σάττω: Difference between revisions

|Definition=Ion. σάσσω <span class="bibl">Hp.<span class="title">Morb.</span>2.14</span>: impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἔσαττον <span class="bibl">Pherecr.78</span>: aor. ἔσαξα <span class="bibl">Hdt.3.7</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>19.11</span>, <span class="bibl">Alex.133.6</span>:—Med., v. infr.<span class="bibl">1.1</span>,<span class="bibl">4</span>: —Pass., aor. [[ἐσάχθην]], v. infr. ''ΙΙ'': pf. σέσακται <span class="bibl">Cerc.3</span>; imper. σεσάχθω <span class="bibl">Antiph.222.8</span>; part. [[σεσαγμένος]] and 3pl. plpf. [[ἐσεσάχατο]] (v. infr.):—[[fill quite full]], [[pack]], [[stuff]], <b class="b3">πᾶς δ' ἀνὴρ ἔσαττε τεῦχος ἢ κόϊκ' ἢ κωρύκους</b> Pherecr.l.c.; ἔσαττον τὰς γνάθους <span class="bibl">Eub.42.3</span>: c. gen., <b class="b3">σ. τῶν ἀρωμάτων</b> (sc. <b class="b3">τὴν κοιλίην</b>) Hp.<span class="title">Steril.</span>230; <b class="b3">τὸ δέρμα κνεφάλλων σ</b>. <span class="bibl">Theopomp.Com.45</span>: c. dat., <b class="b3">τυρῷ τε σάξον ἁλσί τ</b>' (sc. <b class="b3">τὸν σαῦρον</b>) Alex. [[l.c.]], cf. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Herm.</span>65</span>, <span class="bibl"><span class="title">Syr.D.</span>48</span>:—Med., <b class="b3">ἵνα δῷς αὐτῷ τῶν τε γιγάρτων καὶ στεμφύλου κεράμια β σάξασθαι</b> prob. in <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>527</span> (iii B.C.); <b class="b3">χρυσῷ σαξάμενος πήρην</b> Orac. ap. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Peregr.</span>30</span>, cf. <span class="bibl">D.L.6.9</span>:—Pass., τὴν γαστέρ' ᾔων κἀχύρων σεσαγμένος <span class="bibl">Pherecr.161</span>; ὁ σπλὴν σεσάχθω Antiph. [[l.c.]]; τὰ ἀγγεῖα σαττόμενα οὐδὲν μείζω γίνεται <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>928b29</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">τὸν καρπὸν . . σ. εἰς ἀγγεῖα</b> [[pack]] it into jars, <span class="bibl">Plb.12.2.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[press close]], [[compress]], σ. τὴν γῆν περὶ τὸ φυτόν <span class="bibl">X. <span class="title">Oec.</span>19.11</span>:—Pass., <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>365b18</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pr.</span>938b30</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> <b class="b3">τὰ σιδάρια</b> <b class="b3">δ[εσμὰ… ]σαι καὶ σάξαι</b> dub. sens., perhaps [[strengthen]], <span class="title">SIG</span>247<span class="title">I</span>217 (Delph., iv B.C.):—Med., <b class="b3">τὸ τεῖχος ἐσάξαντο</b> they [[strengthened their]] wall, <span class="bibl">Hdt.5.34</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> metaph., [[load]], <b class="b3">σάττει καὶ πληροῖ τὴν ἐπιθυμίαν</b> (compared to an [[ἀγγεῖον]]) <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>928b32</span>:—Pass., <b class="b3">τριήρης σεσαγμένη ἀνθρώπων</b> [[manned]], <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>8.8</span>; <b class="b3">πημάτων σεσαγμένος</b> [[laden]] with woes, of a messenger, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>644</span>; <b class="b3">σεσαγμένος πλούτου τὴν ψυχήν</b> [[laden]] with spiritual riches, <span class="bibl">X.<span class="title">Smp.</span>4.64</span>; τρυφῆς ὑφ' ἡδοναῖσι σαχθέντες κέαρ <span class="bibl">Diog.Sinop.1.2</span> (prob.cj.); ἀνέρες ὧν τὸ κέαρ παλῶ σέσακται Cerc. [[l.c.]]; <b class="b3">σὺν πορδακοῖσιν εἵμασιν σεσαγμένοι</b> ([[σεσαγμένοις]] codd. Sch. Ar., om. codd. Str.) [[weighed down]], <span class="bibl">Semon.21</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[equip]], [[provide with a store]], <b class="b3">σάξαντες ὕδατι [τὴν ἐσβολήν</b>] [[equipping]] the entrance to Egypt [[with a store of]] water, <span class="bibl">Hdt.3.7</span>:—Pass., <b class="b3">Ὑρκάνιοι κατά περ Πέρσαι ἐσεσάχατο</b> [[were equipped]], <span class="bibl">Id.7.62</span>, cf. <span class="bibl">70</span>, <span class="bibl">73</span>, <span class="bibl">86</span>; ἀσπιδιῶται χαλκῷ μαρμαίροντι σεσαγμένοι <span class="bibl">Theoc.17.94</span>.</span>

|elnltext=σάττω, Ion. σάσσω, perf. med.-pass. σέσαγμαι; Ion. plqperf. med. 3 plur. ἐσεσάχατο volstoppen:; σάξαντες ὕδατι met water vol laten lopen Hdt. 3.7.1; dichtstoppen, ook med.. τὸ τεῖχος ἐσάξαντο zij versterkten de muur Hdt. 5.34.1. milit. bepakken, uitrusten, meest pass. bepakt zijn, uitgerust zijn:; Ἀρμένιοι... κατά περ Φρύγες ἐσεσάχατο de Armeniërs waren net zo uitgerust als de Phrygiërs Hdt. 7.73.2; χαλκῷ μαρμαίροντι σεσαγμένοι uitgerust met schitterend brons Theocr. Id. 17.94; overdr.. τοιῶνδε πημάτων σεσαγμένον onder dergelijke rampen gebukt Aeschl. Ag. 644.

|lsmtext='''σάττω:''' αόρ. αʹ <i>ἔσαξα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐσάχθην</i>, παρακ. [[σέσαγμαι]]· Ιων., γʹ πληθ. υπερσ. [[ἐσεσάχατο]] (Η √<i>ΣΑΓ</i>, όπως στον Παθ. παρακ. [[σάγμα]], [[σάγος]], [[σάγη]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[συσκευάζω]], [[πακετάρω]] ή [[φορτώνω]], κανονικά [[φοράω]] το [[σαμάρι]] σε φορτηγά ζώα, τα [[φορτώνω]], τα [[σαμαρώνω]]· απ' όπου, λέγεται για πολεμιστές· στην Παθ., είμαι πλήρως εξοπλισμένος, σε Ηρόδ.· <i>χαλκῷ σεσαγμένοι</i>, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">2.</b> [[εφοδιάζω]] με όλα τα αναγκαία πράγματα· <i>σάξαντες ὕδατι</i> (<i>τὴν εἰσβολήν</i>), έχοντας εφοδιάσει την [[επιχείρηση]] εισβολής (στην Αίγυπτο) με [[νερό]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[υπερφορτώνω]], [[υπερπληρώ]], [[παραγεμίζω]] [[κάτι]] — Παθ., με γεν., <i>πημάτων σεσαγμένος</i>, φορτωμένος με παθήματα, δυστυχίες, σε Αισχύλ.· [[τριήρης]] σεσαγμένη ἀνθρώπων, σε Ξεν.· επίσης με δοτ., [[ικανοποιώ]], [[χορταίνω]] [[κάτι]], σε Λουκ.· ομοίως στη Μέσ., <i>χρυσῷ σαξάμενος πήρην</i>, στο ίδ. — Παθ., <i>σεσαγμένος πλούτου τὴν ψυχήν</i>, κορεσμένος από τα πλούτη, σε Ξεν.<br /><b class="num">III.</b> [[πιέζω]], [[συμπιέζω]], [[καταπιέζω]], [[συνθλίβω]], στον ίδ.

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to stuff]], [[to compress]], [[to pack]], [[to load]], [[to equip]] (IA., Cret.).<br />Other forms: Ion. [[σάσσω]] (Hp.), Cret. (Gortyn) [[συνεσσάδδῃ]], aor. [[σάξαι]], pass. [[σαχθῆναι]], perf. midd. [[σέσαγμαι]].<br />Compounds: Also w. prefix, e. g. <b class="b3">ἐπι-</b>.<br />Derivatives: 1. [[σαγή]] or [[σάγη]] f. (acc. after Hdn. 1, 309) [[pack]], [[equipment]] (since A.), also [[pack saddle]] (pap., Babr. a. o.); 2. [[σάγμα]] (<b class="b3">ἐπί-</b> σάττω) n. [[coat]], [[cloak]] (E., Ar.), [[pack saddle]] (LXX, Str., pap; usw.), dimin. <b class="b3">-άτιον</b> n. (Arr.); <b class="b3">-ατᾶς</b> m. [[saddler]] (pap.). 3. [[σάκτας]] m. [[bag]], [[pouch]] (Ar. Pl. 681, Poll.), prop. "stuffer" (Björck Alpha impurum. 68), also = [[ἰατρός]] (Boeot., Stratt.), prob. as nickname (cf. Bechtel Dial. 1, 310); diff. Pisani Ist. Lomb. 73: 2, 26 (to Skt <b class="b2">bhiṣáj-</b> [[doctor]]; by Mayrhofer s. v. rejected); 4. [[σακτήρ]] = [[θύλακος]] H.; 5. [[σάκτωρ]], <b class="b3">-ορος</b> m. [[crammer]] (A. Pers. 924; anap.); 6. [[σάκτρα]] f. = [[φορμός]] Phot. 7. [[σάξις]] (<b class="b3">ἐπί-</b> σάττω) f. [[cramming]] (Arist., Thphr.); 8. [[σακτός]] [[crammed]] (Antiph., pap.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: The forms [[σάττω]], [[σάξαι]], [[σέσαγμαι]] including the nominal derivv., of which [[σαγή]] and [[σάγμα]] with analog. <b class="b3">-γ-</b> (reversed Bechtel Dial. 2, 745: γ original as in Crot. [[σάδδῃ]]; but [[σάττω]] analog. after [[σάξαι]]), form a regular nivellated system, of which the starting point cannot be reconstructed by lack of an etym. A possible connection gives the nasalised Toch. AB <b class="b2">twāṅk-</b> [[force in]] (IE <b class="b2">*tu̯a-n-k-</b>; v. Windekens Orbis 11, 180; 12, 188); but Skt. [[tvanakti]] (Lex.) [[draw together]] is unreliable (s. Mayrhofer s. v.). Further superseded comparisons w. lit. in Bq and WP. 1, 746 f. (Pok. 1098). Cf. also [[σηκός]] and [[σωκός]]; also [[συχνός]].