3,274,522
edits
ἀριστερός: Difference between revisions
m
Text replacement - "Spanish: izquierda; Sundanese: kiwa" to "Spanish: izquierdo; Sundanese: kiwa"
m (Text replacement - "(?s)({{LSJ.*}}\n)({{.*}}\n)({{DGE.*}}\n)" to "$1$3$2") |
m (Text replacement - "Spanish: izquierda; Sundanese: kiwa" to "Spanish: izquierdo; Sundanese: kiwa") |
||
| (21 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{LSJ1 | {{LSJ1 | ||
|Full diacritics= | |Full diacritics=ᾰ̓ριστερός | ||
|Medium diacritics=ἀριστερός | |Medium diacritics=ἀριστερός | ||
|Low diacritics=αριστερός | |Low diacritics=αριστερός | ||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=aristeros | |Transliteration C=aristeros | ||
|Beta Code=a)ristero/s | |Beta Code=a)ristero/s | ||
|Definition=[ | |Definition=[ᾰ], ἀριστερά, ἀριστερόν,<br><span class="bld">A</span> [[left]], [[on the left]], [[ἐπ' ἀριστερά]] = [[towards the left]], i.e. [[on the left]], Il.2.526, al.; [[ἐπ' ἀριστερὰ χειρός]] Od.5.277; [[ἐπ' ἀριστερὰ χειρῶν]] A.R. 2.1266; [[ἐξἀριστερῶν]] Hp.''Epid.''2.4.1; [[ἐν τοῖσι ἀριστεροῖσι]] ibid.<br><span class="bld">2</span> [[ἀριστερά]] (with or without [[χείρ]]), ἡ, [[left hand]], [[ἐξ ἀριστερῆς χειρός]] = [[on the left hand]], [[Herodotus|Hdt.]]2.30; simply [[ἀριστερῆς χειρός]] Id.4.34; [[ἐξ ἀριστερᾶς]] S.''Ph.''20, Pl.''Ti.''72c, etc.; οὑξ ἀριστερᾶς.. ναός S.''El.''7; <b class="b3">ἐς ἀριστερὴν χεῖρα ἤιε, ἐν ἀριστερῇ ἔχειν</b>, [[Herodotus|Hdt.]]7.42.<br><span class="bld">3</span> metaph., [[boding ill]], [[ominous]], because to a Greek, looking northward, unlucky signs came from the left, ἀ. ἤλυθεν [[ὄρνις]] Od.20.242.<br><span class="bld">4</span> [[awkward]], [[erring]], <b class="b3">φρενόθεν ἐπ' ἀριστερὰ ἔβας</b> [[turn]]edst to the [[leftward]] of thy [[mind]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]'' 182 (lyr.); <b class="b3">ἐπ' ἀριστερὰ εἴληφας τὸ πρᾶγμα</b> in a [[sinister]] sense, ''Com.Adesp.''22.67 D.; <b class="b3">τῷ ἀριστερῷ δέχεσθαι [λόγους]</b> Plu.2.378b. (Prop. 'better', cf. [[ἄριστος]]; euphemism (cf. [[εὐώνυμος]]) to avoid ill-luck.) | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-ά, -όν<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [ép. gen.-dat. plu. ἀριστερόφιν <i>Il</i>.13.309]<br /><b class="num">1</b> [[izquierdo]] ὦμος <i>Il</i>.5.16, 16.106, Hdt.1.171, E.<i>IT</i> 1381, μαζός <i>Il</i>.11.321, Q.S.6.635, χείρ Hdt.2.106, 4.71<br /><b class="num">•</b>de donde ἡ ἀριστερά [[la mano izquierda]] op. ἡ δεξιά: τῇ ἀριστερᾷ κρατεῖν τὸν ἄρτον, τῇ δεξιᾷ λαμβάνειν τὸν ὄψον Plu.2.99d<br /><b class="num">•</b>πούς Th.3.22, ἵππος <i>Il</i>.23.338, Nonn.<i>D</i>.37.208, κέρας Th.8.104, ὅπλα armas manejadas c. la mano izquierda, e.d., defensivas</i> 2<i>Ep.Cor</i>.6.7<br /><b class="num">•</b>en usos adv. [[a la izquierda]] ἐπ' ἀριστερά Hdt.1.51, 2.93, 7.39, a veces c. gen. ἐπ' ἀ. Βοιωτῶν <i>Il</i>.2.526, ἐπ' ἀ. χειρός <i>Od</i>.5.277, ἐπ' ἀριστερόφιν <i>Il</i>.13.309, ἐν τοῖσιν ἀριστεροῖσι Hp.<i>Epid</i>.2.4.1, ἐν ἀριστερᾷ Th.2.81, 98, ἐσιόντι ἀριστερῆς χειρός según se entra a mano izquierda</i> Hdt.2.169, ἐπὶ τοῦ δρόμου ἀριστερᾶς χερός <i>PCair.Zen</i>.653.8 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. [[hacia la izquierda]] ἐπ' ἀριστερὰ νωμῆσαι [[βῶν]] <i>Il</i>.7.238<br /><b class="num">•</b>ἐξ ἀριστερᾶς desde la izquierda</i> S.<i>Ph</i>.20, E.<i>Hec</i>.1151, c. gen. ἐξ ἀριστερᾶς τῆς ὁδοῦ X.<i>Cyr</i>.8.3.10, tb. ἐξ ἀριστερῆς χειρός Hdt.2.30, 4.34, 5.77, ἐξ ἀριστερῶν Hp.<i>Epid</i>.2.4.1.<br /><b class="num">2</b> [[izquierdo]] c. la connotación de infausto ἀριστερὰ σήματα φαίνων Hes.<i>Fr</i>.141.25, ὄρνις <i>Od</i>.20.242, αἰετὸς ... οἴμησεν [[ἀριστερός]] Q.S.1.200<br /><b class="num">•</b>de donde ἐπ' ἀριστερὰ ... ἔβας te equivocaste</i> S.<i>Ai</i>.182, ἐπ' ἀρίστερ' εἴληφας τὸ πρᾶγμα has tomado la cosa en mal sentido</i> Men.<i>Fab.incert</i>.7.155, ἀριστερὸν τοῦ οὐρανοῦ (= κακόν) Pythag.B 30, τοὺς λόγους ... τῇ ἀριστερᾷ δέχεσθαι Plu.2.378b, γνῶναι δεξιὰν καὶ ἀριστεράν distinguir el bien y el mal</i>, <i>Didache</i> 12.1, <i>PMasp</i>.2.1.12 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>neutr. plu. como adv. ἀριστερὰ κεκλήγοντες dando graznidos de mal agüero</i> Q.S.9.307. | |dgtxt=-ά, -όν<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [ép. gen.-dat. plu. ἀριστερόφιν <i>Il</i>.13.309]<br /><b class="num">1</b> [[izquierdo]] [[ὦμος]] <i>Il</i>.5.16, 16.106, Hdt.1.171, E.<i>IT</i> 1381, μαζός <i>Il</i>.11.321, Q.S.6.635, χείρ Hdt.2.106, 4.71<br /><b class="num">•</b>de donde ἡ ἀριστερά [[la mano izquierda]] op. ἡ δεξιά: τῇ ἀριστερᾷ κρατεῖν τὸν ἄρτον, τῇ δεξιᾷ λαμβάνειν τὸν ὄψον Plu.2.99d<br /><b class="num">•</b>πούς Th.3.22, ἵππος <i>Il</i>.23.338, Nonn.<i>D</i>.37.208, κέρας Th.8.104, ὅπλα armas manejadas c. la mano izquierda, e.d., defensivas</i> 2<i>Ep.Cor</i>.6.7<br /><b class="num">•</b>en usos adv. [[a la izquierda]] = [[ἐπ' ἀριστερά]] Hdt.1.51, 2.93, 7.39, a veces c. gen. ἐπ' ἀ. Βοιωτῶν <i>Il</i>.2.526, ἐπ' ἀ. χειρός <i>Od</i>.5.277, [[ἐπ' ἀριστερόφιν]] <i>Il</i>.13.309, ἐν τοῖσιν ἀριστεροῖσι Hp.<i>Epid</i>.2.4.1, ἐν ἀριστερᾷ Th.2.81, 98, ἐσιόντι ἀριστερῆς χειρός según se entra a mano izquierda</i> Hdt.2.169, ἐπὶ τοῦ δρόμου ἀριστερᾶς χερός <i>PCair.Zen</i>.653.8 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. [[hacia la izquierda]] ἐπ' ἀριστερὰ νωμῆσαι [[βῶν]] <i>Il</i>.7.238<br /><b class="num">•</b>ἐξ ἀριστερᾶς desde la izquierda</i> S.<i>Ph</i>.20, E.<i>Hec</i>.1151, c. gen. ἐξ ἀριστερᾶς τῆς ὁδοῦ X.<i>Cyr</i>.8.3.10, tb. ἐξ ἀριστερῆς χειρός Hdt.2.30, 4.34, 5.77, ἐξ ἀριστερῶν Hp.<i>Epid</i>.2.4.1.<br /><b class="num">2</b> [[izquierdo]] c. la connotación de infausto ἀριστερὰ σήματα φαίνων Hes.<i>Fr</i>.141.25, ὄρνις <i>Od</i>.20.242, αἰετὸς ... οἴμησεν [[ἀριστερός]] Q.S.1.200<br /><b class="num">•</b>de donde ἐπ' ἀριστερὰ ... ἔβας te equivocaste</i> S.<i>Ai</i>.182, ἐπ' ἀρίστερ' εἴληφας τὸ πρᾶγμα has tomado la cosa en mal sentido</i> Men.<i>Fab.incert</i>.7.155, ἀριστερὸν τοῦ οὐρανοῦ (= κακόν) Pythag.B 30, τοὺς λόγους ... τῇ ἀριστερᾷ δέχεσθαι Plu.2.378b, γνῶναι δεξιὰν καὶ ἀριστεράν distinguir el bien y el mal</i>, <i>Didache</i> 12.1, <i>PMasp</i>.2.1.12 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>neutr. plu. como adv. ἀριστερὰ κεκλήγοντες dando graznidos de mal agüero</i> Q.S.9.307. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0351.png Seite 351]] ά, όν, links, eigentl. compar. zu [[ἄριστος]], wobei [[ἄριστος]] nicht in der Bed. des superl. zu fassen, sondern als positiv., »gut«, so daß also [[ἀριστερός]] eigentl. »besser« heißt; im Gebrauch erscheint aber [[ἀριστερός]] nur als euphemistische Bezeichnung [[der linken Seite]], welche nämlich dem Griechen als die unglückliche galt; ähnlich [[εὐώνυμος]]. Die Beschränkung des Gebrauchs von [[ἀριστερός]] auf diesen einen Fall wird angedeutet durch die Versetzg des Accents; denn ursprüngl. muß das Wort Proparoxytonon gewesen sein. Hom. öfters ἐπ'ἀριστερά, außerdem [[ἀριστερός]] Iliad. 23, 338 Od. 20, 242, ἀριστερόν masc. Iliad. 5, 16. 660. 11, 321. 16, 106. 478, [[ἀριστερόφιν]] Iliad. 13, 309; ἀρ. μαζόν Iliad. 11, 321, μηρόν 5, 660, ὦμον 5, 16; [[ἵππος]] ἀρ. Iliad. 23, 338; αὐτὴν ἐπ' ἀριστέρ' ἔχοντες, zur Linken, Od. 3, 171; τὴν ἐπ' ἀριστερὰ χειρὸς ἔχοντα 5, 277; Βοιωτῶν ἐπ' ἀριστερά, links von den Böotern, Iliad. 2, 526; μάχης ἐπ' ἀριστερά, auf der linken Seite des Schlachtfeldes, 11, 498; [[νηῶν]] ἐπ' ἀριστερά 12, 118; νῶιν δ' ὧδ' ἐπ' ἀριστέρ' ἔχε στρατοῦ 13, 326; ἦ ἐπὶ [[δεξιόφιν]] στρατοῦ, ἦ ἀνὰ μέσσους, ἦ ἐπ' [[ἀριστερόφιν]] 13, 309; οἶδ' ἐπὶ [[δεξιά]], οἶδ' ἐπ' ἀριστερὰ νωμῆσαι βῶν 7, 238; αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀριστερὸς ἤλυθεν [[ὄρνις]], αἰετὸς [[ὑψιπέτης]], ein Unglück bedeutender Vogel, Od. 20, 242; αἰετὸς [[ὑψιπέτης]] ἐπ' ἀριστερὰ λαὸν ἐέργων Iliad. 12, 201. 219; οἰωνοῖσι κελεύεις πείθεσθαι, τῶν οὔ τι μετατρέπομ' οὐδ' [[ἀλεγίζω]], εἴτ' ἐπὶ δεξί' ἴωσι πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε, εἴτ' ἐπ' ἀριστερὰ [[τοί]] γε ποτὶ ζόφον ἠερόεντα Iliad. 12, 240, vgl. Lehrs Aristarch. p. 177; – ἐξ ἀριστερᾶς Soph. Phil. 20 El. 7; Plat. Tim. 72 c; ἐν τῇ ἀριστερᾷ Phaedr. 228 d u. sonst, zur Linken; τὸ ἐπ' ἀριστερὰ [[μέρος]] Plat. Phaedr. 266 a; ἐκ τῶν ἀριστερῶν ἐπὶ τὰ [[δεξιά]] Plat. Tim. 77 e; [[φρενόθεν]] ἐπ' ἀριστερὰ ἔβας Soph. Ai. 183, du wichest links hin, vom Rechten ab; dah. linkisch, ungeschickt, Sp. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0351.png Seite 351]] ά, όν, links, eigentl. compar. zu [[ἄριστος]], wobei [[ἄριστος]] nicht in der Bed. des superl. zu fassen, sondern als positiv., »gut«, so daß also [[ἀριστερός]] eigentl. »besser« heißt; im Gebrauch erscheint aber [[ἀριστερός]] nur als euphemistische Bezeichnung [[der linken Seite]], welche nämlich dem Griechen als die unglückliche galt; ähnlich [[εὐώνυμος]]. Die Beschränkung des Gebrauchs von [[ἀριστερός]] auf diesen einen Fall wird angedeutet durch die Versetzg des Accents; denn ursprüngl. muß das Wort Proparoxytonon gewesen sein. Hom. öfters ἐπ'ἀριστερά, außerdem [[ἀριστερός]] Iliad. 23, 338 Od. 20, 242, ἀριστερόν masc. Iliad. 5, 16. 660. 11, 321. 16, 106. 478, [[ἀριστερόφιν]] Iliad. 13, 309; ἀρ. μαζόν Iliad. 11, 321, μηρόν 5, 660, ὦμον 5, 16; [[ἵππος]] ἀρ. Iliad. 23, 338; αὐτὴν ἐπ' ἀριστέρ' ἔχοντες, zur Linken, Od. 3, 171; τὴν ἐπ' ἀριστερὰ χειρὸς ἔχοντα 5, 277; Βοιωτῶν ἐπ' ἀριστερά, links von den Böotern, Iliad. 2, 526; μάχης ἐπ' ἀριστερά, auf der linken Seite des Schlachtfeldes, 11, 498; [[νηῶν]] ἐπ' ἀριστερά 12, 118; νῶιν δ' ὧδ' ἐπ' ἀριστέρ' ἔχε στρατοῦ 13, 326; ἦ ἐπὶ [[δεξιόφιν]] στρατοῦ, ἦ ἀνὰ μέσσους, ἦ ἐπ' [[ἀριστερόφιν]] 13, 309; οἶδ' ἐπὶ [[δεξιά]], οἶδ' ἐπ' ἀριστερὰ νωμῆσαι βῶν 7, 238; αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀριστερὸς ἤλυθεν [[ὄρνις]], αἰετὸς [[ὑψιπέτης]], ein Unglück bedeutender Vogel, Od. 20, 242; αἰετὸς [[ὑψιπέτης]] ἐπ' ἀριστερὰ λαὸν ἐέργων Iliad. 12, 201. 219; οἰωνοῖσι κελεύεις πείθεσθαι, τῶν οὔ τι μετατρέπομ' οὐδ' [[ἀλεγίζω]], εἴτ' ἐπὶ δεξί' ἴωσι πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε, εἴτ' ἐπ' ἀριστερὰ [[τοί]] γε ποτὶ ζόφον ἠερόεντα Iliad. 12, 240, vgl. Lehrs Aristarch. p. 177; – ἐξ ἀριστερᾶς Soph. Phil. 20 El. 7; Plat. Tim. 72 c; ἐν τῇ ἀριστερᾷ Phaedr. 228 d u. sonst, zur Linken; τὸ ἐπ' ἀριστερὰ [[μέρος]] Plat. Phaedr. 266 a; ἐκ τῶν ἀριστερῶν ἐπὶ τὰ [[δεξιά]] Plat. Tim. 77 e; [[φρενόθεν]] ἐπ' ἀριστερὰ ἔβας Soph. Ai. 183, du wichest links hin, vom Rechten ab; dah. linkisch, ungeschickt, Sp. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ά, όν :<br /><b>I.</b> situé à gauche : ἐπ' ἀριστερὰ χειρός OD, ἐπ' [[ἀριστερά]] IL, ATT à gauche, du côté gauche ; ἡ [[ἀριστερά]] ([[χείρ]]) la main gauche, le côté gauche ; [[ἐξ]] ἀριστερᾶς SOPH, [[ἐν]] ἀριστερῇ HDT vers la gauche;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> [[qui est hors du droit chemin]] : ἐπ' [[ἀριστερά]] SOPH hors du droit chemin, de la droite raison;<br /><b>2</b> [[sinistre]], [[de mauvais augure]].<br />'''Étymologie:''' [[ἄριστος]], par euphém. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀριστερός:''' (ᾰ)<br /><b class="num">1</b> [[левый]] ([[ὦμος]], [[ἵππος]] Hom.; τὸ ἀριστερὸν τοῦ οὐρανοῦ Arst.);<br /><b class="num">2</b> [[роковой]], [[зловещий]] ([[ὄρνις]] Hom.). - см. тж. [[ἀριστερά]] I и II. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἀριστερός''': -ά, -όν, [[ἀριστερός]], εἰς τὰ ἀριστερά, Λατ. sinister, ἐπ’ ἀριστερά, πρὸς τὰ ἀριστερά, Ἰλ. Β. 526. κ. ἀλλ.· ἐπ’ ἀριστερὰ χειρὸς Ὀδ. Ε. 277· ἐπ’ ἀρ. χειρῶν Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 1266· παρ’ ἀριστερὰ Συλλ. Ἐπιγρ. 150. 17, 151, 3156. 2) ἀριστερὰ (μετὰ ἢ [[ἄνευ]] τοῦ [[χείρ]]), ἡ, ἡ ἀριστερὰ [[χείρ]], ἐξ ἀριστερῆς χειρός, «ἀπὸ τὸ ἀριστερὸν χέρι», Ἡρόδ. 2. 30· ἢ ἀπλῶς, ἀριστερῆς χ. ὁ αὐτ. 4. 34: [[οὕτως]], ἐξ ἀριστερᾶς Σοφ. Φ. 20, Πλάτ., κλ.· οὑξ ἁριστερᾶς .. ναὸς Σοφ. Ἠλ. 7· ἐς ἀριστερήν, ἐν ἀριστερῇ Ἡρόδ. 7. 42. 3) μεταφορ., προμηνύων κακόν, δυσοίωνος, [[διότι]] εἰς [[ἀρχαῖον]] Ἕλληνα οἰωνοσκόπον βλέποντα πρὸς βορρᾶν οἱ δυσμικοὶ ἢ κακοὶ οἰωνοὶ ἤρχοντο ἐξ ἀριστερῶν, αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀριστερὸς ἤλυθεν [[ὄρνις]] Ὀδ. Υ. 242, κἑξ.· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ διαγωγῆς ἀτόπου, πεπλανημένης, ἄφρονος, παρεκτρεπομένης τοῦ ὀρθοῦ, [[φρενόθεν]] ἐπ’ ἀριστερὰ .. ἔβας, ἐξέκλινες πρὸς τὰ ἀριστερὰ τῶν φρενῶν σου, Σοφ. Αἴ. 183. -Πρβλ. ἐπὶ πᾶσι τὸ [[ἐπαρίστερος]]. (Ὁ Λήψιος παρὰ Δοναλδσῶνι ἐν Νέῳ Κρατύλῳ 203 σχετίζει τὸ ἀριστερὸς πρὸς τὸ Λατ. si-nist-er.) | |lstext='''ἀριστερός''': -ά, -όν, [[ἀριστερός]], εἰς τὰ ἀριστερά, Λατ. sinister, ἐπ’ ἀριστερά, πρὸς τὰ ἀριστερά, Ἰλ. Β. 526. κ. ἀλλ.· ἐπ’ ἀριστερὰ χειρὸς Ὀδ. Ε. 277· ἐπ’ ἀρ. χειρῶν Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 1266· παρ’ ἀριστερὰ Συλλ. Ἐπιγρ. 150. 17, 151, 3156. 2) ἀριστερὰ (μετὰ ἢ [[ἄνευ]] τοῦ [[χείρ]]), ἡ, ἡ ἀριστερὰ [[χείρ]], ἐξ ἀριστερῆς χειρός, «ἀπὸ τὸ ἀριστερὸν χέρι», Ἡρόδ. 2. 30· ἢ ἀπλῶς, ἀριστερῆς χ. ὁ αὐτ. 4. 34: [[οὕτως]], ἐξ ἀριστερᾶς Σοφ. Φ. 20, Πλάτ., κλ.· οὑξ ἁριστερᾶς .. ναὸς Σοφ. Ἠλ. 7· ἐς ἀριστερήν, ἐν ἀριστερῇ Ἡρόδ. 7. 42. 3) μεταφορ., προμηνύων κακόν, δυσοίωνος, [[διότι]] εἰς [[ἀρχαῖον]] Ἕλληνα οἰωνοσκόπον βλέποντα πρὸς βορρᾶν οἱ δυσμικοὶ ἢ κακοὶ οἰωνοὶ ἤρχοντο ἐξ ἀριστερῶν, αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀριστερὸς ἤλυθεν [[ὄρνις]] Ὀδ. Υ. 242, κἑξ.· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ διαγωγῆς ἀτόπου, πεπλανημένης, ἄφρονος, παρεκτρεπομένης τοῦ ὀρθοῦ, [[φρενόθεν]] ἐπ’ ἀριστερὰ .. ἔβας, ἐξέκλινες πρὸς τὰ ἀριστερὰ τῶν φρενῶν σου, Σοφ. Αἴ. 183. -Πρβλ. ἐπὶ πᾶσι τὸ [[ἐπαρίστερος]]. (Ὁ Λήψιος παρὰ Δοναλδσῶνι ἐν Νέῳ Κρατύλῳ 203 σχετίζει τὸ ἀριστερὸς πρὸς τὸ Λατ. si-nist-er.) | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=[[left]] (opp. [[δεξιός]]), [[hence]] [[sinister]], [[ill]]-[[boding]] ([[ὄρνῖς]], Od. 20.242); ἐπ' [[ἀριστερά]], ‘on the [[left]],’ Il. 12.240 | |auten=[[left]] (opp. [[δεξιός]]), [[hence]] [[sinister]], [[ill]]-[[boding]] ([[ὄρνῖς]], Od. 20.242); ἐπ' [[ἀριστερά]], ‘on the [[left]],’ Il. 12.240 ; ἐπ' [[ἀριστερόφιν]], Il. 13.309. | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 36: | Line 39: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀριστερός:''' -ά, -όν,<br /><b class="num">1.</b> αυτός που βρίσκεται προς τα αριστερά, Λατ. [[sinister]], προς, ἐπ' [[ἀριστερά]], δηλ. προς τα αριστερά, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπ' ἀριστερὰ χειρός</i>, στο αριστερό [[χέρι]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐξ ἀριστερῆς χειρός</i>, από το αριστερό [[χέρι]], σε Ομήρ. Οδ.· ή απλά, <i>ἐξἀριστερᾶς</i>, σε Σοφ.· <i>ἐς ἀριστερήν</i>, <i>ἐν ἀριστερῇ</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., αυτός που προμηνύει [[κακό]], [[δυσοίωνος]], [[γιατί]] στον αρχαίο Έλληνα οιωνοσκόπο, που κοιτούσε προς το βορρά, οι κακοί οιωνοί έρχονταν από αριστερά, σε Ομήρ. Οδ. (αμφίβ. προέλ.). | |lsmtext='''ἀριστερός:''' -ά, -όν,<br /><b class="num">1.</b> αυτός που βρίσκεται προς τα αριστερά, Λατ. [[sinister]], προς, ἐπ' [[ἀριστερά]], δηλ. προς τα αριστερά, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπ' ἀριστερὰ χειρός</i>, στο αριστερό [[χέρι]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐξ ἀριστερῆς χειρός</i>, από το αριστερό [[χέρι]], σε Ομήρ. Οδ.· ή απλά, <i>ἐξἀριστερᾶς</i>, σε Σοφ.· <i>ἐς ἀριστερήν</i>, <i>ἐν ἀριστερῇ</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., αυτός που προμηνύει [[κακό]], [[δυσοίωνος]], [[γιατί]] στον αρχαίο Έλληνα οιωνοσκόπο, που κοιτούσε προς το βορρά, οι κακοί οιωνοί έρχονταν από αριστερά, σε Ομήρ. Οδ. (αμφίβ. προέλ.). | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[left]] (Il.).<br />Derivatives: a plant [[ἀριστερεών]] (Plin.) = [[περιστερεών]] (reshaped after this form?); s. Strömberg Pflanzennamen 153.251f.; not related to [[left]]?<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: With the contrast marking suffix <b class="b3">-τερο-</b>. One mostly assumes connection with <b class="b3">ἄρισ-τος</b> . - There are different opinions as to the question which side was favorable and which not; cf. Lat. [[sinister]], OHG [[winister]], aw. [[vairyastāra-]] [[left]] (old euphemism?). Chantr. Gedenkschr. Kretschmer 1, 61-9. J. Cuillandre La droite et la gauche dans les | |etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[left]] (Il.).<br />Derivatives: a plant [[ἀριστερεών]] (Plin.) = [[περιστερεών]] (reshaped after this form?); s. Strömberg Pflanzennamen 153.251f.; not related to [[left]]?<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: With the contrast marking suffix <b class="b3">-τερο-</b>. One mostly assumes connection with <b class="b3">ἄρισ-τος</b> . - There are different opinions as to the question which side was favorable and which not; cf. Lat. [[sinister]], OHG [[winister]], aw. [[vairyastāra-]] [[left]] (old euphemism?). Chantr. Gedenkschr. Kretschmer 1, 61-9. J. Cuillandre La droite et la gauche dans les poèmes homériques. Paris 1944. - Differently, Georgacas Glotta 36 (1958) 114f.; to Av. [[vairyastara-]]). | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=<b class="num">1.</b> [[left]], on the [[left]], Lat. [[sinister]], ἐπ' [[ἀριστερά]] [[towards]], i. e. on, the [[left]], Il.; ἐπ' ἀριστερὰ χειρός on the [[left]] [[hand]], Od.; ἐξ ἀριστερῆς χειρός on the [[left]] [[hand]], Hdt.; or [[simply]], ἐξ ἀριστερᾶς Soph.; ἐς ἀριστερήν, ἐν ἀριστερῆι Hdt.<br /><b class="num">2.</b> metaph. [[boding]] ill, [[ominous]], [[because]] to a Greek [[augur]], looking [[northward]], the [[unlucky]] signs came from the [[left]], Od. [deriv. uncertain].] | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
| Line 50: | Line 50: | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
|sngr='''原文音譯'''：¢risterÒj 阿里士帖羅士<br />'''詞類次數'''：形容詞（3）<br />'''原文字根'''：次好 （左手） 相當於： （[[ | |sngr='''原文音譯'''：¢risterÒj 阿里士帖羅士<br />'''詞類次數'''：形容詞（3）<br />'''原文字根'''：次好 （左手） 相當於： （[[שְׂמֹאל]]‎）<br />'''字義溯源'''：左手，左邊；源自（[[ἄριστον]]）=最佳的）；而 （[[ἄριστον]]）出自（[[ἄρρην]] / [[ἄρσην]]）*=男人）。這字是隱喻不祥的惡兆，因為對希臘人來說，面朝北，不吉利象徵來自左邊。當人子再來時，把綿羊（蒙賜福的）安置在右邊，山羊（被咒詛的）在左邊（ 太25:33）<br />'''出現次數'''：總共（4）；太（1）；可（1）；路（1）；林後（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 左邊（2） 可10:37； 路23:33；<br />2） 左手（2） 太6:3； 林後6:7 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=Ἀβέβαιη ἡ [[ἐτυμολογία]] του. Δέν [[ἔχει]] σχέση μέ τό [[ἄριστος]]. | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[sinister]]'', [[left]], [[unlucky]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.22.2/ 3.22.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.104.3/ 8.104.3],<br>''[[a sinistra]]'', [[on the left side]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.81.3/ 2.81.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.98.2/ 2.98.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.100.4/ 2.100.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.106.1/ 3.106.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.62.2/ 6.62.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.1.1/ 7.1.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.101.1/ 8.101.1]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[left]] (adjective)=== | |||
Acehnese: wie; Afrikaans: links; Aklanon: waea; Albanian: majtë; Amharic: ግራ; Arabic: يَسَار, شِمَال; Egyptian Arabic: شمال; Hijazi Arabic: يسار, شُمال; Armenian: ձախ; Aromanian: stãngu; Assamese: বাওঁ; Asturian: izquierdu, esquierdu; Azerbaijani: sol; Balinese: kebot; Bashkir: һул, һулаҡай; Basque: ezker; Belarusian: левы; Bengali: বাঁ; Bhojpuri: बायाँ; Bikol Central: wala; Buginese: abeo; Bulgarian: ляв; Burmese: ဘယ်, ဝဲ; Buryat: зүүн; Catalan: esquerre; Cebuano: wala; Central Dusun: gibang; Chechen: аьрру; Chinese Cantonese: [[左]]; Dungan: зуә; Mandarin: [[左]]; Cornish: kledh; Czech: levý, levá, levé; Danish: venstre; Dutch: [[links]], [[linker]]; Erzya: керш; Esperanto: maldekstra, liva; Estonian: vasak, pahem; Even: дьэгэнгэг; Evenki: дегинңу; Faroese: vinstra; Fijian: i mawī, mawi; Finnish: vasen; French: [[gauche]]; Galician: esquerda, xiquerda, seestra, saestra, seistra; Georgian: მარცხენა; German: [[link]]; Old High German: winstero, winistro, winstro; Gilbertese: máing; Gothic: 𐌷𐌻𐌴𐌹𐌳𐌿𐌼𐌰; Greek: [[αριστερός]]; Ancient Greek: [[ἀριστερός]], [[λαιός]], [[εὐώνυμος]]; Hawaiian: hema; Hebrew: שְׂמֹאל; Hiligaynon: wala; Hindi: बायाँ, बाएँ; Hungarian: bal; Icelandic: vinstri; Ido: sinistra; Ilocano: kanigid; Indonesian: kiri; Ingrian: kura; Ingush: аьрда; Interlingua: sinistre, leve; Irish: clé; Italian: [[sinistro]]; Japanese: 左; Javanese: kiwa, kering; Kalmyk: зүн; Kashubian: lewi; Kazakh: сол; Khmer: ឆ្វេង; Korean: 왼, 왼쪽; Kurdish Northern Kurdish: çep; Kyrgyz: сол; Ladin: man ciancia; Ladino: siedra; Lakota: catkayata; Lao: ຊ້າຍ; Latgalian: kairuo; Latin: [[laevus]], [[scaevus]], [[sinister]]; Latvian: kreiss; Lithuanian: kairioji; Luxembourgish: lénks; Macedonian: лев; Madurese: kacer; Makasar: kairi; Malay: kiri; Malayalam: ഇടത്; Maltese: xellug; Manchu: ᡥᠠᠰᡥᡡ; Maori: mauī; Mi'kmaq: inaganeq; Minangkabau: kida; Moksha: кержи; Mongolian: зүүн; Nanai: деги; Naxi: wai; Neapolitan: sinisto; Nias: kabera; Norwegian: venstre; Occitan: esquèr; Odia: ବାମ; Ojibwe: namanjinik, namanjinikan; Old Church Slavonic Cyrillic: лѣвъ; Old East Slavic: лѣвъ; Old English: winestra; Old Frisian: winstera; Old Javanese: kiwa, keriṅ; Ottoman Turkish: صول; Pangasinan: kawigi; Pashto: يسار; Persian: چپ; Polish: lewy; Portuguese: [[esquerdo]]; Quechua: lluq'i; Romani Vlax Romani: stïngo; Romanian: stâng; Romansch: seniester; Russian: [[левый]]; Samoan: tau-aŋavale; Sanskrit: सव्य, वाम; Scottish Gaelic: ceàrr, clì; Serbo-Croatian Cyrillic: ле̑вӣ, лије̑вӣ; Roman: lȇvī, lijȇvī; Shor: сол; Slovak: ľаvý; Slovene: levi; Somali: bidix; Sorbian Lower Sorbian: lěwy; Upper Sorbian: lěwy; Southern Altai: сол; Spanish: [[izquierdo]]; Sundanese: kiwa; Swahili: kushoto; Swedish: vänster; Tagalog: kaliwa; Tahitian: ʻaui; Tajik: чап; Tamil: இடது; Tarantino: mmanghe; Tarifit: aẓermaḍ; Tatar: сул; Telugu: ఎడమ; Tetum: karuk; Thai: ซ้าย; Tibetan: གཡོན, གཡོན་པ; Tocharian B: saiwai; Tongan: hema; Turkish: sol; Turkmen: çep; Tuvan: солагай; Udi: дзах; Ugaritic: 𐎌𐎎𐎀𐎍; Ukrainian: лі́вий; Urdu: بایاں; Uyghur: سول, چەپ; Uzbek: soʻl, chap; Vietnamese: trái; Vilamovian: lewo; Waray-Waray: wala; Welsh: chwith; Yagnobi: чап; Yakut: хаҥас; Yiddish: לינק; Zande: gare; Zazaki: çep; Zealandic: lienks; Zhuang: swix | |||
}} | }} | ||