LSJ

κρείσσων: Difference between revisions

Page Discussion

κρείσσων (view source)

Revision as of 21:55, 1 October 2022

No change in size ,  1 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - "l’" to "l'")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=krei/sswn
|Beta Code=krei/sswn
|Definition=ον, gen. ονος, as always in Ep. and old Att.; later Att. [[κρείττων]]; Ion. [[κρέσσων]] Hp.Fract.3, al., [[varia lectio|v.l.]] in Dionys.Trag. (v. infr. ''ΙΙ''); Dor. [[κάρρων]] ([[quod vide|q.v.]]); Cret. [[κάρτων]] Leg.Gort.1.15:—Comp. of [[κρατύς]] (v. [[κράτιστος]]),<br><span class="bld">A</span> [[stronger]], [[mightier]], κ. βασιλεύς, ὅτε χώσεται ἀνδρὶ χέρηϊ Il.1.80; especially in battle, κρείσσοσιν ἶφι μάχεσθαι 21.486; Διὸς κ. νόος ἠέ περ ἀνδρῶν 16.688; κεραυνοῦ κρέσσον… βέλος Pi.I.8(7).36, cf. Hdt.7.172, Hp.l.c., etc.; κρείσσων χεῖρας Antipho 4.4.7; τὸ τοῦ κ. συμφέρον Pl.R.338c, cf. Democr.267: hence, having the [[upper]] [[hand]], [[superior]], [[ὁππότερος]] δέ κε νικήσῃ κ. τε γένηται Il.3.71; κ. ἀρετῇ τε βίῃ τε 23.578: as Law-term, of [[witness]]es, κάρτονανς ἦμεν [[prevail]], Leg.Gort.l.c.<br><span class="bld">2</span> freq. as Comp. of [[ἀγαθός]], [[better]], [[κρέσσονες]] one's [[better]]s, especially in [[point]] of [[rank]], Pi.O.10(11).39, N.10.72 (but also, the [[stronger]], [[more]] [[powerful]], E.Or.710, Th.1.8, etc.); ἐς τοὺς τοκέας καὶ ἐς τοὺς κρέσσονας τεθυμῶσθαι Hdt.3.52, cf. SIG685.134 (Magn. Mae., ii B. C.); [[οἱ κ]]. corps of guards at Thebes, Plu.2.598e; [[κρείσσονες θεοί]], of the [[greater]] [[god]]s, as opp. to [[Oceanus]], A.Pr.902 (lyr.); ὁ κ. Ζεύς Id.Ag.60 (anap.); [[οἱ κρείσσονες]] the [[higher powers]], Id.Fr.10, Pl.Sph.216b, Euthd.291a, etc.; [[τὰ κρείσσω]], = [[τὰ θεῖα]], E.Ion973; [[τὸ κρεῖσσον]] the [[Almighty]], [[Providence]], Corp.Herm.18.11, Jul.Ep.204, Agath.1.16, Procop.Gaz. Pan.p.492; [[τὰ κρείσσονα]] one's [[advantage]]s, τὰ ὑπάρχοντα ἡμῖν κρείσσω καταπροδοῦναι Th.4.10.<br><span class="bld">3</span> c. inf., οὔ τις ἐμεῖο κρείσσων… δόμεναι = no one has a [[better]] [[right]] to... Od.21.345; οὐκ ἄλλος κ. παραμυθεῖσθαι Pl. Plt.268b; [[κρεῖσσόν ἐστι]] c. inf., 'tis [[better]] to... κρεῖσσόν γάρ ἐστιν εἰσάπαξ θανεῖν ἢ… πάσχειν κακῶς A.Pr.750, cf. 624, Hdt.3.52, etc.; [[τὸ μὴ εἶναι κρεῖσσον ἢ τὸ ζῆν κακῶς]] = it is [[better]] not to [[exist]] than to [[live]] in [[misery]] S.Fr.488, cf. Apollod.Com.6; also [[κρείσσων]] [[εἰμί]] c. part., [[κρείσσων]] γὰρ ἦσθα μηκέτ' ὢν ἢ [[ζῶν]] [[τυφλός]] = [[thou]] [[wert]] [[better]] [[not]] [[alive]], [[than]] [[living]] [[blin]]d, S.OT1368, cf. Aj.635 (lyr.); κ. ἦν ὁ ἀγὼν μὴ γεγενημένος Aeschin.1.192, cf. D.H.6.9.<br><span class="bld">II</span> c. gen. or [[ἤ]], [[too great for]], [[surpassing]], [[beyond]], ὕψος κ. ἐκπηδήματος A.Ag.1376; of evil deeds, [[κρείσσον' ἀγχόνης]] = [[too bad]] for [[hanging]], S.OT1374; [[κρεῖσσον δεργμάτων]] [[too bad]] to [[look]] on, E.Hipp.1217; θαυμάτων Id.Ba.667; [[λέγετι σιγῆς κρεῖσσον]] (κρέσσον PSI9.1093) ἢ σιγὴν ἔχε Dionys.Trag. 6; κρείσσον' ἢ λέξαι λόγῳ τολμήματα E.Supp.844; [[κρεῖσσον ἢ λόγοισιν]] (sc. [[εἰπεῖν]]) Id.IT837; ἀναρχία κ. πυρός Id.Hec.608; [[πρᾶγμα ἐλπίδος κρεῖσσον γεγενημένον]] [[worse]] than one [[expect]]ed, Th.2.64; κ. λόγου τὸ κάλλος X.Mem.3.11.1; κ. τῆς ἡμετέρας δυνάμεως Id.Cyr.7.5.9.<br><span class="bld">III</span> having [[control]] [[over]], [[master]] of, especially of [[desire]]s and [[passion]]s, τῶν ἡδονῶν Democr.214; τοῦ ἔρωτος X.Cyr.6.1.34; γαστρὸς καὶ κερδέων ib.4.2.45; [[αὑτῶν]] [[over]] themselves, Pl.Phdr.232a, al.; [[κρεῖσσον χρημάτων]] [[superior]] to the [[influence]] of [[money]], Th.2.60, Isoc.1.19; τῶν συμμάχων κ. X. Ath.2.1; also, [[putting oneself above]], κ. τοῦ δικαίου Th.3.84; κρείσσους ὄντες… τῷ λογισμῷ ἐς τὸ ἀνέλπιστον τοῦ βεβαίου = having [[reason]]ed themselves into an [[absolute]] [[belief]] of the [[hopelessness]] of [[certainty]], ib.83; φαύλους καὶ κρείττους τῆς [[παιδεία]]ς = οὓς παιδευθῆναι [[ἀδύνατον]] (just below), Arist.Pol.1316a9.<br><span class="bld">IV</span> [[better]], [[more]] [[excellent]], ἁρμονίη ἀφανὴς φανερῆς κ. Heraclit.54; κ. ἐπ' ἀρετήν Democr.181; ὁ κρείττων [[λόγος]] (opp. ὁ [[ἥσσων]]) Ar.Nu.113; [[κατὰ τὸ κρεῖσσον]] = in a [[higher]] sense, opp. [[κατὰ τὸ χεῖρον]], Dam.Pr.7.<br><span class="bld">V</span> Adv. κρεισσόνως Antipho 4.4.6, Iamb.Myst.7.4; also κρεῖσσον S.OT176 (lyr.), OGI90.31 (Rosetta, ii B. C.). ([[κρέσσων]] from [[κρέτ-yων]], cf. [[κρέτος]]; [[κάρτων]] and [[κάρρων]] from κάρτ-yων, cf. [[κάρτος]]; [[κρείσσων]] (like [[μείζων]]) prob. took ει from [[ὀλείζων]].)
|Definition=ον, gen. ονος, as always in Ep. and old Att.; later Att. [[κρείττων]]; Ion. [[κρέσσων]] Hp.Fract.3, al., [[varia lectio|v.l.]] in Dionys.Trag. (v. infr. ''ΙΙ''); Dor. [[κάρρων]] ([[quod vide|q.v.]]); Cret. [[κάρτων]] Leg.Gort.1.15:—Comp. of [[κρατύς]] (v. [[κράτιστος]]),<br><span class="bld">A</span> [[stronger]], [[mightier]], κ. βασιλεύς, ὅτε χώσεται ἀνδρὶ χέρηϊ Il.1.80; especially in battle, κρείσσοσιν ἶφι μάχεσθαι 21.486; Διὸς κ. νόος ἠέ περ ἀνδρῶν 16.688; κεραυνοῦ κρέσσον… βέλος Pi.I.8(7).36, cf. Hdt.7.172, Hp.l.c., etc.; κρείσσων χεῖρας Antipho 4.4.7; τὸ τοῦ κ. συμφέρον Pl.R.338c, cf. Democr.267: hence, having the [[upper]] [[hand]], [[superior]], [[ὁππότερος]] δέ κε νικήσῃ κ. τε γένηται Il.3.71; κ. ἀρετῇ τε βίῃ τε 23.578: as Law-term, of [[witness]]es, κάρτονανς ἦμεν [[prevail]], Leg.Gort.l.c.<br><span class="bld">2</span> freq. as Comp. of [[ἀγαθός]], [[better]], [[κρέσσονες]] one's [[better]]s, especially in [[point]] of [[rank]], Pi.O.10(11).39, N.10.72 (but also, the [[stronger]], [[more]] [[powerful]], E.Or.710, Th.1.8, etc.); ἐς τοὺς τοκέας καὶ ἐς τοὺς κρέσσονας τεθυμῶσθαι Hdt.3.52, cf. SIG685.134 (Magn. Mae., ii B. C.); [[οἱ κ]]. corps of guards at Thebes, Plu.2.598e; [[κρείσσονες θεοί]], of the [[greater]] [[god]]s, as opp. to [[Oceanus]], A.Pr.902 (lyr.); ὁ κ. Ζεύς Id.Ag.60 (anap.); [[οἱ κρείσσονες]] the [[higher powers]], Id.Fr.10, Pl.Sph.216b, Euthd.291a, etc.; [[τὰ κρείσσω]], = [[τὰ θεῖα]], E.Ion973; [[τὸ κρεῖσσον]] the [[Almighty]], [[Providence]], Corp.Herm.18.11, Jul.Ep.204, Agath.1.16, Procop.Gaz. Pan.p.492; [[τὰ κρείσσονα]] one's [[advantage]]s, τὰ ὑπάρχοντα ἡμῖν κρείσσω καταπροδοῦναι Th.4.10.<br><span class="bld">3</span> c. inf., οὔ τις ἐμεῖο κρείσσων… δόμεναι = no one has a [[better]] [[right]] to... Od.21.345; οὐκ ἄλλος κ. παραμυθεῖσθαι Pl. Plt.268b; [[κρεῖσσόν ἐστι]] c. inf., 'tis [[better]] to... κρεῖσσόν γάρ ἐστιν εἰσάπαξ θανεῖν ἢ… πάσχειν κακῶς A.Pr.750, cf. 624, Hdt.3.52, etc.; [[τὸ μὴ εἶναι κρεῖσσον ἢ τὸ ζῆν κακῶς]] = it is [[better]] not to [[exist]] than to [[live]] in [[misery]] S.Fr.488, cf. Apollod.Com.6; also [[κρείσσων]] [[εἰμί]] c. part., [[κρείσσων]] γὰρ ἦσθα μηκέτ' ὢν ἢ [[ζῶν]] [[τυφλός]] = [[thou]] [[wert]] [[better]] [[not]] [[alive]], [[than]] [[living]] [[blin]]d, S.OT1368, cf. Aj.635 (lyr.); κ. ἦν ὁ ἀγὼν μὴ γεγενημένος Aeschin.1.192, cf. D.H.6.9.<br><span class="bld">II</span> c. gen. or [[ἤ]], [[too great for]], [[surpassing]], [[beyond]], ὕψος κ. ἐκπηδήματος A.Ag.1376; of evil deeds, [[κρείσσον' ἀγχόνης]] = [[too bad]] for [[hanging]], S.OT1374; [[κρεῖσσον δεργμάτων]] [[too bad]] to [[look]] on, E.Hipp.1217; θαυμάτων Id.Ba.667; [[λέγετι σιγῆς κρεῖσσον]] (κρέσσον PSI9.1093) ἢ σιγὴν ἔχε Dionys.Trag. 6; κρείσσον' ἢ λέξαι λόγῳ τολμήματα E.Supp.844; [[κρεῖσσον ἢ λόγοισιν]] (sc. [[εἰπεῖν]]) Id.IT837; ἀναρχία κ. πυρός Id.Hec.608; [[πρᾶγμα ἐλπίδος κρεῖσσον γεγενημένον]] [[worse]] than one [[expect]]ed, Th.2.64; κ. λόγου τὸ κάλλος X.Mem.3.11.1; κ. τῆς ἡμετέρας δυνάμεως Id.Cyr.7.5.9.<br><span class="bld">III</span> having [[control]] [[over]], [[master]] of, especially of [[desire]]s and [[passion]]s, τῶν ἡδονῶν Democr.214; τοῦ ἔρωτος X.Cyr.6.1.34; γαστρὸς καὶ κερδέων ib.4.2.45; [[αὑτῶν]] [[over]] themselves, Pl.Phdr.232a, al.; [[κρεῖσσον χρημάτων]] [[superior]] to the [[influence]] of [[money]], Th.2.60, Isoc.1.19; τῶν συμμάχων κ. X. Ath.2.1; also, [[putting oneself above]], κ. τοῦ δικαίου Th.3.84; κρείσσους ὄντες… τῷ λογισμῷ ἐς τὸ ἀνέλπιστον τοῦ βεβαίου = having [[reason]]ed themselves into an [[absolute]] [[belief]] of the [[hopelessness]] of [[certainty]], ib.83; φαύλους καὶ κρείττους τῆς [[παιδεία]]ς = οὓς παιδευθῆναι [[ἀδύνατον]] (just below), Arist.Pol.1316a9.<br><span class="bld">IV</span> [[better]], [[more]] [[excellent]], ἁρμονίη ἀφανὴς φανερῆς κ. Heraclit.54; κ. ἐπ' ἀρετήν Democr.181; ὁ κρείττων [[λόγος]] (opp. ὁ [[ἥσσων]]) Ar.Nu.113; [[κατὰ τὸ κρεῖσσον]] = in a [[higher]] sense, opp. [[κατὰ τὸ χεῖρον]], Dam.Pr.7.<br><span class="bld">V</span> Adv. κρεισσόνως Antipho 4.4.6, Iamb.Myst.7.4; also κρεῖσσον S.OT176 (lyr.), OGI90.31 (Rosetta, ii B. C.). ([[κρέσσων]] from [[κρέτ-yων]], cf. [[κρέτος]]; [[κάρτων]] and [[κάρρων]] from κάρτ-yων, cf. [[κάρτος]]; [[κρείσσων]] (like [[μείζων]]) prob. took ει from [[ὀλείζων]].)
}}
{{bailly
|btext=ων, ον ; <i>gén.</i> ονος;<br /><b>I.</b> plus fort :<br /><b>1</b> <i>en parl. de force physique</i> [[κρείσσων]] ἀρετῇ [[τε]] βίῃ [[τε]] IL supérieur par le courage et la force;<br /><b>2</b> <i>en gén.</i> plus fort : κρείσσονες θεοί ESCHL les grands dieux ; [[οἱ]] κρείττονες, les grands, les puissants ; <i>adv.</i> • κρεῖσσον SOPH plus fortement;<br /><b>3</b> qui est maître de : γαστρός XÉN qui sait maîtriser son appétit ; χρημάτων THC qui est au-dessus de l'argent, incorruptible ; avec un inf. : [[οὔτις]] [[ἐμεῖο]] [[κρείσσων]] [[δόμεναι]] OD nul n’a plus de droit que moi pour donner;<br /><b>4</b> qui est au-dessus de, trop grand pour, qui surpasse : [[ὕψος]] κρεῖσσον ἐκπηδήματος ESCHL hauteur trop grande pour être franchie d'un saut ; κρεῖττον λόγου [[κάλλος]] XÉN beauté qui surpasse toute description ; κρείσσον’ ἀγχόνης SOPH crimes que le lacet même ne saurait faire expier ; [[πρᾶγμα]] ἐλπίδος κρεῖσσον γεγενήμενον THC événement fâcheux qui dépasse ce qu’on pouvait craindre;<br /><b>II.</b> <i>en b. part</i> plus avantageux, meilleur, préférable : κρεῖσσόν ἐστι avec l'inf. ATT il est préférable, il vaut mieux ; ou un part. : [[κρείσσων]] [[ἦσθα]] μηκέτ’ ὢν ἢ [[ζῶν]] [[τυφλός]] SOPH il aurait mieux valu pour toi n’être plus que vivre aveugle.<br />'''Étymologie:''' [[κράτος]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''κρείσσων''': -ον, γεν. ονος, ὡς ἀείποτε παρ’ Ἐπικ. καὶ Ἀρχαίοις Ἀττ.· παρὰ μεταγεν. Ἀττ. κρείττων· παρὰ μεταγεν. Ἴωσι [[κρέσσων]], ὡς καὶ παρὰ Πινδ.· Δωρ. [[κάρρων]]· ― συγκρ. τοῦ κρατὺς (ἴδε [[κράτιστος]]), ἰσχυρότερος, δυνατώτερος, [[μάλιστα]] ἐν μάχῃ, κρ. [[βασιλεύς]], ὅτε χώσεται ἀνδρὶ χέρηι Ἰλ. Α. 80· κρείσσοσιν ἶφι μάχεσθαι Φ. 486· Διὸς κρ. [[νόος]] [[ἠέπερ]] ἀνδρῶν Π. 688· κεραυνοῦ κρέσσον... [[βέλος]] Πινδ. Ι. 8 (7), 72, πρβλ. Ἡρόδ. 7. 172, κτλ.· [[κρείσσων]] χεῖρας Ἀντιφῶν 128. 39, κτλ.· [[ἐντεῦθεν]] ὑπερισχύων, νικῶν, [[ὑπέρτερος]], [[ἀνώτερος]], [[ὁππότερος]] δέ κε νικήσῃ κρ. τε γένηται Ἰλ. Γ. 71· κρ. ἀρετῇ τε βίῃ τε Ψ. 578. 2) ὡς πρὸς τὴν σημασίαν συχνὰ ὡς συγκριτικ. τοῦ [[ἀγαθός]], καλλίτερος, οἱ κρέσσονες, οἱ ἀνώτεροί τινος, [[κυρίως]] κατὰ τὴν θέσιν ἢ τὸ [[ἀξίωμα]], Πινδ. Ο. 10 (11). 47, Ν. 10. 136 (ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], οἱ ἰσχυρότεροι, δυνατώτεροι, Εὐρ. Ὀρ. 710, Θουκ. 1. 8, κτλ.)· κρείσσονες θεοί, ἐπὶ τῶν ὑπερτέρων θεῶν κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν Ὠκεανόν, Αἰσχύλ. Πρ. 902, πρβλ. Ἀποσπ. 7· ὁ κρ. [[Ζεύς|Ζεὺς]] ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 60· οὕτω, τὰ κρείσσω Εὐρ. Ἴων 973· τὸ κρ. Πλάτ. Σοφιστ. 216Β, Ἀνών. παρὰ Σουΐδ.· ― τὰ κρείσσονα, τὰ πλεονεκτήματα, τὰ ὑπάρχοντα ἡμῖν κρείσσονα καταπροδοῦναι Θουκ. 4. 10. 3) μετ’ ἀπαρ., [[οὔτις]] ἐμεῖο [[κρείσσων]] ᾧ κ’ [[ἐθέλω]] δόμεναί τε καὶ ἀρνήσασθαι ([[τόξον]]), οὐδεὶς ἔχει μεγαλείτερον [[δικαίωμα]] ἐμοῦ νά..., Ὀδ. Φ. 345· οὐκ [[ἄλλος]] κρ. παραμυθεῖσθαι Πλάτ. Πολιτ. 268Β· ― κρεῖσσόν ἐστι, μετ’ ἀπαρ., [[εἶναι]] καλλίτερον νά..., κρ. γάρ ἐστιν [[εἰσάπαξ]] θανεῖν ἤ... πάσχειν κακῶς Αἰσχύλ. εἰς Ἀγ. 750, πρβλ. Πρ. 624, Ἡρόδ. 3. 52, κτλ.· τὸ μὴ [[εἶναι]] κρ. ἢ τὸ ζῆν κακῶς Σοφ. Ἀποσπ. 436· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], [[κρείσσων]] εἰμί, μετὰ μετοχ., ὡς, κρ. γὰρ [[ἦσθα]] μηκέτ’ ὢν ἢ ζῶν τυφλὸς Σοφ. Ο. Τ. 1368, πρβλ. Λοβ. Αἴ. 622 (635)· κρ. ἦν ὁ ἀγὼν μὴ γεγενημένος Αἰσχίν. 27. 16. ΙΙ. [[ἀνώτερος]], ὑπερτερῶν, ὑπερβάλλων, [[ὕψος]] κρεῖσσον ἐκπηδήματος Αἰσχύλ. εἰς Ἀγ. 1376· ἐπὶ κακῶν πράξεων, κρείσσον’ ἀγχόνης, ἄξια μεγαλειτέρας τιμωρίας ἢ τοῦ δι’ ἀγχόνης θανάτου, Σοφ. Ο. Τ. 1374· κρεῖσσον [[θέαμα]] δεργμάτων ἢ [[ὥστε]] προσδέρκεσθαι Εὐρ. Ἱππ. 1217· θαύματος Βάκχ. 667· κρείσσον’ ἢ λέξαι τολμήματα Ἱκέτ. 844· κρ. ἢ λόγοισιν (ἐνν. εἰπεῖν) Ι. Τ. 837· [[ἀναρχία]] κρ. πυρὸς Ἑκ. 608· [[πρᾶγμα]] ἐλπίδος κρ. γεγενημένον, χειρότερον παρ’ ὅσον ἠδύνατό τις νὰ περιμένῃ, Θουκ. 2. 64· κρεῖττον λόγου τὸ [[κάλλος]] Ξεν. Ἀπομν. 3. 11, 1· κρ. τῆς ἡμετέρας δυνάμεως ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. 7. 5, 9. ΙΙΙ. ἔχων δύναμιν, ἰσχὺν ὑπερτέραν τινός, κύριός τινος, μὴ κυριευόμενος ὑπ’ [[αὐτοῦ]], ἰδίως ἐπὶ ἐπιθυμιῶν καὶ παθῶν, τοῦ ἔρωτος [[αὐτόθι]] 6. 1, 34· γαστρὸς καὶ κερδῶν [[αὐτόθι]] 4. 2, 45· τοὺς δὲ μὴ ἐρῶντας κρείττους αὐτῶν ὄντας, δηλ. νικῶντας τὴν ἑαυτῶν φυσικὴν ὁρμὴν εἰς ἔρωτα, Πλάτ. Φαῖδρ. 232Α, κ. ἀλλ.· κρ. χρημάτων, [[ἀνώτερος]] τῆς ἐπιδράσεως τῶν χρημάτων, Θουκ. 2. 60, Ἰσοκρ. 5Ε· οὕτω, τῶν συμμάχων κρ. Ξεν. Ἀθ. 2, 1· ― [[ὡσαύτως]], ὁ θέτων ἑαυτὸν [[ὑπεράνω]] τινός, κρ. τοῦ δικαίου Θουκ. 3. 84· κρείσσους ὄντες... τῷ λογισμῷ ἐς τὸ ἀνέλπιστον τοῦ βεβαίου, καταντήσαντες διὰ σκέψεως εἰς ἀπόλυτον πεποίθησιν ὅτι οὐδεμία ὑπάρχει ἐλπὶς περὶ βεβαίου τινὸς πράγματος, [[αὐτόθι]] 83· φαύλους καὶ κρείττους τῆς παιδείας = οὓς παιδευθῆναι ἀδύνατον (ὀλίγῳ κατωτέρῳ) Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 12, 8. IV. ἐν τῷ Ἀττικῷ πεζῷ λόγῳ ἐπὶ ἠθικῆς ἐννοίας, καλλίτερος, ἐξοχώτερος, ὁ κρείττων [[λόγος]] Ἀριστοφ. Νεφ. 113 κἑξ.· ἴδε ἐν λ. [[ἥσσων]]. V. Ἐπίρρ. κρεισσόνως, Ἀντιφῶν 128. 34 Bekk.· [[ὡσαύτως]] κρεῖσσον, Σοφ. Ο. Τ. 176. (τὸ [[κρείσσων]] χρησιμεύει ὡς ἓν τῶν συγκριτικῶν τοῦ [[ἀγαθός]]· ἀλλὰ τὸ ἀληθὲς θετικὸν [[εἶναι]] κρατὺς ([[κράτος]]) καὶ ὁ ἀρχικὸς [[τύπος]] θὰ ἦτο κρατίων ἢ κρατyων· πρβλ. [[ἥσσων]], [[ἐλάσσων]]).
|lstext='''κρείσσων''': -ον, γεν. ονος, ὡς ἀείποτε παρ’ Ἐπικ. καὶ Ἀρχαίοις Ἀττ.· παρὰ μεταγεν. Ἀττ. κρείττων· παρὰ μεταγεν. Ἴωσι [[κρέσσων]], ὡς καὶ παρὰ Πινδ.· Δωρ. [[κάρρων]]· ― συγκρ. τοῦ κρατὺς (ἴδε [[κράτιστος]]), ἰσχυρότερος, δυνατώτερος, [[μάλιστα]] ἐν μάχῃ, κρ. [[βασιλεύς]], ὅτε χώσεται ἀνδρὶ χέρηι Ἰλ. Α. 80· κρείσσοσιν ἶφι μάχεσθαι Φ. 486· Διὸς κρ. [[νόος]] [[ἠέπερ]] ἀνδρῶν Π. 688· κεραυνοῦ κρέσσον... [[βέλος]] Πινδ. Ι. 8 (7), 72, πρβλ. Ἡρόδ. 7. 172, κτλ.· [[κρείσσων]] χεῖρας Ἀντιφῶν 128. 39, κτλ.· [[ἐντεῦθεν]] ὑπερισχύων, νικῶν, [[ὑπέρτερος]], [[ἀνώτερος]], [[ὁππότερος]] δέ κε νικήσῃ κρ. τε γένηται Ἰλ. Γ. 71· κρ. ἀρετῇ τε βίῃ τε Ψ. 578. 2) ὡς πρὸς τὴν σημασίαν συχνὰ ὡς συγκριτικ. τοῦ [[ἀγαθός]], καλλίτερος, οἱ κρέσσονες, οἱ ἀνώτεροί τινος, [[κυρίως]] κατὰ τὴν θέσιν ἢ τὸ [[ἀξίωμα]], Πινδ. Ο. 10 (11). 47, Ν. 10. 136 (ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], οἱ ἰσχυρότεροι, δυνατώτεροι, Εὐρ. Ὀρ. 710, Θουκ. 1. 8, κτλ.)· κρείσσονες θεοί, ἐπὶ τῶν ὑπερτέρων θεῶν κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν Ὠκεανόν, Αἰσχύλ. Πρ. 902, πρβλ. Ἀποσπ. 7· ὁ κρ. [[Ζεύς|Ζεὺς]] ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 60· οὕτω, τὰ κρείσσω Εὐρ. Ἴων 973· τὸ κρ. Πλάτ. Σοφιστ. 216Β, Ἀνών. παρὰ Σουΐδ.· ― τὰ κρείσσονα, τὰ πλεονεκτήματα, τὰ ὑπάρχοντα ἡμῖν κρείσσονα καταπροδοῦναι Θουκ. 4. 10. 3) μετ’ ἀπαρ., [[οὔτις]] ἐμεῖο [[κρείσσων]] ᾧ κ’ [[ἐθέλω]] δόμεναί τε καὶ ἀρνήσασθαι ([[τόξον]]), οὐδεὶς ἔχει μεγαλείτερον [[δικαίωμα]] ἐμοῦ νά..., Ὀδ. Φ. 345· οὐκ [[ἄλλος]] κρ. παραμυθεῖσθαι Πλάτ. Πολιτ. 268Β· ― κρεῖσσόν ἐστι, μετ’ ἀπαρ., [[εἶναι]] καλλίτερον νά..., κρ. γάρ ἐστιν [[εἰσάπαξ]] θανεῖν ἤ... πάσχειν κακῶς Αἰσχύλ. εἰς Ἀγ. 750, πρβλ. Πρ. 624, Ἡρόδ. 3. 52, κτλ.· τὸ μὴ [[εἶναι]] κρ. ἢ τὸ ζῆν κακῶς Σοφ. Ἀποσπ. 436· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], [[κρείσσων]] εἰμί, μετὰ μετοχ., ὡς, κρ. γὰρ [[ἦσθα]] μηκέτ’ ὢν ἢ ζῶν τυφλὸς Σοφ. Ο. Τ. 1368, πρβλ. Λοβ. Αἴ. 622 (635)· κρ. ἦν ὁ ἀγὼν μὴ γεγενημένος Αἰσχίν. 27. 16. ΙΙ. [[ἀνώτερος]], ὑπερτερῶν, ὑπερβάλλων, [[ὕψος]] κρεῖσσον ἐκπηδήματος Αἰσχύλ. εἰς Ἀγ. 1376· ἐπὶ κακῶν πράξεων, κρείσσον’ ἀγχόνης, ἄξια μεγαλειτέρας τιμωρίας ἢ τοῦ δι’ ἀγχόνης θανάτου, Σοφ. Ο. Τ. 1374· κρεῖσσον [[θέαμα]] δεργμάτων ἢ [[ὥστε]] προσδέρκεσθαι Εὐρ. Ἱππ. 1217· θαύματος Βάκχ. 667· κρείσσον’ ἢ λέξαι τολμήματα Ἱκέτ. 844· κρ. ἢ λόγοισιν (ἐνν. εἰπεῖν) Ι. Τ. 837· [[ἀναρχία]] κρ. πυρὸς Ἑκ. 608· [[πρᾶγμα]] ἐλπίδος κρ. γεγενημένον, χειρότερον παρ’ ὅσον ἠδύνατό τις νὰ περιμένῃ, Θουκ. 2. 64· κρεῖττον λόγου τὸ [[κάλλος]] Ξεν. Ἀπομν. 3. 11, 1· κρ. τῆς ἡμετέρας δυνάμεως ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. 7. 5, 9. ΙΙΙ. ἔχων δύναμιν, ἰσχὺν ὑπερτέραν τινός, κύριός τινος, μὴ κυριευόμενος ὑπ’ [[αὐτοῦ]], ἰδίως ἐπὶ ἐπιθυμιῶν καὶ παθῶν, τοῦ ἔρωτος [[αὐτόθι]] 6. 1, 34· γαστρὸς καὶ κερδῶν [[αὐτόθι]] 4. 2, 45· τοὺς δὲ μὴ ἐρῶντας κρείττους αὐτῶν ὄντας, δηλ. νικῶντας τὴν ἑαυτῶν φυσικὴν ὁρμὴν εἰς ἔρωτα, Πλάτ. Φαῖδρ. 232Α, κ. ἀλλ.· κρ. χρημάτων, [[ἀνώτερος]] τῆς ἐπιδράσεως τῶν χρημάτων, Θουκ. 2. 60, Ἰσοκρ. 5Ε· οὕτω, τῶν συμμάχων κρ. Ξεν. Ἀθ. 2, 1· ― [[ὡσαύτως]], ὁ θέτων ἑαυτὸν [[ὑπεράνω]] τινός, κρ. τοῦ δικαίου Θουκ. 3. 84· κρείσσους ὄντες... τῷ λογισμῷ ἐς τὸ ἀνέλπιστον τοῦ βεβαίου, καταντήσαντες διὰ σκέψεως εἰς ἀπόλυτον πεποίθησιν ὅτι οὐδεμία ὑπάρχει ἐλπὶς περὶ βεβαίου τινὸς πράγματος, [[αὐτόθι]] 83· φαύλους καὶ κρείττους τῆς παιδείας = οὓς παιδευθῆναι ἀδύνατον (ὀλίγῳ κατωτέρῳ) Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 12, 8. IV. ἐν τῷ Ἀττικῷ πεζῷ λόγῳ ἐπὶ ἠθικῆς ἐννοίας, καλλίτερος, ἐξοχώτερος, ὁ κρείττων [[λόγος]] Ἀριστοφ. Νεφ. 113 κἑξ.· ἴδε ἐν λ. [[ἥσσων]]. V. Ἐπίρρ. κρεισσόνως, Ἀντιφῶν 128. 34 Bekk.· [[ὡσαύτως]] κρεῖσσον, Σοφ. Ο. Τ. 176. (τὸ [[κρείσσων]] χρησιμεύει ὡς ἓν τῶν συγκριτικῶν τοῦ [[ἀγαθός]]· ἀλλὰ τὸ ἀληθὲς θετικὸν [[εἶναι]] κρατὺς ([[κράτος]]) καὶ ὁ ἀρχικὸς [[τύπος]] θὰ ἦτο κρατίων ἢ κρατyων· πρβλ. [[ἥσσων]], [[ἐλάσσων]]).
}}
{{bailly
|btext=ων, ον ; <i>gén.</i> ονος;<br /><b>I.</b> plus fort :<br /><b>1</b> <i>en parl. de force physique</i> [[κρείσσων]] ἀρετῇ [[τε]] βίῃ [[τε]] IL supérieur par le courage et la force;<br /><b>2</b> <i>en gén.</i> plus fort : κρείσσονες θεοί ESCHL les grands dieux ; [[οἱ]] κρείττονες, les grands, les puissants ; <i>adv.</i> • κρεῖσσον SOPH plus fortement;<br /><b>3</b> qui est maître de : γαστρός XÉN qui sait maîtriser son appétit ; χρημάτων THC qui est au-dessus de l'argent, incorruptible ; avec un inf. : [[οὔτις]] [[ἐμεῖο]] [[κρείσσων]] [[δόμεναι]] OD nul n’a plus de droit que moi pour donner;<br /><b>4</b> qui est au-dessus de, trop grand pour, qui surpasse : [[ὕψος]] κρεῖσσον ἐκπηδήματος ESCHL hauteur trop grande pour être franchie d'un saut ; κρεῖττον λόγου [[κάλλος]] XÉN beauté qui surpasse toute description ; κρείσσον’ ἀγχόνης SOPH crimes que le lacet même ne saurait faire expier ; [[πρᾶγμα]] ἐλπίδος κρεῖσσον γεγενήμενον THC événement fâcheux qui dépasse ce qu’on pouvait craindre;<br /><b>II.</b> <i>en b. part</i> plus avantageux, meilleur, préférable : κρεῖσσόν ἐστι avec l'inf. ATT il est préférable, il vaut mieux ; ou un part. : [[κρείσσων]] [[ἦσθα]] μηκέτ’ ὢν ἢ [[ζῶν]] [[τυφλός]] SOPH il aurait mieux valu pour toi n’être plus que vivre aveugle.<br />'''Étymologie:''' [[κράτος]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2633247"