εὐτυχέω: Difference between revisions

|Definition=impf. [[ηὐτύχουν]] or [[εὐτ]]- [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''107.10, etc.: fut. εὐτυχήσω [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1212: aor. 1 [[ηὐτύχησα]] or [[εὐτ]]- ib.542, etc.: pf. [[ηὐτύχηκα]] or εὐτύχηκα [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''811c, etc.: 3pl. plpf.<br><span class="bld">A</span> ηὐτυχήκεσαν D.18.18:—Pass., aor. 1 εὐτυχήθην Hdn.2.8.3, 2.9.3: pf. εὐτύχημαι Th.7.77, etc.:—to [[be prosperous]], [[be fortunate]], Pi.''O.''7.81, ''I.''3.1, etc.; <b class="b3">οἱ εὐτυχοῦντες</b> [[people in prosperity]], Antipho 2.4.9; <b class="b3">εὐ. τινός</b> to [[be well off for]] a thing, Luc. ''Charid.''23; <b class="b3">εἰ μνήμης εὐτυχῶ</b> if I remember rightly, Ath.2.58c: c. dat., τῷ πολέμῳ [[Herodotus|Hdt.]]1.171, cf. S.''El.''68; τῷ βίῳ Men.655: more freq. c. acc. rei, τοὺς ἄλλους πολέμους [[Herodotus|Hdt.]]1.65; τὰ πάντα Id.3.40, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''88; ἐς τέκνα [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''542, ''Ion''567; ἔν τινι X.''HG''7.1.5: c. part., to [[succeed in]] doing, [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1212, cf. X.''HG''7.1.11: later c. inf., Plu.2.333e, Vett.Val.241.11, Longus 4.19, D.L.9.100: c. acc. cogn., εὐ. εὐτύχημα X.''An.''6.3.6; [[εὐτύχει]] at the close of letters, Pl.''Ep.''321c; [[εὐτυχεῖτε]] Ep.Philipp. ap. D.18.78, Septimius Severus in ''IG''12(7).243.30; [[εὐτύχει]] on gravestones, ''CIG''4346 (Side), 4837 (Egypt); <b class="b3">ἀλλ' εὐτυχοίης</b> [[fare thee well]]! A.''Ch.''1063, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1478, [[Euripides|E.]]''[[Medea|Med.]]'' 688.<br><span class="bld">2</span> of things, [[turn out well]], [[prosper]], βρότεια πράγματ' εὐτυχοῦντα [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1327; πόνου τοι χωρὶς οὐδὲν εὐτυχεῖ S.''El.''945; τὰ εὐτυχοῦντα Id.''Fr.''681; <b class="b3">τὰ πολλὰ… εὐτυχοῦντα</b> [[if they succeed]], Th. 3.39, cf. 4.79:—also in Pass., [[ἱκανὰ τοῖς πολεμίοις ηὐτύχηται]] = the enemies have had [[success]] [[enough]] Id.7.77; τὰ τῆς μάχης εὐτυχεῖτο Plu.''Num.''12: ταῦτα αὐτοῖς ἐς κάλλος εὐτύχηται Gal.''Protr.''12; ἄπιστον τὸ εὐτυχούμενον Alciphr.2.3; of a person, εὐτυχηθείς Iamb.''VP''2.9.<br><span class="bld">II</span> Act., [[obtain]], [[attain to]], παρὰ τῶν Σεβαστῶν στέφανον ''Ephes.''3 No.70, cf. Sch.Pi.''P.''9.173, ''PMasp.''23.23 (vi A.D.).

|btext=[[εὐτυχῶ]] :<br /><i>les temps à augm. en</i> εὐ- <i>ou en</i> ηὐ-;<br /><b>I.</b> <i>en parl. de pers.</i><br /><b>1</b> [[être heureux]], [[prospérer]], [[réussir]] : τινι, τι en qch ; [[εἴς]] τινα <i>ou</i> ἔς τι être heureux à l'égard de qqn <i>ou</i> de qch ; εὐτ. [[εὐτύχημα]] XÉN <i>ou</i> εὐτυχίας PLUT avoir du bonheur, des succès ; <i>abs.</i> εὐτύχει sois heureux ! εὐτυχεῖτε soyez heureux ! ἀλλ' εὐτυχοίης eh bien, sois heureux !;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> atteindre, obtenir, gén. <i>ou</i> acc.;<br /><b>II.</b> <i>en parl. de choses</i> tourner heureusement, prospérer, réussir ; <i>Pass.</i> être fait <i>ou</i> conduit avec succès.<br />'''Étymologie:''' [[εὐτυχής]].

|ptext=eigtl. <i>gut [[treffen]], das [[Gewünschte]] [[erlangen]], das Ziel [[erreichen]]</i>, nur noch bei Sp., die es [[sowohl]] mit dem gen. [[verbinden]], ἀγωγῆς Synes., ὥρας Luc. <i>Charid</i>. 23, εἰ μνήμης εὐτυχῶ, wenn ich mich [[recht]] besinne, Ath. II.58c, als mit dem acc., [[ὅτε]] τὴν τῆς ἀρχῆς τιμὴν εὐτύχησε Hdn. 3.10.9, τἀμὰ ἀγαθά, <i>genieße meine [[Güter]]</i>, Alciphr. 2.3, andere Spätere - Übh. <i>[[Glück]] haben</i>, vom [[Sieger]], Pind. <i>Ol</i>. 7.81, <i>I</i>. 3.1; <i>[[glücklich]] sein</i>, πόνου τοι χωρὶς οὐδὲν εὐτυχεῖ Soph. <i>El</i>. 933; <span class="ggns">Gegensatz</span> ἀτωμένη <i>Ant</i>. 17, wie δυστυχεῖν 1144; [[τούτῳ]] μὲν εὐτυχεῖν [[δοῖεν]] θεοί Aesch. <i>Spt</i>. 404; auch vom [[Glück]] im [[Kampf]], ὡς [[πόλις]] εὐτυχῇ ih. 609; τἄλλ' εὐτυχοῖμεν πρὸς [[θεῶν]], im Übrigen, <i>Suppl</i>. 992, wie Thuc. 2.64 und A.; ἆρ' εὐτυχεῖς οὐν τοῖς γάμοις Eur. <i>Phoen</i>. 427 und ä. χρήμασιν, ἄγρᾳ, wie τῇ οὐσίᾳ Dem. 42.3, <i>[[darin]], [[daran]] [[glücklich]] sein</i>; εἰς τέκνα, in [[Hinsicht]] der [[Kinder]], Eur. <i>Ion</i> 567; aber ἐς τὴν Πύλον, gegen Pylus, Thuc. 5.7; ἔν τινι, Xen. <i>Hell</i>. 7.1.5; εὐτυχῆσαι im <span class="ggns">Gegensatz</span> von βλαβῆναι Thuc. 7.68; εὐτυχῶν im <span class="ggns">Gegensatz</span> von πταίσας Xen. <i>Cyr</i>. 3.1.26; εὐτύχει wie <i>vale</i> in Briefen, Plat. <i>Ep</i>. IV.321c und [[sonst]]; τοὺς πολέμους, im [[Kriege]], Her. 1.65; [[anders]] [[ἐπεὶ]] εὐτύχησαν τοῦτο τὸ [[εὐτύχημα]] Xen. <i>An</i>. 6.1.6, als sie dies [[Glück]] [[gehabt]], wie μεγάλαις ἐπαιρόμενος εὐτυχίαις, ἃς πρόσθεν εὐτύχησε, durch das [[Glück]], das er [[früher]] [[gehabt]] hatte, Plut. <i>Fab</i>. 2; ἐπί τινι, Luc. <i>Char</i>. 17; auch mit dem inf., οὐκ εὐτύχησε [[μήτηρ]] [[γενέσθαι]], sie hatte nicht das [[Glück]], [[Mutter]] zu [[werden]], Long. Past. 4.19; und mit dem partic., εἰ εὐτυχήσομεν ἑλόντες Eur. <i>Or</i>. 1211; Xen. <i>Hell</i>. 7.1.11; – εὐτυχοίης, [[ironisch]] verneinender [[Ausdruck]]: <i>[[Glück]] zu ! Wohl bekomm's !</i> vgl. Valcken <i>Phoen</i>. 406; – εὐτυχοῦσα [[ἡμέρα]], <i>ein [[Glückstag]]</i>, Alciphr. 3.46. – Pass., Thuc. 7.77 ἱκανὰ τοῖς πολεμίοις εὐτύχηται, wie bes. Sp., <i>vom Glücke [[begünstigt]] [[werden]], [[Glück]] haben</i>, τὰ τῆς μάχης εὐτυχεῖτο Plut. <i>Num</i>. 11, es wurde [[glücklich]] [[gekämpft]]; εὐτύχηταί [[σοι]] πάντα τῆς εὐχῆς [[μειζόνως]] Luc. <i>merced. cond</i>. 12; ὅταν εἰς τὴν ἀπόβασιν εὐτυχηθῇ, wenn es [[glücklich]] [[gehen]] [[sollte]], Hdn. 2.9, [[öfter]]; – τὸ εὐτυχούμενον, <i>das [[Glück]]</i>, Alciphr. 2.3.

|elrutext='''εὐτῠχέω:'''<br /><b class="num">1</b> (тж. εὐ. [[εὐτύχημα]] Xen. и εὐ. εὐτυχίας Plut.) иметь счастье (в чем-л.), преуспевать, иметь успех, иметь удачу (τοῖς γάμοις и εἰς τέκνα Eur.; τῷ πολέμῳ и τοὺς πολέμους Her.; ἔν τινι Xen.; ἐπί τινι Luc.): ἐς τὴν Πύλον εὐτυνῆσαι Thuc. иметь успех в походе на Пилос; [[εἴπερ]] εὐτυχήσομεν ἑλόντες … Eur. если нам посчастливится поймать …; εὐτύχει! Plat. и εὐτυχοίης! Trag. будь счастлив! (формула прощания в обращениях, письмах и т. п.);<br /><b class="num">2</b> [[достигать]], [[обретать]]: ὥρας εὐτυχηκώς Luc. наделенный красотой;<br /><b class="num">3</b> тж. pass. принимать благоприятный оборот, успешно складываться, удаваться: πόνου χωρὶς οὐδὲν εὐτυχεῖ Soph. без труда ничто не удается; εὐτύχηταί τινι Thuc., Luc. кому-л. повезло; τὸ [[εὐτυχοῦν]] Soph., Thuc. и τὸ εὐτυχῆσαι Thuc., Arst.; успех, удача.

|lstext='''εὐτῠχέω''': παρατ. ηὐτύχουν ἢ εὐτύχουν Σοφ., κλ.: μέλλ. -ήσω Εὐρ. Ὀρ. 1212· ἀόρ. ηὐτύχησα ἢ εὐτ-, Εὐρ., κλ.: πρκμ. ηὐτύχηκα ἢ εὐτ- Πλάτ., κλ.: γ΄ πληθ. ὑπερσ. εὐτυχήκεσαν Δημ. 231.· 4: - Παθ. ἀόρ. εὐτυχήθην Ἡρῳδιαν. 2. 14: πρκμ. εὐτύχημαι, ἴδε ἐν τέλει. Εἶμαι [[εὐτυχής]], εἶμαι ἐν καλῇ καταστάσει. εὐημερῶ, Πίνδ. Ο. 7. 149, Ι. 3. 1, Ἡρόδ., κλ.· πόνου χωρὶς οὐδὲν εὐτυχεῖ Σοφ. Ἠλ. 945· οἱ εὐτυχοῦντες, οἱ ἐν [[εὐτυχία]] ὄντες, Ἀντιφῶν 120. 14: - εὐτ. τινος, εἶμαι [[εὐτυχής]] ὡς [[πρός]] τι, Λουκ. Χαρίδημ. 23· εἰ μνήμης εὐτυχῶ Ἀθήν. 58C· - τινι, πράγματι, τῷ πολέμῳ Ἡρόδ. 1. 171, πρβλ. Σοφ. Ἠλ. 68· τῷ βίῳ Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 111· ἀλλὰ συνηθέστερον μετ’ αἰτ. πράγμ., τοὺς ἄλλους πολέμους Ἡρόδ. 1.65· τὰ πάντα ὁ αὐτ. 3. 40, Σοφ. Ο. Τ. 88, πρβλ. Εὐρ. Ὀρ. 542, Ἴωνα 567. ἔν τινι Ξεν. Ἑλλ. 7. 1, 5· μετὰ μετοχ., [[ἐπιτυγχάνω]] ἐν τῷ ποιεῖν τι, Εὐρ. Ὀρ. 1212, Ξεν. Ἑλλ. 7. 1, 11· οὕτω μετ’ ἀπαρ., Λόγγος 4. 19, Διογ. Λ. 9. 100· [[ὡσαύτως]] μετὰ συστοίχ. αἰτ., εὐτ. [[εὐτύχημα]] Ξεν. Ἀν. 6. 3, 6: - εὐτύχει, ὡς τὸ Λατ. vale, ἐν τέλει τῶν ἐπιστολῶν ἢ ἐπὶ ἐπιτυμβίων πλακῶν (πρβλ. [[εὐπλοέω]]), Πλάτ. Ἐπιστ. 321C, Συλλ. Ἐπιγρ. 4346, 4837, κ. ἀλλ.· εὐτυχεῖτε Ἐπιστ. Φιλίππου παρὰ Δημ. 251. 24· [[ὡσαύτως]], ἀλλ’ εὐτυχοίης Αἰσχύλ. Χο. 1063, Σοφ. Ο.Τ. 1478, Εὐρ. Μήδ. 688· πρβλ. [[ὀνίνημι]] ΙΙ. 3:- Παθ., εὐτύχηται τοῖς πολεμίοις ἱκανά, ἔχουσιν ἀρκετάς ἐπιτυχίας, Θουκ. 7.77. 2) ἐπὶ πραγμάτων, βρότεια πράγματ’ εὐτυχοῦντα, εὐδοκιμοῦντα, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1327· χωρὶς πόνου μὲν οὐδέν εὐτυχεῖ Σοφ. Ἠλ. 945· τὸ εὐτυχοῦν, ἡ [[ἐπιτυχία]], ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 610· τά δὲ πολλὰ κατὰ λόγον τοῖς ἀνθρώποις εὐτυχοῦντα ἀσφαλέστερα ἢ παρὰ δόξαν, αἱ δὲ πλειότεραι κατὰ λόγον εὐτυχίαι τῶν ἀνθρώπων [[εἶναι]] ἀσφαλέστεραι ἣ αἱ ἀπροσδόκητοι, Θουκ. 3.39, πρβλ. 4. 79.

{{Slater

|sltr=<b>εὐτῠχέω</b> be [[successful]] Διαγόρας κλεινᾷ τ' ἐν Ἰσθμῷ [[τετράκις]] εὐτυχέων (O. 7.81) εἴ [[τις]] [[ἀνδρῶν]] εὐτυχήσαις ἢ σὺν εὐδόξοις ἀέθλοις ἢ σθένει πλούτου κατέχει φρασὶν αἰανῆ κόρον (I. 3.1)

|lsmtext='''εὐτῠχέω:''' παρατ. <i>ηὐτύχουν</i> ή <i>εὐτ-</i>, μέλ. <i>-ήσω</i>, αόρ. αʹ <i>ηὐτύχησα</i> ή <i>εὐτ-</i>· παρακ. <i>ἠυτύχηκα</i> ή <i>εὐτ-</i>· γʹ πληθ. υπερσ. <i>εὐτυχήκεσαν</i> ([[εὐτυχής]]) ·<br /><b class="num">1.</b> είμαι [[ευτυχισμένος]], είμαι πετυχημένος, [[ευημερώ]], [[ευδαιμονώ]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· με μτχ., [[πετυχαίνω]] στην [[εκτέλεση]] ενός πράγματος, σε Ευρ. κ.λπ.· <i>εὐτύχει</i>, όπως το Λατ. [[vale]], στο [[κλείσιμο]] επιστολών κ.λπ.· ομοίως και, <i>ἀλλ' εὐτυχαίης</i>, σε Τραγ. — Παθ., <i>ἱκανὰ τοῖς πολεμίοις εὐτύχηται</i> (απρόσ.), έχουν αρκετές επιτυχίες, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, έχω ευτυχή [[έκβαση]], [[πετυχαίνω]], [[ευδοκιμώ]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.

{{mdlsj

|mdlsjtxt=εὐτῠχέω, [[εὐτυχής]]<br /><b class="num">1.</b> to be well off, [[successful]], [[prosperous]], Hdt., etc.; c. [[part]]. to [[succeed]] in doing, Eur., etc.:— εὐτύχει, like Lat. [[vale]], at the [[close]] of letters, etc.; so, ἀλλ' εὐτυχοίης Trag.:—Pass., ἱκανὰ τοῖς πολεμίοις εὐτύχηται (impers.) they [[have]] had [[success]] [[enough]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of things, to [[turn]] out well, [[prosper]], Aesch., Soph., etc.

{{lxth

|lthtxt=''[[secunda fortuna uti]]'', to [[enjoy prosperity]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.44.4/ 2.44.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.60.3/ 2.60.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.61.1/ 2.61.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.18.4/ 4.18.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.117.2/ 4.117.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.7.3/ 5.7.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.16.1/ 5.16.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.15.2/ 6.15.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.23.3/ 6.23.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.63.4/ 7.63.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.68.3/ 7.68.3].<br>''[[prospere succedere]]'', to [[succeed prosperously]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.39.4/ 3.39.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.17.4/ 4.17.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.62.4/ 4.62.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.79.2/ 4.79.2], [<i>nonnulli codd.</i> <i>several manuscripts</i> ηὐτύχει].<br>PASS. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.77.3/ 7.77.3].