ἀποβαίνω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [aor. ind. ἀπεβήσετο <i>Il</i>.2.35, inf. ἀποβῆσαι <i>PTeb</i>.800.36 (II a.C.); cret. fut. part. ἀποβασιόμενον <i>ICr</i>.1.17.10A.7 (Lebena)]<br /><b class="num">A</b> intr.<br /><b class="num">I</b> sin indicación de vehículo<br /><b class="num">1</b> en gener. c. suj. de pers., [[marchar]], [[marcharse]], [[ir]], [[irse]] (en v. med. mismo sent.), frec. en fórmulas ὥς [[ἄρα]] φωνήσασ' ἀπεβήσετο <i>Il</i>.1.428, 2.35, cf. 5.133, <i>Od</i>.1.319, 3.371, 18.197<br /><b class="num">•</b>c. indicación del fin μετ' ἀθανάτους ἀπεβήτην <i>Il</i>.21.298, esp. c. ac. de direcc. ἀπέβη πρὸς μακρὸν Ὄλυμπον <i>Il</i>.24.468, 694, <i>Od</i>.10.307, 15.43, πρὸς δώματα καλά <i>Od</i>.15.454, εἰς ῥύμην <i>SB</i> 9902D8, tb. ἀπέβη διὰ δώματα <i>Od</i>.22.495<br /><b class="num">•</b>c. indicación de la procedencia: c. ἀπό y gen. ἀπὸ τῆς φάτνης (marcharse, salir) del establo</i> X.<i>Eq.Mag</i>.1.16, sólo c. gen. Τροίας πεδίων ἀπέβησαν E.<i>Hec</i>.140, στόλος ... ἀπεβήασατο Νάξου Nonn.<i>D</i>.47.442<br /><b class="num">•</b>c. -θε: Σικυωνόθε ... ἀπέβαν Pi.<i>N</i>.10.43<br /><b class="num">•</b>incluso [[marchar(se)]], [[retirarse]] ἀβάτων ἀποβάς retirándote del lugar sagrado</i> S.<i>OC</i> 167, abs. S.<i>OC</i> 162<br /><b class="num">•</b>fig. [[irse]], [[morir]] φθίμενοι E.<i>Andr</i>.1022<br /><b class="num">•</b>c. suj. abstr. [[desvanecerse]] ἐλπίδες E.<i>Ba</i>.909, cf. Isoc.8.29.<br /><b class="num">2</b> sólo perf. [[ser de atrás]] τῷ ἀποβεβηκότι con la parte de atrás</i> Arist.<i>IA</i> 706^a9.<br /><b class="num">II</b> suj. de pers. c. mención del vehículo o animal<br /><b class="num">1</b> de carros y caballos [[bajar]], [[descender]], [[apearse de]] c. prep. de gen. ἐξ ἵππων ἀποβάντες ἐπὶ χθόνα bajando del carro a tierra</i>, <i>Il</i>.3.265, 8.492, 24.459, sólo c. gen. ἐγὼ δ' ἵππων ἀποβήσομαι, ὄφρα μάχωμαι <i>Il</i>.5.227, 17.480, τῶνδ' ὄχων E.<i>Tr</i>.626<br /><b class="num">•</b>implícitamente ἀπέβησαν ἐπὶ χθόνα <i>Il</i>.11.619<br /><b class="num">•</b>en cierto juego atlético [[descabalgar]], [[desmontar]] para acabar la carrera a pie (por parte de un corredor dispuesto junto al auriga) τῇ δὲ συνωρίδι τοῦ ἀποβάντος <i>IG</i> 9(2).527.10 (Larisa), cf. D.61.23 y [[ἀποβάτης]].<br /><b class="num">2</b> de naves [[bajar]], [[desembarcar]] ἀποβάντες ... νηός <i>Od</i>.13.281, σχεδίης ἀποβῆναι bajar de la balsa</i>, <i>Od</i>.5.357, c. prep. ἀπὸ τῶν νεῶν Hdt.5.86, cf. Th.4.16, ἀπὸ τῶν πλοίων Hdt.4.110, ἐκ τῶν νηῶν Th.4.31, X.<i>HG</i> 5.1.12, Plb.1.29.5, abs. ἀποβάντες ... παρὰ θῖνα θαλάσσης [[δόρπον]] ἕλοντο <i>Od</i>.14.346, cf. Hdt.2.29, Th.1.111, 4.9, I.<i>BI</i> 4.660, <i>Eu.Luc</i>.5.2<br /><b class="num">•</b>c. ac. de direcc. a tierra [[desembarcar en]] τὴν σφετέρην ἐς (χώρην) Hdt.7.8β, ἐς τὴν γῆν Th.1.100, cf. <i>Eu.Io</i>.21.9, εἰς Μυσίαν E.<i>Fr</i>.705, εἰς Μαραθῶνα Lys.2.21.<br /><b class="num">III</b> suj. gener. no de pers.<br /><b class="num">1</b> local [[llegar]], [[extenderse]] de la Acrópolis πρὸς τὸν Ἠριδανόν Pl.<i>Criti</i>.112a.<br /><b class="num">2</b> c. suj. abstr. o impers. [[salir]], [[suceder]], [[ocurrir]], [[resultar]]<br /><b class="num">a)</b> en gener. τὰ μέλλοντα ἀποβήσεσθαι lo que resultará</i>, las cosas que van a pasar</i> Hp.<i>Prog</i>.1, τὰ ἔμελλε ἀποβήσεσθαι ἀπὸ τῆς μάχης Hdt.9.66, cf. 7.23, ὅμοια ... τῷ παιδίῳ ἀπέβη lo mismo sucedió al niño</i> Hp.<i>Epid</i>.7.52, cf. <i>Aër</i>.22, τἀναντία ... ἀπέβη resultó lo contrario</i> Pl.<i>Phlb</i>.39a, cf. X.<i>Cyr</i>.1.5.13, Arist.<i>Pol</i>.1271^b15, τοιόνδ' ἀπέβη τόδε πρᾶγμα E.<i>Med</i>.1419, πολέμου τοιοῦτον ἀπέβη τὸ τέλος Plb.25.2.15;<br /><b class="num">b)</b> c. adv. εἰ καὶ ἑτέρως τοῦτο ἀπέβη <i>SIG</i> 851.10 (Éfeso II d.C.), ἀπέβαινε τῷ Ἁβράμῳ καθὼς ὑπενόησε ocurrió a Abraham tal como había supuesto</i> I.<i>AI</i> 1.163;<br /><b class="num">c)</b> c. giros prep. c. abstr. παρὰ δόξαν Hdt.8.4, παρὰ γνώμην Th.5.14, cf. Theoc.15.38, κατὰ τὸ ἐόν Hdt.1.97<br /><b class="num">•</b>esp. c. εἰς, ἐπὶ c. abstr. [[resultar]], [[acabar en]], [[convertirse en]] ἀπέβη ἐς μουναρχίην la cosa acabó en monarquía</i> Hdt.3.82, cf. Pl.<i>R</i>.425c, Theoc.13.15, ἵν' ἐς βέλτιον ἀποβῇ τὸ φοβερόν Men.<i>Dysc</i>.418, ἐλπίδες εἰς κακὸν ἀπέβησαν Artem.3.66, ἀπέβη δ' εἰς οὐδὲν χρηστὸν αὐτοῖς Plu.2.299f, ἐπὶ τὸ χεῖρον Arist.<i>Rh</i>.1390^a5<br /><b class="num">•</b>[[ser motivo de]], [[dar ocasión]] ἀπέβη δὲ εἰς πάθος μου ἡ κιθάρα mi cítara ha llegado a ser motivo de penas</i> [[LXX]] <i>Ib</i>.30.31, ἀποβήσεται ὑμῖν ἐς μαρτύριον tendréis ocasión de dar testimonio</i>, <i>Eu.Luc</i>.21.13;<br /><b class="num">d)</b> c. or. modal y en frases interr. σκοπέειν ... τὴν τελευτὴν κῇ ἀποβήσεται ver cómo terminará</i> Hdt.1.32, ἀ. τῇ περ ... εἶπε Hdt.1.86, οὐδὲν αὐτῷ ἀπὸ τῶν [[ἔνδον]] ὡς προσεδέχετο ἀπέβαινεν nada le ocurría desde el interior como había esperado</i> Th.4.104, cf. 3.26, ἀποβήσεται σοι ταῦτα ποῖ τὰ ῥήματα; Thrasym.A 4, πῶς ἡ φήμη δοκεῖ ἀ. And.<i>Myst</i>.131, τὸ βουλεύεσθαι ... πῶς ἀποβήσεται; Arist.<i>EN</i> 1112^b9, cf. <i>PPetr</i>.3.42H(8)f5, 12.<br /><b class="num">3</b> en part. abs. τὸ ἀποβαῖνον [[el resultado]] Hdt.2.82, τὰ ἀποβαίνοντα Th.1.83, τὸ ἀποβάν Th.2.87, τὰ ἀποβησόμενα las consecuencias</i> Th.3.38, Plb.3.108.1, 5.33.4, S.E.<i>M</i>.5.103.<br /><b class="num">4</b> pred. de pers. y cosas [[resultar]] φρενιτικοὶ ἀ. Hp.<i>Coac</i>.40.5, οὐ κοινοὶ ἀ. resultar parciales</i> Th.3.53, χείρους Pl.<i>Lg</i>.952b, ἀγριῶτεροι Pl.<i>R</i>.410d, ἄνδρες εἰς τὰ πολιτικά Pl.<i>Smp</i>.192a, τύραννος ἐκ βασιλέως Plb.7.13.7, τὸ φῶς σοι σκότος ἀπέβη [[LXX]] <i>Ib</i>.22.11, τέφρα ἀ. τὸ σῶμα [[LXX]] <i>Sap</i>.2.3.<br /><b class="num">5</b> abs. [[tener salida]] de mercancías [[venderse bien]], <i>PTeb</i>.5.39 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>fig. [[tener éxito]], [[salir bien]] ἡ ὑπόσχεσις Th.4.39, cf. 5.14<br /><b class="num">•</b>de sueños [[cumplirse]] Arist.<i>Diu.Som</i>.463^b10.<br /><b class="num">B</b> tr.<br /><b class="num">I</b> [[hacer desembarcar]] στρατιήν Hdt.5.63, cf. 6.107.<br /><b class="num">II</b> [[dejar atrás]], [[arrastrar]] en cierto tipo de cojera τὸ δὲ (σκέλος) ἀποβαίνειν (tienen) que arrastrar el otro pie</i> Hp.<i>Mochl</i>.20, cf. pas. τὸ ἀποβαινόμενον σκέλος Hp.<i>Art</i>.52.