]] οἱ πάτηρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (codd.: ἅν [[τοι]] Fennel: ἅν οἱ Hermann) (O. 1.57) ] ἀλλαλοφόνους ἐπάξαντο λόγχας ἐνὶ [[σφίσιν]] αὐτοῖς (v. Trypho, fr. 34 de Velsen; Schwyz. 2. 198 (θ)) fr. 163.<br /><b>2</b> reflex. pron. ὃν πατὴρ [[ἔχει]] [[μέγας]] ἑτοῖμον [[αὐτῷ]] πάρεδρον (O. 2.76) καὶ τὰν πατρὸς [[ἀντία]] Μήδειαν θεμέναν γάμον αὐτᾷ (O. 13.53) χρὴ δὲ κατ' αὐτὸν αἰεὶ παντὸς ὁρᾶν [[μέτρον]] (P. 2.34) [[διδοῖ]] ψᾶφον περ' αὐτᾶς (''[[sc.]]'' [[δρῦς]]) (P. 4.265) “ταὶ δ' ἐπιγουνίδιον θαησάμεναι [[βρέφος]] αὐταῖς” (αὐγαῖς coni. Bergk e Σ paraphr.) (P. 9.62) τὸ σὸν | |sltr=[[αὐτός]] (-ός, -οῦ, -ῷ, -όν; -ῶν, -οῖς, -ούς: -ά, -ᾶς, -ᾷ, -άν; -αῖς: -ό acc.; -ῶν) <br /><b>1</b> [[emphatic]] adj., [[himself]], herself <br /><b>a</b> nom., Ὀλυμπίᾳ μὲν γὰρ αὐτὸς [[γέρας]] [[ἔδεκτο]] (O. 2.48) [[ἐπεὶ]] πολιᾶς εἶπέ τιν' αὐτὸς ὁρᾶν (O. 7.62) αὐτὸς ὑπαντίασεν, Τυροῦς ἐρασιπλοκάμου [[γενεά]] (P. 4.135) ἀπαθὴς δ' αὐτὸς πρὸς ἀστῶν (P. 4.297) χαίρων δὲ καὶ αὐτὸς Ἀλκμᾶνα στεφάνοισι [[βάλλω]] (P. 8.56) [[δέος]] πλᾶξε γυναῖκας · καὶ γὰρ αὐτὰ [[ὅμως]] ἄμυνεν (N. 1.50) τὰ δ' αὐτὸς ἀντιτύχῃ, ἔλπεταί [[τις]] [[ἕκαστος]] ἐξοχώτατα [[φάσθαι]] (N. 4.91) [[ἕπομαι]] δὲ καὶ αὐτὸς ἔχων μελέταν (N. 6.54) “εἰ μὲν αὐτὸς Οὔλυμπον θέλεις λτ;ναίειν>” (N. 10.84) τετράτῳ δ' αὐτὸς ἐπεδάθη fr. 135.<br /><b>b</b> c. subs. αὐτὰ δέ σφισιν ὤπασε τέχναν Γλαυκῶπις (O. 7.50) οἱ αὐτὰ Ζηνὸς [[παῖς]] ἔπορεν (O. 13.76) [[Ἰάσων]] αὐτὸς (P. 4.169) Αἰήτᾳ παρ' [[αὐτῷ]] (P. 4.213) θάνεν μὲν αὐτὸς [[ἥρως]] Ἀτρείδας (P. 11.31) ἀγάλματ' ἐπ αὐτᾶς βαθμίδος ἑσταότ (N. 5.1) ἀνὰ δ' αὐλὸν ἐπ αὐτὰν [[ὄρσομεν]] ἱππίων ἀέθλων κορυφάν (Ceporinus: αὐτὸν codd.) (N. 9.8) <br /><b>c</b> c. pron. κατὰ γαἶ αὐτόν τε νιν καὶ φαιδίμας ἵππους ἔμαρψεν (O. 6.14) [[δέξαι]] [[στεφάνωμα]] τόδ' ἐκ Πυθῶνος εὐδόξῳ Μίδᾳ αὐτόν τέ νιν (P. 12.6) <br /><b>d</b> c. reflex. pron. [κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον, [[τάν]] οἱ πάτηρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (codd.: ἅν [[τοι]] Fennel: ἅν οἱ Hermann) (O. 1.57) ] ἀλλαλοφόνους ἐπάξαντο λόγχας ἐνὶ [[σφίσιν]] αὐτοῖς (v. Trypho, fr. 34 de Velsen; Schwyz. 2. 198 (θ)) fr. 163.<br /><b>2</b> reflex. pron. ὃν πατὴρ [[ἔχει]] [[μέγας]] ἑτοῖμον [[αὐτῷ]] πάρεδρον (O. 2.76) καὶ τὰν πατρὸς [[ἀντία]] Μήδειαν θεμέναν γάμον αὐτᾷ (O. 13.53) χρὴ δὲ κατ' αὐτὸν αἰεὶ παντὸς ὁρᾶν [[μέτρον]] (P. 2.34) [[διδοῖ]] ψᾶφον περ' αὐτᾶς (''[[sc.]]'' [[δρῦς]]) (P. 4.265) “ταὶ δ' ἐπιγουνίδιον θαησάμεναι [[βρέφος]] αὐταῖς” (αὐγαῖς coni. Bergk e Σ paraphr.) (P. 9.62) τὸ σὸν αὐτοῦ [[μέλι]] γλάζεις (Wil.: τὸ [[σαυτοῦ]], τοσαῦτα codd. Theocriti: τὸ σαυτῷ Ahrens) fr. 97. <br /><b>3</b> him, her, it pers. pron. ἄταν ἅν [[τοι]] πατὴρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (O. 1.57) ὁ δ' [[αὐτῷ]] πὰρ ποδὶ σχεδὸν φάνη (O. 1.73) [[ἤδη]] γὰρ [[αὐτῷ]] [[διχόμηνις]] ὅλον ὀφθαλμὸν ἀντέφλεξε Μήνα (O. 3.19) ἔδοξεν γυμνὸς [[αὐτῷ]] [[κᾶπος]] ὀξείαις ὑπακουέμεν αὐγαῖς ἀελίου (O. 3.24) ξεινίαις αὐτοὺς ἐποίχονται τραπέζαις (O. 3.40) χρὴ [[τοίνυν]] πύλας ὕμνων ἀναπιτνάμεν αὐταῖς (O. 6.27) [[δύο]] δὲ γλαυκῶπες αὐτὸν ἐθρέψαντο δράκοντες (O. 6.45) Φοίβου γὰρ αὐτὸν φᾶ [[γεγάκειν]] πατρός (O. 6.49) [[νῦν]] μὲν [[αὐτῷ]] [[γέρας]] [[Ἀλκιμέδων]] (''[[sc.]]'' [[ἐστί]]) (O. 8.65) αὐτούς τ' ἀέξοι καὶ πόλιν (O. 8.88) [[σύνδικος]] δ' [[αὐτῷ]] Ἰολάου [[τύμβος]] (O. 9.98) γλυκὺ γὰρ [[αὐτῷ]] [[μέλος]] ὀφείλων ἐπιλέλαθ (O. 10.3) Τιρύνθιον ἔπερσαν [[αὐτῷ]] στρατὸν (O. 10.32) [[δύο]] δ' αὐτὸν ἔρεψαν πλόκοι σελίνων (O. 13.32) τὰ δ' Ὀλυμπίᾳ αὐτῶν ἔοικεν [[ἤδη]] [[πάροιθε]] λελέχθαι (O. 13.101) [[Σικελία]] τ' αὐτοῦ πιέζει στέρνα (P. 1.19) δόλον [[αὐτῷ]] θέσαν Ζηνὸς παλάμαι (P. 2.39) καιομένα δ' [[αὐτῷ]] διέφαινε [[πυρά]] (P. 3.44) “[[πεύθομαι]] δ' αὐτὰν ἐναλίαν βᾶμεν” (P. 4.38) ἀπὸ δ' αὐτὸν ἐγὼ Μοίσαισι [[δώσω]] (P. 4.67) ἐκ δ' ἄῤ αὐτοῦ πομφόλυξαν δάκρυα γηραλέων γλεφάρων (P. 4.121) αὐτοὺς [[Ἰάσων]] [[δέγμενος]] (P. 4.128) “τὰ μὲν λῦσον, [[ἄμμιν]] μή τι νεώτερον ἐξ αὐτῶν ἀναστάῃ [[κακόν]]” (P. 4.155) κάρυξε δ' αὐτοῖς (P. 4.200) τελευτὰν [[κεῖνος]] αὐταῖς ἡμιθέων [[πλόος]] ἄγαγεν (P. 4.210) Ἑλλὰς αὐτὰν ἐν φρασὶ καιομέναν δονέοι (P. 4.218) κλέψεν τε Μήδειαν σὺν αὐτᾷ ([[αὐτῷ]] Σ̆{γρ}. σὺν τῇ Μηδείᾳ θελούσῃ καὶ ἐνεργούσῃ) (P. 4.250) πότμου παραδόντος αὐτόν (''[[sc.]]'' πλοῦτον) (P. 5.3) [[ποτὶ]] γραμμᾷ μὲν αὐτὰν στᾶσε (P. 9.118) ὁ Παρνάσσιος αὐτὸν μυχὸςἀνέειπεν (P. 10.8) ὁχάλκεος οὐρανὸς οὔ ποτ' ἀμβατὸς [[αὐτῷ]] (Tricl. e Σ: αὐτοῖς codd.) (P. 10.27) ἔνεπεν· αὐτὸν μὰν σεμνὸν αἰνήσειν νόμον (N. 1.69) δῶρα καὶ [[κράτος]] ἐξέφαναν ἐγ [[γένος]] [[αὐτῷ]] (N. 4.68) πέταται δ' [[ἐπί]] τε χθόνα καὶ διὰ θαλάσσας [[τηλόθεν]] ὄνυμ αὐτῶν (N. 6.49) εἰ δ' αὐτὸ καὶ θεὸς ἀνέχοι (i. e. τὸ τῆς γειτνιάσεως ἀγαθόν) (N. 7.89) θεὸς ἔντυεν αὐτοῦ θυμὸν αἰχματὰν ἀμύνειν λοιγὸν Ἐνυαλίου (N. 9.36) νίκαν, τὰν λτ;γτ;ενοκράτει [[Ποσειδάων]] ὀπάσαις, Δωρίων [[αὐτῷ]] [[στεφάνωμα]] κόμᾳ πέμπεν ἀναδεῖσθαι σελίνων (I. 2.15) [[ἐπεί]] [[τοι]] [[οὐκ]] ἐλινύσοντας αὐτοὺς ἐργασάμαν (I. 2.46) αὐτοῦ πᾶσαν ὀρθώσαις ἀρετὰν κατὰ ῥάβδον ἔφρασεν (I. 4.37) [[ἄνδωκε]] δ' [[αὐτῷ]] [[φέρτατος]] οἰνοδόκον φιάλαν (I. 6.39) ἦ γὰρ [α]ὐτῶν μετάστασιν ἄκραν[θῆ]κε (Π̆{S}: ἀνδρ[ῶν] Π̆{ac}) Δ. 4. 40. τρεχέτω δὲ μετὰ Πληιόναν, [[ἅμα]] δ' [[αὐτῷ]] [[κύων]] fr. 74. φοινικορόδοις δἐνὶ λειμώνεσσι [[προάστιον]] αὐτῶν Θρ. . 3. κατὰ μὲν φίλα τέκν' ἔπεφνεν δώδεκ, αὐτὸν δὲ τρίτον fr. 171. ἁ Μειδύλου δ' [[αὐτῷ]] [[γενεά]] fr. 190. ]τ' ἐς αὐτόν[ Δ. 4f. 6.<br /><b>4</b> ὁ [[αὐτός]] v. ὁ C. 7. | ||
}} | }} | ||
{{Abbott | {{Abbott | ||
|astxt=[[αὐτός]], -ή, -ό, determinative pron., in [[late]] Gk. [[much]] [[more]] freq. [[than]] in cl. (WM, 178f.; Jannaris, HGG, §1399). <br /><b class="num">1.</b>Emphatic (so [[always]] in nom. exc. [[when]] preceded by the [[art]]., v. infr., iii);<br /><b class="num">(1)</b>[[self]] (ipse), expressing [[opposition]], [[distinction]], [[exclusion]], etc., αὐ. ἐκχυθήσεται, Lk 5:37; αὐ. ἐγινώσκεν, Jo 2:25; αὐ. [[ὑμεῖς]], Jo 3:28; καὶ αὐ. [[ἐγώ]], Ro 15:14; αὐ. [[Ἰησοῦς]], Jo 2:24; αὐ. καὶ οἱ μετ’ | |astxt=[[αὐτός]], -ή, -ό, determinative pron., in [[late]] Gk. [[much]] [[more]] freq. [[than]] in cl. (WM, 178f.; Jannaris, HGG, §1399). <br /><b class="num">1.</b>Emphatic (so [[always]] in nom. exc. [[when]] preceded by the [[art]]., v. infr., iii);<br /><b class="num">(1)</b>[[self]] (ipse), expressing [[opposition]], [[distinction]], [[exclusion]], etc., αὐ. ἐκχυθήσεται, Lk 5:37; αὐ. ἐγινώσκεν, Jo 2:25; αὐ. [[ὑμεῖς]], Jo 3:28; καὶ αὐ. [[ἐγώ]], Ro 15:14; αὐ. [[Ἰησοῦς]], Jo 2:24; αὐ. καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ, Mk 2:25; [[ὑμεῖς]] αὐ., Mk 6:31; esp. (as freq in cl.) αὐ. ὁ, Mt 3:4, Mk 6:17, Jo 16:27, I Th 3:11, al.; in [[late]] Gk., [[sometimes]] weakened,ἐν αὐτῇ τ. ὥρᾳ, in [[that]] [[hour]], Lk 10:21 (M, Pr., 91; MM, s.v.); <br /><b class="num">(2)</b>[[emphatic]], he, she, it (M, Pr., 86; Bl., §48, 1, 2, 7), Mt 1:21, 12:50, Lk 6:35, al.; pointing to [[some]] [[one]] as [[master]] (cl.), Mt 8:24, Mk 4:38, al.; αὐ., καὶ αὐ. = [[οὗτος]], ὁ δε (BL, §48, 1), Mt 14:2, Mk 14:15, 44, Lk 1:22, 2:28, al.<br /><b class="num">2.</b>In [[oblique]] cases (cl.), for the [[simple]] pron. of 3rd pers., he, she, it, Mt 7:9, 10:12, 26:44, al.; [[with]] ptcp. in gen. absol., Mt 9:18, Mk 13:1, al. (for irreg. constructions, V. Bl., §74, 5); pleonastically [[after]] the [[relative]] (cf. Heb. אֲשֶׁר לֹו; WM, 184ff.; Bl., §50, 4; MM, s.v.), Mk 7:25, Re 3:8, 7:2, al.; in constr. ad sensum, [[without]] [[proper]] [[subject]] [[expressly]] indicated, Mt 4:23, Ac 8:5, II Co 2:13, al.; gen. αὐτοῦ = ἐκείνου, Ro 11:11, I Th 2:19, Tit 3:5, He 2:4.<br /><b class="num">3.</b>ὁ, ἡ, τὸ αὐ., the [[same]]: He 1:12, 13:8; τὸ αὐ., ποιεῖν, Mt 5:46, 47, al.; φρονεῖν, Ro 12:16, 15:5, Phl 2:2, al.; τὰ αὐ., Ac 15:27, Ro 2:1, al.; κατὰ τὸ (τὰ) αὐ. (MM, s.v.), Ac 14:1, Lk 6:23, al.; ἐπὶ τὸ αὐ., [[together]] (MM, s.v.), Mt 22:34, Ac 1:15, al.; ἓν κ. τὸ αὐ., I Co 11:5, 12:11; c. dat. (cl.), I Co 11:5; [[with]] a [[noun]], [[λόγος]], Mk 14:39; μέτρος, Phl 1:30; [[πνεῦμα]], I Co 12:4. | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
Line 41: | Line 41: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''αὐτός:''' [[αὐτή]], [[αὐτό]], οριστ. αντων., ο [[ίδιος]], Λατ. [[ipse]]· στις πλάγιες πτώσεις, χρησιμοποιείται μόνο για τη [[δήλωση]] της προσ. αντων. αυτός, αυτή, αυτό· με το [[άρθρο]] ὁ [[αὐτός]], ἡ [[αὐτή]], τὸ [[αὐτό]] (ή [[ταὐτόν]]) κ.λπ.· αυτός μόνο, ο [[ίδιος]].<br /><b class="num">I.</b> ο [[ίδιος]], εγώ ο [[ίδιος]], εσύ ο [[ίδιος]] κ.λπ.· αιτ. στο [[πρόσωπο]] του ρήματος, σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">1.</b> αυτός ο [[ίδιος]], ο [[πραγματικός]] [[άνθρωπος]], η [[ψυχή]], όχι το [[σώμα]], σε Ομήρ. Οδ.· ή αντίθ. προς τους άλλους, όπως ο [[βασιλιάς]] προς τους υπηκόους του, ο [[πατέρας]] προς τα [[παιδιά]] του, ο άντρας προς τη [[γυναίκα]] του κ.λπ., σε Όμηρ.· απ' όπου απόλ. λέγεται για το Δάσκαλο, τίς [[οὗτος]]; Αὐτός, δηλ. ο [[Σωκράτης]], σε Αριστοφ.· ομοίως σε ουδ., αὐτὸ [[δείξει]], το [[αποτέλεσμα]] θα [[δείξει]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> αφ' [[εαυτού]], από τη [[θέληση]] κάποιου, Λατ. [[sponte]], σε Όμηρ., Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> από [[μόνος]] του, [[μόνος]], [[αὐτός]] περ [[ἐών]], παρότι [[μόνος]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αὐτοί ἐσμεν</i>, είμαστε [[μεταξύ]] μας δηλ. [[ανάμεσα]] σε φίλους, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> σε Πλάτ., τὸ δίκαιον [[αὐτό]], το [[δίκαιο]] [[καθαυτό]], η [[ιδέα]] της δικαιοσύνης κ.λπ.· πρβλ. [[αὐτοάνθρωπος]].<br /><b class="num">5.</b> σε δοτ. με ουσ., μαζί με, <i>ἀνόρουσεν αὐτῇ σὺν φόρμιγγι</i>, αυτός κρατούσε τη [[λύρα]] στο [[χέρι]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αὐτῇ σὺν πήληκι</i>, μαζί μ' αυτή την [[περικεφαλαία]], στο ίδ.· και [[χωρίς]] [[σύν]], αὐτοῖς [[ἀνδράσι]], μαζί με τους άνδρες, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">6.</b> προστίθεται στα τακτικά αριθμητικά, δηλ. [[πέμπτος]] [[αὐτός]], αυτός [[πέμπτος]], δηλ. αυτός μαζί με άλλους [[τέσσερις]], σε Θουκ.<br /><b class="num">7.</b> σε συνδυασμό με την προσωπ. αντων., ἐγὼ [[αὐτός]], [[ἐμέθεν]] αὐτῆς, <i>σὲ αὐτόν</i> κ.λπ., σε Όμηρ., Ηρόδ. και Αττ. ενώνεται με τις πλάγιες πτώσεις της προσ. αντων. [[ἐμαυτοῦ]], <i>σε-αυτοῦ</i>, <i>ἑ-αυτοῦ</i>· συνδέεται με αυτές τις αυτοπαθείς αντων. για να προσθέσει [[δύναμη]], αὐτὸςκαθ' [[αὑτοῦ]], <i>αὐτοὶ ὑφ' αὑτῶν</i>, σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">8.</b> η γεν. | |lsmtext='''αὐτός:''' [[αὐτή]], [[αὐτό]], οριστ. αντων., ο [[ίδιος]], Λατ. [[ipse]]· στις πλάγιες πτώσεις, χρησιμοποιείται μόνο για τη [[δήλωση]] της προσ. αντων. αυτός, αυτή, αυτό· με το [[άρθρο]] ὁ [[αὐτός]], ἡ [[αὐτή]], τὸ [[αὐτό]] (ή [[ταὐτόν]]) κ.λπ.· αυτός μόνο, ο [[ίδιος]].<br /><b class="num">I.</b> ο [[ίδιος]], εγώ ο [[ίδιος]], εσύ ο [[ίδιος]] κ.λπ.· αιτ. στο [[πρόσωπο]] του ρήματος, σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">1.</b> αυτός ο [[ίδιος]], ο [[πραγματικός]] [[άνθρωπος]], η [[ψυχή]], όχι το [[σώμα]], σε Ομήρ. Οδ.· ή αντίθ. προς τους άλλους, όπως ο [[βασιλιάς]] προς τους υπηκόους του, ο [[πατέρας]] προς τα [[παιδιά]] του, ο άντρας προς τη [[γυναίκα]] του κ.λπ., σε Όμηρ.· απ' όπου απόλ. λέγεται για το Δάσκαλο, τίς [[οὗτος]]; Αὐτός, δηλ. ο [[Σωκράτης]], σε Αριστοφ.· ομοίως σε ουδ., αὐτὸ [[δείξει]], το [[αποτέλεσμα]] θα [[δείξει]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> αφ' [[εαυτού]], από τη [[θέληση]] κάποιου, Λατ. [[sponte]], σε Όμηρ., Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> από [[μόνος]] του, [[μόνος]], [[αὐτός]] περ [[ἐών]], παρότι [[μόνος]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αὐτοί ἐσμεν</i>, είμαστε [[μεταξύ]] μας δηλ. [[ανάμεσα]] σε φίλους, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> σε Πλάτ., τὸ δίκαιον [[αὐτό]], το [[δίκαιο]] [[καθαυτό]], η [[ιδέα]] της δικαιοσύνης κ.λπ.· πρβλ. [[αὐτοάνθρωπος]].<br /><b class="num">5.</b> σε δοτ. με ουσ., μαζί με, <i>ἀνόρουσεν αὐτῇ σὺν φόρμιγγι</i>, αυτός κρατούσε τη [[λύρα]] στο [[χέρι]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αὐτῇ σὺν πήληκι</i>, μαζί μ' αυτή την [[περικεφαλαία]], στο ίδ.· και [[χωρίς]] [[σύν]], αὐτοῖς [[ἀνδράσι]], μαζί με τους άνδρες, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">6.</b> προστίθεται στα τακτικά αριθμητικά, δηλ. [[πέμπτος]] [[αὐτός]], αυτός [[πέμπτος]], δηλ. αυτός μαζί με άλλους [[τέσσερις]], σε Θουκ.<br /><b class="num">7.</b> σε συνδυασμό με την προσωπ. αντων., ἐγὼ [[αὐτός]], [[ἐμέθεν]] αὐτῆς, <i>σὲ αὐτόν</i> κ.λπ., σε Όμηρ., Ηρόδ. και Αττ. ενώνεται με τις πλάγιες πτώσεις της προσ. αντων. [[ἐμαυτοῦ]], <i>σε-αυτοῦ</i>, <i>ἑ-αυτοῦ</i>· συνδέεται με αυτές τις αυτοπαθείς αντων. για να προσθέσει [[δύναμη]], αὐτὸςκαθ' [[αὑτοῦ]], <i>αὐτοὶ ὑφ' αὑτῶν</i>, σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">8.</b> η γεν. αὐτοῦ χρησιμ. με την κτητική αντων., πατρὸς [[κλέος]] ἠδ' ἐμὸν αὐτοῦ, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">9.</b> αὐτὸς [[ἑαυτοῦ]], χρησιμ. με συγκρ. και υπερθ. επίθ. για να δηλώσει [[κάτι]] ασυνήθιστο, <i>αὐτὸςἑωυτοῦ πολλῷ ὑποδεέστερος</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> αυτός, αυτή, αυτό, [[απλώς]] ως γʹ πρόσ., μόνο σε πλάγιες πτώσεις και [[ποτέ]] στην [[αρχή]] πρότασης, σε Όμηρ., Αττ.· πρβλ. [[ἑαυτοῦ]].<br /><b class="num">III.</b> με [[άρθρο]], ὁ [[αὐτός]], ἡ [[αὐτή]], τὸ [[αὐτό]], και Αττ. συνηρ. [[αὑτός]], [[αὑτή]], [[ταὐτό]] και [[ταὐτόν]], γεν. <i>ταὐτοῦ</i>, δοτ. <i>ταὐτῷ</i>, πληθ. ουδ. [[ταὐτά]]· Ιων. [[ὡὐτός]], <i>τὠυτό</i>· αυτός ακριβώς, ο [[ίδιος]], Λατ. [[idem]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.· [[συχνά]] παίρνει μια δοτ. όπως [[ὅμοιος]], για να δηλώσει [[ομοιότητα]], τὠυτὸ iν [[ὑμῖν]] ἐπρήσσομεν, θα προοδεύσουμε το ίδιο με εσάς, σε Ηρόδ.· επίσης, ὁ αὐτὸς [[καί]], πρβλ. Λατ. [[simul]] ac, στον ίδ.<br /><b class="num">IV.</b> <i>αὐτο-</i>, σε [[σύνθεση]]·<br /><b class="num">1.</b> ο αφ' [[εαυτού]], δηλ. [[φυσικός]], [[έμφυτος]], όχι κατασκευασμένος, όπως σε [[αὐτόκτιτος]].<br /><b class="num">2.</b> από μόνο..., από κανένα [[άλλο]] [[παρά]]..., όπως στο [[αὐτόξυλος]].<br /><b class="num">3.</b> αφ' [[εαυτού]], αυτο-, όπως σε [[αὐτοδίδακτος]], [[αὐτόματος]]· και ομοίως, ανεξάρτητα, όπως στο [[αὐτόνομος]].<br /><b class="num">4.</b> [[μόλις]], ακριβώς, όπως στο [[αὐτόδεκα]].<br /><b class="num">5.</b> με αυτοπαθή [[έννοια]] του αὐτοῦ και των [[ἀλλήλων]], όπως τα [[αὐθέντης]], [[αὐτοκτονέω]].<br /><b class="num">6.</b> μαζί με, όπως τα [[αὐτόπρεμνος]], [[αὐτόρριζος]]. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
Line 47: | Line 47: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=[[self]], Lat. [[ipse]]:— in the [[oblique]] cases [[simply]] for the [[personal]] Pron., him, her, it:— with the Artic. ὁ [[αὐτός]], ἡ [[αὐτή]], τὸ [[αὐτό]] (or [[ταὐτόν]]), etc., the [[very]] one, the [[same]].<br /><b class="num">I.</b> [[self]], [[myself]], [[thyself]], etc., acc. to the [[person]] of the Verb., Hom., etc.:<br /><b class="num">1.</b> [[oneself]], one's true [[self]], the [[soul]], not the [[body]], Od.; or opp. [[to others]], as [[king]] to subjects, [[parent]] to children, man to [[wife]], etc., Hom.; [[hence]] absol. for the [[master]], τίς [[οὗτος]];—Αὐτός, i. e. [[Socrates]], Ar.; [[similarly]] in neut. αὐτὸ [[δείξει]] the [[result]] [[will]] [[show]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> of [[oneself]], of one's own [[accord]], Lat. [[sponte]], Hom., Soph.<br /><b class="num">3.</b> by [[oneself]], [[alone]], [[αὐτός]] περ ἐών [[although]] [[alone]], Il.; αὐτοί ἐσμεν we are by [[ourselves]], i. e. [[among]] friends, Ar.<br /><b class="num">4.</b> in Plat., τὸ δίκαιον [[αὐτό]] [[right]] in itself, the [[idea]] of [[right]], etc.; cf. [[αὐτοάνθρωπος]].<br /><b class="num">5.</b> in dat. with Subst., [[together]] with, ἀνόρουσεν αὐτῆι σὺν φόρμιγγι he sprang up [[lyre]] in [[hand]], Il.; αὐτῆι σὺν πήληκι [[helmet]] and all, Il.; and without σύν, αὐτοῖς [[ἀνδράσι]] men and all, Hdt., etc.<br /><b class="num">6.</b> added to ordinal Numbers, e. g. [[πέμπτος]] [[αὐτός]] [[himself]] the [[fifth]], i.e. [[himself]] with [[four]] others, Thuc.<br /><b class="num">7.</b> in [[connection]] with the [[person]]. Pron., ἐγὼ [[αὐτός]], [[ἐμέθεν]] αὐτῆς, σὲ αὐτόν, etc., Hom.; in Hdt. and Attic it coalesces with [[oblique]] cases of Pron., [[ἐμαυτοῦ]], σε-αυτοῦ, ἑ-αυτοῦ:— it is joined with these reflexive Pronouns to add [[force]], αὐτὸς καθ' [[αὑτοῦ]], αὐτοὶ ὑφ' αὑτῶν Aesch., etc.<br /><b class="num">8.</b> gen. αὐτοῦ is used with the possessive Pron., πατρὸς [[κλέος]] ἠδ' ἐμὸν αὐτοῦ Il.<br /><b class="num">9.</b> αὐτὸς [[ἑαυτοῦ]] is also used with comp. and Sup. adj. to [[express]] [[something]] [[unusual]], αὐτὸς [[ἑωυτοῦ]] πολλῶι ὑποδεέστερος Hdt.<br /><b class="num">II.</b> he, she, it, for the [[simple]] Pron. of 3 [[person]], only in [[oblique]] cases, and [[never]] at the [[beginning]] of a [[sentence]], Hom., Attic: cf. [[ἑαυτοῦ]].<br /><b class="num">III.</b> with Article ὁ [[αὐτός]], ἡ [[αὐτή]], τὸ [[αὐτό]], and Attic contr. [[αὑτός]], [[αὑτή]], [[ταὐτό]] and [[ταὐτόν]], gen. ταὐτοῦ, dat. ταὐτῶι, pl. neut. [[ταὐτά]]: ionic [[ὡὐτός]], τὠυτό:— the [[very]] one, the [[same]], Lat. [[idem]], Hom., Hdt., Attic:—it freq. takes a dat., like [[ὅμοιος]], to [[denote]] [[sameness]], τὠυτὸ ἂν [[ὑμῖν]] ἐπρήσσομεν we should [[fare]] the [[same]] as you, Hdt.; also, ὁ αὐτὸς καί, cf. Lat. [[simul]] ac, Hdt.<br /><b class="num">IV.</b> αὐτο- in Compos.:<br /><b class="num">1.</b> of itself, i. e. [[natural]], [[native]], not made, as in [[αὐτόκτιτος]].<br /><b class="num">2.</b> of [[mere]]…, of [[nothing]] but…, as in [[αὐτόξυλος]].<br /><b class="num">3.</b> of [[oneself]], [[self]]-, as in [[αὐτοδίδακτος]], [[αὐτόματος]]: and so [[independently]], as in [[αὐτόνομος]].<br /><b class="num">4.</b> [[just]], [[exactly]], as in [[αὐτόδεκα]].<br /><b class="num">5.</b> with reflex. [[sense]] of [[αὑτοῦ]] and [[ἀλλήλων]], as [[αὐθέντης]], [[αὐτοκτονέω]].<br /><b class="num">6.</b> [[together]] with, as in [[αὐτόπρεμνος]], [[αὐτόρριζος]]. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe |