εἰ: Difference between revisions

|lstext='''εἰ''': Ἐπ. δὲ καὶ Δωρ. αἰ, Λατ. si, ὑποθετικὸν [[μόριον]] ἐν χρήσει ἐπὶ ὑποθέσεων καὶ ἐπὶ πλαγίων ἐρωτήσεων. [[Κατὰ]] τὴν πρώτην περίπτωσιν τὸ κανονικὸν [[αὐτοῦ]] ἀρνητικὸν [[εἶναι]] τὸ μή, ἐν δὲ τῇ ἑτέρᾳ τὸ οὐ. Α. ΕΠΙ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ. Ι) μεθ’ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ, 1) [[μετὰ]] ἐνεστῶτος, παρακειμένου καὶ ἀορίστου, [[ὅταν]] [[ἁπλῶς]] ἐκφέρῃ παροῦσαν ἢ παρελθοῦσαν ὑπόθεσιν, περὶ τῆς ἐκπληρώσεως ἢ μὴ ἐκπληρώσεως τῆς ὁποίας οὐδὲν ὑπονοεῖται, εἰ δ’ οὕτω τοῦτ’ ἐστίν, ἐμοὶ μέλλει φίλον [[εἶναι]] Ἰλ. Α. 564˙ πᾶς [[τύπος]] τοῦ ῥήματος δύναται νὰ τεθῇ ἐν τῇ ἀποδόσει, [[ὥστε]] νὰ ἀντιστοιχῇ κατ’ ἔννοιαν πρὸς τὸν ἐν προτάσει χρόνον, εἰ θεοί τι δρῶσιν αἰσχρόν, οὐκ εἰσὶν θεοὶ Εὐρ. Ἀποσπ. 294. 7˙ εἰ δοκεῖ, πλέωμεν Σοφ. Φ. 526˙ εἰ Φαῖδρον ἀγνοῶ, καὶ [[ἐμαυτοῦ]] ἐπιλέλησμαι Πλάτ. Φαῖδρ. 228Α˙ κάκιστ’ ἀπολοίμην (γνησία εὐκτική), Ξανθίαν εἰ μὴ φιλῶ Ἀριστοφ. Βάτρ. 579, πρβλ. Ὀδ. Ρ. 475˙ εἰ θεοῦ ἦν, οὐκ ἦν [[αἰσχροκερδής]]˙ εἰ δ’ [[αἰσχροκερδής]], οὐκ ἦν θεοῦ Πλάτ. Πολ. 408CϏ εἰ [[ταῦτα]] λέγων [[διαφθείρω]] τοὺς νέους, ταῦτ’ ἂν εἴη βλαβερά, [[ταῦτα]] θὰ ἦσαν βλαβερά, ἀντὶ [[ταῦτα]] [[εἶναι]], [[ὅπερ]] θὰ ἦτο ἀπότομον, Πλάτ. Ἀπολ. 30Β, πρβλ. 25Β˙ εἰ οὗτοι ὀρθῶς ἀπέστησαν, ὑμεῖς ἂν οὐ χρεὼν ἄρχοιτε, ἂν οὗτοι εἶχον δίκαιον νὰ ἀποστατήσωσι, (θὰ ἦτο ἑπόμενον ἐκ τούτου ὅτι) ὑμεῖς παρὰ τὸ εἰκὸς ἄρχετε, Θουκ. 3.40˙ ‒ περὶ τοῦ μέλλοντος ἐκφράζοντος ὑπόθεσιν ἐνεστῶσαν, ἴδε κατωτ. 3. β. 2) [[μετὰ]] ἱστορικῶν χρόνων, [[ὅταν]] δηλῶται ὅτι ἐάν τι εἶχεν [[οὕτως]] ἢ ἄλλως καὶ τὸ [[ἀποτέλεσμα]] θὰ ἦτο τοιοῦτον, καὶ [[τότε]] ἐν τῇ ἀποδόσει ὑπάρχει ἱστορ. [[χρόνος]] [[μετὰ]] τοῦ ἄν (ἴδε ἄν, Β. Ι. 1. α): α) ὁ παρατ. [[μετὰ]] τοῦ εἰ σχετίζει τὴν ὑπόθεσιν πρὸς τὸ παρὸν ἢ πρὸς συνεχῆ ἢ ἐπαναλαμβανομένην ἐνέργειαν ἐν τῷ παρελθόντι (παρ’ Ὁμήρ. ἀείποτε τὸ δεύτερον)˙ [[ταῦτα]] οὐκ ἂν ἐδύναντο ποιεῖν, εἰ μὴ διαίτῃ μετρίᾳ ἐχρῶντο, δὲν θὰ ἠδύναντο νὰ κατορθώσωσι [[ταῦτα]] (ὡς τὰ κατορθώνουσιν), ἂν δὲν διῆγον βίον ἐγκρατῆ, Ξεν. Κύρ. 1. 2, 16, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 489Β˙ οὐκ ἂν νήσων ἐκράτει, εἰ μή τι καὶ ναυτικὸν εἶχεν, δὲν θὰ ἠδύνατο (ὁ [[Ἀγαμέμνων]]) νὰ ἐξουσιάζῃ νήσους, ἂν δὲν εἶχε καὶ ναυτικὴν δύναμιν, Θουκ. 1. 9˙ εἰ ἦσαν ἄνδρες ἀγαθοί..., οὐκ ἄν ποτε [[ταῦτα]] ἔπασχον Πλάτ. Γοργ. 516Ε, πρβλ. Ξεν. Ἀπομν. 1. 1, 5˙ εἰ γὰρ ἐγὼ τάδε ᾔδε’... οὐκ ἂν ὑπεξέφυγε, ἂν ἐγὼ [[ἤμην]] ἐν γνώσει τούτων..., Ἰλ. Θ. 366. β) ὁ ἀόρ. [[μετὰ]] τοῦ εἰ σχετίζει τὴν ὑπόθεσιν πρὸς τὸ παρελθόν, εἰ μὴ ὑμεῖς ἤλθετε, ἐπορευόμεθα ἂν ἐπὶ βασιλέα, ἂν ὑμεῖς δὲν εἴχετε ἔλθῃ, [[ἡμεῖς]] τώρα θὰ ἐπορευόμεθα κατὰ τοῦ βασιλέως, Ξεν. Ἀν. 2. 1, 4˙ καὶ [[ἴσως]] ἂν ἀπέθανον, εἰ μὴ ἡ ἀρχὴ διὰ ταχέων κατελύθη, ἂν δὲν εἶχε καταλυθῇ, Πλάτ. Ἀπ. 32D, πρβλ. Ἰλ. Ε. 679, Ὀδ. Δ. 363, Δημ. 41. 18., 833. 12. γ) ὁ ὑπερσυντ. (ὁ [[ὁποῖος]] [[εἶναι]] [[σπάνιος]]) [[μετὰ]] τοῦ εἰ σχετίζει τὴν ὑπόθεσιν πρὸς πρᾶξιν τετελεσμένην ἐν τῷ παρελθόντι ἢ ἐν τῷ παρόντι, λοιπὸν δ’ ἂν ἦν ἡμῖν ἔτι περὶ τῆς πόλεως διαλεχθῆναι, εἰ μὴ προτέρα τῶν ἄλλων εὖ φρονήσασα τὴν εἰρήνην ἐπεποίητο, ἂν δὲν εἶχε κάμῃ (ὡς ἔχει κάμῃ) τὴν εἰρήνην πρὸ τῶν λοιπῶν, Ἰσοκρ. 93C· ἀλλὰ συνήθως τοῦ ἀορίστου γίνεται [[χρῆσις]] πρὸς ἔκφρασιν τῆς ἐννοίας τοῦ ὑπερσυντ. 3) [[μετὰ]] μέλλοντος, α) [[ὅπως]] δηλώσῃ μέλλουσαν ὑπόθεσιν ὡς οἷόν τε ἐμφαντικώτατα, ὅτε καὶ ἡ [[ἀπόδοσις]] ἀναφέρεται εἰς μέλλοντα χρόνον, εἰ φθάσομεν τοὺς πολεμίους κατακαίνοντες, οὐδεὶς ἡμῶν ἀποθανεῖται Ξεν. Κύρ. 7. 1, 19˙ εἰ μὴ βοηθήσετε, οὐ περιέσται τἀκεῖ Θουκ. 6. 91. Ἐπὶ τῶν εἰς τὸ μέλλον ἀναφερομένων τούτων ὑποθέσεων πολλῷ συνηθέστερον [[εἶναι]] τὸ ἐὰν μεθ’ ὑποτακτ. (ἴδε κατωτ. ΙΙ. 1)˙ ἀλλὰ τὸ εἰ [[μετὰ]] μέλλ. [[εἶναι]] συχνὸν παρὰ Τραγ., καὶ [[μάλιστα]] [[ὅταν]] πρόκειται νὰ ἐξενεχθῇ [[ἀπειλὴ]] ἢ [[νουθέτησις]] ἢ ἰσχυρὰ [[ἐπίκλησις]] εἰς τὰ αἰσθήματα τοῦ ἀκούοντος, εἰ μὴ καθέξεις γλῶσσαν, ἔσται σοι κακὰ Εὐρ. Ἀποσπ. 5, πρβλ. Δημ. 842. 15. β) ὁ μέλλων [[μετὰ]] τοῦ εἰ [[ἐνίοτε]] ἐμφαίνει βούλησιν, προσδοκίαν ἢ ἀνάγκην ἐν τῷ παρόντι, [[ἔνθα]] κοινότερον [[εἶναι]] τὸ [[μέλλω]] μετ’ ἀπαρ., ὡς αἶρε [[πλῆκτρον]], εἰ μαχεῖ, ἂν ἔχῃς σκοπὸν νὰ πολεμήσῃς, νὰ διαγωνισθῇς, Ἀριστοφ. Ὄρν. 761˙ ἐγὼ μὲν οὐκ [[ἀνήρ]]..., εἰ ταῦτ’ ἀνατεῖ [[τῇδε]] κείσεται κράτη, δηλ. ἂν [[ταῦτα]] μείνωσιν ἀτιμώρητα, Σοφ. Ἀντιγ. 484, πρβλ. Ἰλ. Α. 61, Εὐρ. Ἑκ. 863˙ ‒ τοιαῦται ὑποθέσεις ἀνήκουσι [[κυρίως]] εἰς Ι. 1, [[ἐπειδὴ]] τὸ [[ῥῆμα]] ἐν τῇ ἀποδόσει δύναται νὰ [[εἶναι]] χρόνου ἐνεστῶτος, δὲν δύναται δὲ [[ἐνταῦθα]] ἡ ὑποτακτικὴ νὰ τεθῇ ἀντὶ τοῦ μέλλοντος (ὡς ἐν α). γ) περὶ τοῦ εἰ, τιθεμένου ἀντὶ αἰτιολογικοῦ μορίου [[μετὰ]] τὸ [[θαυμάζω]], κτλ., ἴδε κατωτ. V. ΙΙ. μεθ’ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ, τὸ εἰ κανονικῶς ἑνοῦται [[μετὰ]] τοῦ ἄν (Ἐπ. κε, κεν), καὶ σχηματίζει τὴν σύνθετον λέξιν ἐάν, συνηρ. ἤν, ἄν ᾱ˙ ἀλλ’ ο Ὅμ. οὐχὶ σπανίως παραλείπει τὸ ἄν (κε, κεν), π.χ. ἐν Ὀδ. Ε. 221., Ξ. 372, ‒ τὴν ἐλευθερίαν ταύτην λαμβάνουσιν [[ἐνίοτε]] καὶ οἱ Ἀττ. ποιηταί, ἀλλ’ [[οὐδέποτε]] οἱ Ἀττ. πεζογράφοι˙ ἀπαντᾷ δ’ [[ὅμως]] τὸ τοιοῦτον ἐν τῷ μεταγεν. πεζῷ λόγῳ: ἴδε ἂν Α. 1. 1) [[ὅταν]] ἡ [[ἀπόδοσις]] ἔχῃ μέλλοντα, τὸ ἐὰν μεθ’ ὑποτακτ. ἐμφαίνει ὑπόθεσιν ἐν τῷ μέλλοντι, ζωηροτέραν μὲν τῆς τοῦ εἰ μετ’ εὐκτικῆς, ἀλλ’ ἧττον ζωηρὰν τῆς τοῦ εἰ μεθ’ ὁριστικῆς μέλλοντος (ἴδε ἀνωτ. Ι. 3, α)˙ εἰ δέ κεν ὣς ἔρξῃς καίτοι πείθωνται Ἀχαιοί, γνώσῃ ἔπειθ’... Ἰλ. Β. 364, πρβλ. Α. 128., Γ. 281, Ὀδ. Ρ. 549˙ ἂν δέ τις ἀνθιστῆται, σὺν ὑμῖν πειρασόμεθα χειροῦσθαι Ξεν. Ἀν. 7. 3, 11˙ ἂν μὴ νῦν ἐθέλωμεν [[ἐκεῖ]] πολεμεῖν αὐτῷ, ἐνθάδ’ [[ἴσως]] ἀναγκασθησόμεθα τοῦτο ποιεῖν Δημ. 54. 20 (εἰ μὴ νῦν ἐθέλομεν, θὰ ἐσήμαινεν: ἂν τώρα δὲν θέλωμεν)˙ πρβλ. Ξεν. Κύρ. 3. 2, 13., 5. 3, 27., 5. 4, 30., 5. 5, 13, Πλάτ. Πολ. 473D. 2) [[ὅταν]] ἡ ἀπόδ. ἐκφέρηται κατ’ ἐνεστῶτα καὶ δηλοῖ συνήθη ἢ ἐπαναλαμβανομένην πρᾶξιν, ἡ υποτακτικὴ ἐν τῇ προτάσει ἐμφαίνει γενικὴν ὑπόθεσιν, ἄν ποτε συμβῇ τοῦτο ἢ ἐκεῖνο ([[ὅπερ]] ἐν ταῖς νεωτέραις γλώσσαις, ὡς συνήθως καὶ ἐν τῇ Λατινικῇ, ἐκφέρεται κατ’ ἐνεστ. ὁριστ.), ἤν ποτε δασμὸς ἵκηται, σοὶ τὸ [[γέρας]] πολὺ μεῖζον (ἐνν. ἐστί), ἐάν ποτε γείνῃ [[διανομή]], τὸ ἰδικόν σου [[μερίδιον]] [[εἶναι]] ([[πάντοτε]]) μεγαλείτερον, Ἰλ. Α. 166˙ [[προσέτι]] παραλειπομένου τοῦ ἄν, [[εἴπερ]] γάρ τε χόλον... καταπέψῃ, ἀλλὰ... ἔχει κότον, [[ὄφρα]] τελέσσῃ Α. 81˙ ἢν [[ἐγγὺς]] ἔλθῃ [[θάνατος]], οὐδεὶς βούλεται θνήσκειν Εὐρ. Ἄλκ. 671: ‒ [[ἐνίοτε]], [[μάλιστα]] παρὰ ποιηταῖς, ἡ γενικὴ αὕτη [[ὑπόθεσις]] ἐκφέρεται διὰ τῆς ὁριστ. τοῦ ἐνεστ. ([[οὐδέποτε]] διὰ τοῦ μέλλοντος), εἴ τις δύο ἢ καὶ πλείους τις ἡμέρας λογίζεται, μάταιός ἐστιν Σοφ. Τρ. 944. ΙΙΙ. μετ’ ΕΥΚΤΙΚΗΣ τὸ εἰ [[οὐδέποτε]] λαμβάνει τὸ ἄν, καὶ [[εἶναι]] ἐν χρήσει, 1) [[ὅταν]] ἡ [[ἀπόδοσις]] ἔχῃ τὴν εὐκτικὴν [[μετὰ]] τοῦ ἄν (ἴδε ἂν Β. ΙΙΙ. α), τὸ εἰ μετ’ εὐκτ. ἐν τῇ προτάσει [[καθόλου]] ἐμφαίνει μέλλουσαν ὑπόθεσιν ἧττον [[ὡρισμένως]] καὶ ζωηρῶς τοῦ ἐὰν μεθ’ ὑποτακτικ., καὶ διαφέρει τῆς συντάξεως ἐκείνης ὡς διαφέρει τὸ «ἂν ἤθελε ὑπάγῃ» ἦ κεν γηθήσαι [[Πρίαμος]] Πριάμοιό τε παῖδες..., εἰ σφῶιν τάδε πάντα πυθοίατο μαρναμένοιν, βεβαίως θὰ ἔχαιρον ἂν [[ἤθελον]] ἀκούσῃ..., Ἰλ. Α. 255, πρβλ. Η. 28, Ὀδ. Γ. 223˙ εἴης φορητὸς οὐκ ἄν, εἰ πράσσοις [[καλῶς]] Αἰσχύλ. Προμ. 979· οὐδὲ γὰρ ἄν με ἐπαινοίη, εἰ ἐξελαύνοιμι τοὺς εὐεργέτας Ξεν. Ἀν. 7. 7, 11˙ [[οἶκος]] δ’ [[αὐτός]], εἰ φθογγὴν λάβοι, σαφέστατ’ ἂν λέξειεν, ἂν ἦτο κατορθωτὸν νὰ λάβῃ φωνήν, Αἰσχύλ. Ἀγ. 37˙ οὕτω, κανονικῶς, ἐν τῷ Ἀττικῷ πεζῷ λόγῳ˙ ἀλλὰ παρ’ Ὁμ. ἡ εὐκτ. τοῦ ἐνεστ. [[ἐνίοτε]] κεῖται ἐν τῇ προτάσει, ὡς ἡ ὁριστ. τοῦ παρατατ. παρ’ Ἀττ. πρὸς δήλωσιν μὴ ἐκτελουμένης ὑποθέσεως ἐν τῷ ἐνεστῶτι (ἴδε ἂν Β. ΙΙΙ. α), εἰ νῦν ἐπ’ ἄλλῳ ἀθλεύοιμεν, ἦ τ’ ἂν ἐγώ... φεροίμην, ἂν τώρα ἡμιλλώμεθα... κτλ., Ἰλ. Ψ. 274· καὶ οἱ Ἀττ. ποιηταὶ [[ἐνίοτε]] ἀκολουθοῦσι τῇ Ὁμηρικῇ [[ταύτῃ]] χρήσει, εἰ μὴ κνίζοι (= εἰ μὴ ἔκνιζε) Εὐρ. Μήδ. 568 (ἴδε ἂν Β. ΙΙΙ. α). 2) [[ὅταν]] ἡ [[ἀπόδοσις]] ἀναφέρηται εἰς τὸ παρελθὸν δηλοῦσα συνήθη ἢ ἐπανειλημμένην ἐνέργειαν, ἡ εὐκτικὴ ἐν τῇ προτάσει ἐκφράζει ὑπόθεσιν ἀόριστον ἐν τῷ παρελθόντι˙ «ἂν τοῦτο συνέβαινέ ποτε...», ἀντιστοιχοῦσα πρὸς τὴν χρῆσιν τῆς ὑποτακτικῆς ἐν τῷ παρόντι χρόνῳ (ἴδε ἀνωτ. ΙΙ. 2), εἰ δέ τινας θορυβουμένους αἴσθοιτο..., κατασβεννύναι τὴν ταραχὴν ἐπειρᾶτο, ἐὰν συνέβαινε νὰ ἴδῃ (ἄν ποτε ἔβλεπε) στρατιώτας ἐν ἀταξίᾳ (δηλ. [[ὁσάκις]] ἔβλεπε...), (ἀείποτε) προσεπάθει, Ξεν. Κύρ. 5. 3, 55, πρβλ. Ἀν. 4. 5, 13, Ἀπομν. 4. 2, 40˙ εἴ τις ἀντείποι, εὐθὺς τεθνήκει, ἄν τις ἤγειρεν ἀντίρρησιν, ἀμέσως ἐφονεύετο, Θουκ. 8. 66˙ ἀλλ’ εἴ τι μὴ φέροιμεν, ὤτρυνεν φέρειν Εὐρ. Ἄλκ. 755. Ἡ εὐκτ. αὕτη [[εἶναι]] σπαν. παρ’ Ὁμ., ἀλλ’ ἴδε Ἰλ. Γ. 453., Ω. 768. Ἐνταῦθα (ὡς ἀνωτ. ΙΙ. 2) ἡ [[ὑπόθεσις]] [[ἐνίοτε]] ἐκφέρεται διὰ τῆς ὁριστ., εἴ τις τι ἐπηρώτα, ἀπεκρίνοντο Θουκ. 7. 10. 3) ἐν πλαγίῳ λόγῳ παρῳχημένου χρόνου ἡγουμένου, τὸ εἰ μετ’ εὐκτ. [[συχνάκις]] παριστᾷ ὅ,τι ἐκφέρεται ἐν εὐθεῖ λόγῳ διὰ τοῦ ἐὰν μεθ’ ὑποτακτ. ἢ διὰ τοῦ εἰ μετ’ ἀρχικοῦ ([[οὐδέποτε]] ἱστορικοῦ) χρόνου ὁριστικῆς˙ ἐλογίζοντο ὡς, εἰ μὴ μάχοιντο, ἀποστήσοιντο αἱ πόλεις (τὸ ἰσοδύναμον ἐν εὐθεῖ λόγῳ θὰ ἦτο, ἐὰν μὴ μαχώμεθα, ἀποστήσονται) Ξεν. Ἑλλ. 6. 4, 6, πρβλ. Δημ. 548 20, Ξεν. Ἑλλ. 5. 2, 2˙ ἔλεγεν ὅτι, εἰ βλαβερὰ πεπραχὼς εἴη, [[δίκαιος]] εἴη ζημιοῦσθαι (τὸ ἰσοδύναμον ἐν εὐθεῖ λόγῳ θὰ ἦτο, εἰ βλαβερὰ πέπραχε, δίκαιός ἐστι ζημιοῦσθαι) [[αὐτόθι]] 5. 2, 32, πρβλ. Ἀν. 6. 6, 25˙ εἰ δέ τινα φεύγοντα λήψοιτο, προηγόρευεν ὅτι ὡς πολεμίῳ χρήσοιτο (τὸ ἰσοδύναμον ἐν εὐθεῖ λόγῳ θὰ ἦτο, εἴ τινα λήψεται, χρήσεται) ὁ αὐτ. Κύρ. 3. 1, 3: ‒ ὅτε ἡ [[ἀπόδοσις]] δὲν ἐκφέρεται κατ’ οὐδεμίαν μορφὴν πλαγίου λόγου, ἀλλὰ περιέχεται ἐν τῇ κυρίᾳ προτάσει, οὐκ ἦν τοῦ πολέμου [[πέρας]] Φιλίππῳ, εἰ μὴ Θηβαίους... ἐχθροὺς ποιήσειε τῇ πόλει, δηλ. ὁ Φίλιππος ἐσκέφθη ὅτι δὲν θὰ ἐπήρχετο [[τέλος]] τοῦ πολέμου, ἐκτὸς ἂν ἤθελε κάμῃ τοὺς Θηβ. κτλ. (ἡ [[σκέψις]] [[αὐτοῦ]] ἦτο, ἐάν μὴ ποιήσω), Δημ. 276. 1˙ ἐβούλοντο γὰρ σφίσιν, εἴ τινα λάβοιεν, ὑπάρχειν ἀντὶ τῶν [[ἔνδον]], ἤν ἄρα τύχωσί τινες ἐζωγρημένοι (ἤν τύχωσι ἠδύνατο νὰ [[εἶναι]] εἰ τύχοιεν, καὶ τὸ εἰ λάβοιεν, ἤν λάβωσι) Θουκ. 2. 5. 4) [[ὁπόταν]] τὸ εἰ συντάσσηται εὐκτικῇ [[μετὰ]] τοῦ ἄν, τὸ [[κῶλον]] χρησιμεύει ὡς [[ἀπόδοσις]] ἅμα καὶ [[πρότασις]]˙ πρβλ. Πλάτ. Πρωτ. 329Β, Δημ. 44. 30, Ξεν. Ἀπομν. 1. 5, 3 (ἴδε ἂν Β. ΙΙΙ δ). IV. εἰς ὀλίγας περιστάσεις ὁ Ἡρόδ. μεταχειρίζεται τὸ εἰ ἐπὶ πλαγίου λόγου μετ’ ἀπαρ. (ἀντὶ τοῦ εἰ δεῖ ἢ εἰ δέοι), εἰ γὰρ δὴ [[δεῖν]] [[πάντως]] περιθεῖναι ἄλλῳ τέῳ τὴν βασιληίην..., ἔφη δικαιότερον [[εἶναι]], κτλ., Ἡρόδ. 1. 129˙ εἰ [[εἶναι]] τοῦτο μὴ φίλον 2. 64, πρβλ. 172., 3. 105, 108. V. [[μετὰ]] ῥημάτων δηλούντων θαυμασμόν, χαράν, ἀγανάκτησιν, θλῖψιν, εὐθυμίαν καὶ ὅμοια αἰσθήματα, [[θαυμάζω]], ἀγαπῶ, αἰσχύνομαι, [[βαρέως]] [[φέρω]], δεινόν ἐστι, θαυμαστόν ἐστι, λυπεῖ με, [[μέμφομαι]], παράδοξόν ἐστι, [[σχετλιάζω]], φθονῶ, κτλ., [[εἶναι]] ἐν χρήσει τὸ εἰ μεθ’ ὁριστ., [[ὅπου]] ἔπρεπε νὰ περιμένωμεν τὸ ὅτι, [[ὅπως]] δηλωθῇ τὸ [[αἴσθημα]] κατὰ τρόπον ἧττον ἐμφαντικόν, [[θαυμάζω]] εἰ μηδεὶς ὑμῶν μήτ’ ἐνθυμεῖται μήτ’ ὀργίζεται, ὁρῶν... Δημ. 52. 17˙ οὐκ ἀγαπᾷ εἰ μὴ δίκην δέδωκεν, ἀλλ’ εἰ μὴ καὶ χρυσῷ στεφάνῳ στεφανωθήσεται ἀγανακτεῖ Αἰσχίν. 71. 28˙ ἡγουμένου παρῳχημένου χρόνου ἡ [[φύσις]] τοῦ πλαγίου λόγου ἐπιτρέπει τὴν τροπὴν τῆς ὁριστ. εἰς εὐκτικήν, ἐθαύμαζε δ’ εἴ τις ἀρετὴν ἐπαγγελλόμενος [[ἀργύριον]] πράττοιτο Ξεν. Ἀπομν. 1. 2. 7 (πρβλ. ἐθαύμασε δ’ εἰ μὴ φανερόν ἐστιν [[αὐτόθι]] 1. 1. 13)˙ ἔχαιρον ἀγαπῶν εἴ τις ἐάσοι Πλάτ. Πολ. 450Α˙ δεινὸν εἰσῄει, εἰ... δόξει Δημ. 351. 18. Ἐνίοτε καὶ μηδενὸς τοιούτου ῥήματος ἡγουμένου, πρότασίς τις διὰ τοῦ εἰ λαμβάνει τὴν θέσιν αἰτιολογικῆς προτάσεως, ὡς, πολλοὺς γὰρ οἶκε [[εἶναι]] εὐπετέστερον διαβάλειν ἢ ἕνα, εἰ Κλεομένεα μὲν... μοῦνον οὐκ οἷός τε ἐγένετο διαβαλεῖν, [[τρεῖς]] δὲ μυριάδας Ἀθηναίων ἐποίησε τοῦτο Ἡρόδ. 5. 97, πρβλ. 1. 60, 129, 212., 7. 10., 9. 68. VI. ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΑΙ. 1) [[ἐνίοτε]] ἡ [[ἀπόδοσις]] ὑπονοεῖται ἐκ τῶν συμφραζομένων, χωρὶς νὰ τίθηταιϏ [[τότε]] δὲ τὸ εἰ ἢ ἐὰν ἔχει τὴν δύναμιν τοῦ: ἐπὶ τῇ ὑποθέσει ὅτι..., ἐν περιπτώσει καθ’ ἥν..., πρὸς τὴν πόλιν, εἰ ἐπιβοηθεῖεν, ἐχώρουν, προεχώρουν πρὸς τὴν πόλιν [[ὅπως]] συναντήσωσι τοὺς πολίτας ἐν ᾗ περιπτώσει [[ἤθελον]] ἐξορμήσῃ, Θουκ. 6. 100˙ ᾤκτιρον εἰ ἁλώσοιντο, τοὺς ἐλυποῦντο σκεπτόμενοι ὁποῖον θὰ ἦτο τὸ [[τέλος]] αὐτῶν, ἂν [[ἤθελον]] συλληφθῇ, Ξεν. Ἀν. 1. 4, 7˙ [[οὔκουν]], ἦν δ’ ἐγώ, ἔτι ἓν λείπεται, τὸ ἢν πείσωμεν ὑμᾶς ὡς χρὴ ἡμᾶς ἀφιέναι; δὲν ὑπολείπεται λοιπὸν ἕν [[πρᾶγμα]] ἀκόμη, δηλ. τὸ νὰ μᾶς ἀφήσητε νὰ ὑπάγωμεν, ἐν ᾗ περιπτώσει σᾶς καταπείσωμεν ὅτι πρέπει νὰ μᾶς ἀφήσητε, Πλάτ. Πολ. 327C·Ϗ ἱκέται πρὸς σὲ [[δεῦρο]] ἀφίγμεθα, εἴ τινα πόλιν φράσειας ἡμῖν εὔερον, ἤλθομεν πρὸς σὲ μὲ τὴν ἐλπίδα [[μήπως]] εἴπῃς εἰς ἡμᾶς [[περί]] τινος μαλλοφόρου (ἄφθονον ἐχούσῃς μαλλίον) πόλεως (δηλ. διὰ νὰ μάθωμεν περὶ αὐτῆς), Ἀριστοφ. Ὄρν. 120˙ παρέζεο καὶ λαβὲ γούνων, αἴ κέν πως ἐθέλῃσιν ἐπὶ Τρώεσσιν ἀρῆξαι, κάθισε πλησίον [[αὐτοῦ]] καὶ [[βάλε]] τὰς χεῖράς σου ἐπὶ τῶν γονάτων [[αὐτοῦ]] [[ἴσως]] τὸν καταπείσῃς νὰ βοηθήσῃ τοὺς Τρῶας, ἂν τυχὸν θέλῃ νὰ τὸ πράξῃ, Ἰλ. Α. 408, πρβλ. Α. 66, Ὀδ. Α. 94., Γ. 92˙ ἄκουσον καὶ ἐμοῦ, ἐάν σοι ταὐτὰ δοκῇ, ἄκουσον καὶ ἐμὲ ἵνα συναινέσῃς, ἐν ᾗ περιπτώσει ἡ αὐτὴ γνώμη [[εἶναι]] καὶ εἰς σὲ ἀρεστή, Πλάτ. Πολ. 358Β˙ ἰδὲ δή, ἐάν σοι [[ὅπερ]] ἐμοὶ ξυνδοκῇ, ἰδὲ λοιπὸν ἂν τυχὸν ἔχῃς τὴν αὐτὴν γνώμην μὲ ἐμὲ, [[αὐτόθι]] 434 Α. Πολλὰ τῶν παραδειγμάτων τούτων ἧττον ὁρθῶς ἡρμηνεύθησαν ὡς πλάγιαι ἐρωτήσεις (ἴδε κατωτ. Β. 2). 2) [[ἐνίοτε]] ἡ [[ἀπόδοσις]] ἀποσιωπᾶται ἐντελῶς διὰ ῥητορικοὺς λόγους, ὅτε ἡ [[ἔλλειψις]] αὐτῆς [[εἶναι]] ἐμφαντικωτέρα τῆς ὑπάρξεως αὐτῆς, εἴ περ γάρ κ’ ἐθέλῃσιν [[Ὀλύμπιος]]... στυφελίξαι ἂν θέλῃ νὰ τὸν ἀνατρέψῃ θὰ τὸ κάμῃ, Ἰλ. Α. 580˙ ἀλλ’ εἰ μὲν δώσουσι [[γέρας]]... εἰ δέ κε μὴ δώωσιν, ἐγὼ δέ κεν αὐτὸς ἕλωμαι, «ἀλλ’ εἰ μὲν παρέξωσι [[γέρας]] ([[καλῶς]] ἂν ἔχοι τὸ [[πρᾶγμα]]) ἐὰν δὲ μὴ δῶσιν, ἐγὼ δ’ ἂν αὐτὸς παραγενόμενος ἀφέλωμαι» (Θ. Γαζῆς), Α. 135, πρβλ. Ζ. 150, Ἀριστοφ. Πλ. 469˙ καὶ ἢν μὲν ξυμβῇ ἡ [[πεῖρα]], - εἰ δὲ μή, καὶ ἂν μὲν ἡ [[ἀπόπειρα]] ἐπιτύχῃ, [[καλῶς]]˙ - εἰ δὲ μὴ..., Θουκ. 3. 3, πρβλ. Πλάτ. Πρωτ. 325DϏ 3) κατὰ παρομοίαν ἔλλειψιν τῆς ἀποδόσεως εἰ γὰρ (Ἐπ. αἳ γὰρ) καὶ [[εἴθε]] (Ἐπ. [[αἴθε]]), μετ’ εὐκτικῆς ἢ ἱστορικῶν χρόνων τῆς ὁριστ. ἐκφράζει εὐχὴν (ὅτε ἡ εὐκτ. καὶ ἡ ὁριστ. ἔχουσι τὴν αὐτὴν δύναμιν ἣν καὶ ἐν ἀπολύτῳ προτάσει), αἲ γὰρ ἐμοὶ τοσσήνδε θεοὶ δύναμιν παραθεῖεν, [[εἴθε]] οἱ θεοὶ νά μοι δώσωσι τόσην δύναμιν, Ὀδ. Γ. 205, πρβλ. Ξ. 440˙ εἰ γὰρ γενοίμην ἀντὶ σοῦ νεκρὸς Εὐρ. Ἱππ. 1410˙ εἴθ’ εἶχες, ὦ τεκοῦσα, βελτίους φρένας, [[εἴθε]] νὰ εἶχες κτλ., ὁ αὐτ. Ἠλ. 1061, πρβλ. Ἄλκ. 1072˙ εἴθ’ ἔμ’ ἐδέξω, [[εἴθε]] νὰ εἶχες δεχθῇ ἐμέ, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1537˙ [[εἴθε]] σοι [[τότε]] συνεγενόμην, [[εἴθε]] νά σε εἶχον συναντήσῃ [[τότε]], Ξεν. Ἀπομν. 1. 2, 46. Παρὰ ποιηταῖς [[ἐνίοτε]] τὸ εἰ μόνον εὕρηται οὕτω μετ’ εὐκτικῆς, ἀλλ’ εἴ τις... καλέσειεν Ἰλ. Κ. 111˙ εἴ μοι γένοιτο [[φθόγγος]] ἐν βραχίοσιν Εὐρ. Ἑκ. 836. Ἐνίοτε, εἰ γάρ ἢ [[εἴθε]] προηγεῖται τοῦ ὤφελον ἢ [[ὤφελλον]] μετ’ ἀπαρ. ἐπὶ εὐχῆς˙ ἴδε [[ὀφείλω]]. Ἐνίοτε τὰ μόρια [[ταῦτα]] συντάσσονται καὶ [[μετὰ]] μόνου ἀπαρεμφ. ἐπὶ εὐχῆς, αἲ γάρ... [[τοῖος]] ἑών, οἷός ἐσσι... παῖδά τ’ ἐμὴν ἐχέμεν καὶ ἐμὸς γαμβρὸς καλέεσθαι Ὀδ. ΙΙ. 313˙ καὶ συνηθέστερον παρὰ μεταγεν. ποιηταῖς, ὡς ἐν Ἀνθ. Π. 9. 284, 288. 4) [[ἐνίοτε]] τὸ [[ῥῆμα]] τῆς προτάσεως εἰς ἣν τὸ εἰ ἀνήκει παραλείπεται, [[μάλιστα]] δὲ εἰς τὰς ἀκολούθους ἐκφράσεις: α) εἰ μή, Λατ. nisi, οὐδὲν [[ἄλλο]] σιτέονται, εἰ μὴ ἰχθῦς μοῦνον Ἡρόδ. 1. 200˙ εἰ μὴ κρεμάσας Ἀριστοφ. Νεφ. 229˙ μὰ τὼ θεώ, εἰ μὴ Κριτύλλα γ’ [[εἰμὶ]] ὁ αὐτ. Θεσμ. 898˙ εἰ μὴ ὅσον, εἰ μὴ μόνον, πλὴν μόνον, ἐγὼ μέν μιν οὐκ εἶδον, εἰ μὴ ὅσον γραφῇ Ἡρόδ. 2. 73, πρβλ. 1. 45., 2. 20˙ [[ὡσαύτως]], εἰ μὴ εἰ, Λατ. nisi si, Θουκ. 1. 17, Πλάτ. Γοργ. 480Β, κτλ.˙ εἰ μή τι οὖν, αλλὰ..., ἂν [[τίποτε]] [[ἄλλο]], ἀλλὰ..., ὁ αὐτ. Μένων 86 Ε. β) εἰ δὲ μή, Λατ. sin minus, προηγόρευε τοῖσι Λαμψακηνοῖσι μετιέναι Μιλτιάδεα, εἰ δὲ μή, σφέας πίτυος τρόπον ἠπείλεε ἐκτρίψειν Ἡρόδ. 6. 37, πρβλ. 56˙ οὕτω [[μετὰ]] τὸ [[μάλιστα]] μέν, Θουκ. 1. 32, 35, κτλ.˙ δυνατὸν δὲ νὰ ἔχῃ σχέσιν πρὸς προηγουμένην ἄρνησιν καὶ δυνατὸν νὰ ὑπάρχῃ [[ἐκεῖ]] [[ὅπου]] κανονικώτερον θὰ ἦτο τὸ ἐὰν δὲ, ἐὰν συνεπληροῦτο ἡ [[ἔλλειψις]], μή τύπτ’˙ εἰ δὲ μή, σαυτόν ποτ’ αἰτιάσει, μή με τύπτε, ἄλλως τὸν ἑαυτόν σου θὰ κατακρίνῃς ποτέ, Ἀριστοφ. Νεφ. 1433˙ ἐάν μέν πείσητε..., εἰ δὲ μή... Δημ. 129. 14˙ ὦ Κῦρε, μὴ οὕτω λέγε˙ εἰ δὲ μή, οὐ θαρροῦντά με ἕξεις Ξεν. Κύρ. 3. 1, 35, πρβλ. Ἀν. 4. 3. 6, Θουκ. 1. 28, 131, Πλάτ. Φαῖδρ. 91C. γ) τὸ εἰ δέ, [[ὅπερ]] [[κυρίως]] ἀνταποκρίνεται πρὸς τὸ εἰ μέν, κεῖται [[πολλάκις]] ἐλλειπτικῶς, εἰ δὲ καὶ αυτοί, φευγόντων, «[[προσληπτέον]] τό, βούλονται, ἵν’ ᾖ, ἐὰν δὲ καὶ αυτοὶ βούλωνται, φευγέτωσαν» (Σχόλ.), Ἰλ. Ι. 46˙ [[οὕτως]], εἰ δέ, σὺ μέν μευ ἄκουσον, ἐγὼ δὲ κέ τοι καταλέξω, «εἰ δ’ ἀμφιβάλλεις, σὺ μέν ἄκουσόν μου, ἐγὼ δέ σοι πάντα [[διηκριβωμένως]] ἐρῶ» (Θ. Γαζῆς), [[αὐτόθι]] 262˙ οὕτω καί, εἰ δ’ ἄγε, ἐπὶ παρακελεύσεως, προτροπῆς, ἐμπρός, ἔλα, ([[πλήρης]] δὲ ἡ [[φράσις]] [[εἶναι]]˙ εἰ δὲ βούλει, ἄγε), Ὀδ. Α. 271, κτλ.˙ [[οὕτως]], εἰ δ’ ἄγε δή, εἰ δ’ ἄγε μήν, εἰ δ’ ἄγε μοι, εἰ δ’ ἄγε νῦν Ὅμ.˙ [[ὡσαύτως]], εἰ δ’ ἄγετε Ἰλ. Χ. 381˙ - [[ἐνίοτε]] [[ὅμως]] τὸ εἰ δὲ κεῖται ἀντὶ τοῦ εἰ δὲ μή, ὡς, εἰ μὲν βούλεται, ἑψέτω˙ εἰ δ’, ὅ,τι βούλεται, τοῦτο ποιείτω Πλάτ. Εὐθύδ. 285C, πρβλ. Συμπ. 212C·Ϗ οὕτω καί, εἰ δ’ οὖν Σοφ. Ἀντ. 722. δ) εἴ τις, Λατ. siquis, ὄτλον ὄκνον χειρόγρ. ἄλγιστον [[ἔσχον]], εἴ τις Αἰτωλὶς [[γυνή]], ὑπέστην βαρυτέραν θλῖψιν πάσης ἄλλης Αἰτωλίδος γυναικός, ὁ αὐτ. Τρ. 8, πρβλ. Ο. Κ. 734˙ [[οὕτως]], εἴ τις [[ἄλλος]], siquis alius, Εὐρ. Ἀνδρ. 6, κτλ.˙ εἴ τις καὶ [[ἄλλος]] Ἡρόδ. 3. 2, κτλ.˙ [[εἴπερ]] τις [[ἄλλος]] Πλάτ. Πολ. 501D. ε) εἴ ποτε ἢ [[εἴπερ]] ποτέ, ἐάν ποτε, περισσότερον πάσης ἄλλης περιστάσεως, ἡμῖν δὲ [[καλῶς]], [[εἴπερ]] ποτέ, ἔχει... ἡ ξυναλλαγή, Θουκ. 4. 20, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἱππ. 594˙ εἴ ποτε καὶ [[ἄλλοτε]] ξεν. Ἀν. 6. 4, 12, κτλ. ς) εἴ ποθεν (ἐνν. προπέμψαι ἔχετε), «ἐὰν ἀπὸ κανὲν [[μέρος]]», Λατ. alicunde, [[ξίφος]], εἴ ποθεν, ἢ γένυν ἢ βελέων τι προπέμψατε, Σοφ. Φ. 1204˙ οὕτω, εἴ ποθι... λεύσσων = εἴ που (λεύσσει) ὁ αὐτ. Αἴ. 886. VII. μετ’ ἄλλων ΜΟΡΙΩΝ: 1) περὶ τῆς διαφορᾶς μεταξὺ τοῦ καὶ εἰ (ἢ καὶ ἐὰν ἢ κἂν) καὶ τοῦ εἰ καὶ (ἢ ἐὰν καί), ἴδε καί: - τὸ [[ἐναντίον]] τοῦ καὶ εἰ [[εἶναι]] οὐδ’ εἰ, τὸ δὲ τοῦ εἰ καὶ [[εἶναι]] εἰ μηδέ. 2) περὶ τοῦ ὡς εἰ, ὡς εἴ τε, [[ὥσπερ]] εἰ, κτλ., ἴδε ὡς καὶ [[ὥσπερ]]. 3) περὶ τοῦ εἰ δὴ καὶ [[εἴπερ]] ἴδε εἰ δὴ καὶ [[εἴπερ]]. 4) εἴ γε, ἂν τῷ ὄντι, ἢ ἂν [[τοὐλάχιστον]], ἂν πράγματι, [[ἐνίοτε]] [[σχεδόν]], ἀφοῦ, Λατ. si quidem·Ϗ ἴδε ἐν λέξ. γέ. 5) περὶ τοῦ εἰ γὰρ καὶ [[εἴθε]], ἐπὶ εὐχῆς, ἴδε ἀνωτ. VI. 3. VIII. ὑπάρχει ἰδιαιτέρα [[χρῆσις]] ἐν τῇ Κ. Δ. τοῦ εἰ (= τῷ Ἑβρ. im) ἐπὶ ἀρνητικῶν ὅρκων, π.χ. «τί ἡ γενεὰ αὕτη [[σημεῖον]] ἐπιζητεῖ; ἀμὴν [[λέγω]] ὑμῖν, εἰ δοθήσεται τῇ γενεᾷ [[ταύτῃ]] [[σημεῖον]]», οὐ δοθήσεται, Εὐαγγ. κ. Μάρκ. η΄, 12˙ «ὡς ὤμοσα ἐν τῇ ὀργῇ μου, εἰ εἰσελεύσονται εἰς...», οὐκ εἰσελεύσονται εἰς..., Ἐπιστ. πρὸς Ἑβρ. γ΄, 11., δ΄, 3˙ ἴδε Γραμμ. Καιν. Διαθ. Viner § 59. 9. Β. ΕΠΙ ΠΛΑΓΙΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ, Λατ. an, ἑπομένης ὁριστ., ὑποτακτ. ἢ εὐκτικῆς, κατὰ τοὺς κανόνας τῆς συντάξεως τῶν πλαγίων λόγων (ὧν ἰδιαίτερον [[εἶδος]] ἀποτελοῦσιν αἱ πλάγιαι ἐρωτήσεις): 1) μεθ’ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ, ἀρχικοῦ χρόνου ἡγουμένου, ὅτε ὑπάρχει ὁ αὐτὸς καὶ ἐν τῇ εὐθείᾳ ἢ ἀπολύτῳ ἐρωτήσει [[χρόνος]], [[σάφα]] δ’ οὐκ οἷδ’, εἰ [[θεός]] ἐστιν, ἐὰν [[εἶναι]] [[θεός]], Ἰλ. Ε. 183˙ εἰ συμπονήσεις..., σκόπει Σοφ. Ἀντ. 41. 2) μεθ’ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ, ἀρχικοῦ χρόνου ἡγουμένου, ὅτε ἡ ὑποτακτικὴ [[εἶναι]] ἐνδοιαστικὴ ὡς ἐν τῇ εὐθείᾳ ἐρωτήσει, τὰ ἐκπώματα... οὐκ οἶδ’ εἰ Χρυσάντᾳ τούτῳί δω Ξεν. Κύρ. 8. 4, 16˙ τὸ εἰ [[οὐδέποτε]] γίνεται ἐὰν [[ἐνταῦθα]], ὡς τὸ ἂν δὲν θὰ ἠδύνατο νὰ τεθῇ ἐπὶ εὐθείας ἢ ἀπολύτου ἐρωτήσεως. Περὶ ἐλλειπτικῶν συντάξεων [[μετὰ]] τοῦ ἐὰν καὶ ὑποτακτ., αἱ ὁποῖαι [[ἐνίοτε]] ἑρμηνεύονται ὡς πλάγιαι ἐρωτήσεις, ἴδε ἀνωτ. VI. 1. 3) μετ’ ΕΥΚΤΙΚΗΣ, παρῳχημένου χρόνου ἡγουμένου, ἥτις παριστᾷ μίαν τινὰ τῶν δύο προηγηθεισῶν συντάξεων ἐν τῇ εὐθείᾳ ἐρωτήσει, ἤρετο εἴ τις ἐμοῦ εἴη σοφώτερος, ἠρώτησεν ἂν ἦτό τις σοφώτερος ἐμοῦ (ὅτε ἡ [[εὐθεῖα]] [[ἐρώτησις]] θὰ ἦτο, ἔστι τις σοφώτερος ἐμοῦ;) Πλάτ. Ἀπολ. 21Α˙ ἡ εὐκτ. τοῦ ἀορ. ἀντὶ τῆς ὁριστ. [[εἶναι]] [[σπανία]], ἠρώτων αὐτὸν εἰ αναπλεύσειεν, τὸν ἠρώτων ἂν ἀνέπλευσεν (ἐν εὐθείᾳ ἐρωτήσει, ἀνέπλευσας;), Δημ. 1223. 20˙ ἀλλ’ ἡ εὐκτ. τοῦ ἀόρ. ἐν γένει παριστᾷ τὴν ὑποτακτ. ἀορ., τὸν θεὸν ἐπήροντο εἰ παραδοῖεν Κορινθίοις τὴν πόλιν... καὶ τιμωρίαν τινὰ πειρῷντο ἀπ’ αὐτῶν ποιεῖσθαι, ἠρώτησαν ἂν ἔπρεπε νὰ παραδώσωσι τὴν πόλιν εἰς τοὺς Κορινθίους καὶ νὰ δοκιμάσωσι νά..., Θουκ. 1. 25. Ἐν ἀμφοτέραις ταῖς συντάξεσι ταύταις ἡ ἀρχικὴ ὁριστικὴ ἢ ὑποτακτικὴ δύναται νὰ τηρηθῇ, ψῆφον ἐβούλοντο ἐπαγαγεῖν, εἰ χρὴ πολεμεῖν Θουκ. 1. 119· ἐβουλεύοντο, [[εἴτε]] κατακαύσωσιν..., [[εἴτε]] τι [[ἄλλο]] χρήσωνται, ἂν ἔπρεπε νὰ κατακαύσωσιν αὐτοὺς ἢ νὰ τοὺς μεταχειρισθῶσιν ἄλλως πως, ὁ αὐτ. 2. 4· [[οὕτως]], ἀνακοινοῦσθαι αὐτὸν αὐτῷ εἰ δῷ ἐπιψηφίσαι τοῖς προέδροις, εἶπεν ὅτι αὐτὸς (ὁ Δημοσθ.) ἐζήτησε τὴν συμβουλὴν [[αὐτοῦ]] ἂν ἔπρεπε νὰ δώσῃ, Αἰσχίν. 37. 1. 4) μετ’ ΕΥΚΤΙΚΗΣ καὶ τοῦ ἂν μόνον [[ὅταν]] [[οὕτως]] ἐκφέρηται καὶ ἡ [[εὐθεῖα]] [[ἐρώτησις]], ἠρώτων εἰ δοῖεν ἂν τούτων τὰ πιστά, ἠρώτων ἂν θὰ ἔδιδον (ἐν εὐθείᾳ ἐρωτήσει, δοίητε ἄν;), Ξεν. Ἀν. 4. 8, 7. 5) ὡς ΑΡΝΗΤΙΚΟΝ ΜΟΡΙΟΝ ἐν χρήσει [[μετὰ]] τοῦ εἰ ἐπὶ πλαγίας ἐρωτήσεως [[εἶναι]] τὸ οὐ, [[ὁσάκις]] τούτου (τοῦ οὐ) θὰ ἐγίνετο [[χρῆσις]] ἐπὶ εὐθείας ἢ ἀνεξαρτήτου ἐρωτήσεως, ὡς ἐνετέλλετο... εἰρωτᾶν, εἰ οὔ τι ἐπαισχύνεται, ἂν δὲν ἐντρέπεται, Ἡρόδ. 1. 90, κτλ.· - ἀλλ’ ἐὰν ἐν τῇ ἀνεξαρτήτῳ ἐρωτήσει θὰ ἀπῃτεῖτο μὴ (προκαλουμένης [[οὕτως]] ἀρνητικῆς ἀπαντήσεως), διατηρεῖται καὶ ἐν τῇ πλαγίᾳ ἐρωτήσει, ὡς οὐ τοῦτο ἐρωτῶ, ἀλλ’ εἰ τοῦ μὲν δικαίου μὴ ἀξιοῖ πλέον, ἔχειν [[μηδὲ]] βούλεται ὁ [[δίκαιος]], τοῦ δὲ ἀδίκου ([[ἔνθα]] ἡ ἀνεξάρτητος [[ἐρώτησις]] θὰ ἦτο μὴ ἀξιοῖ [[μηδὲ]] βούλεται;) Πλάτ. Πολ. 349Β. Ἐπὶ διπλῆς πλαγίας ἐρωτήσεως, [[εἴτε]]... [[εἴτε]]...; εἰ... [[εἴτε]]...; [[εἴτε]]... ἢ...; δυνατὸν νὰ τεθῇ ἐν τῷ δευτέρῳ κώλῳ [[εἴτε]] οὐ [[εἴτε]] μή, πολλὰ ἂν περιεσκέψῳ, [[εἴτε]] [[ἐπιτρεπτέον]] [[εἴτε]] οὔ·... οὐδένα λόγον οὐδὲ συμβουλὴν ποιεῖ, [[εἴτε]] χρὴ ἐπιτρέπειν σαὐτὸν αὐτῷ [[εἴτε]] μὴ ὁ αὐτ. Πρωτ. 313Α, Β (ἐντὸς τῆς αὐτῆς περιόδου)· ἀνάγκην τὴν ἐμὴν μητέρα, [[εἴτε]] [[θυγάτηρ]] ἦν Κίρωνος [[εἴτε]] μή, καὶ εἰ παρ’ ἐκείνῳ διῃτᾶτο ἢ οὐ, καὶ γάμους εἰ διττοὺς [[ὑπὲρ]] ταύτης εἱστίασεν ἢ μή..., πάντα [[ταῦτα]] εἰδέναι τοὺς οἰκέτας Ἰσαῖος 69. 35.