φωλιά: Difference between revisions

m
no edit summary
(45)
 
mNo edit summary
Line 1: Line 1:
{{grml
{{grml
|mltxt=η / [[φωλεά]], ΝΜΑ, και [[λόγιος]] τ. [[φωλεά]] Ν<br />[[κατοικία]] ζώων, [[ιδίως]] πουλιών<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>ζωολ.</b> [[κατασκευή]] που ετοιμάζει ένα ζώο για να στεγάσει τα αβγά του, τα νεογνά του ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, μόνον τον εαυτό του<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> α) απόκρυφο [[καταφύγιο]], [[κρησφύγετο]] («[[φωλιά]] τρομοκρατών»)<br />β) απόμερο [[οίκημα]] ερωτευμένων («αυτό το [[ξενοδοχείο]] [[είναι]] [[φωλιά]] για τα ζευγαράκια»)<br />γ) καθεμία από τις θέσεις σε οργωμένο αγρό στις οποίες παραχώνονται σπόροι ή κόνδυλοι [[φυτών]] για να φυτρώσουν<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «πυροσβεστική [[φωλιά]]» — μεταλλικό [[κιβώτιο]] [[μέσα]] στο οποίο τοποθετείται [[πυροσβεστήρας]] και το οποίο βρίσκεται σε ευδιάκριτη [[θέση]] διαφόρων κτηρίων<br />β) «[[φωλιά]] αντίστασης»<br /><b>στρ.</b> [[κάθε]] εδαφικό [[σημείο]] που έχει ειδικά οργανωθεί για [[άμυνα]]<br />γ) «[[φωλιά]] πολυβόλου»<br /><b>στρ.</b> οχυρωμένη [[θέση]] όπου [[είναι]] τοποθετημένο [[πολυβόλο]]<br />δ) «[[φωλιά]] κόρακα»<br /><b>ναυτ.</b> [[σκοπιά]] που βρίσκεται στο ψηλότερο [[σημείο]] του πρωραίου ιστού, κν. [[κορακοφωλιά]]<br /><b>3.</b> <b>παροιμ.</b> «ο [[διάολος]] δεν χαλάει τη [[φωλιά]] του» — δηλώνει ότι [[ένας]] [[κακοποιός]] δεν βλάπτει εκείνους που τον υποθάλπουν.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Παρλλ. τ. της λ. [[φωλεός]]. Ο νεοελλ. τ. [[φωλιά]] με [[συνίζηση]] (<b>πρβλ.</b> [[ελιά]]: [[ελαία]], [[συκιά]]: [[συκέα]])<br />για ετυμολ. <b>βλ. λ.</b> [[φωλεός]].
|mltxt=η / [[φωλεά]], ΝΜΑ, και [[λόγιος]] τ. [[φωλεά]] Ν<br />[[κατοικία]] ζώων, [[ιδίως]] πουλιών<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>ζωολ.</b> [[κατασκευή]] που ετοιμάζει ένα ζώο για να στεγάσει τα αβγά του, τα νεογνά του ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, μόνον τον εαυτό του<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> α) απόκρυφο [[καταφύγιο]], [[κρησφύγετο]] («[[φωλιά]] τρομοκρατών»)<br />β) απόμερο [[οίκημα]] ερωτευμένων («αυτό το [[ξενοδοχείο]] [[είναι]] [[φωλιά]] για τα ζευγαράκια»)<br />γ) καθεμία από τις θέσεις σε οργωμένο αγρό στις οποίες παραχώνονται σπόροι ή κόνδυλοι [[φυτών]] για να φυτρώσουν<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «πυροσβεστική [[φωλιά]]» — μεταλλικό [[κιβώτιο]] [[μέσα]] στο οποίο τοποθετείται [[πυροσβεστήρας]] και το οποίο βρίσκεται σε ευδιάκριτη [[θέση]] διαφόρων κτηρίων<br />β) «[[φωλιά]] αντίστασης»<br /><b>στρ.</b> [[κάθε]] εδαφικό [[σημείο]] που έχει ειδικά οργανωθεί για [[άμυνα]]<br />γ) «[[φωλιά]] πολυβόλου»<br /><b>στρ.</b> οχυρωμένη [[θέση]] όπου [[είναι]] τοποθετημένο [[πολυβόλο]]<br />δ) «[[φωλιά]] κόρακα»<br /><b>ναυτ.</b> [[σκοπιά]] που βρίσκεται στο ψηλότερο [[σημείο]] του πρωραίου ιστού, κν. [[κορακοφωλιά]]<br /><b>3.</b> <b>παροιμ.</b> «ο [[διάολος]] δεν χαλάει τη [[φωλιά]] του» — δηλώνει ότι [[ένας]] [[κακοποιός]] δεν βλάπτει εκείνους που τον υποθάλπουν.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Παρλλ. τ. της λ. [[φωλεός]]. Ο νεοελλ. τ. [[φωλιά]] με [[συνίζηση]] (<b>πρβλ.</b> [[ελιά]]: [[ελαία]], [[συκιά]]: [[συκέα]])<br />για ετυμολ. <b>βλ. λ.</b> [[φωλεός]].
}}
{{trml
|trtx====[[nest]]===
Abkhaz: ахтәалара; Acehnese: eumpung; Afrikaans: nes; Albanian: fole; Amharic: ጎጆ; Apache Western Apache: itʼoh; Arabic: عُشّ, أَعْشَاش, وَكْر; Egyptian Arabic: عش, وكر; Aragonese: niedo; Armenian: բույն; Aromanian: cuibar, cuib; Assamese: বাহ; Asturian: nieru, níu, ñíu; Azerbaijani: yuva; Bashkir: оя; Belarusian: гняздо; Bengali: নীড়, আবাস; Bikol Central: tataghan, salag; Bulgarian: гнездо; Burmese: သိုက်, အသိုက်, မြုံ; Canela: jahê; Catalan: niu; Cebuano: salag; Central Sierra Miwok: hé·sa-; Cham Eastern Western Chamicuro: imajka; Chechen: бен; Chinese Cantonese: 竇/窦; Dungan: вә; Hokkien: 岫; Mandarin: 鳥巢/鸟巢, 巢, 窩/窝; Chukchi: кытчыгъёԓгын; Corsican: nidu; Czech: hnízdo; Dalmatian: naid; Danish: rede, fuglerede; Dutch: [[nest]]; Erzya: пизэ; Esperanto: nesto; Estonian: pesa; Evenki: умук, хуги; Extremaduran: ñiu; Faroese: reiður; Fataluku: vari; Finnish: pesä; French: [[nid]]; Friulian: nît, nîd; Galician: niño, neal, niallo, neada, nío, liñeiro, cogordo; Georgian: ბუდე; German: [[Vogelnest]], [[Nest]]; Gothic: 𐍃𐌹𐍄𐌻𐍃; Greek: [[φωλιά]]; Ancient Greek: [[λέχος]], [[νεοσσιά]], [[νεοσσιή]], [[νεοττιά]], [[νοσσιά]], [[νοσσιή]]; Guaraní: taity; Haitian Creole: nich; Hawaiian: pūnana; Hebrew: קֵן; Higaonon: salag; Hindi: घोसला, घोंसला; Hungarian: fészek; Icelandic: hreiður; Ido: ucelonesto, nesto; Indonesian: sarang; Ingrian: pesä; Ingush: бӏи; Irish: sead, nead; Italian: [[nido]]; Japanese: 巣, ネスト; Javanese: susuh; Kalmyk: үр; Kannada: ಗೂಡು; Karelian: pezä; Kayapó: jaê; Kazakh: ұя; Khmer: ទ្រនំ; Komi-Zyrian: поз; Korean: 둥지, 새집, 보금자리; Kurdish Central Kurdish: لانە, ھێلانە; Northern Kurdish: hêlîn; Kyrgyz: уя; Lakota: hoȟpi; Lao: ຮັງ; Latgalian: pereklis; Latin: [[nidus]]; Latvian: lizda, ligzda, lizda; Lezgi: муг; Ligurian: nïo; Lithuanian: lizdas; Livonian: pieza; Lombard: nid; Lü: ᦣᧂ; Ludian: peza; Luxembourgish: Nascht; Macedonian: гнездо; Maguindanao: salag; Makasae: wari; Malay: sarang; Malayalam: കൂട്; Maltese: bejta; Manchu: ᡶᡝᠶᡝ; Mansaka: pogad; Maori: kōhanga, kōpae, kōhanga; Maranao: salag; Mari Eastern Mari: пыжаш; Western Mari: пӹжӓш; Minangkabau: sarang; Moksha: пиза; Mongolian Cyrillic: үүр; Mongolian: ᠡᠭᠦᠷ; Nanai: омо; Navajo: atʼoh; Nepali: गुँड; Nga La: bu, vaa-bu; Ngazidja Comorian: traya; Northern Northern Thai: ᩁᩢ᩠ᨦ; Norwegian Bokmål: fuglerede, fuglereir, rede, reir; Nynorsk: fuglereir, reir; Occitan: nis; Ojibwe: zasaanh; Old Church Slavonic Cyrillic: гнѣздо; Old East Slavic: гнѣздо; Old English: nest; Oromo: mandhee; Osage: hcí; Ottoman Turkish: یوا; Pangasinan: abong, obong, balaong, kalaba, balolang; Papiamentu: nèshi; Pashto: ځاله; Persian: لانه, آشیانه; Piedmontese: ni; Pitjantjatjara: mina; Polish: gniazdo; Portuguese: [[ninho]]; Pykobjê: jaahi; Quechua: thapa; Rohingya: bahá; Romagnol: nid; Romanian: cuib; Romansch: gnieu, igniv; Russian: [[гнездо]]; Samoan: ōfaga; Sanskrit: स्वसर; Sardinian: nidu, niu; Campidanese: niu; Scottish Gaelic: nead; Serbo-Croatian Cyrillic: гнијездо, гнездо; Roman: gnijezdo, gnezdo; Shan: ႁင်း; Sicilian: nidu; Sinhalese: කදලුව; Slovak: hniezdo; Slovene: gnezdo; Sorbian Lower Sorbian: gnězdo; Upper Sorbian: hnězdo; Spanish: [[nido]]; Sundanese: sayang; Swahili: kiota; Swedish: rede, bo; Tabasaran: мукь; Tagalog: limliman; Tahitian: ofaaraa; Tai Dam: ꪭꪰꪉ; Tai Nüa: ᥞᥒᥰ; Tajik: лона, ошёна; Tamil: கூடு; Tatar: оя; Tausug: pugad; Tedim Chin: bu; Telugu: గూడు; Thai: รัง, รังนก; Tibetan: བྱ་ཚང; Tocharian B: lesto; Turkish: yuva; Turkmen: höwürtge; Ukrainian: гніздо; Urdu: گھوںسلا; Uyghur: ئۇۋا; Uzbek: uya, in; Venetian: nìo, nit; Veps: peza; Vietnamese: tổ, ổ; Vilamovian: naost; Volapük: bödanäst, bödanästil, näst, nästil, smabed; Võro: pesä; Votic: pesä; Warlpiri: mina; Welsh: nyth, nythod or; White Hmong: zes; Yámana: kuš; Yiddish: נעסט; Zhuang: rongz; Zou: bi, bu
}}
}}