βία: Difference between revisions

|Definition=Ion. [[βίη]] [ῐ], ἡ: Ep. dat.<br><span class="bld">A</span> βίηφι Od.6.6:—[[bodily strength]], [[force]], Hom., etc.; χειρῶν βία B. 10.91:—in Hom., [[periphrasis]] of strong men, βίη Ἡρακληείη Il.2.658, where the part. masc. [[πέρσας]] follows, cf. 11.690; <b class="b3">βίη Ἐτεοκληείη, βίη Ἰφικλείη</b>, 4.386, Od.11.290, etc.; βίη Διομήδεος Il.5.781; also ἲς… βίης Ἠρακληείης Hes.''Th.''332: so in Lyr. and Trag., Πέλοπος βία B.5.181; <b class="b3">Τυδέως βία, Πολυνείκους βία</b>, A.''Th.'' 571,577; φίλτατ' Αἰγίσθου βία Id.''Ch.''893; <b class="b3">θήρειος βία</b> = [[Κένταυρος|Κένταυροι]], S. ''Tr.''1059.<br><span class="bld">2</span> personified, Κράτος Βία τε [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''12.<br><span class="bld">3</span> of the [[mind]], οὐκ ἔστι βίη φρεσίν Il.3.45.<br><span class="bld">b</span> of an argument, βίαν οὐκ ἔχειν πρὸς ἀποδειξαι Phld.''Sign.''9.<br><span class="bld">II</span> [[act of violence]], ὕβρις τε βίη τε Od.15.329: mostly in plural, κείνων γε βίας ἀποτείσεαι 11.117; βίας ὑποδέγμενος ἀνδρῶν 16.189; βίαι ἀνέμων Il.16.213.<br><span class="bld">2</span> [[βίᾳ τινός]] = [[against one's will]], [[in spite of]] him, A.''Th.''746 (lyr.), S.''Ant.''79, Th.1.43, etc.; β. φρενῶν A.''Th.''612; βία καρδίας Id.''Supp.''798; β. alone as adverb, [[perforce]], Od.15.231, B.17.10, [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''74, al.; βίῃ ἐπειρᾶτο [[Herodotus|Hdt.]] 6.5; opp. [[κατὰ φύσιν]], Arist.''Ph.''215a1; also πρὸς βίαν τινός A.''Eu.''5; πρὸς βίαν ἄγειν τινά Id.''Pr.''210, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''805, Eup.8.10 D., Ar.''V.''443, etc.; opp. [[ἑκών]], [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''236d; ἐκ βίας S.''Ph.''563, al., Herod.5.58; [[ὑπὸ βίης]] [[Herodotus|Hdt.]]6.107; [[ἀπὸ βίας]] D.S.20.51; of [[Zeus]], εὐμενεῖ βία κτίσας A.''Supp.''1068(lyr.).<br><span class="bld">3</span> in Att. law, [[rape]], <b class="b3">βίας δίκη</b> Sch.Pl.''R.''464e; βίᾳ αἰσχύνεσθαί τινα Lys.1.32.<br><span class="bld">4</span> = Lat. [[vis]], <b class="b3">βίας γραφή</b> D C.37.31, cf. 33; μαρτύρομαι τὴν βίαν ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1120.11 (iii A. D.). (Cf. Skt. jyā́ jiyā́ 'preponderating power', jināti '[[oppress]]'.)

|dgtxt=-ας, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[βίη]] <i>Il</i>.3.45, Hes.<i>Th</i>.385, Anaxag.B 9, Hp.<i>Aër</i>.4<br /><b class="num">• Morfología:</b> [dat. βίηφι <i>Il</i>.4.325, Hes.<i>Th</i>.882, Call.<i>Dian</i>.77]<br /><b class="num">I</b> fís.<br /><b class="num">1</b> de seres vivos y dioses, sent. posit.:<br /><b class="num">a)</b> de hombres como virtud heroica [[fuerza]] corporal νεώτεροι, οἵ περ [[ἐμεῖο]] ὁπλότεροι [[γεγάασι]] ... βίηφ' <i>Il</i>.4.325, cf. 7.157, 8.103, Pi.<i>P</i>.4.212, <i>N</i>.11.14<br /><b class="num">•</b>frec. radicada en los brazos χείρεσσι πεποιθότες ἠδὲ βίηφι μίμνον <i>Il</i>.12.135, 22.107, <i>Od</i>.21.315, [[βία]] χειρῶν B.11.91, οὐκ ἔστι β. φρεσίν <i>Il</i>.3.45<br /><b class="num">•</b>unida a otras cualidades μέγεθός τε βίην τε <i>Il</i>.7.288, βίῃ πολὺ φέρτερος εἶναι καὶ γενεῇ πρότερος <i>Il</i>.15.165, cf. 21.316, <i>Od</i>.18.4, 21.371, Hes.<i>Fr</i>.204.111, <i>h.Ap</i>.338, Sol.25.4<br /><b class="num">•</b>incluso emparejada con [[δίκη]] Sol.24.16<br /><b class="num">•</b>[[fuerza]] vital cuya pérdida puede traer la muerte Ζεὺς ὀλέσειε βίην πρὶν ἥβης μέτρον ἱκέσθαι <i>Od</i>.4.668, ἐπὴν ὑμέων γε βίας ἀφελώμεθα χαλκῷ <i>Od</i>.22.219, cf. Pi.<i>P</i>.8.15<br /><b class="num">•</b>formando parte de la identidad heroica, c. n. de pers. en gen. o adj. Αἰνείαο β. la fuerza de Eneas</i>, el fuerte Eneas</i>, <i>Il</i>.20.307, Διομήδεος <i>Il</i>.5.781, Πατρόκλοιο <i>Il</i>.17.187, Ἡρακλῆος <i>Il</i>.18.117, Hes.<i>Fr</i>.1.22, Πολυδεύκεος Simon.4.1, cf. <i>Lyr.Adesp</i>.51 (dud.), Κάστορος Pi.<i>P</i>.11.61, Πέλοπος B.5.181, Τυδέως A.<i>Th</i>.571, Ὀδυσσέως S.<i>Ph</i>.314, <i>Tr</i>.38, Πολυνείκους E.<i>Ph</i>.56, θηρῶν ... β. la fuerza de las fieras</i> ref. los Centauros, S.<i>Tr</i>.1096<br /><b class="num">•</b>c. adj. β. Ἡρακληίη la fuerza Heraclea</i>, e.e. el esforzado Heracles</i>, <i>Il</i>.11.690, cf. 2.666, Hes.<i>Th</i>.289, 982, <i>Sc</i>.115, 349, β. Ἰφικληίη <i>Od</i>.11.296, θήρειος β. la fuerza animal</i>, los Centauros</i> S.<i>Tr</i>.1059, gener. δοκεῖ μὴ [[ἄνευ]] ἀρετῆς εἶναι τὴν βίαν Arist.<i>Pol</i>.1255^a16, en el deporte, Arist.<i>Rh</i>.1361^b9;<br /><b class="num">b)</b> [[fuerza sobrenatural o mayor]] por parte de los dioses y seres fabulosos μείζων ἀρετὴ τιμή τε β. τε <i>Il</i>.9.498, 23.578, cf. Hes.<i>Th</i>.882, μεγάλη δὲ β. καὶ χεῖρες ἄαπτοι Hes.<i>Op</i>.148, <i>Sc</i>.75, ἔστειχ' ἶσος Ἄρει βίαν dicho de Gerión, A.<i>Fr</i>.74.10, χωρὶς θεοῦ βίας salvo caso de fuerza mayor</i>, si Dios quiere</i>, <i>POxy</i>.2721.24 (III d.C.), cf. 144.11 (VI d.C.), <i>Tav.Lign.Cer</i>.3.9;<br /><b class="num">c)</b> de anim. [[fuerza bruta]] de los elefantes, Plb.1.34.5, 7.<br /><b class="num">2</b> de elementos o fenómenos naturales [[fuerza natural]], [[presión]], [[empuje]], <i>Il</i>.16.213, ὑπό τε τοῦ πνεύματος εἰλούμενον καὶ ὑπὸ τῆς βίας Antipho Soph.B 29, β. τοῦ πνεύματος Hp.<i>Flat</i>.3, Plb.1.44.4, cf. Hp.<i>VM</i> 22, Arist.<i>HA</i> 586^a17, cóm. τὸν πρωκτὸν ἠχεῖν ὑπὸ βίας τοῦ πνεύματος Ar.<i>Nu</i>.164, cf. 162, β. τοῦ θερμοῦ Hp.<i>Aër</i>.7, cf. Plb.14.5.11, [[LXX]] <i>Sap</i>.17.15, τοῦ ψυχροῦ Gal.17(2).40, τοῦ ὕδατος <i>PPetr</i>.2.37.2a.6 (III a.C.), τῆς θαλάττης D.Chr.34.33, cf. Plb.1.47.4, <i>Act.Ap</i>.27.41, fig. β. τοῦ ὄχλου fuerza ciega de las turbas</i>, <i>Act.Ap</i>.21.35, como fuerza impersonal que se ejerce en el parto φθίσιες ... ἀπὸ τῶν τοκετῶν· ὑπὸ γὰρ βίης ῥήγματα Hp.<i>Aër</i>.4, cf. <i>Nat.Puer</i>.30<br /><b class="num">•</b>tb. de la ejercida por medios mecánicos, X.<i>Cyr</i>.7.1.31, ὠθῶσι βίᾳ προβάλλοντες en la aplicación de una cánula, Mnesith.Ath.51.13, cf. 34, como principio físico βίην δὲ ἡ ταχύτης ποιεῖ Anaxag.B 9, cf. Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.128.<br /><b class="num">II</b> sent. neg.<br /><b class="num">1</b> [[abuso de fuerza]], [[violencia]]<br /><b class="num">a)</b> μνησαμένοις ... Κύκλωπός τε βίης <i>Od</i>.10.200, cf. 3.216, ἡ β. ... ἀναγκάζει με δρᾶν S.<i>El</i>.256, βίαν πάσχειν <i>Stud.Pal</i>.20.54.1.16 (III d.C.), <i>PGiss</i>.34.11 (III d.C.), cf. <i>POxy</i>.3758.106 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>unido a otros conceptos neg. (μνηστήρων) ὕβρις τε β. τε <i>Od</i>.15.329, cf. D.25.26, β. τ' ἀνδροκτασίη τε Hes.<i>Fr</i>.165.17, β. καὶ κέρδεα δειλὰ καὶ ὕβρις Thgn.835, κραυγὴ καὶ β. καὶ [[ἀναισχυντία]] D.20.166, cf. Mimn.12.3, Plb.16.22a.5<br /><b class="num">•</b>op. [[δίκη]] Hes.<i>Op</i>.275, Gorg.B 11a.2, Critias <i>Fr.Trag</i>.19.10, Th.4.69, μισεῖ θεὸς τὴν βίαν E.<i>Hel</i>.903, cf. <i>HF</i> 215, <i>Ep.Diog</i>.7.4, μεθίσταται δ' εἰς βίαν ... ἡ [[δημοκρατία]] Plb.6.9.7, [[ἄδικος]] β. <i>PHib</i>.34.5 (III a.C.);<br /><b class="num">b)</b> plu. βίαι [[actos de violencia]], [[brutalidades]] de los Cíclopes <i>Od</i>.11.118;<br /><b class="num">c)</b> en dat. βίᾳ, βίῃ por, [[a la fuerza]], [[por la violencia]] op. ‘[[legalmente]]’ χρήματα πολλὰ ... εἶχε βίῃ <i>Od</i>.15.231, cf. Hes.<i>Sc</i>.480, Alc.349d, Sol.<i>Lg</i>.27, οἳ τἀμὰ χρήματ' ἔχουσι βίῃ Thgn.346, cf. 677, B.18.10, Sol.<i>Lg</i>.19a, b, A.<i>Pr</i>.74, Hdt.6.5, βίᾳ τὰ ... ἀλλότρια ἔχειν Is.7.39, cf. Isoc.4.40, 12.194, [[LXX]] <i>Ex</i>.1.13, <i>PAmh</i>.77.21 (II d.C.), op. ‘[[naturalmente]]’ Arist.<i>Ph</i>.215^a1, op. ‘[[con persuasión]]’ Arist.<i>Metaph</i>.1009^a18, op. ‘[[voluntariamente]]’, de la violencia producida por la pobreza πενίη ... αἰσχρὰ δέ μ' οὐκ ἐθέλοντα βίῃ ... διδάσκεις Thgn.651<br /><b class="num">•</b>esp. de ejércitos o regímenes tiránicos [[por la fuerza de las armas]], [[por la violencia]], [[por medios violentos]] Ἰωνίαν τε πᾶσαν ἤλασεν βίᾳ A.<i>Pers</i>.771, cf. <i>Supp</i>.943, βίᾳ δορὸς ... τόδ' ἔσται A.<i>Supp</i>.347, οὐδέ μοι τυραννίδος ἁνδάνει βίᾳ τι ῥέζειν Sol.23.20, τοῖσδε [[δουλεύω]] βίᾳ S.<i>El</i>.1192, cf. <i>Ph</i>.983, βίᾳ ἀρχόμενος Th.3.46, cf. 6.85, τὴν βουλὴν βίᾳ κυκήσω Ar.<i>Eq</i>.363, cf. Th.1.11, 38, X.<i>An</i>.3.4.12, Arist.<i>Pol</i>.1304^b12, Aen.Tact.40.1<br /><b class="num">•</b>gener. [[por medios agresivos o violentos]] ὅπως ... ῥαστώνῃ μᾶλλον ἢ βίῃ θηραπεύῃ Hp.<i>de Arte</i> 11, cf. Olymp.<i>in Alc</i>.87;<br /><b class="num">d)</b> mismo sent. en giro prep. πρὸς βίαν πώνην beber a la fuerza</i> Alc.332, cf. S.<i>Fr</i>.735, Ar.<i>Ach</i>.73, πρὸς βίαν τε δεσπόσειν A.<i>Pr</i>.208, πορεύομαι S.<i>OC</i> 845, cf. E.<i>Alc</i>.44, Ar.<i>Ec</i>.467, <i>V</i>.443, Eup.99.32, X.<i>Cyr</i>.1.3.17, op. [[ἑκών]] Pl.<i>Phdr</i>.236d, <i>PPetr</i>.3.53n.9 (III a.C.), ἐκ βίας μ' ἄξοντες S.<i>Ph</i>.563, cf. 945, 985, Herod.5.58, Lyc.626, μετὰ βίας Plb.16.3.12, [[LXX]] <i>Ex</i>.1.14, <i>Act.Ap</i>.5.26, <i>PStras</i>.5.18 (III d.C.), ὑπὸ βίας Hdt.6.107, ἀπὸ βίας D.S.20.51, εἰς βίαν Men.<i>Dysc</i>.396, παρὰ βίαν Epicur.<i>Fr</i>.[34.29].19, en perífr. subst. τὸ πρὸς βίαν δεινότατον el (hacerlo) a la fuerza es lo más temible</i> Ar.<i>Ec</i>.471.<br /><b class="num">2</b> medic. [[agresión]] externa, como principio generador de enfermedades por op. a las de origen interno ὁκόσα μὴ ἀπὸ βίης νοσήματα γίνεται Hp.<i>Morb</i>.4.32, cf. 50, ἡ τοῦ νοσέειν β. Hp.<i>Praec</i>.2, cf. 1.<br /><b class="num">3</b> [[forzamiento]], [[violación]] [[ἐάν]] τις ... αἰσχύνῃ βίᾳ Lys.1.32, ἡ [[γυνή]], ὡς ἔδεισε τὴν βίαν X.<i>Cyr</i>.6.1.33, cf. <i>Erot.Fr.Pap</i>.32V.<br /><b class="num">•</b>en la ley ática βίας [[δίκη]] proceso por violación</i> Sch.Pl.<i>R</i>.464e, pero βίας [[γραφή]] acusación de violencias</i> D.C.37.31.3, cf. <i>POxy</i>.1120.11 (III d.C.).<br /><b class="num">III</b> no fís.<br /><b class="num">1</b> [[voluntad contraria]], [[despecho]], [[pesar]] en dat. c. gen. [[a despecho de]], [[a pesar de]], [[pese a]] βίᾳ Ἀπόλλωνος A.<i>Th</i>.746, θεῶν E.<i>IA</i> 702, <i>Ph</i>.868, βίᾳ δίκας A.<i>Supp</i>.429, νόμου βίᾳ S.<i>Ant</i>.59, βίᾳ πολιτῶν S.<i>Ant</i>.79, 907, X.<i>HG</i> 3.1.21, ἐμοῦ E.<i>Io</i> 1295, τῆς μητρός X.<i>An</i>.7.8.7, cf. Th.1.43, 68, Ar.<i>Ach</i>.987, βίᾳ καρδίας contra la voluntad</i> A.<i>Supp</i>.798<br /><b class="num">•</b>en ac. c. πρός y gen. de pers. θελούσης οὐδὲ πρὸς βίαν τινος A.<i>Eu</i>.5, πρὸς βίαν ἐμοῦ S.<i>OC</i> 657, Ἀμφιαρέω ... πρὸς βίαν E.<i>Supp</i>.158.<br /><b class="num">2</b> ret. [[fuerza probatoria]] de un argumento, Phld.<i>Sign</i>.9.4<br /><b class="num">•</b>[[violencia]], [[dureza]] del discurso desde el punto de vista formal, Demetr.<i>Eloc</i>.246<br /><b class="num">•</b>en plu. [[violencia]] πολλαῖς βίαις ... κατὰ τὰς ἐννοίας χρῆται hace muchas violencias a la lógica</i> Aristid.<i>Rh</i>.2.542.<br /><b class="num">IV</b> como n. pr. ἡ Β. [[Violencia]]<br /><b class="num">1</b> personif., hija de Palante y Estigia, tenía un altar en Corinto, Hes.<i>Th</i>.385, A.<i>Pr</i>.12, Apollod.1.2.4, Plu.<i>Them</i>.21, Paus.2.4.6.<br /><b class="num">2</b> n. de una perra, X.<i>Cyn</i>.7.5.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>g^u̯ieH2</i> como ai. <i>jyā́</i> ‘[[superioridad]]’ y en grado ø [[βιάζω]].