μαίνομαι: Difference between revisions

|Definition=fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> μᾰνοῦμαι <span class="bibl">Hdt.1.109</span>, μᾰνήσομαι <span class="title">AP</span>11.216 (Lucill.), <span class="bibl">D.L.7.118</span> (neither found in Att.): pf. with pres. sense μέμηνα <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span> 977</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>879</span>, Ar.Byz. ap. <span class="bibl">Ath.13.586f</span>; Dor. [[μέμηνα]] dub. in <span class="bibl">Alcm. 68</span>; also in pass. form <b class="b3">μεμάνημαι</b> [ᾰ] <span class="bibl">Theoc.10.31</span>: aor. Pass. [[ἐμάνην]], part. [[μᾰνείς]], inf. [[μᾰνῆναι]], <span class="bibl">Hdt.3.30</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>1295</span>: also aor. Med. ἐμηνάμην <span class="bibl"><span class="title">CPHerm.</span>7.18</span> (iii A. D.); poet. 2sg. [[ἐμήναο]] prob. in <span class="bibl">Bion 1.61</span>, 3sg. μήνατο <span class="bibl">Theoc.20.34</span>; part. μηνάμενος <span class="title">AP</span>9.35 (Antiphil.):—on the act. forms, v. infr. ''ΙΙ''.—Hom. uses only pres. and impf.:—[[rage]], [[be furious]], in Il. freq. of martial rage, μαίνεσθαι ἐάσομεν οὖλον Ἄρηα <span class="bibl">5.717</span>, cf. <span class="bibl">6.101</span>, <span class="bibl">Od.9.350</span>, etc.; χεῖρες ἄαπτοι μαίνονται <span class="bibl">Il.16.245</span>; <b class="b3">μαίνεται ἐγχείη ἀπὸ λοιγὸν ἀμῦναι</b> ib.<span class="bibl">75</span>; δόρυ μαίνεται ἐν παλάμῃσιν <span class="bibl">8.111</span>; [[rage with anger]], <b class="b3">πατὴρ… φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσι</b> ib.<span class="bibl">360</span>; <b class="b3">ἐνὶ φρεσὶ μ. ἦτορ</b> ib.<span class="bibl">413</span>; φρεσὶ μαινομένῃσιν <span class="bibl">24.114</span>; μαινομένᾳ κραδίᾳ <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span> 781</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>432</span> (both lyr.); μανείσᾳ πραπίδι <span class="bibl">Id.<span class="title">Ba.</span>999</span> (lyr.); <b class="b3">ὁ μανείς</b> [[the madman]], <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>726</span>; μ. καὶ παραπαίω <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>173e</span>, etc.; αἱ τῶν μεμηνότων αἰσθήσεις Aristocl. ap. <span class="bibl">Eus.<span class="title">PE</span>14.20</span>; to [[be mad]] with wine, <span class="bibl">Od. 18.406</span>, <span class="bibl">21.298</span>; μεμηνότες ὑπὸ τοῦ ποτοῦ <span class="bibl">Luc.<span class="title">DDeor.</span>18.2</span>; of Bacchic frenzy, μαινόμενος Διώνυσος <span class="bibl">Il.6.132</span>; [Θυιάδες] μαινόμεναι <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 1152</span> (lyr.); Διονύσῳ μαίνεσθαι <span class="bibl">Paus.2.7.5</span>; ἐπὶ τῷ Δ. <span class="bibl">Alex.223</span>; <b class="b3">ὑπὸ τοῦ θεοῦ μ</b>. <b class="b2">to be inspired by... driven mad by</b>... <span class="bibl">Hdt.4.79</span>, cf. <b class="b3">μάντις; τὸ μαίνεσθαι</b> [[madness]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1537</span>; <b class="b3">πλεῖν ἢ μαίνομαι</b> I [[am beside myself]] with joy, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>103</span>, <span class="bibl">751</span>; of madness in animals, Plu.2.641c, al.; later simply, = [[ὀργίζομαι]], μαινόμενος ὅτι… <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>41.11</span> (iii B. C.): freq. with words of manner, ὁ δὲ μαίνεται οὐκέτ' ἀνεκτῶς <span class="bibl">Il.8.355</span>; τάδε μαίνεται <span class="bibl">5.185</span>: c. acc. cogn., μεμηνότ' οὐ σμικρὰν νόσον A.<span class="title">Pr.</span> l. c.; μ. μανίας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>793</span>; μ. μανίαν ἐρρωμένην <span class="bibl">Luc.<span class="title">Ind.</span>22</span>: c. dat., μ. γόοισι φρήν <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>967</span> (lyr.); τόλμῃ <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.4.24</span>; [[πόνοις]] [[at]] or [[because of]]... <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>562</span> (lyr.); τοῖς εὑρήμασιν <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>465</span>; <b class="b3">ἐπί τινι</b> (sc. [[φιλοτιμίᾳ]]) <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>535</span> (but <b class="b3">ἐπί τινι</b>, of love, <span class="bibl">Theoc.10.31</span>); ἀμφί τινι <span class="bibl">Semon.7.33</span>; εἰς τὴν ποιητικήν <span class="bibl">D.S.14.109</span>; κατά τινος <span class="bibl">Luc.<span class="title">Abd.</span> 1</span>; ὑφ' ἡδονῆς <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1153</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of things, [[rage]], [[riot]], especially of fire, ὡς ὅτ'… ὀλοὸν πῦρ οὔρεσι μαίνηται <span class="bibl">Il.15.606</span>, cf. <span class="bibl">Tryph.230</span>; <b class="b3">μαινόμενος οἶνος</b> a [[hot]], [[strong]] wine, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>773d</span>; of feelings, <b class="b3">ἐλπὶς μαινομένη</b> Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.8.77</span>; ἔρις <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>935</span> (lyr.); ἄχεα <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>957</span> (lyr.); μαινομένᾳ ξὺν ὁρμᾷ <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span>135</span> (lyr.); σὺν μ. δόξᾳ <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>887</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">ἄμπελος μαινομένη</b>, of a vine that is never done bearing fruit, <span class="bibl">Arist. <span class="title">Mir.</span>846a38</span>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>1.18.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> <b class="b3">μαινόμενα ἕλκη</b> [[malignant]] ulcers, Asclep. ap. <span class="bibl">Aët.15.14</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> aor. 1 Act. [[ἔμηνα]], in causal sense, [[madden]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>520</span> (troch., prob. in <span class="bibl"><span class="title">IA</span>580</span> (lyr.)), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>561</span>; [[enrage]], <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>3.4.8</span>: pres. [[μαίνω]] first in <span class="bibl">Orph.<span class="title">H.</span>71.6</span>. (Cf. [[μέμονα]].)</span>

|lsmtext='''μαίνομαι:''' (από √<i>ΜΑΝ</i>), μέλ. <i>μᾰνοῦμαι</i> και <i>μᾰνήσομαι</i>, παρακ. με [[σημασία]] ενεστ. [[μέμηνα]], σε Παθ. [[μορφή]] [[μεμάνημαι]] [ᾰ]· Παθ. αόρ. βʹ [[ἐμάνην]], μτχ. <i>μᾰνείς</i>, απαρ. <i>μᾰνῆναι</i>, Μέσ. αόρ. αʹ <i>ἐμήναο</i>, [[μήνατο]], <i>μηνάμενος</i>· <b>I.1.</b> [[μανιάζω]], είμαι [[έξαλλος]], σε Όμηρ.· ὁ [[μανείς]], ο [[τρελός]], σε Σοφ.· είμαι [[εκτός]] ορίων από [[οινοποσία]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για τη Βακχική [[μανία]], σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.· ὑπὸ τοῦ θεοῦ [[μαίνομαι]], οδηγούμαι στην [[τρέλα]] από τον θεό, σε Ηρόδ.· <i>τὸ μαίνεσθαι</i>, [[τρέλα]], σε Σοφ.· [[πλεῖν]] ἢ [[μαίνομαι]], περισσότερο κι από την [[τρέλα]], σε Αριστοφ.· με σύστ. αντ., <i>μεμηνὼς οὐ σμικρὰν νόσον</i>, [[τρελός]] σε [[βαριά]] [[μορφή]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[φωτιά]], είμαι [[έξαλλος]], [[οργιάζω]], σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, [[μαινομένη]] [[ἐλπίς]], σε Χρησμ. [[παρά]] Ηροδ.· [[ἔρις]], σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> Ενεργ. αόρ. αʹ [[ἔμηνα]], με μτβ. [[σημασία]], [[οδηγώ]] στην [[τρέλα]], [[βγάζω]] [[εκτός]] ορίων, σε Ευρ., Ξεν.

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[rage]], [[be furious]], [[of the senses]], [[be excited]] (Il.); rarely act. <b class="b3">ἐκ-μαίνω</b> [[make furious]] (E., Ar.; [[μαίνω]] Orph.), aor. [[μῆναι]] (S., E.) with intr. midd. [[μήνασθαι]] (Z 160, Theoc.)<br />Other forms: aor. [[μανῆναι]] (IA.), fut. [[μανέεται]] (Hdt.), perf. (with pres.-mean.) [[μέμηνα]] (A., S.).<br />Compounds: also with prefix, e.g. <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>, <b class="b3">ἐν-</b>.<br />Derivatives: 1. From the present: [[μαινάς]], <b class="b3">-άδος</b> f. <b class="b2">the raging, Bacchantess, Mänade</b> (Il.; Schwyzer 508, Sommer Münch. Stud. 4, 4); [[μαινόλης]], Aeol. Dor. <b class="b3">-λας</b>, f. <b class="b3">-λις</b> [[raging]], [[excited]] (Sapph., A.; Schwyzer 408 and Mus. Helv. 3, 49ff., Chantraine Form. 237). 2. From the root: [[μανία]], <b class="b3">-ίη</b> [[fury]], [[madness]] (IA.) cf. Scheller Oxytonierung 39); [[μανικός]], [[μανιώδης]] [[furious]], [[raging]] (IA.), f. also [[μανιάς]] <b class="b2">id.</b> (after [[λύσσα]]: <b class="b3">-άς</b>, Schwyzer 508). Verbaladj. like <b class="b3">ἐμ-μανής</b> [[raging]] (IA), prob. hypostasis (to [[μανία]]) after <b class="b3">ἐμ-φανής</b> a.o. (<b class="b3">ἐμ-μαίνομαι</b> first Act. Ap., J.).<br />Origin: IE [Indo-European] [726] <b class="b2">*men-</b> [[think]], [[be excited]]<br />Etymology: On [[μάντις]] etc. s. v. With the zero-grade yot-present [[μαίνομαι]] from <b class="b3">*μαν-ι̯ο-μαι</b> agree formally several forms from diff. languages: Skt. <b class="b2">mányate</b> = Av. [[mainyeite]] [[think]], Celt., OIr. [[do-moiniur]] [[believe]], [[have the opinion]], Slav., e.g. OCS <b class="b2">mьnjǫ</b> [[think]], [[consider as]], Lith. <b class="b2">miniù</b> [[think]], [[remember]] (innovation for older <b class="b2">menù</b>?; s. Fraenkel Wb. ), IE <b class="b2">*mn̥-i̯o</b> / [[e-]]. With <b class="b3">μανῆ-ναι</b> agree formally also the Balto-Slav. inf. Lith. <b class="b2">minė́-ti</b>, OCS <b class="b2">mьně-ti</b> as well as Goth. 3. sg. [[munai-Þ]] [[μέλλει]], thinks (to do)'; genetic connection however is doubtful, as Goth. [[munaiÞ]] may as well agree with Skt. [[manāy-ati]] [[be eager]] and for posthom. [[μανῆναι]] (as if from [[μανέεται]]) also analogical origin ([[φαίνομαι]]: [[φανῆναι]]; J. Schmidt KZ 37, 44) is possible; on Lith. <b class="b2">minė́ti</b> etc. s. also Fraenkel [[l.c.]] and Lexis 2, 196. Also [[μήνασθαι]] (analogical or from <b class="b3">*μαν-σ-</b>, Chantraine Gramm. hom. 1, 412) and [[μέμηνα]] (after [[τακῆναι]]: [[τέτηκα]] a. o.) are Greek formations. With the formal reorganisation goes the semantic emancipation; the connection with the widespread group [[μένος]], [[μέμονα]], [[μιμνήσκω]] (s. vv.) can still be seen e.g. in Z 100 f.: [[ἀλλ]]' <b class="b3">ὅδε λίην</b>

|ftr='''μαίνομαι''': (seit Il.),<br />{maínomai}<br />'''Forms''': Aor. μανῆναι (ion. att.), Fut. μανέεται (Hdt.), Perf. (mit Präs.-bed.) μέμηνα (A., S.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[rasen]], [[toben]], [[wüten]], [[von Sinnen]], [[verzückt sein]]; selten Akt. [[ἐκμαίνω]] [[in Wut versetzen]] (E., Ar.; [[μαίνω]] Orph.), Aor. μῆναι (S., E., Ar., X.) mit intr. Med. μήνασθαι (''Z'' 160, Theok. u. a.).<br />'''Composita''': auch mit Präfix, z.B. ἐκ-, περι-, ὑπο-, ἐν-,<br />'''Derivative''': Ableitungen. 1. Vom Präsens: [[μαινάς]], -άδος f. [[die Rasende]], [[Bacchantin]], [[Mänade]] (poet. seit Il.; Schwyzer 508, Sommer Münch. Stud. 4, 4); [[μαινόλης]], äol. dor. -λας, f. -λις [[rasend]], [[verzückt]] (Sapph., A. in lyr. u. a.; Schwyzer 408 und Mus. Helv. 3, 49ff., Chantraine Form. 237). 2. Von der Wurzel: [[μανία]], -ίη [[Raserei]], [[Wahnsinn]] (ion. att.); auf das Jotpräsens [[μαίνομαι]] morphologisch zu beziehen? (Scheller Oxytonierung 39 m. Lit.); davon [[μανικός]], [[μανιώδης]] [[rasend]], [[wütend]] (ion. att.), f. auch [[μανιάς]] ib. (nach [[λύσσα]]: -άς, Schwyzer 508). Verbaladj. wie [[ἐμμανής]] [[rasend]] (ion. att.), wohl Hypostase (zu [[μανία]]) nach [[ἐμφανής]] u.a. ([[ἐμμαίνομαι]] erst ''Act''. ''Ap''., J.). — Zu [[μάντις]] usw. s. bes.<br />'''Etymology''': Zum schwundstufigen Jotpräsens [[μαίνομαι]] aus *μανι̯ομαι stimmen formal mehrere Formen aus verschiedenen Sprachen: aind. ''mányate'' = aw. ''mainyeite'' [[denken]], kelt., air. ''do''-''moiniur'' [[glauben]], [[meinen]], slav., z.B. aksl. ''mьnjǫ'' [[meinen]], [[halten für]], lit. ''miniù'' [[gedenken]], [[sich erinnern]] (Neubildung für älteres ''menù''?; s. Fraenkel Wb. m. Lit.), idg. *''mn̥''-''i̯o'' / ''e''-. Mit μανῆναι decken sich formal auch die baltoslav. Inf. lit. ''minė́''-''ti'', aksl. ''mьně''-''ti'' ebenso wie got. 3. sg. ''munai''-''þ'' ’μέλλει, gedenkt (zu tun)’; genetischer Zusammenhang ist aber fraglich, da got. ''munaiþ'' auch zu aind. ''manāy''-''ati'' [[eifrig sein]] stimmen kann und für das nachhom. μανῆναι (wie für μανέεται) auch analogischer Ursprung (φαίνομαι: φανῆναι; J. Schmidt KZ 37, 44) in Betracht kommt; zu lit. ''minė́ti'' usw. s. noch Fraenkel a.a.O. und Lexis 2, 196. Auch μήνασθαι (analogisch oder aus *μανσ-, Chantraine Gramm. hom. 1, 412) und μέμηνα (nach [[τακῆναι]]: [[τέτηκα]] u. a.) sind griechische Bildungen. Mit der formalen Neuordnung geht die semantische Emanzipation Hand in Hand; die Verbindung mit der weitverzweigten Sippe [[μένος]], [[μέμονα]], [[μιμνήσκω]] (s. dd. m. Lit.) schimmert noch durch z.B. in Ζ 100 f.: ἀλλ’ [[ὅδε]] [[λίην]]|μαίνεται· [[οὐδέ]] [[τίς]] οἱ δύναται [[μένος]] ἰσοφαρίζειν (vgl. Porzig Satzinhalte 34). — Nicht mit J. Schmidt a.a.O. und Specht KZ 62, 79 (vgl. noch Schwyzer 694 A. 3) zu [[μαιμάω]].<br />'''Page''' 2,160-161

|sngr='''原文音譯'''：ma⋯nomai 買挪買<br />'''詞類次數'''：動詞（5）<br />'''原文字根'''：瘋狂 相當於： （[[הָלַל]]&#x200E; / [[הַלְלוּיָהּ]]&#x200E;）  （[[שָׁגַע]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：發狂言，怒吼，瘋狂，失去控制，瘋，癲狂；源自（[[μάχομαι]]）X*=渴望）<br />'''同源字'''：1） （[[ἐμμαίνομαι]]）憤怒 2） （[[μαίνομαι]]）發狂言 3） （[[μανία]]）癲狂比較： （[[ἐξιστάνω]] / [[ἐξιστάω]] / [[ἐξίστημι]]）=心智迷惑<br />'''出現次數'''：總共（5）；約（1）；徒（3）；林前（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 你們⋯癲狂了（1） 林前14:23；<br />2） 我⋯瘋狂（1） 徒26:25；<br />3） 你瘋了罷（1） 徒26:24；<br />4） 你是瘋了（1） 徒12:15；<br />5） 瘋了（1） 約10:20