3,274,789
edits
(13_7_3b) |
(6_6) |
||
Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0124.png Seite 124]] ([[μηχανή]]), ohne Mittel u. Rath, Hom. zehnmal, in zwei Bedeutungen, Einer der nichts auszurichten weiß, Einer gegen den man nichts auszurichten weiß, πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μηχανὴν [[εὑρεῖν]], ὁ μὴ δυνάμενος μηχανὴν [[εὑρεῖν]]; Iliad. 10, 167 σὺ δ' ἀμήχανός ἐσσι, γεραιέ, Scholl. Aristonic. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι [[ἀμήχανος]] δύο σημαίνει, ἓν μὲν [[ἀνίκητος]] (corrupt), ἓν δὲ ἀντὶ τοῦ πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μ ηχανὴν [[εὑρεῖν]], [[ὅπερ]] καὶ νῦν σημαίνει, ἵνα τῶν πόνων ἀποστῇ; 15, 14 ἦ [[μάλα]] δη [[κακότεχνος]], ἀμήχανε, σὸς [[δόλος]], Ἕρη, Ἕκτορα [[δῖον]] ἔπαυσε μάχης, Scholl. Ariston. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι δύο σημαίνει ἡ [[λέξις]], [[ἤτοι]] μὴ δυναμένη μηχανὴν [[εὑρεῖν]], ἢ πρὸς ἣν οὐκ ἔστι μηχανήσασθαι· [[ὅπερ]] καὶ θέλει εἰπεῖν; 16, 29 σὺ δ' [[ἀμήχανος]] ἔπλευ, Ἀχιλλεῦ, Scholl. Ariston. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι νῦν [[ἀμήχανος]] πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μηχανήσασθαι, οὐκ αὐτὸς μὴ δυνάμενος μηχανήσασθαι; Od. 19, 363 ὤ μοι ἐγὼ σέο, [[τέκνον]], [[ἀμήχανος]]· ἦ σε περὶ Ζεὺς ἀνθρώπων ἡχθηρε, Scholl. πρὸς ὃν, [[δηλονότι]] τὸν Δία, οὐκ ἔστι τινὰ μηχανὴν [[εὑρεῖν]], bei welcher Erklärung die Interpunction nach [[ἀμήχανος]] wegfällt; 560 [[ἤτοι]] μὲν ὄνειροι ἀμήχανοι ἀκριτόμυθοι γίγνονται, Scholl. πρὸς οὓς μηχανὴν [[εὑρεῖν]] οὐκ ἔστιν, man kann sie nicht deuten, weil sie ἀκριτόμυθοι sind, d. h. verworren reden; Iliad. t 9, 273 [[οὐδέ]] κε κούρην ἦγεν ἐμεῦ ἀέκοντος [[ἀμήχανος]]· [[ἀλλά]] ποθι Ζεὺς ήθελε, Scholl. Nicanor. τὸ [[ἀμήχανος]] τοῖς [[ἑξῆς]] [[συναπτέον]], ἵνα ἐπὶ τοῦ Διὸς ᾖ, πρὸς ὃν [[οὐδείς]] τι δύναται μηχανήσασθαι; 13, 726 ἀμήχανός ἐσσι παραρρητοῖσι πιθέσθαι, acc. Graec., [[ἀμήχανος]] in Bezug auf das πιθέσθαι, man kann nichts mit dir anfangen, wenn es sich darum handelt, Anderer Rathe zu folgen; 14, 262 νῦν αὖ τοῦτό μ' ἄνωγας ἀμήχανον ἄλλο τελέσσαι; 8, 130. 11, 310 [[ἔνθα]] κε λοιγὸς ἔην καὶ ἀμήχανα ἔργα γένοντο, [[καί]] νύ κεν –, εἰ μή –; – Theocrit. 1, 85 ἆ δύσερώς τις [[ἄγαν]] καὶ ἀμάχανός ἐσσι; Plat. vbdt es mit [[ἄτεχνος]] Polit. 274 c, ohne Hülfsmittel; ἀμήχανον ποιεῖν, τιθέναι τινά Prot. 344 d, in Verlegenheit bringen; [[ἀμήχανος]] ἔφυν – δρᾶν, ich bin nicht im Stande, Soph. Ant. 79; γυναῖκες εἰς τὰ ἐσθλὰ ἀμηχανώταται, ungeschickt zum Guten, Eur. Med. 408, vgl. Hipp. 643; ἀμηχανώτατος πορίσασθαι ἃ χρὴ λέγειν Dem. 60, 12; mit [[ἄπορος]] vbdn Xen. An. 2, 5, 21, vgl. Cyr. 7, 5, 69; Ar. Ran. 1425 dem [[πόριμος]] entgegengesetzt; – Hes. O. 83 ἐπεὶ δόλον αἰπὺν ἀμήχανον ἐξετέλεσσεν; Hymn. Merc. 157 δεσμά; δύαι, δυσπραξίαι Aesch. Eum. 531. 739; νεφέλαι Spt. 209, [[βόσκημα]] πημονῆς Suppl. 695; κάματοι πολέμιοι Pind. P. 2, 19; [[ἄλγος]], [[νόσος]] Soph. El. 138 Ant. 360; ξυμφορά, κακόν Eur. Med. 392. 447; vgl. Simonid. bei Plat. Prot. 344 c; κήδεα Archil. 31; ἄτη Ap. Rh. 2, 625 u. Sp. D.; τὰ ἀμήχανα heilloses Leid, [[παθεῖν]] Eur. Hipp. 598; πολλὰ καίἀμήχανα Xen. An. 2, 3, 18; das Unmögliche τὰ ἀμήχανα Aesch. Pr. 59; τῶν ἀμ. ἐρᾶν nach dem Unmöglichen streben Soph. Ant. 90, τὰ ἀμ. θηρᾶν 92; τὰ ἀμήχανα ἐᾶν Eur. Heracl. 707; Ar. Equ. 756 ἐκ τῶν ἀμηχάνων πόρους ε ὐμηχάνους πορίζειν, das Unmögliche möglich machen; ἀμήχανόν ἐστι, es ist schwierig, unmöglich, mit folgd. Inf., Her. 1, 48. 204, [[μήποτε]] ἐγγίνηται damit arb. 5, 3; ebenso Folgende; ὁδὸς [[ἀμήχανος]] ἐςελθεῖν ein Weg, auf dem es unmöglich ist einzudringen Xen. An. 1, 2, 21; ἀμήχανοι τὸ [[πλῆθος]] Xen. Cyr. 7, 5, 38, ἀμήχανοι τὸ [[μέγεθος]] Plat. Rep. IX, 584 b, eigtl. unmöglich zu zählen an Menge, in unermeßlicher Menge, unglaublich groß; [[πλῆθος]] Tim. 39 d. [[κάλλος]] Conv. 218 e; ἀμήχανοι τὸ [[κάλλος]] Rep. X, 615 a; πλήθει ἀμήχανοι Phil. 47 d. Häufig ist seit Plat. die Vbdg [[ἀμήχανος]] [[ὅσος]], mirum quantum, ἀμήχανον ὅσον χρόνον unendlich lange Zeit Phaed. 80 c, σοφίαν ἀμήχανον ὅσην Euthyd. 275 c; ἀμήχανον οἷον Charm. 155 d, auf unaussprechliche Weise. – Adv. ebenso, ἀμηχάνως ὡς [[σφόδρα]] unglaublich sehr Phaedr. 263 d, vgl. Rep. VII, 527 o. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0124.png Seite 124]] ([[μηχανή]]), ohne Mittel u. Rath, Hom. zehnmal, in zwei Bedeutungen, Einer der nichts auszurichten weiß, Einer gegen den man nichts auszurichten weiß, πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μηχανὴν [[εὑρεῖν]], ὁ μὴ δυνάμενος μηχανὴν [[εὑρεῖν]]; Iliad. 10, 167 σὺ δ' ἀμήχανός ἐσσι, γεραιέ, Scholl. Aristonic. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι [[ἀμήχανος]] δύο σημαίνει, ἓν μὲν [[ἀνίκητος]] (corrupt), ἓν δὲ ἀντὶ τοῦ πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μ ηχανὴν [[εὑρεῖν]], [[ὅπερ]] καὶ νῦν σημαίνει, ἵνα τῶν πόνων ἀποστῇ; 15, 14 ἦ [[μάλα]] δη [[κακότεχνος]], ἀμήχανε, σὸς [[δόλος]], Ἕρη, Ἕκτορα [[δῖον]] ἔπαυσε μάχης, Scholl. Ariston. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι δύο σημαίνει ἡ [[λέξις]], [[ἤτοι]] μὴ δυναμένη μηχανὴν [[εὑρεῖν]], ἢ πρὸς ἣν οὐκ ἔστι μηχανήσασθαι· [[ὅπερ]] καὶ θέλει εἰπεῖν; 16, 29 σὺ δ' [[ἀμήχανος]] ἔπλευ, Ἀχιλλεῦ, Scholl. Ariston. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι νῦν [[ἀμήχανος]] πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μηχανήσασθαι, οὐκ αὐτὸς μὴ δυνάμενος μηχανήσασθαι; Od. 19, 363 ὤ μοι ἐγὼ σέο, [[τέκνον]], [[ἀμήχανος]]· ἦ σε περὶ Ζεὺς ἀνθρώπων ἡχθηρε, Scholl. πρὸς ὃν, [[δηλονότι]] τὸν Δία, οὐκ ἔστι τινὰ μηχανὴν [[εὑρεῖν]], bei welcher Erklärung die Interpunction nach [[ἀμήχανος]] wegfällt; 560 [[ἤτοι]] μὲν ὄνειροι ἀμήχανοι ἀκριτόμυθοι γίγνονται, Scholl. πρὸς οὓς μηχανὴν [[εὑρεῖν]] οὐκ ἔστιν, man kann sie nicht deuten, weil sie ἀκριτόμυθοι sind, d. h. verworren reden; Iliad. t 9, 273 [[οὐδέ]] κε κούρην ἦγεν ἐμεῦ ἀέκοντος [[ἀμήχανος]]· [[ἀλλά]] ποθι Ζεὺς ήθελε, Scholl. Nicanor. τὸ [[ἀμήχανος]] τοῖς [[ἑξῆς]] [[συναπτέον]], ἵνα ἐπὶ τοῦ Διὸς ᾖ, πρὸς ὃν [[οὐδείς]] τι δύναται μηχανήσασθαι; 13, 726 ἀμήχανός ἐσσι παραρρητοῖσι πιθέσθαι, acc. Graec., [[ἀμήχανος]] in Bezug auf das πιθέσθαι, man kann nichts mit dir anfangen, wenn es sich darum handelt, Anderer Rathe zu folgen; 14, 262 νῦν αὖ τοῦτό μ' ἄνωγας ἀμήχανον ἄλλο τελέσσαι; 8, 130. 11, 310 [[ἔνθα]] κε λοιγὸς ἔην καὶ ἀμήχανα ἔργα γένοντο, [[καί]] νύ κεν –, εἰ μή –; – Theocrit. 1, 85 ἆ δύσερώς τις [[ἄγαν]] καὶ ἀμάχανός ἐσσι; Plat. vbdt es mit [[ἄτεχνος]] Polit. 274 c, ohne Hülfsmittel; ἀμήχανον ποιεῖν, τιθέναι τινά Prot. 344 d, in Verlegenheit bringen; [[ἀμήχανος]] ἔφυν – δρᾶν, ich bin nicht im Stande, Soph. Ant. 79; γυναῖκες εἰς τὰ ἐσθλὰ ἀμηχανώταται, ungeschickt zum Guten, Eur. Med. 408, vgl. Hipp. 643; ἀμηχανώτατος πορίσασθαι ἃ χρὴ λέγειν Dem. 60, 12; mit [[ἄπορος]] vbdn Xen. An. 2, 5, 21, vgl. Cyr. 7, 5, 69; Ar. Ran. 1425 dem [[πόριμος]] entgegengesetzt; – Hes. O. 83 ἐπεὶ δόλον αἰπὺν ἀμήχανον ἐξετέλεσσεν; Hymn. Merc. 157 δεσμά; δύαι, δυσπραξίαι Aesch. Eum. 531. 739; νεφέλαι Spt. 209, [[βόσκημα]] πημονῆς Suppl. 695; κάματοι πολέμιοι Pind. P. 2, 19; [[ἄλγος]], [[νόσος]] Soph. El. 138 Ant. 360; ξυμφορά, κακόν Eur. Med. 392. 447; vgl. Simonid. bei Plat. Prot. 344 c; κήδεα Archil. 31; ἄτη Ap. Rh. 2, 625 u. Sp. D.; τὰ ἀμήχανα heilloses Leid, [[παθεῖν]] Eur. Hipp. 598; πολλὰ καίἀμήχανα Xen. An. 2, 3, 18; das Unmögliche τὰ ἀμήχανα Aesch. Pr. 59; τῶν ἀμ. ἐρᾶν nach dem Unmöglichen streben Soph. Ant. 90, τὰ ἀμ. θηρᾶν 92; τὰ ἀμήχανα ἐᾶν Eur. Heracl. 707; Ar. Equ. 756 ἐκ τῶν ἀμηχάνων πόρους ε ὐμηχάνους πορίζειν, das Unmögliche möglich machen; ἀμήχανόν ἐστι, es ist schwierig, unmöglich, mit folgd. Inf., Her. 1, 48. 204, [[μήποτε]] ἐγγίνηται damit arb. 5, 3; ebenso Folgende; ὁδὸς [[ἀμήχανος]] ἐςελθεῖν ein Weg, auf dem es unmöglich ist einzudringen Xen. An. 1, 2, 21; ἀμήχανοι τὸ [[πλῆθος]] Xen. Cyr. 7, 5, 38, ἀμήχανοι τὸ [[μέγεθος]] Plat. Rep. IX, 584 b, eigtl. unmöglich zu zählen an Menge, in unermeßlicher Menge, unglaublich groß; [[πλῆθος]] Tim. 39 d. [[κάλλος]] Conv. 218 e; ἀμήχανοι τὸ [[κάλλος]] Rep. X, 615 a; πλήθει ἀμήχανοι Phil. 47 d. Häufig ist seit Plat. die Vbdg [[ἀμήχανος]] [[ὅσος]], mirum quantum, ἀμήχανον ὅσον χρόνον unendlich lange Zeit Phaed. 80 c, σοφίαν ἀμήχανον ὅσην Euthyd. 275 c; ἀμήχανον οἷον Charm. 155 d, auf unaussprechliche Weise. – Adv. ebenso, ἀμηχάνως ὡς [[σφόδρα]] unglaublich sehr Phaedr. 263 d, vgl. Rep. VII, 527 o. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἀμήχᾰνος''': Δωρ. ἀμάχανος, ον, ὁ μὴ ἔχων μέσα ἢ πόρους, ὁ εὑρισκόμενος ἐν ἀπορίᾳ, ὁ μὴ γινώσκων τί νὰ πράξῃ, στερούμενος ἀρωγῆς, [[ἀνίσχυρος]], ἀμήχανός τινος, ἐν ἀπορίᾳ, [[περί]] τινος, Ὀδ. Τ. 363· πόριμον αὑτῷ, τῇ πόλει δ’ ἀμήχ. Ἀριστοφ. Βάτρ. 1429· ἀμ. καὶ ἄτεχνος Πλάτ. Πολιτ. 274C: ἐπὶ ζῴων, ἀντίθ. τῷ [[εὐμήχανος]], Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 9. 11, 1: [[ἐντεῦθεν]], 2) ([[ἔνθα]] ὁ [[ἀμήχανος]] [[εἶναι]] ὁ [[αἴτιος]] τῆς [[ἑαυτοῦ]] καταστάσεως) [[ἀνίκανος]], [[ἀνεπιτήδειος]], ἀφραδέες καὶ ἀμ. Ὕμ. Ὁμ. εἰς Ἀπόλλ. 192· τὸν ἀμ. ὀρθοῦν Αἰσχ. Θήβ. 227· ἀμ. γυνὴ Εὐρ. Ἱππ. 643: ἀμ. εἴς τι, [[ἀνεπιτήδειος]] εἴς τι, ὁ αὐτ. Μήδ. 408: ― Ἐπίρρ. ἀμηχάνως ἔχειν = ἀμηχανεῖν, Αἰσχ. Χο. 405, Εὐρ., κτλ. 3) μετ’ ἀπαρ., ἀγνοῶ πῶς καὶ τί νὰ πράξω, ἀδυνατῶ νὰ πράξω τι, τὸ δὲ βίᾳ πολιτῶν δρᾶν ἔφυν [[ἀμήχανος]] Σοφ. Ἀντ. 79· ἀμ. ὅ,τι χρὴ λέγειν Δημ. 1392. 16, κτλ. 4) ἀμ. συμφορὰ = [[ἀμηχανία]], Σιμων. παρὰ Πλάτ. Πρωτ. 344C. ΙΙ. συχνότερον [[μετὰ]] παθ. σημασ. = πρὸς ὃν δὲν ἰσχύουσι μέσα. 1) = ἀπραγματοποίητος, [[ἀδύνατος]], [[δύσκολος]], μετ’ ἀπαρ., ἀμήχανός ἐσσι... πιθέσθαι Ἰλ. Ν. 726, πρβλ. Ξ. 262. β) ἐπὶ πραγμάτων, τοῦτο δ’ ἀμ. εὑρεῖν Πινδ. Ο. 7. 45· ἡ δὲ εἰσβολὴ ἦν ὁδὸς [[ἁμαξιτός]]... [[ἀμήχανος]] εἰσελθεῖν στρατεύματι = ἣν ἀμήχανον ἦν εἰσελθεῖν, Ξεν. Ἀν. 1. 2, 21· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] ἀμήχανόν ἐστι, μετ’ ἀπαρ., [[εἶναι]] δύσκολον, ἀδύνατον, ἀμ. ἐστι γενέσθαι, Ἐμπεδ. 102, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 48, 204, Σοφ. Ἀντ. 175, κτλ.: ― ἀπολ., ἀμήχανα, ἀκατόρθωτα, ἀδύνατα, ἀμηχάνων ἐρᾶν [[αὐτόθι]] 90, πρβλ. 92· δεινὸς γὰρ εὑρεῖν κἀξ ἀμηχάνων πόρον Αἰσχύλ. Πρ. 59· κἀκ τῶν ἀμ. πόρους εὐμηχάνους πορίζων, Ἀριστοφ. Ἱππ. 759. 2) καθ’ οὗ οὐδὲν δύναται νὰ πραχθῇ, [[ἀκαταγώνιστος]], παρ’ Ὁμ. αὕτη [[εἶναι]] ἡ κοινὴ [[χρῆσις]] ἀναφερομένη εἰς τὸν Δία, τὴν Ἥραν καὶ τὸν Ἀχιλλέα: ἀμήχανός ἐσσι, ἀμ. ἔπλευ Ἰλ. Κ. 167, Π. 29. β) ἐπὶ πραγμάτων, ἀμήχανα ἔργα, «πρὸς ἃ οὐκ ἄν τις σχοίη μηχανὴν εὑρεῖν, ἐξ οὗ δεινὰ καὶ χαλεπὰ» (Σχόλ.), Ἰλ. Θ. 130· [[οὕτως]], ἀμ. [[δόλος]] Ἡσ. Θ. 589· κήδεα Ἀρχίλ. 60· κακόν, δύη, [[ἄλγος]], ξυμφορά, [[νόσος]], Τραγ. γ) [[ὡσαύτως]] ἰδίως ἐπὶ ὀνείρων, [[ἀνεξήγητος]], [[ἀνερμήνευτος]], Ὀδ. Τ. 560. 3) παρ’ Ἀττ. [[ὡσαύτως]] = [[ἔκτακτος]], [[ἀκατάληπτος]], [[ἄπειρος]], [[ἄμετρος]], μεγέθη Πλάτ. Φαίδων 111D· ἡδοναὶ ὁ αὐτ. Φίλ. 46Ε· ἀμήχανον εὐδαιμονίας, ὑπερτάτη [[εὐδαιμονία]], ὁ αὐτ. Ἀπολ. 41C: ― [[συχνάκις]] μετ’ αἰτ., [[ἀμήχανος]] τὸ [[μέγεθος]], τὸ [[κάλλος]], τὸ [[πλῆθος]] κτλ., ὅ ἐ. [[ἀκατανόητος]] ὡς πρὸς τὸ [[μέγεθος]] κτλ. Πλάτ. Πολ. 584Β, 615Α, Ξεν. Κύρ. 7. 5, 38· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] καὶ [[μετὰ]] δοτ., ἀμ. πλήθει τε καὶ ἀτοπίᾳ Πλάτ. Φαῖδρ. 229D. β) ἐπὶ τοιαύτης σημασίας ὁ [[Πλάτων]] ἀγαπᾷ καὶ νὰ συνδέῃ τὰς λέξεις διὰ τῶν ἀναφορ. οἷος, [[ὅσος]] καὶ τὸ [[ἐπίρρημα]] διὰ τοῦ ὡς, [[οἷον]]: ἀμήχανον ὅσον χρόνον, ἀκατανόητον [[μῆκος]] χρόνου, Φαίδων 95C· ἀμηχάνῳ ὅσῳ πλέονι, δι’ οὗ ἀδύνατον νὰ εἴπῃ τις κατὰ πόσον περισσότερον…, Πολ. 588Α· ἀμήχανόν τι [[οἷον]], [[ὅλως]] ἀπερίγραπτον, Χαρμίδ. 155D: οὕτω καὶ ὡς ἐπίρρ., ἀμηχάνως ὡς εὖ Πολ. 527Ε· ἀμ. γε ὡς [[σφόδρα]] Φαῖδρ. 263D. | |||
}} | }} |