3,277,119
edits
ἕδρα: Difference between revisions
m
no edit summary
mNo edit summary |
|||
| (75 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=edra | |Transliteration C=edra | ||
|Beta Code=e(/dra | |Beta Code=e(/dra | ||
|Definition=Ep. and Ion. ἕδρη, ἡ: (ἕδος): < | |Definition=Ep. and Ion. [[ἕδρη]], ἡ: ([[ἕδος]]):<br><span class="bld">I</span> [[sitting place]]:<br><span class="bld">1</span> [[seat]], [[chair]], [[stool]], [[bench]], Il.19.77, Od.3.7; ἀγοραί τε καὶ ἕδραι 8.16, cf. 3.31; [[seat of honour]], περὶ μέν σε τίον . . ἕδρῃ τε κρέασίν τε Il.8.162, 12.311; ἕδραις [[γεραίρειν]] τινά [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.1.39; τιμίαν ἕδραν ἔχειν A.''Eu.''855; [[throne]], [[ἐκβαλεῖν]] ἕδρας Κρόνον Id.''Pr.''203; [[θακέω|θακεῖν]] [[παγκρατής|παγκρατεῖς]] ἕδρας = to [[sit]] on an [[almighty]] [[throne]], ib.391, cf. ''Pers.''466.<br><span class="bld">2</span> [[seat]], [[abode]], freq. in plural, Pi.''O.''7.76, ''P.''11.63, etc.; especially of the gods, [[sanctuary]], [[temple]], Id.''I.''7(6).44, A.''Ag.''596, etc.; also <b class="b3">νέοικος ἕδρα</b> [[station]] for [[ship]]s, Pi.''O.''5.8; ναύλοχοι ἕδραι [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''460: [[periphrasis]], ἕδραισι Θεράπνας Pi.''P.''11.63; Παρνησοῦ ἕδραι A.''Eu.''11, cf. E.''Tr.''557 (lyr.); <b class="b3">βλεφάρων ἕδρα</b> the [[eye]], Id.''Rh.'' 8 (anap.); <b class="b3">ὄμματος ἕδρα</b> ib.554 (lyr.).<br><span class="bld">3</span> [[seat]] or [[place]] of anything, <b class="b3">ἐξ ἕδρας</b> out of its [[right]] [[place]], Id.''Ba.''928, cf. Plu.''Fab.''3; καταναγκάσαι ἐς ἕδρην Hp.''Mochl.''38; ὁ ἥλιος ἐκλιπὼν τὴν ἕδραν [[Herodotus|Hdt.]]7.37; <b class="b3">τὴν τοῦ ἥπατος ἕδραν, σπλάγχνου</b>, etc., Pl.''Ti.''67b, 72c, etc.; <b class="b3">ἐκ τῆς ἕδρας ὠθεῖν</b> ib.79b; <b class="b3">ἔχειν ἕδραν</b> to keep its [[place]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''356a4; μεταθέσεις ἐξ ἕδρας ἀτόμων Epicur.''Fr.''61; <b class="b3">ἕδραν στρέφειν</b> to [[wriggle]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''27.14; στοὰν εἰς τὴν ἀρχαίαν ἕδραν ἐπαναγαγεῖν D.C.57.21; [[base]], Plu.''Demetr.''21: metaph. in Rhet., D.H.''Dem.''31, etc.; of a plant, ''Gp.''5.9.9.<br><span class="bld">4</span> <b class="b3">ἡ ἕδρα τοῦ ἵππου</b> the [[back]] of the [[horse]], on which the [[rider]] [[sit]]s, X.''Eq.''5.5, 12.9, ''Eq. Mag.''4.1.<br><span class="bld">5</span> in plural, [[quarters]] of the sky in which omens appear, A.''Ag.''118 (lyr.), E.''HF''596.<br><span class="bld">6</span> [[seat]] of a physiological process, ἕδρα ἀναθρέψεως Gal.18(2).105.<br><span class="bld">II</span> [[sitting]], especially of [[suppliant]]s, ἕδραν ἔχειν προστρόπαιον A.''Eu.''41, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''13, ''OC''112.<br><span class="bld">2</span> [[sitting still]], Hp.Aër.20: hence, [[inactivity]], [[delay]], περιημέκτεε τῇ ἕδρῃ [[Herodotus|Hdt.]]9.41; ἀχθομένων τῇ ἕ. Th.5.7; οὐχ ἕδρας ἀκμή [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''811; οὐχ ἕδρας ἀγών [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1291; οὐχ ἕδρας ἔργον B.''Fr.''11; also <b class="b3">οἰκίης ἕδρῃ</b> [[sitting]] at home, Herod.4.92.<br><span class="bld">3</span> [[position]], <b class="b3">γονυπετεῖς ἕδραι</b> [[kneel]]ing, E.''Ph.''293 (lyr.); <b class="b3">βέλεος ἕδρη</b> [[place]] occupied by a [[weapon]] which [[fix]]es itself in the [[skull]], Hp.''VC''7.<br><span class="bld">4</span> [[sitting]], [[session]] of a [[council]], etc., <b class="b3">εὐθὺς ἐξ ἕδρας</b> when he rose from the [[sitting]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''780 (but <b class="b3">ἐξ ἕδρας ἀνίσταται</b> ib.788, means from [[quietude]]); <b class="b3">ἕδραν ποιεῖν</b> to [[hold a sitting]], And.1.111, cf.''IG''12.110.41.<br><span class="bld">III</span> [[seat]], [[breech]], [[fundament]], [[Herodotus|Hdt.]]2.87, Hp. ''Aph.''5.22, Ar.''Th.''133, etc.; of birds and animals, [[rump]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]'' 633b8, Simon ''Eq.''9, etc.<br><span class="bld">IV</span> Geom., [[face]] of a regular solid, ''Theol.Ar.''37. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ας, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> ép. y jón. [[ἕδρη]] <i>Il</i>.8.162, 19.77, Hdt.2.87, Hp.<i>VC</i> 7, Colluth.51; ἔδρη Herod.4.92<br /><b class="num">A</b> como lugar en donde<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[asiento]]<br /><b class="num">a)</b> concr. μετέειπεν ... [[Ἀγαμέμνων]] [[αὐτόθεν]] ἐξ ἕδρης Agamenón habló desde su propio asiento</i>, <i>Il</i>.19.77, ἐξ ἕδρας ἀνίστατε S.<i>Ai</i>.788, cf. 780<br /><b class="num">•</b>[[asiento corrido]], [[escaño]] para actos públicos [[ἐννέα]] δ' ἕδραι ἔσαν, πεντηκόσιοι δ' ἐν ἑκάστῃ <i>Od</i>.3.7, ἔμπληντο βροτῶν ἀγοραί τε καὶ ἕδραι <i>Od</i>.8.16, cf. 3.31<br /><b class="num">•</b>como mueble τὰν ἕδραν δ' ἐκύλισεν ὑπὲκ ποδός hizo rodar el escabel de debajo de sus pies</i> para ahorcarse, Theoc.23.52;<br /><b class="num">b)</b> implicando un rasgo de respeto [[asiento de honor]], [[solio]], [[trono]] περὶ μέν σε τίον ... ἕδρῃ <i>Il</i>.8.162, cf. 12.311, Ξέρξης ... ἕδραν γὰρ εἶχε παντὸς εὐαγῆ στρατοῦ, ὑψηλὸν ὄχθον A.<i>Pers</i>.466, τούτους ... ἕδραις καὶ πάσαις τιμαῖς ἐγέραιρεν X.<i>Cyr</i>.8.1.39, cf. Hsch.s.u. ἕδρῃ.<br /><b class="num">2</b> [[sede de un dios o un héroe]] σὺ (las Erinis) τιμίαν ἕδραν ἔχουσα A.<i>Eu</i>.855, οἳ μὲν θέλοντες ἐκβαλεῖν ἕδρας Κρόνον A.<i>Pr</i>.203, παγκρατεῖς ἕδραι del trono de Zeus, A.<i>Pr</i>.389, σοὶ μὲν ἕ. θείοισι μετ' ἀνδράσι Theoc.<i>Ep</i>.7.3<br /><b class="num">•</b>de enterramientos σὺ θάσσεις τάσδε τυμβήρεις ἕδρας de la tumba de Proteo, A.<i>Fr</i>.157a (= Ar.<i>Th</i>.899), τάφου τοῦδ' εἰς ἕδρας ἐγὼ πάλιν στείχω E.<i>Hel</i>.528, cf. 797, 1178.<br /><b class="num">II</b> arq. y mec.<br /><b class="num">1</b> [[base]], [[soporte]] de una máquina de asalto τετράγωνος Plu.<i>Demetr</i>.21, de un templo ἕδρη μεγάλη ... ἐπὶ τῆς ὁ νηὸς ἐπικέαται Luc.<i>Syr.D</i>.30, cf. Gr.Naz.M.35.1037B, de una ofrenda monumental ἡ ... τοῦ κρατῆρος ἕδρα καὶ [[βάσις]] Plu.2.486a, cf. Paus.10.16.2, de un monumento funerar. τὸ ἔργον ἀπὸ ἕδρας ἕως τοῦ ἐπάνω θόλου ... ἀνα[σ] τήσαντες <i>MAMA</i> 8.375.4 (Frigia)<br /><b class="num">•</b>fig. [[cimiento]], [[fundamento]] σὺ γὰρ εἶ, κύριε, ... ἡ ἕδρα τῶν αἰώνων pues tú, Señor, eres el fundamento de los eones</i>, <i>A.Io</i>.109.13.<br /><b class="num">2</b> [[lecho]], [[paramento]], [[superficie]] inferior o superior de un sillar <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.476.9 (V a.C.), θήσει λίθους ... πρὸς [[ἀλλήλους]] ἁρμόττοντας καὶ εἰς ἕδραν ἀσκάστους <i>IOropos</i> 292.13, cf. 21 (IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>gener. [[lecho superior]] τὰς ἕδρας καὶ τὰς ἐφέδρας θήσει ἀστραφεῖς καὶ ἁρμοττούσας ὅλας <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1671.47 (Eleusis IV a.C.), τιθέναι δὲ τοὺς λίθους ἕδραν ποιοῦντα <i>IOropos</i> 290.62 (IV a.C.), ξύσας ὀρθὸν πρὸς διαβήτην πρὸς τοῦ κειμένου θεμελίο[υ] τὴν ἕδραν <i>SEG</i> 31.801A.20 (Lesbos IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. [[lecho inferior]], [[sobrelecho]] καθιεῖ εἰς ἕδραν ὁμοίως πανταχῇ <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1678a.5 (IV a.C.), cf. <i>ID</i> 104-4.aA.5 (IV a.C.), 505.17 (III a.C.).<br /><b class="num">III</b> geom.<br /><b class="num">1</b> [[cara]] de un cuerpo geométrico <i>Theol.Ar</i>.37, αἱ ἕδραι τοῦ πολυέδρου Papp.354.<br /><b class="num">2</b> [[cara inferior de un cilindro]], [[base]] por op. a [[ἐφέδρα]] ‘[[cara superior]]’, Hero <i>Metr</i>.2.2, 2.3.<br /><b class="num">IV</b> anat. en sent. amplio y medic.<br /><b class="num">1</b> [[lugar específico]], [[sede de un ente físico o un proceso fisiológico]] τὸ πλησίον ἐκ τῆς ἕδρας ὠθεῖ Pl.<i>Ti</i>.79b, ἕδρα ... καὶ ἀρχὴ ἀναθρέψεως Gal.18(2).105, αἱ ἕδραι τοῦ πάθους Ph.1.169.<br /><b class="num">2</b> [[sitio]], [[lugar propio de los órganos del cuerpo]] ἡ τοῦ ἥπατος ἕδρα Pl.<i>Ti</i>.67b, ἕδρα σπλάγχνου Pl.<i>Ti</i>.72c, βλεφάρων ... ἕδρα E.<i>Rh</i>.8, ὄμματος ἕδρα ojo</i> E.<i>Rh</i>.554, [[δεῖ]] ... καταναγκάσαι δὲ τὰ ὑπερέχοντα ἐς ἕδρην las partes que sobresalen hay que colocarlas en su sitio</i> de un hueso dislocado, Hp.<i>Mochl</i>.38<br /><b class="num">•</b>de un músculo [[inserción]], [[origen]] ἐν τῇ τῆς ἕδρας ἀνατομῇ Gal.2.314, cf. 4.463.<br /><b class="num">3</b> [[señal]], [[marca]] en el lugar del cráneo en el que se produjo un golpe ἕδρης ἐγγενομένης ἐν τῷ ὀστέῳ βέλεος Hp.<i>VC</i> 7.<br /><b class="num">V</b> lugar en sent. amplio<br /><b class="num">1</b> [[morada]], [[sede]], [[habitación]] πατέρ' [[Ἄκρων]]' ἐκάρυξε καὶ τὰν νέοικον ἕδραν Pi.<i>O</i>.5.8, κέκληνται δέ σφιν ἕδραι moradas así llamadas por ellos (por sus nombres)</i>, Pi.<i>O</i>.7.76, εἰς τήνδε γαῖαν ἦλθε Παρνασσοῦ θ' ἕδρας (Apolo) llegó a esta tierra y a su morada del Parnaso</i> A.<i>Eu</i>.11, Τίρυνθι συμβέβηκεν ὥστ' ἔχειν ἕδραν S.<i>Tr</i>.1151, Περγάμων ἕδρας E.<i>Tr</i>.557, τἄλλα δ' οἰκίης ἔδρῃ δαισόμεθα Herod.l.c., οὐρανὸν ... Διὸς ἕδρην Colluth.l.c., de las gaviotas τούτους ἅπαντες οἱ λοποὶ λάροι νομῆς τε καὶ ἕδρας χαρίζονται D.P.<i>Au</i>.2.5.<br /><b class="num">2</b> de los dioses [[templo]], [[santuario]] χαλκόπεδον θεῶν ἕδραν Pi.<i>I</i>.7.44, ἐν θεῶν ἕδραις A.<i>A</i>.596, ἕδραισι Θεράπνας en los santuarios (de los Dióscuros) de Terapna</i> Pi.<i>P</i>.11.63.<br /><b class="num">3</b> gener. [[lugar]], [[sitio]] παμπρέπτοις ἐν ἕδραισιν del cielo donde aparecen los presagios, A.<i>A</i>.118, ὄρνιν δ' ἰδών τιν' οὐκ ἐν αἰσίοις ἕδραις E.<i>HF</i> 596, ὁ ἥλιος ἐκλιπὼν τὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἕδρην Hdt.7.37, ἀέλιον ... ἕδραν ἀλλάξαντα E.<i>El</i>.740, ἐξ ἕδρας σοι πλόκαμος ἐξέστηχ' ὅδε E.<i>Ba</i>.928, οὐκ ἔχειν γὰρ ἕδραν del agua del Tártaro según Platón, Arist.<i>Mete</i>.356<sup>a</sup>4, ῥεύματα ποταμῶν ἐξ ἕδρας μετέστη Plu.<i>Fab</i>.3, αὐτὴν (στόαν) ... ἐς τὴν ἀρχαίαν ἕδραν ... ἐπανήγαγε D.C.57.21.6, ἡ τοῦ πυρὸς ἕδρα Ph.2.513, ναύλοχοι ἕδραι fondeaderos</i> S.<i>Ai</i>.460.<br /><b class="num">4</b> ret. [[posición]] en la frase o el discurso ποίας ἐγκλίσεις ἐκφερόμενα (τὰ ῥήματα) ... κρατίστην ἕδραν λήψεται en qué modo deberían ir los verbos para que ocupen la posición más importante</i> D.H.<i>Comp</i>.6.7, ἐν ἕδραις ἀσφαλέσι καὶ πλατείαις αὐτὰ πάντα (ὀνόματα) βεβηκέναι D.H.<i>Dem</i>.38.1, cf. <i>Comp</i>.23.1, 20, εἰς ἕδραν ἀσφαλῆ τελευτῶσι ref. a las cláusulas rítmicas, D.H.<i>Dem</i>.40.9, cf. Demetr.<i>Eloc</i>.183.<br /><b class="num">B</b> anat.<br /><b class="num">1</b> ref. pers. [[nalgas]], [[posaderas]], [[culo]] ἕδρῃ ... τὸ θερμὸν φίλιον Hp.<i>Aph</i>.5.22, ὑπὸ τὴν ἕδραν αὐτὴν ὑπῆλθε [[γάργαλος]] Ar.<i>Th</i>.133, de un luchador τὴν ἕδραν στρέφειν Thphr.<i>Char</i>.27.14, cf. Vett.Val.3.10, 106.12<br /><b class="num">•</b>[[ano]] κατὰ δὲ τὴν ἕδρην ἐσηθήσαντες καὶ ἐπιλαβόντες τὸ κλύσμα Hdt.2.87, τὸ οὖρον διὰ τῆς ἕδρας ... ἀποκρινόμενον Praxag.Cous 80, cf. Xenoph.Med.2, Cael.Aur.<i>TP</i> 4.3.45.<br /><b class="num">2</b> de animales de monta, ref. la parte sobre la que se sienta el jinete [[lomo]] ἕδρα τοῦ ἵππου X.<i>Eq</i>.5.5, 12.9, cf. <i>Eq.Mag</i>.4.1, ἐχέτω ... τὴν ἕδραν ὡς μικροτάτην Simo <i>Eq</i>.9.<br /><b class="num">3</b> de otros animales:<br /><b class="num">a)</b> [[rabadilla]] de las tórtolas ποιοῦνται δὲ καὶ περὶ τὴν ἕδραν κίνησιν Arist.<i>HA</i> 633<sup>b</sup>8, αἱ δ' αἴθυιαι ... τοὺς δ' ἐσθιομένους ἰχθύας εὐθὺ διὰ τῆς ἕδρας ἐκκρίνουσιν D.P.<i>Au</i>.2.6;<br /><b class="num">b)</b> [[posaderas]], [[ancas]] ἔχει τούς ὄρχεις ... τὰ δὲ (los vivíparos) πρὸς τῇ ἕδρᾳ, καθάπερ οἱ ὕες Arist.<i>GA</i> 716<sup>b</sup>30.<br /><b class="num">4</b> bot. [[raíz]] de una planta κεδρίᾳ ἐλαχίστῃ τὰ ἄκρα τῆς ἕδρας τοῦ φυτοῦ χρίειν <i>Gp</i>.5.9.9.<br /><b class="num">C</b> indic. situación<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[posición sedente]], [[sentada]] de suplicantes ὁρῶ ... ἄνδρα ... ἕδρας ἔχοντα προστρόπαιον veo a un hombre sentado como suplicante</i> A.<i>Eu</i>.41, τίνας ποθ' ἕδρας τάσδε μοι θοάζετε; S.<i>OT</i> 2, κατοικτίρων ἕδραν S.<i>OT</i> 13, παλαιοὶ σῆς ἕδρας ἐπίσκοποι S.<i>OC</i> 112, γονυπετεῖς ἕδρας προσπίτνω σ' de rodillas me prosterno ante tí</i> E.<i>Ph</i>.293, como castigo, Pl.<i>Lg</i>.855c.<br /><b class="num">2</b> [[sesión de la asamblea]] Φαντοκλέ[α] δὲ προσαγαγε͂ν ... πρὸς τε̄̀ν βολε̄̀ν ἐν τε͂ι πρότɛ̄ι hέδραι <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.46.43, cf. 102.41 (ambas V a.C.), ἕδραν ποιεῖν ἐν τῷ Ἐλευσινίῳ And.<i>Myst</i>.111, ἕδραι βουλῆς Hsch.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[inacción]], [[inactividad]] Μαρδόνιος περιημέκτεε τῇ ἕδρῃ Hdt.9.41, de los escitas antes de aprender a montar a caballo, Hp.<i>Aër</i>.20, τῶν γὰρ στρατιωτῶν ἀχθομένων μὲν τῇ ἕδρᾳ Th.5.7, οὐχ ἕδρας ἔργον B.<i>Fr</i>.15.1, οὐχ ἕδρας [[ἀκμή]] no es el momento de permanecer inactivo</i> S.<i>Ai</i>.811, οὐχ ἕδρας ἀγών E.<i>Or</i>.1291.<br /><b class="num">2</b> [[retraso]], [[demora]] ἕδρας καὶ ἐπιρίας χάριν <i>PSI</i> 287.19 (IV d.C.) en <i>BL</i> 1.394.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. en *-<i>reH<sup>i̯</sup>2</i> de la r. *<i>sed</i>-, cf. [[ἕζομαι]]. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0716.png Seite 716]] ἡ, = [[ἕδος]], in Prosa das gebräuchlichere Wort; 1) Alles worauf man sitzt, Stuhl, Sessel, Bank, Il. 19, 77 Od. 3, 7 u. sonst; auch der Plag, wo man sitzt, τίειν τινὰ ἕδρᾳ, Einen durch einen Ehrenplatz auszeichnen, Il. 8, 161. 12, 311; τιμίαν ἕδραν ἔχειν Aesch. Eum. 817; τιμαῖς, δώροις, ἀρχαῖς, ἕδραις γεραίρειν τινα, Xen. Cyr. 8, 1, 39; ἕδρης εἴκειν τινί Phocyl. 208; der Thron, ἐκβαλεῖν ἕδρης Κρόνον Aesch. Prom. 201; ἕδραν ἔχειν, seinen Sitz haben, sitzen, ἐπ' ὀμφαλῷ Eum. 41; ἐκ τῆσδ' ἕδρας ἔξελθε Soph. O. C. 36; ἐξ ἕδρας ἀνιστάναι, von seinem Sitz aufstehen heißen, Ai. 775; ἐκ τῆς ἕδρας ὠθεῖν Plat. Tim. 79 b; übh. = Ort, ἡ τοῦ [[ἥπατος]] [[ἕδρα]], der Sitz der Leher, 67 b. Bei den Aerzten der Sitz einer Krankheit. – Bes. in den Tempeln der Götter; [[χαλκόπεδος]] θεῶν [[ἕδρα]] Pind. I. 6, 44; ἐν θεῶν ἕδραις Aesch. Ag. 582 Suppl. 408, die 469 geradezu βωμοί heißen. – 2) Alles, worauf Etwas sitzt, ruht, Grundlage, Basis, Plut. Demetr. 21 u. a. Sp.; ἕδραν στρέφειν τινί, Einem die Grundlage entziehen, ihm ein Bein unterschlagen, Theophr. Char. 27. – 3) das Gefäß, der Hintere, Her. 2, 87; Hippocr. u. A. Auch der Nachtstuhl u. der Stuhlgang, Medic. – 4) das Sitzen, die Sitzung; Od. 3, 31. 8, 16; ἕδρας θοάζειν Soph. O. R. 2; ἕδραν ποιεῖν, Sitzung halten, Andoc. 1, 111; Dio Cass. oft von Senatssitzungen. – 5) das Zaudern, Verweilen, Her. 9, 41 Thuc. 5, 7; οὐχ ἕδρας [[ἔργον]] οὐδ' ἀμβολᾶς Bacchyl. bei Ath. XIV, 631 c; οὐχ ἕδρας [[ἀκμή]] Soph. Ai. 798; vgl. Eur. Or. 1241. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0716.png Seite 716]] ἡ, = [[ἕδος]], in Prosa das gebräuchlichere Wort; 1) Alles worauf man sitzt, Stuhl, Sessel, Bank, Il. 19, 77 Od. 3, 7 u. sonst; auch der Plag, wo man sitzt, τίειν τινὰ ἕδρᾳ, Einen durch einen Ehrenplatz auszeichnen, Il. 8, 161. 12, 311; τιμίαν ἕδραν ἔχειν Aesch. Eum. 817; τιμαῖς, δώροις, ἀρχαῖς, ἕδραις γεραίρειν τινα, Xen. Cyr. 8, 1, 39; ἕδρης εἴκειν τινί Phocyl. 208; der Thron, ἐκβαλεῖν ἕδρης Κρόνον Aesch. Prom. 201; ἕδραν ἔχειν, seinen Sitz haben, sitzen, ἐπ' ὀμφαλῷ Eum. 41; ἐκ τῆσδ' ἕδρας ἔξελθε Soph. O. C. 36; ἐξ ἕδρας ἀνιστάναι, von seinem Sitz aufstehen heißen, Ai. 775; ἐκ τῆς ἕδρας ὠθεῖν Plat. Tim. 79 b; übh. = Ort, ἡ τοῦ [[ἥπατος]] [[ἕδρα]], der Sitz der Leher, 67 b. Bei den Aerzten der Sitz einer Krankheit. – Bes. in den Tempeln der Götter; [[χαλκόπεδος]] θεῶν [[ἕδρα]] Pind. I. 6, 44; ἐν θεῶν ἕδραις Aesch. Ag. 582 Suppl. 408, die 469 geradezu βωμοί heißen. – 2) Alles, worauf Etwas sitzt, ruht, Grundlage, Basis, Plut. Demetr. 21 u. a. Sp.; ἕδραν στρέφειν τινί, Einem die Grundlage entziehen, ihm ein Bein unterschlagen, Theophr. Char. 27. – 3) das Gefäß, der Hintere, Her. 2, 87; Hippocr. u. A. Auch der Nachtstuhl u. der Stuhlgang, Medic. – 4) das Sitzen, die Sitzung; Od. 3, 31. 8, 16; ἕδρας θοάζειν Soph. O. R. 2; ἕδραν ποιεῖν, Sitzung halten, Andoc. 1, 111; Dio Cass. oft von Senatssitzungen. – 5) das Zaudern, Verweilen, Her. 9, 41 Thuc. 5, 7; οὐχ ἕδρας [[ἔργον]] οὐδ' ἀμβολᾶς Bacchyl. bei Ath. XIV, 631 c; οὐχ ἕδρας [[ἀκμή]] Soph. Ai. 798; vgl. Eur. Or. 1241. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I.</b> [[tout objet pour s'asseoir]], [[siège]], [[stalle]], [[banc]] ; <i>particul.</i><br /><b>1</b> [[siège]] <i>ou</i> place d'honneur;<br /><b>2</b> [[trône]];<br /><b>II.</b> <i>p. ext.</i> <b>1</b> [[siège]] <i>ou</i> place qu'on occupe ; siège <i>ou</i> place (d'un organe) ; <i>en gén.</i> place d'une chose (emplacement <i>ou</i> lit d'un fleuve);<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> endroit où l'on réside, résidence, demeure ; ἕδρας σκοτίους EUR les sombres demeures (les enfers) ; Παρνησοῦ ἕδραι, p. [[Παρνησός]] ESCHL le séjour du Parnasse;<br /><b>3</b> [[résidence d'un dieu]], [[temple]] ; autel;<br /><b>4</b> [[lieu de station pour les navires]];<br /><b>III.</b> [[partie du corps sur laquelle on s'assied]], [[siège]], [[fondement]] ; <i>p. anal.</i> base (d'une machine, d'une coupe, d'une plante, <i>etc.</i>);<br /><b>IV.</b> [[action de s'asseoir]] ; <i>p. suite</i><br /><b>1</b> [[situation sédentaire]] ; inaction ; [[οὐχ]] ἕδρας [[ἀκμή]] SOPH il n'y a pas un instant à perdre;<br /><b>2</b> [[session d'une assemblée]], [[séance]] ; assemblée siégeant.<br />'''Étymologie:''' R. Σεδ, être assis ; v. *ἕζω. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἕδρα:''' эп.-ион. [[ἕδρη]] ἡ<br /><b class="num">1</b> [[седалище]], [[сиденье]], [[кресло]], [[стул]] или [[скамья]] (ἐξ ἕδρης [[ἀναστάς]] Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[почетное место]] (ἕδραις καὶ πάσαις τιμαῖς γεραίρειν τινά Xen.);<br /><b class="num">3</b> [[престол]] ([[ἐκβαλεῖν]] ἕδρας Κρόνον Aesch.);<br /><b class="num">4</b> (у лошади), [[седловина]] (τοῦ ἵππου Xen.);<br /><b class="num">5</b> [[место]], [[область]] (τοῦ [[ἥπατος]] Plat.; ἕδραι τῶν ὀφθαλμῶν Arst.); в описаниях: βλεφάρων или ὄμματος ἕδρα Eur. = [[ὀφθαλμός]]; Παρνησοῦ ἕδραι Aesch. = [[Παρνησός]];<br /><b class="num">6</b> [[местопребывание]], [[жилище]], [[обитель]] (Τίρυνθι ἔχειν ἕδραν Soph.; Πανὸς ἕδρα Eur.): ἕδραι σκότιοι Eur. царство теней;<br /><b class="num">7</b> [[святилище]], [[алтарь]] (ἕδραι [[θεῶν]] Aesch.);<br /><b class="num">8</b> [[пристанище]], [[убежище]]: ναύλοχοι ἕδραι Soph. стоянка кораблей, пристань;<br /><b class="num">9</b> [[русло]] (ῥεύματα ποταμῶν ἐξ ἕδρας μεταστῆσαι Plut.);<br /><b class="num">10</b> [[оправа]], [[обод]] (ἴτυος Eur.);<br /><b class="num">11</b> [[основание]], [[низ]] ([[ἑλέπολις]], ἧς ἕ. ἦν [[τετράγωνος]] Plut.);<br /><b class="num">12</b> [[задняя часть тела]] (κατὰ τὴν ἕδρην ἐσηθέειν τό ἀπο κέδρου [[ἄλειφαρ]] Her.; ἡ [[κέρκος]] ἐστὶ φυλακὴ τῆς ἕδρας Arst.);<br /><b class="num">13</b> [[собрание]], [[совещание]], [[совет]] ([[ἀνδρῶν]] ἄγυρίς τε καὶ ἕδρα Hom.): εὐθὺς ἐξ ἕδρας Soph. тотчас же после собрания;<br /><b class="num">14</b> [[сидение без дела]], [[бездействие]]: περιημέκτεε τῇ ἕδρῃ Her. он тяготился бездействием; οὐχ ἕδρας [[ἀκμή]] Soph. не время медлить; οὐκ [[ἔργον]] ἕδρας Eur. нельзя сидеть сложа руки. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἕδρα''': Ἐπ. καὶ Ἰων. [[ἕδρη]], ἡ, ([[ἕδος]]): Ι. [[μέρος]] [[ἔνθα]] κάθηταί τις: 1) [[θρόνος]], [[κάθισμα]], Ἰλ. Τ. 77, Ὀδ. Γ. 7· ἀγοραί τε καὶ ἕδραι (ἀλλ’ ὁ Σχολ. ἑρμηνεύει [[ἐνταῦθα]] «ἐκκλησίαι καὶ συνέδρια») Ὀδ. Θ. 16, πρβλ. Γ. 31· [[κάθισμα]] [[τιμῆς]], [[πρωτοκαθεδρία]], περὶ μέν σε τίον... ἕδρῃ τε κρέασίν τε Ἰλ. Θ. 162., Μ. 311· [[οὕτως]], ἕδραις γεραίρειν τινὰ Ξεν. Κύρ. 8. 1, 59· τιμίαν ἕδραν ἔχειν Αἰσχύλ. Εὐμ. 854· [[ἀρχή]], [[ἐξουσία]], [[θρόνος]], ἐκβαλεῖν ἕδρας Κρόνον ὁ αὐτ. Πρ. 201· θακεῖν παγκρατεῖς ἕδρας, καθῆσθαι ἐπὶ παντοδυνάμου θρόνου, [[αὐτόθι]] 389, πρβλ. Πέρσ. 466. 2) [[οἰκητήριον]], συχνὸν κατὰ πληθ., Πινδ. Ο. 7. 140, Π. 11. 95, κτλ.· [[μάλιστα]] ὡς [[οἰκητήριον]] θεῶν, [[ἱερόν]], [[ναός]], Πίνδ. Ι. 7. (6). 61, Αἰσχύλ. Ἀγ. 596, κτλ.· πρβλ. [[ἕδος]]· - νέοικον ἕδραν, νεωστὶ συνοικισθεῖσαν πόλιν, λέγει δὲ τὴν Καμαρῖναν ἢ Καμάριναν πόλιν τῆς Σικελίας, Πίνδ. Ο. 5. 19· ναύλοχοι ἕδραι, τὸ [[μέρος]] [[ἔνθα]] ναυλοχοῦσι [[νῆες]], Σοφ. Αἴ. 460· περιφρ., Παρνησοῦ ἕδραι ἀντὶ Παρνησός, Αἰσχύλ. Εὐμ. 11, πρβλ. Εὐρ. Τρῳ 557· βλεφάρων [[ἕδρα]], ὁ [[ὀφθαλμός]], Εὐρ. Ρῆσ. 8· ὄμματος | |lstext='''ἕδρα''': Ἐπ. καὶ Ἰων. [[ἕδρη]], ἡ, ([[ἕδος]]): Ι. [[μέρος]] [[ἔνθα]] κάθηταί τις: 1) [[θρόνος]], [[κάθισμα]], Ἰλ. Τ. 77, Ὀδ. Γ. 7· ἀγοραί τε καὶ ἕδραι (ἀλλ’ ὁ Σχολ. ἑρμηνεύει [[ἐνταῦθα]] «ἐκκλησίαι καὶ συνέδρια») Ὀδ. Θ. 16, πρβλ. Γ. 31· [[κάθισμα]] [[τιμῆς]], [[πρωτοκαθεδρία]], περὶ μέν σε τίον... ἕδρῃ τε κρέασίν τε Ἰλ. Θ. 162., Μ. 311· [[οὕτως]], ἕδραις γεραίρειν τινὰ Ξεν. Κύρ. 8. 1, 59· τιμίαν ἕδραν ἔχειν Αἰσχύλ. Εὐμ. 854· [[ἀρχή]], [[ἐξουσία]], [[θρόνος]], ἐκβαλεῖν ἕδρας Κρόνον ὁ αὐτ. Πρ. 201· θακεῖν παγκρατεῖς ἕδρας, καθῆσθαι ἐπὶ παντοδυνάμου θρόνου, [[αὐτόθι]] 389, πρβλ. Πέρσ. 466. 2) [[οἰκητήριον]], συχνὸν κατὰ πληθ., Πινδ. Ο. 7. 140, Π. 11. 95, κτλ.· [[μάλιστα]] ὡς [[οἰκητήριον]] θεῶν, [[ἱερόν]], [[ναός]], Πίνδ. Ι. 7. (6). 61, Αἰσχύλ. Ἀγ. 596, κτλ.· πρβλ. [[ἕδος]]· - νέοικον ἕδραν, νεωστὶ συνοικισθεῖσαν πόλιν, λέγει δὲ τὴν Καμαρῖναν ἢ Καμάριναν πόλιν τῆς Σικελίας, Πίνδ. Ο. 5. 19· ναύλοχοι ἕδραι, τὸ [[μέρος]] [[ἔνθα]] ναυλοχοῦσι [[νῆες]], Σοφ. Αἴ. 460· περιφρ., Παρνησοῦ ἕδραι ἀντὶ Παρνησός, Αἰσχύλ. Εὐμ. 11, πρβλ. Εὐρ. Τρῳ 557· βλεφάρων [[ἕδρα]], ὁ [[ὀφθαλμός]], Εὐρ. Ρῆσ. 8· ὄμματος ἕδρα 554. 3) τὸ [[μέρος]] ἢ ὁ [[τόπος]] πράγματός τινος, ἐξ ἕδρας, ἕξω τῆς θέσεώς του, Εὐρ. Βάκχ. 928· τὴν τοῦ [[ἥπατος]] ἕδραν, τοῦ σπλάγχνου, κτλ., Πλάτ. Τίμ. 67Β, 72C, κτλ.· ἐκ τῆς ἕδρας ὠθεῖν [[αὐτόθι]] 79Β· ἔχειν ἕδραν, τηρεῖν τὴν θέσιν αὑτοῦ, Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 2, 20· ἕδραν στρέφειν, λυγίζεσθαι [[ὥσπερ]] οἱ παλαισταί, Θεοφρ. Χαρ. 27· ἴδε [[ἑδροστρόφος]]: - [[πυθμήν]], θεμέλιον, βάσις, Πλούτ. Δημήτρ. 21. 4) ἡ [[ἕδρα]] τοῦ ἵππου, ἡ [[ῥάχις]], δηλ. τὸ [[μέρος]] ἐφ’ οὗ κάθηται ὁ [[ἱππεύς]], Ξεν. Ἱππ. 5. 5., 12. 9, Ἱππαρχ. 4, 1· πρβλ. [[ἑδραῖος]] 1. 2. 5) ἕδραι, τὰ μέρη τοῦ ὁρίζοντος, ἐν οἷς ἀναφαίνονται οἰωνοί, Αἰσχύλ. Ἀγ. 117 ([[ἔνθα]] ἴδε, Ἕρμανν.), Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 596· πρβλ. Ἡρόδ. 7. 37, ὁ [[ἥλιος]] ἐκλιπὼν τὴν... ἕδρην. 6) τὸ [[μέρος]] τοῦ σώματος [[ἔνθα]] ἑδράζεται [[πάθος]] τι, Ἰατρ. ΙΙ. τὸ καθῆσθαι, τὸ νὰ κάθηταί τις, ἕδραν ἔχειν, καθῆσθαι, Αἰσχύλ. Εὐμ. 41· ἐπὶ ἱκετῶν, Σοφ. Ο. Τ. 13 (πρβλ. [[θοάζω]]), Ο. Κ. 112. 2) ἕδραν ἔχειν = καθῆσθαι, Ἱππ. π. Ἀέρ. 292· [[ἐντεῦθεν]], [[ἀπραξία]], [[ἀδράνεια]], βραδύτης, χρονοτριβή, ὡς τὸ [[ἕδος]] ΙΙ, περιημέκτεε τῇ ἕδρῃ Ἡρόδ. 9. 41· ἀχθομένων τῇ ἕδρᾳ Θουκ. 5. 7· οὐχ ἕδρας ἀκμὴ Σοφ. Αἴ. 811· οὐχ ἕδρας [[ἔργον]] οὐδ’ ἀμβολᾶς Βακχυλ. Ἀποσπ. 15 23· οὐκ [[ἔργον]] ἕδρας Εὐρ. Ὀρ. 1291. 3) ἐπὶ στάσεως, γονυπετεῖς ἕδραι, γονάτισμα, Εὐρ. Φοίν. 293· βέλειος [[ἕδρη]], τὸ [[μέρος]] [[ἔνθα]] τὸ [[βέλος]] ἐμπήγνυται εἰς τὸ [[ὀστοῦν]] ἀποτελοῦν ὁμαλὴν ὀπὴν [[ἄνευ]] ῥηγμάτων, Ἱππ. π. τῶν ἐν Κεφ. Τρωμ. 900. 4) ἡ [[συνεδρία]] συμβουλίου τινὸς ἢ σωματείου, κτλ., εὐθὺς ἐξ ἕδρας, εὐθὺς ἐγερθεὶς ἐκ τῆς συνεδρίας, Σοφ. Αἴ. 780, πρβλ. 749, (ἀλλὰ τί μ’ αὖ... ἐξ ἕδρας ἀνίστατε; πρὸς τί [[πάλιν]]... ταράσσετε τὴν ἡσυχίαν μου; [[αὐτόθι]] 788)· ἕδραν ποιεῖν, ποιεῖν συνεδρίαν, Ἀνδοκ. 15. 9. ΙΙΙ. τὰ ὀπίσθια, ἡ [[πυγή]], Ἡρόδ. 2. 87, Ἱππ. Ἀφ. 1253, κτλ.· - ἐπὶ πτηνῶν, ὁ [[πρωκτός]], τὸ [[ὀρροπύγιον]], Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 9. 49Β, ἐν τέλ. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ἕδρα]] ( | |sltr=[[ἕδρα]] (ἕδραν; -αι, -αις（ι).) <br /> <b>a</b> [[dwelling]] [[place]] of gods or men. ὃν πατέρ' Ἄκρων ἐκάρυξε καὶ τὰν νέοικον ἕδραν Kamarina (O. 5.8) [[ἀπάτερθε]] δ' [[ἔχον]] ἀστέων μοίρας, κέκληνται δέ [[σφιν]] ἕδραι (Kamiros, Ialysos, Lindos) (O. 7.76) αἵτε ναίετε καλλίπωλον ἕδραν Χαρίτες Orchomenos (O. 14.2) Κρόνου παῖδας βασιλῆας [[ἴδον]] χρυσέαις ἐν ἕδραις ([[perhaps]] seats ) (P. 3.94) τὸ μὲν παρ' [[ἆμαρ]] ἕδραισι Θεράπνας, τὸ δ οἰκέοντας [[ἔνδον]] Ὀλύμπου (P. 11.63) βραχὺς ἐξικέσθαι χαλκόπεδον [[θεῶν]] ἕδραν (I. 7.44) ]ς ἕδραι θε[ Πα. 13c. 7.<br /> <b>b</b> [[sitting]], [[assembly]] εἶδεν δ (''[[sc.]]'' [[Πηλεύς]]) εὔκυκλον ἕδραν, τὰν οὐρανοῦ βασιλῆες πόντου τ' ἐφεζόμενοι δῶρα καὶ [[κράτος]] ἐξέφαναν (N. 4.66) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=η (AM [[ἕδρα]]<br />Α και [[ἕδρη]])<br /><b>1.</b> [[τόπος]] διαμονής, [[οίκημα]]<br /><b>2.</b> ο [[τόπος]] όπου λειτουργούν μόνιμα οι ανώτερες αρχές ή υπάρχει το κεντρικό [[κατάστημα]] («[[έδρα]] κοινότητας»)<br /><b>3.</b> <b>ιατρ.</b> το [[μέρος]] όπου τοποθετείται [[πάθος]] ή φυσιολογική [[ενέργεια]] («[[έδρα]] τών αντανακλαστικών κινήσεων»)<br /><b>4.</b> τα οπίσθια, η [[πυγή]], ο [[πρωκτός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[κάθισμα]] [[πάνω]] σε [[βάθρο]] [[συνήθως]] με [[γραφείο]]<br />(«[[έδρα]] καθηγητή, δασκάλου»)<br /><b>2.</b> [[θέση]], [[αξίωμα]] καθηγητή ανώτερης σχολής ή ακαδημίας («[[έδρα]] αρχαιολογίας»)<br /><b>μσν.</b><br />(για φυτά) [[ρίζα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τόπος]] όπου κάθεται [[κανείς]], [[κάθισμα]], [[καρέκλα]]<br /><b>2.</b> [[σειρά]] καθισμάτων<br /><b>3.</b> τιμητικό [[κάθισμα]], [[πρωτοκαθεδρία]]<br /><b>4.</b> [[κάθισμα]], [[θρόνος]]<br /><b>5.</b> [[εξουσία]], [[αρχή]]<br /><b>6.</b> [[ναός]], [[ιερό]]<br /><b>7.</b> [[μέρος]], [[τόπος]] οποιουδήποτε πράγματος<br /><b>8.</b> [[βάση]], [[θεμέλιο]]<br /><b>9.</b> το [[μέρος]] του ουρανού όπου φαίνονται οιωνοί<br /><b>10.</b> η [[στάση]] ικεσίας σε βωμό ή [[ιερό]]<br /><b>11.</b> [[κάθισμα]] με [[ησυχία]], καθισιό<br /><b>12.</b> [[αδράνεια]], [[χρονοτριβή]], [[βραδύτητα]]<br /><b>13.</b> [[στάση]], [[θέση]]<br /><b>14.</b> [[συνεδρίαση]], [[σύνοδος]] συμβουλίου ή σωματείου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>έδ</i>-<i>ρα</i> ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>sed</i>- «[[καθίζω]], [[θέτω]], [[κάθομαι]]» ( | |mltxt=η (AM [[ἕδρα]]<br />Α και [[ἕδρη]])<br /><b>1.</b> [[τόπος]] διαμονής, [[οίκημα]]<br /><b>2.</b> ο [[τόπος]] όπου λειτουργούν μόνιμα οι ανώτερες αρχές ή υπάρχει το κεντρικό [[κατάστημα]] («[[έδρα]] κοινότητας»)<br /><b>3.</b> <b>ιατρ.</b> το [[μέρος]] όπου τοποθετείται [[πάθος]] ή φυσιολογική [[ενέργεια]] («[[έδρα]] τών αντανακλαστικών κινήσεων»)<br /><b>4.</b> τα οπίσθια, η [[πυγή]], ο [[πρωκτός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[κάθισμα]] [[πάνω]] σε [[βάθρο]] [[συνήθως]] με [[γραφείο]]<br />(«[[έδρα]] καθηγητή, δασκάλου»)<br /><b>2.</b> [[θέση]], [[αξίωμα]] καθηγητή ανώτερης σχολής ή ακαδημίας («[[έδρα]] αρχαιολογίας»)<br /><b>μσν.</b><br />(για φυτά) [[ρίζα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τόπος]] όπου κάθεται [[κανείς]], [[κάθισμα]], [[καρέκλα]]<br /><b>2.</b> [[σειρά]] καθισμάτων<br /><b>3.</b> τιμητικό [[κάθισμα]], [[πρωτοκαθεδρία]]<br /><b>4.</b> [[κάθισμα]], [[θρόνος]]<br /><b>5.</b> [[εξουσία]], [[αρχή]]<br /><b>6.</b> [[ναός]], [[ιερό]]<br /><b>7.</b> [[μέρος]], [[τόπος]] οποιουδήποτε πράγματος<br /><b>8.</b> [[βάση]], [[θεμέλιο]]<br /><b>9.</b> το [[μέρος]] του ουρανού όπου φαίνονται οιωνοί<br /><b>10.</b> η [[στάση]] ικεσίας σε βωμό ή [[ιερό]]<br /><b>11.</b> [[κάθισμα]] με [[ησυχία]], καθισιό<br /><b>12.</b> [[αδράνεια]], [[χρονοτριβή]], [[βραδύτητα]]<br /><b>13.</b> [[στάση]], [[θέση]]<br /><b>14.</b> [[συνεδρίαση]], [[σύνοδος]] συμβουλίου ή σωματείου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>έδ</i>-<i>ρα</i> ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>sed</i>- «[[καθίζω]], [[θέτω]], [[κάθομαι]]» ([[πρβλ]]. [[έζομαι]] <span style="color: red;"><</span> <i>έδ</i>-<i>yομαι</i>) και φέρει [[επίθημα]] -<i>ρᾱ</i> ([[πρβλ]]. [[χώρα]]). Η λ. [[έδρα]], [[χωρίς]] να συνδέεται με αντίστοιχους τύπους σε άλλες ΙΕ γλώσσες, [[είναι]] πολύ εύχρηστη, και με τη [[μορφή]] -<i>εδρος</i> απαντά ως β' συνθετικό ([[πρβλ]]. [[δίεδρος]], [[πολύεδρος]])]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἕδρα:''' Επικ. και Ιων. [[ἕδρη]], ἡ, ([[ἕδος]]),<br /><b class="num">I.</b> [[μέρος]] που κάθεται [[κάποιος]]·<br /><b class="num">1.</b> [[έδρα]], [[θρόνος]], [[κάθισμα]], σε Όμηρ.· τιμητική [[θέση]], σε Ομήρ. Ιλ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[οικητήριο]] θεών, [[ιερό]], [[ναός]], σε Πίνδ., Τραγ.<br /><b class="num">3.</b> το [[μέρος]] ή ο [[τόπος]] [[κάθε]] πράγματος, σε Ηρόδ.· <i>ἐξ ἕδρας</i>, έξω από τη σωστή του [[θέση]], σε Ευρ.· [[θεμέλιο]], [[βάση]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">4.</b> ἡ [[ἕδρα]] τοῦ ἵππου, η [[πλάτη]] του αλόγου, πάνω στη οποία κάθεται ο [[αναβάτης]], αυτός που το ιππεύει, σε Ξεν.<br /><b class="num">5.</b> <i>ἕδραι</i>, τα [[σημεία]] του ορίζοντα στα οποία εμφανίζονται οι οιωνοί, σε Αισχύλ., Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> η [[κίνηση]] καθίσματος κάποιου, σε Αισχύλ., Σοφ.· λέγεται για [[στάση]], <i>γονυπετεῖς ἕδραι</i>, [[γονάτισμα]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[απραξία]], [[αδράνεια]], [[χρονοτριβή]], [[καθυστέρηση]], σε Ηρόδ., Θουκ.· οὐχ ἕδρας [[ἀκμή]], δεν είναι [[εποχή]] για να αδρανήσει [[κάποιος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[συνεδρίαση]] κάποιου συμβουλίου, στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> οπίσθια, [[πρωκτός]], γλουτοί, σε Ηρόδ. | |lsmtext='''ἕδρα:''' Επικ. και Ιων. [[ἕδρη]], ἡ, ([[ἕδος]]),<br /><b class="num">I.</b> [[μέρος]] που κάθεται [[κάποιος]]·<br /><b class="num">1.</b> [[έδρα]], [[θρόνος]], [[κάθισμα]], σε Όμηρ.· τιμητική [[θέση]], σε Ομήρ. Ιλ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[οικητήριο]] θεών, [[ιερό]], [[ναός]], σε Πίνδ., Τραγ.<br /><b class="num">3.</b> το [[μέρος]] ή ο [[τόπος]] [[κάθε]] πράγματος, σε Ηρόδ.· <i>ἐξ ἕδρας</i>, έξω από τη σωστή του [[θέση]], σε Ευρ.· [[θεμέλιο]], [[βάση]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">4.</b> ἡ [[ἕδρα]] τοῦ ἵππου, η [[πλάτη]] του αλόγου, πάνω στη οποία κάθεται ο [[αναβάτης]], αυτός που το ιππεύει, σε Ξεν.<br /><b class="num">5.</b> <i>ἕδραι</i>, τα [[σημεία]] του ορίζοντα στα οποία εμφανίζονται οι οιωνοί, σε Αισχύλ., Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> η [[κίνηση]] καθίσματος κάποιου, σε Αισχύλ., Σοφ.· λέγεται για [[στάση]], <i>γονυπετεῖς ἕδραι</i>, [[γονάτισμα]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[απραξία]], [[αδράνεια]], [[χρονοτριβή]], [[καθυστέρηση]], σε Ηρόδ., Θουκ.· οὐχ ἕδρας [[ἀκμή]], δεν είναι [[εποχή]] για να αδρανήσει [[κάποιος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[συνεδρίαση]] κάποιου συμβουλίου, στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> οπίσθια, [[πρωκτός]], γλουτοί, σε Ηρόδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: | |etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[seat]], [[abode (of the gods)]], [[tempel]] (Il.).<br />Compounds: Many comp.: [[καθέδρα]] [[seat]], [[sitting]], [[chair]] (Hp.); also [[ἐφέδρα]], Ion. [[ἐπέδρη]] [[siege]] (<b class="b3">ἐφ-έζομαι</b>), [[ἐνέδρα]] [[ambush]], [[postponement]] (<b class="b3">ἐν-έζομαι</b>, <b class="b3">ἐν-ιζάνω</b>), s. Risch IF 59, 45f.; but <b class="b3">ἐξ-έδρα</b> [[seat outside the house]] (E., hell.). - Bahuvrihi with adv. 1. member <b class="b3">ἔφ-εδρος</b> [[who sits byside]], [[reserve]] (Pi.); thus <b class="b3">πάρ-εδρος</b> [[assistance]] (<b class="b3">παρ-έζομαι</b>), <b class="b3">ἔν-εδρος</b> [[inhabitant]], <b class="b3">σύν-εδρος</b> <b class="b2">id.</b>; <b class="b3">ἔξ-εδρος</b> [[far from his habitat]] (S.); - <b class="b3">πολύ-εδρος</b> [[with many seats]] (Plu.).<br />Derivatives: From [[ἕδρα]]: [[ἑδραῖος]] [[with fixed habitat]], [[fest]], [[quiet]] (Ion.-Att.) with [[ἑδραιότης]] and [[ἑδραιόω]], [[ἑδραίωμα]], <b class="b3">-ωσις</b>; [[ἑδρικός]] [[belonging to the anus]] (Medic.), [[ἑδρίτης]] [[fugitive]] (Suid., EM; [[πρωτοκαθεδρίτης]] [[president]] [Herm.]. Denomin. verbs. <b class="b3">ἑδρ-ιάομαι</b> [[sit down]] (Hom.), <b class="b3">-ιάω</b> <b class="b2">id.</b> (Theok.); s. Schwyzer 732, Chantr. Gramm. hom. 1, 359; [[ἑδράζω]] [[set]], [[fix]] (hell. and late) with [[ἑδρασμός]], [[ἑδραστικός]], <b class="b3">ἀν-έδραστος</b>; [[ἕδρασμα]] = [[ἕδρα]] (E.), after [[στέγασμα]] (s. Chantr. Form. 177). - But <b class="b3">ἐφ-</b>, <b class="b3">ἐν-</b>, <b class="b3">παρ-</b>, <b class="b3">συν-εδρεύω</b> from <b class="b3">ἔφ-εδρος</b>. - In Hesychius: <b class="b3">ἑδρήεσσα βεβαία</b> (after [[τελήεσσα]]; s. Schwyzer 527), <b class="b3">ἑδρίας ἀεὶ πνέων</b> (after wind names in <b class="b3">-ίας</b>); <b class="b3">ἕδρια συνέδρια</b>, <b class="b3">ἑδρίς ἑδραῖος</b>.<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: After words in <b class="b3">-ανον</b> arose [[ἕδρανον]] = [[ἕδρα]] (Hes.); [[ἑδρανῶς]] = [[στερεῶς]] (Eust.). Place indication in <b class="b3">-ρα</b> as in [[χώρα]] (Schwyzer 481) to [[ἕζομαι]]. No exact parallel. On OWNo. [[setr]] n. s. [[ἕδος]]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[ἕδος]]<br /><b class="num">I.</b> a [[sitting]]-[[place]]:<br /><b class="num">1.</b> a [[seat]], [[chair]], [[stool]], [[bench]], Hom.: a [[seat]] of [[honour]], Il., Xen.<br /><b class="num">2.</b> a [[seat]], of the gods, a [[sanctuary]], [[temple]], Pind., Trag.<br /><b class="num">3.</b> the [[seat]] or [[place]] of [[anything]], Hdt.; ἐξ ἕδρας out of its [[right]] [[place]], Eur.:— a [[foundation]], [[base]], Plut.<br /><b class="num">4.</b> ἡ [[ἕδρα]] τοῦ ἵππου the [[back]] of the [[horse]], on [[which]] the [[rider]] sits, Xen.<br /><b class="num">5.</b> ἕδραι are the [[quarters]] of the sky in [[which]] omens [[appear]], Aesch., Eur.<br /><b class="num">II.</b> a [[sitting]], Aesch., Soph.: of a [[position]], γονυπετεῖς ἕδραι | |mdlsjtxt=[[ἕδος]]<br /><b class="num">I.</b> a [[sitting]]-[[place]]:<br /><b class="num">1.</b> a [[seat]], [[chair]], [[stool]], [[bench]], Hom.: a [[seat]] of [[honour]], Il., Xen.<br /><b class="num">2.</b> a [[seat]], of the gods, a [[sanctuary]], [[temple]], Pind., Trag.<br /><b class="num">3.</b> the [[seat]] or [[place]] of [[anything]], Hdt.; ἐξ ἕδρας out of its [[right]] [[place]], Eur.:— a [[foundation]], [[base]], Plut.<br /><b class="num">4.</b> ἡ [[ἕδρα]] τοῦ ἵππου the [[back]] of the [[horse]], on [[which]] the [[rider]] sits, Xen.<br /><b class="num">5.</b> ἕδραι are the [[quarters]] of the sky in [[which]] omens [[appear]], Aesch., Eur.<br /><b class="num">II.</b> a [[sitting]], Aesch., Soph.: of a [[position]], γονυπετεῖς ἕδραι [[kneel]]ing, Eur.<br /><b class="num">2.</b> a [[sitting]] [[still]], [[inactivity]], [[delay]], Hdt., Thuc.; οὐχ ἕδρας [[ἀκμή]] 'tis not the [[season]] for [[sitting]] [[still]], Soph.<br /><b class="num">3.</b> the [[sitting]] of a [[council]], Soph.<br /><b class="num">III.</b> the [[seat]], breech, fundament, Hdt. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἕδρα''': {hédrā}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Sitz, Sessel, Wohnsitz (der Götter), Tempel, Sitzung, Grund und Boden’ (seit Il.).<br />'''Composita''' : Zahlreiche Komposita und Ableitungen: [[καθέδρα]] [[Sitz]], [[das Sitzen]], [[Stuhl]] (Hp., X., Arist. usw.) von [[καθέζομαι]] im Anschluß an [[ἕδρα]]; ebenso [[ἐφέδρα]], ion. [[ἐπέδρη]] [[Belagerung]] ([[ἐφέζομαι]]), [[ἐνέδρα]] [[Hinterhalt]], [[Nachstellung]] ([[ἐνέζομαι]], [[ἐνιζάνω]]), vgl. Risch IF 59, 45f.; aber [[ἐξέδρα]] "Außen-sitzung", [[Sitz außerhalb des Hauses]], [[Halle]] (E., hell. usw.). — Bahuvrihi mit adverbiellem Vorderglied [[ἔφεδρος]] eig. "mit dem Sitz daneben", [[Nebensitzer]], [[Reserve]] (Pi., ion. att.), aufἐφέζομαι bezogen; ebenso [[πάρεδρος]] [[Beisitzer]], [[Beistand]] ([[παρέζομαι]]), [[ἔνεδρος]] [[Insasse]] ([[ἐνέζομαι]]), [[σύνεδρος]] [[Beisitzer]] ([[συνέζομαι]], -ιζάνω); aber [[ἔξεδρος]] [[von seinem Wohnsitz fern]] (S., E., Ar., Arist.) Hypostase aus ἐξ ἕδρας; — Bahuvrihi mit adjektivischem Vorderglied [[πολύεδρος]] [[mit vielen Sitzen]] (Plu.).<br />'''Derivative''': Ableitungen von [[ἕδρα]]: [[ἑδραῖος]] [[mit festem Wohnsitz]], [[fest]], [[ruhig]] (ion. att.) mit [[ἑδραιότης]] und [[ἑδραιόω]], wozu [[ἑδραίωμα]], -ωσις (alle spät); [[ἑδρικός]] [[zum Gesäß]], [[zum Anus gehörig]] (Mediz.), [[ἑδρίτης]] [[Schutzflehender]] (Suid., ''EM''; [[πρωτοκαθεδρίτης]] [[Vorsitzender]] [Herm.] zu [[πρωτοκαθεδρία]] [''Ev''. ''Matt''. 23, 6]; vgl. Redard Les noms grecs en -της 24). Denominative Verba. 1. ἑδριάομαι [[sich niedersetzen]] (Hom., Hes.), -ιάω [[setzen]] (Theok., A. R.); zur Bildung Schwyzer 732, Chantraine Gramm. hom. 1, 359; vom Metrum begünstigt; 2. [[ἑδράζω]] [[setzen]], [[feststellen]] (hell. und spät) mit [[ἑδρασμός]], [[ἑδραστικός]], [[ἀνέδραστος]] (spät); [[ἕδρασμα]] = [[ἕδρα]] (E. ''Fr''., Ph. u. a.), viell. nur Erweiterung nach [[στέγασμα]] u. a. (vgl. Chantraine Formation 177). — Aber ἐφ-, ἐν-, παρ-, [[συνεδρεύω]] von [[ἔφεδρος]] usw. — Mehrere Hesychglossen: | |ftr='''ἕδρα''': {hédrā}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Sitz, Sessel, Wohnsitz (der Götter), Tempel, Sitzung, Grund und Boden’ (seit Il.).<br />'''Composita''': Zahlreiche Komposita und Ableitungen: [[καθέδρα]] [[Sitz]], [[das Sitzen]], [[Stuhl]] (Hp., X., Arist. usw.) von [[καθέζομαι]] im Anschluß an [[ἕδρα]]; ebenso [[ἐφέδρα]], ion. [[ἐπέδρη]] [[Belagerung]] ([[ἐφέζομαι]]), [[ἐνέδρα]] [[Hinterhalt]], [[Nachstellung]] ([[ἐνέζομαι]], [[ἐνιζάνω]]), vgl. Risch IF 59, 45f.; aber [[ἐξέδρα]] "Außen-sitzung", [[Sitz außerhalb des Hauses]], [[Halle]] (E., hell. usw.). — Bahuvrihi mit adverbiellem Vorderglied [[ἔφεδρος]] eig. "mit dem Sitz daneben", [[Nebensitzer]], [[Reserve]] (Pi., ion. att.), aufἐφέζομαι bezogen; ebenso [[πάρεδρος]] [[Beisitzer]], [[Beistand]] ([[παρέζομαι]]), [[ἔνεδρος]] [[Insasse]] ([[ἐνέζομαι]]), [[σύνεδρος]] [[Beisitzer]] ([[συνέζομαι]], -ιζάνω); aber [[ἔξεδρος]] [[von seinem Wohnsitz fern]] (S., E., Ar., Arist.) Hypostase aus ἐξ ἕδρας; — Bahuvrihi mit adjektivischem Vorderglied [[πολύεδρος]] [[mit vielen Sitzen]] (Plu.).<br />'''Derivative''': Ableitungen von [[ἕδρα]]: [[ἑδραῖος]] [[mit festem Wohnsitz]], [[fest]], [[ruhig]] (ion. att.) mit [[ἑδραιότης]] und [[ἑδραιόω]], wozu [[ἑδραίωμα]], -ωσις (alle spät); [[ἑδρικός]] [[zum Gesäß]], [[zum Anus gehörig]] (Mediz.), [[ἑδρίτης]] [[Schutzflehender]] (Suid., ''EM''; [[πρωτοκαθεδρίτης]] [[Vorsitzender]] [Herm.] zu [[πρωτοκαθεδρία]] [''Ev''. ''Matt''. 23, 6]; vgl. Redard Les noms grecs en -της 24). Denominative Verba. 1. ἑδριάομαι [[sich niedersetzen]] (Hom., Hes.), -ιάω [[setzen]] (Theok., A. R.); zur Bildung Schwyzer 732, Chantraine Gramm. hom. 1, 359; vom Metrum begünstigt; 2. [[ἑδράζω]] [[setzen]], [[feststellen]] (hell. und spät) mit [[ἑδρασμός]], [[ἑδραστικός]], [[ἀνέδραστος]] (spät); [[ἕδρασμα]] = [[ἕδρα]] (E. ''Fr''., Ph. u. a.), viell. nur Erweiterung nach [[στέγασμα]] u. a. (vgl. Chantraine Formation 177). — Aber ἐφ-, ἐν-, παρ-, [[συνεδρεύω]] von [[ἔφεδρος]] usw. — Mehrere Hesychglossen: ἑδρήεσσα· βεβαία (poet. Bildung nach τελήεσσα u. a.; vgl. Schwyzer 527), [[ἑδρίας]]· ἀεὶ πνέων (nach den Windnamen auf -ίας); ἕδρια· συνέδρια (auch als Erklärung von ἑδώλια), [[ἑδρίς]]· [[ἑδραῖος]].<br />'''Etymology''': Durch Erweiterung von [[ἕδρα]] nach den Nomina auf -ανον (bzw. durch Kreuzung von [[ἕδρα]] und *ἕδανον?) entstand [[ἕδρανον]] = [[ἕδρα]] (poet. seit Hes.); dazu [[ἑδρανῶς]] = [[στερεῶς]] (Eust.). Ortsbezeichnung auf -ρα wie [[χώρα]] u. a. (Schwyzer 481) zu [[ἕζομαι]] (s. d.). Genaue außergriech. Entsprechung fehlt; über awno. ''setr'' n. s. [[ἕδος]].<br />'''Page''' 1,443-444 | ||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[abode]], [[house]], [[place]], [[position]], [[seat]], [[dwelling place]], [[seat of worship]], [[sitting idle]], [[sitting still]], [[something to sit on]], [[suppliant attitude]], [[way of sitting]] | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[κάθισμα]], [[βάσις]]). Ἀπό τό [[ἕζομαι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[desidia]], [[commoratio]]'', [[idleness]], [[lingering]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.7.2/ 5.7.2]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[seat]]=== | |||
Afrikaans: sitplek; Akkadian: 𒄖𒍝; Arabic: مَقْعَد, مَقْعَدَة, وِثَاب; Hijazi Arabic: مَقْعَد; Armenian: նստատեղ, նստոց; Asturian: asientu; Belarusian: сядзенне, месца; Bengali: আসন; Bulgarian: седалище, седалка, място; Burmese: ထိုင်ခုံ; Buryat: һандали; Catalan: seient; Cebuano: linkoranan; Chechen: барч; Chinese Mandarin: [[座位]], [[位子]], [[座席]]; Czech: místo, sedadlo; Dutch: [[zitplaats]]; Esperanto: seĝo; Estonian: iste; Finnish: istumapaikka, paikka; French: [[place]]; Galician: asento, sentadoiro; German: [[Sitz]], [[Sitzplatz]], [[Sitzgelegenheit]]; Gothic: 𐍃𐌹𐍄𐌻𐍃; Greek: [[κάθισμα]]; Ancient Greek: [[ἕδρα]], [[ἕδρη]], [[δίφρος]], [[θᾶκος]], [[θῶκος]], [[θόωκος]], [[καθέδρα]], [[ἑδναία]], [[ἕδραμα]], [[δίφραξ]], [[δίφρακον]]; Hawaiian: noho; Hindi: आसन, आसनी; Hungarian: ülőhely, hely; Icelandic: sæti; Ilocano: tugaw; Interlingua: sedia; Isnag: tuxaw; Italian: [[posto]], [[seduta]], [[sedile]], [[scranno]]; Japanese: 席, シート, 腰掛け, 座席; Khmer: កៅអី; Korean: 자리, 좌석(座席), 시트; Kurdish Northern Kurdish: rûniştek, kursî; Lao: ບ່ອນນັ່ງ; Latin: [[sedes]], [[sedile]]; Lithuanian: vieta; Macedonian: седиште, место, седиште; Malay: tempat duduk; Manchu: ᡨᡝᡴᡠ; Mongolian: суудал; Navajo: bikááʼ dah asdáhí; Norman: siège; Norwegian Bokmål: sete; Old English: setl; Ottoman Turkish: مجلس, كرسی; Persian: جا; Polish: siedzenie, miejsce, miejsce siedzące, siedzisko; Portuguese: [[lugar]], [[assento]]; Quechua: tiyana; Romanian: scaun; Russian: [[сиденье]], [[место]]; Samoan: nofoa; Sanskrit: सदस्; Scottish Gaelic: suidheachan; Serbo-Croatian Cyrillic: се̏дӣште, сје̏дӣште; Roman: sȅdīšte, sjȅdīšte; Slovak: miesto, sedadlo; Slovene: sedež; Somali: fadhi; Spanish: [[asiento]]; Swedish: sittplats, plats; Telugu: ఆసనము; Thai: ที่นั่ง; Ukrainian: сиді́ння, мі́сце; Urdu: سیٹ, نشست; Vietnamese: ghế; Waray-Waray: lingkuran, lingkudan; Welsh: eisteddfa, eisteddfâu | |||
===[[temple]]=== | |||
Afrikaans: tempel; Aghwan: 𐕊𐔰𐕜𐔰𐕙; Albanian: faltore, tempull; Apache Western Apache: kįh biyiʼ daʼchʼokąąhí; Arabic: مَعْبَد, هَيْكَل; Egyptian Arabic: معبد; Armenian: տաճար, մեհյան, բագին; Asturian: templu; Azerbaijani: məbəd, ibadətxana; Baba Malay: tempeh; Bashkir: ғибәҙәтхана; Basque: tenplu; Belarusian: храм; Bengali: মন্দির, মঠ; Bhojpuri: 𑂧𑂢𑂹𑂠𑂱𑂪; Bulgarian: храм; Burmese: ဘုရား, ဝတ်ကျောင်း, နားထင်; Catalan: temple; Chinese Cantonese: 廟／庙; Mandarin: 寺廟／寺庙, 寺, 庙, 寺院; Cornish: eglos teg; Czech: chrám; Danish: tempel; Dutch: [[tempel]]; Dzongkha: ལྷ་ཁང; Esperanto: templo; Faroese: tempul; Finnish: temppeli; French: [[temple]]; Galician: templo; Georgian: ტაძარი; German: [[Tempel]]; Gothic: 𐌰𐌻𐌷𐍃, 𐌲𐌿𐌳𐌷𐌿𐍃; Greek: [[ναός]]; Ancient Greek: [[ἅγιον]], [[ἕδρα]], [[ἕδρη]], [[ἵδρυμα]], [[ἱερόν]], [[ἱρόν]], [[ναός]], [[οἴκημα]], [[ὄροφος]], [[σκανά]], [[σκηνή]], [[σκήνωμα]], [[τέμενος]]; Gujarati: મંદિર; Hawaiian: heiau; Hebrew: מִקְדָּשׁ; Hindi: मन्दिर, मठ; Hungarian: szentély, templom; Icelandic: musteri, hof; Ido: templo; Indonesian: kuil, pura, wihara, kelenteng temple); Interlingua: templo; Irish: teampall; Italian: [[tempio]]; Japanese: 神殿, Buddhist temple: 堂塔, 寺, 寺院, 神社, 寺院; Kannada: ದೇವಸ್ಥಾನ; Kazakh: ғыйбадатһана, храм, ғибадатхана; Khmer: វត្ត, ទេវាល័យ, ប្រាសាទ; Korean: 절, 사찰(寺刹), 사원; Kurdish Central Kurdish: پەرستگا; Kyrgyz: ибадаткана, храм; Lao: ວັດ; Latin: [[templum]], [[aedis]], [[delubrum]], [[fanum]]; Latvian: templis; Lithuanian: šventykla; Lü: ᦞᧆ; Macedonian: храм; Magahi: 𑂧𑂢𑂹𑂠𑂱𑂪; Malay: kuil; Malayalam: അമ്പലം, ദേവാലയം; Maltese: tempju, maqdes; Maori: temepara; Marathi: देऊळ; Mongolian: сүм, ᠰᠦᠮ; ᠡ, сүм дуган, дуган; Norman: templ'ye; Norwegian Bokmål: tempel; Nynorsk: tempel; Occitan: temple; Old English: ealh, tempel; Oriya: ମନ୍ଦିର; Parthian: 𐭁𐭂𐭍𐭉; Persian: پرستشکده, معبد, ناوس, فرخار, فغستان, عبادتخانه; Plautdietsch: Tempel; Polish: świątynia; Portuguese: [[templo]]; Romani: khangeri; Romanian: templu; Russian: [[храм]], [[место богослужения]]; Sanskrit: देवालय, मठ; Serbo-Croatian Cyrillic: храм, богомоља; Roman: hram, bogomolja; Slovak: chrám; Slovene: tempelj; Spanish: [[templo]]; Swahili: hekalu; Swedish: tempel; Tagalog: templo; Tajik: ибодатхона, маъбад, фархор; Tamil: கோயில், தேவளம், தேவாலயம்; Telugu: కోవెల, ఆలయము, గుడి, దేవళము; Thai: วัด; Tibetan: ལྷ་ཁང; Turkish: tapınak, toplak, ibadethane, mabet; Turkmen: ybadathana; Ukrainian: храм; Umbrian: 𐌖𐌄𐌓𐌚𐌀𐌋𐌄; Urdu: مندر, معبد, مٹھ; Uyghur: يباداتھانا, تاۈينيديغان چاي; Uzbek: ibodatxona, butxona; Vietnamese: đền, thiền viện; Welsh: teml; Yiddish: טעמפּל, שול; Yoruba: tẹmpili, ile Ọlọrun; Zhuang: caeh | |||
===[[anus]]=== | |||
Afrikaans: anus; Albanian: anus; Arabic: اِسْت, شَرْج; Egyptian Arabic: شرج, فتحة الشرج, خرم الطيز; Armenian: հետանցք, սրբան; Asturian: anu; Azerbaijani: məqəd, göt; Bashkir: арт юл, күтән тишеге, күт; Basque: uzki; Belarusian: анус, задні праход; Bengali: মলদ্বার, পুটকি; Bulgarian: анус; Burmese: စအို, ဖင်, စအိုဝ; Catalan: anus; Cherokee: ᎤᎦᏎᏂ; Chinese Cantonese: 肛門／肛门, 屎窟窿, 屎眼; Mandarin: 肛門／肛门, 糞門／粪门; Coptic: ⲡⲟⲩⲛⲓ, ⲙⲁⲛⲉⲣⲙⲏ; Czech: řiť, řitní otvor; Danish: endetarmsåbning, anus; Dhivehi: ފުރަގަސް ފަރާތު ދޮރު; Dutch: [[anus]], [[aars]]; Esperanto: anuso, postaĵotruo; Estonian: pärak; Faroese: gat, arshol; Finnish: peräaukko, anus; French: [[anus]], [[trou du cul]], [[trou de cul]]; Galician: ano, cenzo, cu, ollo do cu; Georgian: ყითა ნაწლავი, ანუსი, უკანა ტანი, პროჭი; German: [[Anus]], [[After]]; Greek: [[πρωκτός]]; Ancient Greek: [[πρωκτός]], [[ἕδρα]], [[ἕδρη]]; Greenlandic: iteq; Gujarati: ગુદા, હંગણી, ગાંડ, મળદ્વાર; Hausa: dubùr̃ā; Hawaiian: puka kahiko; Haitian Creole: dèyè; Hebrew: פִּי הַטַּבַּעַת; Hindi: गुदा, गांड, मलद्वार; Hungarian: végbélnyílás; Icelandic: endaþarmsop, bakrauf; Ido: anuso; Indonesian: dubur, anus, abaimana; Interlingua: ano; Inuktitut: ᐃᑎᖅ; Irish: anas; Italian: [[ano]]; Ivatan: dachan; Japanese: 肛門; Kannada: ಗುದ; Kapampangan: pitaklan; Kaurna: murntu; Kazakh: анус; Khmer: ទ្វារធំ, ទ្វារលាមក; Korean: 항문(肛門), 똥구멍, 후장; Kurdish Central Kurdish: کۆم; Northern Kurdish: kom; Kurtjar: dhooerd; Kyrgyz: анус; Lao: ທະວານໜັກ, ດາກ, ຕູດ, ກົ້ນຂີ້, ຮູກົ້ນ, ຮູຂີ້, ໃສ້ສຸດ; Latin: [[anus]], [[podex]]; Latvian: tūplis, anālā atvere; Lithuanian: išangė; Macedonian: анус; Malagasy: fory; Malay: dubur; Malayalam: ഗുദം, മലദ്വാരം; Maltese: toqba tas-sorm, tirma; Manchu: ᡨᡝᡵᡠ, ᡶᠠᠵᡠᡴᡡ; Maori: whero, toretore, tero, parahua; Marathi: गुदद्वार; Mongolian: хошного, гургалдай; Navajo: ajilchiiʼ; Ngarrindjeri: pininggi; Norman: bas d'sé; Norwegian Bokmål: anus, endetarmsåpning, rumpehull; Nynorsk: endetarmsåpning, rævhol; Nukunu: murntu; Ojibwe: nijiid; Okinawan: 尻ぬ目; Old English: earsþȳrel, setl, utgang, earsgang; Old High German: arsloh; Pashto: مقعد, سمباخ, سوغۍ, کونه; Persian: مقعد, کون; Pitjantjatjara: kuna aḻa; Polish: odbyt; Portuguese: [[ânus]]; Quechua: uquti; Romanian: anus; Russian: [[анус]], [[анальное отверстие]], [[задний проход]], [[заднепроходное отверстие]], [[жопа]], [[очко]]; Sami Inari: pottâräigi; Northern: bahtaráigi; Skolt: põttčâʹlmm; Sanskrit: गुद, पायु, भसद्, लुब्धक, सीध्र; Scottish Gaelic: tòn, màs; Serbo-Croatian Cyrillic: чмар, анус; Roman: čmar, anus; Sicilian: anu; Slovak: riť, ritný otvor; Slovene: zádnjik inan; Spanish: [[ano]]; Swahili: mkundu; Swedish: analöppning, ändtarmsöppning, anus, rövhål, tvåan, dajmkryss, brunöga, prutten, skitan, fisring; Tagalog: butas ng puwit, anus, butas-puwit; Tajik: анус; Tamil: சூத்து, எச்சவாய், குதம், சூறு, பீடம், பீறு, பூறு, பொச்சு, கண்ணாணி, அபானம்; Taos: cȅdéna; Telugu: గుదము; Thai: ทวารหนัก, ตูด; Tigrinya: መሃንቱስ; Turkish: anüs, makat, göt, şerç, göt deliği; Turkmen: anus; Ukrainian: анус, відхі́дник, задній прохі́д; Urdu: گدا, مقعد, گانڈ; Uyghur: مەقئەت, ئارقا تەرەت يولى, پۈرۈك, سوڭ, كۆت; Uzbek: anal teshigi, anus; Vietnamese: hậu môn, lỗ đít; Volapük: kül; Welsh: anws; Wiradhuri: buubuul, bubul; Yiddish: אַנוס; Yoruba: ihò-ìdí, fùrọ̀; Yup'ik: eteq; Zazaki: qen, qul | |||
===[[delay]]=== | |||
Arabic: تَأْخِير, تَأَخَّر; Egyptian Arabic: مهلة; Armenian: ուշացում; Assamese: পলম, দেৰি; Azerbaijani: ləngimə, yubanma, gecikmə, təxir; Belarusian: затрымка, прыпынак, прамаруджанне, спазненне; Bulgarian: отлагане, забавяне, закъснение; Catalan: retard, demora, endarreriment; Chinese Mandarin: 遲延／迟延, 延遲／延迟; Czech: zpoždění; Dutch: [[vertraging]]; Esperanto: prokrasto; Finnish: viivästys, viive, viipymä, viivästymä, jahkailu, viivyttely, vitkastelu, aikailu, kuhnailu, lykkäys, vitkuttelu; French: [[délai]], [[retard]]; Galician: demora, mora, retraso; German: [[Verzögerung]], [[Verspätung]]; Greek: [[καθυστέρηση]]; Ancient Greek: [[διατριβή]], [[τριβή]], [[μονή]], [[ἕδρα]], [[μελλήματα]], [[μέλλησις]], [[ἐπιμονή]], [[ἐπίσχεσις]], [[μελλώ]]; Hebrew: איחור / אִחוּר; Hindi: देर, विलंब; Hungarian: késedelem, késés; Icelandic: töf; Indonesian: keterlambatan; Irish: faillí; Italian: [[ritardo]]; Japanese: 遅れ, 遅延; Korean: 지연(遲延), 지체(遲滯); Kurdish Central Kurdish: دواخستن, پاشخستن; Latin: [[mora]]; Macedonian: одложување; Maltese: dewmien; Maori: akutōtanga, roa; Norwegian Bokmål: forsinkelse; Persian: دِرَنگ, دیرکَرد; Polish: opóźnienie; Portuguese: [[atraso]], [[demora]], [[mora]], [[espera]]; Romanian: întârziere; Russian: [[задержка]], [[промедление]], [[опоздание]]; Scottish Gaelic: dàil; Slovak: sklz, zdržanie, meškanie; Slovene: zamuda, odlašanje; Somali: daahi; Spanish: [[retraso]], [[demora]]; Swedish: försening, fördröjning, uppskov; Telugu: ఆలస్యము; Thai: ดีเลย์; Tigrinya: ደንጐየ, ድንጓየ, ደንጎየ; Turkish: gecikme, rötar; Ukrainian: затримка, затримка, задержка, гаянка, зволікання, спі́знення; Urdu: دیر; Yiddish: אָפּלייג; Zazaki: rotar, peymende | |||
===[[dwelling]]=== | |||
Arabic: مَنْزِل, سَكَن; Moroccan Arabic: سكنة; Azerbaijani: mənzil, ev; Basque: bizileku, bizitoki; Belarusian: жыллё; Bengali: মকান, মঞ্জিল; Bulgarian: жилище; Catalan: habitatge, vivenda; Central Sierra Miwok: ˀu·ču-; Chinese Mandarin: 住宅, 住所; Czech: obydlí; Danish: bolig, bopæl; Dutch: [[woning]], [[woonst]]; Esperanto: loĝejo; Finnish: asunto, asumus; French: [[domicile]], [[habitation]]; Galician: eido, vivenda, moranza, moradía, soxorno, lar; German: [[Wohnsitz]], [[Wohnung]], [[Behausung]], [[Wohnstätte]]; Gothic: 𐌱𐌰𐌿𐌰𐌹𐌽𐍃; Ancient Greek: [[ἀναστροφή]], [[δίαιτα]], [[δῶ]], [[δῶμα]], [[ἕδος]], [[ἕδρα]], [[ἕδρανον]], [[ἐμβιωτήριον]], [[ἐνδιαιτητήριον]], [[ἐνοίκιον]], [[ἑστία]], [[ἤθη]], [[θεράπνη]], [[κατοικία]], [[οἴκημα]], [[οἴκησις]], [[οἰκητήριον]], [[οἰκία]], [[οἶκος]], [[σκήνωμα]], [[σταθμός]], [[στέγα]], [[στέγη]]; Hebrew: דירה, דיור, מגורים, שכן; Hungarian: lakás, lakóhely, otthon, lak; Ido: lojeyo; Italian: [[abitazione]], [[residenza]], [[dimora]]; Japanese: 居留, 住居, 住宅; Korean: 주거, 주택, 거류; Latin: [[domicilium]]; Low German: Wahnung, Wahnen, Wahnsitt; Macedonian: живеалиште; Manchu: ᠪᠣᠣ; Maori: tuohunga; Middle English: dwellynge, herberwe; Norman: d'meuthe; Old Norse: bo, bú; Old Turkic: 𐰋; Orok: дуку; Pashto: کور, خونه; Plautdietsch: Wonunk; Polish: mieszkanie; Portuguese: [[domicílio]], [[moradia]]; Romanian: locuință, domiciliu; Russian: [[жилище]], [[жильё]]; Scottish Gaelic: còmhnaidh; Slovak: obydlie; Slovene: bivališče, domovanje; Spanish: [[domicilio]], [[morada]], [[residencia]], [[casa]]; Swedish: bostad, boning; Thai: ชุมรุม, ทำเนียบ, เวสน์; Turkish: ev, konut; Ugaritic: 𐎎𐎌𐎋𐎐𐎚; Ukrainian: житло, помешкання; Vietnamese: chổ ở; Walloon: dimorance, lodjisse | |||
}} | }} | ||